HÆSTARÉTTARDÓMAR ÚTGEFANDI HÆSTIRÉTTUR XKKIII. BINDI 1962 REYKJAVÍK FÉLAGSPRENTSMIÐJAN H/F MCMLXII Reglulegir dómarar Hæstaréttar 1962: Jónatan Hallvarðsson. Forseti dómsins frá 1. janúar til 31. ágúst. Árni Tryggvason. Forseti dómsins frá 1. september til 31. desember. Lárus Jóhannesson, Varaforseti dómsins frá 1. september til 31. desember. Gizur Bergsteinsson. Þórður Eyjólfsson. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Registur I. MÁLASKRÁ. X gegn Y. Úrskurður um öflun gagna í barnsfað. ernismáli ..........0.0000 000. Hjörleifur Gústafsson gegn Benedikt Sigurbjörns- syni. Frávísun frá Hæstarétti .................. Vátryggingarfélagið h/f gegn Sveini Bergmann Bjarnasyni og gagnsök. Vátrygging ............ Ragnar Halldórsson gegn Birni Sveinbjörnssyni, settum sýslumanni, og Marteini Björgvinssyni. Hér- aðsdómari víkur sæti ...............00000..0 00... Ákæruvaldið gegn Garðari Söebeck Jónssyni. Lík- amsmeiðing ..............0.0.nes ss Leifur Kristleifsson gegn Bæjarútgerð Reykjavíkur. Skaðabótamál .............020.0... nv. nn Magnús Thorlacius f. h. Veuve Louis Le Drézen gegn Jóni Halldórssyni og gagnsök. Riftun kaups. Kaupmiðlun ............0.220000 00... Þorsteinn Guðmundsson gegn Eiríki Eyleifssyni, dánarbúi Guðjóns Eyleifssonar og dánarbúi Metú- salems Jónssonar. Um beitarafnot á eignarnumdu landi .......0.000200 0 Björn Jóhannsson gegn Sameinaða gufuskipafélag- inu. Skaðabótamál .............0000. 0... 0... Ákæruvaldið gegn Þráni Sigtryggssyni. Bifreiðar. Líkamsmeiðing ............0...00. 000... Ákæruvaldið gegn Halldóri Indriðasyni. Brot gegn áfengis. og umferðarlögum ............00..00... Dráttarbraut Keflavíkur h/f gegn Sigurði Jóhanns- syni og gagnsök. Skaðabótamál ............00... Oddviti Patrekshrepps f. h. hreppsins gegn Olíu- verzlun Íslands h/f. Útsvarsmál ................ Jóhann Benediktsson gegn Bergi Gestssyni og Hraðfrystihúsi Gerðabátanna h/f og gagnsök. Skaðabótamál .............00.000.. 0. Halldór Ólafsson gegn Halldóri Sigurðssyni og Sig- ríði Bogadóttur og til réttargæzlu Jóhannesi Hannessyni og Þorleifi Finnbogasyni. Deilt um skúr og lóðarréttindi ..............0.0..0... 0... Dómur to to ax to sm AR ts so ax Bls. 12 14 19 24 31 40 46 56 69 74 Málaskrá Dómur Bls. - Kalman Sigurðsson gegn Guðmundi Sveinbjörns- 21. 22. 23. 24. syni. Deila um hlutdeild í óskiptu beitilandi ...... 34 90 Magnús Thorlacius gegn Karólínu Jósefsson. Þókn- un fyrir lögmannsstarf .........0.00000000....0.. 3 95 . Samband Ísl. Samvinnufélaga og Olíufélagið h/f gegn Agnari Bogasyni. Meiðyrðamál ............ 3 101 Hersteinn Pálsson og Blaðaútgáfan Vísir h/f gegn Birni Snæbjörnssyni. Matsbeiðni ................ 314 105 . Ákæruvaldið gegn Björgólfi Schou Jensen Kristj- ánssyni. Þjófnaður ...........000000. 000... 314 109 Haraldur Eiríksson gegn Jóni B. Jónssyni. Úti- vistardðómur ........2.0000000er nn 114 Ákæruvaldið gegn Böðvari Ámundasyni og Guð- mundi Stefáni Gíslasyni. Áfengis. og umferðar- lagabrot ...........00000.0 nes 115 Áslaug Snorradóttir og Ásdís Jóhannesdóttir gegn Þorvaldi Jósefssyni. Ábúðarlög. Útburðarmál .... 119 Árni Klemens Hallgrímsson gegn Oddvita Vatns- leysustrandarhrepps f. h. hreppsins og gagnsök. Bótakrafa vegna umferðar um land. Dráttarvextir af útsvarsskuld .............00.00000 00. 0n nn % 123 . Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn Hannesi Guðmundssyni og gagnsök .......0000000.. 0... 1% 137 . Ákæruvaldið gegn Hálfdáni Inga Jensen. Þjófn- aður, nytjastuldur á bifreið og brot á áfengislögum 1%, 141 2. 28. 29. 30. al. 34. Ákæruvaldið gegn Birni Guðmundssyni. Ákæra um brot á áfengislögum ..........0200. 0000... Kaupfélag verkamanna, Akureyri, gegn Akureyrar- kaupstað. Riftun leigusamnings um svæði í kaupstað Magnús Thorlacius gegn Gunnari Þorsteinssyni. Meiðyrðamál .........00000 ene Almenna byggingafélagið h/f gegn Steindóri Sigur- steinssyni og Jarðborunum ríkisins og Jarðbor- anir ríkisins gegn Steindóri Sigursteinssyni og Al- menna byggingafélaginu h/f og Steindór Sigur- steinsson gegn Jarðborunum ríkisins, Almenna byggingafélaginu h/f og Sjóvátryggingarfélagi Ís- lands h/f. Skaðabótamál .........00000 000... Vikan h/f gegn fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs. Söluskattur .......2002.00. 0. Páll Guðjónsson gegn Hallbirni Elinmundarsyni. Krafa um frádrátt á vinnulaunum vegna ófullkom- inna vinnubragða. Endurheimta ..........00..... . Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn Baldvin Sig- urbjörnssyni og gagnsök. Skaðabótamál ........ Roger K. Bonnichsen f. h. dánarbús Bjargar Bon- ti tö5 147 152 159 163 182 184 192 39. 40. dl. Málaskrá nichsens gegn Brunabótafélagi Íslands og Jens Nikulássyni og Jens Nikulásson gegn Roger K. Bonnichsen f. h. dánarbús Bjargar Bonnichsens. Um skiptingu brunabótafjár .........0000%00000. Jónatan Stefánsson og sveitarsjóður Njarðvíkur- repps gegn Alden M. Wright og Thomas D. Bul- lerwell og gagnsök. Skaðabótamál ..........0.... Hans Kragh, Elvar Berg, Hans Jensen o. fl. gegn Guðjóni Bernharðssyni f. h. Plútó h/f. Útivistar- dÓMUF .....0.0ssss nr Guðjón Magússon gegn Ágústi Fjeldsted f. h. Dan- íels Thomsens. Útivistardómur ...........000.2... Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn Vatni og Hita h/f. Útivistarðómur ..........00000 0000... Davíð Sigurðsson gegn Guðna Jónssyni f. h. Einars Guðnasonar. Útivistarðómur .........000.000000.0.. Óli Anton Þórarinsson gegn Gylfa h/f. Skaða- bótamál .........0000 00 Hafsilfur h/f gegn Sighvati Snæbjörnssyni og gagn- sök, Læknaráð krafið álita .........00.00000000.. Ákæruvaldið gegn Jóni Óskari Gunnarssyni. Mann- dráp af gáleysi. Umferðarlagabrot .............. Ákæruvaldið gegn Einari Gunnari Einarssyni og Jóni Andrési Sveini Valberg Hallgrímssyni. Brot gegn 248. gr. og 248. gr. sbr. 138. gr. laga nr. 19/1940 . Olga Halldórsdóttir, Hafsteinn Halldórsson og Egill Skúli Ingibergsson gegn Ágústi Sigurðssyni og til réttargæzlu Kristínu Gissurardóttur og Hösk- uldi Jóhannessyni og Guðbjörgu Þórðardóttur. Um öflun gagna .......20000 00. Hraðfrystihús Dýrfirðinga gegn Vísundi h/f. Um greiðsluskyldu ........0000000 00 ene . Sigurður Sigurðsson gegn Guðmundi Sigurðssyni. Frávísunardómur úr gildi felldur .............. Gunnar Gunnarsson gegn Bæjarsjóði Akureyrar. Útsvarsmál .........0..s0 s.s Samband íslenzkra samvinnufélaga gegn borgar- stjóranum í Reykjavík f.h. borgarsjóðs. Útsvarsmál Ákæruvaldið gegn Donald Lister. Landhelgisbrot. Ásiglingartilraun á varðskip .......00000000.00... . Elín Kristjánsdóttir fyrir sína hönd, ófjárráða barna sinna, Sigrúnar Ragnarsdóttur og Skúla Ragnarssonar, og dánarbús Ragnars Guðmunds- sonar gegn Bæjarstjóra Hafnarfjarðar f. h. bæjar- sjóðs. Skaðabótamál .........2000000 00... Kristinn Guðnason gegn Kjartani Sigurðssyni. Úti- Dómur to ti to oo Ii „ sæ ton to sm LON to 0 ton to oo 5 sn a sn en 12/ VII Bls. 207 217 230 231 231 232 232 237 238 243 21 212 271 283 302 VIII 56. 61. 63. 64. 65. 67. Málaskrá vistardómur - Soffía Jacobsen gegn tollstjóranum í Reykjavík í. h. ríkissjóðs. Stóreignaskattur ................ S. gegn H. Úrskurður um öflun gagna .......... Landssamband íslenzkra verzlunarmanna gegn Al- þýðusambandi Íslands. Félagsdómur dómbær um mál . Ákæruvaldið gegn Sigurði Guðmundi Stefáni Þor- leifssyni og Þorgils Þorbergi Stefánssyni. Frávísun frá Hæstarétti ..............00........ Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn stjórn Lif- eyrissjóðs togarasjómanna og stjórn Lífeyrissjóðs togarasjómanna gegn fjármálaráðherra f. h. ríkis- sjóðs og þrotabúi Ísfirðings h/f. Lögveð fyrir ið- gjöldum til nefnds sjóðs .............00000.... Júpiter h/f og Marz h/f gegn Þorsteini Þorleifs- syni og gagnsök. Skaðabótamál ................ „ Laufey Guðmundsdóttir gegn Kristjáni Kristófers- syni og Þóru Valdemarsdóttur. Um umráð barns . Samvinnutryggingar gegn Ragnari Sæmundssyni og gagnsök. Skaðabætur. Óbærni málflytjanda .. Málfríður Gunnarsdóttir, Hlín Gunnarsdóttir og Björn Gunnarsson gegn Kristínu Sigurðardóttur, Þórunni Benediktsdóttur, Þorbjörgu Benedikts- dóttur, Sigurlaugu Guðmundsdóttur, Elísabetu Guð- mundsdóttur og Sigurði Ísleifssyni. Innsetningar- BEIÐ .......0..00.000 sn Guðlaug Helga Sveinsdóttir gegn Páli Kolbeins og Ólafi Jónssyni og búi Ólafs Jónssonar og Guðlaug- ar Helgu Sveinsdóttur. Búskipti vegna hjóna- skilnaðar ...............0%0 0. n sn Guðlaug Helga Sveinsdóttir gegn dánarbúi Þórar- ins Jónssonar og Ólafi Jónssyni og búi Ólafs Jóns- sonar og Guðlaugar Helgu Sveinsdóttur. Búskipti vegna hjónaskilnaðar .............00.0. 0000... Guðlaug Helga Sveinsdóttir gegn Halldóri Há- konarsyni og Ólafi Jónssyni og búi Ólafs Jónssonar og Guðlaugar Helgu Sveinsdóttur. Búskipti vegna hjónaskilnaðar ................00.000.00 0. nn Þorsteinn Örn Þorsteinsson gegn borgarstjóranum í Reykjavík f. h., borgarsjóðs. Útivistardómur .... Bæjarútgerð Neskaupstaðar gegn Magnúsi Haga- lín Gíslasyni og gagnsök, Um kjör togaraskipstjóra Borgarstjórinn í Reykjavík f. h. borgarsjóðs gegn Olíufélaginu h/f. Endurheimt ofgreidds útsvars .. Vilhjálmur Þórðarson gegn Halldóri Ólafssyni. Um Dómur 2% sm ÁR rR NO ÆR ÆN 1 64 1 Bls. 309 310 317 318 323 330 335 349 356 312 376 381 387 392 392 401 68. 69. 70. Tá. 78. 79. 80. gl. 82. Málaskrá þóknun fyrir viðgerð á ræsi í bíl .............. Gísli Ólafsson gegn Guðmundi Þórarinssyni. Ómerk- ing héraðsdóms ........0000.0000 nr Unnur A. Jónsdóttir gegn Magnúsi Thorlacius Í. h. Ryszard Górka og Finnboga Kjartanssyni og Magn- ús Thorlacius f. h, Ryszard Górka gegn Unni Á. Jónsdóttur. Ómerking og frávísun .............. Olga Halldórsdóttir, Hafsteinn Halldórsson og Egill Skúli Ingibergsson gegn Ágúst Sigurðssyni og til réttargæzlu þeim Kristínu Gissurardóttur, Höskuldi Jóhannessyni og Guðbjörgu Þórðardóttur. Skaða- bótamál vegna húskaupa ......0000000.......... Guðjón Magnússon gegn Ágúst Fjeldsted f. h. Dan- íels Peters Tomsens. Um kaup sjómanns ........ Borgarstjórinn í Reykjavík f. h. borgarsjóðs gegn Sigmundi Sigfússyni f. h. Guðmundar Sigmunds- sonar og gagnsök. Skaðabótamál ...........0.... Ragnar Jónsson gegn Guðrúnu Sæmundsdóttur og Högna Jónssyni. Úrskurður um frest staðfestur .. Bæjarstjórinn í Vestmannaeyjum f. h. hafnarsjóðs gegn Geir H. Zoðga f. h. Marcel Lambregt, eiganda og útgerðarmanns b/v Marie José Rosette, 0 285, og til réttargæzlu Geir H. Zoðöga f. h. vátryggjenda og Geir Zoðga f. h. ábyrgðarvátryggjenda sama togara. Óbærni til að hafa fyrirsvar aðilja í máli Verkamannafélagið Dagsbrún gegn Kassagerð Reykjavíkur h/f. Krafa um frávísun máls frá dómi eigi tekin til greina .........0.0000000. 00... . Sigurjón Guðmundsson gegn Félagi vatnsvirkja. Skaðabótamál ..........000.00 nn sn Heilbrigðismálaráðherra gegn Aage Schiöth og gagnsök. Svipting lyfsöluleyfis dæmd ógild ...... Hans Kragh, Elvar Berg, Hans Jensson, Óli G. Gunnarsson, Andrés Ingólfsson og Gunnar Kvaran gegn Plútó h/f. Bönnuð notkun atvinnuheitis .... Ákæruvaldið gegn Friðriki Þórhallssyni. Akstur bifreiðar með áfengisáhrifum ...........0000.... Matthías Bjarnason gegn bæjarstjóranum á Ísa- firði f. h. bæjarstjórnar Ísafjarðar. Um kosningar- ÞÉtE 2... Eggert Teitsson gegn Guðmundi Jósefssyni. Veiði- réttindi ...........000000 nn Ákæruvaldið gegn Sigtryggi Kjartanssyni. Brot gegn áfengislögum ........00..000 0000 nn Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn Gunnari A. Pálssyni f. h. Steins Jónssonar. Útivistardómur .. á sR EU 4 nr ER = a eð = ss 0 IX Bls. 405 410 424 435 438 446 449 485 488 492 498 St. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 98. gt. 99. 100. 101. 102. 103. 104. Málaskrá - Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn H/f Eim- skipafélagi Íslands. Útivistardómur ............. - Ingólfur G. S. Espholin gegn Kópanesi h/f og gagn- sök, Skuldamál ...............000 000. Arnaldur Guttormsson, Egill Guttormsson, Þórunn Guttormsdóttir, Valgerður Guttormsdóttir og Mar- grét Guttormsdóttir gegn Einari Guttormssyni og Stefáni Júlíussyni. Mál um, hvort jörð væri ættar- JÖFÐ 000... Hafsilfur h/f gegn Sighvati Snæbjörnssyni og gagn- sök. Skaðabótamál ..............2.00. 0000... Guðmundur Pétursson gegn Jóni B. Gunnlaugssyni. Útburðarmál ............2..00 0. Sæbjörg h/f gegn Leifi Jónssyni. Um kaup skip- stjóra. Tómlæti .................... 0. H/f Ís gegn Guðrúnu Valgerði Sigurðardóttur og gagnsök. Skaðabótamál ............0.00000000... Dánarbú Jens Árnasonar gegn Axel Björnssyni. Skaðabótamál .............0.0.%. 0. nn sn Ákæruvaldið gegn Bjarna Magnússyni, Brot gegn áfengislögum og umferðarlögum ................ Ákæruvaldið gegn Sveini Jónssyni. Brot gegn áfengislögum og umferðarlögum ................ Ákæruvaldið gegn Jóni Haukdal Þorgeirssyni. Brot gegn áfengisiögum og umferðarlögum .......... Ákæruvaldið gegn Gilbert de Lapole Casson. Land- helgisbrot ..........200222.00.. ns Ákæruvaldið gegn George Francis Pearson. Land- helgisbrot ..........20.20.. 0. nn Árni Skúlason gegn Gunnlaugi Þórðarsyni og Úlf- ari Þórðarsyni. Riftun á húsakaupum .......... Ákæruvaldið gegn Arnþóri Pálssyni. Brot gegn áfengislögum og umferðarlögum ................ Sigurður Sigurðsson gegn Guðmundi S. Sigurðs- syni og gagnsök. Um eignarrétt að íbúð ........ Hótel Borg h/f gegn Almennum Tryggingum h/f og gagnsök. Um öflun gagna ..........000000... Hlöðver Björn Jónsson gegn Hrefnu Gunnarsdótt- ur. Útivistarðómur ............. 0... Rannveig Ásgeirsdóttir gegn fjármálaráðherra Í. h. ríkissjóðs. Skaðabótamál ..........0.00.00..... Páli Samúelsson gegn Kristjáni Eiríkssyni. Úti- vistardómur ..........02202 0000 Hilmar Sigurðsson gegn Kristínu Jörgensen. Úti- vistardómur „,...,,... oe Dómur 30, ð 1/ /t 5 Bls. 499 499 512 ö2ZT 610 61ð 108. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. Málaskrá . Gunnar Ásgeirsson gegn Áka Jakobssyni. Lög- bannsgerð .......000000.en renn Ragnheiður Ólafsdóttir gegn fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs. Skaðabótamál ........00000.0.... Þórscafé gegn tollstjóranum í Reykjavík í. h. ríkis- sjóðs. Ómerking úrskurðar og heimvísun máls .. Guðlaugur Einarsson og Svanlaug Þorgeirsdóttir gegn borgarstjóranum í Reykjavík f.h. borgarsjóðs. Lögtaksgerð dæmd ómerk ......000000. 00... Anton Högnason gegn fjármálaráðherra í. h. ríkis- sjóðs. Fébótamál ........00%%00 0. nn enn Helgi Benediktsson gegn Vinnslustöðinni í Vest- mannaeyjum. Synjað var kröfu um töku fjárfé- lags til skiptameðferðar .......0.0.0... 0000... Hreppsnefnd Þverárhrepps gegn Sigurði Norland. Fjallskil .......0200000 0000 ce enn Helgi Benediktsson gegn Stjórn Bátaábyrgðarfé- lags Vestmannaeyja, þeim Ársæli Sveinssyni, Karli S. Guðmundssyni, Jónasi Jónssyni, Jóni Í. Sigurðs- syni og Sighvati Bjarnasyni. Synjað um sakasam- lag fyrir héraðsdómi ..........00.0. 0000... Dánarbú Páls Magnússonar gegn Sveini Jónssyni. Deilt um rétt til innheimtufjár .....2.00.000000... M gegn K og gagnsök. Barnsfaðernismál ...... Sigríður Nikulásdóttir gegn Steinari Þorfinnssyni og gagnsök og Steinar Þorfinnsson gegn Bygg- ingarsamvinnufélagi barnakennara og Byggingar- samvinnufélagi starfsmanna ríkisstofnana. Skulda- skipti vegna húskaupa .......000000 0... 0... .0.. Alþýðublaðið gegn Prentmyndum h/f. Útivistar- JÓMUr .....cccs rr Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn H/f Eim- skipafélagi Íslands. Stóreignaskattur ............ H/f Eimskipafélag Íslands gegn Jóni Þóri Jónssyni og gagnsök. Skaðabótamál ......0.0000......00.. Prentmyndir h/f gegn Alþýðublaðinu. Skuldamál Indriði Níelsson gegn borgargjaldkera Reykjavíkur f. h. borgarsjóðs. Útivistardómur .........20000.. Ragnar Finnsson gegn borgargjaldkera Reykja- víkur f. h. borgarsjóðs. Útivistardómur .......... Borgarstjórinn í Reykjavík Í. h. borgarsjóðs gegn H/f Vinnuvélum og gagnsök. Útivistarðómur .... Steingrímur Árnason gegn Árna Böðvarssyni. Úti- vistarðómur .......0c00 0 Ákæruvaldið gegn Ólafi Þór Árnasyni. Áfengis. og umferðarmál ........00.nsn nn . to Sr Sn > to ER o to ss > t2 SR ti > XI Bls. 610 613 623 625 628 637 641 646 649 690 666 680 680 685 695 701 701 701 702 702 XII 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 147. Málaskrá Kjartan Steingrímsson gegn Árna Gunnarssyni. Skaðabótamál ..............0000%0 0000... Óskar M. Jóhannsson gegn Hallgrími Jónssyni. Útivistardðómur .............0 0... Ákæruvaldið gegn Júlíusi Einarssyni. Áfengis. og umferðarlagabrot .........0000.000 00 Ákæruvaldið gegn Jóni Ara Ágústssyni. Áfengis- og umferðarlagabrot ...........0.0.0.0 0. Ákæruvaldið gegn Jóni Þorvaldssyni. Áfengis- og umferðarlagabrot ...........000.000..0 00. Andrés Haraldsson gegn Tryggva Haraldssyni. Niðurfelling máls ...........0.00.00.0 00. Ísafoldarprentsmiðja h/f gegn Tómstunda búðinni og Flóru h/f og gagnsök. Útburðarmál ......... Árni Böðvarsson gegn Steingrími Árnasyni. Öflun aðfararheimildar á gerðardómi ...............,. Ákæruvaldið gegn Sigurbirni Árnasyni. Siðferðisbrot Hafnarstjórinn í Reykjavík f. h. hafnarsjóðs gegn Sigurjóni Jónssyni. Skaðabótamál .............. Bæjarstjórn Akraneskaupstaðar gegn Halldóri Grímssyni. Um kosningarrétt .................. Ákæruvaldið gegn Húbert Rósmanni Morthens. Manndráp ..............20. 000. Árni Friðriksson gegn Marínó Jónssyni. Frávísun frá héraðsdómi ................0.0.0 0. Bragi h/f gegn Skipasmíðastöðinni Dröfn h/f. Úti- vistarðómur ............20.0.0 nn Bæjarstjórinn á Akureyri f. h. bæjarsjóðs gegn Guðmundi Steinssyni og gagnsök. Skaðabótamál .. Skipasmíðastöðin Dröfn h/f gegn Braga h/f. Áfrýjun til staðfestingar ...............0........ Sameinaðir verktakar h/f gegn Guðbrandi Guð- mundssyni. Skaðabótamál ...........0.00.0...... Kristján Jónsson gegn Tómasi Högnasyni og gagn. sök. Um starfskjör og starfslaun bifreiðarstjóra .. Óskar Sigurðsson gegn Hannesi Guðleifssyni. Skaðabótamál. ............00..0 0000 Ákæruvaldið gegn Halldóri Karel Jakobssyni. Brot gegn áfengislögum og umferðarlögum .......... Halldór Jónsson gegn Hirti Valdimarssyni og gagn- sök. Skaðabótamál ............0.0...00000. 00 Magnús Andrésson gegn Guðjóni Steingrímssyni f. h. The Bank of Nova Scotia og Maríu Östlund f. h. dánarbús Georgs Östlunds. Útivistardómur .. Hótel Borg h/f gegn Almennum Tryggingum h/f og gagnsök. Umferðarréttur um lóð ................ 718 721 721 136 740 7195 79 808 s1d 819 823 835 835 148. 149. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 158. Málaskrá Þórscafé h/f gegn tollstjóranum í Reykjavík f. h. ríkissjóðs. Um heitfesting vitnis ................ Gunnar Ásgeirsson gegn Áka Jakobssyni. Lögbann. Frávísun frá Hæstarétti .........0.000..000000 00... Guðjón Jónsson og Ágúst Ólafsson gegn Sam- ábyrgð Íslands á fiskiskipum. Ómerking og frá- vísun frá héraðsdómi ..........200000 000... Bæjarstjórinn í Hafnarfirði f. h. bæjarsjóðs og Bæjarútgerð Hafnarfjarðar gegn Lýsi á Mjöl h/f. Um gildi samþykktar, er gerð var á hluthafafundi Ákæruvaldið gegn Konráði Þorsteinssyni. Brot gegn 108. gr. laga nr. 19/1940 ......000.0000000.. Ákæruvaldið gegn Einari Hafsteini Guðmundssyni. Umferðarmál ..........200.0.. 0. Bæjarsjóður Ísafjarðar gegn Útibúi Landsbanka Íslands á Ísafirði. Ómerking dóms og heimvísun Máls 2... 0nr Árni Haraldsson og Ásbjörn Ólafsson gegn Birni Haraldssyni, Erlu Haraldsdóttur og Kristínu Har- aldsdóttur og gagnsök. Um eignarrétt að lóð og um lóðamörk ........2000000 00 Bæjarstjórn Akraneskaupstaðar f. h. bæjarsjóðs gegn Daníel Ágústínussyni og gagnsök. Fébætur fyrir svipting starfa og miskabætur fyrir meiðyrði Guðni Vilberg Björnsson og Samvinnutryggingar gegn Ólafi Snorra Guðnasyni og skiptaráðandanum í Hafnarfirði f. h. þrotabús Jóns Kr. Gunnarssonar og Ólafur Snorri Guðnason gegn Guðna Vilberg Björnssyni, Samvinnutryggingum og skiptaráðand- anum í Hafnarfirði f. h. þrotabús Jóns Kr. Gunn- arssonar. Skaðabótamál. Máli á hendur þrotabúi vísað frá dómi ........0.2..000.00 en Dánar- og félagsbú Eyjólfs Guðmundssonar og Arnþrúðar Guðjónsdóttur, Guðmundur Eyjólfsson og Sigurður Eyjólfsson gegn Kristjáni Bjarnasyni. Frávísun frá Hæstarétti ...........0.0..0..00000... XIII Bls. 844 846 850 853 861 8683 sg1 900 907 916 II. NAFNASKRÁ. A. Einkamál. Agnar Bogason ..............s.es ss 101 Akraneskaupstaður ....,.......0..02.200 00... 752, 900 Akureyrarkaupstaður .............0..0000 00... 152, 283, 783 Almenna byggingafélagið h/f .............00... 0... ne. 163 Almennar Tryggingar h/f ............000..e. nn 603, 835 Alþýðublaðið ............2...00.... senn 630, 695 Alþýðusamband Íslands .............0..0.. enn nn 318 Andrés Haraldsson ..........20......enssses sr 721 Andrés Ingólfsson ..........00..2002.0 neee 475 Anton Högnason ...........0.0..... senn 628 Arnaldur Guttormsson .........202. 020. ess 508 Arnþrúður Guðjónsdóttir ................2.0000n. en... 916 Axel Björnsson .........0200000nseen ss 545 Ágúst Ólafsson ...........000... 00 850 Ágúst Sigurðsson ............0000. sn 271, 424 Áki Jakobsson .........00000 0. 610, 846 Árni Böðvarsson ..........0.00.. nn 702, 736 Árni Friðriksson ............00.. 000 780 Árni Gunnarsson ..........00.0sn ss 705 Árni Klemens Hallgrímsson ............0....0 nn 123 Árni Haraldsson ..........0..0...ss ss ss1 Árni Skúlason ..........2..0s00n sn 580 Ársæll Sveinsson .........00..0.n ns 646 Ásbjörn Ólafsson ...........eessess err ss1 Ásdís Jóhannesdóttir .........2...0.0.....0 sen 119 Áslaug Snorraðóttir ...............00000. 000 119 Baldvin Sigurbjörnsson .........000000.00. 00 ner 192 The Bank of Nova Scotia ........0000000 0. nn 835 Bátaábyrgðarfélag Vestmannaeyja ......0.000000 0000. 0... 646 Benedikt Sigurbjörnsson ......0.00000 0000 ss ns 2 Berg, Elvar .........000000 seen 230, 475 Bergur Gestsson ........000000.ns ss 74 Björg Bonnichsen, dánarbú .......00.2000000nn senn 207 Björn Gunnarsson .......000000 0. senn 372 Björn Haraldsson .............0.00 eeen 931 Björn Jóhannsson ............0..0nsess ess 40 Björn Snæbjörnsson .......0000.00.0 0... es se 105 Björn Sveinbjörnsson, settur sýslumaður .......0.000.000.00.... 12 Nafnaskrá XV Bls Blaðaútgáfan Vísir h/f ..........0.0.20000. nes sn 105 Bonnichsen, Björg, dánarbú ...........00.0.0.. eens 207 Bragi h/f ..........202..0.00es sess 783, 795 Brunabótafélag Íslands .............0000.ene sess 207 Bullerwell, Thomas D. .........000.000sssn nr 217 Byggingarsamvinnufélag barnakennara .........0.0000..0.... 666 Byggingarsamvinnufélag starfsmanna ríkisstofnana .......... 666 Bæjarútgerð Reykjavíkur ..........0.0200000 nn. 19 Daníel Ágústínusson ............0.. 0... e sn 900 Davíð Sigurðsson .........2.2000000 eens 232 Dráttarbraut Keflavíkur h/f ..............00.000 00... 56 Eggert Teitsson ..........02200 0200. sn 488 Egill Guttormsson ..........200.0. ss 508 Egill Skúli Ingibergsson ..........0.000 000... 211, 424 H.f. Eimskipafélag Íslands ...............0.....00.. 499, 680, 685 Einar Guðnason ........0..200020n0eeser 232 Einar Guttormsson ........000.2.0.0.0s0s sess 508 Eiríkur Eyleifsson .........2..0000000 nes 31 Elín Kristjánsdóttir ...........2.02000. ne ne nn nn 302 Elísabet Guðmundsdóttir ...........0000.0000. 00. nr nn 372 Erla Haraldsdóttir ............0..0.... sess ss1 Espholin, Ingólfur G. S.......20.00 000. 499 Eyjólfur Guðmundsson, dánar- og félagsbú ........00.00000... 916 Félag vatnsvirkja .........0.2.0000. 00 een 456 Finnbogi Kjartansson ............22..sesssss sr 415 Flóra h/f ..........020000nse err 721 Gísli Ólafsson ................ 0. 410 Guðbjörg Þórðardóttir ............0.2200.. 0... nn 271, 424 Guðbrandur Guðmundsson ........0..000000 0. nn 797 Guðjón Eyleifsson, dánarbú ..........200000 0000 n nn 31 Guðjón Jónsson ......02.0000s sess 850 Guðjón Magnússon ........202.000 000 senn 231, 435 Guðjón Steingrímsson ........0000000 00 835 Guðlaug Helga Sveinsdóttir .........00000000.0...0.. 376, 381, 387 Guðlaugur Einarsson ..........2.000.00.n sen 625 Guðmundur Eyjólfsson .......2020000 00 0n enn 916 Guðmundur Jósefsson ........0000000 0. 488 Guðmundur Pétursson ........000000 000 .n sn o27 Guðmundur Sigmundsson .........00000 0... 438 Guðmundur S. Sigurðsson ........00000000.. nn 277, 590 Guðmundur Steinsson ........0.0.00.... 0 sen 783 Guðmundur Sveinbjörnsson ........2.2000 000... s.n 90 Guðmundur Þórarinsson .........2.2%20 0000 enn 410 Guðni Vilberg Björnsson ...........02000. 0. sn 907 Guðrún Valgerður Sigurðardóttir .............0000..0.......0. 536 XVI Nafnaskrá Guðrún Sæmundsdóttir ..............00202 e.s ens Gunnar Ásgeirsson ........2..0.....0 sr 610, Gunnar Gunnarsson ........22.00000 0. sn Gunnar Þorsteinsson ..........2.00.0s sens Gunnlaugur Þórðarson .........2..000.0.. sense Gylfi h/f ............22000.n ses H .......20. 0 Hafnarfjörður, bæjarsjóður „.........00.000000 00. 0... 302, Hafsilfur h/f .............220.00.000n rn 237, Hafsteinn Halldórsson ...........220..0.0 0. ne. 271, Hallbjörn Elinmundarson .........000002.00 00 en sen Halldór Grímsson .........0..00.00 000 Halldór Hákonarson .........0...000 0. Halldór Jónsson ..........0....essssns rr Halldór Ólafsson .........20...0.. ss 84, Halldór Sigurðsson ...........22000.0 000 Hallgrímur Jónsson ........2000000 ns Hannes Guðleifsson ..........0.0.00 00 sens Hannes Guðmundsson .......00.0.00.snsve sn Hans Jensson ........20.000.0 ns 230, Haraldur Eiríksson ................s ss Heilbrigðismálaráðherra .........0...200 00 en eeen Helgi Benediktsson ..........000000 00. s sn 637, Hersteinn Pálsson ..........e.ees sess Hilmar Sigurðsson ........00000.0 nn Hjörleifur Gústafsson ...........020200.esore ner Hjörtur Valdimarsson ........200000enenr nn Hlín Gunnarsdóttir .........0200..00. ens Hlöðver Björn Jónsson .......000000.en renn Hótel Borg h/f .........02000.0 eens rss 603, Hraðfrystihús Dýrfirðinga ...........2000.0 ee nennt Hraðfrystihús Gerðabátanna h/f .........020000 0000... nn... Hrefna Gunnarsdóttir ........00000..0.s ss Högni Jónsson .......000000enser nr Höskuldur Jóhannesson ......22020e0se rns 211, Indriði Níelsson .............seensee rs H/f Ís ......20..2200 00. Ísafjarðarkaupstaður .........0..0.00 000... nn... 485, Ísafoldarprentsmiðja h/f ........0...00.00 0. n0n ne Ísfirðingur h/f, þrotabú ........00.0000.0 00 nn nennt Jacobsen, Soffía .........00000000 00 nn nn Jarðboranir ríkisins ............000.0 00 senn Jens Árnason, dánarbú .........00..0.0.. 00 Jens Nikulásson ........c.e.s Jóhann Benediktsson .........0..0.. see s sn Jóhannes Hannesson ........0eeeeeeenssen Nafnaskrá XVII Bls Jón B. Gunnlaugsson .........00000000 enn 527 Jón B. Jónsson .........en.0sssn 114 Jón Halldórsson .........0.0.00sene ns 24 Jón Í. Sigurðsson ..............0..nn nn 646 Jón Kr. Gunnarsson, þrotabú .......00200 0000 0nn 907 Jón Þórir Jónsson ........000.0esseess 685 Jónas Jónsson ......2..0000 sense 646 Jónatan Stefánsson ........22000200.0esen 217 Júpiter h/f ..........00200020 ne 335 Jörgensen, Kristín .........2.02000.00 ns 610 K 0000 660 Kalman Sigurðsson .........00000.0 sess 90 Karl S. Guðmundsson ..........0.ess sess 646 Karólína Jósefsson .........00.0000 nn 95 Kassagerð Reykjavíkur h/f ...........0.00000 000. 0n nn... 453 Kaupfélag verkamanna, Akureyri .......2000000 0000 nn... 152 Kjartan Sigurðsson ..........0020 0. sns rss 309 Kjartan Steingrímsson ........00.00 000 ns nr 705 Kópanes h/f .........002.000.nn ens 499 Kragh, Hans ........2000..00e ss sn 230, 475 Kristinn Guðnason ........000..ennen 309 Kristín Gissurardóttir .........00.000.0 000. n ss 271, 424 Kristín Haraldsdóttir ..........00.02000 00. ss1 Kristín Sigurðarðóttir ..........0.020000 00. sn 312 Kristján Bjarnason ........00.00sensnsesrrn rr 916 Kristján Eiríksson .......0020000..nes senn 610 Kristján Jónsson ......02000000 ser sner rr 808 Kristján Kristófersson ........00000000.0n nn 349 Kvaran, Gunnar .......000000eesss nr 475 Lambregt, Marcel, eigandi og útgerðarmaður ........20000... 449 Landsbanki Íslands á Ísafirði, útibú ..........0.000....00.0.. 875 Landssamband íslenzkra verzlunarmanna ......0.000000.000.. 318 Laufey Guðmundsdóttir .........0000000.nenener nn 349 Leifur Jónsson ........02000s ss 532 Leifur Kristleifsson ...........0eeeees er 19 Lífeyrissjóður togarasjómanna .......00000000 ne nnnnnn rn 330 Lýsi €r Mjöl h/f ......22200000n nenna 853 M 200 660 Magnús Andrésson .......0020s.sns sneri 835 Magnús Hagalín Gíslason .......0.0000nennen er 392 Margrét Guttormsdóttir ........00.0000 ene 508 Marínó Jónsson .........00.eessn nr 780 Marteinn Björgvinsson .........2000.0. senn 12 Marz h/f ........... so 335 Matthías Bjarnason ........0.000.000n ss 485 Málfríður Gunnarsdóttir ...........00200. 200. 37 XVIII Nafnaskrá Bls. Metúsalem Jónsson, dánarbú ...............000000 0 31 Neskaupstaður, bæjarútgerð .................0..0.0000 392 Njarðvíkurhreppur „............2000000 0200 217 Norland, Sigurður ................0.2000.. nr 641 Olga Halldórsdóttir ..................0....0000. 0. 271, 424 Olíufélagið h/f ................0.....0 000. 101, 401 Olíuverzlun Íslands h/f ...............0.00 00. nn 69 Ólafur Snorri Guðnason ............20.000.00 907 Ólafur Jónsson ............020.00 376, 381, 387 Óli Anton Þórarinsson .............00.0.. 0000 232 Óli G. Gunnarsson .............0.00 00 475 Óskar M. Jóhannsson ...........0.000.0. 0. 710 Óskar Sigurðsson .........2000..0.0 0. 814 Patrekshreppur ..............002.00n enn 69 Páll Guðjónsson ................0. 0... nes 184 Páll Kolbeins .................200000 00. 376 Páll Magnússon, dánarbú ...........00.000 00 nn sver 649 Páll Samúelsson ...........20..000 00 sn rns 610 Plútó h/f ................022. 0 230, 475 Prentmyndir h/f ...............0.00..0 00. 680, 695 Ragnar Finnsson ............22.200.... nn 701 Ragnar Guðmundsson, dánarbú ........0.0.0. 000. nn en. 302 Ragnar Halldórsson ...................ns ens 12 Ragnar Jónsson ..........00000 s.s nn 446 Ragnar Sæmundsson ...........2.0..0. 00 nn sn 356 Ragnheiður Ólafsdóttir ..............2.0...... nn 613 Rannveig Ásgeirsdóttir ................0..00..00. sn 605 Reykjavík ...........0..0000 00. 288, 392, 401, 438, 625, TOL Reykjavík, bæjarútgerð .............0.0000.0 00. 19 Reykjavík, hafnarsjóður ............2.0000. 00 ner nn 145 Ríkissjóður .... 137, 182, 192, 231, 310, 330, 498, 499, 605, 613, 623, 628, 680, 844 Ryszard Górka ..........2.000.ssesns sr 415 Sr 317 Samábyrgð Íslands á fiskiskipum ..........0.00.. 00... 850 Samband íslenzkra samvinnufélaga ...........00.000... 101, 288 Sameinaða gufuskipafélagið .............2.020000 000... vn. 40 Sameinaðir verktakar h/f ..........2..2000000. nn. 797 Samvinnutryggingar ..........2.02..0.0 s.n 356, 907 Schiöth, Aage ..........2.00.00.. nr 460 Sighvatur Bjarnason ..........2.00. 0000. 646 Sighvatur Snæbjörnsson ..........2..20000 000... 231, 512 Sigmundur Sigfússon .............00.. 00. enn 438 Sigríður Bogadóttir ................0...00. 0. sn 84 Sigríður Nikulásdóttir ...............2.000.0 0... nn 666 Sigrún Ragnarsdóttir ...............0..00..0000 en sen 302 Nafnaskrá XIX Sigurður Eyjólfsson ..........0200.000e nn sn 916 Sigurður Ísleifsson ...........20...00000 err 372 Sigurður Jóhannsson ........000000. senn 56 Sigurður Norland .........00.00.s.0esss sr 641 Sigurður Sigurðsson .........0.02. nn 277, 590 Sigurjón Guðmundsson .......20020s0n sn 456 Sigurjón Jónsson .....0...000%. 0 nn 145 Sigurlaug Guðmundsdóttir .........20002. 0... .n rns. 372 Sjóvátryggingarfélag Íslands h/f ..........00.0.00 00... 0... 163 Skipasmíðastöðin Dröfn h/f ...........02200 00 nun. nn. 7183, 195 Skúli Ragnarsson .........00.00n sens 302 Stefán Júlíusson ......0..02.00000s 0 508 Steinar Þorfinnsson .......0..0000.ssees ss 666 Steindór Sigursteinsson ........0.00000 00 n enn 163 Steingrímur Árnason .........000.00 0... 702, 736 Steinn Jónsson .........2s.0nse nn 498 Svanlaug Þorgeirsdóttir ..........020200.0 00 enn 625 Sveinn Bergmann Bjarnason .......0020000.ne rðr ð Sveinn Jónsson .......00000s see 649 Sæbjörg h/f ..........02000. sens 532 Thomsen, Daníel .......0002000 0. sn 231, 435 Thorlacius, Magnús ......2.00. 0000 .n en 24, 95, 159, 415 Tómas Högnason ........0.00000en nr 808 Tómstundabúðin ...........2.00.0 s.n en 721 Tryggvi Haraldsson ........0.00.00 sn enn 721 Unnur A. Jónsdóttir ...........00000. nes 415 Úlfar Þórðarson ..........0... s.s 580 Valgerður Guttormsdóttir .......2.00000 0000 e nennt 508 Vatn og Hiti h/f ........0.0.200 00 nan 231 Vatnsleysustrandarhreppur ......00.0000 0000 ss ns 123 Vátryggingafélagið h/f ..........02.02.00.000 nn nn 5 Verkamannafélagið Dagsbrún ..........020000 0000. nn 453 Vestmannaeyjar, hafnarsjóður ..........0.0000.000 re. 0... 449 Veuve Louis Le Drézen ...........00.0 00. 24 Vikan h/f ........20.0200 00 0nn se 182 Vinnslustöðin í Vestmannaeyjum ........02000 0000... 637 Vinnuvélar h/f .........200.2..0. enn 701 Vilhjálmur Þórðarson ......0000000.e sess 405 Vísundur h/f .........02000 0... ess 27 Wright, Alden M. ......0.202.00000n nn 217 Rr 1 Y 1 Zoðga, Geir .........000000 0 449 Zoðga, Geir H. ...........0020000 nes 449 Þorbjörg Benediktsdóttir ...........0022000 000... 312 Þorleifur Finnbogason ........2000000.. ss sr s1 KK Nafnaskrá Þorsteinn Guðmundsson ..............00000.n 0 31 Þorsteinn Þorleifsson ............0....00000 000... 335 Þorsteinn Örn Þorsteinsson ...............20000 0. 392 Þorvaldur Jósefsson .............00.0.0. 000. 119 Þóra Valdemarsdóttir ...... sossa nssessseessssnssas sessa ÁÐ Þórarinn Jónsson, dánarbú ...........00000 0000... 381 Þórscafé h/f ................000. ns 623, 844 Þórunn Benediktsdóttir ..............20..00.0 00 nn 372 Þórunn Guttormsdóttir .............0.00. 0200. 508 Þverárhreppur ...............200 s.n 641 Östlund, Georg, dánarbú .............0..000 00 835 B. Opinber mál. Arnþór Pálsson ............22.2000 ns 587 Bjarni Magnússon ...........0....... ens 556 Björgúlfur Schou Jensen Kristjánsson .........00000.....0.. 109 Björn Guðmundsson ...........2.00.. 0. esne 147 Böðvar Ámundason .............000nn rr 115 De Lapole Casson, Gilbert ..........2..... 0. 565 Einar Gunnar Einarsson ...........2..... 0. nes 243 Einar Hafsteinn Guðmundsson ...........2.0..0. 00. nn 868 Friðrik Þórhallsson ............22..020 000 481 Garðar Söebeck Jónsson .........2.0000. 0. nn 14 Guðmundur Stefán Gíslason ...........0..0. 0... sr 115 Halldór Indriðason ...........00.....0 0... ess 50 Halldór Karel Jakobsson .........2.2.2 0... 0 819 Hálfdán Ingi Jensen ...........00.020 0... ne 141 Jón Andrés Sveinn Valberg Hallgrímsson ........000.000.... 243 Jón Ari Ágústsson ..........00..00 0. 715 Jón Haukdal Þorgeirsson ..........2.00200 00 sn 562 Jón Óskar Gunnarsson ...........0.0 00 r nn 238 Jón Þorvaldsson ..........2..200 00... 713 Júlíus Einarsson ...........20% 000. sn ne 710 Konráð Þorsteinsson ...........2.200.0 ss ess 861 Lister, Donald ............0.00 0000 291 Morthens, Húbert Rósmann ..........2000.0 0 ns 155 Ólafur Þór Árnason .........2..000 0 102 Pearson, George Francis ..........2220000nnen er 573 Sigtryggur Kjartansson ........2.2000. 00 enn 492 Sigurbjörn Árnason ..........00nsnsr nr 740 Sigurður Guðmundur Stefán Þorleifsson ..........00.0000... 323 Sveinn Jónsson ........000000. ss 559 Þorgils Þorbergur Stefánsson ........0.002000 0000 323 Þráinn Sigtryggsson .........2..00..00. sn 46 HI. SKRÁ um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl., sem til er vitnað 1281, 1678, 1884, 1885, 1887, 1893, 1900, 1903, í XXKXIII. bindi hæstaréttardóma. Jónsbók. Þjófabálkur, 14. kap. — 552. 4. desember. Tilskipun um lækna og lyfsala. 1l. gr. — 469, 474. 24. gr. — 470. 25. gr. — 468, 474. 15. apríl. Norsku lög Kristjáns V. 6—14—6. — 281, 528. , 9. maí. Tilskipun, sem lögleiðir á Íslandi með nokkrum breyt- ingum lög 8. jan. 1851 um prentfrelsi. 11. gr. — 104. nr. 8, 12. apríl. Lög um skipti á dánarbúum og félagsbúum o. fl. 33. gr. — 908. 34. gr. — 415. öt. gr. — 600. 59. gr. — 599, 600. 90. gr. — 908. nr. 1, 12. jan. Lög um bygging, ábúð og úttekt jarða. — 208, 209. 10. gr, — 215. 15. gr. — 213, 215. nr. 29, 16. des. Lög um lögtak og fjárnám án undanfarins dóms eða sáttar. T. gr. — 626. 10. gr. — 626. nr. 19, %. nóv. Lög um aðför. 24. gr. — 626. 33. gr. — 626. 34. gr. — 626. 35. gr. — 626. nr. 28, 26. okt. Lög um skaðabætur fyrir gægluvarðhald að ósekju. 1. gr. — 635. nr. 3, 12. janúar. Lög um fjármál hjóna. — 160, 161, 162. nr. 42, 18. nóv, Lög um veralunarskrár, firmu og prókúru- umboð. XKII 1905, 1905, 1914, 1914, 1919, 1920, 1921, 1982, 1923, 1984, 1929, 1930, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 10. gr. — 479, nr. 14, 20. október. Lög um fyrning skulda og annarra kröfu- réttinda. 3. gr. — 75, 83. nr. 46, 10. nóvember. Lög um hefð. 2. gr. — 837, 884. T. gr. — 837. 8. gr. — 837. nr. 85, 2. nóvember. Lög um mælingu og skrásetningu lóða og landa í lögsagnarumdæmi Reykjavíkur. 11. gr. — 886. nr. 56, 30. nóvember. Siglingalög. 236. gr. — 331, 394, 437. 252. gr. — 331, 437. 261. gr. — 295, 299. nr. 41, 28. nóvember. Lög um landamerki o. fl. 17. gr. — 411. nr. 5, 18. maí. Lög um bann gegn botnvörpuveiðum. — 298. 1. gr. — 295, 301, 565, 566, 571, 573, 574, 579. 2. gr. — 292, 295. 3. gr. — 292, 295, 301, 566, 575, 579. 4. gr. — 572. nr. 77, 87. júní. Lög um hlutafélög. 30. gr. — 854, 860. 3l. gr. — 855. mr. 33, 19. júní. Lög wm rétt til fiskveiða í landhelgi. — 295, 301, 566, 571, 574. nr. 20, 20. júní. Lög wm skyldur og réttindi hjóna. — 160, 161. 24. gr. — 385, 390. 25. gr. — 377, 382, 388. 48. gr. — 377, 382, 388. nr. 4, 11. apríl. Lög um að miða við gullkrónur sektir fyrir landhelgisbrot. — 292. nr. 18, 81. maí. Sveitarstjórnarlög. 30. gr. — 645. 38. gr. — 644. 41. gr. — 644. nr. 25, 14. júní. Lög um gjaldþrotaskipti. 5. gr. — 2. 6. gr. — 4. 22. gr. — 4. nr. 2, 7. janúar. Lögreglusamþykkt fyrir Reykjavík. 1930, 1932, 1933, 1933, 1933, 1933, 1933, 1935, 1936, 1936, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XXIII 46. gr. — 47, 49, 238, 239, 242. 96. gr. — 47, 49, 238, 239, 242. nr. 41, 19. maí. Sjómannalög. 47. gr. — 823. nr. 26, 23. júní. Lög um Brunabótafélag Íslands. 3. gr. — 212. nr. 61, 23. júní. Lög um lax- og silungsveiði. 2. gr. — 490. nr. 8, 11. apríl. Tilskipun um alþjóðlegar sjóferðareglur, sem fylgt skal á íslenakum skipum. 24. gr. — 300. nr. 84, 19. júní. Lög wm varnir gegn óréttmætum veralunar- háttum. 9. gr. — 478, 479. nr. 93, 19. júní. Vísillög. 14. gr. — 448. nr. 101, 19. febrúar. Vegalög. 6. gr. — 125. 24. gr. — 125. 29. gr. — 127. mr. 108, 23. okt. Auglýsing um staðfestingu Dómsmálaráðu- neytisins á ljósmæðrareglugerð. 18. gr. — 6b6l. nr. 112, 18. maí. Lög um Hæstarétt. 38. gr. — 2, 102, 695, 736, Tó2, 795. mr. 7, 1. febrúar. Lög um sammingsgerð, umboð og ógilda löggerninga. 10. gr. — 366, 367. 35. gr. — 395. nr. 81, 23. júní. Lög um sveitarstjórnarkosningar. 3. gr. — 905. 4. gr. — 905. 5. gr. — 905. 14. gr. — 486. 30. gr. — 903, 905. nr. 85, 23. júní. Lög um meðferð einkamála í héraði, — 646, 782. IX. kafli — 876. 46. gr. — 277, 282. 50. gr. — 419. 66. gr. — 451. 13. gr. — 785. 84. gr. — 450, 451, 97. gr. — 452. 105. gr. — 876. KKIV 1938, 106. 109. 110. 114. 118. 120. 126. 130. 131. 134. 139. 154. 174. 180. 181. 190. 193. 194. 196. 208. 209. 214. 215. 222. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. nr. 80, — 318, „I 7. 39. 44. 67. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fil. — 876. — 876. — ST. — 411. — "196. — 211, 917. — 470. — 917. — 917. — 624, 846. — 108. — 658. — 138. — 282. — 230. — 623. — 623. — 623. — 282. — 448, 880. — 880. — 66l. — 665. — 624, 846. 11. júní. Lög um stéttarfélög og vinnudeilur. 320, 321, 322. — 321, 322. — 320, 321. — 321, 322. — 812. — 323. — 318, 320, 321, 322, 323, 455. — 318. 1939, nr. 5, 10. janúar. Reglugerð fyrir Rafmagnsveitu Reykjavíkur. 14. gr. — 113. 12. febrúar. Almenn hegningarlög. VI. kafli — 301, 302. XIV. kafli — 261. 1940, 2. 20. 22. öT. 68. 70. 12. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. — 109, 247. — 295, 299, 300. — 243, 249, 261. — 113, 114. — 109, 110, 113, 142, 146, 247, 250, 270, 740, 741, 744. — 104, 779. — 102, 104. 74. 75. 76. 7. 108. 138. 191. 200. 201. 202. 209. 211. 215. 217. 218. 219. 220. 234. 235. 236. 241. 244. 248. 254. 259. 264. 1940, nr. 121, gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XXV 822. 779, 744, 779. 146, 484, 744. 861, 862, 864. 243, 244, 245, 246, 249, 250, 261. 740, 741, TA4. 741, 744. 741, 744. T41, 744. 741, 744. 759, 761, 779. 239, 242, T61. 15, 18. 61. 47, 49, 222. - 294, 295, 300, 301. 104, 161. 102, 104, 161. 104, 159, 161. 103, 104, 161, 162, 864. 110, 113, 142, 144. 243, 244, 245, 246, 249, 250, 260, 261, 268. 245, 249. 142, 145. 161, 864, 901. 24. júlí, Reglugerð fyrir Vestur-Húnavatnssýslu um fjallskil o. fl. : 13. gr. — 643. 1941, nr. 23, 16. júní. Bifreiðalög. 1. gr. — 357. 23. gr. — 632, 633, 636. 27. gr. — 222. 34. gr. — 226, 227, 357. 35. gr. — 226, 227. 36. gr. — 356. 38. gr. — 222, 632. 39. gr. — 632, 636. 1941, nr. 24, 16. júní, Umferðarlög. 4. gr. — 632. 14. gr. — 632. 1941, nr. 46, 27. júní. Landskiptalög. — 94. 2. gr. — 983. 3. gr. — 98. KXKVI Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 1942, nr. í4, 15. maí. Lög um Læknaráð. 2. gr. — 237. 1942, nr. 61, 4. júlí, Lög um málflytjendur. 1. gr. — 261. 4. gr. — 366, 367. 1943, nr. 16, 26. febrúar. Lög um orlof. — 400. 4. gr. — 809. 1943, nr. 82, 16. des. Tilskipun um starfsreglur ríkisráðs. ð. gr. — 470, 473. 1943, nr. 116, 30. des. Lög um ættaróðal og erfðaábúð. VII. kafli — 508, 510. 26. gr. — 509, 510, 511. 33. gr. — 511. 1944, nr. 33, 17. júní. Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands. 2. gr. — 474. 13. gr. — 473, 474, 14. gr. — 474, 15. gr. — 474. 16. gr. — 474. 18. gr. — 474. 19. gr. — 474. 20. gr. — 470, 474. 21. gr. — 474. 22. gr. — 474. 23. gr. — 474. 24. gr. — 474, 25. gr. — 474, 29. gr. — 474. 30. gr. — 474. 33. gr. — 54, "755. 67. gr. — 511, 1945, nr. 66, 12. apríl. Lög um útsvör. 8. gr. — 70, 71, 283, 287. 1945, nr. 91, 30. apríl. Samþykkt um stjórn bæjarmála Ólafsfjarðar- kaupstaðar. 21. gr. — 903. 1945, nr. 195, 22. október. Byggingarsamþykkt fyrir Reykjavík. 26. gr. — 433. 1946, nr. 88, 31. maí. Samþykkt um stjórn bæjarmálefna Akureyrar- kaupstaðar. 23. gr. — 903. 1947, nr. 29, 9. apríl. Lög wm vernd barna og ungmenna. 45. gr. — 740, 741, 744. 54. gr. — 2350. 1947, 194, 194, 194, 1948, 1948, 1949, 1950, 1951, 1951, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XXKVII nr. 59, 24. maí. Lög um breyting á lögum nr. 66, 12. apríl 1945 um útsvör. — 70. nr. 87, 5. júní. Lög um afstöðu foreldra til óskilgetinna barna. 16. gr. — 350. nr. 95, 5. júní. Lög um lögræði. 21. gr. — 80, 81. mr. 215, 27. des. Samþykkt um stjórn bæjarmálefna Ísafjarðar- kaupstaðar. 18. gr. — 903. mr. 44, 5. apríl. Lög um vísindalega verndun fiskimiða land- grunnsins. — 292, 295, 301, 566, 571, 574. 3. gr. — 295, 301, 565, 566, 571, 573, 5'7ð. mr. 100, 29. desember. Lög um dýrtíðarráðstafanir vegna at- vinnuveganna. — 184. 23. gr. — 183. mr. 18, 22. mara. Lög um kyrrsetningu og lögbann. 19. gr. — 415. 25. gr. — 6ll. mr. 16, 22. febr. Lög wm breyting á lögum mr. 116 30. des. 1948 um ættlaróðal og erfðaábúð. — 508. 3. gr. — 509, 510, öll. nr. 108, 28. des. Lög um breyting á lögum mr. 29 16. des. 1885 um lögtak og fjárnám án undanfarins dóms eða sáttar. 2. gr. — 626. nr. 5, 29. janúar. Lög um breyting á lögum nr. 5 18. mdí 1980 um bann gegn botnvörpuveiðum. — 295: 1. gr. — 295, 301, 565, 566, 572, 573, 575, 579. mr. 8, 5. febrúar. Ábúðarlög. — 122. 3. gr. — 120, 9. gr. — 120. 10. gr. — 120. nr. 27, 5. mara. Lög um meðferð opinberra mála. XVIII. kafli —- 629, 633, 634, 635. 94. gr. — 470. 118. gr. — 14. 150. gr. — 635, 636. 151. gr. — 635. 152. gr. — 635. 153. gr. — 629, 634, 635. KXVIII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 1951, 1951, 1952, 1952, 1952, 1952, 1953, 1954, 1951, nr. 49, 16. mare. Lög um sölu lögveða án undangengins lögtaks. — 332. nr. 110, 19. desember. Lög um lagagildi varnarsamnings milli Íslands og Bandaríkjanna og um réttarstöðu liðs Bandaríkj- anna og eignir þess. — 139. 12. gr. — viðbætis varnarsamningsins — 140. nr. 7, 24. janúar. Lög um breyting á bifreiðalögum Úr. 23 16. júní 1941. — 356. nr. 23, 1. febrúar. Lög um öryggisráðstafanir á vinnustöðum. 5. gr. — 543. 16. gr. — 537. 26. gr. — 336, 342, 343, 797, 803, 804. nr. 86, 16. febrúar. Lög um opinbera aðstoð við byggingar íbúðarhúsa í kaupstöðum og kauptúnum. 20. gr. — 667, 668. nr. 73, 25. nóv. Lög um tilkynningar aðsetursskipta. 13. gr. — 487. nr. 81, 8. desember. Lög um breyting á lögum nr. 44 5. apríl 1948 um vísindalega verndun fiskimiða landgrunnsins. — 295. 1. gr. — 301, 566, 571, 575, 579. nr. 82, 8. des. Lög um breyting á lögum nr. 5 18. maí 1920 um bann gegn botnvörpuveiðum. 1. gr. — 579. nr. 141, 8. júlí. Reglugerð um breytingar og viðauka við fjall- skilareglugerð Vestur-Húnavatnssýslu, nr. 121 frá 24. júlí 1940. 2. gr. — 643. nr. 11, 20. janúar. Reglur um eftirlit með skipum og öryggi þeirra. 49. gr. — 830. nr. 38, 14. apríl. Lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins. 1. gr. — 411. T. gr. — 4T1. 10. gr. — 470. 11. gr. — 471. nr. 58, 24. apríl. Áfengislög. 18. gr. — 149, 151. 19. gr. — 147, 149, 150, 492, 494, 497, TIl, 713, TI14. 24. gr. — 50, 51, 55, 116, 118, 142, 145, 326, 328, 482, 557, 560, 563, 589, 590, 632, 703, 716, 718, 819, 820, 822, 870, 874. 39. gr. — 149, 151. 42. gr. — 147, 149, 150, 151, 152, 494, 495, 497, TI1, T14. 1955, Skrá um lög, reglugerðir, sambykktir o. fl. XKIX 45. gr. — 50, 51, 116, 142, 145, 326, 328, 482, 484, 557, 560, 563, 589, 590, 632, 703, 716, 819, 820, 822, 870, 874. mr. 9, 23. mara. Lög um Brunabótafélag Íslands. T. gr. — 213. 18. gr. — 213. nr. 13, 31. mara. Lög um viðauka við bifreiðalög nr. 23 16. júní 1941 með áorðnum breytingum. 1. gr. — 357. nr. 22, 3. maí. Lög um breytingar á almennum hegningar- lögum nr. 19 12. febrúar 1940. 3. gr. — 301. 4. gr. — 113, 114. nr. 15, 17. febr. Lög um breyting á lögum nr. 78 25. nóv. 1952 um tilkynningar aðsetursskipta. 5. gr. — 487. nr. 20, 1. mara. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19 18. febr. 1940. — 142. 1. gr. — 145. nr. 81, 27. mara. Lög um þjóðskrá og almannaskráningu. 15. gr, — 487. nr. 57, 10. apríl. Lög um prentrétt. 15. gr. — 102. 22. gr. — 102, 104. mr. 8, 16. febrúar. Lög um breyting á lögum nr. 16 26. febrú- ar 1948 um orlof. 3. gr. — 400, 809. nr. 44, 8. júní. Lög um skatt á stóreignir. — 311, 312, 314, 315, 680, 681, 682, 683, 684. „ gr. — 681. 7. gr. — 681. 10. gr. — 311, 313, 315, 681. mr. 59, 6. júní. Lög um breyting á lögum nr. 77? 27. júní 1981 um hlutafélög. — 8S5ð. nr. 95, 28. júní. Reglugerð um skatt á stóreignir. 23. gr. — 311, 313, 315. nr. 24, 29. apríl. Lög wm viðauka við lög nr. 28 27. júní 1981 um vátryggingarfélag fyrir fiskiskip. pf — 851, 852. 3. gr. — 852. 6. gr. — 850, 852. 7. gr. — 852. nr. 26, 2. maí. Umferðarlög. 1958, 1958, 1959, 1959, 1960, 1960, 1960, 1960, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. VI. kap. — 17". 25. gr. — 50, 51, 116, 142, 145, 325, 326, 328, 482, 483, 484, 557, 558, 560, 561, 563, 564, 588, 703, 715, 716, TIl, 718, 719, 720, 820, 822, 870, ST4. 26. gr. — 47, 49, 142, 145, 239, 242, 325, 326, 328, 329. 27. gr. — 150, 151, 239, 242, T11, 714, 719. 37. gr. — 4T, 49, 142, 145, 239, 325, 328, 329. 41. gr. — 325, 326. 45. gr. — 50, 51, 326, 328. 48. gr. — 560. 49. gr. — 47, 49, 239, 242. 67. gr. — 167, 175, 177, 178, 913. 68. gr. — 167, 177, 178. 70. gr. — 177. 14. gr. — 175, 17T, 357, 913. 80. gr. — 47, 49, 50, 51, 55, 116, 142, 145, 239, 242, 325, 326, 328, 329, 482, 484, 557, 560, 561, 563, 589, 703, 716, 719, 820, 822, 370, 874. g1. gr. — 50, 51, 55, 116, 118, 142, 146, 239, 326, 482, 557, 561, 563, 589, 590, 703, 716, 719, 819, 820, 822, 870, nr. 44, 29. maí. Lög um breyting á lögum nr. 81, 23. júní 1986 um sveitarstjórnarkosningar. — 905. nr. 49, 12. júní. Lög um lífeyrissjóð togarasjómanna. — 333. 9. gr. — 330, 332. nr. 6, 17. febrúar. Lög um breytingu á lögum nr. 5 í8. máí 1920 um bann gegn botnvörpuveiðum. — 572. 1. gr. — 295, 301, 565, 566, 571, 573, öTd. 2. gr. — 292, 295. nr. 52, 14. ágúst. Lög um kosningar til Alþingis. 15. gr. — 52, 755. 19. gr. — 752. 24. gr. — 485, 486, 752, 753. nr. 4, 20. febrúar. Lög um efnahagsmál. 0 60, 14. 31. gr. — 434. nr. 10, 22. marg. Lög um söluskatt. — 184. 2. gr. — 183. 6. gr. — 183, 184. nr. 34, 30. maí. Lög um breyting á lögum nr. 49 12. júní 1958 um lfeyrissjóð togarasjómanna. — 331, 333. nr. 35, 30. maí. Lög um lögheimili. 2. gr. — 487. 1960, 1960, 1961, 1961, 1961, 1961, 1961, 1961, 1961, 1961, 1962, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XXKI 3. gr. — 754. nr. 43, 9. júní. Lög um bráðabirgðabreyting á lögum nr. 66 12. apríl 1945 um útsvðr. — 289. 3. gr. — 403, 404. 8. gr. — 288, 289, 290, 291. Ákvæði til bráðabirgða. B. — 403, 404. nr. 148, 30. júlí. Fjallskilareglugerð fyrir Vestur-Húnavatns- sýslu. 10. gr. — 644, nr. 1, 5. janúar. Bráðabirgðalög um heimild stofnlánadeildar sjávarútvegsins við Landsbanka Íslands til að opna nýja lánaflokka. — 332. nr. 8, 11. mara. Reglugerð um fiskveiðilandhelgi Íslands. gr. — 295, 301, 566, 574. gr. — 295, 301, 566, 571, 574. gr. — 292, 295. gr. — 566, 571, 575. gr. — 295, 301, 565, 566, 571, 573, 575. nr. 4, 11. mara. Auglýsing um samkomulag um lausn fisk- veiðideilunnar við Breta. 3. gr. III. — 574. 3. gr. VI. — 566. nr, 31, 24. mara. Lög um breyting á almennum hegningar- lögum, nr. 19 12. febrúar 1940. 6. gr. — 109, 146, 247, 744. nr. 86, 29. mara. Ábúðarlög. 5 — 122. 3. gr. — 120. T. gr. — 120. 9. gr. — 120. nr. 48, 29. mara. Lög um heimild stofnlánadeildar sjávarúi- vegsins við Landsbanka Íslands til að opna nýja lánaflokka. — 333. nr. 58, 29. mara. Sveitarstjórnarlög. 33. gr. — 905. nr. 82, 21. ágúst. Lög um meðferð opinberra mála. — 629. 89. gr. — 820. 141. gr. — 148, 171. gr. — 325, 174. gr. — 324. nr. 6, 7. mara. Lög um sveitarstjórnarkosningar. 1. gr. — 485, 752. XKKII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 1962, nr. 57, 18. apríl. Lög um Hæstarétt Íslands. 21. gr. — 847, 917. 21. gr. — 917. 61. gr. — 695, 736, 752, 795. IV. EFNISSKRÁ TIL YFIRLITS. Aðfarargerðir, Sjá fjárnám, lögbann, lögtak, innsetningar- gerðir, kyrrsetning, útburðargerðir. Aðfararheimild á gerðardómi ........000000enee nn 136 Aðgerðarleysi ........00000.e nn 123, 152, 456, 532, 808 AÐIA „........0 000 271, 415, 485, 637, 649 Aðiljaskýrsla .... 24, 40, 123, 152, 232, 272, 271, 283, 415, 424, 449, 453, 456, 460, 590, 721 Afréttur .........s rr 641 Arfskipti .......0000000n senn 881 Atvinnuheiti .............seen ses 475 Atvinnuleyfi ........00.....eessnnnner rr 710 Ábúð, ábúðarlög ........002000 00. nnnn nr 119, 207 Ábyrgð .........00 000 272 Áfengislagabrot .... 50, 115, 141, 147, 481, 492, 556, 559, 502, 587, 628, 702, 710, T15, 7 Áfrýjun 2.......0200 0 2, 625, 695, T21 Áfrýjunarleyfi .... 2, 5, 74, 123, 152, 163, 184, 217, 302, 335, 356, 376, 381, 387, 405, 424, 435, 438, 475, 488, 499, 536, 605, 628, 641, 649, 666, 680, 695, 795, 797, 808, 823, 850, 853, 900 Ákæruvald ............se ns s61 Ásiglingartilraun .......02.00.. enn enn nennnnnr 291 Átroðningur af umferð .......000.0000 nennt 123 Barn. 1) Skaðabætur til barns vegna slyss .cccc0c000 000... 438 — 2) Mál um umráð á barni ......00c0eceeer renn 349 Barnaverndarráð .........002.e0enr sn 349 Barnsfaðernismál ........00.een rss 1, 317, 660 Beitarréttur .........sess sr 31, 90 Beitiland .............00. ss sn 31, 90 Bifreiðar: a) Refsikrafa .... 46, 50, 115, 141, 238, 481, 492, 556, 559, 562, 587, 702, 710, 715, 718, 819, 868 b) Nytjastuldður ........0000000 nn enn 141 Bílskúr og lóðarréttindi .........22.00..e0r enn. 84 Blóðrannsókn .... 50, 115, 141, 317, 481, 556, 559, 562, 587, 702, 710, 715, 718, 819, 868 Brunabætur ........002.00 nn 207 Búskipti ...2...00.0000 0... 2, 376, 381, 387, 415, 907 Byggingarsamvinnufélag .......2.000. 00 en eren nennt 666 Bæjarstjórn, skaðabætur, miskabætur ......00000000 0... .0.000.. 900 Bæjarstjórnarkosningar ......200000nne nr nnn enn 485, 752 Dagsektir ........000.0 rennt 831 XKKIV Efnisskrá Dánarbætur ............0..0000.00 0 302, 605, Dómarar ............0....00.00 000 12, Dómkvaðning, sjá mat og skoðun ............0.000000 Dómstólar ..........000. 2, 415, 453, 485, Dómur ............00000 000 277, 415, Dráttarvextir .................00... 0. Eignarnám ...............00. 00. Eignarréttur ................... 31, 84, 90, 488, 508, 590, Endurheimta ...........0000.0 00 184, 401, Fasteignasala .................. 31, 84, 243, 424, 527, 580, 666, Fasteignir ...................... 31, 84, 90, 527, 580, 590, 835, Fébótaábyrgð ríkisins .............0.00.0.0..0.. 0. 192, Félag ...........0..... 00 637, 680, Félagsdómur ..............0...200. 0000 318, Fita ...............0 0. Fiskveiðibrot ...............0.0..0.. 291, 565, Fjallskil ................. 02. Fjármál hjóna ...........0000%0 200. 376, 381, 387, Fjárnám ...............002.0 405, Fjársvik ...............0.00.. Foreldravald ...............0.0.0.0 000. Forseti Íslands .............2...000...00. 0 Fógetagerðir .... 119, 310, 372, 405, 415, 453, 475, 527, 610, 625, 695, 705, 721, 795, Framfærslusveit ...............0.00000 00. Frávísun: a) frá héraðsdómi 277, 318, 415, 449, 453, 485, 730, 850, 861, b) frá Hæstarétti ............................ 2, 323, 846, Frestur ...............0..0 00 446, 695, Frystihús ............0...0 0000 TA, 335, 499, Fundið fé ..................0.0 000. Fyrirsvar aðilja ....................00. 00 356, 449, Fyrning ................. 00. 74, 123, 310, Gerðardómur .................0.00. 0 736, Gjafsókn, gjafvörn 14, 232, 302, 349, 356, 460, 605, 628, 641, 660, 745, Gjaldþrot ..............0.00 Grandleysi ................2000. 0000 Gæzluvarðhald ................00.000 0. 740, Gögn, framhaldsöflun ...................... 1, 237, 271, 317, Hefð .........000.00...0 0 152, Heimvísun. Sjá ómerking. Heitfesting vitnis ..........................2 0 Hjónaskilnaður ..............00.0..0000 00 376, 381, 387, Hlutafélög ................0......000 0 680, Bls. 613 410 105 628 623 123 31 ss1 649 705 881 628 853 453 475 513 641 415 695 243 349 460 846 217 907 916 121 536 545 649 435 850 183 488 155 603 835 844 415 853 Efnisskrá XKKV Bls Húsasala ......00.00000 00... 84, 243, 424, 527, 580, 590, 666, 705 Húsaleiga ............00.0. 00 nes 721 Iðgjöld ...........002...000 ner 330 Innheimtufé ..........0.0000nen es 356, 649 Innsetningargerð ........2.200000 00 enn 349 372 Kap 2... 24, 31, 84, 424, 527, 580, 590, 666, 705 Kaupmiðlun „......2.0.00 0... n sn 24 Kaupstaðarsvæði ..........0.0.00 000 ner 152 Kjarasamningar .........2200 0... esne 392, 808 Krufning .......000..0000 enn 238, 155 Kosningarréttur .......0.02000000 0. nn 141, 485, 752 Kröfuréttindi ..........00..0.0.0.... 24, 95, 184, 272, 401, 649, 695 Kvöð. Sjá umferðarréttur .........200000000 0... nn. 835 Kynferðisbrot .........002.0..nssn rss 740 Kyrrsetning ...........00000 0. 415, 705, 795 Kærumál: Dómari ........20000. ns 12 Dómkvaðning. Sjá mat og skoðun .......000000 0000... 105 Dómur .......20000 sn 27 FrávÍísun ......000.0000 0... 277, 318, 323, 449, 453, 780 Frestur .............0 00 446 Heitfesting vitnis ........0..0200. 00 nn nr 8414 Lögbann ........000%0 0. ssnn sn 453, 610, 846 Lögmenn ........0..00n 00 95 Matsbeiðni ...........20.20.0 00. 105 Sakasamlag ......0.2000. ns 646 Úrskurður ........00.0. 0... 623 Viti .........002 00 623, 844 Landhelgisbrot ........0000. 00 .e sn 291, 565, 573 Laun. Sjá vinnulaun. Lax- og silungsveiði ..........00..0nnen ene 488 Leiðbeiningarskylda dómara .......0200000nner nr nnr enn 410 Leigusamningur um svæði í kaupstað ......0000.0 0000... 152 Lífeyrissjóður togarasjómanna .......00.000e0ernenre nn 330 Líkamsáverkar: Refsing ..........000.0000n sn 14, 46, T55 Skaðabætur .... 14, 19, 40, 74, 137, 192, 217, 232, 302, 335, 356, 438, 512, 536, 613, 685, 745, 783, 797, 823, 907 Lóð, eignarréttur .........0000000 nn nn g81 Lóð, umferðarréttur ..........00000.0 00 nan enn 835 Lóðarréttindi ..............00..0. nn 84, 152, 881 Lyfsöluleyfi ...........0000. 00 ..nsnnte nr 460 Læknaráð ...........oo.een ss 1, 237, 512, 755 Lögbannsgerð .......0200000 nr 453, 475, 610, 846 Löghald ...........2000 sen enn 415, 705, 795 XKKVI Efnisskrá Lögregla. Sjá vitni .... 5, 47, 50, 115, 141, 147, 192, 217, 238, 302, 356, 481, 492, 556, 559, 562, 613, 702, 710, 755, 814, 819, Lögtak ..........00000200 000 310, LöÖgveð .......00....000 000 330, 392, Manndráp .......00.020000000n 00 238, Mat og skoðun .... 24, 56, 95, 105, 123, 184, 243, 302, 349, 405, 424, 475, 545, 565, 573, 613, 680, 705, 740, 823, Málasamlag ............20000 000. 0n nn 415, Málflutningsleyfissvipting ..........00.00..00 0000 nn Málflutningsmenn ..........0...00 0000... 95, 159, 243, 356, Málsgögn ...........2022200 000. 1, 237, 271, 317, Málskostnaður ...........0.0.00.0.. 24, 147, 323, 405, 415, 695, Meðalgöngusök ............222.00.0n ns Meiðyrðamál ..........00.0.00000. 0. 101, 159, 861, Miskabætur ............222000 000... 14, 101, 628, 861, Nafnréttur ............0220.00 nr Niðurfelling máls ..........22000000.ssens sr Nytjastuldur ...........2...00..0..se en Röskun á stöðu og högum. Sjá líkamsáverkar, miskabætur. Opinber mál ..........0000000 nes 323, Opinberir starfsmenn .........020.0000 00. 243, 861, Ódómhæft málsefni .............0.00 0... 415, Ómerking .......... 277, 318, 410, 415, 485, 623, 625, 850, 875, Óskilafé ............20.0 sn Prentréttur .........0.00200 0000 101, 159, Ráðherra .........000.esess rss Refsidómur, fébótaábyrgð ........0000000 0. ner Réttarfar. Sjá einnig: Dómari, dómstólar, dómur, frávísun, kæra, ómerking .... 2, 12, 95, 105, 277, 323, 330, 410, 415, 449, 625, 646, 780, 846, 861, 875, 907, Riftun húsakaupa ........0000000 00 neee Sakasamlag ........0..2..0.0.0.sss en 415, Sameign ............00. sn Samningar .... 31, 84, 152, 424, 456, 527, 580, 649, 721, 808, 835, Sálfræðingur ..............0..00 00. 349, Sératkvæði í Hæstarétti .... 31, 69, 283, 335, 395, 424, 745, 155, Siðferðisbrot ................ess ss Sigling .........00000. ens SjÓveð ........2200000 00 330, 392, Skaðabótamál .... 14, 19, 40, 56, 74, 123, 137, 141, 163, 192, 217, 232, 302, 335, 356, 424, 438, 456, 512, 536, 545, 605, 613, 628, 685, 705, 745, 783, T9T, 814, 823, 900, Skilorðsbundinn dómur ..........0..0 000 nn Skip 000 Skipstjóri .........22.20000 000 392, Skiptamál ......0.000 0... 2, 376, 381, 387, 415, 637, 881, Bls. 861 625 435 155 835 646 243 649 603 195 415 900 900 475 721 141 628 900 g6l 907 545 861 916 580 646 gg1 sgl 740 sal 740 291 435 907 109 291 032 907 Efnisskrá KXKVII Bls. Skuldamál ......0......... 123, 272, 405, 415, 499, 649, 666, 695 Stjórnsýsla, Sjá lyfsalar .........0.0200.00 200. 460 Stóreignaskattur .........0.00000 000. nn 310, 680 Sýslunarmenn. Sjá fjárdráttur ............022200 000. s.n 243 Söluskattur. Sjá skattar ..........0..2..0000. 0... 182 Sönnun .. 14, 50, 147, 335, 356, 449, 488, 508, 559, 562, 590, 628, 649, 755 Togarasjómenn. Sjá lögveð ..........2.0..000. nn. 330 Togveiðar ........02020000 0. 291, 565, 573 Tómlæti ..........00. 0200 123, 152, 456, 532, 808 Trúarskoðanir ............020.000.0 0. sn g44 Umboð málflytjanda .........02020000 0000 nn 356, 449 Umferð um land .........0.02020000.n ne 123 Umferðarlög .... 46, 50, 115, 141, 238, 356, 481, 556, 559, 562, 587, 702, 710, 715, 718, 819, 868 Umferðarréttur um lóð .........00200.000 00 835 Upptaka ......0202000. en 147, 492, 565. 573, 710 Útburðarmál ............200 000. 119, 527, 721 Útsvarsmál. Sjá skattar ..........000....... 69, 123, 283, 288, 401 Vangeymsla ........2000.0 sn 123, 152, 456, 532, 808 Vátrygging ..........00. 0200 .n 5, 207, 356 Vegir sr 123 Veiðiréttindi ..........2..22200. sn 488 Verksamningur ........2.0000 00... 456 Verzlunarhúsnæði ............20.000 00. nn nr 721 Vextir ..........200 00. TA, 123, 424 Vikublað .........20.200. 0. 101 Vinnulaun ......0020000 00. 184, 392, 405, 435, 456, 532, 808 Vitni .... 5, 14, 19, 24, 31, 40, 46, 50, 56, 74, 109, 115, 123, 141, 147, 163, 184, 192, 207, 217, 232, 238, 243, 283, 291, 302, 335, 356, 405, 438, 483, 492, 499, 512, 536, 545, 556, 559, 562, 565, 573, 580, 587, 590, 613, 628, 649, 660, 666, 680, 685, 695, 702, 705, 710, 115, 718, 740, 745, 755, 783, TIT, 814, 819, 823, 844, 868, 881, 907 Vixlar .......2...00.00. se 446, 649 Þinglýsing ..........2.....02.es ser 4883 Þjáningar. Sjá skaðabætur .... 14, 74, 192, 217, 335, 356, 438, 512, 536, 685, 745, 783, TIT, 907 Þjófnaður ..........2.22202.00.0 nn 109, 141 Ærumeiðingar. Sjá meiðyrðamál. Ættarjarðir .............00. 0 508 Ökuleyfissvipting .... 50, 115, 141, 238, 481, 556, 559, 562, 587, 628, 702, 710, 715, 718, 819, 868 V. EFNISSKRÁ. Aðild. G var þinglesinn eigandi 2. hæðar í húsi. Hann öðlaðist úrskurð á hendur föður sínum, S, sem taldi sig eiga 37,5% íbúðar- innar, um að víkja úr henni. S höfðaði síðan mál gegn G og krafðist afsals fyrir íbúðinni sér til handa gegn greiðslu 56,25% af kaupverði hennar eða verði samkvæmt mati tveggja dómkvaddra manna, enda tæki S að sér að leysa út arfshluta sonar síns, A, 6,25% af verði íbúðarinnar. Hæstaréttardómur í útburðarmálinu var eigi talinn bind- andi úrslit sakarefnis í síðara málinu. Og sú yfirlýsing S, að A sonur hans ætti tiltekinn hundraðshluta íbúðarinnar, leiddi eigi samkvæmt 46. gr. laga nr. 85/1936 né öðrum réttar- reglum til þess, að honum væri fyrirmunað að leita réttar síns, hvort hann ætti þann hluta íbúðarinnar, sem hann gerði kröfu til, en úrslit þess máls byndu einungis aðilja þess, en eigi aðra ......0.00000.0 nn 277 Hjónin F og U voru á miðju ári 1957 skilin að borði og sæng, og bú þeirra var þá undir opinberum skiptum. G höfðaði 18, júlí 1957 mál á hendur F til greiðslu skuldar, $44.- 000.00, en skuld þessa hafði F viðurkennt skriflega ". marz 1956. Hinn 20. sept. 1957 höfðaði U meðalgöngusök í málinu samkvæmt heimild í 50. gr. laga nr. 85/1936 og krafðist þess, að félagsbú hennar og F yrði sýknað og F og G dæmt að greiða henni óskipt málskostnað ........ 415 Samkvæmt 24. gr. laga nr. 52/1959, sbr. 14. gr. laga nr. 81/1936, höfðaði M mál á hendur bæjarstjórn Ísafjarðar og krafð- ist þess, að stefnda yrði dæmt skylt að taka Þ á kjörskrá til bæjarstjórnarkosninga Ísafjarðar 27. maí 1962. Mál þetta varðaði borgararéttindi Þ, og hefði efnisdómur í því bundið hana. Henni var eigi stefnt, og hvorki hún sjálf né nokkur af hennar hendi kom fyrir dóm. M hafði eigi fært sönnur, að honum hefði hamlað forföll þau, er getur í 24. gr. laga nr. 52/1959, sbr. 1. gr. laga nr. 5/1962, en hann hafði eigi áður kært málið til bæjarstjórnar Ísafjarð- ar. Héraðsdómurinn og málsmeðferðin í héraði var ómerkt og málinu vísað frá héraðsdómi ........02.00%0. 0... 0... 485 A, sem samkvæmt dómi Hæstaréttar hafði verið vikið réttilega úr fjárfélagi, brast heimild til að krefjast opinberra skipta á búi félagsins, en átti hins vegar rétt til að sækja félagið Efnisskrá XXKIX eða félagsmenn til að gera honum skil á eignum hans í félaginu á þeim tíma, er honum var vikið úr því Afréttir. Sjá fjallskil. Arfskipti. Sjá eignarréttur .............. Atvinnuheiti. Plútó h/f var tilkynnt til hlutafélagsskrár Reykjavíkur 1. okt. 1947, og birtist skráning þess í Lögbirtingablaði 15. nóv. 1947, Tilgangur þess var að smíða alls konar muni úr gulli, silfri og öðrum málmum og verzla með þá og aðrar vörur sambærilegar. Það kvartaði undan því 24. júní 1960, að svonefndur Plúdó-kvintett, er fyrst var 1958 Plúdó-kvartett og síðar varð Plúdó-sextett, bryti í bág við nafnrétt þess, en hér var um danshljómsveit að tefla, er jafnframt ann- aðist auglýsingu og sölu á svonefndri plúdópeysu. Sam- kvæmt álitsgerð prófessors í íslenzku gera milli 72 og 83 af hundraði hverju íslenzku þjóðarinnar eigi í framburði greinarmun á orðunum Plútó og Plúdó. Samkvæmt þessu var félögum Plúdó-sextettsins samkvæmt kröfu Plútó h/f dæmt óheimilt að nota orðið Plúðó í atvinnu- eða auglýs- ingaskyni, hvort heldur það er í sambandi við nefnda hljómsveit eða sölu á nefndri plúdó-peysu. Var lögbann, er lagt var við þessari notkun nafnsins 21. júlí 1960, staðfest Ábúð. Hinn 12. apríl 1960 gerðu Á og B samning við Þ, þar sem hon- um var veittur réttur til húsmennsku á jörð þeirra til far- daga 1961, og var hann fólginn í afnotum af húsum jarð- arinnar, nytjum af meirihluta túns og svo beitarrétti í högum jarðarinnar fyrir fénað Þ, allt gegn tilteknu gagn- gjaldi. Þ fór eigi af jörðinni í fardögum 1961, og kröfðust Á og B því útburðar á hendur honum. Synjað var um hann, þar sem um ábúð í raun og veru var að tefla og Á og B var eigi rétt að tímabinda hana, sbr. 3. og 9. gr. ábúðar- laga nr. 8/1951 og 3. og 9. gr. ábúðarlaga nr. 36/1961, en Á og B höfðu eigi fært fram nein tilvik eða sakir, sem mættu samkvæmt 10. gr. laga nr. 8/1951 og 4. mgr. 9. gr. laga nr. 36/1961 né öðrum ákvæðum laganna leiða til út- burðar á hendur Þ ...............000 0000 J bjó á jörðinni S. Hann átti 14 hundruð í jörðinni, sem var 20 hundruð, en B átti 6 hundruð. Ábúðin laut lögum nr. 1/1884, J hafði bætt jarðarhúsin mjög. Íbúðarhúsin brunnu. Bruna- Þótafélag Íslands greiddi J allt brunabótaféð. Taldi það sig hafa heimild til þess, þar sem J hafði greitt iðgjöldin. B var talinn eiga hlutdeild í brunabótafénu, en sú hlutdeild Bls. 119 Efnisskrá var færð niður með hliðsjón af því, að J hefði á sjálfs sín kostnað annazt endurbætur húsanna. J og Brunabóta- félag Íslands voru dæmd óskipt til að greiða B hennar hluta með vöxtum frá brunaðegi .........00000000 00... Ábyrgð. Með skuldbindingu 28. maí 1958 ábyrgðist H fyrir E „kr. 70. 000.00, sjötíu þúsund krónur, sem leigu á m/s „Vísundur“, RE 280, í tvo mánuði á handfæraveiðum. Ábyrgð þessi inn- leysist með kr. 17.500.00 hálfsmánaðarlega til eigenda báts- ins, og lækkar hún við hverja greiðslu, sem henni nemur. Að lokum ofangreinds tímabils endurnýjast ofangreind ábyrgð um aðra 2 mánuði á sama hátt“. E hafði nefndan bát á leigu í 4 mánuði, en greiddi einungis kr. 35.000.00 af leigunni. Árangurslaus löghaldsgerð fór fram hjá hon- um 13. apríl 1960 fyrir eftirstöðvum leigunnar. Í máli, sem eigandi bátsins höfðaði síðan á hendur H til greiðslu eftir- stöðvanna, var H dæmdur samkvæmt ábyrgðarskuldbind- INgU SINNI .....0.00.0 00. ð nn nn Áfengislagabrot. Sbr. umferð. Bls. 207 Hér eru m. a. greind þau áfengislagabrot, sem standa í sambandi við umferð. A og B voru saman á dansleik. Að honum loknum ók A bif- reið sinni, og var B farþegi. A keypti áfengi fyrir B. Tekn- ar voru stúlkur upp í bifreiðina, og ók ein þeirra henni, meðan A neytti áfengis. Stúlkan ók á glugga skartgripa- verzlunar. A tók nú að aka, en stanzaði brátt og var tekinn af lögreglu. Læknir tók fyrst annan þeirra Á og B á lækn- ingastofu sína, tók honum blóð, ritaði vottorð um blóð- tökuna og afhenti lögreglumanni vottorð og blóðglas. Vafði hann vottorðinu um glasið og stakk í vasa sinn. Siðan var sömu aðferð beitt við hinn manninn, en lögreglu- maðurinn lét hans glas vafið í vottorðið Í annan vasa að sögn sinni. Seinna meir segist lögreglumaðurinn hafa hand- fjatlað blóðglösin hvort í sínu lagi, merkt þau og skráð merkingu í lögreglubók. Samkvæmt merkingunni var mun meira áfengismagn í blóði A en B. Vætti skar eigi úr um, hvor hefði verið meira ölvaður, Þar sem blóðúrtökin voru eigi þegar í stað látin í lokuð og merkt umslög, þótti eigi öldungis öruggt, að þau hefðu eigi getað ruglazt, og var því við það miðað, að blóðúrtak það, er sýndi minna áfengis- magn, væri úr A. Honum dæmd 2000 kr. sekt, til vara 7 daga varðhald, og svipting ökuleyfis 3 ár 20.02.2000... G og B voru að tilvísan sjónarvotts teknir um kl. 20.00 í og við Tryggvaskála. G játaði fyrir lögregluvarðstjóra í Rvík og 50 Efnisskrá XLI Bls. síðar fyrir dómi, að hann hefði ekið tilgreindri bifreið í beinu framhaldi af og samfara vínneyzlu og svo með áfengisáhrifum frá Rvík og austur að Þjótanda, en eigi kvaðst hann muna, hvor þeirra félaga hefði ekið þaðan aftur að Selfossi. B kvað G hafa ekið, en neitaði akstri af sinni hendi fyrir dómi. Tvö vitni fullyrtu, að þau hefðu séð B aka á Selfossi umrætt sinn. Annað þessara vitna benti fyrir dómi á B sem ökumann bifreiðarinnar. Þriðja vitnið taldi B og hafa verið við stjórn bifreiðarinnar, þótt það vildi eigi fullyrða það. Öll töldu vitnin, að þeir G og B hefðu verið sýnilega ölvaðir. Blóð, tekið úr G kl. 2245 s. d, geymdi reducerandi efni, er samsvara 1,28%, af ínanda, en blóð tekið úr B kl. 23.05, innihélt reducerandi efni, sem samsvara 0,96% af vínanda. Eigi þótti full- yrðandi, að vínandi í blóði G hefði við aksturinn verið eins mikill og blóðártakið sýndi. Akstur með áfengisáhrifum var sannaður á hendur G samkvæmt játningu hans og framburði B og svo á hendur B samkvæmt framburði vitna. Var brot G heimfært undir 1. og 2. mgr. og brot B undir 2. mgr. 25. gr. sbr. 80. gr. umferðarlaga nr. 26/1958 og 1. mgr. 24. gr. sbr. 45. gr. áfengislaga nr. 58/1954. B dæmt 15 daga varðhald og ævilöng svipting ökuréttinda, en G 2000 kr. sekt, til vara 15 daga varðhald og svipting öku- réttinda í 8 mánuði ......0200000 ss sn 115 H ók bíl S að beiðni S og neytti áfengis við aksturinn. Síðan afhenti H bíleiganda kveikjuláslykilinn, og fóru þeir síðan inn í hús til kunningja. Þaðan hvarf H án vitundar S, tók bíl S, ræsti hann með því að tengja fram hjá kveikjulás og ók honum nokkra leið, unz hann rakst á kyrrstæðan bíl og kastaðist út af veginum. Hringdi hann þá til lögreglu. Lögreglumenn töldu hann áberandi Ölvaðan. Reducer- andi efni í blóði hans samsvöruðu 1.63%e. Brot hans varð- aði m. a. við 259. gr. laga nr. 19/1940 og 1. mgr. 24. gr. sbr. 45. gr. áfengislaga nr. 58/1954 og 1. og 2. gr. sbr. 4. mgr. 25. gr, 1. mgr. 26., 1. mgr. 37. sbr. 80. gr. umferðar- laga nr. 26/1958. Refsing 5 mánaða fangelsi, sviptur öku- leyfi ævilangt .......0000000ee err rr 141 Tvær flöskur af áfengi funduzt við leit í bifreið B við aðal- hlið Keflavíkurflugvallar. Eigi varð talið, að B hafi leitt að því sterkar líkur, að áfengi þetta hafi eigi verið ætlað til sölu. Var honum því refsað samkvæmt 4. sbr. 3. mgr. 19. gr. og 2. mgr. 42. gr. laga nr. 58/1954 og áfengið gert upptækt samkvæmt 2. mgr. 42. gr. sömu laga .......... 147 Þrír lögreglumenn töldu sig sjá álengdar B eiga í bíl sínum viðskipti við G. Skilyrði þeirra til að skynja þetta voru ekki góð. Þeir höfðu tal af G, eftir að hann var stiginn út XLII Efnisskrá úr bílnum, og sagðist G hafa keypt eina flösku af áfengi fyrir hjón nokkur og afhent þeim flöskuna, áður en lög- reglumennirnir náðu fundi hans. Lögreglumennirnir tóku B eigi til yfirheyrslu þegar í stað. Ekki heldur höfðu þeir upp á fólki því, sem G kvaðst hafa keypt flöskuna fyrir. Þá var vætti G, sem eigi var samprófaður við B, ónákvæmt um útlit hans og bils hans. Lögfullar sönnur voru eigi fram komnar um sekt B ...............00. 00 F var dæmdur samkvæmt áfengislögum og bifreiðalögum fyrir að aka bíl í tvö skipti undir áhrifum áfengis. Hann játaði neyzlu áfengis fyrir aksturinn í bæði skiptin. Í fyrra skiptið var áfengismagn í blóði hans 1,35%e, en í hitt skiptið 1,67%. Loks reyndist áfengismagn í blóði hans 0,94%. eftir akstur í þriðja skipti. Hann taldist þá ekki hafa getað stjórnað ökutæki örugglega vegna áfengisneyzlu. Honum var dæmt 20 daga varðhald og hann sviptur ökuleyfi ævilangt .... S, leigubifreiðarstjóri, keypti eina flösku af áfengi í áfengis- verzlun. Kvað hann bróður sinn K hafa beðið sig að kaupa áfengið og hafi kona K fengið sér 200.00 til kaupanna. K kvaðst hafa beðið S að kaupa 5 flöskur af áfengi og fengið honum kr. 1000.00. Konan staðfesti hins vegar framburð S. Breytti K þá sínum framburði. Eigi voru eftir sönnunar- reglum 19. gr. laga nr. 58/1954 skilyrði til að sýkna S af ákæru fyrir að hafa keypt áfengi, er hann ætlaði til sölu. Áfengið gert upptækt .........0..00.0.. 0. B var ákærður fyrir akstur bíls með áfengisáhrifum. Í vott- orði rannsóknarstofu um rannsókn á blóði hans sagði: „Gerð var að vanda tvöföld athugun, og reyndust niður- stöðutölur í báðum eins, þ. e. reducerandi efni, samsvar- andi alcoholi 1,33%..“ Samkvæmt þessu taldist í ljós leitt, að áfengismagn í blóði B var 1,20%. eða meira. Var hon- um dæmt 20 daga varðhald, sbr. 4. mgr. 25. gr. laga nr. 26/1958, og sviptur ökuleyfi ævilangt ...........0.0...... Manni dæmd 3.000 króna sekt, til vara 10 daga varðhald og svipting Ökuleyfis 6 mánuði fyrir að hafa ekið bíl með 0.91%e af alkóhóli í blóði sínu ...........000.0. 0... 0. Manni dæmt 15 daga varðhald og svipting ökuleyfis 1 ár, fyrir að hafa ekið bíl með 1,38%. áfengismagn í blóði sínu .... Tveir bifreiðaeftirlitsmenn stöðvuðu A, er hann ók bíl. Síðar báru þeir vætti í máli ákæruvaldsins á hendur A. Annar þeirra kvaðst ekki hafa fundið áfengislykt af A, en virtist hann vera undir áhrifum áfengis, enda slapplegur. Ekki sá vitni þeita A reika í spori. Hinn eftirlitsmaðurinn kvað áfengisáhrif A hafa lýst sér þannig, að hann var slappur og daufur í andliti, og auk þess hafi vitnið fundið af hon- um áfengislykt, Eigi hafi A reikað í spori. Læknir sá, Bls. 147 481 492 556 559 562 Efnisskrá KLIII Bls. sem tók blóð úr A, tjáði áfengismagn þess 0,5%.. Rann- sóknina gerði fyrir hönd læknisins nafngreindur efnafræð- ingur. Hann kvaðst, að frásögn læknisins, eigi geta full- yrt um, hve mikið frávikið hafi verið frá 0,5%e, en öruggt sé, að meira áfengismagn hafi mælzt en 0,45%, og minna en 0,55%. Eigi þótti verða staðhæft, að áfengismagn í blóði ákærða hafi í nefnt skipti náð því lágmarki, sem getur í 3. mgr. 25. gr. umferðarlaga nr. 26/1958. Var Á samkvæmt þessu og öðrum gögnum dæmd sýkna .......00.0.000... 581 A var sóttur til refsingar vegna aksturs með áfengisáhrifum eða miður sín eftir slíka neyzlu. Honum var dæmd refs- ing og ökuleyfissvipting í héraði, en sýknaður í Hæstarétti, þar sem sök var eigi sönnuð á hendur honum. Hann höfð- aði að svo búnu skaðabótamál á ríkissjóð, sem var sýkn- aður, þar sem A hafði ráðið sjálfum sér á hendur rann- sókn þá, er leiddi til máls á hendur honum, en neitaði samt að ganga undir rannsókn um, hvort áfengi fyndist í blóði hans ..........2..... enn 628 Manni dæmt 10 daga varðhald og sviptur ökuleyfi í eitt ár fyrir að aka bifreið með reducerandi efni, er samsvör- uðu 1.72%. af áfengi, í blóði sínu ......0.00000000...0.. 702 J, sem töluvert hafði farið með áfengi áður og dæmdur hafði verið 21. sept. 1961 til varðhalds 15 daga og sviptur ökuleyfi ævilangt, var staðinn að því 17. nóv. 1961 að bera úr áfengisverzlun 12 flöskur út í bíl sinn, sem annar maður ók. J sagðist ætla upp á Akranes með vínið og neyta þess með kunningjum sínum. Ökumaður bifreiðarinnar, þá er vínið var keypt, hafði ummæli sama efnis eftir J. Eins og málum var háttað, var eigi talið, að J hefði leitt að því nægileg rök, að áfengið væri eigi ætlað til sölu. Var honum því dæmd sekt, kr. 10.200.00, til vara 30 daga varðhald, sam- kvæmt 19. gr. og 2. mgr. 42. gr. laga nr. 58/1954. Áfengið var gert upptækt. J eigi sviptur atvinnuleyfi ............ 710 Á ók bifreið með áhrifum áfengis. Gerð var í Rannsóknar- stofu háskólans tvöföld rannsókn á blóði hans, og reynd- ust reðducerandi efni í því, sem samsvara alkóhóli, 1.19%0 og 1434, meðaltal 13l%. Að svo vöxnu máli var eigi fram komin lögfull sönnun fyrir því, að áfengismagn í blóði Á hafi náð því lágmarki, sem getur í 4. mgr. 25. gr. laga nr. 26/1958, þá er tillit er tekið til venjulegrar mælingarskekkju og þeirra reducerandi efna, annarra en áfengis, sem eðlilega eru í blóði manna. Var Á því dæmd 2500 kr. sekt, til vara 10 daga varðhald, eftir 2. mgr. 25. gr. sbr. 80. gr. laga nr. 26/1958 og 1. mgr. 24. gr. sbr. 45. gr. laga nr. 58/1954. Hann var sviptur ökuleyfi Í 6 mánuði css. TÐ KLIV Efnisskrá Þ ók hifreið með áhrifum áfengis. Gerð var að vanda, í Rann- sóknarstofu háskólans, tvöföld athugun á blóði hans, og reyndust reducerandi efni í því samsvara alkohóli 1.44%, og 1.22%., meðaltal 1.33%. Að svo vöxnu máli var eigi fram komin lögfull sönnun fyrir því, að áfengismagnið í blóði Þ hafi í nefnt skipti náð því lágmarki, sem getur í 4. mgr. 25. gr. laga nr. 26/1958, þá er tillit er tekið til venju- legrar mælingarskekkju og þeirra reducerandi efna, annarra en áfengis, sem eðlilega eru í blóði manna. Var Þ því dæmd kr. 2500.00 sekt, til vara 10 daga varðhald, samkvæmt 2. mgr. 25. gr. sbr. 80. gr. laga nr. 26/1958 og 1. mgr. 24. gr. sbr. 45. gr. laga nr. 58/1954, Hann var svipt- ur ökuréttindum í 8 mánuði .............02 000. 7183 Sannað var með játningu ákærða, H, vætti vitna og rannsókn á blóði hans, er sýndi 2,2%, reducerandi efni, að hann hafði ekið bifreið með áhrifum áfengis. Var honum dæmt 15 daga varðhald og hann sviptur ökuleyfi í Í ár ........ 819 Aðfaranótt laugardags 23. des. 1961 komu þrír lögreglumenn að bifreiðinni R 9948, þar sem hún stóð í brekku Litluhlíðar Í Reykjavík, skökk á veginum. Tveir lögreglumennirnir báru, að þeir hafi þá séð E, eiganda bifreiðarinnar, sitja undir stýri hennar. Allir lögreglumennirnir þrír báru, þó ekki alveg samhljóða, að þeir hafi séð bifreið E renna öÖr- lítið. Í lögregluskýrslu, sem staðfest var af einum lögreglu- manna, sagði, að E, sem var ölvaður, hafi viðurkennt að hafa „startað“ bifreiðinni, og annar bar, að hann hafi séð, að „svisslykli“ bifreiðarinnar hafi verið snúið í samband. Samkvæmt framburði E og vitnisins S fékk E S til að aka sér úr Mjóstræti og heim að Hlíðarvegi 46, Kópa- vogi, þar sem E var með áfengisáhrifum, en bifreiðin stöðvaðist á greindum stað vegna benzinleysis. Fór S þá leiðar sinnar, en E sat eftir í bifreiðinni, og skömmu síðar komu lögreglumennirnir að honum. E neitaði því eindreg- ið, að hann hafi reynt að setja bifreiðina í gang. Hann hafi einungis snúið lykilrofa öfugt til að hlusta á útvarp. Forstöðumaður Bifreiðaeftirlits ríkisins taldi eigi loku fyrir það skotið, að bifreið. er stendur í halla og sett hefur verið í lægsta gír, renni lítils háttar, ef handhemill er ekki spennt- ur. E var dæmd sýkna af ákæru fyrir brot á áfengislösum og umferðarlögum .............00.. 0. ess 8683 Áfrýjun. Úrskurði skiptadóms um, að bú manns skuli tekið til gjald- Þrotaskipta, verður einungis haggað samkvæmt 2. mgr. 5. gr. laga nr. 25/1929 eða með áfrýjun, en eigi með úrskurði hliðstæðs dóms í héraði ...............0.20. 0000. 2 Efnisskrá XLV Lögtak var gert í húshluta S fyrir útsvarsskuld eiginmanns hennar, G. Var fógetagerðin framkvæmd í bifreið utan við húsið, án þess þeim hjónum væri gefið færi á að gera skil samkvæmt 7. gr. laga nr. a og 33.—35. gr. og 24. gr. laga nr. 19/1887. Að þessu athuguðu og þar sem fógeti neytti eigi um framkvæmd lögt aksins heimildar 2. gr. laga nr. 108/1950, var lögtaksgerðin ómerkt að kröfu G og S, enda skipti þau máli að fá skorið úr því, hvort lögtaks- gerðin væri lögmæt, þrátt fyrir það þótt G hefði greitt útsvarsskuldina með fyrirvara og leyst þannig lögtakið af húshlutanum, sbr. 10. gr. laga nr. 29/1885 ......0....... P skaut dómi, sem dæmdi A til greiðslu skuldar, og fjárnáms- gerð hjá A til Hæstaréttar til staðfestingar, eftir að A hafði áfrýjað málinu af sinni hendi. Á sótti þing, er málið var þingfest í Hæstarétti, en er munnlegur málflutningur átti að fara þar fram, kom enginn fyrir dóm af hendi A. Að svo vöxnu máli voru dómur og fjárnámsgerð staðfest og ÁA dæmt að greiða P málskostnað í Hæstarétti ...... A skaut máli til Hæstaréttar með stefnu 15. júní 1961 til þing- festingar í nóv. s. á. Þá er málið var tekið fyrir í okt. 1962, ifðist A þess, að því yrði frestað til fyrsta réttardags í febrúar. Stefndi mótmælti frestun málsins og krafðist, að málið yrði fellt niður og A dæmt að greiða honum máls- kostnað fyrir Hæstarétti. Þar sem A flutti engin rök fram frestbeiðn li sinni, var 1 rállð fellt niður og A dæmt að Tr Kra Dómi um að heimild á ger Bardómi áfrýjað til staðfestingar D sótti B til greiðslu skuldar. Í héraði sótti B þing við þing- festingu, en eigi síðar. Var B dæmdur samkvæmt fram- lögðum skilríkjum. B áfrýjaði, en áfrýjun hans lauk með útivistardómi á hendur honum, D skaut málinu til Hæsta- réttar, eftir að B hafði tekið út áfrýjunarstefnu. Var hér- aðsdómurinn staðfestur að kröfu D, með því að engir þeir gallar voru á honum, sem stæðu því gegn .............. Ákærunvald. Ákærð var hlutdeild í fjárdrætti. Refsing varð því eigi ákveðin hærri en fyrir hlutdeildarbrot .........220000.00. 0... Ákæruvaldið sækir K til refsingar fyrir ummæli, sem hann við- hafði um niðurjöfnunarnefnd kaupstaðar og R bæjarstjóra, sem áður var bæjargjaldkeri ............... se Ásigling. Hinn 13. nóvember 1961 mældi varðskip (V) með ratsjá staði brezks togara (T) á tímabilinu kl. 2247—kl. 23.45, og voru Bis. 625 721 136 795 243 861 KXLVI Efnisskrá Bls. staðirnir frá um 1,7—1,8 og til 1,2—13 sm innan fiskveiði. markanna. Kl. 23.33 var stöðvunarmerkið K sent með ljós- merki. Kl. 2345 var V hjá T, sem hélt undan. Í skýrslu skipherra V, og stýrimanns, sagði um siglingu skipstjórans á T kl. 23.48: „Togarinn var nú á hægri ferð og beygði þá allt í einu á stjórnborða á varðskipið. Var orðið það stutt bil á milli skipanna, að setja varð á fulla ferð aftur á bak til að forða árekstri.“ Um þetta atferli T bar skipherra V, „að varðskipið hafi verið að renna fram með stjórnborðs- síðu botnvörpungsins, og var ekki nema um það bil skips- lengd milli skipanna, þegar botnvörpungurinn beygði skyndi- lega til stjórnborða og án þess að gefa hljóðmerki. Varð árekstri naumlega forðað“. Varðskipsmenn bera, að tog- arinn hafi þá verið með venjuleg siglingaljós, en eigi tog- ljós. Enn sagði í skýrslu varðskipsmanna: „KI. 23.49 gefið annað laust skot. Setti þá togarinn á fulla ferð og beygði á bakb. og hélt út um, og sást þá, að verið var að vinna við afturhlerann. Frá kl. 23.50 til kl. 23.54 gefin sex laus skot. Kl. 23.55 beygði togarinn á stjórnborða og á varð- skipið. Var þá varðskipinu vikið í bakborða og togaranum hleypt fram hjá stb.megin.“ V hélt nú á eftir T á fullri ferð. Sá skipherra „þá allt í einu hið græna stjórnborðs- ljós togarans fram undan varðskipinu á bakborða, og var togarinn greinilega að snúast“. Sagði skipherra, að „ef varðskipið hefði haldið stefnunni, hlyti togarinn að hafa lent á bakborðshlið varðskipsins. Var það ráð tekið að víkja varðskipinu eins og hægt var til bakborða, og voru þá ekki nema fáir metrar milli skipanna, þegar þau fórust á mis. Myrkur var, SSV, 8 vindstig og mikill sjór“. S, 2. stýrimaður V, bar um þetta tilvik, „sér hafi virzt togarinn sveigja aðeins til bakborða“, enda sá hann „bakborðshlið togarans, sem síðan snarbeygði til stjórnborða á móti varð- skipinu“. Gizkaði S á, að innan við 20 faðmar hafi verið milli V og T, þegar þau fórust hjá. Loftskeytamaðurinn á V kvaðst tvisvar hafa fengið þau skilaboð um talstöðina frá skipstjóra T, að hann myndi reyna að sökkva V, ef eigi yrði hætt að skjóta. Skipstjóri T játaði, að hann hafi einu sinni látið loftskeytamanninn senda þá hótun til V, að hann myndi reyna að sökkva því, ef eigi yrði hætt að skjóta. Dæmt, að skipstjóri, sem skylt var að hlýða boði V að nema staðar, hafi hagað siglingu sinni þannig, að mönn- um á V og T var bráður háski búinn. Varðaði þetta at- ferli hans refsingu samkvæmt 4. mgr. 220. gr. laga nr. 19/ 1940. Var refsingin ákveðin fangelsi 5 mánuði .......... 291 Efnisskrá KLVII Barn. L ól hinn 11. apríl 1955 óskilgetinn son. Hún kom honum 13 'ánaða gömlum í fóstur hjá foreldrum (F) barnsföðurins. Í árslok 1957 hugðist L taka drenginn til sín aftur, en F vildu eigi sleppa honum. Barnaverndarráð samþykkti í jan- úar 1958, að drengurinn skyldi fara til móður sinnar, sem var þess um komin að veita honum sómasamlega aðbúð, en hinn 2. apríl 1962 taldi Barnaverndarráð með hliðsjón af áliti sálfræðings, eigi rétt að taka drenginn með valdi af heimili F, þar sem hann naut hins bezta atlætis. Synj- að var að taka drenginn með fógetavaldi úr fóstri hjá F og fá hann í hendur L, sbr. 16. gr. laga nr. 87/1947 og 54. gr. laga nr. 29/1947 ............. 0. Drengur, 3 ára og 10 mánaða, var sendur eftir mjólk, en féll þá í hitaveituskurð, sem tunnum með langborðum á hafði verið raðað um. Bæjarsjóði Reykjavíkur var dæmt að bæta honum tjónið. Sjá Skaðabætur ...........0.0.000000 Barnsfaðernismál. Úrskurðað, að blóð aðilja og barns skyldi senda erlendum sér- fræðingi til rannsóknar og svo að æskja álits erlends sér- fræðings um, hverjar líkur séu til, að meybarn, fætt 11. júlí 1959, þá að þyngd 4000 gr og að lengd 52 cm, geti verið komið undir 16. nóv. 1958 ............0.....0. K átti son, fæddan 18. jan. 1959 utan hjónabands. M hafði geng- izt við faðerni hans. Hinn 31. jan. 1961 ól K meybarn, sem hún kenndi M. Kvaðst hún tvívegis hafa haft sam- farir við M í júlí 1960 og barnið þá komið undir. Barnið var eigi fullburða, og kvað læknir þroska barnsins benda til, að það væri 195—204 daga gamalt. M synjaði fyrir að vera faðir þess. Vætti bentu til, að hann hefði heimsótt K sumarið 1960. Úrslit málsins voru látin velta á eiði K, enda M eigi útilokaður við blóðrannsókn ................ Beitarréttur. Sjá Eignarréttur .............. K, sem keypt hafði skák úr landi jarðarinnar Kirkjuvogs í Hafnarhreppi með hlutfallslegri hlutdeild í óskiptu landi, var talinn eiga 5,2% af því. Honum var dæmdur sá hundraðs- hluti af bótunum, er varnarliðið innti af hendi vegna afnota landsins ................. 0... Bls. 349 438 317 660 3l 90 Bifreiðar. Sjá áfengislagabrot, nytjastuldur, skaðabætur, vátrygging. Bílskúr. Sjá eignarréttur. Deilt um lóðarréttindi undir bílskúr, sem stóð á lóð húseignar. J hafði selt hluta sinn af húseigninni með öllum lóðarrétt- KLVIII Efnisskrá Bls. indum, áður en hann seldi bílskúrinn. Kaupandi bilskúrsins eignaðist því eigi lóðarréttindi með honum ...c0.00....... 84 Blóðrannsókn. Sjá áfengislagabrot. Úrskurðað að rannsaka af nýju blóð aðilja og barns í barns- faðernismáli ........02000s ss ns 317 Brunabætur. Sjá vátrygging. Byggingarsamvinnufélög. Árið 1953 hóf Byggingarsamvinnufélag starfsmanna ríkisins að reisa sambýlishús við götuna Hjarðarhaga nr. 60, 62 og 64. Fékk byggingarsamvinnufélag barnakennara hálft stigahús, þ. e. fjórar íbúðir, af húsinu til ráðstöfunar. Þ gerðist eigandi að einni af þessum fjórum íbúðum, þ. e. þriggja herbergja íbúð á þriðju hæð hússins, sem nú er nr.60 við Hjarðarhaga, og greiddi hann Bsf. barnakennara sinn hluta af sameiginlegum kostnaði, eftir því sem bygging- unni miðaði áfram. Hinn 7. febrúar 1955, meðan íbúðin var í smíðum, seldi Þ hana N fyrir kr. 216.000.00. Var íbúðin seld í því ástandi, sem hún var í, að viðbættum til- teknum aðgerðum, er Þ skyldi fullnægja og fullnægði fyrir 15. marz 1955. Með áritun á kaupsamninginn 6. febrúar 1955 samþykkti stjórn Bsf. barnakennara söluverðið. Varð því að ætla, að það hafi eigi farið fram úr kostnaðarverði að viðbættri verðhækkun samkvæmt vísitölu byggingar- kostnaðar og þannig verið Í samræmi við 20. gr. laga nr. 36/1952. Þrátt fyrir það fór eigi fram nákvæmur útreikn- ingur á því, hver kostnaður var orðinn af gerð íbúðarinnar á söludegi, og íbúðin var áfram skráð á nafn Þ í bókum Bfs, barnakennara, og kveðst Þ hafa haldið áfram að greiða framlög vegna íbúðarinnar upp í byggingarkostnaðinn. Leiddu þessar greiðslur Þ til lækkunar á greiðslum N til samvinnufélaga þeirra, er að byggingunni stóðu, en N átti samkvæmt gerðum samningi aðilja að standa skil á sameiginlegum byggingarkostnaði, sem féll á íbúðina eftir 7. febrúar 1955. Þessar greiðslur Þ, kr. 8.812.83, var N dæmd til að greiða honum. Í öðru lagi kom til frádráttar greiðslu N til byggingarsamvinnufélagsins andvirði byggingarefnis, sem keypt hafði verið fyrir T. febrúar 1955, en afgangs orðið og selt að byggingum loknum. Nam sá hluti kr. 73T1T4. Þar sem aðiljar höfðu eigi tekið tillit til þessa efnis, er þeir sömdu um kaup íbúðarinnar, og andvirði þess hafði verið dregið frá greiðslum N til sameiginlegs byggingarsjóðs fjölbýlishússins, var N dæmd til að endur- greiða Þ nefnda fjárhæð .......00.000. 0... 0... 0... 666 Efnisskrá KLIX Dagsektir. Þremur systkinum dæmt að nema skúr burt af lóð að við- lögðum dagsektum .........0.0.000000.n nr Dánarbætur. Sjá Skaðabætur. Dómarar. A höfðaði mál á hendur nágranna sínum B til dómgildingar því, að B ætti eigi umferðarrétt um land A að bústað sínum. Nokkrum mánuðum áður en málið var höfðað, hafði hér- aðsdómari sem lögreglustjóri tvívegis sama dag látið rjúfa læsingu hliðs, sem var á umferðarleiðinni um land A, til að opna leiðina fyrir B. Þar sem svo brýnir hagsmunir B voru eigi í húfi, að aðgerðir þessar mættu eigi bíða úr- skurðar fógeta, var dæmt í Hæstarétti, að héraðsdómara bæri að víkja sæti í máli Á á hendur B ............0..... Dómur ómerktur vegna vöntunar á leiðbeiningu héraðsdómara Dómkvaðning. Sjá matsmenn. Dómstólar. Sjá réttarfar. Úrskurði skiptadóms um, að bú manns skuli tekið til gjald- Þrotaskipta, verður einungis haggað samkvæmt 2. mgr. 5. gr. laga nr. 25/1929 eða með áfrýjun, en eigi með úr- skurði hliðstæðs dóms í héraði ........0.020.0000.0....... G höfðaði mál gegn F til greiðslu skuldar. ÚU, kona F' er skilin var við F að borði og sæng, gerðist meðalgönguaðili, þar sem málið varðaði félagsbú hennar og F. Skýrslur G voru ósamhljóða sín á milli, og skýrslur F, sem viðurkenndi skuldina, voru í ósamræmi við skýrslur G. Málið í þeirri mynd, sem það var í, var eigi dómhæft. Var héraðsdómur, sem tekið hafði kröfur G til greina, því ómerktur og mál- inu vísað frá dómstólum .........00000 000. nn Verkamannafélagið Dagsbrún átti í verkfalli í maí og júní 1961. Starfsfólk Kassagerðar Reykjavíkur h/f (K) var félagsfólk í Iðju, er eigi átti í verkfalli. Þó voru tveir bílstjórar Ka.m.k. bundnir kjarasamningi Dagsbrúnar. Dagana 29. maí til 21. júní öftruðu verkfallsverðir D, að bifreiðar K flyttu varn- ing milli starfsstöðva K. Hinn 21. júní 1961 lét K leggja lögbann við þessum aðförum og höfðaði síðan mál fyrir bæjarþingi Rvíkur til staðfestingar lögbanninu og til skaða- bóta. Dagsbrún krafðist frávísunar, þar sem málið bæri undir Félagsdóm. Vörubifreiðastjórar K hafi lotið Dags- brúnarkjörum, en K hafi látið aðra menn, sem eigi voru Í Dagsbrún, taka við störfum þeirra. Slíkt hafi eigi verið d Bls. sgl 12 410 415 L Efnisskrá heimilt. Frávísunarkröfu Dagsbrúnar var hrundið, þar sem málið bæri undir hina almennu dómstóla .............. Dómur. Sjá ómerking. Dómur í útburðarmáli um húsnæði eigi talinn bindandi úrslit sakarefnis í öðru máli, þar sem útburðarþolandi krafðist þess, að útburðarbeiðandi yrði skyldaður til að afsala hon- um húsnæðinu með vissum skilyrðum ......0..0000.0.0... Úrskurður héraðsdóms ómerktur vegna vantandi forsendna .. Eignarnám. Sjá Eignarréttur. Eignarréttur. Sbr. lax. og silungsveiði, ættarjarðir. Atvinnu- og samgöngumálaráðuneytið ákvað 1944 að taka eignarnámi 1916 ha land úr Stafnestorfunni, þ. e. sameigin- legu landi Stafness I, II og III og þriggja annarra jarða vegna flugvallar. Ráðuneytið hugðist komast hjá því að greiða jarðeigendum bætur fyrir búfjárskerðingu með því að láta þá halda beitarafnotum á 1677.7 ha. A, sem átti Stafnes I, einn fjórða hluta torfunnar, afsalaði hinn 5. okt. 1945 sameigendum sínum í Stafnestorfunni (E) landi Staf- ness Í utan túns, og skyldu kaupendur njóta „allra afnota og réttinda hinnar seldu eignar“ frá afsalsdegi og „greiða frá sama tíma allar skyldur og skatta“ af henni. Undan- skilin kaupunum var eignarnámsspildan. Húsin á jörðinni voru seld einum kaupanda sér. Eftir söluna hætti A búskap þar suður og fluttist til Reykjavíkur, en kaupendur tóku til búskapar á Stafnesi 1. Hagnýttu þeir sér beitarréttinn á hinni eignarnumdu land- spildu til 1. ágúst 1951, en þá voru þeir sviptir beitinni vegna aðgerða varnarliðsins. Hinn 25. nóv. 1955 tókust samningar um, að gerðardómur skyldi dæma árlegar bætur úr ríkissjóði fyrir missi beitarafnotanna. Deildu nú A og kaupendur Stafness I um eignarréttinn að bótunum. Fjórir dómendur Hæstaréttar dæmdu, að beitarréttar sé ekki getið meðal eigna þeirra, er Á seldi kaupendum, og hafi þeim ekki tekizt að sanna, að þeir hafi með afsalsbréfi eða á annan hátt orðið eigendur að honum. Voru Á samkvæmt því dæmdar bæturnar. Einn dómenda taldi beitarréttinn í eðli sínu og samkvæmt yfirlýsingu ráðuneytisins fylgirétt jarðarinnar, er einungis varð neytt af ábúendum hennar til að afstýra búfjárskerðingu á henni. Samkvæmt skýr- ingarreglum samninga og lögrökum falli beitarrétturinn því undir það ákvæði afsalsins frá 5. okt. 1945, er veitir kaupendum neyzlu „allra afnota og réttinda hinnar seldu eignar“. A hefði selt alla jörð sína og flutzt á braut. Hafi kaupendur komið fram sem eigendur allrar Stafness 1, er Bls. 453 271 623 Efnisskrá LI Bls. eigi var eignarnumin, og virðist hafa eignazt nokkurn hluta Stafness Í um aðrar hendur en A. Að dómi dómara þess, sem sératkvæðið gerði, voru þeir því, en ekki A, rétt komnir til bótanna .........0..00000.rn ss 3l Á árinu 1943 var tveimur mönnum nafngreindum leigð lóðin R 24 í Rvík til 75 ára og veitt leyfi til að byggja íbúðar- hús á henni, Þeir byggðu húsið. Með afsali 23/6 1943 seldu þeir síðan þeim J og G húseignina með tilheyrandi leigu- lóð. Í skiptum kaupenda taldist J eiga kjallarann, 1. hæð og tvö herbergi í þakhæð, en G 2. hæð og eitt herbergi í þakhæð og svo afnot af geymslu á lofthæð. J og G töldust eiga sameiginlega miðstöð og þvottahús. J taldist eiga 13/21 og G 8/21 eignarinnar. Á árinu 1944 fékk J leyfi byggingarnefndar og samþykki G til að reisa bílskúr á eigninni. Hinn 14/5 1946 seldi J þeim HG og S 1. hæð húss- ins ásamt sérgeymslu í kjallara og hlutfallslegri hlutdeild í miðstöð, þvottahúsi og leigulóðarréttindum. Taldist þetta vera 7/21 hlutar húseignarinnar. Hinn 17/5 1955 seldi J kaupandanum H kjallaraíbúðina, tvö herbergi í þakhæð ásamt sérgeymslu í kjallara, geymslu í risi með eiganda efri hæðar, og hlutfallslegri hlutdeild í miðstöð, þvotta- húsi og lóðarréttindum. Taldist þessi eignarhluti 6/21 allr- ar eignarinnar. Hinn 27/7 1957 seldi J kaupandanum Ó téðan bílskúr. Var afsalið þinglesið með athugasemd um lóðarréttindi. Sala J til HG og S og svo til H á öllum hluta sínum í húseigninni ásamt lóðarréttindum leiddi til þess, að kaupandi bílskúrsins, Ó, eignaðist eigi lóðarréttindi með skúrnum .........0.0000 000 s sr 84 Land Kirkjuvogsjarða í Hafnarhreppi var óskipt nema túnin fram til 1928 eða 1929, en þá var heimalandinu skipt, þar sem bændur hugðust hefja ræktun. Við þessa skiptingu kom í hlut Kirkjuvogs II 54.990 m?, sem kom til viðbótar áður úrskiptu, þ. e. túni, 20.607 m2. Landsbanki Íslands seldi G jörðina K 31. janúar 1940 húsalausa, með heimild til arðtöku frá 10. desember 1938. Hinn 16/10 1941 afsalaði G kaupandanum H ....,svonefndri Vesturbæjarskák úr jörð- inni Kirkjuvogi í Höfnum. Er skák þessi 1% dagslátta að stærð. Með í kaupunum er hlutdeild í óskiptu beitilandi jarðarinnar í hlutfalli við stærð hinnar seldu lóðar. Enn- fremur lóð mín í Norðurhústúninu í sama hreppi“. H taldi, að hlutdeild hans í óskiptu beitilandi væri 21.1%, þar sem hann hefði keypt þann hluta af jörðinni, og miðaði hann þá við hlutfallið milli Vesturbæjarskákar og gamla túns- ins í K. G kvað eiga að miða við hlutfallið milli alis úr- skipts lands K og Vesturbæjarskákar, og væri hlutdeild H í óskiptu beitilandi 5.2%. Á þetta var fallizt. Bótum frá LII Efnisskrá BIs. varnarliðinu fyrir afnot óskipts lands K var skipt milli þeirra G og H þannig, að H fékk 5.2% þeirra .......... 90 Hinn 28. febr. 1939 fékk Á afsal fyrir Njálsgötu 44, Reykjavík. Útborgun var kr. 3600.00, og gaf hann ömmu G skuldabréf fyrir þeirri fjárhæð vegna lántökunnar. Amma og afi G fluttust í nefnt hús, svo og faðir G og móðir. Amma G andaðist 10. júlí 1939, en afi G 13. des. 1944. Hinn 12. febr. 1942 afsalaði Á til G nefndri húseign. Samkvæmt kvittun hafði Á greitt tveimur systrum, sem móðir G átti, kr. 1125.00 vegna áðurnefnds skuldabréfs, hinn 25. maí 1940. Móðir G andaðist 18. des. 1947, og tilkynnti faðir G til borgarfógeta, að hún væri eignalaus. Faðir G afsalaði f. h. G Njálsgötu 44, 7. sept. 1950, og keypti 15. s. m. 2. hæð Bergþórugötu 33 f. h. hans. Samþykkti Dómsmála- ráðuneytið kaupin, þar sem G var enn eigi lögráða. Faðir G hélt því fram, að nefndar húseignir hafi verið eign fjöl- skyldunnar í tilteknum hlutföllum, þrátt fyrir það, þótt eignarskjölin hljóðuðu á nafn G. Kvaðst faðir G hafa leyst út arfahlut tveggja systra móður G og arfahlut systur G síðar og þannig orðið eigandi að 37.5% eignarinnar. Gögn þau, sem faðir G bar fram, gátu samt eigi hnekkt rétti G samkvæmt skýlausum eignarskjölum ......0000.0..00.... 590 Deilt um eignarrétt að andvirði víxils. Sjá sönnun .......... 649 Að fengnu samþykki eiganda lóðarinnar nr. 2 við Lækjargötu í Reykjavík og byggingaryfirvalda, reistu nokkrir bifreiðar- stjórar 1921 smáhýsi á þeim hluta nefndrar lóðar, er veit að Austurstræti. Var smáhýsi þetta síðar skráð sjálfstætt í veðmálabækur Reykjavíkur sem eignin nr. 24 við Austur- stræti. H keypti 1917 eignina nr. 22 við Austurstræti. Hann flutti 1925 með leyfi byggingarnefndar smáhýsið til austurs á lóðinni og upp að húsinu nr. 2 við Lækjargötu. H keypti 1926 og 1927 fasteignina nr. 2 við Lækjargötu, en seldi syðsta hluta hennar 1929. H andaðist 1949 og kona hans 1952. Fimm börn þeirra gerðu skiptasamning um fasteignir þessar 11. desember 1952. Tveir lögfræðingar, tengdasynir H, stóðu að samningsgerðinni. Þar segir: „Við .... skiptum hér með nefndum fasteignum þannig milli okkar“: Á og J skyldu fá Lækjargötu 2 að hálfu hvort, en K, E og B Austurstræti 22 og 24 að ís hvert. Fjórir dómendur Hæsta- réttar skýrðu samning þenna þannig, að þeim K, E og B hefði einungis verið leyft af Á og J að hafa skúrinn nr. 24 á lóðinni tímabundið og dæmdu þau K, E og B til að fjar- lægja hann innan tiltekins tíma að viðlögðum dagsektum. Einn dómandi lét þess getið, að lóðarskikinn nr. 24 við Austurstræti hefði eigi verið skilinn frá lóðinni nr. 2 við Lækjargötu samkvæmt 11. gr. laga nr. 35/1914. Honum Efnisskrá LIIl Bls. hefði hins vegar verið úthlutað K, E og B, og þess eigi þá gætt, að hann var einn hluti Lækjargötu 2, er Á og J var úthlutað. Væri sameign aðilja að lóðarskikanum því eigi löglega slitið og því eigi efni að svo stöddu til að dæma þau K, E og B til að nema skúrinn burt ................ ss1 Endurheimta ofgreidds fjár. Sjá útsvör. Vinnulaun. Fasteignir. Sjá eignarréttur, fjárdráttur, húsakaup, lax- og silungs- veiði, lóðir, útburðarmál, ættarjarðir. Þremur systkinum dæmt að nema burt skúr af lóð að viðlögð- um dagsektum, Sjá eignarréttur .............000000000.. 881 Fébótaábyrgð ríkisins. A var sýknaður af kröfum ákæruvaldsins fyrir brot á áfengis- og umferðarlögum. Í skaðabótamáli á hendur ríkinu, leiddi hann eigi sönnur að því, að hann væri saklaus af hegðun þeirri, er honum hafði verið gefin að sök, og var ríkissjóð- ur sýknaður af skaðabótakröfu hans ..........00000..... 628 Félag. Sbr. Hlutafélag. A var einn af stofnendum og um skeið félagsmaður í Vinnslu- og sölumiðstöð fiskframleiðenda í Vestmannaeyjum. Hon- um var vikið úr félaginu 3. júní 1952. Síðar höfðaði hann mál á hendur félaginu og krafðist þess, að hann yrði viðurkenndur félagsmaður og sameigandi að öllum eignum félagsins. En með dómi Hæstaréttar 28. apríl 1961 var brott- reksturinn metinn löglegur og Á eigi félagsmaður eftir 3. júní 1952. Hins vegar var dæmt, að ÁA bæri auk innstæðu í sérreikningi réttur til hlutdeildar í eignum félagsins, eins og þær voru, er honum var vikið úr félaginu. Hinn 18. des. 1959 stofnuðu félagsmenn nefnds félags Vinnslustöðina h/f, og skyldi hlutafélag þetta „yfirtaka eignir og rekstur Vinnslustöðvarinnar svo og allar skuldir og skuldbindingar samkvæmt ársreikningum félagsins pr. 31. des. 1958“. Að undangengnum bréfaskriftum krafðist A þess hinn 7. júlí 1961, að skiptaréttur Vestmannaeyja tæki bú Vinnslustöðv- arinnar til opinberra skipta. A var að vísu rétt að sækja rétt sinn til hlutdeildar úr eignum félagsins, eins og þær voru, er honum var vikið úr því, en hann brast hins vegar heimild til að krefjast skiptameðferðar á búi þess ...... 637 Félagsdómur. Deilt var um það, hvort Landssamband íslenzkra verzlunar- manna ætti lögvarinn rétt til að gerast félagsaðili í Al- þýðusambandi Íslands. Úrlausn þessa sakarefnis var komin LIV Efnisskrá Bls. undir skýringu og fyllingu samkvæmt venjulegum lögskýr- ingarreglum á ákvæðum laga um stéttarfélög og vinnu- deilur nr. 80/1938. Félagsdómur átti sem sérdómstóll eftir greindum lögum að veita efnisúrlausn um þenna ágreining, þ. e. hvort lögmæt hafi verið synjun Alþýðusambandsins á inngöngubeiðni Landssambands íslenzkra verzlunar- manna, sbr. 1. tl. 44. gr. laga nr. 80/1944. Var því felldur úr gildi frávísunardómur Félagsdóms í málinu og því vísað til þess dóms til meðferðar og uppsögu efnisdóms ........ 318 Mál eigi talið bera undir Félagsdóm. Sjá frávísun .......... 453 Firma. Svonefndum Plúdósextett er samkvæmt kröfu Plútó h/f dæmt óheimilt að nota nafnið Plúdó í atvinnu- og auglýsingaskyni 475 Fiskiveiðabrot. Hinn 13. nóvember 1961 mældi varðskip (V) með ratsjá staði rezks togara (T) á tímabilinu ki. 2247 til kl. 23.45, og voru staðirnir frá um 17—18 og til 12—13 sm inn- an fiskveiðimarkanna. KI. 23.33 var stöðvunarmerkið K sent á ljósmorsi. Þá er mælingin kl. 23.45 var gerð, var V hjá T. Skipherra, I. og TI. stýrimaður á V lýstu þannig um- búnaði veiðarfæra þá: „Þá sáust greinilega báðir hlerar á stb.síðu og auk þess hluti af vörpunni, sem dróst niður í sjó og flaksaðist til“. Umbúnaði veiðarfæranna kl. 23.48 lýstu þeir þannig: „Var þá höfuðlínubugt og net utan við og á lunningu, sennilega aftan við afturkvartinn og einnig nokkuð framan á síðunni, og báðir hlerar, eins og fyrr get- ur.“ Frágangur veiðarfæranna og sigling T, sem stofnaði V og T í bráðan voða, veitti eigi fulla sönnun fyrir því, að skipstjóri T hefði verið að veiðum innan fiskveiðimarkanna í umrætt sinn. Var honum því einungis dæmd sekt fyrir ólöglegan umbúnað veiðarfæra samkvæmt 4. gr. reglugerð. ar nr. 3/1961. sbr. lög nr. 44/1948, og 2. gr. laga nr. 5/1920, sbr. 2. gr. laga nr. 6/1959. Með skírskotun til þess, að eigi var um að tefla upptöku afla og veiðarfæra vegna brots ákærða, og svo þess, að 100 gullkrónur jafngiltu 1951.09 pappirs- krónum, sbr. lög nr. 4/1924, var refsing skipstjóra T sam- kvæmt 2. mgr. 3. gr. laga nr. 5/1920 hæfilega ákveðin kr. 100.000.00 sekt til Landhelgissjóðs Íslands, sem afplána skyldi 3 mánuðum í fangelsi, ef hún yrði eigi greidd, áður en 4 vikur væru liðnar frá birtingu dómsins ............ 291 Hinn 10. apríl 1961, kl. 19.51, gerði landhelgisgæzluflugvélin TF Rán staðarákvörðun yfir togaranum Kingston Andalu- site, H41, 684.4 brúttó rúmlestir, þar sem hann var að taka inn stjórnborðsvörpu á Selvogsgrunni. Voru hlerar Í Efnisskrá LV Bls. gálganum, en varpan að koma upp við síðuna, og virtist fiskur vera í henni. Reyndist staður gæzluflugvélarinnar yfir togaranum vera samkvæmt útsetningu skólastjóra Stýrimannaskólans um 10.3 sm kl. 1951 og um 9.8 sm kl. 20.05 innan fiskveiðimarkanna, b. e, 4.05 og 3.8 sm innan við leyft fiskveiðasvæði brezkra togara á þessum slóðum. Um kl. 20.10 setti togarinn á fulla ferð og hélt suðlæga stefnu. Kl. 20.14 var skotið merkjaskoti að togaranum og skömmu síðar öðru merkjaskoti og gefið stöðvunarmerki með ljósmorsi. Einnig var skotið fleiri skotum að togaran- um frá flugvélinni og reynt að ná sambandi við hann með ljósmorsi og talstöð. Kl. 22.00 kom varðskipið Ægir að togaranum, og skildi flugvélin, sem sveimað hafði yfir hon- um frá kl. 19.50, við hann. Ki. 22.13 sáu varðskipsmenn stjórnborðshlera á síðu togarans og menn við aðgerð á fiski á þilfari hans. Kl. 04.00 kom brezkt herskip á vett- vang. Kl. 13.26 setti togarinn á fulla ferð austur og varðskip. ið á eftir honum, og stöðvaði það hann kl. 13.40. Skipstjóra togarans, Gilbert de Lapole Casson, var dæmd 260.000.00 króna sekt, til vara 8 mánaða varðhald. Afli og veiðarfæri voru gerð upptæk .........00000.00 000 565 Hinn 5, ágúst 1961, kl. 00.08, gerði landhelgisgæzluflugvélin TF Rán staðarákvörðun yfir togaranum Southella, H 303, 536.08 brúttó rúmlestir, þar sem hann var að botnvörpuveiðum út af Álftanesi við Loðmundarfjörð. Reyndist staður gæzlu- flugvélarinnar yfir togaranum vera samkvæmt mörkun skólastjóra Stýrimannaskólans kl. 00.08 og kl. 00.11 um 7.3 sm innan fiskveiðimarkanna, þ. e. 13 sm innan við leyft fiskveiðisvæði brezkra togara á þessum slóðum. Togarinn sinnti ekki stöðvunarmerkjum gæzluflugvélarinnar. Sveim- aði flugvélin síðan yfir togaranum, unz varðskipið Þór, sem hún kallaði á, kom á vettvang kl. 02.24. Samkvæmt beiðni skipstjóra togarans var beðið þarna, þangað til brezkt herskip kom á staðinn kl. 08.32. Síðar varð varð- skipið að elta togarann, er reyndi að komast undan. Skip- stjóra togarans, George Francis Pearson, var dæmd kr. 260.000.00 sekt, til vara 8 mánaða varðhald, og afli og veiðarfæri var gert upptækt .........0.200000 000. 573 Fjallskil. Hinn 12. júlí 1958 fluttist séra S frá Hindisvík, Þverárhreppi, Vestur-Húnavatnssýslu, til Reykjavíkur, en rak þó áfram bú- skap á nefndri jörð. Vorið 1958 rak hann 33 hross á afrétt nefnds hrepps, og vorið 1959 rak hann 39 hross upp. Hrepps- nefndin krafði hann um afréttartoll, kr. 3600.00, fyrir bæði árin, enda taldi hún sig hafa heimild til þess samkvæmt LVI Efnisskrá 13. gr. fjallskilareglugerðar Vestur-Húnavatnssýslu nr. 121/ 1940, eins og henni hafði verið breytt með reglugerð nr. 141/1942, en þar segir: Hreppsnefndir skulu taka afréttar- toll, allt að kr. 50.00, auk fjallskila, af hrossum í héraðinu, sem eru eign manna, búsettra utan þess. Ákvæði þetta varð eigi talið eiga við menn, búsetta utan héraðs, er bú- rekstur hafa í héraðinu, enda myndi ákvæðið, skilið öðru- vísi, ekki hafa stoð í lögum. Var S því sýknaður af kröfu hreppsnefndar ...........2000.00 000... Fjárdráttur. J réðst í apríl 1957 til starfa á fasteignaskrifstofu E héraðs- dómslögmanns, er hann rak með bróður sínum. Skyldi J hafa á hendi milligöngu milli seljenda og kaupenda fast- eigna. G fól skrifstofunni í júlí 1958 að selja húseign sína nr. T við Þ-götu. Fékk nú J S til að bjóða í eign þessa til málamynda, en J hugðist kaupa hana og selja hana með hagnaði. E gerði í ágúst í samráði við G uppkast að til- boði, þar til G bauðst til að selja S eignina fyrir kr. 110.000.00. Hinn 5. sept. s. á. bauðst H til að kaupa eignina fyrir kr. 160.000.00, og afhenti á fasteignaskrifstofunni kr. 5.000.00 til tryggingar efndum á tilboðinu. Ritaði E megin- mál kvittunar fyrir tryggingarfénu. Hinn 10. sept. s. á. var gengið frá samningum um söluna til S fyrir nefnt verð, kr. 110.000.00, og greiddi E úr sjálfs sín sjóði kr. 50.000.00 til G upp í kaupverðið. Er til kom, gekk G að því að af- sala húseigninni beint til H, og var afsalið dagsett 3. nóv. 1958. Þeir G og H kynntust á öndverðu ári 1959. Þá er þeir tóku að bera saman bækur sínar, urðu þeir þess vísir, að H hafði keypt eignina 50 eða 55 þús. kr. dýrara en G seldi. Mismunurinn hafði runnið í vasa J. Var honum refs- að samkvæmt 248. gr. laga nr. 19/1940. H staðhæfði, að þeir báðir, J og E, hefðu verið viðstaddir, er hann gerði tilboð í húseign G hinn 10. sept. 1958. Við dómpróf hélt E því lengi vel fram, að hann hefði skýrt G frá tilboðum þeirra beggja, S og H., og hafi G átt þess kost að velja á milli tilboðanna, en þótt tilboð S aðgengilegra, þar sem greiðsla við samningsgerð hafi verið hærri samkvæmt því tilboði. Síðar gekk E frá þessum framburði og sagði, að hann hefði eigi vitað hinn 10. sept. 1958 um tilboð H. Þessi síðari framburður stangaðist hins vegar við vætti H um, að E hefði verið viðstaddur 5. sept. er H gerði tilboðið, og kvittun E þá fyrir tryggingarfénu. Var talið sannað, að E hafi vitað um tilboð H, er E samdi við G um söluna 10. sept., en leynt H því. Var E refsað fyrir þetta brot hans sam- kvæmt 248. gr. sbr. 138. gr. laga nr. 19/1940. Eigi var talið, Bls. 641 Efnisskrá LVIT Bls. að hér væri um hlutdeild að tefla, en þar sem ákært var fyrir hlutdeild samkvæmt 22. gr. nefndra laga, var refsing eigi ákveðin hærri en fyrir hlutdeildarbrot .............. 243 Á hugðist selja hús sitt, nr. 52 við N-götu, og kaupa sér nýtt hús í staðinn. Setti hann sig því í samband við J. Fyrir tilstilli J gerðu þeir G, mágur J, og Á hinn 9. maí 1959 kaupsamning þess efnis, að Á seldi G húseignina fyrir kr. 220.000.00. Hinn 12. s. m. seldi G til I eitt herbergi í hús- inu á kr. 50.000.00, og 6. júní seldi hann K hinn hlutann fyrir kr. 250.000.00. Dómkvaddir menn töldu hæfilegt verð á allri eigninni, er G þannig seldi fyrir kr. 300.000.00, kr. 235.000.00. Á taldi, að þeir J og E hefðu latt sig að selja eitt herbergi sérstaklega, en I hafði áður falað það af Á. Þrátt fyrir það hafi þeir tekið að semja við I um kaupin á því, áður en kaupin milli hans og G voru fullráðin. Þeir E og J neituðu því, að þeir hefðu ráðið honum frá því að selja herbergið sér. G kvaðst hafa keypt húsið handa bróð- ur sínum. Hafi hann eigi viljað kaupa húsið, nema herbergið fylgdi með í kaupunum. Þegar til kom, leizt bróður G eigi á húsið, og var það því selt aftur, og bauðst J fyrst til að selja eitt herbergið sér. G fullyrti, að engin samtök hafi verið milli sín og J og E um að kaupa húsið í því skyni að hagnast á því, enda hafi hann, G, hlotið allan hagnaðinn. K sagði, að örfáir dagar hafi liðið, frá því að hann vissi, að húsið var til sölu, og bar til hann keypti það. Ósönnuð var sú staðhæfing Á, að þeir J og E hafi blekkt hann, að því er varðaði skiptin við I. Voru þeir J og E því sýknaðir af ákæru um fjárdrátt í sambandi við þessi kaup ...... 243 Fjárnám. Fjárnám var gert fyrir dæmdum viðgerðarkostnaði á ræsi Í bíl. Dæmd fjárhæð var lækkuð í Hæstarétti, og var fjár- námið staðfest að því leyti ..............0000.. 0... 405 Við fjárnámsgerð til heimtu skuldar krafðist fyrirsvarsmaður dómþolanda frests í 4 daga. Kvað hann dómi þeim, er fjár- nám skyldi gera til fullnustu, verða áfrýjað, en lagði eigi fram áfrýjunarstefnu. Fjárnáminu var einungis frestað til næsta morguns. Síðar var dómi og fjárnámsgerð áfrýjað sameiginlega ........2000000.0. nr 695 Fjársvik. Sjá fjárdráttur. Foreldravald. Sjá barn. Fógetagerðir, Sjá fjárnám, lögbann, lögtak, innsetningargerðir, útburðargerðir. LVITI Efnisskrá Bls Framfærslusveit. Sveitarsjóður varð að standa straum af sjúkrakostnaði örsnauðs manns, sem fótbrotnað hafði í bílslysi. Sveitarsjóður átti kröfu á hendur bílstjóra þeim, sem í hlut átti, að því leyti er bílstjórinn bar ábyrgð á slysinu .............0...00.0.. 217 Frávísun. Sjá einnig ómerking. a) Frá héraðsdómi. Kröfulið vísað frá héraðsdómi vegna vanreifunar .......... 123 G var þinglesinn eigandi 2. hæðar í húsinu nr. 33 við B-götu í Rvík. Faðir hans, S, taldi sig eiga 37.5% íbúðarinnar og bjó hann í íbúðinni. G krafðist útburðar á S úr íbúðinni. Gögn þau, sem S færði fram til sönnunar eignarrétti sín- um, voru eigi talin fullnægjandi til að hnekkja þeim rétti, sem G sem skráður eigandi nefndrar íbúðar samkvæmt þinglýsingarbókum og öðrum opinberum skjölum hafði til að segja upp afnotum íbúðarinnar. Var útburðarkrafan því tekin til greina. S höfðaði því næst mál gegn G og krafð- ist þess, að G yrði með dómi skyldaður til að afsala S nefndri íbúð gegn greiðslu 56.25% af kaupverði hennar eða því verði, sem tveir dómkvaddir menn mætu, enda myndi S þá taka að sér að leysa út arfshluta annars sonar síns, A, 6.25% af íbúðinni, er miða skyldi við sama verð. Hæstaréttardómur í útburðarmálinu var eigi talinn bindandi úrslit sakarefnis í hinu síðara máli. Og sú yfirlýsing S, að A sonur hans ætti tiltekinn hundraðshluta íbúðarinnar, leiddi eigi samkvæmt 46. gr. laga nr. 85/1936 né öðrum réttarreglum til þess, að honum væri fyrirmunað að leita réttar síns um, hvort hann ætti þann hluta íbúðarinnar, sem hann gerði kröfu til, en úrslit þess máls byndu ein. ungis aðilja þess, en eigi aðra .......0..0000 0000... 271 Frávísunardómur Félagsdóms kærður til Hæstaréttar sam- kvæmt 1. tl. 67. gr. laga nr. 80/1938, hann felldur úr gildi og málinu vísað aftur til Félagsdóms til meðferðar og upp- sögu efnisdðóms ........20.0000n sen 318 Mál var höfðað fyrir sjó- og verzlunarðómi Vestmannaeyja á hendur eigendum og vátryggjendum erlends togara til heimtu skaðabóta vegna spjalla af völdum nefnds togara á nyrðra hafnargarðinum í Vestmannaeyjum, en þar rak togarann upp að kvöldi hins 10. janúar 1961; hann gereyði- lagðist og flakið lá þar lengi við garðinn og braut hann niður. Eigi var í ljós leitt, að þeir íslenzkir menn, sem stefnt var f. h. eigenda og vátryggjenda togarans, væru bærir til að hafa á hendi fyrirsvar málsins. Var málinu því vísað frá dómi 449 Verkamannafélagið Dagsbrún átti í verkfalli í maí og júní 1961, Efnisskrá Starfsfólk Kassagerðar Reykjavíkur h/f (K) var félagsfólk í Iðju að tveimur mönnum undanteknum, sem lutu kjara- samningi Dagsbrúnar og felldu því niður vinnu. Dagana 29. maí til 21. júní 1961 hindruðu verkfallsverðir Dagsbrúnar aðflutninga á bifreiðum milli verksmiðja K. Voru þessar aðgerðir réttlættar með því, að ökumenn Þbifreiðanna lytu kjarasamningum Dagsbrúnar, en K hafi látið aðra starfs- menn sína taka við störfum vörubifreiðarstjóranna. Að- gerðir verkfallsvarða hafi einvörðungu beinzt að því að hindra þessar aðgerðir. Hinn 21. júní 1961 lét K leggja lög- bann við aðgerðum verkfallsvarða og höfðaði síðan mál á hendur Dagsbrún til staðfestingar lögbanninu svo og til greiðslu skaðabóta vegna tjóns af þeim. Ágreiningsefnið var talið bera undir hina almennu dómstóla, en eigi Félags- dóm, og var kröfu Verkamannafélagsins Dagsbrúnar um frávísun málsins því hrundið ........20000.0. 000... Í máli á hendur bæjarstjórn Ísafjarðar krafðist M þess, að Þ yrði tekin á kjörskrá fyrir bæjarstjórnarkosningar 27. maí 1982 samkvæmt 24. gr. laga nr. 52/1959 og 14. gr. laga nr. 81/1936. Eigi var Þ stefnt, þótt efnisdómur hefði bundið hana, og hvorki hún sjálf né nokkur af hendi hennar kom fyrir dóm. M leiddi og eigi sönnur að því, að honum hefði hamlað forföll þau, sem getur í 24. gr. laga nr. 52/1959, sbr. 1. gr. laga nr. 5/1962, en hann hafði eigi áður kært málið til bæjarstjórnar. Héraðsdómurinn og málsmeðferðin var ómerkt og málinu vísað frá héraðsdómi ............ Á krafðist af M húsaleigu eftir húsnæði, er látin eiginkona hans hafði leigt. Hann vissi eigi um leigukjör, en gaf samt eigi nægilega lýsingu á húsnæðinu né lagði fram mat á leigugjaldi. Þá krafði hann einnig M um umboðslaun fyrir seldar töskur, er seldar hefðu verið af hlutafélagi, sem hin látna kona og Á voru aðalmenn í. Ekkert var leitt í ljós um erfðaskipti eftir konuna eða um tilvist hlutafélagsins eftir lát hennar. M krafðist í gagnsök skuldar fyrir seldar töskur. Héraðsdómari vísaði málinu frá dómi vegna van- reifunar, og var sú niðurstaða staðfest í Hæstarétti Samábyrgð Íslands á fiskiskipum sótti tvo eigendur vélbáts, Blátinds, VE 21, til greiðslu á iðgjaldi af bráðafúatrygg- ingu fyrir árið 1958. Þar sem málið samkvæmt 6. gr. laga nr. 24/1958 ber undir gerðardóm, var héraðsdómur ómerkt- ur og málinu vísað frá héraðsdómi ............00.000... Krafa um miskabætur fyrir meinyrði var eigi miðuð við til- tekna fjárhæð. Var hún því ódómhæf og henni vísað frá dómi Fyrirsvarsmönnum um mörk var eigi stefnt fyrir merkjadóm. Kröfu um ákvörðun merkja var því vísað frá dómi ..... Máli á hendur þrotabúi vísað frá dómi ........000000.0000. LIX Bls. 453 485 „180 850 S6l LX Efnisskrá Bls. b) Frá Hæstarétti. H krafðist hinn 1. okt. 1960 fjárnáms fyrir dómskuld í eign B í lögsagnarumdæminu V, en B var heimilisfastur í lög- sagnarumdæminu M. Fram var lagt símskeyti skiptaráð- andans í M, að bú B hefði verið tekið til gjaldþrotaskipta 16. maí s. á. Neitaði fógetinn í V því að framkvæma fjár- námið. H skaut málinu til Hæstaréttar. Úrskurði skipta- dóms M um, að bú B skyldi tekið til gjaldþrotaskipta, varð einungis haggað samkvæmt 2. mgr. 5. gr. laga nr. 25/1929 eða með áfrýjun, en eigi með úrskurði hliðstæðs dóms í héraði, Hinn 8. janúar 1962 hafði skiptaráðandinn í M fellt úr gildi úrskurð sinn um gjaldþrot B samkvæmt beiðni B og 2. mgr. ö. gr. nefndra laga. Var téður úrskurður skipta- dóms því eigi til fyrirstöðu, að H héldi áfram fjárnámi, sem hann hugðist gera hjá B. Voru því eigi efni til áfrýj- unar, og var málinu vísað frá Hæstarétti .............. 2 S og Þ voru hinn 31/1 1962 í héraði dæmdir fyrir brot á ýms- um ákvæðum umferðarlaga. Þeir lýstu því, að þeir vildu una við dóminn. Ákæruvaldið áfrýjaði eigi dóminum. Hinn 2. marz 1962 kom verjandi (V), sem varið hafði Þ, fyrir sakadóm og lýsti yfir því, að hann „óski að kæra máls- varnarkostnaðarákvæði dómsins til Hæstaréttar og svo skjóta til Hæstaréttar ummælum í forsendum dómsins varð- andi ákvörðun sakbornings um val verjanda“. Í greinar- gerð lýsti V því, að hann teldi 1) skipting málskostnaðar í héraðsdómi milli hinna dómfelldu ósanngjarna og 2) málsvarnarlaun þau, sem honum voru dæmd, of lág. Um 1. Samkvæmt 2. mgr. 174. gr. laga nr. 82/1961 ber kæranda „að lýsa kæru sinni innan sólarhrings, frá því honum var birt ákvörðun sú, er hann vill kæra“. Þ var birtur dómurinn 5. febrúar 1962, án þess að hann gerði neinar ráðstafanir til að kæra þenna þátt málsins. Bar því að vísa kæru verj- andans, sem fram var borin 2. marz s. á., frá Hæstarétti, að því er varðaði málskostnaðargreiðslu til hans. Um 2. Samkvæmt 4. tl. 171. gr. laga nr. 82/1961 getur saksóknari einn kært til Hæstaréttar eða leyft aðilja að kæra ákvæði héraðsdóms um sakarkostnað. Þar sem saksóknari hafði eigi, svo séð yrði, leyft kæruna, varð þegar af þeirri ástæðu að vísa þessum lið málsins frá Hæstarétti .............. 323 Kærumáli um framkvæmd lögbannsgerðar var sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti, þar sem slík mál sæta eigi kæru, sbr. 3. tl.a 21. gr. laga nr. 57/1962 ...........00.0 0. en 846 Héraðsdómari kvað upp úrskurð um öflun frekari gagna sam- kvæmt 120. gr. laga nr. 85/1936. Slíkur úrskurður verður eigi kærður samkvæmt 21, gr. laga nr. 57/1962 né öðrum Efnisskrá lagaheimildum. Kærumáli um hann var því vísað frá Hæsta- TÉLtI 00.00.0002 Frestur. R höfðaði víxilmál á hendur G og H og reisti rétt sinn á hand- höfn víxilsins. Málið var þingfest 20. febrúar 1962, og fengu aðiljar sameiginlega fresti til 27. marz s. á. Kröfðust stefndu þá enn tveggja vikna frests til að leiða vitni og aðilja málsins og afla gagna um, að stefnandi væri eigi réttur eigandi víxilsins. Stefnandi neitaði um frestinn og svo að svara þeirri spurningu héraðsdómara, hver væri eigandi víxilkröfu þeirrar, sem um var að tefla. Að svo vörnu máli þótti rétt að veita frestinn. Einn dómandi taldi eigi skipta máli, hver væri raunverulegur eigandi víxilsins og Óþarfi að veita frestinn .............0.2.0. 00... Við fjárnámsgerð til heimtu skuldar samkvæmt dómi, krafðist fyrirsvarsmaður dómþolanda frests í 4 daga, enda stæði til að áfrýja dóminum. Fjárnáminu var einungis frestað til næsta MOrgUNS .......00..00 0 Þar sem Á færði engin rök fyrir frestbeiðni í Hæstarétti, var málið samkvæmt kröfu gagnaðiljans fellt niður .......... Fundið fé. Sjá skaðabætur ................ Fyrning. J varð fyrir slysi í áflogum 4. apríl 1952. Hann höfðaði skaða- bótamál á hendur B með stefnu, útgefinni hinn 5. nóvem- ber 1957. Vextir af dæmdum skaðabótum voru dæmdir frá ö. nóvember 1953, en vextir frá fyrri tíma voru fyrndir, sbr. 2. tl. 3. gr. laga nr. 14/1905 .......0....0000 00 Hreppur eignaðist og gerði að hreppsvegi veg, sem áður var einkavegur, að atvinnustöð á sjávarbakka, og tókst með því á hendur að halda í lagi girðingu beggja megin hans, þar sem hann lá um land K. Með því að K kvartaði undan vanefnd á viðhaldi girðingar fljótlega, var krafa hans um bætur fyrir átroðning búfjár eigi fyrnd samkvæmt 29. gr. laga nr. 101/1933 .........00.2000 00 Dómstóll, sem bær var að skera úr ágreiningi um stóreigna- skatt, hafði fengið málið til meðferðar, áður en liðinn var sá þriggja mánaða frestur, sem ákveðinn er í 3. mgr. 23. gr. reglugerðar nr. 95/1957, sbr. 1. mgr. 10. gr. laga MP. d4/1957 Q....l. Gerðardómur. Öflun aðfararheimildar á gerðarðómi ............00.00.... Samábyrgð Íslands á fiskiskipum sótti tvo eigendur vélbáts LXI Bls. 916 446 721 14 123 310 136 LXII Efnisskrá Bls. til greiðslu á iðgjaldi af bráðafúatryggingu fyrir árið 1958. Þar sem málið samkvæmt 6. gr. laga nr. 24/1958 bar undir gerðardóm, var héraðsdómur ómerktur og málinu vísað frá héraðsdómi ..........00.0.0 senn 850 Gjafsókn. Efnisskrá IV. H varð fyrir slysi á vinnustað og sótti verkdrottinn til bóta. H naut gjafsóknar í héraði, en héraðsdómara láðist að kveða á um greiðslu málskostnaðar í samræmi við 174. gr. laga nr. 85/1936. Talsmanni hans í héraði voru því ákveðin málflutningslaun í Hæstarétti .......0..00000000 0... 137 Gjaldþrot. Fógeti neitaði að framkvæma fjárnám fyrir dómskuld í eign B, með því að bú B hafði verið tekið til gjaldþrotaskipta Í öðru lögsagnarumdæmi, þar sem hann átti heimili. Gerðar- beiðandi áfrýjaði. Úrskurði skiptaðóms um, að bú B skyldi tekið til gjaldþrotaskipta, varð einungis haggað samkvæmt 2. mgr.5. gr. laga nr.23/1929 eða með áfrýjun. Þar sem dóm- urinn hafði fellt úrskurð sinn úr gildi, var hann eigi lengur til fyrirstöðu fjárnáminu, og var málinu því vísað frá Hæstarétti .............0 00 2 Grandleysi. Ákvæði í kaupsamningi um jörð, sem tók til veiðiréttar fyrir landi hjáleigu jarðarinnar, batt eigi grandlausan kaup- anda hjáleigunnar, þar sem ákvæði kaupsamningsins var eigi þinglýst. Sjá lax. og silungsveiði ........00000000... 488 Hefð. Sjá umferðarréttur. Akureyrarbær (A) leigði Kaupfélagi verkamanna (K) land á svonefndum Gleráreyrum til fiskverkunar um 50 ára skeið frá 1/2 1929. K rak þar fiskverkun til 1938, og einstaka haust slátrun. Hernámsvöld notuðu landið á stríðsárunum. Við brottför hersins 1944 keypti A mann- virki hans þar og seldi K ýmis þeirra. K tók nú að leigja ýmsum aðiljum hluta landsins undir verkstæði, vörugeymsl- ur og jafnvel stöku íbúðarhús. Bráðabirgðastöðuleyfi veitti A fyrir sumum þessara húsa. Síðar meir lagði A götu gegnum landið og reif þá nær öll fiskverkunarhúsin. Hinn 8. marz 1957 krafðist A landsins undir húsbyggingar. Þar sem A hafði verið leigt landið til fiskverkunar, sem alveg var þarna úr sögunni, og K mátti ljóst vera, að A lét aðra notkun hans á landinu viðgangast, þangað til öðruvísi yrði ákveðið, var A dæmd heimil riftun leigumálans ........ 152 Skilyrði til að vinna hefð eigi talin vera fyrir hendi .... 835, 881 Efnisskrá LXITII Heitfesting. Sjá vitni. Hjón. Sjá einnig ómerking. Ó, kvæntur G, keypti 20. júlí 1956 bíl. Hinn 11. marz 1958 fór fram uppskrift á eignum bús þeirra hjóna í skiptarétti Reykjavíkur. Skilnað að borði og sæng fengu þau 6. júní 1958, Hinn 24. maí s. á. lýsti P 3000.00 króna kröfu í bú þeirra Ó og G. Var í ljós leitt, að hér var um að tefla eftir- stöðvar af skuld, sem Ó hafði tekið á sig vegna kaupa á bilnum. Talið var, að bíllinn hafi verið hjúskapareign Ó. Samkvæmt 25. gr. laga nr. 20/1923 bar G ekki ábyrgð á kröfu þessari, enda eigi sannað, að hún hafi tekið á sig sér- staka ábyrgð á henni. Sannað þótti, að krafan væri gild á hendur Ó samkvæmt skriflegri skuldarviðurkenningu. Sam. kvæmt 48. gr. laga nr. 23/1923 ber að halda aðgreindum hjúskapareignum hjóna við skipti vegna hjónaskilnaðar og ganga úr skugga um sérskuldir hvors um sig. Kröfu P var því ranglega beint gegn G, og var G sýknuð af henni, en hins vegar var henni dæmt að hlíta því, að krafan væri tekin til greina á hendur Ó við skiptin á búi þeirra ...... Hinn 24. maí 1958 lýsti Þ 15000 króna kröfu í bú þeirra Ó og G, og var hún áréttuð með yfirlýsingu skiptaráðandans í Vestmannaeyjum 6. júní 1961 vegna dánarbús Þ, Var kraf- an vegna lánsfjár til kaupa á nefndum bíl. Var mál þetta dæmt með sama hætti og áður sagði um kröfu P........ Þá lýsti H 5000 króna kröfu í bú þeirra Ó og G hinn 24. maí 1958. Var hér um að tefla skuld vegna lántöku Ó til kaupa á húshluta að Bústaðavegi 67. Talið var, að íbúðin hafi verið hjúskapareign Ó. Var málið dæmt með sama hætti og sagði um kröfu P á hendur búi þeirra hjóna ........ Hlutafélög. Dæmt var, að mat á hlutabréfum H/f Eimskipafélags Íslands skyldi vera tífalt nafnverð þeirra við álagningu stóreigna- skatts samkvæmt lögum nr. 44/1957 ...........2000.0.0. Á aðalfundi Lýsis og Mjöls h/f, Hafnarfirði, hinn 25. jan. 1948 var samþykkt, að auka mætti hlutaféð úr kr. 306.000.00 upp í kr. 1.500.000.00. Hafnarfjarðarbær lagði fram kr. 500.000.00, en treglega gekk að innheimta hlutaféð, er bæði eldri hluthafar og tilvonandi nýir skrifuðu sig fyrir. Á framhaldsfundi 5. júní 1952 var samþykkt að tillögu fé- lagsstjórnar að veita þeim hluthöfum, sem eigi höfðu staðið skil á framlagi sínu, frest til lúkningar til 31. des. 1952. Á stjórnarfundi 31. des. 1952 komu fram umsóknir um hlutakaup, m. a. frá J, fulltrúa hluthafa á fundinum, að fjárhæð kr. 267.000.00. Voru hlutakaup þessi samþykkt Bls. 376 381 387 680 LXIV Efnisskrá með ýmsum skilyrðum. Með dómi Hæstaréttar 25. okt. 1957 var hlutasalan til J dæmd ógild. Hinn 30. okt. 1957 var kvatt til hluthafafundar, er halda skyldi hinn 6. nóvember. Í kvaðningunni sagði: „Með hliðsjón af dómi Hæstaréttar, sem upp var kveðinn 25. þ. m., telur félagsstjórnin rétt að boða til almenns hluthafafundar, þar sem rædd verði þau viðhorf, sem skapazt hafa við dóminn, og hvernig eigi að leysa fjárþörf félagsins í því sambandi.“ Á hluthafafund- inum var samþykkt með 757 atkvæðum gegn 632 sú tillaga stjórnarformanns, „að nota nú þegar heimild 4. gr. félags- laganna og halda áfram sölu hlutabréfa upp Í leyfilegt hámark, eða 1.500 þúsund kr., enda verði nú öllum hluthöfum formlega tilkynnt um sölu hlutabréfanna og gefinn kostur á að neyta forkaupsréttar síns“. Bæjarstjórn Hafnarfjarðar og bæjarútgerð töldu þessa ályktun hluthafafundar ólöglega og höfðuðu mál til ógildingar henni. Töldu þeir í fyrsta lagi, að brotið hefði verið gegn 3. mgr. 30. gr. laga nr. 77/ 1921, þá er boðað var til fundarins 6. nóv. 1957, en í laga- boðinu segir, að dagskrá skuli greina í fundarboði. Þá töldu þeir og vera brotið gegn 13. gr. samþykkta félagsins, þar sem segir: „Fundarmála skal stuttlega getið í fundarboð- inu“. Talið var, að kvaðning til hluthafafundarins, sú er áður var rakin, hefði fullnægt þessum fyrirmælum, þar sem hluthafar hafi mátt vita, hvaða málefni ræða skyldi, enda flestir þeirra sótt fundinn. Svo sem áður sagði, var hluthöfum, er í vanskilum voru, veittur á hluthafafundi 5. júní 1952 greiðslufrestur til 31. des. 1952, enda skyldi þá það, sem ógreitt yrði af hlutafjárloforðum, „fellt niður og hlutaféð fært niður um þá upphæð“. Eigi var talið, að samþykkt þessi, er varðaði skráð hlutafjárloforð, hefði haggað við rétti hluthafafundar til að auka hlutaféð sam- kvæmt 4. gr. samþykkta félagsins með nýju tilboði og á- skriftum. Staðhæfing stefnenda um, að ákvörðunin frá 1952 stæði í vegi samþykktinni frá 6. nóv. 1957, stóðst því eigi. Eigi gerðu stefnendur á hluthafafundinum 6. nóvem- ber 1957 kröfu til. að um atkvæðisrétt þeirra skyldi fara með öðrum hætti en annarra hluthafa samkvæmt 17. gr. félagssamþykktanna, og eigi andmæltu þeir þá af þessum sökum niðurstöðu atkvæðagreiðslunnar. Krafa þeirra í mál- inu um, að ályktun hluthafafundarins væri ógild samkvæmt lögum nr. 59/1957, kom því of seint fram, og var henni þegar af þeirri ástæðu eigi sinnt, án þess að afstaða væri tekin til gildis nefndra laga að öðru leyti. Þá var ekki hald í þeirri röksemd þeirra, að meirihlutinn hafi beitt minnihlutann ofríki á fundinum. Loks hafði hvorki tími né breyttar að- stæður fellt samþykktina frá 25. jan. 1948 úr gildi ...... Bls. Efnisskrá LXV Bls. Hlutdeild. Ákært var fyrir hlutdeild í fjárdrætti. Varð því eigi refsað fyrir meira en hlutdeild, þótt um aðalmannsverknað væri að tefla ...........2..2200n nn 243 Húsakaup. Sjá byggingarsamvinnufélög, fjárdráttur, skaðabótamál, útburðargerðir. G og Ú keyptu af Á rishæð hússins nr. 13 við Leifsgötu, Reykja- vík, og hugðust byggja ofan á það, og svo húsið nr. 15 við sömu götu. Þegar til kom, neituðu eigendur hússins nr. 13 og þar á meðal eigandi II. hæðar, er átti geymslu í risinu, að leyfa hina fyrirhuguðu byggingu. Kaupsamningur þeirra G og Ú annars vegar og Á hins vegar, vætti og önnur at- vik málsins, leiddu í ljós, að það var forsenda þeirra G og Ú fyrir kaupunum, að þeir gætu tekið að byggja ofan á húsið mótmælalaust af hendi annarra eigenda þess. Var þeim því heimil riftun kaupsins, og var Á dæmt að endur- greiða þeim það, er þeir höfðu greitt upp í kaupverðið, skila víxlum, sem þeir höfðu gefið út, og greiða þeim bæt- ur fyrir fyrirhöfn við kaupin að frádregnum tekjum, sem þeir höfðu haft af rishæðinni .............2...0..0... 0. 00. 580 Iðgjöld. Sjá lögveð. Innsetningargerð. Synjað að taka barn með fógetavaldi frá afa þess og ömmu, sem höfðu fóstrað það frá 14 mánaða aldri og fram til 6 ára aldurs, og fá það í hendur móður þess .............. 349 Í forhlið kjallara hússins nr. 61 við Barónsstíg, sem byggt er fast að götu, eru tvær geymslur, þá er stigagangur af efri hæðum og handan hans eru miðstöðvarherbergi og loks þvottahús og þurrkherbergi. Nærri miðja vegu og þvert á stigann er stuttur gangur, og eru dyr á báðum endum hans í geymslur annars vegar og þurrkherbergi hins vegar, enn- fremur eru dyr inn í miðstöðvarherbergi, og loks eru dyr út á stuttan þvergang um bakhlið og út á lóð hússins. M, H og B áttu íbúð í kjallara meðfram bakhlið hússins, og var íbúð þessi upprunalega hugsuð sem geymslur. Var hér um að tefla tvö íbúðarherbergi, eldhús, bað og salerni auk að- gangs að þvotta. og þurrkherbergi. Eigendur að efri hæð- um hússins áttu samkvæmt eignarheimildum sínum geymslu í kjallara, lóðarréttindi og girðingu að tiltölu, og var sagt í einu afsali, að „gangur að þessari eign og þvottahúsi í kjallara sé óskipt sameign eigenda hússins“. Í öðru afsali segir, að „gangar að hinu selda sé óskipt sameign“, og í hinu þriðja afsali er það orðað þannig, að „gangar að hinu e LXVI Efnisskrá Bls. selda svo og hluti af þvottahúsi í kjallara sé óskipt sam- eign“. Fjórða afsalið kveður svo á, að „gangar að hinu selda svo og hluti af þvottahúsi og þurrkhúsi í kjallara“ séu „óskipt sameign“. Þau M, H og B settu nú læsingu að innanverðu á dyr, sem liggja út í gang þann, sem leiðir út á baklóð hússins, og fengust ekki til að veita öðrum íbúum hússins lyklavöld að dyrunum. Þar sem hinir íbúar hússins áttu rétt til að fara um ganginn út á baklóð húss- ins, var dæmt, að læsingin skyldi tekin burt með fógetavaldi 372 Kaup og sala. Sjá byggingarsamvinnufélög, eignarréttur, húsakaup, lóðarréttindi, skaðabótamál, útburðarmál. M hafði á hendi kaupmiðlun á netjum, sem K keypti frá Frakk- landi, Komu netin hingað til lands í tveimur sendingum. Fyrri sendinguna, sem kom 18. janúar 1956, leysti kaup- andi (K) út hinn 7. marz s. á. M vottaði, að K hafi kvart- að við hann undan of lítilli möskvastærð þeirra netja og jafnframt lýst því, að hann neitaði að taka við síðari netja- sendingunni, þar sem ugga mætti, að möskvastærð þeirra netja væri eigi rétt, en þá hafi seinni sendingin verið á leiðinni. Kom sú sending til landsins 10. marz s. á. Riftun K var talin gild, þar sem síðar kom í ljós við skoðun sér. fróðra manna, að möskvar þeirra netja, sem hún tók til, voru allmiklum mun stærri en K hafði áskilið sér. Var krafa K um sýknu af greiðslu kaupverðs þeirra því tekin til greina, en með hliðsjón af því, að K hafði eigi tjáð M afstöðu sína með skýrum og tvímælalausum skriflegum yfirlýsingum, svo sem góð viðskiptavenja útheimtir, var málskostnaður látinn falla niður ........0.0000... 000... 24 Með kaupsamningi 18. maí 1961 seldi G kaupanda J þriðju hæð í húsi í Rvík og afhenti honum til afnota 1. júní s. á. Kaup- samningnum var eigi þinglýst. En samkvæmt honum átti J að fá afsal fyrir íbúðinni hinn 15. sept. s. á. að fullnægð- um ýmsum skilyrðum, svo sem greiðslu hluta kaupverðs, undirgöngu veðlána, útgáfu skuldabréfs með veði Í eign- inni. J greiddi tilskilda fjárhæð við undirritun kaupsamn- ingsins og nokkurn hluta næstu afborgunar, en vanefndi kaupsamninginn að öðru leyti. Með bréfi 14. des. 1961 krafðist G þess, að J viki úr húsinu eigi síðar en o. jan. 1962. Útburðar á hendur J krafðist G 8. jan. 1962. Útburðar- krafan var tekin til greina .........00.0000 0... 527 N keypti af Þ íbúð, sem var í smíðum hjá byggingasamvinnu- félagi, og var kaupverðið, sem ákveðið var í samræmi við 20. gr. laga nr. 36/1952, við það miðað, að N greiddi öll framlög til byggingarsamvinnufélagsins eftir kaupdag. Þrátt Efnisskrá LXvVIl Bls. fyrir þetta greiddi Þ framlag eftir nefndan dag, kr. 8.812.83, og að loknum byggingum seldi félagið efni, er Þ hafði borg- að hluta af fyrir kaupdag, og dró andvirðið, kr. 7.371.74, er féll í hlut hinnar seldu íbúðar, frá þeim greiðslum, er fé- lagið gerði N að greiða. N var dæmt að greiða Þ báðar þess- ar fjárhæðir ...........2.22.000 0... 666 K seldi Á fokhelt timburhús, eftir að Á hafði skoðað það með trúnaðarmanni. K hafði unnið að hússmíðinni undir umsjá húsasmíðameistara. Tveir dómkvaddir menn mátu nokkr- um mánuðum síðar, að þakviðir hússins væru allt of grannir og of langt bil milli þeirra, enda var þakið tekið að síga á einum stað. Missmíðin mátti leynast ófaglærðum manni og jafnvel faglærðum, ef hann athugaði hana ekki sérstak- lega. K var dæmt að bæta Á kostnað af viðgerð, kr. 31.500.00 705 Kaupmiðlun. Beina mátti til kaupmiðlara yfirlýsingu um riftun .......... 24 Kjarasamningar. Sjá laun. T réðst til K sem bifreiðarstjóri á langleiðum fyrir kr. 5000.00 á mánuði. Honum voru samt dæmd laun samkvæmt kjara- samningi bifreiðarstjóra, sem K var bundinn af, en þau voru hærri en hin umsömdu laun .......00.00.0 00 sen 803 Kosningarréttur. Manni, er dæmdur var fyrir þjófnað, nytjastuld og áfengis- og umferðarlagabrot, eigi dæmd réttindasvipting samkvæmt 3. mgr. 68. gr. laga nr. 19/1940, svo sem þeirri grein var breytt með 6. gr. laga nr. 31/1961 ......000000.0 000... 141 Samkvæmt 24. gr. laga nr. 52/1959, sbr. 14. gr. laga nr. 81/1936, höfðaði M mál á hendur bæjarstjórn Ísafjarðar og krafðist þess, að stefnda yrði dæmt að taka Þ á kjörskrá til bæjar. stjórnarkosninga Ísafjarðar 27. maí 1962. Mál þetta varðaði borgararéttindi Þ, og hefði efnisdómur í því bundið hana. Henni var eigi stefnt, og hvorki hún sjálf né nokkur fyrir hennar hönd kom fyrir dóm. M hafði og eigi fært sönnur á, að honum hafi hamlað forföli þau, sem getur í 24. gr. laga nr. 52/1959, sbr. 1. gr. laga nr. 5/1962, en hann hafði eigi áður kært málið til bæjarstjórnar Ísafjarðar. Var hér- aðsdómurinn og málsmeðferðin í héraði því ómerkt og mál- inu vísað frá héraðsdómi .........20000000 0... 485 H höfðaði mál gegn Akraneskaupstað samkvæmt 24. gr. laga nr, 52/1959 og krafðist þess, að honum yrði dæmdur kosn- ingarréttur við bæjarstjórnarkosningar 27. maí 1962. Sam- kvæmt 1. tl. 15. gr. nefndra laga, sbr. 1. gr. laga nr. 5/1962, skal á kjörskrá taka alla þá, sem fullnægja skilyrðum LXVIII Efnisskrá laganna og voru heimilisfastir í sveitarfélaginu 1. des. næst á undan þeim tíma, er kjörskrár skulu fram lagðar sam- kvæmt 1. mgr. 19. gr. Sannað var, að H átti á greindum tíma heima í Borgartúni í Innra-Akraneshreppi. Var krafa hans í málinu því ekki tekin til greina ............0..... Kvöð. Sjá umferðarréttur. Kynferðisbrot. Maður dæmdur til refsingar samkvæmt 191. gr. laga nr. 19/ 1940, sbr. 45. gr. laga nr. 29/1947, 202. gr. sbr. 200. gr. og svo 209. gr. laga nr. 19/1940 fyrir ýmis kynmök, önnur en samfarir, við dóttur sína á aldrinum 5—"T ára .......... Kyrrsetning. Sjá efnisskrá IV. Tvær kyrrsetningargerðir voru framkvæmdar hjá F og mál höfðað til staðfestingar þeirra. Áður en málið var dæmt í Hæstarétti, var bú F tekið til gjaldbrotaskipta. Féllu kyrrsetningarnar því niður, sbr. 34. gr. laga nr. 3/1878 og 19. gr. laga nr. 18/1949 ......0002000 00... Kæra. Sjá efnisskrá IV. Frávísunardómur Félagsdóms kærður til Hæstaréttar sam- kvæmt 1. tl. 67. gr. laga nr. 80/1938 og hann felldur úr gildi og málinu vísað aftur til Félagsdóms til uppsögu dóms og meðferðar ...........0.enee nn nnnnn Samkvæmt 2. mgr. 174. gr. laga nr. 82/1961 ber kæranda að „lýsa kæru sinni innan sólarhrings, frá því honum var birt ákvörðun sú, er hann vill kæra“. Þ, sem dæmdur hafði verið fyrir umferðarbrot ásamt S, var birtur dómurinn 5. febrúar 1962, án þess að hann gerði ráðstafanir til að kæra skiptingu málskostnaðar. Kæru verjanda hans 2. marz s. á., að því er tók til málskostnaðargreiðslu til hans, var vísað frá Hæstarétti ..........0..000.0 nn Samkvæmt 4. tl. 171. gr. laga nr. 82/1961 getur saksóknari einn kært til æðra dóms eða leyft aðilja að kæra ákvæði héraðs- dóms um sakarkostnað. Verjandi Þ kærði 2. marz einnig ákvæði héraðsdóms um málsvarnarlaun. Af framlögðum gögnum varð eigi séð, að saksóknari hafi veitt leyfi til kæru þessarar, og bar því þegar af þeirri ástæðu að vísa þess- um lið málsins frá Hæstarétti ..........2.020000. 00... Kærumáli um framkvæmd lögbannsgerðar vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti, þar sem slík mál sæta eigi kæru, sbr. 3. tl. a 21. gr. laga nr. 57/1962 ........220000 00. n ern Héraðsdómari kvað upp úrskurð um öflun frekari gagna sam- kvæmt 120. gr. laga nr. 85/1936. Slíkur úrskurður verður Bls. 140 318 323 846 Efnisskrá LXIX Bls. eigi kærður samkvæmt 21. gr. laga nr. 57/1962 né öðrum lagaheimildum. Kærumáli um hann var því vísað frá Hæstarétti ..............0....00000 0 916 Landhelgisbrot. Sjá fiskveiðibrot. Lax- og silungsveiði. Nýpukot í Þorkelshólshreppi í Húnavatnssýslu er hjáleiga frá Þorkelshóli í sömu sveit. Þá er „Veiði- og fiskiræktarfélag“ Víðidalsár var stofnað, var Þ eigandi Nýpukots og hálfs Þorkelshóls, en ábúandi alls Þorkelshóls. Lét hann meta eða samþykkti, að metin væri til arðskrár, veiði fyrir báð- um jörðunum sameiginlega. Með kaupsamningi 26/5 1934 skuldbundu sig þeir Þ og sameigandi hans, B, að selja E Þorkelshól. Í samningnum sagði: „Að því er veiðirétt snertir, fylgir kaupinu 72% af þeim hlut í arðskrá „Veiði- og fiski- ræktarfélagsins Víðidalsá“, sem á hverjum tíma kemur í hlut Þorkelshóls og Nýpukots til samans, en sé veiði ófé- lagsbundin, fylgir veiðiréttur fyrir því landi, sem Þorkels- hóli tilheyrir, en Nýpukot hefur þá veiðirétt fyrir sínu landi.“ Kaupsamningurinn var ekki þinglesinn, en afsal var gefið fyrir jörðinni 25. febr. 1936. Í því var eigi minnzt á veiðina. Erfingjar Þ seldu, með afsali 24. okt. 1940, G Nýpukot. Var jörðin seld „með jarðarhúsum og öllum mannvirkjum, gögnum öllum og gæðum og öllu, er jörðinni fylgir og fylgja ber, að engu undanskildu“. Þar sem E tókst eigi að sanna gegn andmælum G, að G hafi verið eða mátt vera kunnugt um ákvæði kaupsamningsins um Þorkelshól, sem laut að veiðiréttindum í Víðidalsá, er hann fékk afsal fyrir Nýpukoti, var krafa G um viðurkenningu á eignarrétti á allri veiði Víðidalsár fyrir landi Nýpukots tekin til greina þegar af þeirri ástæðu ................. 488 Laun. Sjá vinnusamningar. Leiðbeiningarskylda dómara. Dómur í vettvangsmáli ómerktur m. a. vegna vöntunar á leið- beiningu dómara. Sjá ómerking .........0.0000000.00 410 Leiga. Akureyrarbær (A) leigði Kaupfélagi Verkamanna (K) land í kaupstaðnum á svonefndum Gleráreyrum, að flatarmáli 11.000 ferm, til fiskverkunar, um 50 ára skeið frá 1. febrúar 1929 að telja. K reisti þarna fiskverkunarhús og stundaði þar fiskverkun allt fram til ársins 1938, en eigi eftir þann LXXK Efnisskrá tíma, en notaði stundum húsin sem sláturhús. Hernáms- völd lögðu á stríðsárunum land þetta undir sig og héldu því fram á árið 1944. Við brottför hersins varð Á eigandi að herskálum á landinu, en seldi K þar 14 skála og tvö steinhús, alit frá hernum, með 5 ára stöðuleyfi. Tók K nú að leigja hluta landsins ýmsum aðiljum fyrir verkstæði, geymsluskála og geymsluport og jafnvel undir stöku íbúðar- hús. Hús þessi voru reist með bráðabirgðastöðuleyfi eða án allra leyfa, og tók K við leigugjaldi. Nokkrum árum fyrir 1959 lagði A Glerárgötu gegnum landið og reif þá fiskverkunarhús K þar að einu undanskildu. Hinn 8. marz 1957 krafðist A þess, að K léti alit landið af hendi, þar sem sótt hefði verið um byggingargrunna á því, en K taldi sig hafa öðlazt rétt til áframhaldandi notkunar á landinu bæði fyrir afnotahefð og fyrir vangæzlu af hendi A. Þar sem landið hafði ekki verið notað til fiskverkunar með þeim hætti, sem í leiguskilmálunum sagði, og K mátti ljóst vera, að A lét aðra notkun K á landinu viðgangast, ein- ungis þangað til öðru vísi yrði ákveðið, var krafa Á um riftun leigusamningsins til greina tekin .........00000... Lífeyrissjóður togarasjómanna. Sjá lögveð. Líkamsáverkar. Sjá efnisskrá IV og skaðabætur. lákamsmeiðing. Sjá efnisskrá IV. A dæmt 4 mánaða varðhald fyrir að slá B þrjú hnefahögg í andlitið, er áverkar hlutust af. Brotið varðaði við 217. gr. laga nr. 19/1940 .....0..00000 nn enn Lóðarréttindi. Sjá eignarréttur, leiga, umferðarréttur. Deilt um lóðarréttindi undir bílskúr. J hafði selt lóðarrétt- indin með hluta sínum af húsi því, er skúrinn fylgdi, áður en hann seldi bilskúrinn. Var hann því lóðarréttindalaus Lyfsala. Konungur veitti S leyfi til lyfsölu á Siglufirði 2. apríl 1928. Ráðherra svipti S lyfsöluleyfinu með bréfi 23. apríl 1958 frá 1. sept. s. á. vegna ólesturs. Talið var, að ákvörðun um að svipta S til fullnaðar leyfi til lyfsöiu, bæri undir forseta Íslands. Var leyfissvipting ráðherra því dæmd ógild frá upphafi .......0.0.0.n. senn Læknar. Læknaráð. Leitað er álits Læknaráðs í barnsfaðernismáli .............. Bls. 14 84 Efnisskrá LXKI Læknir lýsir áverka, er hlauzt af líkamsárás ............... Læknir lýsir áverka af slysi .... 40, 74, 192, 217, 438, 512, 536, 145, 183, 797, Réttarkrufning framkvæmd á telpu, er varð fyrir bíl og beið bana .....00002000200 rns Beiðzt er umsagnar Læknaráðs um öÖrorkumat fyrrverandi tryggingayfirlæknis, þar sem Örorka slasaðs manns var talin meiri en tryggingayfirlæknirinn hafði áður metið .. Læknir framkvæmir krufningu á manni, er lézt af slysförum, og lýsir banameininu ...........2...0 000 ss Leitað er álits erlends sérfræðings í barnsfaðernismáli ...... Læknar lýsa meiðslum manns, er varð fyrir slysi. Tryggingar- yfirlæknir og Læknaráð kveða á um áætlaða frambúðar- örorku hans ...........00.0. 0... Læknar skoða telpu, er varð fyrir kynferðisbroti ............ Geðlæknir kannar geðheilbrigði sakbornings ................ Læknar lýsa áverkum á konu, sem beið bana af hrottalegum misþyrmingum eiginmanns síns. Læknaráð gefur umsögn um málið. Geðsjúkdómalæknir rannsakar geðheilsu mannsins Lögbann. Staðfestingarmál um lögbann talið réttilega höfðað fyrir hin- um almennu dómstólum. Sjá dómstólar ..........00...00... Plútó h/f, sem tilkynnt var til hlutafélagaskrár Reykjavíkur hinn 1. okt. 1947, lét hinn 21. júlí 1960 leggja lögbann við því, að svonefndur Plúdó-sextett notaði atvinnuheitið Plúdó. Lögbannið var staðfest með dómi ........0...0.0 00. Á og G var úthlutað lóð í Ytri Njarðvík til að reisa á henni síldar- og fiskverkunarstöð. Vegna ósamkomulags þeirra réðst Á í að reisa stöðina einn. G krafðist lögbanns við þeim framkvæmdum. Á kom eigi fyrir fógetadóminn, enda var honum eigi gert viðvart, svo séð yrði. Fógeti lýsti lögbanni og tók tvo víxla sem tryggingu. Daginn eftir setti dómari rétt af nýju samkvæmt kröfu Á og ákvað með tilvísun til 25. gr. laga nr. 18/1949 að taka lögbannsgerð- ina til meðferðar af nýju, þar sem nauðsynlegt væri að veita aðiljum færi á að tjá sig og svo að kveða af nýju á um tryggingu þá, sem sóknaraðili skyldi setja fyrir lögbanninu. G kærði þá ákvörðun dómara að taka lög- bannsgerðina til meðferðar af nýju. Þegar litið var á málatilbúnaðinn og mynd málsins, þótti eigi vera efni til að grípa fram fyrir hendur fógeta á nefndu stigi máls- ins, og var málinu því vísað til fógetadómsins til meðferðar og uppsögu úrskurðar ............00000.. ns Gerð var í máli krafa um framkvæmd lögbannsgerðar, Málið var kært til Hæstaréttar, en var vísað þar sjálfkrafa frá 823 238 231 302 317 512 740 740 610 LXXII Efnisskrá Bls. dómi, þar sem slíkt mál sætir eigi kæru, sbr. 3. tl. a 21. gr. laga nr. 57/1962 ..........200.00 000 s ens 846 Lögregla. Sjá vitni. Lögreglumaður varð samvaldur að meiðsli drukkins manns. Ríkinu dæmt að bæta það að !á. Sjá skaðabætur ........ 192 Lögtak. Lögtak framkvæmt fyrir stóreignaskatti ............0.0.00.... 310 Uppboð auglýst og haldið samkvæmt lögum nr. 49/1951 um sölu lögveða án undangengins lögtaks ...........0....... 330 Fógeta var send til lögtaks útsvarskrafa á hendur G fyrir árið 1961. Hinn 30. október þ. á. ók fógeti að húsi, er G og eiginkona hans S bjuggu í, setti rétt í bifreið utan við húsið, og skipaði innheimtumann sveitarsjóðs þess, er í hlut átti, réttargæzlumann gerðarþolenda, og lýsti eftir tilvísun innheimtumannsins lögtaki í eignarhluta gerðar- þola í húseigninni. En húshlutinn var þinglesin eign eigin- konunnar S. Eigi var þeim G og S gert viðvart, er lögtakið var framkvæmt, en af hendi sveitarsjóðs var G tilkynnt lögtaksgerðin daginn eftir. G áfrýjaði gerðinni 13. des. s. á. og leysti lögtakið af húsinu með greiðslu 30. s. m., sbr. 10. gr. laga nr. 29/1885. Þar sem úrlausn þess, hvort lögtaks- gerðin hafi verið lögmæt, skipti G og S að lögum og greitt var með fyrirvara, hélzt áfrýjunarheimildin. Við lögtakið neytti fógeti eigi heimildar 2. gr. laga nr. 108/1950 né veitti G og S færi á að gera skil samkvæmt 7. gr. laga nr. 29/1885 og 33.—-35. og 24. gr. laga nr. 19/1887. Var lögtaksgerðin því ómerkt .........0.0 ses 625 Lögveð. Samkvæmt 9. gr. laga nr. 49/1958 um lífeyrissjóð togarasjó- manna skulu sjóðfélagar inna 4% af heildarlaunum sínum í iðgjöld til Lífeyrissjóðs togarasjómanna, og ber launagreið- anda að halda þeim eftir og greiða þau til sjóðsins innan tveggja vikna frá útborgun launanna. Iðgjöld þessi eru hluti af kaupi sjómanna. Eru þau því tryggð með sjóveð- rétti samkvæmt 2. tl. 236. gr. laga nr. 56/1914, sem fyrnist eftir 252, gr. sömu laga. Öðru máli gegnir um þau 6% af heildarárslaunum sjóðfélaga, sem launagreiðandi skal inna af hendi til lífeyrissjóðsins. Hér er um að tefla tillag launa- greiðanda, sem eigi er tryggt sjóveði eftir 236. gr., 2. tl., laga nr. 56/1914. Með lögum nr. 34/1960 er svo mælt, að iðgjöld sjóðfélaga og launagreiðanda skuli tryggð lögveði Í togara þeim, er í hlut á, og ganga fyrir öllum öðrum veðum. Ákvæði þetta tekur yfir iðgjöld, sem falla í gjald- Efnisskrá LXX III daga eftir gildistöku laganna, þ. e. 30. maí 1960. Var lög- veð í uppboðsandvirði togara fyrir iðgjöldum til nefnds lifeyrissjóðs reiknað út samkvæmt framanskráðum reglum Uppboð auglýst og haldið samkvæmt lögum nr. 49/1951 um sölu lögveða án undangengins lögtaks .............00... Manndráp. A ók austur Nesveg á Seltjarnarnesi. Hann sá til ferða 8 ára telpu, sem var á gangi eftir stíg, er liggur að Nesveg. Ör- litlu síðar tók telpan sprett út á veginn, varð fyrir bíl A og lét lífið. Talið var, að A hefði ekið of hratt og óvar- lega. Var honum refsað með 60 daga varðhaldi samkvæmt 215. gr. laga 19/1940 fyrir manndráp af gáleysi ......... Eiginmaður misþyrmdi eiginkonu sinni í ölæði og afbrýðiskasti svo hroðalega, að lifur hennar rifnaði og hún hlaut mörg lemstur. Lézt hún af áverkunum. Sönnur voru eigi leiddar að því, að maðurinn hefði haft í hyggju að svipta konuna lífi, þá er hann hóf árásina á hana, en þar sem honum mátti ljóst vera, að dauði hennar kynni að hljótast af hinni hrottalegu misþyrmingu, sem eftir ummerkjum að dæma stóð yfir í alllangan tíma og linnti eigi fyrr en kon- an lá ósjálfbjarga og að dauða komin. Varðaði verknað- urinn við 211. gr. laga nr. 19/1940. Með því að verknað- urinn var framin í afbrýðiskasti, sem konan átti að ein- hverju leyti sök á, var refsing mannsins ákveðin samkvæmt ákvæðum "75. gr. nefndra laga. Einnig var samkvæmt 8. tl. 70. gr. sömu laga höfð hliðsjón af hegðun sökunauts, eftir að hann framdi hinn refsiverða verknað. Var honum dæmt sex ára fangelsi. Tveir hæstaréttarðómarar vildu dæma 7 ára fangelsi, svo sem héraðsdómari hafði gert .......... Mat og skoðun. Dómkvaddir menn meta selda vöru ......00.0.000 0000... Dómkvaddir menn meta orsakir úrbræðslu, er varð í vél í Vvélskipi .........2.000 000... Dómkvaddir menn meta húseignir ............0000000. 0. 0000. B taldi sig eiga forkaupsrétt að nokkrum hlutabréfum í Blaða- útgáfunni Vísi h/f, sem Sjálfstæðisflokknum höfðu verið boðin með ákveðnum skilyrðum, að nokkru til kaups, en að nokkru að gjöf. Í máli B á hendur H, ritstjóra Vísis, og á hendur Blaðaútgáfunni Vísi h/f til réttargæzlu, sem rekið var fyrir bæjarþingi Reykjavíkur, krafðist B þess, að dómarinn útnefndi „tvo óvilhalla og hæfa menn til að meta til verðs hlutabréf þau, sem málið snýst um“. Héraðs- dómari framkvæmdi dómkvaðninguna. Annar hinna dóm- kvöddu manna mæltist undan starfanum, og dómkvaddi Bls. 330 330 233 155 24 ö6 95 LXKIV Efnisskrá borgardómari annan mann í hans stað. Dómkvaðningar þessar kærði H til Hæstaréttar. Þar sem hinum dómkvöddu mönnum var samkvæmt dómkvaðningarbeiðninni ætlað að meta eignir og fjárhagsaðstöðu aðilja, sem einungis var stefnt til réttargæzlu, en eigi matsbeiðanda sjálfs, var nauðsynlegt að gefa matsþolanda kost á að tjá sig um það, hvort hann vildi sætta sig við, að mat á eignum hans færi fram. Þetta hafði eigi verið gert, og voru dómkvaðn- ingarnar því úr gildi felldar ..................0 00... 00... Dómkvaddir menn meta bætur fyrir umferð um land ...... Matsmenn lýsa frágangi á verki ...........00..0.0 000... Lögreglumenn lýsa ummerkjum á stað, þar sem bílslys varð 217, Starfsmenn bifreiðaeftirlits ríkisins lýsa hætti bíls, sem ekið hafði verið á mann .........000000 0000 217, Tryggingafræðingur metur atvinnutjón manns, sem slasaðist í bílslysi ........20.0002.0000. 00 Öryggismálastjóri lýsir aðdraganda að banaslysi, er hlauzt af notkun véllyftu ..........2.0.00000.0 nes Sálfræðingur telur varhugavert að taka dreng, sem verið hafði í fóstri hjá afa sínum og ömmu, frá því hann var 14 mán- aða og þar til hann var 6—"T ára, og fá hann í hendur móður sinni, sem hann hafði eigi umgengizt að ráði Dómkvaddir menn meta kostnað af viðgerð á ræsi í bíl Dómkvaddir menn meta galla á íbúð, sem gekk kaupum og sölum .......02..00000 0 Háskólakennari taldi, að milli 72 og 83 af hundraði hverju ís- lenzku þjóðarinnar geri eigi í framburði sínum greinar- mun á orðunum Plútó og Plúðó ........00000.0. 0000... Matsmenn meta verð frystikerfismuna, sem maður hafði hirt við herskála og slegið eign sinni Á ........20000000.... Kunnáttumenn, dómkvaddir til að athuga ratsjá landhelgis- gæzluflugvélar ...........000000.0 00 563, Siglingafræðingar dómkvaddir til að kanna, á hve löngu færi unnt sé á tilgreindum togara að sjá frá hafi ströndina í ratsjá togarans ...........00000 0. n rn Matsmenn lýsa flutningalyftu, sem slys hlauzt af .......... Öryggiseftirlit ríkisins lætur í té álit um orsakir slyss, er varð á vinnustað ...........220000 enn Matsmenn meta galla á þaki selds húss .......0000000000... Dómkvaddir menn lýsa öryggisbúnaði á vél í vélbát .......... Dómkvaddir menn lýsa umferðargangi ........002.0 000... Málasamlag. F og U höfðu verið hjón, en voru á miðju ári 1957 skilin að borði og sæng, og bú þeirra var undir opinberum skiptum. G höfðaði 18. júlí 1957 mál á hendur F fyrir bæjarþingi Bls. 105 123 184 238 238 217 302 . 349 - 405 424 573 565 613 685 705 823 835 Efnisskrá LXKV Bls. Reykjavíkur til greiðslu skuldar, $44.000.00, ásamt vöxt- um af hlutum hennar frá ýmsum tímum, en skuld þessa hafði F viðurkennt skriflega hinn 7. marz 1956. Hinn 20. september 1957 höfðaði frú U meðalgöngusök í málinu samkvæmt heimild í 50. gr. laga nr. 85/1936 og krafðist þess, að F og félagsbú hennar og F yrðu sýknuð og F og G dæmt að greiða henni óskipt málskostnað ............ 415 Stjórnarmenn félags höfðuðu mál gegn H fyrir meinyrði til refs- ingar, ómerkingar meinyrða og málskostnaðar hinn 7. des. 1961. Eftir marga fresti var því lýst af hendi aðilja hinn 5. apríl 1962, að gagnasöfnun væri lokið, og var málið tekið til flutnings. Með stefnu 3. apríl 1962, áritaðri af dómara T. s. m. og bixtri 9. s. m., höfðaði H gagnsök gegn stefn- endum fyrir tiltekin ummæli í stefnu aðalsakar til refs- ingar, skaðabóta og málskostnaðar. Það var talið andstætt meginreglum laga nr. 85/1936 um greiða málsmeðferð að sameina málin ..........20022000.n0 enn 646 Málflutnngsmenn. Málflutningur. Málflutningslaun. Hjónin J og K bjuggu við fjárlag samkvæmt lögum nr. 3/1900. J seldi að óvilja K hótel, sem þau áttu og höfðu rekið. K höfðaði mál gegn J og krafðist þess, að kaupsamningur um sölu hótelsins yrði dæmdur óskuldbindandi fyrir félags- bú þeirra hjóna. K tapaði máli þessu. Th hæstaréttarlög- maður flutti málið fyrir K bæði í héraði og fyrir Hæsta- rétti, Krafði hann K um kr. 562.000.00, málflutningslaun að frádregnum 14, og miðaði þá við verðmæti kr. 5.500.000.00. Stjórn Lögmannafélags Íslands taldi í úrskurði sínum, að miða bæri við helming þeirrar fjárhæðar og gjaldskrá LMFÍ frá 2. des. 1958, að því er varðaði málflutningslaun í héraði, þar sem sú gjaldskrá var í gildi, er dómur gekk í héraði, en rétt þótti að lækka fjárhæð þá, sem fékkst með þessum hætti, um %. Samkvæmt þessu urðu málflutn- ingslaun í héraði kr. 69.750.00. Málflutningslaun í Hæsta- rétti voru ákveðin samkvæmt gjaldskrá frá 19. maí 1959, en þó lækkuð um '“%. Voru þau ákveðin kr. 107.625.00. Þá höfðaði Th f. h. K mál til ógildingar á gjafaafsölum J til B og S á þremur fasteignum, er metnar voru á kr. 1.281.000.09, en til vara skaðabóta. Mál þetta var niður fellt, eftir að dómur gekk í hótelmálinu. Fyrir flutning þessa máls krafðist Th kr. 70.050.00, að frádregnum %. Stiórn Lög. mannafélags Íslands ákvað málflutningslaunin fyrir flutn- ing þessa máls kr. 20.000.00. Fyrir aðstoð við búskipti þeirra J og K krafðist Th kr. 380.- LXXVI Efnisskrá Bls. 839.58. Eignir búsins voru taldar nema kr. 19.044.479.64. Taldi stjórn Lögmannafélagsins eigi andstætt gjaldskrá LMFÍ að reikna þóknun fyrir lögmannsstörfin með þeim hætti, er Th gerði, en lækkaði þau þó með hliðsjón af óvenjulegri stærð búsins niður í kr. 304.712.00. Úrskurð- urinn var staðfestur í Hæstarétti ...................... 95 Héraðsdómslögmaður dæmdur fyrir fjárdrátt samkvæmt 248. sbr. 138 gr. laga nr. 19/1940 og sviptur málflutningsleyfi fyrir héraðsdómi. Sjá fjárdráttur .............0...00... 243 R á reiðhjóli sínu með hjálparvél lenti í árekstri við bifreið. Slasaðist R og reiðhjól hans skemmdist. Samkvæmt beiðni R sneri P sér til J héraðsdómslögmanns og bað hann að veita lögfræðiaðstoð við bótakröfur á hendur vátryggingar- félagi því, sem í hlut átti (V). P kvaðst einungis hafa falið J „að leita upplýsinga um það, hversu háar bætur fengj- ust greiddar án málssóknar“. J samdi við V um bætur, veitti þeim viðtöku og eyddi fjárhæðinni í sjálfs sín þarfir. R taldi viðtöku J á fénu eigi bindandi fyrir sig og sótti V til greiðslu. Samkvæmt 4. gr. laga nr. 61/1942 er umboð lögmanna takmarkað við flutning mála fyrir dómi. Þar sem V tókst eigi að sanna gegn eindregnum mótmælum R og P, að J hefði haft umboð til að semja um og veita við- töku bótum, var V dæmt að greiða R bætur ............ 356 Málskostnaður. K lýsti því munnlega við kaupmiðlara, að hann riftaði kaupum á netjasendingu, er var á leið til hans. Riftunin var metin gild, þar sem netin reyndust gölluð, en með hliðsjón af því, að K hafði eigi tjáð M afstöðu sína með skýrum og tvímælalausum skriflegum yfirlýsingum, svo sem góð við- skiptavenja útheimtir, var málskostnaður í máli látinn falla niður ...........00.00. 0000 24 A var dæmd refsing fyrir að hafa tvær flöskur af áfengi í bíl sín- um tiltekið sinn, en sýknaður af öðru ákæruatriði um sölu á áfengi í annað skipti. Samkvæmt þessu var honum dæmt að greiða helming sakarkostnaðar, en hinn helmingurinn var lagður á ríkissjóð samkvæmt 141. gr. laga nr. 82/1961 um meðferð opinberra mála .........020000 0000. 147 Samkvæmt 4. tl. 171. gr. laga nr. 82/1961 getur saksóknari einn kært til æðra dóms eða leyft aðilja að kæra ákvæði héraðs- dóms um sakarkostnað. Þar sem slíkt leyfi lá eigi fyrir, var kærumáli um sakarkostnað opinbers máls vísað frá Hæstarétti ..............0.0.000 0. 323 V lét rafvélaverkstæði gera við ræsi í bíl sínum. Eigandi verk- stæðisins (H) krafði V um kr. 609.18 fyrir verkið, og var Efnisskrá LXXVII V dæmdur til greiðslu þeirrar fjárhæðar í héraði og fjár- nám gert fyrir henni hjá honum. Þá er málið kom fyrir Hæstarétt, fékk V dómkvadda menn til að meta viðgerðar- kostnaðinn. Þeir mátu, „að heildarverð á umræddri við- gerð eigi að vera kr. 351.72, sé verkið unnið af sveini“. Var H dæmd þessi fjárhæð og fjárnámið staðfest fyrir þeirri fjárhæð. V lét eigi dómkvadda menn meta kostnað af við. gerðinni þegar eftir höfðun málsins, og hvorki innti hann þá af hendi í greiðslugeymslu né bauð fram alla þá fjárhæð, sem síðar reyndist næg samkvæmt mati. Var því máls- kostnaður í héraði og fyrir Hæstarétti látinn falla niður Hjónin F og U voru skilin að borði og sæng, og var bú þeirra undir opinberum skiptum. G, erlendur maður, höfðaði mál á hendur F til greiðslu stórrar fjárhæðar. F játaði skuld- inni, en U taldi hana eigi á rökum reista og gekk inn í málið. Krafa G var tekin til greina í héraði. Málsmeðferðin og héraðsdómur voru ómerkt í Hæstarétti. G var dæmt að greiða U málskostnað fyrir héraðsdómi og Hæstarétti A áfrýjaði dómi og fjárnámsgerð, sem gerð var í eignum hans samkvæmt dóminum. Hann kom fyrir Hæstarétt, er málið var þingfest, en eigi til munnlegs málflutnings. Dóm- og fjárnámshafi hafði því haft fulla ástæðu til að áfrýja málinu til staðfestingar, eftir að A hafði skotið því til Hæstaréttar. Var A dæmt að greiða honum málskostnað fyrir Hæstarétti ..................... 0. Dómur staðfestur og málskostnaður dæmdur ................ Meiðyrði. Sjá miskabætur. Í Mánudagsblaðinu birtust hinn 31. október 1960 þessi ummæli: „Er það satt, að hinn illræmdi olíudallur SÍS hafi nú Verið tryggður fyrir 280 milljónir — — og forsprakkarnir séu farnir að vona — — —?“ Telja verður ótvírætt, að með ummælum þessum væri átt við m/s Hamrafell, sem er eign Sambands Íslenzkra Samvinnufélaga og Olíufélags- ins h/f, og að með þeim væri gefið í skyn, að vátryggingar- fjárhæð m/s Hamrafells hafi í sviksamlegum tilgangi verið hækkuð og fyrirsvarsmenn þess geri sér vonir um, að það farist. Leitt var í ljós í málinu, að vátryggingarfjárhæð skipsins var hinn 21. sept. 1960 lækkuð úr $4.200.000.00 í $ 3.000.000.00, en sú fjárhæð svarar samkvæmt þáverandi gengi til um kr. 114.000.000.00. Ritstjóri Mánudagsblaðsins bar ábyrgð á greininni. Var honum refsað samkvæmt 235. gr. laga nr. 19/1940. Við ákvörðun refsingar var höfð hlið- sjón af 72. gr. laganna. Refsað var með kr. 10.000.00 sekt, til vara 30 daga varðhaldi. Samkvæmt 22. gr. laga nr. 57/1956 var ritstjóranum dæmt að birta forsendur héraðsdóms og Bls. -. 405 695 195 LXXVIII Efnisskrá svo forsendur og niðurstöðu dóms Hæstaréttar í málinu Í fyrsta eða öðru tölublaði blaðs síns, er kæmi út eftir birt- ingu hæstaréttardómsins. Samkvæmt 241. gr. laga nr. 19/ 1940 voru ummælin dæmd dauð og ómerk ......0..0.000.. Ummæli hæstaréttarlögmanns um starfsbróður sinn í blaða- grein talin móðgandi og þau ómerkt, en eigi refsað fyrir þau. Þar sem stefnt var til refsingar samkvæmt 236. gr. laga nr. 19/1940, varðaði það stefnda eigi við lög, þótt hann héldi því fram í greinargerð, að tiltekin ummæli væru borin fram gegn beiri vitund ........0.20000 0000... Í 269. tölublaði 42. árgangs Alþýðublaðsins 29. nóvember 1961 birtist „Opið bréf til Niðurjöfnunarnefndar Sauðárkróks- kaupstaðar“, undirritað af K. Nokkrum ummælum í bréfi bessu var beint að nefndri niðurjöfnunarnefnd, en öðrum að R bæjarstjóra, sem áður var bæjargjaldkeri kaupstað- arins. Þeir voru allir opinberir starfsmenn, og var ummæl- unum, sem voru meiðandi og móðgandi, beint að fram- komu þeirra í starfi. Ákæruvaldið átti því saksóknarrétt. Ummælin, er eigi voru réttlætt, vörðuðu við 108. gr. laga nr. 19/1940. K dæmt að greiða kr. 800.00 til að standast kostnað af birtingu dóms í málinu ......00000000.0... Miskabætur. Sjá skaðabætur. Manni, er varð fyrir líkamsárás, dæmdar miskabætur ....... Sýknað af kröfu um miskabætur fyrir ummæli um mann .... Sýknað af kröfu um miskabætur vegna refsidóms, sem felldur var úr gildi í Hæstarétti, þar sem Þbótakrefjandi átti upp- tök að rannsókn þeirri, sem leiddi til máls ákæruvalds á hendur honum vegna aksturs með áfengisáhrifum eða miður sín eftir áfengisneyzlu, en neitaði samt að láta rann- saka, hvort áfengi fyndist í blóði sínu ..........0......- Krafa um miskabætur fyrir meinyrði var ekki miðuð við til- tekna fjárhæð. Var hún því ódómhæf og henni vísað frá héraðsdómi ..........000000 00. Á fundi bæjarstjórnar Akraneskaupstaðar 24. ágúst 1960 var samþykkt með T atkvæðum gegn 2 að víkja D frá störf- um bæjarstjóra, en kjörtímabii hans var til 27. maí 1962. Frávikningin var rökstudd með ásökunum um tiltekið mis- ferli og tiltekna vanrækslu í starfi hans. Eigi var reynt í bótamáli D á hendur kaupstaðnum að finna sakargiftun- um stað né réttlæta þær. D voru dæmdar skaðabætur, kr. 114.000.00, og miskabætur, kr. 35.000.00 .....0000.000 00... Nafn. Svonefndum Plúdó-sextett er samkvæmt kröfu Plútó h/f dæmt óheimilt að nota nafnið Plúdó í atvinnu. og auglýsingaskyni Bls. 159 861 14 159 628 361 900 475 Efnisskrá LXXIX Bls. Niðurfelling máls. Sjá áfrýjun og efnisskrá IV. Nytjastuldur. Sjá þjófnaður. Opinber mál. A var sóttur til refsingar fyrir akstur með áfengisáhrifum eða miður sín eftir slíka neyzlu. Honum var dæmd sekt og Ökuleyfissvipting í héraði, en sýknaður í Hæstarétti, þar sem sök taldist eigi vera sönnuð á hendur honum. Hann höfðaði að svo búnu mál á hendur ríkissjóði til skaða- og miskabóta, en ríkissjóður var sýknaður, þar sem A hafði átt upptök að rannsókn málsins, en neitaði samt að ganga undir öndunarpróf og láta framkvæma rannsókn á blóði sínu 628 Opinberir sýslunarmenn. Sjá efnisskrá IV. Héraðsdómslögmaður talinn opinber sýslunarmaður samkvæmt 1. gr. laga nr. 61/1942 og dæmdur fyrir fjárdrátt samkvæmt 248. gr, sbr. 138. gr. laga nr. 19/1940. Sjá fjárdráttur .... 243 Ómerking. Frávísunardómur héraðsdóms úr gildi felldur „............. 277 Frávísunardómur Félagsdóms úr gildi felldur og málinu vís- að til Félagsdðóms .............0.0000.. 318 Ó, eigandi húseignar nr. 11B við Suðurgötu, Sauðárkróki, höfð- aði mál og krafðist þess, að girðing milli nefndrar hús- eignar og húseignarinnar nr. 11 við sömu götu yrði færð um 1.20 metra til vesturs, en til vara, að girðingin yrði tekin burt. Samkvæmt veðbókarvottorði, sem fram var lagt í Hæstarétti, var stefndi Þ eigandi húseignarinnar að hálfu, en H að hálfu. Í héraði var H gert viðvart um dómþing í málinu og honum skipaður réttargæzlumaður, þar sem hann gat eigi komið til dómsins. Eigi var tekið til varnar af hendi H, en dómarinn leiðbeindi eigi Ó, sem hafði ólög- lærðan umboðsmann, að beina kröfum sinum gegn sameig- endunum báðum til að öðlast fullnaðardóm um málsefnið, sbr. 114. gr. laga nr. 85/1936. H var að engu getið í héraðs- dómi. Þá var uppdráttur sá, sem fram var lagður, eigi skýr um lóð né legu hinnar umdeildu girðingar og eigi hæfur til að marka á hann niðurstöðu efnisdóms í málinu. Var hinn áfrýjaði dómur því ómerktur, og var málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar .............. 410 F og U höfðu verið hjón, en voru á miðju ári 1957 skilin að borði og sæng og bú þeirra undir opinberum skiptum. F hafði frá því á árinu 1949 oft komið til Póllands í viðskipta- erindum og kynnzt þar G, sem var þar búsettur. Með stefnu LXXX Efnisskrá Bls. 18. júlí 1957 höfðaði G mál á hendur F fyrir bæjarþingi Reykjavíkur til greiðslu á skuld, að fjárhæð $44.000.00 ásamt 6% vöxtum af tilteknum hlutum hennar frá tilgreind- um tímum. Frumsök og framhaldssök málsins voru og staðfestingarmál á löghaldsgerðum 13. og 29. júlí 1957, en þær löghaldsgerðir féllu niður, þar sem bú F var tekið til gjaldþrotaskipta hinn 20. nóvember 1961, sbr. 34. gr. laga nr. 3/1878 og 19. gr. laga nr. 18/1949. Hinn 20. september 1957 höfðaði frú U meðalgöngusök í málinu samkvæmt heimild í 50. gr. laga nr. 85/1936 og krafðist þess, að F og félagsbú F og hennar yrði sýknað og F og G dæmt að greiða henni óskipt málskostnað. Í héraði voru kröfur G teknar til greina. Í héraðsstefnu kvað G skuld F stafa af láni, er G hefði veitt F á árunum 1950— 1956. Í aðilaskýrslu fyrir héraðsdómi í Varsjá 14. apríl 1960 kvaðst G hafa lánað stefnda margar fjárhæðir í nokkur ár, síðast 1958 eða 1959, þar sem F hefði hvorki átt pólskan gjaldeyri né fé, sem hann hefði getað skipt fyrir pólskan gjaldeyri. Fyrir sakadómi sömu borgar bar G hins vegar 10. október 1961, að hann hafi aldrei veitt F peningalán, en eytt í risnu vegna F bæði á heimili sínu og veitingastöðum $ 35.000.00. Eigi bentu gögn til að G hefði haft fjárráð til slíkra útgjalda. Kvaðst G nú eigi gera kröfu til endur. greiðslu og hafa afsalað sér kröfunni með því skilyrði, að F léti féð renna til sonar síns. Með skuldabréfi 7. marz 1956 tjáðist F hafa veitt viðtöku úr hendi G $ 44.000.00. Í aðiljaskýrslu 19. apríl 1960 lýsti F því, að lán GtilF hefði verið innt af hendi „í pólskum gjaldeyri og einnig í aðstoð og munum“. Eigi kvaðst F muna, hve mikið var greitt í peningum, en munirnir „séu m. a. ýmsir dýrir skrautmunir, sem lokaðir séu inni í búi hans“, og auk þess tjáði hann þá vera „almenna búsmuni, sem á sama hátt séu innilokaðir“. Tilbúningur málsins hófst um þær mundir, er yfir vofði hjónaskilnaður F og U. Aðiljaskýrslur G stönguðust hver við aðra, og skýrsla F var ósamrýmanleg skýrslum G. Þeir höfðu því gert málstað sinn þannig úr garði, að málið í þeirri mynd sinni, er það var í fyrir Hæstarétti, átti eigi heima fyrir dómstólum. Var hinn áfrýjaði dómur því ómerktur og svo málsmeðferðin öll og málinu vísað frá héraðsdómi. G var dæmt að greiða U málskostnað fyrir báðum dómstólum .......000000 ns 415 Héraðsdómur, sem dæmdi bæjarstjórn til að taka konu á kjör- skrá við bæjarstjórnarkosningar, var ómerktur og málinu var vísað frá héraðsdómi, þar sem konunni hafði eigi verið stefnt, þótt málið varðaði borgararéttindi hennar, né hafði nokkur af hennar hendi komið fyrir dóm, og stefnandi leiddi Efnisskrá LXXXI Bls. eigi sönnur að því, að honum hefði hamlað forföll þau, sem getur í 24. gr. laga nr. 52/1959, sbr. 1. gr. laga nr. 5/1962 485 Í úrskurði héraðsdómara um staðfestingu vættis greindi eigi málsaðilja, og krafna þeirra í aðalmálinu, málsástæðna og málsatvika var að engu getið. Héraðsdómari hafði því eigi gætt fyrirmæla 2. mgr. 190. gr. laga og 4. mgr. 193. gr. laga nr. 85/1936. Vegna þessara megingalla á formhlið málsins var hinn kærði úrskurður ómerktur og málinu vís- að heim í hérað til löglegrar meðferðar ................ 623 Eftir að aðiljar máls höfðu hvor um sig á dómþingi 13. nóv. 1961 lagt fram greinargerð í samræmi við 105. og 106. gr. laga nr. 85/1936 og héraðsdómari hafði samkvæmt 109. gr. sömu laga kveðið á um skriflegan málflutning, átti hann eftir þörfum að veita aðiljum frest til öflunar gagna, svo sem mælt er í 110. gr. sömu laga. Fleiri greinargerð- um eða svonefndum bókunum varð eigi komið að. Að gagnasöfnun lokinni áttu fyrirsvarsmenn aðila samkvæmt 110. gr. rétt til að flytja tvisvar skriflega sókn og vörn, áður en málið væri tekið til dóms. Í stað þess var málinu frestað nokkrum sinnum eftir 13. nóvember og lagðar fram greinargerðir og framkvæmdar bókanir af hendi aðilja. Hin ranga meðferð leiddi til þess, að héraðsdómurinn og málsmeðferðin frá 13. nóvember voru ómerkt og málinu vísað heim ..........2..002002 2000 815 Samkvæmt 33. gr. sbr. 90. gr. laga nr. 3/1878 bar mál á hendur þrotabúi til greiðslu skaðabóta fyrir slys á vinnustað undir skiptarétt. Var héraðsdómur og málsmeðferð að því leyti ómerkt ..........20.00...nsse 907 Óskilafé. Sjá skaðabætur ................ 545 Prentréttur. Sjá meiðyrðamál. Refsingar. Maður dæmdur fyrir líkamsárás .........2..000000. 00... 14 Vátryggingarfjárhæð olíuflutningaskips var lækkuð um meira en fjórða hluta í sept. 1960, og samsvaraði vátryggingin þá kr. 114.000.000.00. Síðast í okt. s. á. birtist nafnlaus grein í vikublaði, þar sem segir: „Er það satt, að hinn illræmdi olíudallur SÍS hafi nú verið tryggður fyrir 280 milljónir — — og forsprakkarnir séu farnir að vona — — — —?“ Ummælin töldust fela í sér ærumeiðandi aðdróttun, og var ritstjóranum refsað eftir 235. gr. laga nr. 19/1940. Refsingin var ákveðin með hliðsjón af 72. gr. sömu laga 10.000 króna sekt, til vara 30 daga varðhald ............ 101 LEXKXII Efnisskrá Athugun rafmagnseftirlitsmanna leiddi í ljós, að tveir raf- magnsmælar í húsi B voru skammhleyptir að baki raf- spjalds, þannig að einangrun víra var skorin af og 4 mm? vír snúið yfir og tengt á milli til og frá straumspólu mæl- anna og síðan vafið vendilega með einangrunarbandi. Rann- sókn sýndi, að rafeyðsla hafði minnkað samkvæmt mæl- um mjög á sama tíma, sem B hafði tekið að leigja nokk- urn hluta hússins með rafkostnaði í leigu. B var sakfelld- ur fyrir þjófnað ...........020000.0 nes Akstur með áfengisáhrifum var sannaður á hendur G með játn- ingu hans, framburði B, sem með honum var í bílnum, og blóðtöku. Akstur með áfengisáhrifum á hendur B var sann- aður með vætti vitna og blóðtöku .........000000.00.0..0.. Maður dæmdur fyrir þjófnað á peningaveski afgreiðslustúlku í veitingastofu, fyrir neyzlu áfengis við akstur bifreiðar og svo fyrir ölvun við akstur og nytjastuld á bílnum. Hann var sviptur ökuleyfi í 1 ár .........2000000 00. enn Tvær flöskur af brennivíni fundust við leit, faldar í bíl leigu- bílstjórans B. Hann þótti eigi hafa leitt sterkar líkur að því, að áfengið hefði eigi verið ætlað til sölu, Var honum því refsað samkvæmt 4. sbr. 3. mgr. 19. gr. og 2. mgr. 42. gr. laga nr. 58/1954 og áfengið gert upptækt samkvæmt 42. gr. laga nr. 58/1954 ......0...... rr A sá til ferða 8 ára telpu, er nálgaðist umferðarbraut hans. Hann ók of hratt og óvarlega. Telpan hljóp út á braut- ina, varð undir bílnum og beið bana. Á var refsað samkvæmt 215. gr. laga nr. 19/1940, 1. mgr. 26. gr., 1. mgr. 37. gr. og 80. gr. laga nr. 26/1958 með 60 daga varðhaldi og hann sviptur ökuréttindum Í tvö ár ......c.0000e0en nr Varðskip (V) veitti brezkum togara (T), sem var á siglingu út úr fiskveiðilandhelginni, eftirför. T hlýddi eigi skipun V um að nema staðar, heldur beygði tvisvar til stjórn- borða í veg fyrir V. Tókst V með naumindum að afstýra árekstri. Skipstjóri T lét um talstöð tilkynna V, að hann myndi reyna að sökkva V, ef eigi yrði hætt að skjóta. Sagt í dómi, að skipstjóri T hafi hagað siglingu sinni þannig, að mönnum bæði á V og T var bráður háski búinn. Var hon- um samkvæmt 4. mgr. 220. gr. laga nr. 19/1940 dæmt 5 mánaða fangelsi ...........020000 00 nn Manni dæmd refsing fyrir kynmök, önnur en samfarir, við dóttur sína á aldrinum 5—"T ára ......200000. 0000... Manni dæmt 6 ára fangelsi fyrir að misþyrma konu sinni í ofur- ölvun og afbrýðiskasti, svo að hún hlaut bana af ........ Dæmd sekt og varðhald sem vararefsing: Fjárhæð sektar kr. 2.000.00. Varðhald 7 dagar ......... — — — 10.000.00. — 30 — Bls. 109 115 141 147 238 Efnisskrá LXXKXIII Bls. Fjárhæð sektar kr. 3.000.00. Varðhald15 dagar ......... 115 — — — 1.700.00. 6 147 — — —— 100.000.00. 3 mán. .......... 291 — — — 850.00. d dagar ......... 492 — — — 3.000.00. 10 — 509 — — — 260.000.00. 8 mán. ...... 565, 573 — — — 10.200.00. 30 dagar ......... 710 — — — 5.000.00. — 25 — 861 — — — 2.500.00. — 10 — ..... 115, 718 Réttarfar. Úrskurði skiptadóms um, að bú manns skuli tekið til gjald- Þþrotaskipta, verður einungis haggað samkvæmt 2. mgr. 5. gr. laga nr. 25/1929 eða með áfrýjun, en eigi með úrskurði hliðstæðs dóms í héraði Héraðsdómara dæmt skylt að víkja sæti vegna afskipta sinna af málinu áður Stjórn Lögmannafélags Íslands úrskurðar lögmanni þóknun fyrir flutning nokkurra mála og fyrir aðstoð við búskipti B krafðist forkaupsréttar að hlutabréfum í Blaðaútgáfunni Vísi h/f og stefndi ritstjóra H og blaðaútgáfunni til réttar- gæzlu. B fékk dómkvadda tvo menn til að meta til verðs hlutabréf þau, sem málið snerist um. Talið var, að nauð- synlegt hefði verið að veita blaðaútgáfunni sjálfri færi á að tjá sig um, hvort hún vildi sætta sig við, að mat á eign- um hennar færi fram. Þar sem þetta hafði eigi verið gert, áður en dómkvaðningin fór fram, var hún úr gildi felld... B höfðaði skaðabótamál vegna líkamsmeiðsla. Hann krafðist kr. 43.195.00, misstan aflahlut á vetrarvertíð, og kr. 39.940.00 fyrir atvinnu- og örorkutjón. Eigi var sannað, að B hefði orðið af aflahlut, en þar sem bótakrafa fyrir atvinnu- og örorkutjón fyrstu þrjá mánuði eftir slysið fólst í kröfunni um bætur fyrir misstan aflahlut, þá þótti mega meta at- vinnu- og Örorkutjónið á kr. 45.000.00, þ. e. hærri fjárhæð en krafizt var samkvæmt 2. kröfulið G, sem var samkvæmt þinglýsingarbókum og öðrum opinberum skjölum eigandi 2. hæðar í húsi, krafðist útburðar á föður sínum S, sem bjó í íbúðinni. S taldi sig eiga 37.5% af íbúð- inni, en gögn þau, sem hann færði fram til sönnunar þeim eignarrétti, voru eigi fullnægjandi til að hnekkja rétti þeim, sem G hafði samkvæmt opinberum eignarskjölum til að segja honum upp afnotum íbúðarinnar. Var útburður því framkvæmdur. S krafðist þess því næst í dómsmáli, að G yrði dæmt að afsala honum nefndri íbúð gegn greiðslu 56.25% af kaupverði hennar eða því verði, sem tveir dóm- kvaddir menn mætu, enda tæki S þá að sér að leysa út arfs- 105 192 LXKKIV Efnisskrá hluta sonar síns A, 6.25% af íbúðinni, sem miða skyldi við sama verð. Dómur í útburðarmálinu var eigi bindandi úrslit sakarefnis í þessu síðara máli. Yfirlýsing S um, að son- urinn Á ætti tiltekinn hundraðshluta íbúðarinnar, leiddi eigi samkvæmt 46. gr. laga nr. 85/1936 né öðrum réttar- reglum til þess, að S væri fyrirmunað að leita réttar síns um það, hvort hann ætti þann hluta íbúðarinnar, sem hann gerði kröfu til, en úrslit málsins byndu einungis aðilja máls- ins, en €igi aðra ...............0....n Uppboð auglýst og haldið samkvæmt lögum nr. 49/1951 um sölu lögveða án undangengins lögtaks .........0.000.0... Dómur í vettvangsmáli ómerktur vegna vöntunar á leiðbein- ingu dómara og ófullnægjandi uppdráttar af þrætustað. Sjá ómerking .........2000000000 sn Ódómhæfum málatilbúnaði vísað frá dómstólum. Sjá ómerking Mál var höfðað á hendur eigendum og vátryggjendum erlends togara til heimtu skaðabóta vegna brots togarans á hafnar- garði. Eigi var sannað, að tveir íslenzkir menn, sem stefnt var sem fyrirsvarsmönnum eigenda og vátrygggjenda tog- arans, væru bærir til slíks fyrirsvars, og var málinu því vísað frá dómi ............0..00.n0 enn Lögtak var gert í húshluta S fyrir útsvarsskuld eiginmanns hennar, G, án þess þeim væri gefið færi á því að gera skil. G og S áfrýjuðu gerðinni, en G greiddi útsvarsskuldina með fyrirvara. Talið var, að það skipti þau máli, að fá úr því skorið, hvort lögtaksgerðin hefði verið lögmæt, og var þeim því talin áfrýjun heimil ...........0.200020 000... nn Synjað um sakasamlag fyrir héraðsdómi ............0.0..... Á krafði M um húsaleigu eftir þrjú herbergi í kjallara húss síns, þar sem M hafði haft töskugerð. Kona Á, sem var önduð, hafði leigt M herbergin. Var eigi vitað, hver um- samin leiga var, og krafðist Á þeirrar leigu, er hann taldi hæfilega. Engin lýsing lá fyrir á húsnæðinu né mat á hæfilegu leigugjaldi eftir það. Þá krafðist Á umboðslauna fyrir töskur, er Sápuhúsið h/f hafi selt fyrir M, en Sápu- húsið h/f hafi verið eign hinnar látnu konu hans og þriggja manna annarra að nafni til. Loks krafðist Á endur- greiðslu á peningaláni. M krafðist í gagnsök andvirðis seldra taskna, sem hann hafi selt Sápuhúsinu h/f. Eigi var í málinu gerð grein fyrir erfðaskiptum eftir hina látnu konu Á né hvort Sápuhúsinu h/f hafði verið slitið eða eigi. Að svo vöxnu máli vísaði héraðsdómari málinu frá dómi. Hæstiréttur staðfesti héraðsdóminn ...............0...... Í máli var gerð krafa um framkvæmd lögbannsgerðar að full- nægðum tilteknum skilyrðum. Málið sætti því eigi kæru til Hæstaréttar, sbr. 3. tl. a 21. gr. laga nr. 57/1962. Þar Bls. 27 330 410 415 449 780 Efnisskrá LXRKKXV Bls. sem úrskurður fógetadóms hafði verið kærður, var málinu sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti ..............00.0....... 846 Krafa um miskabætur vegna meiðyrða var eigi miðuð við til- tekna fjárhæð. Var hún því eigi dómhæf, og var henni vísað frá dómi ...............00..0....0 0 861 Aðiljar máls höfðu lagt fram greinargerðir í máli samkvæmt 105. og 106. gr. laga nr. 85/1936, og héraðsdómari hafði á dómþingi 13. nóvember 1961 ákveðið skriflegan mál- flutning. Eftir það var málinu frestað nokkrum sinnum, og aðiljar lögðu fram viðbótargreinargerðir og framkvæmdu bókanir. Þessi aðferð var í andstöðu við 110. gr. laganna, sem mælir fyrir um frest til gagnasöfnunar og síðan um flutning sóknar og varnar tvívegis af hendi aðilja. Hin ranga meðferð leiddi til ómerkingar dóms og málsmeð- ferðar frá 13. nóvember .............0..... 0. 875 Héraðsdómari kvað upp úrskurð um öflun frekari gagna sam- kvæmt 120. gr. laga nr. 85/1936. Slíkur úrskurður verður eigi kærður samkvæmt 21. gr. laga nr. 57/1962 né öðrum lagaheimildðum. Kærumáli um hann var því vísað frá Hæstarétti .................... 916 Ritfrelsi. Sjá meiðyrði. Sakhæfi. Geðlæknir telur mann, sem framdi kynferðisbrot gegn dóttur sinni, 5—"T ára, sakhæfan .................. 0000. 740 Geðlæknir telur mann, sem misþyrmdi konu sinni í afbrýðis- semi og ölæði svo hrottalega, að hún beið bana af, sakhæfan 755 Sameign. Sjá eignarréttur. Samningar. Sjá byggingarsamvinnufélög, eignarréttur, húsakaup, kaup og sala, skaðabótamál, vinnusamningar. Akureyrarbær (A) leigði Kaupfélagi verkamanna (K) land á svonefndum Gleráreyrum, 11.000 ferm, um 50 ára skeið til fiskverkunar frá 1. febrúar 1929 að telja. K reisti þarna fiskverkunarhús og stundaði þar fiskverkun fram til 1938, en fyrir kom, að slátrun fór þar fram. Hernámsvöld tóku landið undir sig á stríðsárunum. Við brottför hersins 1944 tók A við herskálum þarna og seldi K 14 þeirra og tvö steinhús frá hernum með 5 ára stöðuleyfi. K tók nú að leigja hluta af landinu undir verkstæði, vörugeymslur og jafnvel undir stöku íbúðarhús. Bráðabirgðastöðuleyfi veitti A, en stundum var slíks leyfis eigi aflað. Síðar meir lagði A Glerárgötu gegnum landið og reif þá nær öll fiskverk- unarhús K. Hinn 8. marz 1957 krafðist A alls landsins, LXXXVI Efnisskrá þar sem hefja átti húsabyggingar. Þar sem landið hafði eigi árum saman verið notað til fiskverkunar, svo sem um var samið, og K mátti ljóst vera, að A lét aðra notk- un K á landinu einungis viðgangast til bráðabirgða, var krafa A um riftun leigumálans tekin til greina ........ Deilt um eignarrétt að andvirði víxils. Málið rakið undir sönnun Siðferðisbrot. Sjá kynferðisbot. Sjóveð. Sjóveð dæmt í togara til tryggingar dæmdum aflaverðlaunum. Tveir hæstaréttardómarar töldu hluta fjárhæðarinnar fé- víti, en eigi kaupgreiðslu, og vildu því eigi dæma sjóveð að því leyti ..........000.00 nennt Sjóveðréttur talinn niður fallinn fyrir fyrningu. Ákvæði héraðs- dóms um hann eigi borið undir Hæstarétt. Héraðsdómari taldi sjóveð fyrnt ........00.00 eeen en err Skaðabætur. a) innan samninga. Á tímabilinu frá 11. marz 1959 til 4. apríl 1959 framkvæmdi Dráttarbraut Keflavíkur h/f (D) nokkrum sinnum viðgerð á vél í vélbát S, eftir að hún hafði bilað í róðri, en hún bilaði eftir það og bræddi úr sér hvað eftir annað í róðrum. Þá er önnur viðgerð var framkvæmd, varð að ræsa hana með bifreið, og bræddi hún þá tvisvar úr sér, Í róðri 4. apríl bræddi hún úr sér og stanzaði algerlega. Við skoð- unargerð kom í ljós, að sían á soghlið dælunnar var stífl- uð af tvisttægjum. S sótti D til greiðslu skaðabóta, en D gagnsótti S til greiðslu eftirstöðva á viðgerðarþóknun. Eigi þótti sannað, að tvisttægjurnar í vélinni hefðu lent í henni á verkstæði D, þar sem S hafði á hendi stjórn vélarinnar í róðrum, þrátt fyrir það, að hann hafði eigi kunnáttu til þess. Vélfróðir menn, er skoðuðu vélina, sögðu, að ásinn hafi legið illa í höfuðlegum og ekki fallið allsstaðar að slitflötunum. Þessi missmíð og svo það, að D varð að beita bifreið til að koma vélinni í gang eftir viðgerðir, veitti ástæðu til að ætla, að handvömm af hendi D hefði átt einhvern þátt í því, að vélin bræddi úr sér og varð ógangfær. Var D því dæmt að greiða S nokkurn hluta kröfu sinnar, en S hins vegar dæmd sýkna af að greiða eftirstöðv- ar viðgerðarkostnaðar .........200...n. nn nun nn tr Landeigandi hafði veitt leyfi til að leggja veg um land sitt að atvinnustöð gegn því, að girt væri beggja megin veg- arins. Hreppurinn (H) eignaðist síðar erfðaleigurétt að skák þeirri, þar sem stöðin var byggð á, gerði veginn að Bls. 152 649 392 435 56 Efnisskrá LXKKVII Bls. hreppsvegi og lét breikka hann. H þurfti eigi að bæta land- eiganda fyrir þann hluta vegarins, sem upphaflega var lagður að stöðinni, en fyrir breikkunina bætti hann sam- kvæmt mati. Einnig var honum dæmt að bæta átroðning á tún landeiganda eftir mati, þar sem hann hafði eigi haft girðingu meðfram veginum í lagi, eins og áskilið var, þá er vegurinn var lagður upphaflega ...........00.0000000... 123 A setti gler í hús fyrir B í mjög mikilli rigningartíð. B ákvað, að verkið skyldi unnið við hin erfiðu skilyrði, Eigi var leitt í ljós, að A hefði brotið gegn fyrirmælum B eða sætt gagnrýni hans við verkið. Var því ósannað, að A hefði bakað sér skaðabótaskyldu gegn B. Mátti B því eigi skulda- jafna skaðabótakröfu á hendur A fyrir illa unnið verk við kröfu A fyrir viðgerð hans síðar á gluggunum ...... 184 Maður firrti sig og verkfélaga sinn rétti til bóta vegna niður- fellingar á verksamningi með því að taka við öðru verki hjá verkseljanda og hreyfa eigi bótakröfu fyrr en mörgum mánuðum eftir að þeir fóru úr þjónustu verkseljanda. Sjá Verksamningar .............00000.0 000 r 456 Hinn 28. janúar 1960 keypti Á af K fokhelt timburhús, um 180 m2, á steyptum grunni, án miðstöðvar og raflagnar fyrir kr. 200.000.00, eftir að Á hafði skoðað það með trúnaðar- manni sínum, sem var trésmiður. Kvað Á seljandann K hafa fullvissað sig um, að húsið væri byggt eftir settum reglum, en K hafði sjálfur unnið að smíði þess undir leið- sögn J húsasmíðameistara, sem ákvað gildleika á þak- sperrum og bilið milli þeirra. Eftir ráðleggingu bygginga- meistara lét Á á miðju ári 1960 dómkvadda menn skoða húsið, þar sem þak þess var tekið að síga. Töldu þeir, að þakviðir hússins væru eigi gerðir samkvæmt hbyggingar- reglum og venjum, er þeir þekktu, einfaldur borðviður, en eigi tvöfaldur, hafi verið notaður í sperrur og of langt hafi verið milli þeirra. Talið var, að gallarnir á þakinu hafi verið þess eðlis, að þeir hafi mátt leynast ófaglærðum manni og jafnvel fagmanni, ef hann leitaði þeirra ekki sér- staklega. K var dæmt að bæta Á kostnað af viðgerð á þak- inu, kr. 31.500.00, samkvæmt matsgerðinni ...........:... 705 Á fundi bæjarstjórnar Akranesskaupstaðar hinn 24. ágúst 1960 var samþykkt með 7 atkvæðum gegn 2 að víkja D frá störfum bæjarstjóra, en kjörtímabil hans var til 27. maí 1962. Frávikningin var rökstudd með ásökunum um tiltekið misferli og tiltekna vanrækslu í starfi. Eigi var reynt í bóta- máli D á hendur kaupstaðnum að finna sakargiftunum stað né réttlæta þær. D voru dæmdar skaðabætur, kr. 114.000.00, og miskabætur, kr, 35.000.00 .......ssse rest 900 LXXXVIII Efnisskrá Bls. b) utan samninga. Manni, er varð fyrir líkamsárás, tókst eigi að sanna, að hann hefði orðið fyrir atvinnutjóni eða fata af þeim sökum, en honum voru dæmdar miskabætur ........0.02000 0000... 14 Togari var að botnvörpuveiðum. Rosskúlan reyndist föst Í gálga- rúllunni, er kasta átti vörpunni útbyrðis. Var þá slakað á togvírnum og kippt í hann á víxl til þess að losa rosskúl- una. Sveiflaðist togvírinn þá upp og niður. Meðan á þessu gekk, skrikaði L fótur á hálu þilfarinu, og rann hann í áttina að öldustokknum, en þilfarinu hallaði þarna lítið eitt til þeirrar áttar. Varð L þá að sveifla vinstri hendi til, og slóst togvírinn við það, að sögn L, í höndina með þeim af- leiðingum, að þumalfingurinn brotnaði. Vangæzla við losun rosskúlunnar var eigi talin vera fyrir hendi, og slor og slepja á þilfari, sem líklega hefur átt sinn þátt í skrikun L, varð eigi talið skipstjórnarmönnum til áfellis, þar sem ógerningur er að afstýra því, meðan á veiðum stendur. Var útgerðin því sýknuð af skaðabótakröfu L ................ 19 A lagði leið sína inn um dyr á erlendu skipi, er á stóð „Pro- viant“, fram hjá eldhúsi skipsins, niður stiga og datt þá um bakka, er þjónn hafði tekið út úr kæliklefa, er var fyrir neðan stigann, og lagt í þriðju tröppu stigans neðan frá. Hlaut A handleggsbrot. Honum voru eigi dæmdar bæt- ur úr hendi skipseiganda ...........000000 0. nn... 40 Á vetrarvertiðinni 1952 unnu þeir J og B í hraðfrystihúsi G h/f. Hinn 4. apríl voru þeir að vinna Í flökunarsal hrað- frystihússins, J að gella fisk, en B við fiskflökun. Var B að hreinsa slor hjá sér með vatnsslöngu. Vildi J nú fá vatnsslönguna, en B vildi eigi láta hana af hendi strax. Urðu um þetta fyrst orðaskipti, en síðan ætlaði J að kippa henni úr höndum B. Skar B þá slönguna sundur með flatn- ingshníf sínum fyrir framan hendur J, og sprautaði síðan vatni á J. J hljóp þá á B, greip um slönguna og sneri vatns- bununni að B. Skipti það þá engum togum, að hnífur B lenti á innanverðum hægri úlnlið J og skar í sundur æðar og sinar inn í bein. Hlaut J af áverka þessum mikla ákomu. Fram til 1. febrúar 1954 var örorka hans frá 100—40%, en eftir það 35%. J var 42 ára, en B 16, þá er slysið varð. Dæmt var, að B skyldi bæta J tjón hans að M .......... 74 G h/f var sýknað af skaðabótakröfu J, þar sem atferli þeirra J og B var það fjarlægt starfsskyldum þeirra sem starfs- manna G h/f, að slysinu varð eigi jafnað til slyss í starfi, og ekkert benti til, að slysið yrði á nokkurn hátt rakið til slælegrar verkstjórnar eða eftirlits ..........0.200... 74 Sannað var talið, að B hefði gengið þannig frá rafmælum Í húsi sínu, að þeir sýndu miklu minni rafeyðslu en rétt var. Efnisskrá LXKKIX Bls. B var dæmt að greiða rafveitu þeirri, sem í hlut átti, bætur 109 H var starfsmaður í þvottahúsi varnarliðsins á Keflavíkurflug- velli. Vegna súgs, er myndaðist í þvottahúsinu af völdum gufu, var sérstaklega erfitt að opna útidyrahurð þess í hvass- viðri, og hlaut H, sem unnið hafði þar á þriðja ár, að vera það kunnugt. Þrátt fyrir það reyndi hann í hvassviðri að opna hurðina með þeim hætti, að hann tók með hægri hendi um hurðarhúninn, opnaði hurðina örlítið, en greip svo jafn- framt með vinstri hendi um hurðarbrúnina sömu megin. Þegar svo snögg vindhviða þeytti hurðinni að stöfum, varð vinstri hönd hans milli hurðar og stafs með þeim afleið- ingum, að fremsti köggull baugfingurs kubbaðist af og hrökk inn á gólf hússins. Talið var, að slysið hafi orðið af vangæzlu H samfara óhappatilviljun, og væru því eigi efni til að dæma H skaðabætur af þeim sökum .......... 137 Þjóf dæmt að endurgreiða tjónþolanda þýfi ................. 141 Lyfta frá A var fengin til að taka skúr af vörubíl. Lyftan var á bíl, sem var undirstaða lyftunnar og var kyrrstæður og með vél eigi í gangi, þá er lyftan var að verki, en í lyft- unni var sérstakur benzinhreyfill, er sneri rafali, en raf- allinn var sambyggður rafhreyfli, sem knúði lyftuna og stjórnaði hreyfingum hennar. Sérstakur maður stjórnaði lyftunni og annar maður lyftubílnum. Starfsmenn J, sem skúrinn átti, voru til aðstoðar við afferminguna undir stjórn verkstjóra. Eftir að skúrnum hafði verið lyft nokk- uð, gaf verkstjóri J samkvæmt beiðni lyftustjóra bifreiðar- stjóra skúrbílsins merki um að aka undan skúrnum, en í sömu svifum og bifreiðinni var ekið af stað, lét lyftu- stjórinn skúrinn falla niður á pall bifreiðarinnar aftur. Við þetta kom mikil sveigja á bilpallinn og bílgrindina. Lyftu- bíllinn, sem hingað til hafði verið aftarlega hægra megin við skúrbílinn, var nú staðsettur vinstra megin við skúrbíl- inn, Þá er skúrinn hafði lyfzt lítið eitt í annarri lotu, varð lyftustjórinn að hvíla rafhreyfil lyftunnar, en í sömu svif- um hrópaði einhver til bílstjórans á skúrbílnum að aka undan skúrnum, og hlýddi hann því, en þá skelltist skúrinn niður á pall bílsins. Við þetta brotnaði festing í lyftustöng- inni, og varð lyftan óvirk. Aukinn vindingur kom á bílgrind skúrbílsins. Talið var, að lyftan hafi eigi verið nægilega öflug og að lyftustjórinn hafi hvorki staðsett bifreiðirnar nægilega örugglega, miðað við jarðvegsundirstöðu, né haft fullkomin stjórntök á lyftunni, Hann vann sjálfstætt og á ábyrgð A. Var því lögð á A skaðabótaábyrgð á tjóni af hinni misheppnuðu affermingu skúrsins. Skaðabótaábyrgð var einnig lögð á J, þar sem verkstjóri hans hafði vanrækt XC Efnisskrá Bls. að sjá um, að rétt boð væru flutt frá lyftustjóranum til bifreiðarstjórans á skúrbílnum. Voru A og J dæmdir óskipt til að bæta eiganda skúrbilsins tjón hans. Hins vegar var vátryggingarfélag það, sem tryggði lyftubílinn, sýknað, þar sem skaðinn hlauzt eigi af bílnum í notkun, sbr. 67. og 68. gr. laga nr. 26/1958 ........2.020000 0000. 163 J var dæmt að greiða A 20% af tjóni því, sem hlauzt á lyft- unni, og svo af skaða vegna afnotamissis hennar ........ 163 B, sem kom inn í lögreglustöðina í Reykjavík og var þar með málæði og háreysti, var látinn út á götu. Nokkru síðar kom B aftur inn á lögreglustöðina. Lögreglumaðurinn G leiddi B þá umsvifalaust til dyra. Kvaðst B hafa hrökklazt undan G, en G sagði hann hafa gengið sjálfviljugan. G felldi hurð- ina að stöfum, er B var kominn út, og stóð því næst við hana, þar sem hann taldi, að B mundi vilja leita inn að nýju. Er G lokaði hurðinni, varð þumalfingur B milli stafs og hurðar hjaramegin og kramdist sundur rétt framan við fremri liðinn, og beinið brotnaði. G mátti vænta óeðli- legra viðbragða B og átti því að gæta varúðar. Mátti því rekja slys B til ölvunar hans sjálfs, óhappatilviljunar og vangæzlu G. Var ríkissjóði gert að bæta B % af tjóni hans. Tveir dómenda vildu sýkna ríkissjóð. Örorka B var metin 15% fyrstu þrjá mánuði eftir slysið, 30% næsta mánuð þar á eftir, en úr því 8%. Tryggingarfræðingar reiknuðu tjón B. B taldi sig hafa misst aflahlut á vetrarvertíð, en eigi færði hann fram nægilegar líkur fyrir því tapi. Hann krafðist kr. 39.940.00 bóta fyrir atvinnu- og Örorkutjón. Þar sem bótakrafa fyrir atvinnu. og öÖrorkutjón þrjá mánuði eftir slysið fólst í kröfu fyrir misstan aflahlut, sem eigi var tekin til greina, þótti mega meta atvinnu. og örorkutjónið hærri fjárhæð en krafizt var í 2. kröfulið. Var tjónið metið á kr. 45.000.00. Bætur fyrir þjáningar, lýti og óþægindi var metið á kr. 10.000.00. Útlagður kostnaður var kr. 800.00. B var dæmdur úr ríkissjóði % hluti þessara fjárhæða. Í upphafi 3. mgr. héraðsdóms stendur „eftir hádegi“, en á að vera: eftir miðnætti ............2..0.0 00 192 A kom út úr húsi við mikið farinn veg, hljóp út á veginn í áttina að biðstöð áætlunarbíla, er var hinum megin við veginn, enda ætlaði hann að taka sér far með vagni, sem var að koma frá vinstri, miðað við stefnu A. Þá er Á var kominn út á miðjan veginn, kom B akandi frá hægri, mið- að við stefnu A. Stanzaði A nú á miðjum veginum, en hljóp síðan í áttina að bíl B og varð fyrir honum og hlaut brot á fæti auk annarra minni áverka. B var talinn hafa átt að gæta ýtrustu varkárni, þar sem hann nálgaðist strætis- vagnastöðul. A sýndi mikið gáleysi. Ábyrgð að % var lögð Efnisskrá XCT Bls. á B. Örorka A, sem var 58 ára, var 100% fyrstu fjórtán mánuði eftir slysið, frá T35%—10% næstu tíu mánuði og 5% Örorka um eitt ár þar á eftir. Atvinnubætur voru metn- ar kr. 70.000.00 og þjáningabætur kr. 20.000.00 ............ 217 A var háseti á togara, sem var hinn 14. desember 1957 að veið- um í svonefndum Djúpál um 17 sm undan Rit. Um kl. 13.50 var Á á þilfari og vann að því að binda bakborðsvörpuna. Slæmt var í sjó, en eigi sannað, að togveður hafi verið ófært. Reis nú sjóhnútur á bakborða á móts við stjórnpallinn um 10--20 metra frá skipinu, og vannst enginn tími til að snúa skipinu í því skyni að forðast sjóhnútinn. Á reyndi að forða sér undan sjóhnútnum með því að hlaupa upp stiga, sem lá upp á vélarreisnina, en sjóhnúturinn skall á honum, áður en hann kæmist alla leið upp. Féll hann niður á þilfar og fótbrotnaði á hægra fæti fyrir neðan hné, auk þess sem hann meiddist á hægri hendi. Skipstjóri togarans sýndi eigi vangæzlu með því að láta togarann veiða í því veðri, sem var. Enginn tími vannst til að vara Á við, áður en sjóhnút- urinn reið yfir, Útgerðarfélag það, sem gerði togarann út, var sýknað af skaðabótakröfu A ...........0000.......0.. 232 R hafði yfirumsjón með krönum hafnarsjóðs Hafnarfjarðar og hafði unnið við vélkrana einn mikinn, um 12 tonn að þyngd, um þriggja ára skeið að vætti vitnis. Kraninn var á tvö- földum hjólura að aftan, en einföldum að framan. Á yfir- byggingu hans var stór bóma og mótvægi gegn henni. Yfirbyggingunni ásamt bómunni var hægt að snúa í hring á undirvagninum. Flytja þurfti „hásingu“ vélkranans á verkstæði til viðgerðar, og stjórnaði R því verki. Var „hás- ingin“ og afturhjólin tekin undan krananum, eftir að tré- kubbum (bobbingum) hafði verið komið fyrir undir kranan- um fyrir framan „hásingarsætið“. Yfirbygging vélkranans var sett í öfuga stöðu, þannig að mótvægið (ballestin) var yfir framhjólunum, en bóman sneri aftur. R var við stjórn kranans og hafði lyft „hásingunni“ með krananum, þannig á sig komnum, upp á vörubíl. Snerist nú yfirbygging kranans allt í einu í hálfhring, kubbarnir duttu undan og kraninn sporðreistist, en bóman slóst aftur yfir sig. R stökk út úr krananum, kom standandi niður, en féll síðan á götuna við húsvegginn. Fékk hann við stökkið og fallið mikinn heilahristing, sem leiddi til útbreiddra smáblæðinga og bjúgs í heila. Samfara þessu fékk hann lost og bráðan lungnabjúg, sem leiddi hann til bana. Samkvæmt skýrslu öryggiseftirlits ríkisins, hefðu öryggisstoðir, ef þær hefðu verið á krananum, afstýrt slysinu. Þar sem R var æðsti stjórnandi kranans og laut eigi fyrirmælum yfirboðara og ákvað á eindæmi sitt notkun hans í umrætt skipti, voru XCII Efnisskrá Bls. eigi efni til að dæma skaðabætur á hendur bæjarsjóði Hafn- arfjarðar vegna slyssins ............002.0 0000. 302 Þ, fæddur 6/9 1902, hafði á hendi gæzlu flökunarvélar á ann- arri hæð frystihúss. Önnur flökunarvél var í sama sal og sneri hornrétt á flökunarvél Þ. Þrír starfsmenn unnu við hvora vél. Vísifingur og löngutöng vinstri handar Þ lentu á skurðhjóli flökunarvélarinnar með þeim afleiðing- um, að taka varð fingurna af um nærlæga interphalan- gealliðinn. Þ vildi rekja orsakir slyssins til þess, að karfa hafi verið kastað í hnésbót honum, en við það hafi hann hrasað, gripið fram fyrir sig með vinstri hendi og lent þá í skurðhjólinu. Vitni þau, sem leidd voru, urðu eigi sjónar- vottar að slysinu. Fjórir dómendur Hæstaréttar lögðu skýrslu Þ til grundvallar, þar sem fyrirsvarsmenn frysti- hússeigenda „létu hjá líða, að tilkynna Öryggiseftirliti rík- isins um slysið, eins og fyrir er mælt í 26. gr. laga nr. 23/ 1952, og ætla má, að sú vanræksla hafi valdið því, hversu skortir á fullnægjandi vitneskju um málsatvik“, enda væri „að áliti starfsmanna Öryggiseftirlits ríkisins mögulegt“, að Þ „hafi við slíka hrösun, sem hann hefur lýst, komizt í snertingu við skurðhjól á vél þeirri, er hann stóð við.“ Telja hinir fjórir dómendur, að við það verði að miða, „að starfsmaður frystihússeigenda, hafi af gáleysi valdið þvi“, að Þ varð fyrir slysinu. Samkæmt þessu var fébóta- ábyrgð á slysinu lögð á frystihússeigendur. Einn dómenda tekur fram, að þrjú vitni, sem í salnum voru, hafi eigi orðið sjónarvottar að slysinu, Síðan segir í sératkvæðinu: Þ „hefur eigi sagt til, hverjir unnu við flökunarvél nr. 2, er hann varð fyrir slysinu, og eigi hefur verið gerður neinn reki að því að leiða það í ljós með vitnaleiðslu. Þá er litið er til málavaxta þeirra, sem nú voru raktir, er ósannað, að slysið hafi borið að hendi með nokkrum þeim hætti, sem aðaláfrýjendur,“ þ. e. frystihússeigendur, „bera ábyrgð á að lögum“. Örorka Þ var 100% um þrjá og hálfan mánuð, 60% um tvo mánuði, og 32% framvegis að mati læknis. Honum voru dæmdar kr. 150.000.00 bætur fyrir orkutjón, kr. 25.000.00 fyrir þjáningar og lýti og kr. 2196.00 kostnaðarbætur, þ. á m. vegna aksturs .....0.0000000..... 335 Hinn 24. september 1955 var R staddur á Hvaleyrarholti fyrir sunnan Hafnarfjörð á leið til Keflavíkur á reiðhjóli með hjálparvél. Kom þá á móti honum bifreiðin Ö 373. Árekst- ur varð milli farartækjanna, og hlaut R opið brot á hægra fæti. Lögreglan gerði þá um kvöldið uppdrátt af slysstað og tók skýrslu af ökumanni Ö 373 og þremur farþegum í henni, en hvorki aðiljar né vitni gáfu skýrslu fyrir dómi. Vegurinn þarna var 6 metra breiður. Samkvæmt uppdrætt- Efnisskrá XCIlII Bls. inum lá R eftir slysið mjög nærri vinstri vegarbrún, miðað við akstursstefnu hans, og reiðhjól hans um 2 metra frá sömu vegarbrún. Bæði R og bifreiðarstjórinn töldu sig hafa verið hvor á sínum vegarhelmingi, en bifreiðarstjórinn sagði, að vera megi, að R „hafi verið örlítið meira til hægri við miðju vegarins“, þ. e. miðað við akstursstefnu bifreið. árinnar. Af ummerkjum þeim, er rakin voru, þótti mega álykta, að bifreiðinni hafi verið ekið úr hófi innarlega á veginum. R þótti eigi heldur hafa gætt nægilegrar varúðar gegn umferð þeirri, sem á móti honum kom. Ábyrgð að % var lögð á bifreiðarstjórann. Örorka R var metin 100% til 30% frá slysdegi til 30. júní 1957 og til frambúðar 15%. R var verkamaður, eigi iðnlærður, 37 ára að aldri, er slysið varð. Orkutjónsbætur voru ákveðnar kr. 80.000.00 - kr. 20.000.00 þjáningabætur. Voru dæmd 60% þeirrar fjárhæðar. Kostn- áðarliður var eigi tekinn til greina, þar sem eigi var gerð grein fyrir honum .............2..020 0... 356 Hinn 17. september 1955 keyptu S og H risibúð í húsi í Reykjavík. Í júní 1958 keypti Á rishæðina af S og börnum H, þeim O og H. Í ársbyrjun 1959 kvaðst Á hafa orðið var galla á íbúð- inni, og í marz þ. á. fékk hann dómkvadda menn til að framkvæma mat á göllunum. Í skaðabótamáli var þeim S, H og O dæmt að greiða Á bætur vegna galla á einangrun íbúðarinnar, en eigi bætur vegna vansmiíði, er reyndist vera á skolplögn og hitakerfi íbúðarinnar .................... 424 Sumarið 1959 voru grafnir skurðir fyrir hitaveituleiðslur í göt- unum Gullteig og Sigtúni í Reykjavík. Á horni gatna þess- ara, þar sem hitaveituskurðirnir mættust, var grafinn hita- veitubrunnur, um það bil 318 x4} m að stærð og hér um bil 212 m á dýpt. Umhverfis gryfjuna var raðað tunnum, rúmlega 80 cm á hæð. Voru þær hálffylltar af sandi. Var ein tunna á hverju horni nema einu, og ein tunna í hverju bili, þannig að bilið milli tunna var um það bil 2 m. Utan á tunnurnar höfðu verið negldar tvær raðir af fjögurra til sex þumlunga borðum og svo utan á girðingu, sem var í stað tunnu við eitt hornið. Eitt vitni taldi, að neðri röð borðanna hafi verið 20 cm frá jörðu, annað vitni 3040 em, þriðja vitnið 40 cm. Laust fyrir hádegi hinn 13. ágúst 1959 var drengurinn G, fæddur 15. okt. 1955, Sigtúni 27, sendur út með brúsa til mjólkurkaupa í búð, sem var í 220—230 m fjarlægð frá húsi þeirra, og þurfti ekki yfir götu að fara, en leið hans lá fram hjá hitaveitubrunni þeim, sem áður var lýst. Starfsmenn hitaveitunnar hittu G gang- andi í hitaveituskurðinum, blóðugan á höfði. Hafði hann fallið í skurðinn, er hann var á heimleið með mjólkina. Læknir á Slysavarðstofunni lýsir áverkum G þannig, að XCIV Efnisskrá Bls. hann „var með ca 3 em langan skurð framan á höfði, og bæði framhandleggsbein hægri handar voru brotin rétt of- an við úlnlið. Sárið var hreinsað og brotin sett í svæfingu. Gips sett á handlegg.“ „Þann 19/9 voru saumar teknir og sárið þá gróið. Gipsið var tekið 10/9. G kom til sama læknis hinn 29. sept. s. á., og var þá „einkennalaus að kalla, nema hvað hægri úlnliður er ennþá dálítið stirður. Tel ég ekki líkur um varanlega örorku.“ Í vottorði annars læknis 13/9 1960 segir: „Ofarlega á enni vinstra megin, í hársverð- inum, er tveggja sentimetra langt ör, að sögn eftir fall í ágúst 1959. Þetta ör verður varanlegt.“ Drengnum G voru dæmdar kr. 5000.00 í bætur fyrir þjáningar og lýti, enda voru bæturnar ekki skertar vegna varúðarleysis foreldra. Með tilliti til varúðarskorts foreldranna voru þeim ein- ungis dæmdar kr. 1000.00 í bætur fyrir fyrirhöfn þeirra í sambandi við slysið. Læknishjálp og bílakostnaður var bættur að fullu. Var bæjarsjóði Reykjavíkur dæmt að greiða nefndar fjárhæðir ásamt vöxtum og málskostnaði ........ 438 Í júlí 1958 var S, þá 20 ára að aldri, starfsmaður við síldar- söltunarstöð Hafsilfurs h/f, Raufarhöfn. Fól verkstjóri honum og tveimur mönnum öðrum að kústa hús nokkurt að utan úr sementsvatni. Varð það að ráði verkstjóra og þeirra að negla saman tvo stiga og setja síðan upp á fjór- hjóla vagn. Reistu þeir hinn þannig gerða stiga upp að vesturgafli hússsins, er var með risi. Stiginn reyndist samt svo stuttur, að S gat eigi haldið sér í hann, er hann kúst- aði. Tók hann því það ráð að standa í efstu eða næst-efstu tröppu og halda sér í járntúðu, sem fest var Í trétappa með skrúfum í húsgaflinn, en S taldi þetta vera glugga- karm. Við átak S losnaði „járntúðan“ frá gaflinum, og féll S á vagninn. Taldi hann sig hafa runnið fyrst, en verið laus við stigann seinustu metrana. Hafi fallhæðin verið g8—10 metrar. Samkvæmt vottorði læknis sýndu röntgen- myndir, „að báðir öklar voru brotnir og sprengt aftan af sköflungskantinum inn í liðinn. Brotið var ekki í góðum skorðum, en þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir til að lagfæra það, fékkst innöklabrotið aldrei í viðunandi lag Íyrr en það var lagfært með skurðaðgerð“. Samkvæmt umsögn lækna, þ. á m. tryggingaryfirlæknis og Læknaráðs, varð að ætla, að S hafi hlotið varanlega bæklun á hægri ökla- lið. Örorka S var frá slysðegi til 1. sept. 1959 100—-20%. En framtíðarðrorku hans mat tryggingaryfirlæknir 15%, og féllst Læknaráð á það mat. Tryggingafræðingur mat verðmæti atvinnutjóns S kr. 277.064.00, ef miðað er við dýralæknisstörf, sem S hugðist leggja fyrir sig, en kr. 136.386.00. ef miðað var við verkamannakaup. Vinnutækij- Efnisskrá XCV Bls. um og verkstjórn af hendi vinnuveitanda var talið svo áfátt, er slysið varð, að % hlutar tjónsins voru á vinnu- veitanda lagðir, en S varð að bera % vegna vangæzlu sinnar. Atvinnutjón S var miðað við launakjör verkamanna. Liðir bótakröfunnar voru metnir sem hér segir: 1. Atvinnutjón ........0....0 kr. 95.000.00 2. Röskun á stöðu og högum svo og þjáningar- Dætur „0... — 45.000.00 3. Kostnaður vegna vottorða .............. —- 1.550.00 Alls kr. 141.550.00 Frá þessari fjárhæð var dregin greiðsla frá Tryggingastofnun ríkisins ............ kr. 39.285.25 Mismunur kr. 102.264.75 Var vinnuveitanda dæmt að greiða S #4 hluta þeirrar fjár- hæðar, kr. 81.811.80, að frádregnum begar greiddum kr. 50.000.00, þ. e. kr. 31.811.80 ásamt vöxtum. Vinnuveitanda var dæmd sýkna af kröfu S um að bæta honum kostnað af bílferðum til og frá skóla, þar sem hann stundaði kennslu veturinn 1958—59 ..............0000.0.0 0 512 Hinn 10. nóv. 1956 var stúlkan G, þá á 18. ári, að starfi við roðflettingarvél í frystihúsi Íss h/f í Kópavogi. Vélin vinn- ur þannig, að flökin koma á færibandi að stálrennu. Er Þeim þá ýtt eftir stálrennunni að sívalningi, sem snýst í sífellu. Grípur því næst tannabúnaður þau, og þau fylgja sívalningnum, unz þau koma að tifandi hnífi, er flettir roðinu af. Í sívalningnum er allstórt, ferhyrnt op, dálítið aflangt, sem er yfir tanngripinu. Er tanngripið í öðrum enda opsins við efri brún, en armur tanngripsins lokar gat- inu að innan. Yfir inntakinu og nokkrum hluta sívalnings- ins er hlíf, en engin hlíf yfir hnifnum og hluta af sívaln- ingnum. Þá er G, sem unnið hafði við vélina einungis fáa daga, var að laga flak, er ekki roðflettist, lenti þumal- fingur vinstri handar hennar ofan í op það, sem nefnt var, og færðist með opinu að hnífnum með þeim afleiðingum, að hann skar ytri kjúkuna af fingrinum. Talið var, að ör- yggisbúnaði vélarinnar hafi verið áfátt, þar sem ekki hafði verið sett hiíf yfir hluta af snúningsásnum og hnífinn, enda Þótt auðvelt hefði verið að hafa slíkan öryggisútbúnað án truflunar á notkun vélarinnar, sbr. 16. gr. laga nr. 23/ 1952. Samkvæmt álitsgerð P, fyrrverandi tryggingayfirlækn- is, var starfsorka G skert um 20% vegna sýnilegrar fötl- unar á hægra fæti. Var því óvarlegt að setja hana til vinnu við fiskvinnsluvél og alls ekki gerandi án nákvæmrar fyrir- sagnar um vinnuaðferðir, en leiðbeiningar fékk hún ekki XCVI Efnisskrá Bls. um starfshætti. Leiðdu þessi tilvik og sjónarmið til ábyrgð. ar frystihúseiganda. G gætti hins vegar eigi nægrar Vvar- kárni, er hún seildist eftir fiski að óvörðum hnífi, er var á hreyfingu og hún hlaut að vita um. Auk þess mátti ætla, að skortur á rúmsjón hennar vegna sjóndepru á vinstra auga, er skerti starfsorku hennar um 15% að dómi nefnds tryggingayfirlæknis, hafi átt sinn þátt í því, að hönd henn- ar lenti í hnífnum, en af sjóngallanum varð hún að bera áhættuna, þar sem eigi var í ljós leitt, að fyrirsvarsmönn- um frystihússins, þar á meðal verkstjóra, hafi verið um hann kunnugt. Að öllu athuguðu þótti rétt að leggja á frystihúseiganda 70% fébótaábyrgðar af slysinu. Örorka G var frá slysdegi til maíloka 1958 80—12% vegna slyss- ins, en 9% eftir það. Hins vegar varð við ákvörðun tjón- bóta að taka tillit til, að G hafði 35% skerta starfsorku fyrir slysið. Á þessum grundvelli reiknaði tryggingafræð- ingur tjón G og miðaði jafnframt við kauptaxta Iðju fyrir verksmiðjustúlkur. Taldist honum, að tjónið næmi kr. 81.- 079.00, ef reiknað var með 6% vöxtum allan tímann, en kr. 72.304.00, ef reiknað er með 6% ársvöxtum til ársloka 1961 og T% ársvöxtum eftir það. Eftir að dregnar höfðu verið frá bætur frá Tryggingastofnun ríkisins, kr. 3400.00, var tjón G metið kr. 60.000.00, enda var þá tekið tillit til, að bætur voru greiddar í einu lagi og að hvorki er af þeim gold- inn tekjuskattur né útsvar. Bætur fyrir þjáningar og lýti voru ákveðnar kr. 25.000.00. Var frystihúseiganda dæmt að greiða G 70% beggja þessara fjárhæða, þ. e. 59.500.00 .... 536 A fékk leyfi umráðanda herskála árið 1951 til að geyma muni úr frystikerfi við herskálann, sem var á erfðafestulandi Þ hreppstjóra í Kópavogi. Með auglýsingu 27. marz 1953 skor- aði sýslumaður Gullbringu- og Kjósarsýslu á eigendur þess- ara og annarra herskála að hafa samband við skrifstofuna um brottnám herskálanna. Vorið 1955 leyfði Þ hreppstjóri J að hirða áðurnefnda frystikerfismuni, sem lágu þarna og þeir töldu umhirðulaust góz frá stríðsárunum. Í júlí 1955 kom A á verkstæði J og fékk þá vitneskju um töku J á þeim. Í júní 1962 var dánarbú J dæmt til að greiða Á bætur fyrir þá muni, sem J hafði fargað, miðað við áætlað söluverð þeirra 1955 samkvæmt yfirmatsgerð. Að því er aðra muni varðaði, sem neitað var að afhenda nema með óheimilum skilyrðum, var dánarbúi J dæmt að greiða bætur, miðað við áætlað söluverð þeirra á þeim tíma, er dómurinn var upp kveðinn, en vegna breytts verðlags mátti ætla, að verðgildi munanna hafi aukizt frá árinu 1955. Vextir voru dæmdir frá stefnudegi .......0000000...0.0... 545 V/b Svanhólm, ÍS 82, 15 brúttólestir, var við síldarmerkingu Við Efnisskrá KCVII fyrir Norðurlandi sumarið 1951. Að morgni hins 28. ágúst var honum siglt af stað frá Siglufirði áleiðis til Reykja- víkur með ætlaðri viðkomu í Bolungarvík, Áhöfn hans var Þ skipstjóri, 79 ára, ern og hraustur, B vélstjóri, 26 ára, án vélstjóraréttinda, en vanur vélgæzlu, og K matsveinn, 59 ára. Til bátsins spurðist eigi framar að öðru en því, að nokkru síðar fannst ýmislegt úr honum rekið nyrzt á Ströndum, og var því augljóst, að hann hafði farizt með allri áhöfn. Ekkja K sótti ríkið, eiganda og útgerðaraðilja bátsins, til skaðabóta. Eigi var í ljós leitt, að báturinn hefði verið svo ótraustur eða illa mannaður, að skaðabóta- skylda væri fyrir hendi .................20000. 0... nn... smíð flugumferðarturns á Reykjavíkurflugvelli árið 1959 var notuð lyfta til efnisflutninga. Var hún tekin í notkun 1. des. þ. á. Er lyftu og umbúnaði lýst svo í skýrslu Ör- yggiseftirlits ríkisins: „Lyftustóllinn er kassalöguð vinkil- járnsgrind, sem er í tveimur trébitastýringum sitt hvoru megin til hliðar. Stýringarnar eru úr 4" x4". Í lyftudyrun- um, ca 80—-90 em frá gólfi, er komið fyrir þverslá til varnar því, að menn geti gengið inn í lyftusvelginn, ef lyftustóll- inn er ekki á staðnum, og hrapað niður. Er sláin úr 2" x4" tré. Stjórnvír lyftunnar liggur frá neðstu dyrum og upp fyrir efstu dyr svelgsins innanvert við þær. Hraði lyftunn- ar er 0.57 m/sek. Stjórna mátti lyftunni frá kjallara og 6. hæð. Þeim A og B var kennt að stjórna lyftunni þannig, að sá þeirra, er niðri væri, skyldi kalla upp til hins að „hífa“, þegar lyftan væri tilbúin að fara upp, og síðan ætti sá, er uppi væri, að kalla niður, þegar búið væri að losa lyft- una, og skyldi hinn þá láta hana renna niður. Á, sem uppi var, stjórnaði lyftunni upp að undangengnu kalli frá B, en B stjórnaði henni niður, að undangengu kalli frá A. Eitt sinn nefndan dag, er A gaf B kallmerkið, og B lét lyftuna renna niður, lenti vinkiljárnslá sú, er hélt stólnum saman að ofan, á aftanverðan háls A, er virðist hafa stungið höfði sínu inn í svelginn, og klemmdi Á við þverslá, sem var í dyrunum. Varð þetta A að bana. Eigi voru efni til að dæma ríkið, sem lét reisa flugturninn, til greiðslu skaða- bóta vegna slyssins ..............0000 0. 00 en nr A var saksóttur fyrir að hafa að morgni 12. nóv. 1957 ekið bif- reið, þótt hann væri undir áhrifum áfengis eða svo miður sín sökum undanfarandi áfengisneyzlu, að hann hafi eigi getað stjórnað bifreið á tryggilegan hátt. Með dómi saka- dóms Reykjavíkur 14. maí 1958 var A dæmd kr. 1.500.00 sekt, til vara 10 daga varðhald, og hann sviptur ökuleyfi í 4 mánuði fyrir brot gegn 3. mgr, 23. gr. sbr. 38. gr. og 1. mgr. 39. gr. laga nr. 23/1941. Með dómi Hæstaréttar 15. g Bls. 605 613 KCVIII Efnisskrá Bls. okt. 1958 var A hins vegar dæmd sýkna, þar sem nægar sannanir voru eigi fram komnar fyrir sekt hans. Að svo búnu höfðaði A mál á hendur ríkissjóði til greiðslu skaða- og miskabóta vegna refsidóms sakadómsins. En hér var það í efnum, að A réð sjálfum sér á hendur rannsókn þá, sem leiddi til máls ákæruvaldsins, með því að kveðja til lögreglumenn, þá er starfsstúlka í Sundhöll Reykjavíkur laust eftir hádegi 12. nóv. 1957 brigzlaði honum um áfengis- áhrif og synjaði honum aðgangs að sundlauginni, og hann skoraðist, þá er til kom, undan að ganga undir öndunar- próf og láta framkvæma rannsókn á því, hvort áfengi fyndist í blóði hans. Voru sönnur því eigi leiddar að því, að hann væri saklaus af hegðun þeirri, er hann var sótt- ur til saka fyrir. Geymdu þannig hvorki 153. gr., önnur ákvæði XVIII. kafla laga nr. 27/1951, sbr. lög nr. 82/1961, né loks aðrar réttarreglur heimild, sem á verði reistur fébótaréttur A ........2000.0n sn 628 Hinn 16. okt. 1959 var Þ, þá 40 ára að aldri, ásamt trúnaðar- manni verkstjóra, að taka í Skúlaskálaporti á móti bind- um af miðstöðvarofnum, sem vörubifreið kom með frá skipshlið. Vörulyftari, er tveir menn stjórnuðu, lyfti ofnun- um af bifreiðinni. Tóku þeir T og Þ síðan bandið utan af ofnunum, er þá voru í tveimur stæðum, allt að tíu í hvorri, og féllu þétt saman, þar sem um rimlaofna var að tefla. Þá er þeir T og Þ höfðu tekið einn ofn úr stæðunni og látið hann á bretti, féll stæðan skyndilega, og runnu ofnarnir ofan á vinstri fót Þ. Brotnuðu báðar pípur fótarins. Gengu bæði beinin úr skorðum, og var brotið opið. Örorka Þ vegna slyssins var alger í 8 mánuði, 50% í tvo mánuði, og 25% í tvo mánuði, en varanleg Örorka 20%. Halli á gólfi vörugeymslu í nefndu porti var 7“. Voru ofnarnir látnir snúa með endann undan halla, er þeir voru teknir af bifreiðinni. Þetta tvennt var talin orsök slyssins að meginhluta. Þar sem atvinnurekandinn „ H/f Eimskipafélag Íslands, bar ábyrgð á vanbúnaði þessum, var 30% ábyrgðar á slysinu lagt á það, en 20% á Þ, sem ekki hafði viðhaft nægilega gát. Ef miðað var við, að Þ hafi þrjú næstu ár fyrir slysið aflað 70% vinnutekna sinna með almennri verkamannavinnu og 30% með sjómennsku, taldist trygg- ingafræðingi svo til, að atvinnutjón Þ vegna tímabund- innar örorku væri kr. 54.303.00 og vegna varanlegrar ör- orku kr. 176.948.00. Atvinnutjón Þ var dæmt kr. 180.000.00, bætur fyrir sársauka, lýti og röskun á stöðu og högum kr. 35.000.00. Kostnaður Þ var kr. 1350.00. Er greiðslur frá Tryggingastofnun ríkisins, kr. 50.539.15, höfðu verið dregn- ar frá, var tjón Þ kr. 165.810.85. Voru honum dæmd 80% Efnisskrá KCIX Bls. þeirrar fjárhæðar, þ. e. kr. 124.358.14, ásamt vöxtum, að frádregnum kr. 20.527.52, sem atvinnurekandinn hafði þegar greitt honum ...............200 0000. 685 Dráttarbátur dró hafskip frá bryggju. Var dráttarvir frá haf- skipinu festur í dráttarkrók í yfirbyggingu dráttarbátsins og lá aftur eftir honum yfir tvo boga. Eftir dráttinn var dráttarvírnum sleppt af króknum. Þá er hann rann aftur eftir dráttarbátnum, festist hann í eyra á hlera í skutnum bakborðsmegin. S, starfsmaður á dráttarbátnum, hljóp nú til ásamt öðrum manni og hugðist losa vírinn af hlera- eyranu, en við átök vírsins hrökk hlerinn upp, lenti á vinstra fæti S og braut fótinn. Það var talið vanbúnaður á dráttarbátnum, að hlerinn skyldi vera þannig úr garði gerður, að vírinn festist á honum. S, sem var vanur háseti á bátnum, var tainn hafa sýnt óvarkárni. Ábyrgð á slys- inu var lögð 80% á eiganda dráttarbátsins. Einn dómenda vildi leggja ábyrgð að hálfu á nefndan aðilja. S, sem hélt Íastakaupi sínu, voru dæmdar bætur fyrir missta eftir- vinnu, kr. 38.836.50, og kr. 15.000.00 þjáningabætur að % hlutum, þ. e. kr. 40.377.38 .......0.%00.0 00 745 Samkvæmt uppdráttum er lengd sundlaugar Akureyrar 12 m, breidd 6 m og dýpt 130 em í dýpri enda, en 90 cm í þeim grynnri, en samkvæmt vottorði sundlaugarstjórans er lengd- in 125 m, dýpt, miðað við brún yfirfallsrennu, 96 cm í grynnri enda, um miðju 130 cm og 150 cm í dýpri enda, en venjulega standi vatnið 3—5 cm yfir rennubrún. Aðfara- nótt 22. febrúar 1959 hafði innbrotsþjófur brotizt inn í laugarhúsið og hleypt vatni úr lauginni, þannig, að hún var ekki nema rúmlega hálf um morguninn. Lét laugar- vörður nú renna vatn í laugina úr útilauginni, en vatns- hæðin var samt lægri en venjulega þenna morgun. Sund- laugarvörður var við laugina fram til kl. 12.00, og kveðst hafa gætt þess, að enginn stykki í laugina. G, nemandi í 6. bekk Menntaskólans á Akureyri, tvítugur að aldri, var við sundæfingar í lauginni ásamt bekkjarbræðrum, frá kl. 12.00 til 12.30. Um það bil, er þeir voru að hætta sundæfingunni, stakk G sér til sunds og rakst á steinsteyptan botn laugar- innar. Brotnaði við það og skekktist 3. hálsliður hans. Talið var, að um miðja laugina, þar sem G stakk sér, hafi verið um 110—115 cm dýpi og 15-20 cm grynnra en venjulega eða jafnvel heldur meira. Þar sem G hafði eigi verið var- aður við hættunni, var % ábyrgðar á slysinu lagt á Akur- eyrarbæ. G var frá slysdegi til 30. apríl 1960 100--25% ör- yrki, en 8% til frambúðar. G lagði fyrir sig lyfjafræði. Miðað við meðaltekjur verkamanna, taldi tryggingafræðing- urinn tjón G kr. 105.000.00, þar af kr. 67.000.00 vegna varan- C Efnisskrá Bls. legrar örorku. Tjón G vegna örorku var dæmt kr. 100.000.00 og þjáningarbætur kr. 30.000.00. Hlaut hann % hluta þess- arar fjárhæðar og svo útlagðs kostnaðar ................ 183 Í upphafi árs 1954 var unnið að skolpleiðsluskurði á Keflavíkur- flugvelli. Var skurðurinn yfirleitt mannhæðar djúpur, en Í honum voru þó dýpri holur, Sprengingar voru framkvæmd- ar á botni hans. Grjót var sett í vírlykkjur og dregið upp af bifreið með gálgabúnaði að framan. Hinn 15. janúar nefnt ár var G ásamt öðrum manni að koma vírlykkju á stein niðri í skurðinum. Hrapaði þá steinn úr skurðbarm- inum undan þunga gálgabílsins og niður á hönd G, er heyrði eigi viðvörunaróp félaga sinna. Brotnaði og marðist fingur hans svo, að fremsti köggullinn hékk aðeins á beygisin- inni. Varð að nema fremsta köggul og fjórða hluta næst- fremsta kögguls brott. Var varanleg örorka G, sem var á slystíma 19 ára, metin 15%. Tekjumissi G taldi trygginga- fræðingur vera kr. 140.700.00. Ábyrgð á slysinu var lögð á verkdrottinn. Voru G dæmdar kr. 100.000.00 í atvinnubætur, kr. 20.000.00 í þjáningabætur og kr. 600.00 í kostnað .... 797 H ók bifreið sinni, R5670, austur Miklubraut í Reykjavík hinn 28. janúar 1961. Þá er hann átti skammt ófarið að Seljalandsvegi, stöðvaði hann bifreiðina, að því er hann sagði, yzt á vinstra götujaðri, til að bíða eftir manni, sem hann ætlaði að hitta þarna. Maðurinn kom ekki, og setti H því bifreiðina í fyrsta gangstig, en um það bil, er hann var að fara af stað, kom bifreiðin R 4540 og ók aftan á bif- reið hans. Eigi var búið að malbika götuna, er þetta gerð- ist. Samkvæmt uppdrætti, er lögreglan gerði eftir slysið, var gatan 6.6 m breið og 12 m hemlaför eftir R 4540 jafn- hliða vinstri vegarbrún, þannig að för vinstra hjóls voru um það bil 35-40 cm frá nyrðri vegkanti brautarinnar. Hafði bifreiðin stöðvazt þannig, að afturhjól hennar voru alveg inni á veginum, en vinstra framhjól og bifreiðin hálf að framan fyrir utan vegarbrúnina. R 5670 var eftir áreksturinn um 13 m austar á Miklubrautinni alveg úti á hægri vegarhelmingi. Stjórnandi R 4540 taldi, að H hefði sveigt bifreið sína út á veginn og þannig lokað leiðinni fyrir R 4540 fram hjá. Hefði því hægra framhorn R 4540 lent á vinstra afturhorni R 5670. Ljóst þótti, að stjórnandi R. 4540 hefði misst stjórn á henni á hálum veginum vegna of hraðs og ógætilegs aksturs með þeim afleiðingum, að bifreiðin skall aftan á bifreið H. Hins vegar taldist ósannað, að staða R 5670 og akstur H hefði verið með þeim hætti, að draga ætti úr skyldu eiganda R 4540 til að bæta H skaða þann, sem varð á R5670 .......000000 0... ern nn 814 H var vélstjóri á vélbát og bar því samkvæmt 47. gr. laga nr. Efnisskrá Cl Bls. 41/1930 ábyrgð á rekstri, meðferð og viðhaldi vélar bátsins, leiðslum þeim og útbúnaði, sem til hennar teljast, og sam- kvæmt mennt sinni og starfa hafði hann betri aðstöðu en útgerðarmaður bátsins til að leggja dóm á öryggisbúnað vélarinnar. Hann kvartaði allt að einu eigi, svo vitað væri, undan frágangi vélarinnar, en meðhöndlaði vélina með gáleysi, þá er hann var að skrúfa fastan lensisrörenda, með þeim afleiðingum, að hann rak hægri hönd í kílreim- ar, sem ganga Í sporum á kasthjóli vélarinnar og hjól- inu, er knýr rafalinn. Urðu þumalfingur og baugfingur hægri handar milli rafalhjólsins og reimanna, svo að af tók þumalfingurinn og framan af baugfingrinum. Skaða- bótakrafa H á hendur útgerðarmanninum var eigi til greina tekin ................2..00 00 ns 823 Afferma átti bát af vörubíl. Var bílnum ekið aftur á bak að skemmudyrum, en á skemmugólfið, sem var úr rauðamöl, hafði spírum verið raðað þversum með stuttu millibili frá pallenda bifreiðarinnar og inn eftir skemmunni. Bátinn átti að láta síga niður á spírurnar, en þær voru það langar, að menn þeir, sem áttu að taka á móti bátnum, urðu að standa á milli þeirra. Palli vörubílsins var lyft upp með vökvalyftu, er knúin var af aflvél bílsins. Þá er báturinn rann aftur af pallinum, réðu mennirnir, er styðja áttu við hann, eigi við hann sökum þyngdar hans. Lenti bát- urinn þannig á spírunum, að hann ruddi þeim á undan sér, og varð Ó, 39 ára, milli þeirra. Brotnaði hann á hægra fæti og fór úr liði á ökla. Varð Ó alger öryrki í 3 mánuði og 15% til 25% öryrki í 9 mánuði og 10% til frambúðar. Hér var talið vera um slys að tefla, er eigandi bifreiðarinnar og vátryggjandi hans bæru ábyrgð á samkvæmt 6T. og 2. mgr. 74. gr. laga nr. 26/1958. Örorkubætur Ó voru ákveðnar kr. 95.000.00 og bætur fyrir þjáningar, sársauka, óþægindi og lýti kr. 15.000.00 og kr. 2685.00 í kostnað .... 907 Skattar og gjöld. a) Stóreignaskattur. Samkvæmt lögum nr. 44/1957 um skatt á stóreignir var lagður sérstakur stóreignaskattur á einstaklinga, og var skatt- álagningin miðuð við eignir þeirra hinn 31. des. 1956. S, bú- settri á Sóleyjargötu 13, Reykjavík, var gert að greiða stór- eignaskatt, að fjárhæð kr. 525.279.00. Við ákvörðun skatts- ins var eigi tekið tillit til yfirlýsingar S, dags.29. janúar 1957, um að hún afhenti sonum sínum H og Ú tvo þriðju hús- eignarinnar nr. 13 við Sóleyjargötu upp í arf .......... 310 S hafði kært álagningu stóreignaskattsins til Ríkisskattanefnd- ar, sem tók kæruna eigi til greina með úrskurði 21, júní CII Efnisskrá 1960. Tollstjórinn í Reykjavík krafðist í bréfi til borgar- fógeta 2. ágúst 1960 lögtaks á hendur S, og var málið tekið til meðferðar í fógetadómi sama dag. Fékk lögtakskrefj- andi þá frest. Hafði þannig dómstóll, sem var bær um að skera úr ágreiningsefni aðilja, fengið málið til meðferðar, áður en liðinn var sá þriggja mánaða frestur, sem ákveð- inn er í 3. mgr. 23. gr. reglugerðar nr. 95/1957, sbr. 1. mgr. 10. gr. laga nr. 44/1957. Hafði því málið verið borið í tíma undir dómstóla .......0..0.00.0eneen nr 310 Ríkisskattanefnd úrskurðaði, að mat á hlutabréfum H/f Eim- skipafélags Íslands skyldi við álagningu stóreignaskatts samkvæmt lögum nr. 44/1957 vera fertugfalt nafnverð. Af hendi félagsins var í ljós leitt, að það hafi aldrei á ár- unum 1954— 1961 keypt sjálfs sín hlutabréf öðru verði en tíföldu nafnverði. Þá var og vottorð frá Kauphöllinni og nafngreindum manni, sem fengizt hafði við verðbréfasölu um langt árabil, að aðiljar þessir hafi ekki selt hlutabréf þessi á hærra verði en tíföldu nafnverði. Nefnt hlutafélag taldist með þessu hafa fært fram miklar líkur fyrir því, að sannvirði hlutabréfanna hafi í höndum eigenda þeirra í árslok 1956 ekki verið hærra en tífalt nafnverð þeirra, en einungis var greiddur 4% arður af nafnverði bréfanna til ársloka 1956. Óheimilt þótti að miða skattgjaldið við hærra verð en tífalt nafnverð bréfanna .......000.000.... 680 b) Söluskattur. Vikublaðið Vikan er gefið út í ágóðaskyni og efni þess ætlað lesendum aðallega til skemmtunar. Ákvæði 2. gr. laga nr. 10/1960 um, að greiða skuli 3% söluskatt af andvirði seldr- ar vöru og verðmæta, endurgjaldi fyrir hvers konar starf- semi og þjónustu, tók til útgáfu nefnds blaðs, enda féll hún eigi undir ákvæði 11. tl. 6. gr. laga nr. 10/1960, sem undanþiggur söluskatti innlend dagblöð, hliðstæð blöð og svo tímarit, sem ekki eru gefin út í ágóðaskyni ........ 182 c) Útsvör. Um dráttarvexti af útsvarsskuld. Sjá vextir ......0000000... 123 Árin 1954, 1955 og 1956 lagði P-hreppur útsvar á olíufélagið F vegna verzlunar þar í hreppi. F neitaði greiðslu. Í málinu lá fyrir samningur milli F og kaupmannsins Á í P-hreppi. Samkvæmt samningnum, sem segja mátti upp með þriggja mánaða fyrirvara, skyldi sala á benzíni og olíum frá F fara fram á Vatneyri í hreppnum. F skuldbatt sig til að selja Á Þbenzín og olíur fyrir verð, sem var ákveðið 12 aurum lægra en útsöluverð á sölustað samkvæmt ákvörðun verðlagsvalda. Smurningsolíur skyldi F selja Á með 10% afslætti með vissu skilorði. Skyldi F annast um flutning Efnisskrá vörunnar á smásölugeymi Á, sem var talinn eigandi vör- unnar og bera ábyrgð á henni eftir viðtöku hennar, og skyldi hann greiða andvirði vöru þeirrar, sem hann seldi á mánuði hverjum, fyrir 10. næsta mánaðar. Jafnframt skuldbatt hann sig til að kaupa eigi olíur frá öðrum olíu- sölum, meðan F seldi honum þær með eigi lakari kjörum en aðrir byðu. Á skyldi hafa greinilegt bókhald um útlán á tunnum og tunnubirgðum F. Á fékk sér að kostnaðarlausu til afnota við reksturinn rafknúna benzíndælu og jarð- geymi, sem H h/f, dótturfélag F, átti. Greiddi F h/f H árs- leigu fyrir tækin, en h/f H skyldi annast viðhald þeirra og viðgerðir á sinn kostnað. Talið var, að olíuverzlunin í P-hreppi færi raunverulega fram á vegum F, enda væri hún einn þáttur í víðtækara sölukerfi þess. Var því dæmt, að FH væri útsvarsskyldur í P-hreppi samkvæmt alið 2. mgr. 8. gr. laga nr. 66/1945 á þeim tíma, er útsvars var krafizt fyrir. Einn dómari taldi eigi skilyrði laga leiða til útsvarsskyldu FP...........22000000 eens ss ses G lét skrá lögheimili sitt á Sólborgarhóli í Glæsibæjarhreppi 1959 og var talinn heimilismaður þar samkvæmt þjóðskrá Hagstofunnar. Foreldrar hans bjuggu þar. G starfaði önd- vert árið 1959 á Akureyri, laut boði yfirverkstjóra þar, m. a. um för til starfa bæði á Siglufirði og í Ólafsfirði. Þegar G var á Akureyri, hafði hann fæði hjá bróður sín- um og konu hans, sem þar bjuggu, og svo húsnæði, en ekki sérstakt herbergi. G var á skattskrá Glæsibæjarhrepps árin 1958—-1961, að báðum árum meðtöldum. Lagt var á G út- svar í nefndum hreppi 1959, og greiddi hann það. Síðar á árinu var lagt á hann útsvar á Akureyri. Meirihluti Hæstaréttar taldi ósannað, að G hefði haft heimili á Akur- eyri á þeim tíma, er máli skipti fyrir útsvarsálagningu, og felldi af þeim sökum lögtaksúrskurð á hendur G úr gildi. Einn dómenda Hæstaréttar taldi, að vist G hefði verið miklu meiri á Akureyri en í Glæsibæjarhreppi 1959, en þar sem G hélt uppi nokkrum tengslum við heimili foreldra sinna á Sólborgarhóli í nefndum hreppi áminnzt ár, skráði heimili sitt þar og var eigi, svo séð yrði, krafinn um út- svar til Akureyrar, áður hann lyki útsvari til Glæsibæjar- hrepps, taldi dómarinn Akureyri eigi hafa nægjanlegan grundvöll undir útsvarskröfu sinni ............00..000.... . mgr. 8. gr. laga nr. 43/1960 segir: „Útsvar af landbúnaðar- afurðum, framleiddum innanlands og seldum í umboðs- eða heildsölu, má eigi nema meiru en 2%% af heildarveltu“, og í fyrra málslið 3. mgr. sömu lagagr. segir: „Útsvar á veltu má ekki nema hærra hundraðshluta, miðað við teg- und gjaldstofna, en hann var á hverjum stað 1959 — —“, C1Il Bls. 69 283 CIV Í cl Efnisskrá Samband íslenzkra samvinnufélaga hélt því fram, að óheim- ilt hafi verið að leggja á það útsvar í Reykjavík 1960 sam- kvæmt reglunni um 2.5%, af heildarandvirði framangreindra landbúnaðarvara, ef veltuútsvarið yrði með þeim hætti hærra en sem svarar 2% af umboðslaunum Sambandsins fyrir sölu á framangreindum vörum. Talið var, að í 2. mgr. 8. gr. laganna væri fortakslaus heimild til að ákveða út- svar Sambandsins 1960 2.5%c af heildarveltu þess á framan- greindum afurðum, enda hafi fyrri málsliður nefndrar lagagreinar eigi takmarkað þá heimild, þar sem eigi hafi verið leitt í ljós, að lagt hafi verið í Reykjavík á árinu 1959 á sams konar gjaldstofn, sem hér var um að tefla, lægra veltuútsvar en heimilað var með 2. mgr. 8. gr. laga nr. 43/1960 .....20000000.ne ens ið 3. gr. laga nr. 43/1960 um bráðabirgðabreytingu á lögum nr. 66/1945 um útsvör er svo mælt, að útsvör síðastliðins árs skuli dregin frá hreinum tekjum, ef þau hafa verið greidd sveitarsjóði að fullu fyrir áramót næst á undan niðurjöfnun. Þá segir í ákvæði til bráðabirgða sömu laga, B.lið, að leyfa skuli við álagningu útsvara 1960 til frá- dráttar tekjum útsvör, sem voru álögð 1959 og greidd sveitarsjóði fyrir 1. maí 1960. Samkvæmt þessu ákvæði bar við álagningu útsvars á Olíufélagið h/f í Reykjavík 1960 að draga frá hreinum tekjum þess útsvör, er á það höfðu verið lögð 1959 utan Reykjavíkur og greiðzt höfðu fyrir 1. maí 1960, áður en tekjuútsvar félagsins var ákveðið. Þar sem útsvarið hafði verið álagt og innheimt, án þess að útsvör, greidd af tekjum ársins 1959 og heimt utan Reykja- víkur til 1. maí 1960, hefðu verið frá dregin, var borgar- sjóður Reykjavíkur dæmdur til endurgreiðslu hins of- heimta ........0..es ses Skipstjóri. Sjá laun. Skiptamál. Sjá dómstólar, hjón. A, sem samkvæmt dómi Hæstaréttar hafði verið vikið réttilega úr fjárfélagi, brast heimild til að krefjast opinberra skipta á búi félgsins, en átti hins vegar rétt til að sækja félagið eða félagsmenn til að gera honum skil á eignum hans í félaginu á þeim tíma, er honum var vikið úr því ........ Samkvæmt 33. gr. sbr. 90. gr. laga nr. 3/1878 bar mál á hendur þrotabúi til greiðslu skaðabóta fyrir slys á vinnustað undir skiptarétt. Var héraðsdómur og málsmeðferð að því leyti ómerkt .......0..00en ner Skuldajöfnuður. Krafa um endurheimt á greiðslu, sem innt hafði verið fyrir- Bls. 2883 401 637 907 Efnisskrá CV Bls. varalaust af hendi, varð ekki höfð uppi til skuldajafnaðar verkkaupskröfu ...........2.00002. 00... 184 Skuldamál. Sjá ábyrgð, byggingarsamvinnufélög, dómstólar, laun, vinnusamningar. Maður firrti sig og verkfélaga sinn rétti til bóta vegna niður- fellingar á verksamningi með því að taka við öðru verki hjá verkseljanda og hreyfa eigi bótakröfu fyrr en mörgum mánuðum eftir, að þeir fóru úr þjónustu hans. Sjá verk- SAMNINgAFr .......0000.000 0 456 Afli vélbáts K h/f var lagður inn í frystihús E, og taldi E, að andvirði hans hefði gengið til greiðslu á skuld niður- suðuverksmiðju við E. Þar sem E tókst ekki að sanna þetta, var hann dæmdur til að greiða K h/f andvirði fisksins 499 S fól G lögfræðingi að innheimta víxil á hendur K. Var S dæmd víxilfjárhæðin að frádreginni afborgun. P, er áður hafði átt víxilinn, taldi sig eiga innheimtuféð og studdist við þá frásögn G, að S og H, er milligöngu hafði haft um kaup og sölu víxilsins, hefði tjáð G það. Fullyrðing P var ósönnuð, og var honum því eigi dæmt innheimtuféð. Sjá sönnun .......20..000.02 00 ss 649 Prentmyndir h/f sóttu Alþýðublaðið til greiðslu skuldar, að fjárhæð kr. 382.062.49, sem var skuld blaðsins hinn 5. júlí 1960 samkvæmt viðskiptareikningi Prentmynda h/f, en framkvæmdastjóri þess fyrirtækis kvaðst hafa áður gefið upp kr. 179.000.00 af skuldinni. Fyrirsvarsmenn blaðsins töldu, að nefndur framkvæmdastjóri hefði lofað frekari afslætti, en þar sem þeir leiddu eigi sönnur að þeirri stað- hæfingu, var Alþýðublaðið dæmt til greiðslu stefnukröf- UNNAr .......00.00 see 695 Stjórnsýsla. Með bréfi 23. maí 1958 svipti ráðherra S lyfsöluleyfi frá 1. sept. s. á, er konungur hafði veitt honum 2. apríl 1928. Þessi leyfissvipting var dæmd ógild frá upphafi ........ 460 Stóreignaskattur. Sjá skattar. Sýslunarmenn. Sjá fjárdráttur. Söluskattur. Sjá skattar. Sönnun. a) Einkamál. Vinstri hönd Þ, sem hafði á hendi gæzlu flökunarvélar í frysti- húsi, lenti í skurðhjóli vélarinnar, með þeim afleiðingum CVvI Efnisskrá að taka varð vísifingur og löngutöng af um interphalan-- gealliðinn. Fjórir dómendur Hæstaréttar lögðu til grund- vallar frásögn Þ um, að slysið hefði borið að hendi með þeim hætti, að karfa hefði verið kastað í hnésbót honum, en við það hafi hann hrasað, gripið fram fyrir sig með vinstri hendi og þá lent í vélinni, enda hefðu fyrirsvars- menn frystihússins eigi tilkynnt Öryggiseftirliti ríkisins slysið, eins og boðið er í 26. gr. laga nr. 23/1952. Einn dóm- enda taldi ósannað, að slysið hafi að höndum borið með nokkrum þeim hætti, sem eigendur frystihússins bæru ábyrgð á, enda sáu vitni þau, sem viðstödd voru og spurð voru, eigi slysið, en reki eigi gerður að því að spyrja önn- Ur VIitMi .......00.200000 sess R varð fyrir bifreiðarslysi og bað P að fá aðstoð J héraðs- dómslögmanns um bótakröfur á hendur vátryggingarfélagi (V). P kvaðst hafa falið J að „leita upplýsinga um það, hversu háar bætur fengjust greiddar án málssóknar“. J samdi við V um bætur, veitti þeim viðtöku og eyddi þeim í sjálfs sín þarfir. Samkvæmt 4. gr. laga nr. 61/1942 er umboð málflytjenda takmarkað við flutning mála fyrir dómi. Þar sem V tókst eigi að sanna umboð J til að semja um bætur og taka við þeim, varð V að greiða R bætur .. Ákvæði í kaupsamningi um jörð, er tók til veiðiréttar fyrir Kh EG landi hjáleigu jarðarinnar, batt eigi kaupanda hjáleigunn- ar, þar sem ákvæðinu var eigi þinglýst og ósannað, að kaupandi hjáleigunnar hefði um það vitað .............. /£ lagði afla vélbáts síns inn í frystihús E, er taldi, að svo hefði samizt, að andvirði fisksins hefði gengið til greiðslu á skuld niðursuðuverksmiðju N við sig. Þar sem E tókst eigi að sanna staðhæfingu sína, var hann dæmdur til að greiða K h/f andvirði fisksins ........0.0.0.000 00... 00... seldi 27. marz 1961 S jörð, sem afi hans hafði samið um kaup á fyrir 5. jan. 1886, faðir EG erft 22. des. 1895 og EG keypt af móður sinni með kaupsamningi 1917 og afsali 1918. Í máli á hendur EG og S tókst fimm systkinum EG eigi að sanna, að jörðin hefði verið óslitið í ætt þeirra þann tíma, sem 26. gr. laga nr. 116/1943 með breytingum sam- kvæmt 1. 16/1950 áskilur, til þess að jörð verði ættarjörð gegn vilja jarðareiganda. Var þeim EG og S því dæmd sýkna 5 Faðir G taldi sig eiga 37.5% íbúðar, sem G var þinglesinn eig- andi að. Honum tókst eigi að sanna þá staðhæfingu. Sjá eignarréttur ..........000000 senn A var sýknaður af kröfum ákæruvaldsins fyrir brot á áfengis- og umferðarlögum. Í skaðabótamáli á hendur ríkinu, leiddi hann eigi sönnur að því, að hann væri saklaus af hegðun þeirri, er hann hafði verið saksóttur fyrir. Var ríkissjóður Bls. 356 499 590 Efnisskrá CVII Bls. því sýknaður af skaðabótakröfu hans vegna saksóknar- innar. Sjá skaðabætur ................... 0000... 628 Sumarið 1955 keypti K bifreið með aðstoð S. Samþykkti K víxil, er S gaf út og framseldi eyðuframsali, að fjárhæð kr. 35.000.00. Útgáfudagur var tilgreindur 28, júlí 1955, en gjalddagi 1. nóv. Trygging var veðréttur í bifreiðinni. S fékk H víxilinn í hendur, er seldi hann P. Hinn 3. nóv. s. á. var ritað á víxilinn, að K hafi greitt kr. 7000.00. H, sem virðist hafa haft víxilinn í höndum, samdi nú við S, þar sem K gat eigi greitt þá frekar. Kveðst S hafa leyst til sín víxilinn með nýjum 24.000.00 víxli og peningum, að fjárhæð kr. 6000.00. Trygging fyrir vixli þessum var veðskuldabréf í bifreið S. Að nokkrum mánuðum liðnum urðu þeir H og S ásáttir um að fela G lögfræðingi að innheimta víxil þann, er K hafði samþykkt. G höfðaði mál í nafni S á hendur K, og var K hinn 21. júlí 1956 dæmdur til greiðslu. Hinn 6. marz 1957 og 1. nóv. s. á. var gert fjárnám hjá K til fullnustu dóminum. Þá er K hafði greitt inn á víxildóminn, alls kr. 26—27.000.00, vildi S fá fé hjá G, en G neitaði að greiða, og bar fyrir, að þeir H og S hefðu tjáð sér, er þeir fólu honum víxilinn til innheimtu, að P væri eigandi hans. P fullyrti og, að hann ætti víxilinn, þótt hann hafi látið viðgangast, að víxilmálið væri rekið í nafni S. H andaðist sumarið 1956. Gat hann því ekki um málið borið, en K skýrði svo frá, að H hefði sagt sér, að S hefði „þá þegar gert umræddan víxil upp við sig“. Kvaðst K hafa staðið í þeirri trú, að S ætti víxilinn. Í máli P á hendur S tókst P eigi að sanna. að hann hafi verið eigandi fjárkröfu þeirr- ar á hendur K, sem S var dæmd 21. júlí 1956. Átti P því eigi kröfu til innheimtufjár, sem greitt var til lúkningar nefndri kröfu ........2..22.200 0000 err 649 b) Opinber mál. Eigi var sannað, að maður, er varð fyrir líkamsárás, hefði beðið atvinnutjón eða klæðnaðar af þeim sökum .............. 14 A ók bifreið með áhrifum áfengis. B var farþegi hans. Læknir tók fyrst annan þeirra á lækningastofu sína, tók honum blóð, ritaði vottorð um blóðtökuna, þar sem tilgreint var nafn blóðláta. Fékk læknirinn síðan blóðglasið og vott- orðið lögreglumanni, sem kveðst hafa vafið vottorðinu um glasið Í vasa sínum. Síðan tók læknirinn hinum manninum blóð, ritaði vottorð þar um og afhenti lögreglumanninum, sem segist hafa vafið þessu vottorði einnig um blóðglasið og stungið í annan vasa sinn. Síðar kveðst hann hafa tekið hvort glas og vottorð sér úr vasa sínum, merkt glösin og skráð merkin í bækur lögreglunnar. Mun meira áfengismagn var CVIITI Efnisskrá í blóði A en B eftir merkingunni. Vætti skáru eigi úr, hvor þeirra hefði verið meira ölvaður. Þar sem blóðúrtökin voru eigi þegar í stað látin í lokuð og merkt umslög, þótti eigi öldungis öruggt, að þau hefðu eigi ruglazt, og var því við það miðað, að blóðúrtak það, sem sýndi minna áfengis- magn, væri Úr Á ........00000 000 Akstur með áfengisáhrifum var sannaður á hendur G með játn- ingu hans, blóðprófi og framburði B, sem með honum var í bílnum. Akstur með áfengisáhrifum var sannaður á hend- ur B með vætti vitna og blóðprófi .........00.000000... Tvær flöskur af brennivíni fundust faldar í bíl leigubifreiðar- stjórans B. Hann þótti eigi hafa leitt sterkar líkur að því, að þær hafi eigi verið ætlaðar til sölu. Var honum því refsað samkvæmt 4. mgr. sbr. 3. mgr. 19. gr. og 2. mgr. 42. gr. laga nr. 58/1954. Áfengið var gert upptækt sam- kvæmt 42. gr. 2. mgr. sömu laga ......0.00000.0.0.0... Þrír lögreglumenn töldu sig sjá álengdar G eiga viðskipti við B í bíl hans. Skilyrði þeirra til að skynja þetta voru eigi góð. Þá er G steig út úr bílnum, tóku þeir hann tali. G kvaðst hafa keypt eina flösku af áfengi fyrir hjón af B og afhent hjónunum flöskuna. Lögreglumennirnir höfðu ekki upp á hjónunum. Vætti G um útlit B og bílsins var óskýrt, og eigi var G samprófaður B. Þá tóku lögreglu- mennirnir B eigi strax til yfirheyrslu. Sök var eigi talin sönnuð á B ........2.00eesnsses S ók Þíl með 0.91%. áfengismagn í blóði. Samkvæmt þessu, vætti lögreglumanns, niðurstöðu af blæstri í áfengisskynj- ara og reikulum framburði S sjálfs um áfengisneyzlu, var talið sannað, að hann hafi eigi getað stjórnað Ökutæki örugglega í umrætt sinn, sbr. 3. mgr. 25. gr. laga nr. 26/ 1958. Var honum refsað samkvæmt því ....0.0000000000.. Með játningu J, sem kom heim við vætti lögreglumanns og rannsókn á blóði hans, var sannað, að hann hafði ekið bíl með 1.38%, áfengismagni í blóði. Var honum refsað sam- kvæmt því ......02.0000 000. Eiginmaður misþyrmdi konu sinni um kl. 05.00—06.00 í ölæði svo hrottalega, að hún hlaut bana af. Blóðsýnishorn var tekið úr honum kl. 1440 sama dag. Prófessor ályktar út frá áfengismagni í blóðsýnishorninu, hversu mikið áfengi hafi verið í blóði sökunauts, er hann framdi afbrotið .... Togarasjómenn.. Sjá lögveð. Togveiðar. Sjá fiskveiðabrot. Bls. 50 115 147 359 562 er (Öð Efnisskrá CIX Bls. Tómlæti. Hreppur gerði veg, sem áður var einkavegur, að hreppsvegi og lét breikka hann, þar sem hann lá um ræktað land K. Dómkvaddir menn mátu bætur handa K fyrir landtökuna. K vildi eigi veita þeim viðtöku, með því að hann taldi sig eiga rétt á frekari bótum. Honum voru dæmdar þessar bæt- ur Í máli, er hann höfðaði mörgum árum seinna til greiðslu þeirra bóta, er hann taldi sig eiga rétt á, enda hafði hann eigi fyrirgert rétti sínum, þó að hann tæki eigi á sínum tíma við framboðinni greiðslu ............00.0....00.00... 123 Maður firrir sig og félaga sinn með framkomu sinni rétti til að krefjast bóta vegna niðurfellingar á framkvæmd á verki, sem þeir höfðu tekið að sér með verksamningi. Sjá Verk- SAMNINGAR ............0000 456 L var stjórnarformaður hlutafélagsins S og skipstjóri á skipi þess frá öndverðum nóv. 1954 til loka ágústs 1957. Allan þann tíma voru honum greiddir tveir hásetahlutir í laun. Í máli, höfðuðu 24. júlí 1958, krafðist L þess, að honum yrðu greidd viðbótarlaun, kr. 300.00 á mánuði auk dýrtíðar- uppbótar fyrir skipstjóratímann. Þar sem L hafði eigi allan starfstímann áskilið sér meira kaup en greitt var og þannig eigi veitt vinnuveitendum sínum færi á því í tækan tíma að svara kröfum hans um meira kaup, gat hann eigi að alllöngu liðnum starfstímanum komið fram kröfum um viðbótarkaup .......0.0020000 ns 532 Menn missa bótakröfu vegna niðurfellingar á verki, er þeir tóku að sér með verksamningi, með því að þeir tóku við öðru verki um sinn hjá verkseljanda og gerðu eigi kröfu um bætur fyrr en 11 mánuðir voru liðnir frá því þeir báðir voru horfnir úr þjónustu verkseljanda. Sjá verksamninga .. 456 T réðst til K sem bifreiðarstjóri á langleiðum. Hann kvaðst hafa unnið yfirvinnu hjá K. Þar sem hann tók fyrirvara- laust við launum, gat hann eigi síðar krafið um eftirvinnu, enda eigi skýrar sannanir færðar fram af hans hendi um eftirvinnu ...........02 0000 808 Trúarskoðanir. Sjá vitni. Umboð. Samkvæmt 4. gr. laga nr. 61/1942 er umboð málflytjenda tak- markað við flutning mála fyrir dómi. R varð fyrir bifreiðar- slysi og bað P að leita til J héraðsdómslögmanns um að- stoð um bótakröfur á hendur vátryggingarfélagi (V). P kvaðst hafa falið J að „leita upplýsinga um það, hversu háar bætur fengjust greiddar án málssóknar“. J samdi við V um bætur, veitti þeim viðtöku og eyddi í sjálfs sín CX Efnisskrá Bls. þarfir. Þar sem V tókst eigi að sanna umboð J, varð V að greiða R bætur .............0000000 0 nes 356 Umferð. Umferðarlög. Sjá einnig áfengislagabrot. Uppgröftur fór fram á syðri helming Sundlaugavegar, skammt vestan Hrísateigs í Reykjavík, og stóð mannlaus vörubif- reið á akbrautinni við uppgröftinn. A ók vestur Sundlauga- veg, frekar hægt að dómi sjónarvotts og að sögn Á á fremur rólegri ferð, ca. 15—20 km hraða pr. klst. Þá er A ók fram hjá hinni kyrrstæðu bifreið, hljóp 5 ára drengur fyrir bifreið A, varð fyrir henni og lærbrotnaði. A kveðst hafa orðið var drengsins, er vafalaust hafi komið frá syðri jaðri vegarins, rétt í því að hann skall á bifreið hans. Hafi hann þá snarhemlað bifreiðina, er hafi stöðvazt mjög fljótt. Varhugavert þótti að fullyrða, að A ætti sök á slysinu, og var hann sýknaður af refsikröfu .........00000. 0... 00.0.. 46 Maður dæmdur fyrir nytjastuld á bifreið, neyzlu áfengis og ölvun við akstur. Hann var sviptur ökuleyfi í eitt ár .... 141 Taka skyldi skúr af bifreið með lyftu, sem stóð á annarri bif- reið, og var lyftubifreiðin kyrrstæð og vél hennar eigi Í gangi, meðan á lyftingunni stóð. Lyftingin mistókst, og féll skúrinn tvisvar niður aftur á bifreið þá, sem hann hafði staðið á, og skemmdi hana. Tjónið var eigi talið hafa orðið af lyftubifreiðinni í notkun, sbr. 67. og 68. gr. laga nr. 26/1958. Var vátryggingarfélag það, sem lyftubifreiðin var tryggð hjá samkvæmt 70. gr. nefndra laga, sýknað af kröfu um að greiða tjónbætur ........00000%0 0000... 0... 163 A hljóp út á mikið farna umferðarbraut í áttina að bifreiða- stöðli og hugðist taka sér far með áætlunarbíl, sem kom frá vinstri. Hann fipaðist, stanzaði á miðri brautinni og hljóp síðan móti bíl B, sem kom akandi frá hægri. Varð Á fyrir bíl B og hlaut fótbrot. Gáleysi A var mikið, en B gætti eigi nægilegrar varkárni, þar sem hann ók fram hjá bifreiðastöðli. Lögð var á B ábyrgð að % hlutum ........ 217 A ók austur Nesveg á Seltjarnarnesi. Hann sá til ferða 8 ára telpu, sem var á göngu eftir stíg, er liggur að Nesveg. Ör- litlu síðar tók telpan sprett út á Nesveg, varð fyrir bíl A og beið bana. Talið var, að A hefði ekið óvarlega og of hratt eftir aðstæðum og brotið gegn 1. mgr. 26. gr., 1. mgr. 37. gr., L lið 49. gr. og 80. gr. laga nr. 26/1958 og svo við 215. gr. laga nr. 19/1940. Var A refsað með 60 daga varð- haldi og hann sviptur ökuleyfi í tvö ár samkvæmt 81. gr. laga nr. 26/1958 ......0200000 neee 238 Samkvæmt vottorði bifreiðaeftirlits ríkisins var aflvél reiðhjóls með 49 rúmcentimetra strokkrúmmáli og undir einu hest- afli. Ákvæði 4. sbr. 3. mgr. 34. gr. laga nr. 23/1941 komu Efnisskrá CXI Bls. því til greina um bótagreiðslu vegna árekstrar reiðhjólsins og bifreiðar, sbr. 1. gr. nefndra laga og 2. mgr. c-liðar 1. gr. laga nr. 13/1955 ............0.0... 000... 356 J var dæmd refsing samkvæmt 4. mgr. 19. gr. og 2. mgr. 42. gr. laga nr. 58/1954 fyrir að flytja 12 flöskur af brenni- víni í bifreið sinni, er B ók, frá áfengisverzlun. Með því að hann hafði með nýgengnum dómi verið sviptur ökuleyfi ævilangt, felldi saksóknari niður fyrir Hæstarétti kröfu í ákæruskjali um sviptingu ökuréttinda á hendur J ...... 710 R 4540 var hinn 28. janúar 1961 ekið aftan á R5670 á Miklu- raut, er R 5670 var ekið af stað frá vinstra vegarjaðri. Var áreksturinn harður, og var R 4540 eftir hann að nokkru utan vinstri vegarbrúnar, en R5670 á hægri vegarhelming 13 m austar á veginum. Stjórnandi R 4540 taldi, að R 5670 hefði beygt út á veginn í veg fyrir sig. Sannað var talið, að stjórnandi R 4540 hefði misst stjórn á henni á hálum veginum vegna of hraðs og ógætilegs aksturs með þeim afleiðingum, að bifreiðin skall aftan á R 5670, en hins vegar væri ósannað, að akstur R 5670 hefði verið með þeim hætti, að sök yrði lögð á stjórnanda hennar .............. 814 Báti var lyft af palli vörubíls með vökvalyftubúnaði bílsins, sem knúinn var af aflvél hans. Ó, sem taka skyldi við bátnum ásamt öðrum mönnum, lenti milli tréstubba, er báturinn skyldi renna niður á, og fótbrotnaði, og fór úr liði um ökla. Eigandi bifreiðarinnar og vátryggjandi hans voru taldir ábyrgir samkvæmt 67. gr. og 2. mgr. 74. gr. laga Nr. 26/1958 ........00.%0.2 0000 907 Umferðarréttur, Í seldi 2. okt. 1928 J lóðina nr. 11 við Pósthússtræti í Reykja- vík. Í afsalinu veitti Í, sem einnig átti lóðina nr. 9 við sama stræti, J og réttartökum hans „frjálsan rétt til um- ferðar um ofangreindan 3.15 metra breiðan gang sunnan af lóðinni nr. 9 við Pósthússtræti meðfram öllum norður- takmörkum þeirrar lóðar, en umferðarréttur þessi skal eigi vera því til hindrunar, að eigandi nr. 9 byggi yfir gang Þennan í minnst 3!% metra hæð“. Við sölu á lóðinni nr. 9 var kvöðinni lýst með sama hætti. A eignaðist fasteignina nr. 9 með afsali 19. marz 1955 og reisti þar fimm hæða skrifstofuhús, sem fullbyggt var 1960. Í gegnum hús þetta var hafður gangur, þar sem áður var sund milli húsa. Hurðir voru settar fyrir þann enda gangsins, sem að götu snýr, og er hægt að læsa þeim. Veggur, 24.0 cm, var settur að lóðarmörkum hússins nr. 11. Breidd gangsins reyndist vera 313.5 cm við götuhlið og 317.5 em inn að garði. Hæð gangsins inn að garði er 344.0 cm. Í dyrabúnaði út að götu CXII Efnisskrá eru opnanlegar dyr með frírri hæð 260.0 cm og minnstri frirri breidd 282.35 cm. Dæmt var, að umferðarrétturinn tæki til allrar venjulegrar og eðlilegar umferðar, sem gera mátti ráð fyrir í sambandi við rekstur veitingahúss, þar á meðal umferðar bifreiða og annarra ökutækja, enda voru dyr á kjallara veitingahússins í norðausturhorni þess og þar nokkurt athafnasvæði fyrir gistihúsið á þeim tíma, er hér skiptir máli. Frá því skömmu eftir að rekstur gisti- hússins hófst og þangað til A eignaðist lóðina nr. 9, við- gekkst það, að farartæki með varning til gistihússins eða frá höfðu viðdvöl á kvaðarganginum, en eigi var Í ljós leitt, að ítakshafi hafi fyrr en 1960 komið þar fyrir neinum mannvirkjum, er gerði slíka kvöð sýnilega. Þar sem svo stóð á, hafði eigandi gistihússins eigi eignazt hinn víðtæk- ari rétt til dvalar farartækja á ganginum fyrir afnota- hefð, sbr. 2. gr., 7. og 8. gr. laga nr. 46/1905. Frávik gangs- ins frá ákvæðum kvaðargerningsins voru eigi metin svo mikilvæg, að ástæða væri talin til að kveða á um breytingu á þeim dýra og snyrtilega búnaði gangsins, sem Á hafði látið fullgera .......0.0..0000 sn ssrr nes Uppboð. Uppboð auglýst og haldið samkvæmt lögum nr. 49/1951 um Bls. sölu lögveða án undangengins lögtaks .......0.00000000.. 330 Upptaka Áfengi gert upptækt ......00000000 00 enn 147, 492, 710 Afli og veiðarfæri togara gerð upptæk ......00000000... 565, 573 Útburðargerðir. Krafa um útburð af jörð eigi tekin til greina. Sjá ábúð „119 Með kaupsamningi 18. maí 1961 seldi G kaupandanum J þriðju hæð í húsi í Rvík og fékk honum hana til afnota 1. júni s. á. Kaupsamningnum var eigi þinglýst. En samkvæmt honum átti J að fá afsal fyrir íbúðinni hinn 15. sept. s. á. að fullnægðum ýmsum skilyrðum, svo sem greiðslu hluta kaupverðs, undirgöngu veðlána, útgáfu skuldabréfs með veði í eigninni o. fl. J vanefndi þessi kaupskilyrði stór- kostlega. G riftaði því kaupunum með bréfi 14. des. 1961 og krafðist þess, að J viki úr húsinu eigi síðar en 5. jan. 1962. Hinn 8. jan. 1962 krafðist G síðan útburðar á hend- ur J. Útburðarkrafan var tekin til greina samkvæmt N. L. 6—14—6, enda þótt J hefði greitt í tveimur greiðslum nokkurn hluta kaupverðs .........000.00 0000 nv nr. I hafði verzlunarhúsnæði á leigu á fyrstu hæð í húsi Í h/f og rak þar blómaverzlun. Á leigusamningstímanum seldi hann ö27 Efnisskrá CKIIl Bls. O h/f blómaverzlunina ásamt rétti til afnota af húsnæði hennar. Síðar seldi O h/f F h/f blómaverzlunina og fram- seldi jafnframt húsaleigusamninginn. Í h/f beitti eigi, þrátt fyrir mótmæli, rétti sínum til að bera hina nýju leigu- taka út, heldur tók við leigugreiðslum fyrirvaralaust úr þeirra hendi. Skapaðist þannig samningsígildi um leiguna milli Í h/f og F h/f. Fl h/f hafði húsnæði á annarri hæð nefnds verzlunarhúss Í h/f. Stóðu að Fl h/f sömu bræður og að F h/f, en eigi var sami maður prókúruhafi fyrir bæði fyrirtækin. Í júlí 1961 lét Í h/f gera uppkast að leigu- samningi, er hann ætlaðist til, að gilti fyrir bæði fyrir- tækin, þar sem leigutíminn átti að renna út 31. des. 1961. Var samningur þessi undirritaður af framkvæmdastjóra og prókúruhafa fyrir Fl h/f, en eigi af hendi F h/f. Var og eigi sannað, að fyrirsvarsmaður F h/f hefði játazt undir þann samning. Útburður á hendur F h/f varð því eigi reistur á leigusamningnum .............0.00.00 0000 t21 Vátrygging. Leigubifreiðarstjórinn A gekk frá bifreið sinni að kveldi hins 18. marz 1960 á bílastæði milli Safnhússins og Arnarhvols í Reykjavík. Hann kvað hurðarhún hafa vantað á vinstri afturhurð, og hafi því eigi verið unnt að læsa henni á venjulegan hátt, en hann segist hafa getað opnað hana þannig, að hann stakk fingri inn í gatið, þar sem húnninn átti að vera og ýtti læsingarjárninu til, svo að hurðin opn- aðist. Lét A bifreiðina standa þarna nokkra daga, en hinn 23. s. m. fannst bifreiðin uppi í Hvalfirði, þar sem hún hafði oltið út af veginum og niður í fjöru. Var hún ónýt. Af stöðu kveikjulássins mátti sjá, að lykill hafði verii notaður, en við athugun kom í ljós, að opna mátti kveikju- lásinn með nokkrum lyklum af mismunandi gerðum. A höfðaði mál á vátryggingarfélag (V) til heimtu húftrygg- ingar að fráðregnu verðmæti ræfilsins. Taldi V hann hafa sýnt stórkostlegt gáleysi með frágangi sínum á bifreið- inni og ætti hann því eigi heimtingu á tryggingarfénu, með því að V væri undanþegin ábyrgð á slíku tilviki sam- kvæmt 10. gr. hinna almennu vátryggingarskilmála. A voru dæmdar 75% bætur samkvæmt 3. mgr. 12. gr. skilmál- anna, er kveður á þær bætur, er vátryggði hefur valdið tjóninu af óvarkárni, sem eigi má telja stórkostlega, sbr. 20. og 34. gr. laga nr. 20/1956. Bifreið var einungis notuð sem undirstaða undir lyftu, án þess að vél hennar væri í gangi. Tjón hlauzt af, er lyfta skyldi skúr með lyftunni af annarri bifreið. Eigi varð talið, að tjónið hefði hlotizt af bifreið þeirri, sem lyftan h CXIV Efnisskrá Bls. stóð á, Í notkun, sbr. 67. og 68. gr. laga nr. 26/1958, og var því vátryggingarfélag það, sem lyftubifreiðin var tryggð hjá samkvæmt 70. gr. nefndra laga, sýknað af kröfu um að bæta tjónið ..........00.0.. ern nn nn 163 K var eigandi meginhluta jarðarinnar S, sem var öll 20 hundr- uð að fornu mati. N tók við jarðarafnotum í júní 1920 sam- kvæmt úttektargerð. Hinn 3. desember 1924 veitti K ábú- andanum N og syni hans J lífstíðarábúð á 15 hundruðum af jörðinni, en 5 hundruð virðast þeir þá eiga sjálfir. Ábúðin laut lögum nr. 1/1884. Hinn 1. nóvember 1948 gaf K dóttur sinni B 6 hundruð jarðarinnar, en J var þá orðinn eigandi 14 hundraða. Árið 1930 létu N og J framkvæma á sjálfra sín kostnað talsverðar endurbætur á íbúðarhúsum og jafn- vel endurbyggingu af hluta, og um 20 árum síðar fram- kvæmdi J enn endurbætur á þeim. Húsin voru skyldu- tryggð hjá Brunabótafélagi Íslands, sbr. 3. gr. laga nr. 26/1932 og 'T. gr. laga nr. 9/1955, og annaðist J greiðslu iðgjalda. Nam vátryggingarfjárhæðin 100 þús. krónum. Hinn 27/8 1956 brunnu íbúðarhúsin. Fluttist J þá brott af jörðinni, en nytjaði hana samt áfram að nokkru og stóð B skil á lækkuðu eftirgjaldi. Hinn 13/2 1957 greiddi Bruna- bótafélag Íslands J brunabætur, er lækkaðar voru niður í kr. 93.093.00, þar sem eigi skyldi byggja bæjarhúsin upp að nýju. B stefndi J og brunabótafélaginu síðan til greiðslu 6/20 hluta nefndrar fjárhæðar, þ. e. kr. 27.927.90 ásamt vöxtum. Brunabótafélagið hafði eigi réttmæta ástæðu til að ætla, að J ætti einn tilkall til brunabótafjárins. Með hliðsjón af því, að J hafði kostað miklu til viðhalds og endurbyggingar húsanna, var hlutur B í Þbrunabótafénu metinn kr. 12.000.00. Voru J og Brunabótafélag Íslands dæmd óskipt til að greiða B þessa fjárhæð með vöxtum frá þeim degi, er bruninn Varð .....0000.0 0... ...0. 0... 207 Vegir. Útgerðarfélag (Ú) kom sér upp aflastöð á skák, er það fékk á erfðaleigu á sjávarbakka. Það lagði 3 metra breiðan veg 1931 um ræktuð lönd, þar á meðal lönd kotanna A og N, niður að aflastöðinni og tók á sig skyldu til að girða beggja megin vegarins. Girðinguna setti það upp 1932. Hreppurinn (H), sem erfðaleigulandið var í, eignaðist erfða- leiguréttindin 1939 og lét gera veginn að hreppsvegi 1940. H lét 1945 taka landræmu meðfram veginum, 3.5 metra að breidd, til breikkunar honum, sbr. 24. og 6. gr. laga nr. 101/1933. Dómkvaddir menn voru látnir meta bætur til jarðeiganda. K, sem átti kotið Á og %% af kotinu N, voru metnar kr. 889.68 í bætur. K voru dæmdar þessar bætur Efnisskrá CXV Bls. úr sjóði H í máli, höfðuðu 1956. Hins Vegar fékk hann eigi bætur frá H fyrir það land, er faðir hans sem eigandi A hafði látið undir veginn 1931, þar sem H eignaðist þann hluta vegarins með sömu kjörum og réttarleifandi hans. Frá var vísað kröfu um bætur fyrir frekari breikkun veg. arins en gerð var 1945, þar sem gögn um það efni, Þ. á m. matsgerð, voru eigi nægilega skýr. Þá er vegurinn Varð hreppsvegur, var girðingin meðfram honum orðin léleg. Kvartaði K undan því fljótlega. Bótaréttur hans fyrir átroðning fyrntist því eigi, sbr. 29. gr. laga nr. 101/1933. H játaðist 6. sept. 1942 undir að setja upp girðingu. Eigi efndi H þetta loforð, en greiddi K 1942 kr. 250.00 til endurbóta á girðingunni. H var dæmt að bæta K þá fjárhæð, sem matsmenn mátu 30. marz 1959, fyrir átroðning, sem hlauzt af því, að girðingu var eigi haldið við, þ. e. kr. 8000.00 .. 123 Verksamningar. Sbr. vinnusamningar. Félag Vatnsvirkja (V) var deild í Sameinuðum verktökum og hafði 1956 á hendi framkvæmd verks á Keflavíkurflug- velli, sem var þáttur heildarverksamnings Varnarliðsins og Sameinaðra verktaka. V gerði verksamning við S og J um „uppsetningu á 5 hitablásurum ásamt leiðslum og Þblikk- leiðslum ásamt öllu tilheyrandi. Einangrun undanskilin“ í svonefndum Navy Hangar. Umsamin verklaun voru kr. 45.000.00. Haustið 1956 dró Varnarliðið úr framkvæmdum sínum, og hinn 15. október 1956 var verk þeirra S og J stöðvað á byrjunarstigi. Höfðu þeir þá fengið greiddar kr. 2.181.55., Þeir unnu þó áfram á vegum V að öðrum störfum, J til 12. des. 1956 og S til 19. jan. 1957. Námu kaupgreiðsl- ur til S á tímabilinu 24. sept. 1956 til 19. jan. 1957 kr. 21.- 132.25. Haustið 1957 lét Varnarliðið taka aftur til við verk það, sem J og S hafði verið falið, en eigi var það nú unnið á vegum V, sem hætt hafði starfsemi, er hér var komið. Hinn 27. des. 1957 ritaði S í sínu nafni og J bréf til V og krafðist bóta fyrir það, að þeim J hefði eigi verið veitt- ur kostur að ljúka verkinu. Eigi var sannað gegn mótmæl- um V, að S hefði hafizt handa um að krefja bóta fyrr en 27. des. 1957, 14 mánuðum eftir að samningsverkið var stöðvað og 11 mánuðum eftir að hann hvarf úr þjónustu V, bar sem S hafði unnið, að því er séð varð, athugasemda- laust um þriggja mánaða skeið eftir niðurfelling verksamn- ingsverksins. Að svo vöxnu máli þótti S með framkomu sinni hafa firrt sig og J rétti til skaðabóta fyrir verk- stöðvunina ..............0.0... 00. 456 CXVI Efnisskrá Vettvangsmál. Dómur í vettvangsmáli ómerktur vegna gallaðrar meðferðar málsins í héraði. Sjá ómerking .......0200000. 0... 0... Vextir. B og J lentu í áflogum 4. april 1952, og hlaut J mikla ákomu. Hann höfðaði skaðabótamál á hendur J með stefnu 5. nóvember 1957. Vextir af skaðabótum voru dæmdir frá >. nóvember 1953, en vextir frá fyrri tíma voru fyrndir, sbr. 2. tl. 3. gr. laga nr. 14/1905 ......0000.000nnnnnr nan K synjaði viðtöku á bótum, sem metnar voru af dómkvöddum mönnum, fyrir breikkun á hreppsvegi um ræktað land hans, þar sem K krafðist frekari bóta. Í máli, er hann höfðaði allmörgum árum síðar, voru honum einungis dæmd- ar þessar bætur, en án vaxta lccccc00000 0000... Samkvæmt endurriti úr hreppsbók, hafði sú aðferð verið við- höfð um margra ára skeið, að færa K útsvar hans til gjalda á viðskiptareikningi, en færa honum þar jafnframt til tekna þóknun fyrir ýmis störf í þágu hreppsins. Á við- skiptareikning þenna höfðu aldrei verið færðir neinir dráttarvextir. Eins og þessum viðskiptum var háttað, gáfu fyrirsvarsmenn hreppsins K ástæðu til að ætla, að hann yrði ekki krafinn um dráttarvexti. Var K því sýknaður af kröfu um þá .....00c0esnrnereser nr Vinnusamningar. Vinnulaun. A vann í nóvember 1956 hjá meistaranum B við að setja rúður í hús, og var verkið greitt eftir uppmælingartaxta. Nefnd- ur mánuður var einn mesti rigningarmánuður á þessari öld, og mátti því búast við rakaeinkennum í timbrinu. Í marz 1957 urðu aðiljar ásáttir um að taka upp glerlista á öllum gluggum á nefndum húsum og leggja í aftur kítti til að bæta úr göllum, sem fram höfðu kornið. B taldi A eiga sök á hinu misheppnaða verki og vildi því skuldajafna við kaupkröfu A, kr. 16.000.00, kostnaði af því að taka upp rúðulistana aftur, þ. e. kr. 11.073.32. Þar sem B hafði ákveð- ið, að verkið skyldi unnið við hin slæmu skilyrði, var eigi í ljós leitt, að A hefði brotið gegn fyrirmælum B eða sætt gagnrýni af hans hendi við verkið, þá var ósannað, að A hefði bakað sér bótaskyldu gegn B með saknæmu atferli sínu, og var skuldajafnaðarkrafan því ekki tekin til greina. Enn vann A í téðum húsum við smíð innanbúnaðar. Í verð. skrá Trésmíðafélags Reykjavíkur um ákvæðisvinnu segir: „Á alla þessa taxta má bæta við vélavinnu, er nemur 18%.“ B kvaðst hafa ofgreitt A fyrir vinnuna kr. 1371.53, sem svari til nefnds hundraðshluta, þar sem A hafi unnið með Bls. 74 123 123 Efnisskrá CXVII Bls. vélum B og því eigi átt að fá nefnt álag. Krafðist B skulda- jafnaðar við framangreinda kaupkröfu A einnig að þessu leyti. Synjað var um skuldajöfnunina, þar sem hér var um að tefla endurheimt á greiðslu, sem innt hafði verið fyrir- varalaust af hendi, og varð því eigi skuldajafnað við verk- kaupskröfu ........0..000002. 00 184 Kjarasamningur Félags íslenzkra botnvörpuskipaeigenda og Skipstjóra. og stýrimannafélagsins Ægis frá 23. marz 1955 og kjarasamningur sömu aðilja 4. september 1958 giltu um kjör M, sem var skipstjóri á togara bæjarútgerðar (Ú) frá ársbyrjun 1957 til í. des. 1959. Samkvæmt 2. gr. fyrri kjara- samningsins skyldu skipstjórar hafa 2.25% af nánar til- teknu aflaverði í verðlaun og samkvæmt 3. gr, skyldi út- gerðarmaður greiða auk þess 0.5% af aflaverði, reiknuðu með sama hætti, til Lífeyris. og dánarbótasjóðs yfirmanna á skipum Félags íslenzkra botnvörpuskipaeigenda, og var fengin heimild stjórnvalda til, að framlag þetta til sjóðsins skyldi eigi teljast til skattskyldra tekna sjóðfélaga. Ef vanskil yrðu á greiðslu til sjóðsins af hendi útgerðaraðilja, og sjóðfélagi hætti þátttöku í sjóðnum af þeim sökum, skyldu aflaverðlaun skipstjóra hækka um 1.25% upp í 3.5%. Sjóðfélagi skyldi kvarta undan vanskilum, áður en hann hætti þátttöku í sjóðnum. Skyldu þá aflaverðlaunin hækka, ef eigi næðist samkomulag innan 14 daga. Sams konar ákvæði voru í kjarasamningnum 4/9 1958. Vanskil urðu af hendi Ú á greiðslum til nefnds sjóðs, og kvartaði M hinn 15. marz 1960. Skilyrði voru fyrir hendi til að dæma hon- um hin auknu aflaverðlaun fyrir starfstíma hans. Með því að hin dæmda fjárhæð var að nokkru leyti aflaverðlaun samkvæmt ráðningarsamningi og umsamið orlofsfé var einnig þáttur í launakjörum, var M dæmt sjóveð í togar- anum fyrir dæmdum fjárhæðum. Tveir dómendur Hæsta- réttar töldu 0,5% af aflaverðlaununum ekki kaupgreiðslu, heldur févíti og vildu því ekki dæma sjóveð að því leyti .. 392 V lét rafvélaverkstæði gera við ræsi (startara) á bíl sínum. Hann taldi reikninginn fyrir viðgerðina, að fjárhæð kr. 609.18, allt of háan. Eigandi verkstæðisins (H) höfðaði því mál á hendur V til greiðslu hans, og var krafa H tekin til greina í héraði og fjárnám framkvæmt. V áfrýjaði dómi og fjárnámsgerð og fékk nú dómkvadda menn til að meta viðgerðarkostnaðinn. Niðurstaða þeirra var, „að heildarverð á umræddri viðgerð eigi að vera kr. 351.72, sé verkið unnið af sveini“, Þessi niðurstaða, sem var eigi með rökum ve- fengd, var lögð til grundvallar málinu í Hæstarétti .... 405 T réðst sem sjómaður á vélbát G, er stundaði fiskveiðar á vetrar- vertíð. Var T á bátnum 102 daga. G greiddi T kauptrygg- CXVITI Efnisskrá ingu háseta á línuveiðum samkvæmt þáverandi kjarasamn- ingum, en T taldi sig eiga rétt á hærra kaupi nokkurn hluta tímans, þar sem báturinn hefði stundað loðnuveiðar þann tíma og við þessar veiðar hafi fiskazt meira en nam kaup- tryggingu. Þar sem G hafði eigi verið lögskráður á bátinn, enda þótt hann væri meira en 16 rúmlestir að stærð, og sérsamningar voru eigi gerðir um kjör T á bátnum, né féll ráðning hans undir ákvæði kjarasamnings, var launa- krafa T, sem eigi var, svo sannað væri, ósanngjörn, tekin til greina ..........02...00 00. sn Samkvæmt auglýsingu í Lögbirtingablaði 29. des. 1954 var L stjórnarmaður S h/f og hafði heimild til að rita firmað ásamt öðrum hinna tveggja stjórnarmanna. L var skipstjóri á skipi félagsins frá því í öndverðum nóv. 1954 til loka ágúst 1957. Allan þann tíma voru honum greiddir tveir há- setahlutir í laun. Í máli, höfðuðu 24. júlí 1958, krafðist L viðbótarlauna 300 króna fasts kaups á mánuði auk verðlags- uppbótar, alls kr. 12.227.00. Þar sem L hafði eigi allan skip- stjóratíma sinn haft uppi athugasemdir við kaupskilin né áskilið sér meira kaup en greitt var og því eigi veitt félaginu í tækan tíma færi á að svara kröfum hans um meira kaup, þá gat hann eigi að alllöngu liðnum starfstímanum komið fram kröfum um viðbótarkaup ......20000 000... Í launataxta Dagsbrúnar sagði, að venja væri, „að reikna ung- lingum á tuttugasta aldursári 90% af vinnutekjum fullorð- inna og eftir þann aldur 5% hækkun á ári í tvö ár“ .... Í júlí 1958 réð K bifreiðastjórann T til að aka langferðabíl. Um- samið kaup var kr. 5000.00 á mánuði. Um miðjan nóvem- ber s. á fór T úr þjónustu K fyrirvaralaust. Þar sem T tókst eigi að sanna, að honum hefði verið sagt upp, var K dæmd sýkna af kröfum T um laun í einn mánuð eftir vistarslitin. T krafði K um laun fyrir starfstímann sam- kvæmt samningi, sem gilti á þessum tíma milli Félags sér- leyfishafa annars vegar og Bifreiðastjórafélagsins Hreyfils, Reykjavík, og Bifreiðastjórafélagsins Fylkis, Keflavík, hins vegar um kaup og kjör bifreiðarstjóra á sérleyfisleiðum, „þar sem ekki gilda aðrir samningar“, eins og í samningn- um stendur, en K hafði einungis greitt T umsamdar kr. 5000.00 á mánuði. K var bundinn af nefndum samningi, sbr. 7. gr. laga nr. 80/1938, og var hann því dæmdur til að greiða T mismuninn ásamt orlofsfé af honum. Sam- kvæmt kjarasamningnum skyldi vinnutími T vera 10 kist. á dag, en þar frá átti að draga eina klst. til matar og tvo stundarfjórðunga til kaffiðrykkju. Eigi fékk T stað- fest, er hann tók fyrirvaralaust við launum sínum sumarið 1958, að hann ætti kröfu til greiðslu síðar fyrir eftirvinnu- ut Cð to Efnisskrá CXIX stundir, og sannanir voru eigi færðar fram fyrir eftirvinnu. Að svo búnu var krafa hans um þessar greiðslur eigi til greina tekin ............0....0. 0. Vitni. Þrír lögreglumenn töldu sig sjá álengdar G eiga viðskipti við B í bíl hans, en skilyrði þeirra til að skynja þetta voru ekki góð. Eftir að G var stiginn út úr bílnum, tóku þeir hann tali. Kvaðst G hafa keypt eina flösku af áfengi fyrir hjón af B og afhent þeim flöskuna. Lögreglumennirnir höfðu eigi upp á hjónunum. Vætti G um útlit B og bílsins var óskýrt, og eigi var G samprófaður B. Þá tóku lögreglu- mennirnir B eigi strax til yfirheyrslu. Sök var eigi sönn- uð á hendur B ............2..2.. 0. sn Vitni lýsa líkamsárás ...........0..00.. 0 Vitni lýsa slysi. er varð á togara ..........0.02 0. 19, Vitni ber um netjakaup ...........%....00n er Vitni bera um kaup á jörð .........020000 000 Vitni ber um slys um borð í eimskipi ............0.0..00... Vitni bera um bÞifreiðaslys ................ 46, 217, 238, 814, Vitni bera um brot gegn áfengis. og bifreiðalögum .... 50, 115, 481, 556, 559, 562, 587, 628, 702, T10, 715, 718, 819, Vitni bera um meðferð á vél vélbáts ...........2.00000 000... Vitni bera um slys í frystihúsi ....................0..... 14, Vitni bera um meðferð á rafmagnsmæli ............0.0.0... Vitni bera um vegarlagningu ............200..0 00 sn Vitni ber í þjófnaðarmáli ................00. 0. en Vitni bera um mistök, er urðu við affermingu lyftu af bíl .. Vitni lýsir skoðun Trésmiðafélags Reykjavíkur á framkvæmd VEFkKS „000... Vitni lýsa viðskiptum lögreglu og drukkins manns og meiðsl- um, er bann hlaut ...........2..0.0 00 n Vitni bera í fjárdráttarmáli ..................2 000 Vitni bera um vist manns, er sóttur var til greiðslu útsvars .. Vitni bera í fiskiveiðabrotsmáli .................... 291, 565, Vitni lýsa aðdraganda slyss, er hlauzt af véllyftu .......... Árekstur varð milli bifreiðar og reiðhjóls með hjálparvél á Hvaleyrarholti sunnan við Hafnarfjörð 24. september 1955. Lögregluskýrsla var tekin í Hafnarfirði sama dag af öku- manni bifreiðarinnar. Var sú skýrsla síðan lesin upp fyrir þremur mönnum, sem verið höfðu farþegar í bifreiðinni, og kváðu þeir hana rétta, en eigi voru þeir yfirheyrðir sjálfstætt um atburðinn. Þá tók lögreglan í Keflavík skýrslu af reiðhjólsmanni, sem fyrir slysi varð í árekstrinum. En hvorki gáfu aðiljar né vitni skýrslu fyrir dómi um atvik að slysinu. Fyrir Hæstarétti lýstu málflytjendur því, að Bls. 147 14 232 24 31 40 907 868 56 335 109 123 141 163 184 192 243 283 573 302 CXX Efnisskrá Bls. þeir teldu eigi unnt að afla vættis um orsakir að slysinu. Var við svo búið látið sitja .........0202.00.0. 0000... 356 Vitni bera um framkvæmd á viðgerð á ræsi í bíl ............ 405 Vitni bera um umbúnað um hitaveituskurð, þar sem slys varð 438 Vitni bera um áfengiskaup leigubifreiðarstjóra ........00.... 492 Vitni bera um slys á vinnustað ........ 512, 536, 685, 797, 823, 907 Vitni lýsa meðferð á Óskilafé ..........0000000 0... en 545 Vitni bera um húsakaup ......0..0.0 000. sens 580, 666 Vitni bera í máli um eignarrétt íbúðar ........0000000.0... 590 Vitni bera um skuldaskipti frystihúseiganda og hlutafélags, er lagði afla báts inn í frystihúsið ........000000..0..0.00.. 499 Vitni bera um aðdraganda að slysi, er hlauzt af flutningalyftu í húsi, sem var Í smíðum ......0000000.. nn 613 Dæmt, að vitni sé Í sambandi við heitfestingu vættis síns að lögum óskylt að svara spurningum um trúarskoðanir sínar 844 Fundið var að því, að rannsóknardómari hafði eigi bent bróður manns, er sakaður var um akstur með áfengisáhrifum, á það, að hann gæti skorazt undan að bera vætti í máli .. 819 Vitni bera í máli um rétt til innheimtufjár .......0000...... 649 Vitni bera í barnsfaðernismáli ........2000000 0 ner 660 Vitni bera í skuldamáli ........0.0.. 000. en nn 685 Vitni bera í skaðabótamáli út af gölluðu húsi .............. 705 Vitni bera í refsimáli út af siðferðisbroti .......0000000..... 140 Vitni bera um slys um borð í dráttarbát 2...000.0000000.00.. 145 Vitni bera í refsimáli fyrir manndráp ....c0.00000 00.00.0000. 155 Vitni lýsa slysi í sundlaug ......000000 0... een renn 783 Vitni bera í máli um eignarrétt að lóð .....0.0.000000....0.. gs1 Vígilmál. Víglar. R höfðaði víxilmál á hendur G og H og reisti rétt sinn á handhöfn víxilsins. Eftir að aðiljar höfðu fengið fresti í 5 vikur, kröfðust G og H tveggja vikna frests til að leiða vitni og aðilja og afla gagna um, að stefnandi væri eigi réttur eigandi víxilsins. Þar sem stefnandi neitaði að svara þeirri spurningu héraðsdómara, hver væri eigandi víxilsins, þótti rétt að veita frestinn. Einn dómenda Hæstaréttar vildi synja um frestinn, með því að eigi skipti máli, hver væri raunverulegur eigandi víxilsins ..........0.0...00......00. 446 P tókst ekki að sanna, að hann hefði verið eigandi víxilkröfu, er S fól G lögfræðingi að höfða mál til innheimtu hennar á hendur K. Dómurinn hljóðaði á nafn S sem kröfuhafa. Var P því eigi rétt að taka til sín innheimtuféð. Sjá nánar um dóminn undir SÖNNUN .....00200nr rns 649 Þjáningabætur. Sjá skaðabætur. Efnisskrá CXXI Bls. Þinglýsing. Ákvæði í kaupsamningi um jörð, sem tók til veiðiréttar fyrir landi hjáleigu jarðarinnar, batt eigi grandlausan kaupanda hjáleigunnar, þar sem ákvæði kaupsamningsins var eigi þinglýst. Sjá lax. og silungsveiði ..............0..00000.. 488 Þjófnaður. B bjó í einu herbergi og eldhúsi í húsi sínu, en leigði út tvö herbergi og eldhús. Húsið var hitað með rafmagni. Í ágúst 1958 leiddi athugun rafmagnseftirlitsmanna í ljós, að tveir rafmagnsmælar hússins voru skammhleyptir að baki raf- spjalds, þannig að einangrun víra var skorin af og 4 mm? vír snúið yfir og tengt á milli til og frá straumspólu mæl- anna, en síðan vafið vandlega með einangrunarbandi. At- hugun sýndi, að rafeyðsla samkvæmt mælunum minnkaði allt í einu að miklum mun sumarið 1954. Á sama tíma hafði B tekið að selja húsnæðið á leigu, þannig að raf- magnskostnaður var innifalinn í leigunni. Eina skynsam- lega skýringin á þessu var sú, að B hefði falsað mælana. Hann var því dæmdur sekur um þjófnað. Honum var og dæmt að greiða Rafmagnsveitu Reykjavíkur bætur, sem reiknaðar voru fyrir tímabilið 22/7 1954 til 23/8 1958 eftir hlutfalli á mælingu hinna fölsuðu mæla og réttra mæla .. 109 Framreiðslustúlka hafði brugðið sér út úr veitingasal hótels og skilið peningaveski sitt eftir á afgreiðsluborðinu. H kom inn í mannlausan salinn, sá veskið og spyrnti því undir borð þar í salnum. Þá er stúlkan kom, varð hún hvarfs á veskinu vör, og samþykkti H, sem leigði herbergi á hótel- inu, að leitað væri á honum, en sú leit bar eigi árangur. Síðar sama kvöld hirti H veskið undan borðinu og kastaði eign sinni á peninga þá, sem í því voru. H var dæmd refs- ing samkvæmt 244. gr. laga nr. 19/1940 og svo dæmt að sreiða bætur fyrir verðmæti þau, er stúlkan taldi hafa verið stolið ..........0..002200. 22 141 H ók bíi S að beiðni hans nokkra leið og afhenti síðan kveikju- láslykilinn. Við þenna akstur neytti H áfengis. Fóru þeir H og S því næst inn í hús í kunningjaheimsókn. Þaðan hvarf H án vitundar S, tók bíl S, ræsti hann með því að tengja fram hjá kveikjulás og ók honum, unz hann rakst á annan bíl og kastaðist út af veginum. Nytjastuldur H varðaði við 259. gr. laga nr. 19/1940, sbr. 1. gr. laga nr. 20/1956 ..00.000 141 Æittarjarðir. EÁ segir í bréfi til T landfógeta 5. jan. 1886, að hann hafi samið til fulls um kaup á jörðinni Ósi í Arnarneshreppi. CXXKII Efnisskrá Bls. Að EÁ önduðum erfði G, sonur hans, jörðina samkvæmt skiptagerningi 22. des. 1895. Sonur G, EG, eignaðist jörðina með kaupsamningi 21. sept. 1917 og afsali 4. júlí 1918 frá móður sinni, sem var ekkja. Hinn 27. marz 1961 afsalaði EG jörðinni til S. Var afsalið innritað fyrirfram til þing- lýsingar 28. s. m. Systkini EG, fimm að tölu, höfðuðu nú mál gegn EG og S og kröfðust þess, að viðurkennt verði, að jörðin Ós lúti sem ættarjörð reglum 7. kafla laga nr. 116/1943, sbr. lög nr. 16/1950 um ættaróðul og erfðaáhbúð. Þeim tókst eigi að sanna að jörðin hafi verið óslitið í ætt þeirra þann tíma, sem 26. gr. laga nr. 116/1943 með breyt- ingum samkvæmt 3. gr. laga nr. 16/1950 áskilur, til þess að jörð verði talin ættarjörð gegn vilja jarðareigenda. Voru þeir EG og S þegar af þeirri ástæðu sýknaðir ...... 508 Neðst á bls. 511 stendur: „Slíkar rannsóknir“, en á að vera „Slíkar sannanir“, samkvæmt yfirlýsingu héraðsdómara.