HÆSTARÉTTARDÓMAR ÚTGEFANDI HÆSTIRÉTTUR ÁLVIII. BINDI 1977 REYKJAVÍK. FÉLAGSPRENTSMIÐJAN H/F MCMLXXXVIII Reglulegir dómarar Hæstaréttar 1977 Magnús Þ. Torfason. Forseti dómsins. Ármann Snævarr. Varaforseti dómsins. Benedikt Sigurjónsson. Björn Sveinbjörnsson. Logi Einarsson. Þór Vilhjálmssgn. ll. 12. Registur I. MÁLASKRÁ . Ásta Baldvinsdóttir gegn Ragnari Á. Magnússyni. Úti- vistardómur. Málskostnaður ..............0....... . Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs og sýslumaðurinn í Myýra- og Borgarfjarðarsýslu gegn Braga Jóhannssyni. Utsvistardómur ...... rn . Páll M. Jónasson gegn innheimtumanni ríkissjóðs í Sel- tjarnarneskaupstað. Hafning máls. Málskostnaður .. . Ríkissaksóknari gegn yfirsakadómaranum í Reykjavík. Kærumál. Endurupptaka opinbers máls ............ . Magnús Bjarnfreðsson, Richard Björgvinsson, Axel Jónsson, Stefnir Helgason, Jóhann H. Jónsson og Sig- urður Helgason gegn Gísla Ólafi Péturssyni. Ærumeið- ingar. Ómerking ummæla ..................0..0.... . Carl J. Eiríksson gegn Barnavinafélaginu Sumargjöf og gagnsök. Riftun gjafagernings. Lögræði. Óskipt sam- eign. Hefð. Ómerking. Frávísun. Sératkvæði ....... . Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn hreppsnefnd Landmannahrepps vegna hreppsins, hreppsnefnd Holtahrepps vegna hreppsins, eigendum og ábúendum jarða í þeim hreppi, eigendum jarðanna Hóla og Næfur- holts í Rangárvallahreppi og hreppsnefnd Rangárvalla- hrepps vegna hreppsins. Kærumál. Eignardómsmál. Frávísunardómi hrundið. Sératkvæði .............. . Ólafur Finsen, Hilmar H. Bendtsen, Birgir Ágústsson og Ferðaskrifstofan Saga gegn Grand Metropolitan Hotels Ltd. Stefnubirting. Frávísun frá Hæstarétti ........ - Brynjólfur Bjarnason gegn Gunnvöru h/f. Kærumál. Frávísunardómur úr gildi felldur .................. . Byggingarsamvinnufélag atvinnubifreiðastjóra í Reykja- vík og nágrenni gegn Jóhannesi Long. Byggingarsam- vinnufélag. Úrsögn. Endurgreiðsla. Verðtrygging .... Guðrún Einarsdóttir gegn Birgi Þorvaldssyni og Unn- steini Beck skiptaráðanda í Reykjavík. Kærumál. Rétt- arneitun. Hjón. Búskipti ............000.......... Eigandi og ábúandi Grímsstaða, Breiðavíkurhreppi, Dómur Mm Mm 14 14 20) 25) 25 28/, 28/, Bls. 13 32 45 58 67 VI 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. Málaskrá Snæfellsnessýslu gegn eiganda og ábúanda Arnarstapa. Utivistardómur ............0.... 00. . Kyndill h/f og Jósafat Arngrímsson gegn Ragnari Jóns- syni hæstaréttarlögmanni. Útivistardómur. Ómaksbæt- UP - Benedikt Andrésson, Guðmundur Andrésson og Helgi Símonarson gegn Kristjáni Gústafssyni. Skuldamál. Veðskuldabréf ...........0.0..0 000. - Nói Jónsson, eigandi Vindáss, og Kjartan Nóason og Þráinn Nóason, eigendur Setbergs, gegn Arnóri Kristj- ánssyni, eiganda Eiðis. Landamerkjamál. Ómerking. Heimvísun ...........%.....0 0. . Ríkisútvarpið gegn Dóru Hafsteinsdóttur. Ómerking. Heimvísun .............00 00. . Veiðifélag Borgarfjarðar gegn Jóni Guðmundssyni. Kærumál. Dómkvaðning matsmanna samkvæmt lögum nr. 76/1970 úr gildi felld ......................... . Veiðifélag Borgarfjarðar gegn Benjamin Ólafssyni, Guðmundi Bjarnasyni og Sveini Bjarnasyni. Kærumál. Dómkvaðning matsmanna samkvæmt lögum nr. 76/ 1970 úr gildi felld ................0.0. 0... . Veiðifélag Borgarfjarðar gegn Birni H. Jónssyni, Einari Runólfssyni og Guðrúnu Fjeldsted. Kærumál. Dóm- kvaðning matsmanna samkvæmt lögum nr. 76/1970 úr gildi felld .............. 000 Guðrún Ágústa Ellingsen gegn Birgi Guðnasyni. Fjár- námsgerð úr gildi felld ........................... Guðrún Ágústa Ellingsen gegn Olafi E. Einarssyni. Fjár- námsgerð úr gildi felld ........................... Björgvin Stefánsson gegn Sementsverksmiðju ríkisins og sagnsök. Skaðabótamál. Sératkvæði ............... Borgarstjórinn í Reykjavík f.h. borgarsjóðs gegn Fróða B. Pálssyni. Bifreiðar. Vegir. Skaðabótamál. Sérat- kvæði .............0 0. Borgarstjórinn í Reykjavík f.h. borgarsjóðs gegn Flug- félagi Íslands h/f og gagnsök. Bifreiðar. Skaðabótamál Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn Grími S. Runólfs- syni. Úrskurður um lögtak úr gildi felldur ......... Bergþóra Jónsdóttir og Halldór Jónsson, eigendur Stekkholts, gegn Birni Sigurðssyni, eiganda Úthlíðar 11, Sigurði Jónssyni, eiganda Úthlíðar 1, og Hauki Þórðar- syni og Steinari Þórðarsyni, eigendum Hrauntúns. Gagnaöflun. (Úrskurður Hæstaréttar) .............. Karl Hávarðsson, Guðný Hávarðsdóttir og Kristján Há- varðsson gegn Jóni B. Georgssyni, Valtý Guðjónssyni og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs og til réttargæslu Dómur 15% 15/3 154 154 16/, 16/, 16, 24, 2/3 24 % Bls. 70 70 71 74 80 90 93 96 98 100 102 115 129 143 151 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. Málaskrá dánarbúi Alfreðs Gíslasonar bæjarfógeta, dómsmála- ráðherra og Hávarði Reimarssyni. Afsal fasteignar. Lögráðendur. 37. gr. lögræðislaga. Tómlæti. Frávísun. Sératkvæði .............20 0000 Ákæruvaldið gegn Val Benjamín Bragasyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ...............2..0. 0000. Ákæruvaldið gegn Einari Sverri Einarssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ............0..00000 0000. Ákæruvaldið gegn Braga Ólafssyni. Kærumál. Gæslu- varðhald ..............0.... 0000. Þverárhreppur gegn Benedikt Axelssyni, Þorkelshóls- hreppi, Sveinsstaðahreppi og Áshreppi. Synjað um inn- setningargerð. Sératkvæði ...........0.0.0000. 0. Flugmálastjórn á Keflavíkurflugvelli f.h. ríkissjóðs gegn Njarðvíkurhreppi. Fasteignaskattur. Synjað um upp- boð. Sératkvæði ..........2...000 000 Ákæruvaldið gegn Sigurgeir Einari Karlssyni. Mann- dráp ...........00 00 Loftleiðir h/f gegn Útvegsbanka Íslands og gagnsök. Ómerking. Frávísun frá héraðsdómi. Aðiljasamlag. Sér- atkvæði ............200 0. Ákæruvaldið gegn Arnbirni Óskarssyni. Byggingar- og skipulagsmálefni. Sýkna ........0....0.0. 0000... Haraldur Böðvarsson á Co h/f gegn Kristjáni Gíslasyni. Ómerking. Heimvísun. Gagnkrafa. Fjárnámsgerð úr gildi felld ...............2002 00. Ákæruvaldið gegn Ólafi Inga Ingimundarsyni. Þjófn- aður. Bifreiðar. Nytjastuldur. Brot gegn umferðarlögum og áfengislögum .............0.0.. 000 nn Ákæruvaldið gegn Gunnari Guðmundi Guðmundssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfengislögum. Tolllagabrot. Sakarkostnaður ..................... Jón V. Jónsson s/f gegn Gunnari Erni Arnarsyni. Úti- vistardómur ..............0.2. 0. sn Snorri Hjaltason gegn Innheimtumanni ríkissjóðs. Úti- vistardómur ..............0.. 0... Híbýli h/f gegn Jóni Ásmundssyni. Útivistardómur . Kyndill h/f og Jósafat Arngrímsson gegn Ragnari Jóns- syni. Útivistardómur. Kröfu um réttarfarssekt synjað Tollstjórinn í Reykjavík gegn Sigurði M. Helgasyni, skiptaráðanda í Reykjavík, f.h. þrotabús Vilhelms Ingi- mundarsonar. Söluskattur. Gjaldþrotaskipti. Skulda- röð. Málflytjendur. Frávísun. Sératkvæði .......... Samtrygging íslenskra botnvörpunga gegn Haraldi Jóns- syni og Jóni Hafdal Jónssyni og gagnsök. Sjóvátrygg- ing. Sératkvæði ...........0..0. 000. Dómur 84 84 14 14/. 54 15/3 16/3 17 21/3 24 / 25/3 29/ 4 / /4 VII Bls. 153 185 186 188 190 198 205 233 243 277 287 327 332 333 333 334 334 343 VIII 45. 46. 41. 48. 49. 50. Sl. 52. 53. 54. 55. 56. 57. Málaskrá Bjarni Helgason, Björn Stefánsson, Hreggviður Jóns- son, Jónatan Þórmundsson, Olafur Ingólfsson, Stefán Skarphéðinsson, Unnar Stefánsson, Þorsteinn Sæ- mundsson, Þorvaldur Búason, Þór Vilhálmsson, Ragnar Ingimarsson og Valdimar J. Magnússon gegn Úlfari Þormóðssyni aðallega, en til vara Svavari Gestssyni. Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Syknað af kröfu um miskabætur. Sératkvæði ...................... M gegn K. Barnsfaðernismál ..................... Sömu áfrýjendur og í 45. máli gegn Guðsteini Þengils- syni. Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Sýknað af kröfu um miskabætur. Sératkvæði ................ Ákæruvaldið gegn Kristni Marinó Gunnarssyni og Ólafi Finni Böðvarssyni. Þjófnaður. Hilming. Fjárdráttur. Almenn hegningarlög, 57. gr. a. Skilorð. Skaðabætur. Kyrrsetningargerð .............00000000.... Hreppsnefnd Hveragerðishrepps f.h. hreppsins gegn Ög- mundi Jónssyni. Ómerking. Frávísun. Fjárnámsgerð úr gildi felld ..................... 0 Gróa M. Sigvaldadóttir, Ólöf Sigvaldadóttir, Þorbjörg Sigvaldadóttir og Björgunar- og sjúkrasjóður Breiða- fjarðar gegn Ástu Þorbjarnardóttur, Sigurði O.K. Þor- bjarnarsyni, Sigurjóni Þorbjarnarsyni, KFUM í Reykja- vík og Krabbameinsfélagi Reykjavíkur. Útivistardómur Sörmu áfrýjendur og í 45. máli gegn Degi Þorleifssyni aðallega, en til vara Svavari Gestssyni. Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Miskabætur .................. Graphic Equipment World Wide Inc. gegn Jóhanni Þóri Jónssyni. Kærumál. Frestur ...................... Sömu áfrýjendur og í 45. máli gegn Rúnari Ármanni Arthúrssyni> Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Miskabætur ..............0...0.0 000 Ákæruvaldið gegn Hauki Guðmundssyni. Kærumál. Vanhæfi dómara. Kröfu um, að dómari víki sæti, synj- AÖ ll... Þorsteinn Haraldsson gegn Lárusi Ingimarssyni, Ham- arsbúðinni h/f og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Flug- eldar. Skaðabótamál. Sýkna .............0000..... Jónatan Þórmundsson, Þorsteinn Sæmundsson, Þór Vilhjálmsson og Ragnar Ingimarsson gegn Rúnari Ár- manni Arthúrssyni. Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Sýknað af kröfu um miskabætur ................. Ásgeir Þorleifsson gegn Landhelgisgæslu Íslands og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs til réttargæslu. Opin- berir starfsmenn. Uppsögn. Kjarasamninga. Sératkv- kvæði ................0.00 0 Dómur /4 20 20 27 24 2/s 2/5 3%/s 5/s 9%/5 1/s 13/s 16/5 Bls. 375 405 415 436 453 462 463 483 488 S11 516 537 567 58. 59. 60. ól. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. Málaskrá Sólveig Baldvinsdóttir gegn Friðjóni Guðlaugssyni, Þor- birni Eyjólfssyni, Jóni Sveinssyni, Magnúsi Guðjóns- syni, Sigríði Þorsteinsdóttur, Helga Jónssyni, Óskari Steindórssyni, Hirti Ásgeiri Ingólfssyni, Önnu Jakobs- dóttur og Einari Kristjánssyni, eigendum Arnarhrauns 4-6 í Hafnarfirði og Verktækni h/f. Skaðabótamál. Sýkna .........000.0 nn Sólveig Baldvinsdóttir, Magnús Skarphéðinsson og Erna S. Kristinsdóttir gegn sömu og í 58. máli. Skaðabóta- mál. Sýkna ........00.%.00 nn Þórdís T. Guðmundsdóttir og Erlingur Þorsteinsson gegn Herði Frímannssyni og gagnsök. Sameign. Fjöl- býlishús. Byggingarmálefni. Lögbannsgerð úr gildi felld Byggingarsamvinnufélag atvinnubifreiðastjóra í Reykja- vík og nágrenni gegn Þráni Sveinssyni. Bygingarsam- vinnufélög. Úrsögn. Endurgreiðsla ................. Bílaleigan Bliki h/f gegn Rafmagnsveitum ríkisins. Bif- reiðar. Skaðabótamál ...........0%%00 0. en. Ákæruvaldið gegn Hjalta Haraldssyni. Fjárdráttur. Opinberir starfsmenn ..........00.00 0... Hagi h/f gegn Ívari Herbertssyni og gagnsök. Vinnuslys. Skaðabótamál. Sératkvæði .........0.00000 000... Haraldur Jónsson og Jón Hafdal Jónsson gegn Sigurði Sigurjónssyni. Skipsrúmssamningur. Uppsögn. Skip- stjóri. Kröfu um viðurkenningu á sjóðveðrétti synjað Jónatan Þórmundsson, Þorsteinn Sæmundsson, Þór Vilhjálmsson og Ragnar Ingimarsson gegn Gesti Guð- mundssyri. Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Sýknað af kröfu um miskabætur. Sératkvæði ............. Bílaleigan Miðborg h/f gegn Guðmundi Jónassyni og gagnsök. Ómerking. Heimvísun. Fjárnámsgerð úr gildi felld .............0000 sn Kristján Guðmundsson gegn Stykkishólmshreppi, Skipa- smíðastöðinni Skipavík h/f og samgönguráðherra f.h. samgönguráðuneytisins. Útivistardómur ............ Ámundi Ámundason gegn Poul Vernon. Útivistardóm- UP 2000... Snorri Hjaltason gegn innheimtumanni ríkissjóðs í Kópavogi. Útivistardómur ...........00.00.00.00.. Halldór Vilhjálmsson gegn hreppsnefnd Fellahrepps f.h. hreppsins og félagsmálaráðherra og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Kærumál. Frávísunardómur úr gildi felldur. Varnarþing. Sératkvæði ................... Iðnvélar h/f gegn Stálvirkjanum h/f. Kærumál. Lausn- argerð úr gildi felld .............000... 00... 0000... Ármannsfell h/f gegn tollstjóranum í Reykjavík. Synj- Dómur 16/5 16/s 17/s 18/s 23/5 24) 26/5 2/s 27 /s %/5 2/s 2/ IX 579 591 601 614 624 631 646 664 672 695 700 701 701 702 707 14. 75. 76. 71. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. Málaskrá að um frest. Mál fellt niður. (Úrskurður Hæstarétt- BP) ll Guðjón Styrkársson gegn Auðuni Benediktssyni. Inn- setningarg€rð ................00 0. Andvari h/f gegn Jóni N. Sigurðssyni hæstaréttarlög- manni f.h. Ernst J. Ridig GmbH. Lausafjárkaup. Afturköllun pöntunar. Vextir ..................... Ólafur Pálsson og Jóhann Guðmundsson gegn Almenn- um Tryggingum h/f. Kærumál. Frávísunardómur úr gildi felldur ................0...0 0 Ákæruvaldið gegn Jóhanni Arnljóti Víglundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ..............0...0....... G. Þorsteinsson £ Johnson h/f gegn Álafossi h/f. Um- sýsluviðskipti. Lausafjárkaup. Sératkvæði í héraði .. Nóatún s/f gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík og gagn- sök. Lögtak. Skattamál .......................... Þórunn G. Simonsen gegn Jónasi P. Aðalsteinssyni og sagnsök. Hjón. Búskipti við skilnað ............... Guðni Þórðarson gegn Staðli h/f. Kærumál. Frávísun- ardómur staðfestur „................00.. 0. Helgi Pétursson gegn Sigurði Jónssyni. Kaupsamningur. Fasteign. Riftunarkrafa .......,................... Páll Eiríksson gegn Landsvirkjun, Jóni N. Vilhjálmssyni og Almennum Tryggingum h/f. Bifreiðar. Skaðabóta- mál. Lögveðréttur í bifreið ....................... Ákæruvaldið gegn Karli Sævari Baldvinssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald .............0...... 00 Sjóli h/f gegn Söllu Sigmarsdóttur persónulega og f.h. ófjárráða dætra hennar, Grétu Carlsson og Jóhönnu Carlsson, Sævari Þór Carlsson og Lilju Jakobsdóttur f.h. ófjárráða dóttur hennar, Drífu Leonsdóttur og sagnsök. Skaðabótamál. Dánarbætur. Sjóveðréttur. Sératkvæði ................ 0. Franco Bonaretti gegn Útvegsbanka Íslands og Loft- leiðum h/f og Loftleiðir h/f gegn Franco Bonaretti. Innheimta banka. Loftflutningar. Flugfarmbréf. Skaða- bótamál. Sératkvæði í héraði ..................... A/B Skánska Cementgjuteriet gegn Reykjavíkurhöfn. Verksamningur. Gengi. Sératkvæði ................ Valdstjórnin gegn A. Kærumál. Lögræðissviptingarmál Valdstjórnin gegn Karli K. Karlssyni. Kærumál. Verð- lagsdómur. Dómstólar ................. 0... Valdstjórnin gegn Þorfinni Egilssyni. Kærumál. Húsleit Valdstjórnin gegn Agli Þorfinnssyni. Kærumál. Húsleit Ákæruvaldið gegn Tryggva Rúnari Leifssyni. Kærumál. Vanhæfi dómara ..............0 0000... Dómur 3 7/5 8) $% 10) 14) 14/6 23 24/5 21) 296 5/ 15/3 20 8% 19% 19/9 22/ Bls. 710 712 720 127 733 734 742 752 759 766 719 196 798 831 844 872 875 879 882 885 93. 94. 95. 96. 91. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. Málaskrá Ákæruvaldið gegn Guðmundi Antonssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ...........002%0. 0000 Ákæruvaldið gegn Jóhanni Maríusi Kjartani Benedikts- syni. Þjófnaður. Fjárdráttur. Skjalafals ............ Ákæruvaldið gegn Tryggva Rúnari Leifssyni. Kærumál. Réttarneitun ............000. 00 Kjartan Margeirsson gegn fjármálaráðherra f.h. ríkis- sjóðs. Skaðabótamál. Sýkna .........00000000000.. ingi B. Ársælsson gegn Metu Hikl. Uppboð ....... Seyðisfjarðarkaupstaður vegna hafnarsjóðs Seyðisfjarð- ar gegn Landssambandi ísl. útvegsmanna og til réttar- gæslu Ísbirninum h/f og Hafsíld h/f. Útivistardómur Þorleifur Óli Jónsson gegn Kristjáni Torfasyni bæjar- fógeta og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Útivistar- ÁÓMUr ..........0. sn Jón V. Jónsson s/f gegn innheimtumanni ríkissjóðs í Hafnarfirði. Útivistardómur. Ómaksbætur ......... Ófeigur Björnsson gegn Elvari Bæringssyni. Útivistar- dómur. Ómaksbætur .........0..0..000 0... Vigfús Jóhannesson gegn Unnsteini Beck skiptaráðanda f.h. þrotabús Núma h/f. Útivistardómur. Ómaksbætur Kristján Knútsson gegn Sæmundi Péturssyni. Útivistar- ÁÓMUFr .........2. 0 Guðmundur Karlsson gegn Aðalbraut h/f. Útivistar- ÁÓMUr .........0.. 0. 5. Hilmar Björgvinsson gegn Níels Einarssyni. Útivistar- dómur. Ómaksbætur .........%..0.. 0 Böðvar Pétursson gegn krefjanda eignarréttar. Útivistar- dÓMUr ........0. 0. Sigmar Pétursson gegn hljómsveitinni Islandia. Útivist- ArdÓMUr ..........0. 00 Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn Stefáni Bjarna- syni. Útivistardómur .........2.00..0 0. Þörungavinnslan h/f gegn Jóhanni Rönning h/f. Úti- vistardómur ............00 000 Þörungavinnslan h/f gegn Seifi h/f. Úúvistardóm- BP 000 Þörungavinnslan h/f gegn Kristjáni Ó. Skagfjörð h/f. Útivistardómur ................ 00. Magnús R. Magnússon og Elín Ólafsdóttir gegn Sigurði M. Helgasyni skiptaráðanda f.h. þrotabús Magnúsar R. Magnússonar. Útivistardómur. Ómaksbætur ........ Níels Einarsson gegn Hilmari Björgvinssyni. Fjárnáms- gerð staðfest ........0..0000. Ákæruvaldið gegn Sigurði Ellert Jónssyni. Fjársvik. Skjalafals. Kyrrsetning bifreiðar ................... Dómur 28/9 28/9 28/% 28/9 30/9 30 0 340 30 340 30 30 30 30 30 340 340 30 3/0 3/0 30 109 Kl 888 890 905 907 918 921 922 922 923 923 924 924 925 925 926 926 927 921 928 928 929 931 XII 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. Málaskrá Ákæruvaldið gegn Elíasi Kristjánssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum. Líkamsmeiðingar ............ Utanríkisráðherra f.h. varnarmáladeildar utanríkisráðu- neytisins og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn Gunn- ari Jónssyni og gagnsök. Vinnusamningur. Uppsögn Jónas Haraldsson og Guðný Jónsdóttir gegn Lands- banka Íslands. Ómerking. Máli vísað frá héraðs- ÁÓMI .......... Fróðá h/f, eigandi jarðarinnar Fróðár, gegn Sigurði, Birni, Einari, Guðmundi og Úlfari Kristjónssonum, eig- endum jarðarinnar Ytri-Bugs, og dánarbúi Þorgilsar Þorgilssonar, eiganda jarðarinnar Innri-Bugs, og Sig- urður, Björn, Einar, Guðmundur og Úlfar Kristjóns- synir gegn Fróðá h/f. Gagnaöflun. (Úrskurður Hæsta- TÉttar) ............. Jósafat Arngrímsson gegn Ragnari Jónssyni. Máli vísað frá Hæstarétti. Áfrýjunarheimild .................. Ákæruvaldið gegn Gunnari Jonssyni. Ávana- og fíkni- lyf. Brot gegn lögum nr. 65/1974 ................. Stakkholt h/f gegn Höskuldi Magnússyni og gagnsök. Vinnuslys. Skaðabætur. Sératkvæði ............... Ákæruvaldið gegn Sigurði Óttari Hreinssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ..............0..0.0... Ákæruvaldið gegn Sigurði Óttari Hreinssyni. Kærumál. Dómsrannsókn ...........0.0.0.00 000. H/f Eimskipafélag Íslands gegn Samvinnutryggingum g/t. Farmflutningar. Farmskírteini. Flutningsábyrgð. Erlendar réttarreglur. Sjóveðréttur ................. Fiskveiðasjóður Íslands gegn Hraðfrystistöðinni í Reykjavík h/f og Póst- og símamálastjórninni. Úthlutun uppboðsandvirðis. Sjóveðréttur. Máli vísað frá Hæsta- TÉtI 0... Fagurhóll h/f gegn Steingrími Kolbeinssyni. Útivistar- dómur. Ómaksbætur ...............0... Ágúst Guðmundsson, Ragnheiður Elín Ágústsdóttir, Sylvía Hildur Ágústsdóttir og Guðmundur Einar Ágústsson gegn Sigurbirni Eiríkssyni og gagnsök. Úti- vistardómur. Ómaksbætur ....................... Hörður Gunnarsson og H/f Hörður Gunnarsson gegn Jóni Gunnari Zoéga. Útivistardómur .............. Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn Viðari Stefáns- syni. Útivistardómur ................0.....0. Ákæruvaldið gegn Jóni Ómari Sigfússyni. Kærumál. Gæsluvarðhald .............0.0..0.0... 0. Ákæruvaldið gegn Lárusi Konráðssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ..................0.. 00. Dómur 1/0 20 1410 140 189 90 219 20 29 250 26/10 21 1 21 21 Mi MM Bls. 960 972 1000 1007 1008 1013 1025 1043 1045 1048 1065 1077 1077 1078 1078 1079 1081 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. Málaskrá Hreifi h/f gegn Aðalsteini Guðmundssyni og gagnsök. Skiprúmssamningur. Kaupgjaldsmál ................ Ólafur Gunnarsson og Sjóvátryggingarfélag Íslands h/f gegn Guðmundi Ólafssyni. Bifreiðaárekstur. Skaðabóta- mál. Lögveð. Sératkvæði ........................ Kr. Kristjánsson h/f gegn Jónasi Guðlaugssyni og gagn- sök. Skuldamál .............0...00 0000. Sonja Kristinsson gegn Ragnari Steinbergssyni. Fast- eignasala .............0...0. 0000 n rn Hreppsnefnd Þverárhrepps f.h. hreppsins gegn Benedikt Axelssyni, Elínborgu Ólafsdóttur, Jóni Kristjánssyni og Margréti Björnsdóttur vegna jarðarinnar Miðhóps og til réttargæslu Rannveigu Ingimundardóttur, eiganda Þing- eyrarsels, og oddvita Þórkelshólshrepps f.h. hreppsins. Kærumál. Frávísunardómur staðfestur ............. Ákæruvaldið gegn Ómari Ægissyni og Kristjáni Árna- syni. Bifreiðar. Nytjastuldur. Brot gegn umferðarlögum og áfengislögum .............0...00 00... Ármannsfell h/f gegn tollstjóranum í Reykjavík. Áfrýj- unarfrestur. Áfrýjunarleyfi. Máli vísað frá Hæstarétti Guðbjörn Guðjónsson gegn Ágúst Fjeldsted hæstarétt- arlögmanni f.h. Metro Shipping á Finance Ltd. Kæru- mál. Málskostnaðartrygging ..............0........ M gegn K. Barnsfaðernismál ..................... M gegn K. Barnsfaðernismál ..................... Ákæruvaldið gegn Ólafi Kristni Pálmasyni. Skjala- fals ...........000. 00. Garðar Viborg gegn þeim, sem áfrýjuðu 45. máli og gagnsök. Ærumeiðingar. Ómerking ummæla. Sýknað af refsikröfu og kröfu um miskabætur ............... Aðalheiður Tryggvadóttir gegn Agnari Tryggvasyni, Helgu Tryggvadóttur og Ólafi St. Sigurðssyni setu- skiptaráðanda f.h. dánarbús Tryggva Siggeirssonar. Erfðamál. Skipti. Óskilgetin börn ................. Björn Haraldsson, Erla Haraldsdóttir og Kristín Har- -aldsdóttir gegn Þorvaldi Guðmundssyni. Kærumál. Frá- vísunardómur staðfestur ............00.... 0000... Sömu aðilar og í 26. máli. Landskipti ............. Elís Gunnarsson, eigandi Vatnabúða, gegn Þorkeli Gunnarssyni, eiganda Akurtraða, og gagnsök. Landa- merkjamál. ÓOmerking. Heimvísun ................. Rammi h/f gegn Birgi Jónassyni og gagnsök. Vinnuslys. Skaðabótamál .................... 00. Á. H. Magnússon á Co gegn Magnúsi Thorlacius hæstaréttarlögmanni f.h. P. Rogan skiptaráðanda vegna Pennington Export-Import Ltd. Útivistardómur ..... 811 91 10, 104; 14, 161 161 2341 231 231 21 2 28 291 30 Va 2 XIII Bls. 1083 1096 1113 1132 1138 1143 1152 1159 1163 1169 1177 1184 1201 1213 1220 1236 1244 1260 XIV 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. Málaskrá Auður Jónsdóttir gegn Sigurgísla Árnasyni og gagnsök. Fasteign. Verksamningur. Skaðabótamál ........... Magnús Eiríksson gegn Stefáni Baldurssyni og Bergþóru Bachmann. Áfrýjun. Máli vísað frá Hæstarétti ..... Jón Baldursson gegn OY Inter Viso A/B. Áskorunar- mál. Áfrýjunarstefna. Máli vísað frá Hæstarétti .... Bjarndís Eygló Indriðadóttir gegn Blindravinafélagi Ís- lands og gagnsök. Vinnusamningur. Kaupgjaldsmál . Magnús Magnússon gegn Ingva Þorgeirssyni. Vinnu- samningur. Brottvikning .......................... Ákæruvaldið gegn Morten Johannesen. Fiskveiðabrot Guðlaugur Sveinsson gegn borgarstjóranum í Reykjavík f.h. borgarsjóðs, fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs og Ólafi Ingibjörnssyni. Skaðabótamál ................ Hestamannafélagið Fákur gegn Kolbrúnu Kristjánsdótt- ur og gagnsök. Slys á veðreiðum. Skaðabótamál. Sér- atkvæði .................. Sömu áfrýjendur og í 45. máli gegn Helga Sæmunds- syni. Ærumeiðingar. Sýknað af refsikröfu. Ómerking ummæla. Kröfu um miskabætur synjað ........... Dómur 32 2 2 12 12 542 92 9 2 Bls. 1260 1296 1298 1299 1328 1341 1351 1364 1398 Málaskrá XV Dómur Bls. Il. NAFNASKRÁ Skrá yfir málsaðila o.fl. A. Einkamál Bls. Aðalbraut h/f ................0 0 924 Aðalheiður Tryggvadóttir ...............0..... 00... 1201 Aðalsteinn Guðmundsson ...........0..0....s nr 1083 Agnar Tryggvason ............0000 0000 1201 Akurtraðir í Eyrarsveit, eigandi ...............0... 000... 0 1236 Alfreð Gíslason, dánarbú .............0.00.2 0... .r nr 153 Almennar Tryggingar h/f ..............0.. 0000... 727, 779 Anna Jakobsdóttir .............0..0.0.00 0... 579, 591 Arnarhraun 4 - 6 í Hafnarfirði, eigendur ................. 579, 591 Arnór Kristjánsson ..........0%.002 0000 74 Auðunn Benediktsson ..........0.0..000. ss enn 712 Auður Jónsdóttir ..............0.0.0 0... 1260 Axel Jónsson ............2.0 000 6 Á. H. Magnússon á Co. ..........0.0.0 1260 Ábúendur, sjá nöfn jarða .............02... 0000 32, "70 Ágúst Fjeldsted hæstaréttarlögmaður ..............00.. 0. 1159 Ágúst Guðmundsson ...............0.. ss 1077 Álafoss h/f .............0. 734 Ámundi Ámundason ........0........ 20. 701 Ármannsfell h/f ...........0..... 0 710, 1152 Ásgeir Þorleifsson .........2..0....2 00. 567 Áshreppur ...........0..0 0 190 Ásta Baldvinsdóttir ............0.0..0..0. 00 1 Ásta Þorbjarnardóttir ............2....0... 20. 462 Barnavinafélagið Sumargjöf ...........0..... 00... ns 13 Benedikt Andrésson ...........0.0%.... 0 ns 71 Benedikt Axelsson ...........0..000 00. 190, 1138 Benjamín Ólafsson .............0.0..00 0. 93 Bergþóra Bachmann ...............%.2 0... nn 1296 Bergþóra Jónsdóttir ..............2..0.0.0 00. 151, 1220 Birgir Ágústsson .........0.....00. 00. 45 Birgir Guðnason ..............0.... 00 n sn 98 Birgir Jónasson ..............0.0. 00... 1244 Birgir Þorvaldsson ...................0. 2. ns ss 67 Bílaleigan Bliki h/f ..................2. 000... ns 624 Bílaleigan Miðborg h/f ................0. 0000 695 Bjarndís Eygló Indriðadóttir .....................08. ven. 1299 Bjarni Helgason .................... 375, 415, 463, 488. 1184, 1398 XVI Nafnaskrá Bls. Björgunar- og sjúkrasjóður Breiðafjarðar ...................... 462 Björgvin Stefánsson ................00000.0 00 102 Björn Haraldsson .................%0... 0000 1213 Björn H. Jónsson ...........000% 0000 96 Björn Kristjónsson ..................... s.s ss 1007 Björn Sigurðsson .................0000 0 151, 1220 Björn Stefánsson .................... 375, 415, 463, 488, 1184, 1398 Blindravinafélag Íslands .................0....0 0000. 1299 Bonaretti, Franco ................0% 00... 831 Borgarstjórinn í Reykjavík f.h. borgarsjóðs .......... 115, 129, 1351 Bragi Jóhannsson ................%... 0... 1 Brynjólfur Bjarnason ................0000.0 0... 55 Byggingarsamvinnufélag atvinnubifreiðastjóra í Reykjavík Og NÁgrENNI ............... 00 58, 614 Böðvar Pétursson ....................00 00. 925 Carl J. Eiríksson ..................2. 0... 13 Dagur Þorleifsson ...............0..... 0... 463 Dánarbú, sjá mannanöfn ............0..00.00 0000. 153, 1007, 1201 Dómsmálaráðherra ................... 000... 153 Dóra Hafsteinsdóttir ......................0... 0... nun 80 Drífa Leonsdóttir ................0.2..... s.n 798 Eiði í Eyrarsveit, eigandi .................00.000 0... 74 Eigendur fasteigna, sjá nöfn þeirra og fasteignanna 32, 70, 74, 151, 579, 591, 1007, 1138, 1220, 1236 Eimskipafélag Íslands, hf. .............0.0.... 0. 1048 Einar Kristjánsson ..............00..00 000... 579, 591 Einar Kristjónsson ..............0... 00. s ss 1007 Einar Runólfsson ................0. 0. 96 Elín Ólafsdóttir ...........0.............. 0 928 Elínborg Ólafsdóttir ..................... 0... 1138 Elís Gunnarsson ................0..... sn 1236 Elvar Bæringsson ...................00000nr 923 Erla Haraldsdóttir ...............0....00. 0. en 1213 Erlingur Þorsteinsson .................0.00 s.n 601 Erna S. Kristinsdóttir ...............2.... 0... ns 591 Ernst J. Rúdig GmbH ..................0. 0000. n 720 Fagurhóll h/f ...............000020 0 1077 Fákur, hestamannafélag ...................... 0... n sn 1364 Fellahreppur í Norður Múlasýslu ..................... 0000. 702 Ferðaskrifstofan Saga ................00....... 0. 45 Félagsmálaráðherra f.h. ríkissjóðs ..........00.0.0.0. 0... 702 Fiskveiðasjóður Íslands ................0.000 0000. 1065 Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs 1, 32, 143, 153, 516, 567, 702, 907, 922, 926, 972, 1078, 1351 Flugfélag Íslands h/f ...........0..... 0... 129 Flugmálastjórn á Keflavíkurflugvelli f.h. ríkissjóðs ............. 198 Nafnaskrá XVII Bls. Friðjón Guðlaugsson ...........0...0 0000 rn 579, S91 Fróðá h/f, Fróðá í Fróðárhreppi .............000 0000. 1007 Fróði B. Pálsson ...........00000.0 0. enn 115 G. Þorsteinsson ét Johnson h/f ..........0..%%0 0000. nn 734 Garðar Viborg -............00.0. 000 1184 Gestur Guðmundsson ...........0..0. 0. sn 672 Gísli Ólafur Pétursson ................ sn 6 Gjaldheimtan í Reykjavík ..............%020 0. enn nr 742 Grand Metropolitan Hotels Ltd. ..........0..0..0 0000 n nn 45 Graphic Equipment World Wide Inc. .........000000 000... 0... 483 Gréta Carlsson ...........0...00 sn 798 Grímsstaðir, Breiðavíkurhreppi, eigandi og ábúandi ............. 70 Grímur S. Runólfsson ...........0...00 0 ner 143 Gróa M. Sigvaldadóttir ..............0.%%00 0. nn. 462 Guðbjörn Guðjónsson .............20nnsn nr 1159 Guðjón Styrkársson ........00.0..% 00. 712 Guðlaugur Sveinsson ..........00.00nnnss nr 1351 Guðmundur Andrésson ................ sn nr 71 Guðmundur Einar Ágústsson ..........0..0..0.. rn 1077 Guðmundur Bjarnason ............0... 000 nn 0 93 Guðmundur Jónasson ..............0. 00. ss sr 695 Guðmundur Karlsson ............0..0. 0000 enn 924 Guðmundur Kristjónsson .............0000 00 ðð nn 1007 Guðmundur Ólafsson .............%... 20. 1096 Guðni Þórðarson ..............0.00 ns sn 759 Guðný Hávarðsdóttir ...............000.2 000. 0ð 153 Guðný Jónsdóttir .............00.. 0000 0 0 1000 Guðrún Einarsdóttir ..............2... 0... e nr 67 Guðrún Ágústa Ellingsen ................0. 000. 0 0... 98, 100 Guðrún Fjeldsted ....................nnnn nn 96 Guðsteinn Þengilsson ..............02.00 00. 415 Gunnar Örn Arnarson ..........20... nr „332 Gunnar Jónsson .............0.00 00 ðe 972 Gunnvör h/f .............000 0 ss 55 Hafsíld h/f ................. 0... 921 Hagi h/f ............00000 000 646 Halldór Jónsson .........000..0.0 000 151, 1220 Halldór Vilhjálmsson ................0 00. s nr 702 Hamarsbúðin h/f ............2..0. 00. .n enn 516 Haraldur Böðvarsson £ Co. h/f ........0.0.0000 000... 277 Haraldur Jónsson ...........02 00... 343, 664 Haukur Þórðarson ...........0.020. 000 enn 151, 1220 Hávarður Reimarsson ............00000 000. n sn 153 Helga Tryggvadóttir ................2002. 0000. 1201 Helgi Jónsson ..........00%.00 00. ens 579, S91 Helgi Pétursson ..............0..00 000 s sr 766 XVIII Nafnaskrá Bls. Helgi Símonarson .................0.... 0. 71 Helgi Sæmundsson ...............0000. 0. 1398 Hestamannafélagið Fákur ..............0.000..000. 0... 1364 Hikl, Meta ................ 0 918 Hilmar H. Bendtsen ............0.......00 00 45 Hilmar Björgvinsson .................... 00 925, 929 Híbýli h/f ............ 0. 333 Hjörtur Ásgeir Ingólfsson ...........0..0...0... 579, 591 Hljómsveitin Islandia ................0...0..00. 0000 926 Holtahreppur ............0.. 0... 32 Hólar í Ragnárvallahreppi, eigendur .............0.0..00.00..... 32 Hraðfrystistöðin í Reykjavík h/f ............0......0 0. 1065 Hrauntún í Biskupstungnahreppi, eigendur ................ 151, 1220 Hreggviður Jónsson ................. 375, 415, 463, 488, 1184, 1398 Hreifi h/f 2... 1083 Hreppar, hreppsnefndir, sjá nöfn hreppa 32, 190, 198, 453, 700, 702, 1138 Hveragerðishreppur ..............0.....0. 00. 453 Hörður Frímannsson ..................0. 00. 601 Hörður, Gunnarsson, H/f Hörður Gunnarsson ................. 1078 Höskuldur Magnússon ....................0 00. 1025 Iðnvélar h/f ...............000 000 707 Ingi B. Ársælsson ..................... 918 Ingvi Þorgeirsson ...................00.0 0 1328 Innheimtumaður ríkissjóðs ...........0..000000.... 2, 333, 701, 922 Innri-Bugur, Fróðárhreppi, eigandi ...................000..0.... 1007 Inter Viso (OY Inter Viso A/B) .............00. 0. 1298 Islandia, hljómsveit ...................0.0.00 926 Ísbjörninn h/f .............. lr 921 Ívar Herbertsson ................... 646 Jóhann Guðmundsson ............0...0...0. 0000 727 Jóhann H. Jónsson .................000 000 6 Jóhann Þórir JÓNSSON .................... 0 483 Jóhann Rönning h/f ...............0...0 0000 00 rn 927 Jóhanna Carlsson ...................2000. 0 798 Jóhannes Long .................0.. 0000. 0 nn 58 Jón Ásmundsson ................0.. 333 Jón Baldursson ...............0..2000000n rr 1298 Jón B. Georgsson ............0..0.000 00. 153 Jón Guðmundsson ............0....200000r rr 90 Jón Hafdal Jónsson ...............0..00 000 343, 664 Jón V. Jónsson s/f ............00. 0. 332, 922 Jón Kristjánsson ...............00...0200 00 1138 Jón N. Sigurðsson hæstaréttarlögmaður ....................... 720 Jón Sveinsson ...............2.00... 000 579, S91 Jón N. Vilhjálmsson .................00 0000 779 Jón Gunnar Zoðga ...........000... 00... 1078 Nafnaskrá XIX Bls. Jónas P. Aðalsteinsson ..........0.000 000 752 Jónas Guðlaugsson ........00..0000sn nn 1113 Jónas Haraldsson ...........00.00. 000 1000 Jónatan Þórmundsson ...... 375, 415, 463, 488, 537, 672, 1184, 1398 Jósafat Arngrímsson ..........00 00. 70, 334, 1008 K, aðili barnsfaðernismáls .........000.. 000... 405, 1163, 1169 KFUM í Reykjavík ........0..0.000 00 462 Karl Hávarðsson ............00000 000 153 Kjartan Margeirsson .........22.00.0000 nr 907 Kjartan Nóason .........200000 00. nn 74 Kolbrún Kristjánsdóttir .............00..2 00 .nn nr 1364 Kr. Kristjánsson h/f ..........0.%%.2..nnn sas 1113 Krabbameinsfélag Reykjavíkur ...........0..2.0. 0000 nn ni. 462 Krefjandi eignarréttar ..............200.0..0 0 nr rn 925 Kristín Haraldsdóttir ..............0.00..0 000 nn enn 1213 Kristján Gíslason ..........0.00. 000. nnss rr 277 Kristján Guðmundsson ..............ennsn sr rr 700 Kristján Gústafsson ........00%...0.nsnn sr 71 Kristján Hávarðsson ...........0%...snnsssð rr 153 Kristján Knútsson .........000%.20snsn ns 924 Kristján Ó. Skagfjörð h/f ........0....0.0 0000. 928 Kristján Torfason bæjarfógeti .............00..0 0000 nn nn... 922 Kyndill h/f ........%..00..nnnn 70, 334 Landhelgisgæsla Íslands ................0.0 000 n enn 567 Landsbanki Íslands ...............0%.0. 0. nn nn rr 1000 Landssamband íslenskra útvegsmanna ........0.0.0 000... 0... 921 Landsvirkjun ............000.0 00 nn 719 Lárus Ingimarsson ...........0000nnsssn nn 516 Lilja Jakobsdóttir ..........00.%....nnn sr 798 Loftleiðir h/f ...............0000. 00 233, 831 M, aðili barnsfaðernismáls ..............000 00... 405, 1163, 1169 Magnús Bjarnfreðsson ..........0......nnsð err 6 Magnús Eiríksson ...........0%%0 000. n sn 1296 Magnús Guðjónsson ........0.200. 020. enn 579, 591 Magnús Magnússon ..........0000. 0. snnns nr 1328 Magnús R. Magnússon og þrotabú sama ...........0.0.0000000.. 928 Magnús Skarphéðinsson ............0000 nn er 591 Magnús Thorlacius hæstaréttarlögmaður ..........0.000.....0.. 1260 Margrét Björnsdóttir ...........00.02000.0.0 enn 1138 Metro Shipping ár Finance Ltd. ..........00..000 0000. n sn. 1159 Miðborg h/f, bílaleiga .............00.%00 000. 695 Miðhóp í Þorkelshólshr€eppi ...........0%...0 00... nan 1138 Níels Einarsson ...............0.. senn 925, 929 Njarðvíkurhreppur ...........2.0020 00 198 Nóatún S/f ...........0..00. 0 742 Nói Jónsson XX Nafnaskrá Bls. Númi h/f, þrotabú .............0..0....0.0 0 923 Næfurholt í Rangárvallahreppi, eigendur ...................... 32 Oddviti Þorkelshólshrepps ...............200. 0 1138 Ófeigur Björnsson .............0.0..000 0 923 Ólafur E. Einarsson .................0. 100 Ólafur Finsen ................... 0... 45 Ólafur Gunnarsson ................0 00. 1096 Ólafur Ingibjörnsson ...........0..00..0 00 1351 Ólafur Ingólfsson ...........0....... 375, 415, 463, 488, 1184, 1398 Ólafur Pálsson .3............00.....0 727 Ólafur St. Sigurðsson setuskiptaráðandi ..........0...0.00.0...... 1201 Ólöf Sigvaldadóttir ........................... 462 Ónafngreindir aðilar ......... 405, 925, 1163, 1169 Óskar Steindórsson .................... 579, 591 P. Rogan, skiptaráðandi ...............0......0000 0... 1260 Páll Eiríksson ...................0.0. 0000 779 Páll M. Jónasson ........... a 2 Pennington Export-Import Ltd. ..........0.0. 0... 1260 Poul Vernon ...............0.00 0200 701 Póst- og símamálastjórnin ................0...00 0000. 1065 Rafmagnsveitur ríkisins .....................00 00... 624 Ragnar Ingimarsson ........ 375, 415, 463, 488, 537, 672, 1184, 1398 Ragnar Jónsson hæstaréttarlögmaður ................. 70, 334, 1008 Ragnar Á. Magnússon .............0.00.0. 00 1 Ragnar Steinbergsson ..............0.00. 00... vl 1132 Ragnheiður Elín Ágústsdóttir .....................0...0. 1077 Rammi h/f ..............0... 00. 1244 Rannveig Ingimundardóttir ................0...0..000.. 000 1138 Reykjavíkurhöfn ...............)....00 000 844 Richard Björgvinsson ..................0 000... 6 Ríkisútvarpið ............0....00 0... 80 Rúnar Ármann Arthúrsson ............0.0.... 0. 488, 537 Salla Sigmarsdóttir ................00..000 0. 798 Samgönguráðherra ......................0. 00 700 Samtrygging íslenskra botnvörpunga ...................0.0..... 343 Samvinnutryggingar g/t ................... sn sn 1048 Seifur h/f ................000. 0. 927 Sementsverksmiðja ríkisins .....................0.0 0. 102 Setberg í Eyrarsveit, eigendur ..................0..0..0. 74 Seyðisfjarðarkaupstaður vegna hafnarsjóðs Seyðisfjarðar ........ 921 Sigmar Pétursson ................%0.. 0000 926 Sigríður Þorsteinsdóttir .......................000. 0. 579, 591 Sigurbjörn Eiríksson ........... se 1077 Sigurður Helgason ............00.0 0000 ðð rr 6 Sigurður M. Helgason skiptaráðandi ..................... 334, 928 Sigurður Jónsson, Úthlíð ....................0 00 151, 1220 Nafnaskrá XXI Bls. Sigurður Jónsson læknir ..........0.0.0.000 0000 0nnn nn 7166 Sigurður Kristjónsson .........00%%% 000 1007 Sigurður Sigurjónsson ..........%000. snart 664 Sigurður O. K. Þorbjarnarson ........220.0000. 0000 nn. 462 Sigurgísli Árnason ................. 000 nr rr 1260 Sigurjón Þorbjarnarson ............0..0 0000 e nun rn 462 Sjóli h/f ........000000 00 7198 Sjóvátryggingarfélag Íslands h/f ........0..00000 000 1096 Skipasmíðastöðin Skipavík h/f ........2200.0000 0000... =. 0700 Skánska Cementgjuteriet, A/B ...........020 000. n enn 844 Snorri Hjaltason ...........000% 0. nnnnss rr 333, 701 Sonja Kristinsson ..........0..00000. eð 1132 Sólveig Baldvinsdóttir ................00 0... n nn 579, S9I Staðall h/f ..............0 0. n rr 759 Stakkholt h/f ..............0 00 1025 Stálvirkinn h/f .............. 00... 0n 0 707 Stefán Baldursson ...........00.0. 0000 enn 1296 Stefán Bjarnason ..........220000 0. 926 Stefán Skarphéðinsson ............... 375, 415, 463, 488, 1184, 1398 Stefnir Helgason ..............00 000. e nn 6 Steinar Þórðarson ................. sn 151, 1220 Steingrímur Kolbeinsson .........200..000 000 nn 1077 Stekkholt í Biskupstungnahreppi, eigendur ................ 151, 1220 Stykkishólmshreppur .......000..0% 00 enst -.. 700 Svavar Gestsson ...........s ns 375, 463 Sveinn Bjarnason .............0snnnrer rr 93 Sveinsstaðahreppur í Húnavatnssýslu ............0.0%20 00 0.00.. 190 Sylvía Hildur Ágústsdóttir ...........20.... 00. nn nn 1077 Sýslumaðurinn í Mýra- og Borgarfjarðarsýslu .................. 1 Sæmundur Pétursson .........0.00.00nn en 924 Sævar Þór Carlsson ...............0 0 nn 798 Tollstjórinn í Reykjavík .........00.000 0000... 334, 710, 1152 Tryggvi Siggeirsson, dánarbú ...........000.00nn renn 1201 Unnar Stefánsson ........00000000... 375, 415, 463, 488, 1184, 1398 Unnsteinn Beck skiptaráðandi ...........0.0.0.%0 0000. 0... 67, 923 Utanríkisráðherra f.h. varnarmáladeildar utanríkisráðuneytisins .. 972 Úlfar Kristjónsson ........0..0.0.0. 0000 ne 1007 Úlfar Þormóðsson .........20.0..0 0. 375 Úthlíð I og II í Biskupstungnahreppi, eigendur ............ 151, 1220 Útvegsbanki Íslands ............00.0..0 0000 nð nn 233, 831 Valdimar J. Magnússon ............. 375, 415. 463. 488, 1184, 1398 Valtýr Guðjónsson ..........0..0.000 00 nn 153 Varnarmáladeild utanríkisráðuneytisins .........0.000000 0000... 972 Vatnabúðir í Eyrarsveit, eigandi .............0.00. 00.00.0000... 1236 Veiðifélag Borgarfjarðar ...............00..0 00... 90, 93, 96 Verktækni h/f ..........00.%. 0000 579, 591 XXII Nafnaskrá Bls. Viðar Stefánsson .................00. 00 1078 Vigfús Jóhannesson ................000. 0. 923 Vilhelm Ingimundarson, þrotabú .............00.. 000. 334 Vindás í Eyrarsveit, eigandi ........................ 0000. 74 Ytri Bugur í Fróðárhreppi, eigendur .......................... 1007 Þingeyrarsel í Húnavatnssýslu, eigandi ........................ 1138 Þorbjörg Sigvaldadóttir ...................... 0... 462 Þorbjörn Eyjólfsson ..........0.0.0..0000 0 579, S91 Þorgils Þorgilsson, dánarbú .................%.. 20... 000. 1007 Þorkell Gunnarsson .................. 02. 1236 Þorkelshólshreppur ............0.00000.0. 000 190, 1138 Þorleifur Óli Jónsson ...............0. 00. 922 Þorsteinn Haraldsson .....................00 00 516 Þorsteinn Sæmundsson ..... 375, 415, 463, 488, 537, 672, 1184, 1398 Þorvaldur Búason ................... 375, 415, 463, 488, 1184, 1398 Þorvaldur Guðmundsson .................. 0000 1213 Þór Vilhjálmsson .......... 375, 415, 463, 488, 537, 672, 1184, 1398 Þórdís T. Guðmundsdóttir .............00.0000 0000 601 Þórunn G. Simonsen .................... 00 nn 752 Þráinn Nóason ................2. 0000 sr 74 Þráinn Sveinsson .................00. 00. 614 Þrotabú, sjá nöfn ............0..00 0000. 334, 923, 928 Þverárhreppur í Húnavatnssýslu ...........00....000.0.. 190, 1138 Þörungavinnslan h/f ........0...0..00. 0002. 0l 927, 928 Ögmundur Jónsson ........0.....00 0 453 B. Opinber mál. A, varnaraðili í lögræðissviptingarmáli ........................ 872 Arnbjörn Óskarsson ...............0..0 0. 243 Bragi Ólafsson .................2.0. 188 Egill Þorfinnsson ...............%. 000... 882 Einar Sverrir Einarsson ..............020 0... 186 Elías Kristjánsson ...................0.. 0. 960 Guðmundur Antonsson .........0.%... 0... 888 Gunnar Guðmundur Guðmundsson ............... 0... 000. 327 Gunnar Jónsson .................. 00. 1013 Haukur Guðmundsson .............%.... 0... s11 Hjalti Haraldsson ....................00 000. 631 Jóhann Maríus Kjartan Benediktsson ............0............. 890 Jóhann Arnljótur Víglundsson ..................0.0 0. nn nn. 733 Jón Ómar Sigfússon .............00.0000 0. 1079 Karl Sævar Baldvinsson ...............0 0... en 796 Karl K. Karlsson ..............0..0. 0... 875 Kristinn Marinó Gunnarsson .............0... 000 n ns 436 Kristján Árnason ..............2.0.000 00 1143 Lárus Konráðsson ............2.0... 0. n 1081 Nafnaskrá XXIII Bls. Morten Jóhannesen ..........2.00.0 0000 0e nn 1341 Ólafur Finnur Böðvarsson ............0000.. 00 nn 436 Ólafur Ingi Ingimundarson .........0..0.0 0000 0 nn 287 Ólafur Kristinn Pálmason ..............00... 0000 nn nn 1177 Ómar Ægisson ................ 80. 1143 Ónafngreindir aðilar ...............000.00 00. nenni 872 Sigurður Ellert Jónsson .........000.0. eens 931 Sigurður Óttar Hreinsson .........00...0.0 000... 1043, 1045 Sigurgeir Einar Karlsson .............02.. 000... nnn 205 Tryggvi Rúnar Leifsson ............00. 0000 e unn 885, 905 Valur Benjamín Bragason ..............00. 0 em ann 185 Yfirsakadómarinn í Reykjavík ..........00%.0. 0000 nn 3 Þorfinnur Egilsson ..........00...0.0n senn 879 KKIV Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. III. SKRÁ um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. sem vitnað er til í XLVII. bindi hæstaréttardóma.' 1281, Jónsbók. Mannhelgi, 13. kapítuli — 1383, 1385 1687, 15. apríl. Norsku lög Kristjáns 5. 6. bók 13. kapituli — 1210 — S. gr. — 1204, 1210, 1211, 1212 1720, 18. mars. „„Kammerréttarskipun“. - — 339, 340 1732, 2. maí. Konungsbréf um nýja lögbók o.fl. — 1210 1793, 30. janúar. Tilskipun um gjaldheimtu og reikningsskil í Danmörku. — 339 1795, 10. apríl. Opið bréf kansellíis um það hvers gæta skal til að tryggja fjármuni opinberra stofnana. — 339, 340 1878, nr. 3, 12. apríl. Lög um skipti á dánarbúum og félagsbúum o.fl. — 339, 755 4. gr. — 1202, 1203 5. gr. — 183 12. gr. — 183 15. gr. — 183 16. gr. — 184 17. gr. — 184 18. gr. — 184 23. gr. — 184 24. gr. — 184 27. gr. — 184 50. gr. — 184 55. gr. — 184 74. gr. — 183 82. gr. (2. gr. laga nr. 32/1974) — 335, 338, 340 83. gr. — 339, 340, 341, 342, (svo og 3. gr. laga nr. 32/1974) 335, 338, 339, 340 84. gr. — 339, 342, (svo og 4. gr. laga nr. 32/1974) 335, 338, 339, 342 85. gr. ($. gr. laga nr. 32/1974) — 335, 338, 340 1903, nr. 42, 13. nóvember. Lög um verslanaskrár, firmu og prókúruumboð. ' Lögum er raðað eftir útgáfuári og innan hvers árs eftir númeri. Öðrum reglum er raðað eftir útgáfuári og innan hvers árs eftir útgáfudegi innan um lög. 1905, 1905, 1917, 1919, 1921, 1921, 1922, 1923, 1929, 1929, 1929, 1933, 1933, 1936, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. XXV 9. gr. — 53 nr. 14, 20. október. Lög um fyrning skulda og annarra kröfu- réttinda. 3. gr. — 89, 90, 534, 1219 nr. 46, 10. nóvember. Lög um hefð. 2. gr. — 15, 18, 28 6. gr. — 18 9. gr. — 38 nr. 61, 14. nóvember. Lög um framkvæmd eignarnáms. — 458, 460 6. gr. — 460 9. gr. — 460 nr. 41, 28. nóvember. Lög um landamerki o.fl. 2. kafli — 7S, 76 8. gr. — 1237 10. gr. — 1237 nr. 46, 27. júní. Lög um afstöðu foreldra til óskilgetinna barna. — 1210 nr. 77, 27. júní. Lög um hlutafélög. 2. gr. — 53 nr. 39, 19. júní. Lög um lausafjárkaup. — 534 21. gr. — 184 28. gr. — 184 42. gr. — 184 43. gr. — 184 54. gr. — 534 57. gr. — 184 58. gr. — 184 nr. 20, 20. júní. Lög um réttindi og skyldur hjóna. 3. og 7. kafli — 755 18. gr. — 754, 755 nr. 25, 14. júní. Lög um gjaldþrotaskipti. 17. gr. — 1073 nr. 56, 12. júní. Reglugjörð um eftirlit með lyfjum. — 907, 914, 915, 917 15. gr. — 915 nr. 32, 14. júní. Lög um loftferðir. — 140 nr. 84, 19. júní. Lög um varnir gegn óréttmætum verslunarháttum. 9. gr. — 53 nr. 93, 19. júní. Víxillög. 1. kafli — 698 nr. 7, 1. febrúar. Lög um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. 29. gr. — 774, 777 30. gr. — 774, 771 XXVI 32. 35. 1936, nr. 11. 17. 19. S. 30. 33. 36. 46. 47. 70. 78. Sl. 88. 95. 97. 105. 108. 113. 116. 118. 120. 139. 173. 175. 177. 178. 183. 193. 200. 201. 207. 208. 211. 212. 214. 215. 217. 220. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. gr. — 774, 777 gr. — 1293 85, 23. júní. Lög um meðferð einkamála í héraði. kafli — 1028 kafli — 72, 73, 696, 698, 699 kafli — 36 gr. — 453, 1000 gr. — 43 gr. — 337 gr. — 515 gr. — 12, 15, 17, 156, 182, 183, 382, 394, 420, 429, 470, 477, 492, 506, 727, 732 gr. — 144, 234, 235, 540 gr. — 8, 540 gr. — 702, 706, 707 gr. — 702, 707 gr. — 1139 gr. — 44 gr. — 44 gr. — 1139, 1213, 1214 gr. — 706 gr. — 17, 1129 gr. — 8 gr. — 72, 89, 761, 1297 gr. — 152, 1007 gr. — 91, 94, 97 gr. — 1028 gr. — 1289 gr. — 778 gr. — 1212 gr. — 1159, 1160, 1161 gr. — 570 gr. — 1097 gr. — 346 gr. — 696, 698 gr. — 73, 698 gr. — 406, 409 gr. — 410, 414, 1169, 1176 gr. — 408 gr. — 414 gr. — 33, 40, 43 gr. — 33 til 44 1938, nr. 47, 11. júní. Lög um fasteignasölu. 6. gr. — 1137 1938, nr. 80, 11. júní. Lög um stéttarfélög og vinnudeilur. 7. gr. — 1301 44. 47. 1940, nr. 10. 23. 26. 60. 70. 71. 72. 174. 76. 71. 78. 82. 138. 142. 148. 155. 211. 217. 218. 219. 231. 234. 235. 236. 239. 241. 244. gr. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. KXVII gr. — 57 gr. — 57 19, 12. febrúar. Almenn hegningarlög. kafli — 1191 kafli — 889 kafli — 190, 1082 gr. 437 "gr. 1013, 1023 . gr. 206 . gr. 291, 295, 299, 320, 1144, 1146, 1150 . gr. 378, 466 . gr. 482 . gr. 291, 318, 319, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 437, 438, 1144, 1177, 1178 gr. 291, 1144, 1151 gr. 206, 318, 319, 320, 323 gr. 1023 gr. 891 gr. 206, 232, 430, 478, 507, 562, 691 gr. 1013, 1023 gr. 291, 331, 436, 437, 451, 891, 904, 958, 1023, 1151, 1182 gr. 464, 466, 540, 891, 904 gr. 961 gr. 631, 633, 645 gr. 1044, 1047 gr. 1044 gr. 891, 893, 903, 933, 958, 1179, 1180, 1182 gr. 206, 208, 232 gr. 7196 gr. 796 gr. 962, 971 gr. 891 gr. 377, 381, 388, 389, 390, 391, 417, 420, 426, 465, 469, 476, 481, 489, 492, 502, 503, 539, 543, 555, 556, 561, 674, 676, 687, 688, 1188, 1192, 1193, 1401 gr. 377, 381, 388, 389, 390, 391, 417, 420, 426, 465, 469, 476, 481, 490, 492, 502, 503, 539, 543, 544, 555, 556, 561, 673, 676, 688, 1188, 1192, 1193, 1401 gr. 381, 390, 391, 469, 476, 492, 503, 543, 556, 676, 688, 1188, 1193 gr. 6, 12, 430, 478, 507, 562, 691 11, 377, 378, 381, 401, 402, 403, 404, 417, 420, 434, 466, 469, 481, 482, 489, 490, 492, 509, 510, 539, 540, 542, 543, 565, 566, 673, 674, 676, 677, 694, 1186, 1188, 1200, 1401, 1406, 1407 186, 226, 289, 291, 295, 298, 299, 300, 320, 328, 436, XXVIII. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. 1941, 1943, 1944, 1944, 1945, 1947, 1947, 1947, 1948, 1948, 440, 450, 890, 891, 892, 893, 894, 897, 903 246. gr. — 298 247. gr. — 440, 450, 631, 633, 645, 890, 891, 897 248. gr. — 297, 933, 936, 1180, 1182 253. gr. — 777 254. gr. — 291, 320, 436, 450 255. gr. — 891 259. gr. — 4, 288, 291, 292, 293, 320, 1144, 1145, 1146, 1149, 1150 260. gr. — 717 264. gr. — 378, 379, 381, 417, 419, 420, 466, 469, 490, 492, 543, 674, 675, 676, 688, 996, 1188, 1193, 1401, 1407 nr. 46, 27. júní. Landskiptalög. 1. gr. — 152, 1221, 1227, 1228, 1233, 1234 10. gr. — 1233 nr. 16, 26. febrúar. Lög um orlof. — 84, 86 1. gr. — 84 nr. 33, 17. júní. Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands — 386, 424, 474, 500, 506, 551, 554, 686 49. gr. — 12, 1402 65. gr. — 186, 188, 190, 734, 798, 889, 1080, 1082 67. gr. — 55 72. gr. — 399, 431, 480, 507, 563, 691, 1197, 1402 nr. 61, 31. október. Lög um byggingarmálefni Reykjavíkur. — 251 6. gr. — 247 nr. 24, 12. febrúar. Lög um flugvelli og lendinvarstaði fyrir flug- vélar. — 140 nr. 80, 5. júní. Framfærslulög. 3. gr. — 829 nr. 87, 5. júní. Lög um afstöðu foreldra til óskilgetinna barna. 6. gr. — 828 nr. 95, 5. júní. Lög um lögræði. — 874 3. gr. — 156 4. gr. — 157 8. gr. — 874 10. gr. — 873 19. gr. — 184 20. gr. — 184 21. gr. — 184 31. gr. — 14, 18, 28, 159, 163, 181, 184 nr. 40, 5. apríl. Lög um kauprétt á jörðum — 41 nr. 44, 5. apríl. Lög um vísindalega verndun fiskimiða landgrunnsins. 1949, 1949, 1949, 1949, 1950, 1951, 1951, 1951, 1951, 1952, 1952, 1954, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. KXIX — 1344, 1345, 1349 nr. 18, 22. mars. Lög um Í.yrrsetningu og lögbann 4. gr. — 709 12. gr. — 709 13. gr. — 709 25. gr. — 707 26. gr. — 612 nr. 53, 12. apríl. Reglugerð fyrir Reykjavíkurflugvöll, um umferð, öryggi o.fl. 6. gr. — 138, 140, 141, 142 nr. 41, 25. maí. Lög um gildistöku alþjóðasamnings um samræmingu nokkurra reglna varðandi loftflutninga milli landa. Fylgiskjal. — 841. 6. gr. — 832, 838 12. gr. — 835, 836, 838 13. gr. — 836, 838 15. gr. — 839 29. gr. — 835 nr. 57, 25. maí. Lög um nauðungaruppboð. 4. gr. — 1152 15. gr. — 1012 25. gr. — 1011 nr. 11, 20. janúar. Heilbrigðissamþykkt fyrir Reykjavík. 28. gr. — 141 nr. 8, 5. febrúar. Ábúðarlög. 26. gr. — 459 nr. 27, 5. mars. Lög um meðferð opinberra mála. — 874 nr. 49, 16. mars. Lög um sölu lögveða án undangengins lögtaks. — 200, 201, 202 1. gr. — 201, 202 nr. 110, 19. desember. Lög um lagagildi varnarsamnings milli Íslands og Bandaríkjanna og um réttarstöðu liðs Bandaríkjanna og eignir þess. — 201, 203, 399, 432, 480, 508, 563, 692 6. gr. — 973, 974, 994 7. gr. — 385, 423, 473, 496, 547, 680 nr. 23, 1. febrúar. Lög um öryggisráðstafanir á vinnustöðum. — 915 6. gr. — 1252 16. gr. — 1251 nr. 36, 16. febrúar. Lög um opinbera aðstoð við byggingar íbúðar- húsa í kaupstöðum og kauptúnum 15. gr. — 623 20. gr. — 62, 63, 66 nr. 20, 8. mars. Lög um vátryggingarsamninga. 18. gr. — 344, 345, 348, 349, 371, 372, 630, 731 KXX 1954, 1955, 1956, 1956, 1956, 1957, 1958, 1959, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. 20. gr. — 345, 348, 349, 372, 373 24. gr. — 346 25. gr. — 140, 142, 1051 31. gr. — 373 39. gr. — 373 45. gr. — 372, 373 51. gr. — 345, 372, 373 52. gr. — 373 53. gr. — 346, 374 59. gr. — 348 60. gr. — 372 63. gr. — 345, 348, 349, 371, 372 70. gr. — 345, 371 73. gr. — 345, 373 75. gr. — 345, 346, 371, 373 nr. 38, 14. apríl. Lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins. — 570 1. gr. — 1340 11. gr. — 569, 570 nr. 22, 3. maí. Lög um breytingar á almennum hegningarlögum nr. 19 frá 12. febrúar 1940. 4. gr. — 291, 437, 438, 1144, 1177, 1178 1. gr. — 291, 1144 nr. 20, 1. mars. Lög um breyting á almennum hegningarlöguin nr. 19 12. febrúar 1940. — 291, 292, 293, 1144, 1145, 1146, 1149, 1150 I. gr. — 4, 288 nr. 46, 5. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 41 25. maí 1949 um gildistöku alþjóðasamnings um samræmingu nokkurra reglna varð- andi loftflutninga milli landa. — 832, 839 nr. 57, 10. apríl. Lög um prentrétt. 15. gr. — 376, 399, 416, 426, 433, 464, 465, 476, 478, 479, 507, 538, 556, 557, 564, 673, 688, 693, 1185, 1186, 1193, 1199, 1200, 1405 22. gr. — 378, 382, 404, 417, 420, 434, 464, 466, 470, 482, 489, 490, 492, 507, 510, 540, 543, 562, 566, 674, 677, 694, 1186, 1188, 1201, 1399, 1401, 1407 nr. 8, 16. febrúar. Lög um breyting á lögum nr. 16, 26. febrúar 1943, um orlof. — 84 nr. 16, 9. apríl. Lög um rétt verkafólks til uppsagnarfrests og um rétt bess og fastra starfsmanna til launa vegna sjúkdóms- og slysaforfalla. 1. gr. — 1329, 1340 nr. 61, 24. mars. Reglugerð um umferðarmerki og notkun þeirra. 31. gr. — 116 1959, 1959, 1960, 1960, 1960, 1960, 1961, 1961, 1961, 1961, 1962, 1962, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. XXKXI nr. 19, 24. apríl. Lög um sameign fjölbýlishúsa. — 612 9. gr. — 603, 606, 607, 608, 609, 611, 612, 613 11. gr. — 608, 609, ól1, 612, 613 20. gr. — 609, 613 nr. 93, 22. maí. Auglýsing um staðfestingu á skipulagsuppdráttum af Skildinganesi í Reykjavík og Neskaupstað. — 248 nr. 10, 22. mars. Lög um söluskatt. 2. gr. — 341 10. gr. — 341 23. gr. — 341 nr. 30, 25. maí. Lög um skipan innflutnings- og gjaldeyrismála o.fl. — 881, 884 nr. 54, 14. júní. Lög um verðlagsmál. — 877, 878 2. gr. — 876 10. gr. — 876 11. gr. — 875, 876, 878 12. gr. — 877 14. gr. — 877 20. gr. — 877 nr. 58, 28. júní. Lög um bann við okri, dráttarvexti o.fl. 1. gr. — 777 nr. 20, 18. mars. Reglugerð fyrir Verzlunarbanka Íslands hf (birt í A-deild Stjórnartíðinda). 1. gr. — 241 nr. 10, 29. mars. Lög um Seðlabanka Íslands. — 1003 1. kafli — 1002, 1003 S. kafli — 1002, 1003 3. gr. — 1005 4. gr. — 1003, 1005, 1006 18. gr. — 1003, 1005 24. gr. — 1003 26. gr. — 1005 nr. 58, 29. mars. Sveitarstjórnarlög. — 41 92. gr. — 634 nr. 63, 29. mars. Lög um lögskráningu sjómanna. 5. gr. — 1091 nr. 8, 14. mars. Erfðalög. 1. gr. — 1210, 1211, 1212 nr. 20, 16. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 10, 29. mars 1961, um Seðlabanka Íslands. — 1005 KKKXII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. 1962, 1962, 1963, 1963, 1963, 1963, 1964, 1964, 1964, 1964, nr. 54, 27. apríl. Lög um þjóðskrá og al:nannaskráningu. — 1204 nr. 68, 27. apríl. Lög um heimild til sameiginlegrar innheimtu opin- berra gjalda. 1. gr. — 144 nr. 56, 20. apríl. Lög um lögreglumenn. S. gr. — 570 nr. 77, 18. apríl. Auglýsing um skipulag í Fellahreppi. — 704 nr. 66, 31. desember. Siglingalög. 2. kafli — 671 9. kafli — 829 8. gr. — 819, 1062 99. gr. — 1062 141. gr. — 1062 205. gr. — 829 206. gr. — 800, 829, 830 216. gr. — 801, 830, 1061, 1064, 1066, 1074 nr. 67, 31. desember. Sjómannalög 10. gr. — 1093 11. gr. — 1094 13. gr. — 1090, 1095 18. gr. — 1084, 1093, 1095 26. gr. — 1093, 1095 32. gr. — 1084, 1093, 1094, 1095 nr. 19, 21. maí. Skipulagslög. — 252 1. og 2. kafli — 243 6. gr. — 245, 247, 251 11. gr. — 245, 247 13. gr. — 246, 248, 254, 261, 274 19. gr. — 253, 276 27. gr. — 458, 704 36. gr. — 247, 248 nr. 34, 21. maí. Lög um loftferðir. — 841 711..gr. — 141 102. gr. — 838 108. gr. — 838 109. gr. — 838 nr. 51, 10. júní. Lög um tekjustofna sveitarfélaga. — 204 2. kafli — 203 3. gr. — 203 61. gr. — 148 nr. 68, 24. desember. Lög um breyting á lögum nr. 8 16. febrúar 1957 1965, 1965, 1966, 1966, 1966, 1967, 1967, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. XXXIII um breyting á lögum nr. 16 26. febrúar 1943 um orlof. — 84 nr. 39, 24. mars. Byggingarsamþykkt Reykjavíkur. — 252, 606 3. gr. — 243, 250, 251, 272 11. gr. — 248 14. gr. — 251 68. gr. — 610 71. gr. — 610 79. gr. — 608, 610 95. gr. — 245, 247, 252, 254, 273 99. gr. — 247 nr. 90, 7. október. Lög um tekjuskatt og eignarskatt. 38. gr. — 148 nr. 23, 16. apríl. Lög um heimild handa ríkisstjórninni til að selja Hveragerðishreppi hluta úr landi ríkisjarðarinnar Vorsabæjar og um eignarnámsheimild á lóðum og erfðafesturéttindum. 2. gr. — 458, 460 nr. 71, 6. maí. Lög um verðtryggingu fjárskuldbindinga. — 59, 62, 63, 66, 1004 1. gr. — 65, 1003 13. gr. — 65 nr. 217, 25. október. Reglugerð um gerð skipulagsáætlana. 3. kafli — 247 S. kafli — 243 18. gr. — 273, 274 nr. 134, 4. apríl. Auglýsing um staðfestingu á skipulagsuppdrætti af íbúðarhverfi í Skildinganesi í Reykjavík, er afmarkast af Þvervegi, Baugsvegi, Shellvegi og strandlengjunni. — 247 nr. 25, 22. apríl. Lög um Landhelgisgæslu Íslands. S. gr. — 570 10. gr. — 568, 569, 571, 574, 575, 578 Reglur um réttindi og skyldur starfsmanna Reykjavíkurborgar 7. desember 1968, 1968, 1967 (ekki birtar í Stjórnartíðindum). S. gr. — 973 7. gr. — 998 10. gr. — 997 nr. 14, 27. mars. Lög um breyting á siglingalögum nr. 66 31. desember 1963 4. gr. — 800 nr. 40, 23. apríl. Umferðarlög. 1. gr. — 140 2. gr. — 130, 140 25. gr. — 288, 289, 290, 291, 292, 293, 295, 299, 300, 320, 322, 328, 329, 331, 891, 1144, 1145, 1146, 1149, 1150 c XXXIV 1968; 1968, 1968, 1969, 1969, 1969, 1969, 26. 31. 38. 41. 45. 47. 48. 49. 50. 65. 66. 67. 68. 69. 14. 80. gl. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr.. gr. gr. gr. gr. gr. gr. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. 129, 962 129, 962 295 4 194, 962 963 793, 794, 1107, 1108 295, 794, 963, 1107 295, 1107 1108 116, 123, 125, 1108 138, 141 139, 141, 1097 138, 789, 790, 1097 1097 4, 129, 288, 290, 291, 292, 293, 295, 299, 300, 322, 329, 331, 963, 971, 1144, 1145, 1146 291, 292, 293, 296, 300, 328, 329, 330, 331, 960, 963, 971, 1145, 1146 nr. 49, 1. mak Lög um áskorunarmál, viðauki við lög nr. 85 23. júní 1936 um meðferð einkamála í héraði. 10. gr. — 1299 nr. 51, 2. maí. Lög um bókhald. — 149, 881, 884 nr. 79, 31. desember. Lög um ráðstafanir í sjávarútvegi vegna breyt- ingar gengis íslensku krónunnar. ll. gr. nr. 42, 12 nr. 54. 66. 72. nr. 3. 21. 24. 33. 44. 45. nr. 41 59, 891 gr. gr. gr. 82, gr. gr. gr. gr. gr. gr. 96, 28. 2. 31 351 . maí. Lög um afréttarmálefni, fjallskil o.fl. maí. Lög um tollheimtu og tolleftirlit 1157, 1158 330, 331 330, 332 Júlí. Áfengislög. 330, 331 293, 891 288, 290, 291, 292, 293, 295, 296, 299, 300, 320, 322, 328, 329, 330, 331, 891, 1144, 1145, 1146, 1149, 1150 330 293 288, 290, 291, 292, 293, 295, 299, 300, 322, 330, 331, 1144, 1145, 1146 . desember. Auglýsing um staðfestingu forseta Íslands á reglugerð um stjórnararáð Íslands. 3. gr. — 1352 1970, 1970, 1970, 1971, 3. gr. 1971, 1971, 1971, 1971, 1972, 1972, 1972, 1972, 1972, 1972, 1972, Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. XXXV nr. 30, 12. maí. Lög um Húsnæðismálastofnun ríkisins. — 623 nr. 76, 25. júní. Lög um lax- og silungsveiði. 15. kafli — 93 til 97 94. gr. — 95, 98 95. gr. — 90, 91, 92, 94, 95, 96, 97, 98 96. gr. — 95, 98 nr. 84, 19. ágúst. Lög um Háskóla Íslands. 21. gr. — 538 24. gr. — 499, 553, 684 nr. 32, 10. febrúar. Reglur um málflytjendastörf manna í opinberu starfi. — 336, 337 nr. 67, 20. apríl. Lög um almannatryggingar. 73. gr. — 1164, 1169, 1176, 1177 nr. 68, 15. júní. Lög um tekjuskatt og eignarskatt. — 881, 884 36. gr. — 881, 884 31. gr. — 147, 748, 749, 750 38. gr. — 147 42. gr. — 744 50. gr. — 884 nr. 87, 24. desember. Lög um orlof. — 84, 86 1. gr. — 84, 86 nr. 88, 24. desember. Lög um 40 stunda vinnuviku. 1. gr. — 1301 2. gr. — 1300, 1301 6. gr. — 1326 nr. 7, 23. mars. Lög um breyting á lögum nr. 68 15. júní 1971 um tekjuskatt og eignarskatt. 16. gr. — 744 nr. 8, 22 mars. Lög um tekjustofna sveitarfélaga. 2. kafli — 198, 199 4. gr. — 198, 199 nr. 112, 8. maí. Samþykkt um stjórn bæjarmálefna Kópavogskaup- staðar. 26. gr. — 7 nr. 56, 29. maí. Lög um lögreglumenn. 4. gr. — 570 nr. 60, 29. maí. Lög um stofnun og slit hjúskapar. 21. gr. — 752, 754, 755, 756, 758, 759 57. gr. — 752, 754, 75S, 756, 758, 759 nr. 73, 29. maí. Höfundalög. 58. gr. — 80 nr. 74, 27. apríl. Lög um skipan dómsvalds í héraði, lögreglustjórn, tollstjórn o.fl. XXXVI Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. 1972, 1972 1972, 1973, 1973, 1973, 1973, 1974, 1974, 1974, IS. gr. — 337 nr. 203, 20. júlí. Reglugerð um búnað, rekstur og eftirlit með lyftum og lyftubúnaði. — 914, 915, 917 14. gr. — 907, 913, 914, 915, 916, 917 32. gr. — 913 37. gr. — 907, 910, 913, 914, 915 nr. 109, 31. desember. Lög um breyting á lögum nr. 87, 24. des. 1971 um orlof. — 84 nr. 320, 19. desember. Reglugerð um fasteignaskatt. 10. gr. — 198 11. gr. — 198 nr. 11, 6. apríl. Lög um framkvæmd eignarnáms. 4. gr. — 706 14. gr. — 705 19. gr. — 458 nr. 59, 30. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 30 12. maí 1970 um Húsnæðismálastofnun ríkisins. — 623 nr. 75, 21. júní. Lög um Hæstarétt Íslands. 11. gr. — 568 13. gr. — S11 20. gr. — 752, 1152 21. gr. — 32, 55, 68, 483, 702, 759, 1009, 1138, 1159, 1213 22. gr. — 1009 31*.gr. — 33 34. gr. — 1299 36. gr.— 568 39. gr. — 45 40. gr. — 1296 43. gr. — 1009 45. gr. — 6, 14, 17, 71, 517, 788, 835, 1026, 1050, 1244, 1352, 1364 47. gr. — 929 48. gr. — 80 53. gr. — 192, 337, 570 58. gr. — 17, 152, 1007 nr. 103, 28. desember. Lög um breyting á lögum nr. 10/1061 um Seðlabanka Íslands. — 1005 nr. 6, 5. mars. Lög um tollskrá o.fl. 33. gr. — 1155, 1156, 1157 nr. 10, 22. mars. Lög um skattkerfisbreytingu. — 339, 340 14. gr. — 339 nr. 32, 10. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 3/1878 um skipti á Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. XXXVII dánarbúum og félagsbúum o.fl. — 339, 340, 341 „gr. — 335, 338, 341 gr. — 335, 338, 339, 340, 342 3. 4. gr. — 335, 338, 339, 342 S. gr. — 335, 338, 340 1974, nr. 65, 21. maí. Lög um ávana- og fíkniefni. — 1080 2. gr. — 891, 1023 S. gr. — 891, 1015, 1023, 1024 6. gr. — 891, 1023 1974, nr. 221, 12. júlí. Reglugerð um friðunarsvæði á Strandagrunni. — 1343, 1345, 1349 1974, nr. 74, 21. ágúst. Lög um meðferð opinberra mála. — 877 gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. 1. 2. S. 15. 32. 39. 40. 48. 53. 67. 73. 74. 71. 86. 89. 108. 118. 136. 141. 142. 144. 146. 171. 172. 174. 191. 193. 194. 1974, nr. 75, 22. gr. gr. gr. gr — 1004 243 243, 247, 271, 272, 873 886 515 872, 878 207 876 880, "881, 883, 884 883 185, 188, 190, 734, 797, 798, 889, 1044, 1047, 1080, 1082 874, 876, 877, 878, 879, 880, 883, 1047 5, 874, 876, 877, 878, 879, 1047 207 887 207 903 436, 890, 1343 1046 . 332, 904, 971, 1024, 1151 1024 437, 931, 959 452 3, 511, 872, 875, 885, 1045 185, 186, 188, 733, 796, 879, 882, 888, 906, 1043, 1079, 1081 3, 872, 1045 5 5 4,5 ágúst. Um tímabundnar ráðstafanir til viðnáms gegn verðbólgu. XXXVIII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o.fl. 1974, 1974, 1975, 1975, 1975, 1976, 1976, 1976, 1976, 1976, 1976, 1976, 1976, 1. gr. — 1003, 1004 nr. 300, 3. október. Reglugerð um breyting á reglugerð nr. 221 12. Júlí 1974 um friðunarsvæði á Strandagrunni. — 1349 nr. 390, 19. desember. Reglugerð um sölu og meðferð ávana- og fíkniefna. — 1080 2. gr. — 1023 10. gr. — 891, 1023 nr. 101, 7. mars. Samþykkt Veiðifélags Borgarfjarðar. 3. gr. — 91, 94, 96 4. gr. — 91, 94, 96 nr. 13, 23. maí. Lög um launajöfnunarbætur, bætur almannatrygg- inga, verðlagsmál o.fl. — 825 nr. 299, 15. júlí. Reglugerð um fiskveiðilandhelgi Íslands. 1. gr. — 1344, 1345, 1349. 2. gr. — 1344, 1345, 1349 nr. 66, 19. mars. Reglugerð um friðunarsvæði í Reykjafjarðarál. — 1343, 1349 nr. 9, 29. mars (C-deild Stjórnartíðinda). Auglýsing um heimildir Færeyinga til fiskveiða við Ísland. — 1343, 1344, 1349 nr. 59, 31. maí. Lög um fjölbýlishús. — 603 2. kafli — 1010 8. gr. — 603 nr. 81, 31. maí. Lög um veiðar í fiskveiðilandhelei Íslands. 2. gr. — 1344, 1345, 1349 17. gr. — 1344, 1345, 1349, 1350 23. gr. — 1345, 1349 nr. 94, 20. maí. Lög um skráningu og mat fasteigna. — 198 nr. 98, 6. september. Bráðabirgðalög um kaup og kjör sjómanna. 55 . fylgiskjal — 56 gr. — 56 nr. 101, 28. desember. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940. 1. gr. — 3078, 466 9. gr. — 437 nr. 107, 28. desember. Lög um breyting á lögum um meðferð opinberra mála nr. 74 21. ágúst 1974 — 872, 873, 874, 875, 877, 878, 880, 1047 S. gr. — 872, 875, 877 9. gr. — 876 11. gr. — 876, 880, 881, 883 12. gr. — 874, 876, 877, 1045 | IV. ATRIÐISORÐ Aðfarargerðir Aðfinnslur Aðflutningsgjöld Aðgerðarleysi Aðilar Aðilasamlag Aðild Afréttir Afsal Afturvirkni laga Almenningar Alþjóðlegur einkamálaréttur Andmælaregla Arfur Atvinnuréttur Ábúð Áfengislög Áfrýjun Ákæra Álitsgerðir Árekstur Áskorunarmál Ávana- og fíkniefni Bankar Barnsfaðernismál Beinar fógetagerðir Bifreiðar Brottnám ólögmæts ástands Búskipti Byggingarmálefni Byggingarsamvinnufélag Dómarar Dómkröfur Dómkvaðning Dómsrannsókn Dómstólar Dráttarvélar Eignardómsmál Eignarnám Eignarréttur Endurgreiðsla Endurupptaka máls Erfðafesta Erfðamál Erlendar réttarreglur Farmflutningar Farmskírteini Fasteignasala Fasteignaskattur Fasteignir Félagsdómur Firma Fiskveiðabrot Fjárdráttur Fjárnám Fjárræði Fjársvik Fjölbýlishús Flugeldar Flugfarmbréf Flugvélar Flutningar Forföll Frávísun Frestur Fyrirsvar Fyrning Gagnaöflun Gagnkrafa Gengi Gerðardómur Gjafsókn Gjaldeyrismál Gjaldþrotaskipti Gjöf Greiðsla Gæsluvarðhald Hafning Hefð Heimvísun Hjón Hlutafélög Húsleit Hilming Innsetningargerð Ítrekun Kaupgjaldsmál Kjarasamningar Kyrrsetning Kærumál ÁL Atriðisorð Lagaskilareglur Landamerkjamál Landhelgi Landskipti Launþegar Lausafjárkaup Lausnargerð Líkamsmeiðingar Loftflutningar Lögbann Lögmenn Lögræði Lögskýring Lögtak Lögveð Manndráp Mat Málflutningsyfirlýsing Málflutningur Málflytjendur Málskostnaður Meðdómsmenn Meðlag Meiðyrði Miskabætur Neyðarvörn Nytjastuldur Opinberir starfsmenn Orlof Ómaksbætur Ómerking Ómerking ummæla Oskipt sameign Réttarfar Res judicata Réttarneitun Réttindasvipting Riftun Samaðild Samdómendur Sameign Samlagsaðild Samningar Sératkvæði Sjóvátrygging Sjóðveð Skaðabætur innan samninga Bls. Skaðabætur utan samninga Skaðabætur í opinberu máli Skattar Skilorð Skipstjóri Skipsrúmssamningur Skipulagsmálefni Skjalafals Skuldabréf Skuldamál Skuldaröð Stefnur Stjórnarskrá Stjórnsýsla Söluskattur Sönnun Tilraun Tékkar Tollar Tómlæti Tryggingarbréf Umboð Umferð Umsýsluviðskipti Uppboð Uppsögn Upptaka Úrskurðir Hæstaréttar Úrsögn Útivist Vanhæfi dómara Varnarsamningur Varnarþing Vátryggingar Veðbréf Vegir Verðlagsdómur Verðtrygging Verksamningar Viðskiptabréf Vinnulaun Vinnusamningar Vitni Vísitala Vítur Þjófnaður Ærumeiðingar Bls. V. EFNISSKRÁ Aðfarargerðir. Sjá: Beinar fógetagerðir, fjárnám, innsetningargerðir, kyrrsetning, lögtak.. Aðfinnslur. Sbr. Vítur. Tekið er fram í dómi Hæstaréttar í barnsfaðernismáli, að ekki verði séð, að ljósmóðirin hafi spurt móðurina um faðerni barnsins og- skráð um það skýrslu...........00%000. ens enn 408 Sagt að seinagangur á máli hjá sakadómara sé aðfinnsluverður..... 962 Tekið fram í dómi Hæstaréttar í barnsfaðernismáli, að M hafi verið skráður faðir barns í prestþjónustubók eftir einhliða skýrslu móð- urinnar og að M fornspurðum. Í sama dómi er sagt, að aðfinnslu- verður dráttur hafi orðið á rekstri málsins.................. 1163 Aðflutningsgjöld. Sjá: Tollar. Aðgerðaleysi. Sjá: Tómlæti. Aðilar. Ábúendur jarða málsaðilar ....................000.00... 32, 70, 1236 Í héraði var stefnt nafngreindum einstaklingum „persónulega og fyrir hönd S.. og/eða F ..““. Fram kom, að hlutafélag FS hafði rekið starfsemi undir firmunum S og F. Dómur gekk í héraði á einstakl- inga og S. Málinu vísað frá Hæstarétti þar sem lögmann skorti umboð til að taka við áfrýjunarstefnu ...................... 45 Flugmálastjórn á Keflavíkurflugvelli í fyrirsvari fyrir ríkissjóð í uppboðsmáli..............%0000 enn 198 Á stefndi Landhelgisgæslunni í bótamáli vegna uppsagnar, en fjár- málaráðherra f.h. ríkissjóðs til réttargæslu. Rétt var að stefna fjármálaráðherra til fyrirsvars f.h. ríkissjóðs, en ekki þótti hér vera frávísunarástæða. Sjá: Opinberir starfsmenn............ 567 Hæstaréttarlögmaður aðili f.h. erlends fyrirtækis ....... 720, 1159, 1260 Rannsóknarlögreglustjóri gerði þá kröfu fyrir sakadómi, að húsleit yrði heimiluð. Ríkissaksóknari ritaði greinargerð fyrir Hæsta- rétti, þar sem valdstjórnin var talin sóknaraðili. Sjá: Húsleit... 879 Þ, fulltrúi skattrannsóknarstjóra, gerði þá kröfu fyrir sakadómi, að húsleit yrði heimiluð. Ríkissaksóknari ritaði greinargerð fyrir Hæstarétti, þar sem valdstjórnin var talin sóknaraðili. Í dómi Hæstaréttar segir, að rétt hefði verið að Þ sneri sér til lögreglu- stjóra með ósk um atbeina hans til að fá dómsúrskurð. Sjá: Húsleit............... 000. 882 Utanríkisráðherra f.h. varnarmáladeildar utanríkisráðuneytisins er aðili máls................00 00 972 XLII Efnisskrá Í landamerkjamáli þurfti að kveðja jarðeigendur á dómbþing til að lýsa kröfum. Ekki var nægilegt að ábúandi væri aðili ..... Aðilasamlag. Sjá: Samlagsaðild, aðilar. Aðild. Meiðyrðamáli vegna ummæla í bæjarstjórnarsamþykkt var réttilega beint að bæjarfulltrúum, sem stóðu að samþykkt ályktunar. Einn þeirra var ekki flutningsmaður tillögunnar. Fallið var frá kröfum á bæjarstjóra ..............0.000.. 0 Einn þriggja, sem áttu fasteign í óskiptri sameign, og gáfu hana, gat höfðað mál til riftunar með þeim rökum, að gjafabréfið hefði verið óskuldbindandi fyrir hann vegna ákvæða lögræðislaga. Hins vegar gat hann ekki einn höfðað riftunarmál og byggt á því, að skilyrði í gjafabréfinu hefðu verið rofin, sbr. 46. gr. eml. Sératkvæði ................... 00... Einstaklingar og ópersónulegur aðili tilgreindur með firmanu S voru dæmdir in solidum í héraði til fjárgreiðslu. Hinn ópersónulegi aðili stóð að áfrýjun en gerði ekki kröfur og sótti ekki þing. Féll því málsóknin niður að því er hann varðaði. Fram hafði komið í héraði, að FS átti hlut að starfsemi með firmanu S og einnig undir öðrum nöfnum. Stefnt hafði verið til héraðsdóms „S... og/eða F...““, og var F firma, sem FS notaði einnig. Hér- aðsdómur gekk ekki á F........0...0.0.....00. 00 Samlagsaðild Ú og V var óheimil. Málsmeðferðin var ómerkt, þótt V væri stefnt til vara í héraði og ekki fyrir Hæstarétt. Sér- atkvæði. Sjá: Ómerking, frávísun, samlagsaðild, tékkar .... Í máli, sem ríkissaksóknari höfðaði að fram kominni kæru félags- málaráðherra, var krafist brottnáms meints ólögmæts ástands, en eftir 2. gr. 11. tl. laga nr. 74/1974 fara slík mál eftir þeim lögum „eigi fyrirsvarsmenn almannahagsmuna aðild“. Varnar- aðili véfengdi að svo væri, en mál þetta varðaði bílskúr hans. Hæstiréttur sagði félagsmálaráðherra sem æðsta fyrirsvars- manni almannahagsmuna í skipulags- og byggingarmálum heimilt að kæra og gera kröfur um gerð og staðsetningu skúrs- ins. Skipti ekki máli, hvað á undan væri gengið. Frávísunar- kröfu hrundið. Sjá: Stjórnsýsla ..............00000 000. Ú lýsti sig höfund greina í dagblaði, sem auðkenndar voru úþ. Hann var dæmdur á bæjarþingi í einkarefsimáli og krafðist staðfest- ingar fyrir Hæstarétti. Þar var Ú þó sýknaður. S ritstjóri hlaut hins vegar dóm ...............0000n 375, Varnaraðili í einkarefsimáli út af ærumeiðingum taldi ummælum ekki aðeins beint að hinum 12 sóknaraðilum, sem forgöngu höfðu haft um undirskriftasöfnun, heldur öllum, sem söfnuðu undirskriftum og skrifuðu undir. Í dómi Hæstaréttar segir, að í grein varnaraðila sé veist að tilteknum hópi og alkunna sé, Bls. 233 463 Efnisskrá að sóknaraðilar hefðu haft forgöngu um söfnunina og stjórnað henni. Verði að telja, að ummælin beinist fyrst og fremst að þeim ..........000 0000 Í bótamáli vegna örorku var því haldið fram, að hún hefði til komið vegna galla í flugeldi. Stefnt var innflytjanda, sem breytt hafði flugeldinum, verslunarfyrirtækinu, sem hafði flugeldinn í smá- sölu og ríkissjóði, þar eð honum hafði verið breytt í samráði við lögreglu. Sýknað var vegna sönnunarskorts. Sjá: Skaða- bætur .............000 0. Í einkarefsimáli vegna ærumeiðinga sagði í héraðsdómi, að stefnand- € inn Þ taki tiltekin ummæli til sín, en ekki verði séð, að Þ eigi aðild vegna ummælanna. Í dómi Hæstaréttar voru ummælin talin móðgandi fyrir Þ ............%200 00... nn Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs stefnt, en ekki beint að honum öðrum kröfum en um málskostnað. Einnig var stefnt hrepps- nefnd og félagsmálaráðherra. Sjá: Varnarþing ............. Tveir menn höfðuðu mál gegn vátryggingarfélagi og kröfðust bóta vegna flugvélar, sem farist hafði. Héraðsdómur vísaði málinu sjálfkrafa frá, þar sem auk þessara tveggja manna hefðu 4 aðrir átt vélina. Var vísað í 46. gr. eml. Í dómi Hæstaréttar segir, að stefnendur hefðu keypt vátrygginguna og ættu þeir rétt á efnisdómi. Sjá: Frávísun, kærumál ............000.0.000.. Hjónin H og G fengu leyfi til skilnaðar að borði og sæng og skyldi íbúðarhús þeirra eða andvirði þess falla í hlut G. Bæði undir- rituðu þau nokkru síðar kaupsamning þar sem húsið var selt S. Bæði hjónin vildu rifta og höfðaði H mál gegn S. Lýsti lög- maður H yfir því, að hann færi með málið og var því ekki andmælt af S. Efnisdómur. Sjá: Fasteignir .................. Í bótamáli vegna árekstrar bifreiða voru bílstjóri, bíleigandi og ábyrgðartryggjandi dæmdir óskipt. Sjá: Skaðabætur ....... Miðlari gaf út flugfarmbréf f.h. sendanda vöru og sendi íslenskum banka innheimtur. Miðlarinn átti aðild að bótamáli vegna ætl- aðs.tjóns af vanefndum kaupanda. Sjá: Loftflutningar .... Í uppboðsmáli véfengdi gerðarþoli, að uppboðsbeiðandi væri „réttur krefjandi““ meðlags þar eð ætla mætti, að hún hefði fengið greiðslur frá opinberum sjóði í öðru landi. Þetta kom ekki til álita, þar sem uppboðsheimildin var óáfrýjuð lögtaksgerð .. G var sagt upp starfi í slökkviliði Bandaríkjanna á Keflavíkurflug- velli. Íslensk stjórnvöld voru varnaraðilar í bótamáli og viður- kenndu greiðsluskyldu sína, ef G teldist eiga bótarétt ...... X er stefnt til réttargæslu í héraði en að engu getið í dómi Hæsta- réttar 20... Bíleigandi og vátryggingarfélag dæmd óskipt til bótagreiðslu .... Hreppsnefnd krafðist viðurkenningar á umferðarrétti. Upphaflega var B, eiganda hálflendu jarðarinnar Miðhóps, stefnt og að auki til réttargæslu eigendum hinnar hálflendunnar, þeim J og M, ÁLIII Bis. 415 516 537 102 721 166 719 831 918 972 1025 1096 XLIV Efnisskrá svo og R, sem var eigandi eyðijarðarinnar Þingeyrasels, og odd- vita annars hrepps. Við þingfestingu gerðust J og M aðilar með samkomulagi, svo og kona B. Þannig var einnig aðildin fyrir Hæstarétti. Í dómi hans segir, að kröfur í héraðsstefnu hafi ekki verið glöggar og því ekki í samræmi við 88. gr. laga nr. 85/1936, en að auki séu gögn óljós um, hverjir eigi og hafi umráð girð- ingar, sem umdeilt hlið var á. Sé því ekki unnt að taka afstöðu til samaðildar varnarmegin. Verði af þessari ástæðu ekki lagður dómur á málið, og var frávísunardómur áreiðar- og vettvangs- dóms staðfestur að niðurstöðu til. Sjá Dómstólar, eignarréttur, frávísun, málflutningur, meðdómsmenn, réttarfar, stefnur, um- ferð ........... Ritstjóra var stefnt vegna ýmissa ummæla í blaði hans. Aðrir höfundar nokkurra ummæla þóttu nægilega nafngreindir og bar ritstjórinn ekki ábyrgð á þeim ...............0.0..000 0 A fædd 1912 taldi sig dóttur T og kallaði til arfs eftir hann. Í skipta- réttarmáli voru skilgetin börn T varnaraðilar og fyrir Hæstarétti auk þeirra skiptaráðandi f.h. dánarbús T. Sjá Erfðamál ...... Í landaskiptamáli gekk maður inn til varnar við hlið annars enda eig- andi hluta jarðar. Mál þetta höfðaði J, faðir þeirra B og H, sem voru eigendur jarðarinnar, og lýstu þau J hafa gert þetta í umboði sínu, en J sýnist hafa verið ábúandi ..............00....... Í landamerkjamáli deildu E eigandi Vatnabúða og Þ eigandi Akur- traða. E var einnig ábúandi Móabúðar og gerði kröfu um, að til- tekin mörk yrðu ákveðin milli Vatnabúða og Móabúðar. Eig- endur Móabúðar gáfu yfirlýsingu um að þeir hefðu fylgst með kröfugerð og öllum gangi málsins, en E verið í fyrirsvari fyrir báðar jarðirnar. Þeir höfðu þó ekki sótt dómþing og ekki varð séð að héraðsdómari hefði kvatt þá til að lýsa kröfum. Vegna þessa og vegna vanreifunar var héraðsdómur ómerktur ............ Í skaæðabótamáli vegna vinnuslyss var vátryggingarfélagi stefnt til rétt- argæslu í héraði, en félagsins var ekki getið í hæstaréttardómnum Í skaðabótamáli vegna verksamnings var 3 aðilum stefnt til réttargæslu fyrir bæjarþing, en þeirra er ekki getið í hæstaréttardómnum . M fékk áfrýjunarleyfi og áfrýjaði bæjarþingsdómi í víxilmáli. M var þó ekki aðili í héraði heldur J lögmaður. Frávísun frá Hæstarétti . G taldi örorku sína stafa af vanrækslu heilbrigðisstarfsmanna og lög- reglumanna, þegar hann slasaðist. Stefndi hann Ó lækni, sem hafði vitjað hans í fangageymslu, borgarsjóði og fjármálaráð- herra f.h. ríkissjóðs. Ó kvaðst hafa leyst af bæjarvakt Lækna- félags Reykjavíkur, þegar hann kom til G. Fyrir bæjarþingi var því haldið fram af hálfu G, að borgarsjóður bæri ábyrgð á störf- um Ó sem starfsmanns Borgarsjúkrahússins. Frá þessu var fallið fyrir Hæstarétti. Í dómi Hæstaréttar segir að fram sé komið, að dómsmálaráðuneytið hafi fylgst með málinu, sem beint sé að ríkissjóði. Sýkna fyrir báðum dómum. Sjá Málflutningsyfirlýs- Bls. 1138 1184 1201 1220 1236 1244 1260 1296 Efnisskrá ing, skaðabótamál, stjórnsýsla, sönnun .................... Ekki þurfti að stefna útgefanda blaðs til að dómur gæti gengið um skyldu þess sem stefnt var út af ærumeiðingum til að birta dómin. Sjá Ærumeiðingar ..................0 0. Afréttir Réttarfarságreiningur í máli út af Landmannaafrétt .............. Afsal Deilt um riftun gjafabréfs. Sjá Aðild, dómkröfur, fasteignir, lögræði, Ómerking ...........0...0.0 0. rn Lögráðamaður ólögráða ungmenna undirritaði afsal um fasteign, sem ungmennin áttu að hluta, en samþykkis dómsmálaráðuneytis var ekki leitað á sölunni. Afsalið batt ekki ungmennin. Hins vegar varð tómlæti og viðtaka hluta andvirðisins til þess, að afsalið batt bróður þeirra, sem var lögráða á afsalsdegi, þó að þann dag byndi það hann ekki. Sjá Fasteignir .................0.0.. 0000... Afturvirkni laga Sjómaður taldi, að bráðabirgðalögum nr. 98/1976 yrði ekki beitt um útreikning á kaupi hans (skiptaprósentu) fyrir tímann, áður en þau tóku gildi. Byggði hann á 67. gr. stjórnarskrárinnar. Dómur gekk aðeins um réttarfarsatriði ...............0...000...0.... Almenningur Réttarfarságreiningur í máli út af Landmannaafrétt .............. Alþjóðlegur einkamdlaréttur. Sjá lagaskilareglur Andmælaregla A sótti um byggingarleyfi og heimiluðu yfirvöld honum að víkja frá meginreglum byggingarmáta bílskúra í óhag B, sem var eigandi næsta húss. Var eðlilegt að gefa B kost á að tjá sig um umsókn A, en það hafði ekki verið gert. Byggingarnefnd endurupptók málið að frumkvæði B, sem þá kom sjónarmiðum sínum á framfæri. Sjá Stjórnsýsla ...............2. 0... nn Arfur. Sjá Erfðamál Atvinnuréttur. Sjá Vinnulaun. Vinnusamningar Ábúíð Ábúendur jarða í Holtahreppi meðal aðila máls út af Landmannaaf- rétti .........00.20000 Ábúandi aðili í landamerkjamáli, ómerking. Sjá Aðild, dómkröf- MP 20.00.0200 32 13 153 55 32 246 XLVI Efnisskrá Áfengislög Ölvaður maður tók bifreiðar í heimildarleysi og ók þeim um stund. Í annað sinn ók hann ölvaður stuttan spöl, þegar bíl var ýtt í gang. Varðaði þetta við umferðarlög og áfengislög ...... Ölvunarakstur, áfengiskaup .........0.0....0. Ölvunarakstur, nytjastuldur ...........0.....0..00. . Áfrýjun Afrýjunarleyfi 45, 74, 278, 1000, 1025, 1065, 1132, 1184, 1220, 1236, 1296, Í héraði stefndi L Ú-banka og V-banka til vara. Dæmt var, að Ú ætti að greiða L fé, en V var sýknaður. L áfrýjaði að því er Ú varðaði, en stefndi ekki V fyrir Hæstarétt. Ú gagnáfrýjaði. Hæstiréttur ómerkti héraðsdóminn af réttarfarsástæðum og vísaði málinu frá héraðsdómi ..................0.00.0..... I bótamáli B vegna lausafjárkaupa og loftflutninga hreyfði L ekki í héraði þeirri málsástæðu, að réttur B væri fallinn niður vegna ákvæðis í 29. gr. Varsjársamningsins, sbr. lög nr. 41/1919 um 2 ára málshöfðunarfrest. Komst þessi málsástæða því ekki að fyrir Hæstarétti. L orðaði ekki heldur skýrt, að B ætti ekki aðild, en hreyfði því þó, að nánar bæri að skýra samband B og seljanda. Mátti L því byggja á aðildarskorti B. Sjá Loftflutn- ÍNBAr 22.00.0000... Uppboðsúrskurði var áfrýjað. Lögtak var uppboðsheimild og hafði því ekki verið áfrýjað. Þetta hafði áhrif á, hvað uppboðsréttur tók til skoðunar. Sjá Lögtak ...............000.00. 0... Uppboðsréttarúrskurði var áfrýjað, en málinu var vísað frá Hæsta- rétti, þar sem úrskurðurinn sætti kæru ................... Fjórir menn voru dæmdir í sakadómi fyrir brot gegn lögum um ávana- og fíkniefni. Máli eins þeirra var áfrýjað .......... Skipafélagið E var í sjó- og verslunardómi dæmt til að greiða bætur vegna tjóns á farmi. Deilt var um hvernig þær skyldi reikna. Hafði E samþykkt að greiða bætur en vildi byggja á tilteknum skilningi á bandarískum lögum, en þeim lögum átti að beita eftir farmskírteininu. Ekki var á þetta fallist í héraði. Fyrir Hæsta- rétti gerði E varakröfu um enn nýjan skilning og taldi að til- teknar gerðir viðtakanda farms fælu í sér samþykki á honum. Þessi nýja málsástæða komst ekki að í Hæstarétti ........ Dómsmálaráðuneytið veitti leyfi til áfrýjunar uppboðsréttarúr- skurðar, þó að meira en 3 mánuðir væru frá uppsögu hans. Brast ráðuneytið lagaheimild til að veita leyfið og var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti ........................... M fékk áfrýjunarleyfi og áfrýjaði bæjarþingsdómi í víxilmáli. M hafði þó ekki verið aðili í héraði heldur J lögmaður. Frávísun frá Hæstarétti ........................ ss Stefna í áskorunarmáli var árituð um aðfararhæfi. Varnaraðili áfrýj- Bls. 1351 233 831 918 1008 1013 1048 1152 1296 Efnisskrá XLVII Bls. aði og krafðist þess að hinum áfrýjaða „dómi“ yrði hrundið og málinu vísað frá héraðsdómi. Ekki þótti nægilega greint í hvaða skyni var áfrýjað og hverjar væru dómkröfur áfrýjanda. Var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti ............... 1298 Ákæra Í ákæru var J talinn hafa brotið 244. gr. hegningarlaganna með til- teknu atferli, en í dómi bæði þá gr. og 247. gr. Var það heimilt eftir 118. gr. laga nr. 74/1974, enda um þetta fjallað í málflutn- ingi. Sjá þjófnaður ............0.. 0000. nð 890 Í ákæru fyrir fiskveiðabrot var vísað til reglugerðar nr. 221/1974 um friðunarsvæði á Strandagrunni og var það svæði merkt á sjó- kort svo og staðsetning fiskiskipsins. Þessi reglugerð hafði þó, Þegar veiðarnar fóru fram, verið leyst af hólmi með rgl. nr. 66/1976. Háttsemin var metin með tilliti til yngri rgl. enda mál flutt á þeim grundvelli í Hæstarétti. Frekari athugasemdir voru gerðar um nákvæmni í ákærunni. Sjá Fiskveiðabrot, sönnun 1341 Álitsgerðir. Sjá Mat. Sönnun Árekstur Skaðabótamál vegna árekstrar flugvélar og dráttarvélar ........ 116 Bifreiðaárekstur, bótamál ............0.0%0% 0000... 119, 1096 Bifreiðaárekstur, opinbert mál ...........0%00 0000 00 960 Áskorunarmál Í héraði var farið með mál eftir reglum um áskorunarmál. Varnar- aðili áfrýjaði, en kröfur hans fyrir Hæstarétti voru svo óskýrar, að málinu var vísað þar frá dómi án kröfu .............. 1298 Ávana- og fíkniefni G ásamt fleiri mönnum undirbjó kaup á kannabis erlendis til sölu hér á landi. Hann fór síðan til Danmerkur og gerði kaup. Varn- ingurinn var sendur til Íslands, en hald var lagt á hann áður en efnið barst viðtakendum. G var dæmdur í 3 mánaða varð- hald og gert að þola upptöku efnis og áhalda. Sjá Áfrýjun, upptaka ........ en 1013 Bankar Deila vegna greiðslu falsaðs tékka. Ómerking af réttarfarsástæðum. Sjá Aðild, dómkröfur, frávísun, ómerking ................ 233 Erlendur miðlari fól íslenskum banka innheimtur. Gjaldeyrisdeild bankans seldi innflytjandanum tékka og fékk hann stimplun hennar á 2 af 4 röngum reikningum, sem sendandi vörunnar hafði sent beint til hans. Bankinn var sýknaður af bótakröfu miðlarans. Sjá Loftflutningar ............0..000 0000 0 nr 831 Deila vegna sölu gjaldeyris með fyrirvara um gengi. Ómerking af XLVIII Efnisskrá réttarfarsástæðum. Sjá Gengi..............0... 000... Barnsfaðernismál M og K voru sammála um, að þau hefðu haft samfarir um 14. eða 15. desember 1969. K kvaðst hafa haft samfarir við karlmann- inn D skömmu áður en ekki aðra en M og D. K ól barn 15. júlí 1970. M neitaði faðerni og taldi hann tímann frá desember til júlí óeðlilega stuttan meðgöngutíma. Aflað var skýrslu ljós- móður, vottorða lækna, skýrsla um blóðrannsóknir hér á landi og erlendis og tveggja læknaráðsályktana. Talið var að vegna niðurstaðna blóðrannsókna gæti D ekki verið faðir barnsins. Á grundvelli hinna læknisfræðilegu gagna þ. á m. ályktana Læknaráðs og vottorðs prófessorsins í fæðingarhjálp, og fram- burða aðila um kynmök var M dæmdur faðir. Gjafsókn. Ágreiningur um veitingu málshöfðunarleyfis. Ekki varð séð að ljósmóðir hefði spurt K um faðerni barnsins og skrásett skýrsl- una. Sjá Aðfinnslur, réttarfar, stjórnsýsla, sönnun ........ K höfðaði barnsfaðernismál gegn M á bæjarþingi Húsavíkur en málið var dæmt á bæjarþingi Reykjavíkur. M viðurkenndi sam- farir við K á getnaðartímanum og hvorki var fram komið né líklegt að hún hefði þá haft samfarir við aðra. Var M dæmdur faðir og til að greiða skv. yfirvaldsúrskurði meðlag og barnsfarar- kostnað (fæðingarstyrk). Sjá Aðfinnslur, gjafsókn ........... M og K voru sammála um að þau hefðu haft samfarir 20. ágúst 1971. K ól barn 14. maí 1972. Hún kvaðst hafa haft samfarir við E í júní 1971, en með tilvísun til álitsgerðar borgarlæknis um getnaðartíma taldi héraðsdómari ekki „líklegt“ í skilningi 212. gr. eml. að sóknaraðili hefði haft samfarir við aðra en M á getn- aðartímanum. Var M dæmdur faðir og til að greiða skv. yfir- valdsúrskurði meðlag og barnsfararkostnað (fæðingarstyrk). Sjá Gjafsókn, sönnun ..........0..0... ns ens A var fædd 1912. Barnsfaðernismál hafði ekki verið höfðað, en A taldi sig dóttur T. Eftir lát hans gerði ÁA erfðakröfu og var um það dæmt, hvort hún hefði verið feðruð eftir Norsku lögum. Sjá Erfðamál .................... 00. e nn Beinar fógetagerðir Synjað um innsetningu (opnun hliðs á rekstrarleið). Sjá Innsetningar- gerðir .................0. sn . Synjað um innsetningu (afhendingu báts). Sjá Innsetningargerðir Bifreiðar Skaðabótamál. Vörubifreið skemmdist, er henni var ekið aftur af palli við affermingu ............0.... 0... n ns Skaðabótamál. Bifreið skemmdist, er henni var ekið ofan í gryfju, sem gerð hafði verið vegna götuviðgerðar ...................... 405 1163 1169 1204 190 712 102 Efnisskrá Skaðabótamál. Flugvél, sem ýtt var út úr skýli með dráttarvél, rakst á bifreið ............... 000. Opinbert mál. Ölvaður maður tók bifreiðar í heimildarleysi og ók þeim um stund. Í annað sinn ók hann ölvaður skamman spöl, er bíl var ýtt í gang. Varðaði þetta við umferðar- og áfengislög. Ökuleyfis- SVÍIÐEINÐ ........0.20 000 Opinbert mál. Ölvunarakstur .........0.0.200 0. Skaðabótamál. Mál um bætur innan samninga vegna tjóns á-bílaleigu- bíl. Eigandinn hafði ekki húftryggt skv. leigusamningi ....... Skaðabótamál. Árekstur nálægt gatnamótum á aðalbraut í hálku og slæmu skyggni. Sakarskipting ..........0..0..0.0. 000. Opinbert mál. Óvarlegur akstur. Árekstur. Líkamstjón. Sektarrefsing og réttindasvipting vegna brots á 219. gr. hgl. og umferðarlögum Skaðabótamál. Árekstur á gatnamótum á aðalbraut. Sakarskipting í Hæstarétti ........ rr Opinbert mál. Ó og K tóku bifreið í heimildarleysi og ók Ó henni ölv- aður. Báðir brutu 259. gr. hgl. og Ó 25. gr. umferðarlaga nr. 40/ 1968 og 24. gr. áfengislaga nr. 82/1969. Í annað sinn reyndi Ó í heimildarleysi að taka bifreið og aka henni ölvaður. Braut hann 259. gr. sbr. 20. gr. hgl. og áðurnefnd ákvæði umferðar- og áfengislaga, sbr. 80. og 45. gr. þeirra og sbr. 20. gr. hgl. með lög- JÖFNUM ..........0.0 Brottnám ólögmæts ástands Eftir að fram kom kæra félagsmálaráðherra og fram hafði farið rann- sókn gaf ríkissaksóknari út ákæru þar sem krafist var niðurrifs bílskúrs en til vara breytingar á honum, þar sem gerð hans og staðsetning fæli í sér réttarbrot. Hvorki var krafist refsingar né bóta. Málið var sagt réttilega höfðað og rekið fyrir sakadómi skv. 2. gr. 11.tl. sbr. 1. gr. laga nr. 74/1974. Sýkna. Sjá Stjórnsýslu Búskipti Hjón, G og B, skildu og skiptaráðandi tók eignir þeirra til skipta. Meðal eigna, sem G og B höfðu fengið afhentar, voru hlutabréf í R og áttu G og B meirihluta félaginu. Ekki var talið á valdi skiptaráðanda að mæla eftir það fyrir um aðgerðir að kröfu G er vörðuðu framkvæmdastjórn R og endurskoðun á reikningum þess. Sjá Hjón ................ 000... G lést 1960. Skiptagerð var undirrituð af hálfu erfingja 10. apríl 1963 og var ekki um allt farið að lögum, en gerðinni var þinglýst sem eignarheimild að fasteign. Þrír af fjórum erfingjum kröfðust þess 1970, að skipti yrðu tekin upp að nýju og búinu skipt í samræmi við erfðalög. Voru opinber skipti hafin og búið afhent til einka- skipta, sem lauk 1973. Breyttust þá eignarhlutar erfingjanna í búinu. Í dómsmáli, sem 3 erfingjar höfðuðu, kröfðust þeir rift- unar á kaupsamningi og afsali um fyrrnefnda fasteign, hver að KLIX Bls. 287 327 624 719 960 1096 1143 243 67 L Efnisskrá Bls. sínum hluta, aðallega eftir skiptunum 1973, en til vara eftir skiptum 1963. Kröfur tveggja erfingja voru teknar til greina. Salan fór fram eftir að fyrri skiptagerðin var undirrituð og var henni þinglýst sama dag og afsalið var undirritað. Þótti eiga að miða við, að þessi skiptagerð hefði legið til grundvallar samningunum og tók riftunin til eignarhluta í fasteigninni eins og þeir voru eftir henni. Sjá Fasteignir ................... 153 Hjón, Þ og J, skildu og skiptaráðandi tók eignir þeirra til skipta. Ákvað hann að kröfu J, eiginmannsins, að skipta eftir 57., sbr. 217. gr. laga nr. 60/1972. Hæstiréttur ákvað hins vegar að skiptin skyldu fara eftir 18. gr. laga nr. 20/1923. Þ og J höfðu tvívegis gengið í hjúskap og búið saman í síðara sinnið í um $ mánuði með 3 börnum sínum. Þ kom frá fjarlægu landi ásamt börn- unum vegna síðari hjúskaparins. Skipt hafði verið endanlega vegna fyrri skilnaðar, en eignir voru auðskiptanlegar. Beita bar hinni almennu skiptareglu laga nr. 20/1923 en ekki undantekn- ingarreglu laga nr. 60/1972, enda ekki fram komið, að það sé bersýnilega ósanngjarnt, síst þegar hugað er að mikilli röskun á högum Þ og barnanna við flutning milli landa og að því, að börnin fóru með móður sinni eftir síðari skilnaðinn til dvalar erlendis, en J var aðeins gert að greiða meðalmeðal skv. íslensk- um reglum. Sjá Hjón ............0. 0000... 152 A kallaði til arfs eftir T, enda taldi hún sig dóttur T, en faðerni A var ekki talið upplýst í samræmi við Norsku lög og var krafa A um opinber skipti á dánarbúi T og eiginkonu hans ekki tekin til greina. Sjá erfðamál ..................0 000... 1201 Byggingarmálefni Ákæruvald krafðist niðurrifs bílskúrs en til vara breytingar á honum, þar sem hann bryti í 4 atriðum gegn byggingarsamþykkt, skipu- lagslögum og staðfestum skipulagsuppdrætti. Sýkna. Sjá Stjórnsýsla ..............00000 nn 243 Þ og E sóttu um leyfi byggingarnefndar Reykjavíkur til að gera tvo kvisti á timburþak fjölbýlishússins S. Nefndin samþykkti þetta og var sú samþykkt staðfest í borgarstjórn. Þ og E áttu efri hæð og ris hússins. 4 eigendur neðri hæðar og hluta kjallara mótmæltu framkvæmdunum. E ritaði þá byggingarnefnd og spurði hvort hann mætti ráðast í framkvæmdir og tók fram, að meirihluti eigenda væri því samþykkur. Sendi hann vottorð um að eigendur íbúða í kjallara hefðu ekkert á móti fram- kvæmdunum. Borgarlögmaður svaraði bréfi E. Taldi hann, að ekki gæti komið til afturköllunar leyfisins, sem ekki væri brot á byggingarsamþykkt, og ekki annað fram komið en meirihluti eigenda væri samþykkur málinu. Hófust E og Þ þá handa, en degi síðar krafðist H lögbanns. Lögbann var lagt á framkvæmd- ir við byggingu kvists og breytingu á þaki. Mál var síðan höfðað Efnisskrá til staðfestingar. Fram var lögð yfirlýsing húsameistara ríkisins, þar sem hann lýsti þeirri skoðun, að þetta sé útlitsbreyting, en ekki ofanábygging. Einnig var lögð fram yfirlýsing félagsmála- ráðuneytisins, þar sem segir, að ekki eigi að byggja ofan á húsið í merkingu 9. gr. laga nr. 19/1959. Þ og E bentu á þessi gögn og töldu sig vera að ráðast í smáútlitsbreytingu, sem ekki þyrfti samþykki allra eigenda skv. 11. gr. laganna. Staðfestingarmálið var dæmt á bæjarþingi með sérfróðum meðdómsmönnum. Í dómi þeirra segir, að breytingar hafi verið gerðar á eignarhluta þeim, sem Þ og E áttu. Samþykkt hinna nýju uppdrátta fæli ekki aðeins í sér heimild fyrir nýjum kvistum heldur heimild til að breyta geymslurisi í íbúðarhúsnæði. Yrði að fá samþykki H til þess. Var lögbannið staðfest og sagt, að Þ og E mættu ekki breyta þaki hússins. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki hafi verið sótt um leyfi til annarra breytinga en að setja á þakið tvo smá- kvisti Í stað glugga. Hafi byggingarnefnd ekki fjallað um gerð íbúðarhúsnæðis í risinu. Lögbannið sé og aðeins við þakbreyt- ingunni. Breytingin var ekki talin bygging ofan á húsið. Meiri hluti húseigenda hafi samþykkt hana, Þ og E lýst sig reiðubúin til að kosta hana, og byggingarnefnd veitt leyfi sitt. Voru Þ og E sýknuð af kröfum H um staðfestingu héraðsdóms og lögbann- ið fellt úr gildi. Sjá Fjölbýlishús, lögbann, sameign, stjórnsýsla, SÖNNUN .......0000000 0 Byggingarsamvinnufélag J sagði sig úr byggingarsamvinnufélagi, þar sem honum þótti óviðun- andi dráttur hafa orðið á smíði íbúðar, sem honum var ætluð. Deilt var um verðbætur á fé, sem J hefði greitt til félagsins upp í íbúðarverðið og fékk endurgreitt. Í samningi J'og félagsins sagði að framlag J skyldi endurgreiða „án vaxta, að viðbættri hækkun samkvæmt húsbyggingarvísitölu, en að frádregnum umboðslaunum, auglýsingum og öðrum óhjákvæmilegum kostnaði.“ Félagið taldið sér óskylt að greiða slíka viðbót, þar sem féð hefði staðið skemur en eitt ár á byggingarreikningi J, og var um þetta vísað til starfsvenju Veðdeildar Landsbanka Íslands og stjórnarsamþykktar í félaginu. Þá taldi félagið sé óskylt að greiða vegna ákvæða 1. og 13. gr. l. nr. 71/1966 um verðtryggingu fjárskuldbindinga. Félagið krafðist til vara lækk- unar á kröfum J, þar sem ekki kæmi til greina að borga honum fyrir allt tímabilið. Lögmenn aðila lýstu því á dómþingi í héraði, að „„umboðslaun, auglýsingar og annar óhjákvæmilegur kostn- aður““ skyldi teljast 5.000 kr., og var félagið við það bundið. Dæmt, að félagið skyldi greiða álag eins og J krafðist. Fénu frá J var varið til byggingarframkvæmda og stóðu lög nr. 71/ 1966 því ekki í vegi, að álag væri greitt eftir samningi aðila, sem var Í samræmi við samþykktir félagsins. Stjórnarsam- LI Bls. 601 LI Efnisskrá Bls. þykktin, er getið var, batt ekki J. Sjá Úrsögn, endurgreiðsla, verðtrygging, málflutningsyfirlýsing, vísitala ............... 58 Þ sagði sig úr byggingarsamvinnufélagi B, áður en framkvæmdir hófust á lóð, sem hann hafði fest sér. Hann hafði þá greitt til B 75.000 kr., svonefnt staðfestingargjald, sem B vildi ekki endurgreiða, fyrr en nýr félagsmaður hefði tekið við svo- nefndum byggingarrétti, en það hafði enn ekki orðið. Líta bar á greiðslur Þ sem stofnfjárframlag sem B átti eftir samþykktum sínum og lögum að endurgreiða við úrsögn. Var B dæmt til að greiða það ásamt vöxtum frá þeim degi er Þ sagði sig úr félag- inu. Sjá Endurgreiðsla, úrsögn .......................... 614 Dómarar. Sjá Meðdómsmenn Lögmanni var rétt að líta svo á, að skýring hans á fjarvist, sem fram kom í bréfi til yfirborgardómara, bærust borgardómara, sem með tiltekið mál fór. Sjá Útivist ........................ 80 Mál dæmt í Hæstarétti af 5 varadómurum 375, 415, 463, 488, 537, 672, 1184 Dómari skv. sérstakri umboðsskrá, sem fór með rannsókn máls, kveður upp úrskurð í sakadómi ..,..........000000000... S11 Dómari hafnaði.í sakadómi kröfu um að hann viki sæti, en kærði, sem rannsókn beindist að, kærði úrskurðinn. Rök hans voru, að rannsóknardómarinn væri sér óvinsamlegur og hlutdrægur í öðru máli, svo sem ráða mætti af fréttatilkynningu hans um það. Engin haldbær rök voru sögð fram komin um að dómarinn ætti að víkja vegna horfs hans við kæranda og var úrskurðurinn staðfestur ...............00. 02. 511 Kærumál dæmt af 5 hæstaréttardómurum ........... 3, 32, 55, 702 Um opinbert mál var fjallað af 3 sakadómurum. Þess var Krafist af hálfu eins af ákærðu að dómsformaður viki sæti þar sem hann hafði synjað verjanda að ræða við mann þennan einslega og liti því vilhallt á málavexti. Þetta var ekki talið eiga við rök að styðjast. Sjá Kærumál, vanhæfi dómara ............... 885 Þrír sakadómarar fjalla um mál .......................... 885 905 Skaðabótamál út af bifreiðaárekstri var dæmt á bæjarþingi með samdómendum. Voru þeir báðir bifvélavirkjameistarar. Fyrir lá matsgerð dómkvaddra manna um tjón og önnur um hraða bifreiðanna. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki hafi verið ástæða til að dæma málið með samdómendum .................. 1096 Landskiptamál dæmt með meðdómsmönnum á aukadómþingi .. 1220 Opinbert mál út af fiskveiðabroti var dæmt í sakadómi af bæjarfógeta og tveimur skipstjórum .............0......0 000. 1341 Tveir læknar meðdómendur á bæjarþingi í bótamáli vegna örorku, en lagt hafði verið fram örorkumat gert af lækni .............. 1363 Tilraunastjóri og ráðunautur meðdómendur á bæjar þingi í bótamáli E, sem slasaðist á kappreiðum .............0.....00.00. 00. 1397 Efnisskrá LIIl Bls. Dómkröfur Beitt 45. gr. hæstaréttarlaga 6, 14, 71, 517, 788, 835, 1026, 1050, 1244, 1364 Í héraði var krafist staðfestingar á eignarrétti að hluta fasteignar, en í Hæstarétti var þess krafist, að varnaraðila yrði dæmt skylt að þola riftun gjafabréfs um eignina að sama hluta. Var tekið fram, að þetta væri krafa um aðfararhæfan dóm, en breytingin væri gerð vegna þess, að landið væri í erfðafestu. Fallist á, að 45. gr. laga nr. 75/1973 stæði ekki ,„,í vegi fyrir lagfæringu ... á kröfu- gerðinni.““ ................2. 00. 13 Í héraði var kröfum beint að Ú-banka, en til vara V-banka. Hæstiréttur taldi að fyrst hefði átt að skera úr ágreiningi við V-banka. Sjá Aðild, frávísun, ómerking, tékkar............0....0.0.0.0.. 233 Varakrafa fyrir Hæstarétti var byggð á málsástæðu sem ekki kom fram í héraði og mátti ekki koma að ...........00..0.. 00. 00... 1048 Í landamerkjamáli þurftu eigendur jarðar að lýsa kröfum sjálfir. Sjá Aðild, landamerkjamál, ómerking..................0..0... 1236 Dómkvaðning. Sjá Mat, sönnun Kærð dómkvaðning matsmanna skv. 1. nr. 76/1970, sjá Mat 90, 93, 96 Dómsrannsókn Kröfu ríkissaksóknara um dómsrannsókn vísað frá sakadómi. Sjá Endurupptaka.................2. 000. ð ns 3 Kröfu ríkissaksóknara um frumrannsókn í lögræðissviptingarmáli vísað frá sakadómi. Sá úrskurður er úr gildi felldur í Hæstarétti. Sjá Lögræði ..................00. 0 872 Kröfu ríkissaksóknara um frumrannsókn vísað frá verðlagsdómi. Sá úrskurður er úr gildi felldur í Hæstarétti. Sjá Verðlagsdómur . 875 Kröfu ríkissaksóknara um dómsrannsókn hafnað ................ 1045 Vegna alvarlegrar örorku G og slyss sem hann varð fyrir fór fram saka- dómsrannsókn. Í skaðabótamáli, sem G höfðaði, voru lögð fram endurrit um rannsóknina. Sjá Skaðabætur ................. 1356 Dómstólar Deilt um lögsögu sjó- og verslunardóms og Félagsdóms í kaupgjalds- máli. Sjá Félagsdómur .................00 0000 55 Lögreglustjórinn á Keflavíkurflugvelli lætur þess getið, hvernig hagað hafi verið þinglýsingu þar .............00... 00... 204 Áfrýjað er dómi sjó- og verslunardóms Snæfellsnes- og Hnappadals- SÝSlIUu ........020000 ns 1025 Kærður er frávísunardómur áreiðar- og vettvangsdóms Húnavatns- sýslu ........0.0000 0. 1138 Sjó- og verslunardomur kveður upp úrskurð skipaður héraðsdómara og einum samdómanda ................. 0... n en 1162 Barnsfaðernismál var höfðað fyrir bæjarþingi Húsavíkur en dæmt á bæjarþingi Reykjavíkur ..............%. 0000... 1163 LIV Efnisskrá Landskiptamál dæmt á aukadómþingi með meðdómsmönnum. ÁfEið 0... Dráttarvélar Vélknúið, óskrásett ökutæki var notað til að ýta flugvél út úr skýli. Í skaðabótamáli vegna árekstrar bifreiðar og flugvélarinnar ósk- uðu lögmenn aðilja eftir umsögn dómsmálaráðuneytisins um það hvort tækið væri dráttarvél. Að tilhlutan ráðuneytisins rannsökuðu lögregla og starfsmenn Bifreiðaeftirlits ríkisins sams konar tæki og töldu það falla undir ákvæði 2. gr. um- ferðarlaga um dráttarvélar. Var á því byggt í héraðsdómi. Fyrir Hæstarétt var lagt bréf dómsmálaráðuneytisins ritað eftir upp- sögu héraðsdóms. Sagði í bréfinu m.a., að tækið „teljist drátt- arvél í skilningi 2. gr. umferðarlaga.“ ................... Eignardómsmál Heimilað að gefa út stefnu skv. 220. gr. laga nr. 85/1936 í því skyni að fá dóm um kröfu um viðurkenningu á beinum eignarrétti yfir Landmannaafrétti. Sératkvæði í báðum dómum ....... Eignarnám Í máli um eignarnám skv. skipulagslögum og um málsmeðferð matsnefndar eignarnámsbóta var fjallað um réttarfarsatriði. Sjá Varnarþing ................00.0 0... Land í erfðafestu ....................0... 0... Heimilað að gefa út stefnu skv. 220. gr. eml. til að fá dóm um kröfu um viðurkenningu á beinum eignarrétti yfir Landmannaafrétti Í máli um umferðarrétt var ekki fram komið hverjir áttu girðingu, sem umdeilt hlið var á. Sjá Aðild ....................0... Endurgreiðsla Byggingarsamvinnufélag dæmt til að greiða álag skv. byggingarvísi- tölu á endurgreitt framlag I til húsbyggingar. Sjá Byggingar- samvinnufélag ...................0. 0. Byggingarsamvinnufélag dæmt til að endurgreiða stofnfjárframlag manns, sem sagði sig úr félaginu. Sjá Byggingarsamvinnu- félag ...............0000 0. Endurupptaka máls Ríkissaksóknari sendi sakadómi kröfu um rannsókn tiltekinna atriða. Þau voru talin vera í öllum meginatriðum sakarefni, sem rannsakað var og dæmt í tilteknu sakadómsmáli. Ekki hafði verið mælt fyrir um endurupptöku þess dómsmáls lögum sam- kvæmt og var frávísunardómur sakadóms staðfestur ....... 129 32 702 13 32 1138 58 614 Efnisskrá Erfðafesta. Sjá Fasteignir Erfðamál A, fædd 1912, taldi sig dóttur T og krafðist arfs eftir hann. Hún var skráð dóttir T í prestþjónustubók, en T hafði ekki gengist við A og barnsfaðernismál hafði ekki verið höfðað. A gaf skýrslu um allmikið samband sitt við foreldra T og fjölskyldu. Vitnaskýrslur 8 manna studdu þá frásögn og tvö þessara vitna báru um ummæli T sem veittu líkur fyrir því að A væri dóttir hans. Skýrslur varnaraðila, tveggja skilgetinna barna T, móður þeirra og maka annars barnsins hnigu að annarri niðurstöðu. Deilt var um gamalt póstkort, sem A kvað frá móður T. Úr því þurfti að skera, hvort A væri feðruð eftir Norsku lögum. Af gögnum, m.a. dómi Hæstaréttar | 46, þótti mega ráða, að fyrir þyrfti að liggja játning,barnsföður eða dómur. Var ekki nóg, að sannað væri að A hefði af kunnugum verið talin dóttir T og yfirgnæfandi líkur væru fyrir að T hefði verið um þetta kunnugt. Var faðerni A ekki staðreynt eftir 1. gr. erfðalaga frá 1962. Krafa A var ekki tekin til greina. Sjá Aðild ........ Erlendar réttarreglur. Sjá Lagaskilareglur Farmflutningar Skipafélagið E flutti vörubifreið frá Bandaríkjunum til Íslands og varð tjón á henni þegar henni var lyft á land í Reykjavík. E viðurkenndi bótaskyldu en ágreiningur var um bætur. Sjá Farmskírteini, flutningsábyrgð, lagaskilareglur, sjóveðréttur Farmskírteini Skipafélagið E flutti vörubifreið fyrir S frá Bandaríkjunum til Íslands. Gefið var út svonefnt skemmra farmskírteini og bar að byggja á því. Eftir skírteininu skyldu bætur fara eftir tilteknum bandarískum lögum og voru þau skýrð. Var deilt um skilning á orðinu „„package““ í lögum þessum. Segir í dómi Hæstaréttar, að lögð hafi verið þar fram gögn um allmarga erlenda dóma og sé skýring E ekki í samræmi við úrlausnir bandarískra dóm- stóla ..........0.0.. nn Þess er getið að í farmsamningi sé gerðardómsákvæði. Sjá Lagaskila- reglur .........0.0.00 000 Fasteignasala S leitaði til fasteignasölu R í leit að kaupanda að húseign. Kaup komust á fyrir tilstilli fasteignasölunnar, en annar aðili sá um endanlega samningsgerð. R átti rétt á þóknun fráS ....... Fasteignaskattur. Sjá Skattar LV Bls. 1201 1048 1048 1160 LVI Efnisskrá Fasteignir Land látið í erfðafestu var hluti fasteignar. Kröfugerð var breytt af þessum sökum. (Sjá Dómkröfur). Talið að einn af þremur gef- endum geti krafist riftunar gjafabréfsins um eignina að sínum hluta, ef það er byggt á lögræðisskorti ................... Skorið úr réttarfarságreiningi varðandi dómsmál um beinan eignar- rétt yfir Landmannaafrétti ...........0000.00 0. Þrír af fjórum eigendum fasteignar kröfðust riftunar á sölu hennar, einn (K) vegna heimildarskorts V, er undirritaði kaupsamning og afsal fyrir hans hönd, og tveir (Kr og G) er voru ólögráða, Þegar se:t var, vegna þess að samþykkis dómsmálaráðuneytis var ekki leitað. Riftunarkröfu K hafnað, en kröfur Kr og G teknar til greina. Bótakröfu vegna missis hagnaðar vísað frá héraðsdómi vegna vanreifunar. Sératkvæði. Sjá Aðild, afsal, búskipti, fjárræði, frávísun, lagaskilareglur, lögræði, mat, Óskipt sameign, réttarfar, riftun, samningar, sönnun, tóm- lÆti „0... Synjað kröfu um að opna hlið á girðingu yfir rekstrarleið með inn- setningargerð .................0. 0. Athugasemdir uppboðsdómara um sérstöðu fasteigna á Keflávíkur- flugvelli ................ 0 H og G, sem fengið höfðu leyfi til skilnaðar að borði og sæng, undir- rituðu samning um að selja S íbúðarhús sitt og tóku við fyrstu greiðslu. Þegar næsta greiðsla féll í gjalddaga, var H fjarverandi og G neitaði að veita fénu viðtöku. Var hún þá á þriðja degi lögð inn á sparisjóðsbók á nafni H og 22 dögum eftir það sett í geymslu í banka á nafni H. Þessi greiðsluháttur varðaði ekki riftun og aðrar riftunar- og ógildingarástæður H voru hald- lausar. Sjá Aðild, mat ................0 0 S húsasmíðameistari og A gerðu verksamning um fyrsta áfanga íbúðarhúss. Ágreiningur var um galla og tafir. Sjá Skaðabætur, verksamningar, mat, tómlæti ...........%......... 0. Félagsdórnur Sjómaður og útgerðarfélag deildu um, hvort dæma mætti í sjó- og verslunardómi mál til innheimtu aflahlutar. Taldi sjómaðurinn kaup sitt og kjör fara eftir kjarasamningi, en af hálfu félagsins var því haldið fram, að hlutaskiptaákvæðum samnings þessa hefði verið breytt með bráðabirgðalögum nr. 98/1976. Sjó- maðurinn taldi 67. gr. stjórnarskrárinnar girða fyrir, að lögum þessum yrði beitt um kröfu hans að því er varðar tímann, áður en þau tóku gildi. Í héraði var málið sagt heyra undir Félagsdóm og því vísað frá. Hæstiréttur taldi, eins og málið horfði við, að það sætti úrlausn sjó- og verslunardóms og felldi frávísunar- dóminn úr gildi ...............0... 0002. r Bls. 13 32 153 190 204 166 1260 Efnisskrá LVII Bls. Firma Ópersónulegur aðili dæmdur og tilgreindur með firma hlutafélags. Sjá Aðild ............020 0... 45 Fiskveiðabrot M var skipstjóri á P og var talið sannað að hann hefði verið á fisk- veiðum með botnvörpu á tilteknum tíma í íslenskri fiskveiðilög- sögu á friðunarsvæði. P var færeyskt skip en M varð að hlíta friðunarákvæðum í reglum er settar voru í samræmi við samkomulag um veiðar Færeyinga. Sjá Ákæra, sönnun, upp- taka ...........%.0.0 0. 1341 Fjárdráttur Meðal brota K var að hann tók að sér að flytja tvo hesta til manns í annarri sýslu. Í stað þess að skila hestunum seldi K þá. Ákæra var fyrir þjófnað en til vara fyrir fjárdrátt. Dæmt var fyrir fjár- drátt. Sjá Þjófnaður ...........00...00 00... 436 Oddviti dró sér af fé hreppsins. Tekið var fram, að ákærða hefði borið að halda peningum hreppsins aðgreindum frá eigin fé. Var því brotin 1. mgr. 247. gr. hgl. sbr. 138. gr. eins og ákært hafði verið fyrir, en því hafði verið breytt í málflutningi í héraði og brotið talið varða við 247. gr. ótiltekið. Sjá Opinberir starfs- menn. Réttarfar .............0.000 00... 635 J var dæmdur fyrir fjárdrátt, er hann skilaði ekki afgangi peninga, sem honum voru fengnir til að greiða bílstjóra, svo og fyrir þjófnað og skjalafals. Sjá Þjófnaður ..................... 890 Fjárnám Fógeti mátti ekki gera fjárnám á fasteign í öðru lögsagnarumdæmi. Sjá Málskostnaður, Ómerking ...........00..00..00... 98, 100 Að gengnum héraðsdómi fékk stefndi fyrir Hæstarétti gert fjárnám hjá áfrýjanda. Héraðsdómur var ómerktur og var þá fjárnáms- gerðin einnig felld úr gildi ...................... 277, 453, 695 Fjárnámsgerð staðfest .............0.0.. 000. 929 Fjárræði. Sjá Lögræði Fjársvik S tók úr sparisjóðsbók, sem hafði stofnast með innistæðulausum tékka, er hann hafði sjálfur gefið út, og notaði það í eigin þágu. Var hann dæmdur fyrir brot á 248. gr. hgl. .............. 931 Fjölbýlishús Ágreiningur kom upp milli eigenda í fjölbýlishúsi, þegar eigendur efri hæðar og riss vildu setja kvist á þak. Deilt var m.a. um, hvort til stæði að byggja ofan á húsið og hvort fá þyrfti LVIII Efnisskrá samþykki allra eigenda eða meirihluti dygði. Sjá Byggingarmál- EFNI 000... Flugeldar Í bótamáli var því haldið fram, að Þ hefði misst sjón á auga af völdum flugelds, sem hann og tveir aðrir piltar kveiktu í. Sýkn- að vegna sönnunarbrests. Sjá Skaðabætur ................ Flugfarmbréf. Sjá Loftflutningar Flugvélar Skaðabótamál. Flugvél, sem ýtt var út úr skýli með dráttarvél, rakst á bifreið .................... 0000. Kærumál. Deilt um aðild í máli um greiðslu vátryggingarbóta vegna flugvélar ..............0...00.. 2 Flutningar. Sjá Loftflutningar. Farmskírteini Forföll Lögmaður fór úr landi og var mál dæmt vegna útivistar eftir kröfu lögmanns gagnaðila. Deilt var um hvort forföll hefðu verið til- kynnt á fullnægjandi hátt og hvort forföll hefðu verið lögmæt. Svo var talið, enda varðaði erindi lögmannsins starf í þágu hins opinbera. Sjá Útivist .........0........... Frávísun A. Einkamál 1. Frá héraðsdómi Máli vísað frá héraðsdómi með vísan til 46. gr. laga nr. 85/1936 um samaðild ..............0.....0 000... Talið heimilt að gefa út stefnu skv. 220. gr. laga nr. 85/1936 varð- andi beinan eignarrétt yfir Landmannaafrétti. Frávísunardómur héraðsdóms felldur úr gildi. Sératkvæði í báðum dómum .. Ágreiningur var milli sjómanns og útgerðarfélags um skiptaprósent- ur. Héraðsdómur vísaði málinu frá, þar sem ágreiningurinn var talinn eiga að sæta úrlausn Félagsdóms. Hæstiréttur taldi, að málið sætti úrlausn sjó- og verslunardóms og felldi frávísunar- dóminn úr gildi ..............%%....0. 000. Skaðabóta var krafist vegna missis hagnaðar af fasteign. Var krafan byggð á mati dómkvaddra manna. Skaðabótakrafan þótti engu að síður svo vanreifuð að vísa bæri henni frá héraðsdómi. Sjá Fasteignir ...................... 2000 Héraðsdómur ómerktur og máli vísað frá héraðsdómi þar sem rétt var talið að fá fyrst dóm um ágreining stefnanda og varastefnda (sjá Ómerking A) og með vísan til 47. gr. eml. um samlagsaðild. Sératkvæði ..............0...00. 00 Bls. 601 516 129 727 80 13 32 55 lól Efnisskrá Í skiptarétti var fjallað um kröfur í þrotabú hjónanna V og J, en í áfrýjunarstefnu sagði aðeins, að skiptaráðanda væri stefnt vegna bús V. Kröfur voru þó gerðar vegna bús J, en málinu var vísað frá Hæstarétti að því leyti. Skipti þá engu, að skipta- ráðandi hafði 4 mánuðum áður en hann kvað upp úrskurð sinn ákveðið að skiptameðferð beggja búanna skyldi vera sameigin- leg .....2...00nn nn Sátta var ekki leitað og leiddi það til ómerkingar og frávísunar frá héraðsdómi ..........0.0%0. 000 ner 435, Máli vísað frá bæjarþingi Reykjavíkur þar sem það fjallaði um rétt- indi yfir fasteign í Noður-Múlasýslu. Dómurinn var felldur úr gildi í Hæstarétti þar sem aðilar höfðu samið um að reka málið í Reykjavík. Sjá Varnarþing ...........000000 000... nn... Máli var vísað frá bæjarþingi Reykjavíkur vegna samaðildar, en sá dómur var felldur úr gildi í Hæstarétti. Sjá Aðild ........ Máli var að hluta vísað frá bæjarþingi vegna vanreifunar. Fyrir Hæstarétt voru lögð gögn, en þau hafði stefnanda verið í lófa lagið að leggja fyrir héraðsdóm. Var frávísunardómurinn stað- festur. Sjá Kærumál, sönnun .........0000 0000... 0... Máli var vísað frá sjó- og verslunardómi vegna vanreifunar. Höfðað var annað mál og gekk þá efnisdómur, en dómsformaður vildi sýkna stefndu vegna sönnunarskorts. Sjá Loftflutningar .... Máli var vísað frá áreiðar- og vettvangsdómi Húnavatnssýslu vegna vanreifunar. Dómurinn var staðfestur að niðurstöðu til og bent á ýmsa galla á málatilbúnaðinum ........000000000...0. Kröfu vísað frá bæjarþingi vegna vanreifunar en ekki máli í heild. Sjá Aðfinnslur, víttr .........2000000 000 2. Frá Hæstarétti Áfrýjunarstefna var gefin út á hendur hæstaréttarlögmanni f.h. er- lends félags, en lögmaðurinn hafði höfðað mál í héraði f.h. þess og fengið í því hinn áfrýjaða dóm. Hann lýsti því yfir að hann hefði ekki umboð til að taka við áfrýjunarstefnu og var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti ...........000000000. 00... Er dómsmálaráðuneyti veitti leyfi til áfrýjunar uppboðsréttar- úrskurðar voru meira en 3 mánuðir liðnir frá uppsögu hans. Brast ráðuneytið því lagaheimild til að veita leyfið og var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti ..............00.0. 0000... Uppboðsréttarúrskurði var áfrýjað. Málinu var vísað frá Hæstarétti þar sem úrskurðurinn sætti kæru ........0..0.. 00.00.0000. Uppboðsréttarúrskurði var áfrýjað. Kröfu áfrýjanda á H, annan af tveim stefndu, var vísað frá Hæstarétti, þar sem krafan var um breytingu á frumvarpi til úthlutunar uppboðsandvirðis og hefði, ef hún hefði verið tekin til greina, leitt til þess, að tvö vátrygg- ingarfélög hefðu verið svipt hluta uppboðsandvirðis, en þeim var ekki stefnt fyrir Hæstarétt ............0.0000.00000... LIX Bls. 1000 702 831 LX Efnisskrá M fékk áfrýjunarleyfi og áfrýjaði bæjarþingsdómi í víxilmáli. M var þó ekki aðili í héraði heldur J hrl. Frávísun frá Hæstarétti Máli vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti vegna óglöggrar kröfugerðar í áfrýjunarstefnu ...............00..00. 0 B. Opinber mál Kröfu ríkissaksóknara um dómrannsókn vísað frá sakadómi. Sjá Endurupptaka ............0..0..00.0. 0 Kæra félagsmálaráðherra sem æðsta fyrirsvarsmanns almannahags- muna í skipulags- og byggingarmálefnum talinn réttur grund- völlur opinbers máls til brottnáms meints ólögmæts ástands sbr. 2. gr. 11. tl. laga nr. 74/1974. Frávísunarkröfu hafnað. Sjá Aðild, stjórnsýslu „.........0.0..000. Bótakröfu í opinberu máli vísað frá að hluta. Sjá Skaðabætur, þjófnaður ...........0.... 00. Frestur Mál út af lausafjárkaupum var þingfest 6. febrúar 1976 og síðan frestað nokkrum sinnum til gagnaöflunar. Frestur var veittur að beiðni stefnda 2. mars 1977 með úrskurði. Hinn 31. mars óskaði stefndi dómkvaðningar matsmanna og frests til að leggja fram mat. Gegn mótmælum stefnanda var frestur veittur til 11. maí og var það staðfest í Hæstarétti. Talið var að stefndi hefði að vísu átt að óska dómkvaðningar fyrr, en fyrri frestir hefðu þó ekki verið sérstaklega af hans völdum. Hann var sagður hafa leitt líkur að málsástæðum sínum og tekið var fram, að mat yrði til skýringar .............0.0.0...0...0. 0 Mál var þingfest í Hæstarétti í desember 1976 og frestað í 3 mánuði. Áfrýjandi fékk síðan þrisvar fresti, mánuð í senn. Dómsgerðir voru tilbúnar til afgreiðslu í apríllok. Í júní óskaði áfrýjandi enn frests til að ljúka gerð ágrips og greinargerð. Stefndi and- mælti og að kröfu hans var málið fellt niður. Var talið, að áfrýj- andi hefði þegar fengið nægan frest. Sjá Hafning, réttarfar, Úrskurður ...........0...0.. 0200 Fyrirsvar. Sjá Aðilar Fyrning V bar fyrir sig fyrningu í héraði, en lýsti yfir fyrir Hæstarétti, að Bls. 1296 1298 243 436 483 hann félli frá þeirri málsvörn ...........0.00.0.00.... 580, 591 Opinbert mál. Ákærði E taldi sök fyrnda. Slys varð 25. mars 1973 og málið rannsakað af lögreglu. E þá ekki boð um dómssátt 15. október 1974. Réttarrannsókn í merkingu 82. gr. hgl. hófst þann dag. Málsmeðferðin eftir það var að vísu seinvirk, en henni var þó ekki hætt um óákveðinn tíma. Dómbþingið 15. október 1974 rauf því fyrningu til fullnustu. Aðfinnslur ... 960 Efnisskrá Gagnaöflun Hæstiréttur veitir aðilum með úrskurði kost á að afla gagna 151, Frestur veittur til að afla matsgerðar í sjó- og verslunardómsmáli Gagnkrafa Í héraði og fyrir Hæstarétti var gerð gagnkrafa til skuldajafnaðar, en héraðsdómara láðist að taka afstöðu til hennar. Ómerking. heimvísun ...........2..0...00 000 r Gengi Deilt var um gengisbætur vegna verksamnings. Fyrir Hæstarétt var lögð álitsgerð um áhrif tiltekinnar gengisbreytingar á verðbóta- reikninga verktakans. Sjá Verksamningar ................. Bæjarþing taldi banka heimilt að selja gjaldeyri með fyrirvara meðan gengisskráning var engin. Hæstiréttur vísaði málinu frá bæjar- þinginu ..............00 0000. 0 nn Gerðardómur Í úrskurði um málskostnaðartryggingu er þess getið að hinn erlendi stefnandi krefji íslenskan varnaraðila um skuld samkvæmt gerð- ardómi, sem kveðinn hafi verið upp í Skotlandi í samræmi við farmsamning aðila. Hafi gerðardómurinn unnið eftir The Arbi- tration Act (Scotland) 1894 ............0.0 000. nn Gjafsókn Í héraði og Hæstarétti í eignardómsmáli ...................... — í barnsfaðernismáli .............2.0.0.0 000... 405, 1163, — í skaðabótamáli vegna Örorku ...........0..00 0000... 516, Í slíku máli í héraði ..........2.......000. nr Í héraði í slíku máli. Í leyfisbréfinu sagði að það væri fyrir allt að 20.000 kr. Í dómi Hæstaréttar segir að lagaheimild sé ekki til að takmarka gjafsókn þannig og verði takmörkunin metin sem Óskráð ...........000..0 000 enn Í héraði og Hæstarétti í landskiptamáli. Aðilar höfðu gjafsókn nema EINN ........... 0. Í héraði í máli vegna uppsagnar úr starfi. Sjá Vinnusamningar . Gjaldeyrismál Bæjarþing taldi banka heimilt að selja gjaldeyri með fyrirvara meðan gengisskráning var engin og tók afstöðu til málsástæðna og lagaraka varðandi valdsvið Seðlabanka. Hæstiréttur vísaði mál- inu frá bæjarþinginu ...............0... 00... enn Gjaldþrotaskipti V kaupmaður varð gjaldþrota. Söluskattskrafa var ekki talin for- gangskrafa heldur almenn krafa í búið ................... LXI Bls. 1007 483 277 844 1000 32 1169 1351 1027 1220 1328 1000 LXII Efnisskrá Gjöf Krafist riftunar gjafagernings að því er varðar einn af þremur gef- endum. Máli vísað frá héraðsdómi ....................... Greiðsla Skuldari býður greiðslu með skuldabréfum, en kröfuhafi hafnar því og fer því uppboð fram ................. 000... Gæsluvarðhald Kærður gæsluvarðhaldsúrskurður staðfestur 185, 186, 188, 733, 888, 1043, 1079, Kærður gæsluvarðhaldsúrskurður fellur úr gildi ............... Hafning Hæstaréttarmál hafið með dómi og málskostnaður dæmdur .... Áfrýjandi gerði ekki kröfur og sótti ekki þing. Málssóknin féll niður að því er hann varðaði .................0.... 00 Synjað um frest og hæstaréttarmál fellt niður með úrskurði. Sjá Frestur ................. 0 Hefð Viðtakandi gjafar hafði óslitið full umráð fasteignar í 20 ár og vann hefð á eigninni ..................... 00 Heimvísun Dómur landamerkjadóms ómerktur og máli vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar að nýju. Sjá Landa- merkjamál .............0....00.2 000 76, Dómur ómerktur vegna deilna um lögmæt forföll. Heimvísun. Sjá Útivist 0... Dómur bæjarþings ómerktur þar sem héraðsdómara láðist að taka afstöðu til gagnkröfu, sem gerð var fyrir báðum dómum. Heim- vísun. Sjá Fjárnám ..................0 0... n sn Dómur bæjarþings ómerktur og málsmeðferð frá tilteknum degi, enda var ekki fallist á það með héraðsdómara, að málið fari eftir 17. kafla laga nr. 85/1936. Heimvísun. Sjá Omerking Hjón Hjón G og B skildu og skiptaráðandi tók bú þeirra til skipta. G lét bóka á skiptafundi að hún krefðist þess, að B yrði að tilhlutan skiptaráðanda leystur frá starfi forstjóra í hlutafélaginu R, en meirihluti hlutafjár áttu G og B og höfðu fengið hlutabréf í hendur. Þá krafðist G þess, að fram færi endurskoðun hjá R að tilhlutan skiptaráðanda og að hann dómkveddi menn til að meta hlutabréf G og B í R. Þar sem G og B höfðu réttindi sem hluthafar var ekki á valdi skiptaráðanda að verða við kröfum Bls. 1081 7196 2 45 710 13 1236 80 277 695 Efnisskrá LXIIl Bls. G. Sjá Kærumál, réttarneitun, búskipti, dómarar, aðild, hluta- félög ...........00. 000 67 Hjón Þ og J skildu og skiptaráðandi tók eignir þeirra til skipta. Deilt var um hvort skipt skyldi eftir hinni almennu reglu í 18. gr. laga nr. 20/1923 eða undantekningarreglu 57. sbr. 27. gr. laga nr. 60/1972. Sjá Búskipti........00...000 0... 752 Hlutafélög Hlutafélag FS átti hlut að starfsemi undir firmanu S og fleiri firmum. Stjórn var kosin í FS 1962 en tilkynning um það til hlutafélags- skrár var send 1968. Stjórnarmenn FS voru í héraði taldir bera persónulega ábyrgð á skuldbindingu er stofnað var til í nafni við (FS) hafi formlega verið með þeim hætti, að unnt sé að líta svo á, að (FS) hafi verið rekin með takmarkaðri ábyrgð...“ Mál- inu var vísað frá Hæstarétti af réttarfarsástæðum, sem eigi vörðuðu ofanskráð ...........00...00 0. enn 45 Hjónin G og B áttu flest hlutabréf í R. Skiptaráðandi skipti búi þeirra vegna skilnaðar og afhenti þeim flest bréfin. Eftir það voru ekki efni til að skiptaráðandi yrði við kröfu G um aðgerðir varðandi framkvæmdastjórn R og endurskoðun reikninga þess. Sjá Hjón .........0.%% 00. enn 67 Húsleit Húsleit heimiluð þar sem varnaraðili hafði tilkynnt heimili sitt, en skrifstofa hans var og talin vera þar. Hæstiréttur felldi úr gildi Þann hluta sakadómsúrskurðar er heimilaði leit í húsi, sem varnaraðili var fluttur úr. Varnaraðili var grunaður um brot á gjaldeyris-, skatta- og bókhaldslögum. Sjá Aðilar, kærumál, réttarfar ............0.00.0n sn 879 Húsleit heimiluð á heimili föður manns þess, sem um ræðir hér að ofan, að gögnum, sem hann var talinn geyma þar. Gat faðirinn fengið úrskurð um lögmæti leitarinnar sem slíkrar. Hæstiréttur taldi að heimilt hefði verið að úrskurða leit (48. gr. 2. mgr. laga nr. 74/1974) og að ekki bæri að hrinda eins og atvik voru úr- skurðinum sbr. 53. gr. Sjá Aðilar, kærumál, réttarfar ..... 882 Hilming Ó stal hlutum úr vinnuvél og bílum og fékk þá K, sem nýtti sér þá. Báðir voru ákærðir fyrir þjófnað, en K var dæmdur fyrir hilm- ingu (eftirfarandi hlutdeild). Sjá Þjófnaður ............... 436 Innsetningargerð Synjað um innsetningargerð (opnun hliðs á rekstrarleið). Sjá Aðild, bein fógetagerð, fasteignir, res judicata, réttarfar, sératkvæði, stjórnsýsla, umferð, vegir .........0..000 000 190 LXIV Efnisskrá A hélt því fram, að G hefði vanefnt kaupsamning um bát. Tilkynnti A G, að samningnum væri rift, en nokkru áður hafði A sótt bátinn þar sem hann var í hirðuleysi. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki hafi verð skorið úr ágreiningi aðila um efndir og riftun, en úrlausn hans bæri ekki undir fógeta. Eins og á stæði, þætti réttur G til að fá bátinn afhentan, ekki svo ótvíræður, að skil- yrði væru til að afhenda honum bátinn með innsetningargerð. Sjá Samningar ................02000 0. Ítrekun Í héraði var G sviptur ökuleyfi í eitt ár. Ákæruvald krafðist þess fyrir Hæstarétti, að tíminn yrði lengdur. G hafði verið dæmdur 1973 fyrir brot á umferðar- og áfengislögum og sviptur ökuleyfi í eitt ár. Í Hæstarétti var G því sviptur ökuréttindum ævilangt skv. 81. gr. 3. mgr. umferðarlaga nr. 40/1968 ............ Við ákvörðun refsingar J m.a. fyrir þjófnað og fjárdrátt var tekið mið af 255. gr. hegningarlaga auk ákvæða í 8. kafla laganna. Sjá Þjófnaður ...............00.0.0..... 000 Kaupgjaldsmál. Sjá Vinnulaun. Vinnusamningar Kjarasamningar Kærumál. Deilt um réttarfarsatriði er sjómaður krafðist aflahlutar. Sjá Félagsdómur .................. 000... Eftir lögum nr. 25/1967 um Landhelgisgæsluna skyldu laun og kjör Á vera í samræmi við kjarasamning flugmanna. Sá samningur heimilaði uppsögn Á. Hann fékk því ekki bætur eftir 11. gr. laga nr. 38/1954. Sjá Opinberir starfsmenn ............... Kyrrsetning Ekki þarf að höfða mál til staðfestingar kyrrsetningu eftir 144. gr. laga nr. 74/1974. Staðfesting sakadóms á slíkri kyrrsetningu var Bls. felld úr gildi ..................0...0.. 0. 436, 931 Að kröfu Í kyrrsetti fógeti ýmsar eignir S, bifreið o.fl. Í fógetabók segir að einnig hafi verið lýst löghaldi í sumarbústað í öðru lögsagnarumdæmi. Yrði gerðinni haldið áfram og lokið í þeirri eign. Ekki varð af því, en staðfestingarmál var höfðað. Tæpum 5 mánuðum síðar óskaði S þess, að kyrrsetningin í sumarbú- staðnum yrði felld niður. Bauð hann þess í stað veð í tilgreindu lausafé. Fógeti framkvæmdi lausnargerð að ósk S gegn mót- mælum 1. Í dómi Hæstaréttar segir, að skv. bókun í fógetabók, þegar kyrrsett var, verði ekki talið, að sumarbústaðurinn hafi þá verið kyrrsettur eða síðar. Gat því ekki komið til lausnar- gerðar að því að hann varðar. Var hinn kærði úrskurður fellur úr gildi. Sjá Kærumál, lausnargerð ...................... Efnisskrá Kærumál Kærður sakadómsúrskurður um endurupptöku opinbers máls ... Kærður frávísunardómur í eignardómsmáli .................... Kærður frávísunardómur sjó- og verslunardóms, er taldi ágreinings- efni heyra undir Félagsdóm ...............00 0... nn 0. Kærðar tvær ákvarðanir skiptaréttar um skipti á búi vegna hjóna- skilnaðar ...........0...000 00 ner Kærð dómkvaðning matsmanna skv. |. nr. 76/1970 ..... 90, 93 Gæsluvarðhaldsúrskurður kærður 185, 186, 188, 733, 796, 888, 1043, 1079, Kærður úrskurður sjó- og verslunardóms um frestveitingu ...... Kærður úrskurður dómara um að víkja ekki sæti ............. Kærður frávísunardómur bæjarþings. Meirihluti Hæstaréttar taldi aðilum heimilt að semja um að reka mál í Reykjavík þó að það fjallaði um réttindi yfir fasteign í Norður-Múlasýslu. Sjá Varn- arþing ...........0000 0000 Kærð lausnargerð fógeta. Sjá Kyrrsetning .............0. 00. Frávísunardómur felldur úr gildi .............000.0. 0000... Kærður frávísunardómur bæjarþings um kröfulið, sem var vanreif- aður. Ný gögn í Hæstarétti, sem aðila var í lófa lagið að leggja fram í héraði, fengu ekki breytt niðurstöðunni. Sjá Frávísun Kærður sakadómsúrskurður um hver framkvæmi frumrannsókn í lögræðissviptingarmálum. Sjá Lögræði ................... Kærður úrskurður verðlagsdóms um hver framkvæmi frumrann- sókn. Sjá Verðlagsdómur ..........00.%0. 000. enn. Kærður sakadómsúrskurður um húsleit. Sjá Húsleit ....... 879, Kærður sakadómsúrskurður um, að dómari víki ekki sæti. Sjá Dómarar .............00.0. ns H hrl. kærði það er hann taldi réttarneitun dómsformanns í saka- dómi, þ.e. neitun um bókun. Kæran var talin heimil eftir 10. tölulið 172. gr. laga nr. 74/1974. Kröfur H voru ekki teknar til greina. Kæran var sögð að ófyrirsynju. Sjá Réttarneitun Úrskurði uppboðsréttar, sem kæra mátti, var áfrýjað og var málinu vísað frá Hæstarétti ..............0...00. 0000 Kærður sakadómsúrskurður þar sem hafnað var kröfu um.dóms- rannsókn ...........00000 0 neðra Kærður frávísunardómur áreiðar- og vettvangsdóms ........... Kærður úrskurður sjó- og verslunardóms um málskostnaðartrygg- ÍNÐU ............ 00 Kærður frávísunardómur bæjarþings þar sem hluta krafna stefnanda var vísað frá dómi. Sjá Aðfinnslur, vítur ................. Lagaskilareglur Sagt að maður hafi fengið fjárræði tiltekinn dag að íslenskum lögum og lögum Texas-ríkis, þar sem hann var þá búsettur ...... A pantaði vörur hjá E á vörusýningu erlendis, en sama dag kvað 55 67 96 1081 483 $S11 702 707 127 759 872 875 882 885 905 1008 1045 1138 1159 1213 157 LXVI Efnisskrá A sig hafa afturkallað pöntunina. E stefndi A fyrir sjó- og versl- unardóm Reykjavíkur. Í dómi Hæstaréttar er tekið fram, að aðilar séu sammála um, að íslenskum lögum skuli beitt um þessi lögskipti þeirra. Sjá Lausafjárkaup ................. K stefndi ríkissjóði vegna slyss í lyftu. Búnaður hennar var í sam- ræmi við reglugerð frá 1929, sem gilti þegar lyftan var sett upp 1970, en því var haldið fram, að búnaðurinn samræmdist ekki reglugerð frá 1972. Þetta skipti ekki máli þar sem samkvæmt þeirri reglugerð var ekki skylt að breyta eldri lyftum nema að kröfu Öryggiseftirlitsins, en ekki hafði komið fram slík krafa. Sjá Skaðabætur ...........0.0.0.00...0. Skipafélagið E gaf út á ensku svonefnt skemmra farmskírteini. Eftir því fór ábyrgð E eftir tilteknum lögum í Bandaríkjunum og var deilt um skilning á þeim og greitt úr þeim ágreiningi í dómnum. Segir í dómi Hæstaréttar, að gögn um allmarga erlenda dóma hafi verið lögð fram. Einnig segir, að skýring E á orðinu „„pack- age'“ sé ekki í samræmi við úrlausnir bandarískra dómstóla. Sjá Farmskírteini .................... Í úrskurði sjó- og verslunardóms um málskostnaðarkröfu er þess getið, að hinn erlendi stefnandi krefji íslenskan varnaraðila um skuld skv. gerðardómi, sem kveðinn hafi verið upp í Skatlandi í samræmi við farmsamning aðila. Hafi gerðardómurinn unnið eftir The Arbitration Act (Scotland) 1894 ................ Landamerkjamál Dómur Landamerkjadóms ómerktur og máli vísað heim í hérað, þar eð gagnaöflun var áfátt, kröfur hvarflandi og hugmyndir aðila og dómenda óljósar um atriði, sem skiptu máli. Þá var með dómnum ekki greitt til hlítar úr landamerkjaágreiningnum svo sem skylt var eftir II kafla laga nr. 41/1919. Sjá Áfrýjun, heim- vísun, aðild, ómerking ................0.0 000 Deilt var um merki milli jarðanna V og M annars vegar og A hins vegar. Fyrir lá skráning í landamerkjaskrá gerð 1915, en deilt var um sum þeirra örnefna, sem þar voru greind. Fjögur vitni komu fyrir dóm. Efnisdómur gekk í héraði, en hann var ómerktur í Hæstarétti og máli heimvísað, þar sem aðeins ábú- andi en ekki eigendur M áttu aðild, og þar sem vitni höfðu ekki gengið á merki og bent á kennileiti ...................... Landhelgi Refsimál. Sjá Fiskveiðabrot ...............0...... 00. Landskipti Í gagnaöflunarúrskurði Hæstaréttar er vikið að 1. gr. landskiptalaga nr. 46/1941 og yfirlandsskiptagerð ....................... Skipt var svokallaðri Úthlíðartorfu í Árnessýslu. Fram fór land- Bls. 720 907 1048 1160 74 1236 1341 151 Eigi Efnisskrá LXVII skiptagerð, framhaldslafdskiptagerð og yfirlandskiptagerð. - Fyrir Hæstarétti kröfðust eigendur S þess að yfirlandskiptagerð- in yrði felld úr gildi og við ný skipti yrði tiltekið land tekið til skipta. Þeir tilgreindu fjórar ástæður, sem allar vörðuðu efnis- atriði. Fjallaði Hæstiréttur um þær og staðfesti niðurstöðu hér- aðsdóms. Sjá Aðild, áfrýjunarleyfi, lögskýring, meðdómsmenn, umferð ...........0.0 0 Launþegar. Sjá Vinnulaun, vinnusamningar var, eins og á stóð, þörf á því í bótamáli vörubifreiðarstjóra gegn verksmiðju (S), er hann ók fyrir, að leysa úr því, hvort hann hefði í tiltekið sinn starfað sem launþegi hjá S ...... Lausafjárkaup R, framkvæmdastjóri A, undirritaði pöntun á vörusýningu erlendis. R kvaðst hafa afpantað vörurnar sama dag og hafi verið á það fallist af seljanda, E. Þessu andmælti E, en sagði, að R hefði rætt við sig að nýju þennan dag um aðra þætti málsins. Stað- hæfing A um afturköllun var talin ósönnuð. A var dæmt til greiðslu í erlendri mynt. Sjá Aðilar, lagaskilareglur, réttarfar Heildverslunin G tók að sér gegn þóknun eftir venju þá innkaupa- umsýslu fyrir verksmiðjuna. Á að panta eftir lista Á varahluti frá fyrirtæki erlendis. Mun meira magn var sent til landsins en pantað var. G sendi það til Á ásamt reikningi fyrir öllu sem komið hafði. Á afhenti G aftur það sem var umfram pöntun og G endursendi hinum erlenda seljanda, en hann tók ekki við því og glataðist það. G sendi Á nýjan reikning fyrir þær vörur, sem Á tók við og greiddi Á hann. Deilt var um, hvort G eða Á ætti að greiða andvirði þess, sem sent var umfram pöntun, en fram kom að það hafði verið gert vegna reglna, sem hinn erlendi seljandi fór eftir um lágmarksupphæð smápantana. Í dómi Hæstaréttar segir, að starfsmönnum G hafi mátt vera ljóst, áður en þeir greiddu varahlutina og veittu þeim viðtöku, að magnið var meira en pantað var. G gaf ekki Á kost á að taka afstöðu til þess, hvort verksmiðjan vildi taka alla sending- una og borga hana. G tók við því, sem Á skilaði og sendi nýjan reikning án fyrirvara. Gat G því ekki krafið Á um annað en hann. Sératkvæði í héraði. Sjá Umsýsluviðskipti .......... á Ítalíu seldi Í sokka og sendi miðlarinn B þá fyrir M með flug- vél. M fól bankanum Ú að innheimta tiltekna fjárhæð vegna kaupanna, en M sendi Í ranga og lægri reikninga. Í fékk sokk- ana án þess að greiða skv. innheimtunni frá B. Ú og flugfélagið L voru sýknuð í bótamáli, sem B höfðaði. Sjá Loftflutningar Lausnargerð Kærð lausnargerð fógeta. Sjá Kyrrsetning ................0.... Bls. 1220 103 720 734 831 LXVIII Efnisskrá Bls. Líkamsmeiðingar E ók óvarlega og varð valdur að árekstri þar sem 3 menn slösuðust. Var honum dæmd refsing og réttindasvipting eftir 219. gr. hgl. og umferðarlögum. Sjá Bifreiðar ........................ 960 Loftflutningar Ítalskur aðili C fól miðlaranum B að koma fyrir sig 4 vörusendingum til 1 í Reykjavík. B gaf út í umboði C sem sendanda flugfarm- bréf og skyldi íslenska flugfélagið L flytja vörurnar síðasta hluta leiðarinnar. Íslenski bankinn Ú var tilgreindur viðtakandi en til- kynna átti | um komu vörunnar. Bréfin voru hvert í 3 eintökum auk afrita. Þar var vöruverð ekki tilgreint en getið var flutnings- kostnaðar og annars, sem viðtakanda bæri að greiða. B ritaði Ú og beiddist þess, að bankinn innheimti kröfur á Í að fjárhæð 2.439.950 lírur og skyldi ekki afhenda | vörurnar og skjöl, sem bréfum B fylgdu (afrit flugfarmbréfs) nema gegn greiðslu þess- arar fjárhæðar. Tekið var fram, að vörureikningar og pökk- unarskrár væru sendar I. Fram komu reikningar í samræmi við það, en einnig aðrir reikningar, þar sem segir að verð vörusend- ingarinnar sé 813.330 lírur. Í keypti hjá Ú nokkra tékka stílaða á C og sendi þá. Fékk hann 2 af 4 hinna lægri reikninga stimpl- aða í gjaldeyrisdeild Ú um, að afhenda mætti vörur sem þar væru greindar. Tvo reikninga fékk I stimplaða hjá gjaldeyris- eftirliti Seðlabankans. Í greiddi L flutningskostnaðinn og fékk eintak nr. 2 af flugfarmbréfunum. Þau og hina stimpluðu vöru- feikninga lagði hann fyrir tollyfirvöld, greiddi aðflutningsgjöld og fékk vörurnar afhentar hjá L. Innheimturnar hjá Ú greiddi I ekki. B krafði Ú og L um mismun á 2.439.950 lírum og þeirri fjárhæð, sem B taldi Í hafa greitt C (452.720 lírum). Bankinn „Ú var sýknaður. Var talið, að hann hefði reynt að innheimta kröfur B. Hann var talinn viðtakandi vörusendinganna í flug- farmbréfunum, en ekki var talið að L hefði afhent I þær með heimild Ú sem viðtakanda. Ekki var talið, að starfsmönnum gjaldeyrisdeildar Ú hafi mátt vera ljóst, að innheimtur voru frá B vegna sama varnings og reikningarnir er þeir stimpluðu. Flug- félagið L var einnig sýknað, þar sem C var sendandi varningsins og B sýndi ekki fram á aðild sína. Tekið er fram, að L hafi mátt afhenda vöruna í Reykjavík gegn afhendingu eintaks nr. 2 af flugfarmbréfinu, en hins vegar ekki mátt afhenda hana Í þar sem Ú var viðtakandi skv. bréfinu. Sératkvæði í héraði varðandi frávísun vegna vanreifunar. Sjá Aðild, áfrýjun, bankar, flugfarmbréf, frávísun, lausafjárkaup, skaðabætur innan samninga, SÖNNUN ................0.00. 0. 831 Lögbann H eigandi neðri hæðar m.m. í húsinu S krafðist lögbanns á fram- Efnisskrá kvæmdir Þ og E sem áttu efri hæð og ris og fengið höfðu leyfi byggingaryfirvalds til að setja kvisti á þakið. Í lögbannsgerðinni sagði, að ekki væri útilokað, að framkvæmdirnar kynnu að brjóta í bág við rétt H og þætti því ekki verða hjá því komist að verða við kröfu hans. Lögbannið var staðfest í bæjarþingi og töldu dómendur þar, að með því að samþykkja teikningar frá Þ og E hefðu yfirvöld samþykkt breytingar í risi. Hæstirétt- ur felldi lögbannið úr gildi, enda beindist lögbannið og kröfur H eingöngu að því að koma í veg fyrir breytingu á bakgluggum í smákvisti, sem dómurinn taldi að hefði verið leyfð með lög- mætum hætti. Sjá Byggingarmálefni ..................... Lögmenn Hæstaréttarlögmaður höfðaði mál í héraði f.h. erlends félags. Dóm- Þolar áfrýjuðu og var áfrýjunarstefna gefin út á hendur lög- manninum f.h. hins eglenda félags. Hann lýsti því yfir, að hann hefði ekki umboð til að taka við áfrýjunarstefnu og var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti ..............0..0.0.0.0000.. Lögmaður fór úr landi og tilkynnti það yfirborgardómara og sagði tilefni fararinnar. Borgardómari hafði sent lögmanninum til- kynningu um málflutning. Deilt var um, hvort lögmaðurinn hefði tilkynnt honum á fullnægjandi hátt forföll sín og hvort þau hefðu verið lögmæt. Sjá Útivist .........0..00.0...... S lögfræðingur flutti mál fyrir tollstjóra fyrir Skiptarétti í Reykjavík enda fulltrúi hans. S var einnig löggiltur fógetafulltrúi í Reykjavík til að gera lögtök fyrir tollstjóra. Ekki leiddi þetta til þess að ómerkja ætti skiptaréttarúrskurðinn sjálfkrafa. Sér- atkvæði .............000. 000. Lögmaður talinn aðili máls f.h. erlends fyrirtækis ............. Lögræði Aðili máls hafði undirritað gjafabréf um fasteign, er hann var ólög- ráða vegna æsku. Lögráðamaður hans undirritaði einnig bréfið „að áskildu samþykki stjórnarráðs.““ Ósannað var, að aflað hefði verið slíks samþykkis og var gjafabréfið því ekki lögmæt eignarheimild fyrir viðtakanda ..............0.0000000000.. Lögráðamaður tveggja ungmenna hafði undirritað kaupsamning og afsal um fasteign, en ósannað var, að leitað hefði verið sam- þykkis dómsmálaráðuneytisins. Voru löggerningarnir ekki skuldbindandi fyrir ungmennin. Sjá Fasteigmir ............ Lögum nr. 74/1974 um meðferð opinberra mála var breytt með lög- um nr. 107/1976 og skyldi frumrannsókn almennt eftir það vera hjá lögreglu. Þó skyldi hún áfram vera hjá dómara ef lög eða venjur stæðu til. Lögræðissviptingarmál skyldu áfram sæta frumrannsókn dómara. Sjá Dómsrannsókn, kærumál, réttar- far ........002000n sr LXIX Bls. 601 45 80 334 720 13 153 LXX Efnisskrá Lögskýring Ákvæði 220. gr. laga nr. 85/1936 sögð hafa rýmkað fyrri heimild til útgáfu eignardómsstefnu. Greinin lýsir eigi tæmandi þeim lagaatvikum um stofnun eignarréttinda yfir fasteign, sem heimila útgáfu slíkrar stefnu. Sóknaraðili hafði lögmætra hags- muna að gæta og ýmsum vandkvæðum var bundið að velja aðra dómskapaleið. Gögn hans og lagarök leiddu til þess, að hann mátti krefjast útgáfu stefnu eftir 220. gr. laga nr. 85/1936. Sér- atkvæði ...............0.0 0 Eftir undirstöðurökum 3. mgr. 139. gr. laga nr. 85/1936 átti héraðs- dómari, eins og á stóð, að gera matsbeiðendum og Magþosa viðvart áður en dómkvaðning færi fram .......... „ 94, Í 63. gr. laga nr. 20/1954 um vátryggingarsamninga felst indantekn. ing frá meginreglu 18. og 20. gr. laganna, sem ekki þótti rétt að skýra rýmkandi. Sjá Sjóvátrygging .................... K var ákærður fyrir þjófnað en dæmdur fyrir hilmingu með heimild í 118. gr. laga nr. 74/1974. Í sama máli var nýmæli um skilorð í hegningarlögum (57. gr. a sbr. 9. gr. laga nr. 101/1976) talið leiða til léttbærari niðurstöðu fyrir meðákærða Ó en eldri reglur og var nýja ákvæðinu því beitt sbr. 2. gr. hgl. Sjá Þjófn- AÖUF 20.00.0000. Deilt um gildi kjarasamnings og bráðabirgðalaga nr. 98/1976, m.a. hvort 67. gr. stjórnarskrárinnar hefði þýðingu, er þeim væri beitt. Dómur gekk aðeins um réttarfarsatriði ............. Talið var, að aðilar máls um réttindi yfir fasteign gætu samið eftir 81. gr. laga nr. 85/1936 um að reka það hvar sem er á landinu þótt í 78. gr. segir, að mál skuli höfða í þinghá þar sem fasteign liggur. Sjá Varnarþing ................... 00 Bandarísk lög skýrð. Sjá Lagaskilareglur ..................... Í opinberu máli var Ó m.a. dæmdur fyrir tilraun til að aka bifreið undir áfengisáhrifum. Þetta var brot á 25. gr. sbr. 80. gr. um- ferðarlaga nr. 40/1968 og 24. sbr. 45. gr. áfengislaga nr. 82/ 1969 sbr. 20. gr. hgl. með lögjöfnun .................... Í erfðamáli þurfti að skýra ákvæði Norsku laga um óskilgetin börn 2... Skýrð 1. gr. landskiptalaga þar sem talað er um „heimalönd sveita- jarða og afréttarlönd, sem jöfnun höndum eru notuð til vetrar- beitar.“ .............0.... 0. 1221 Í máli vegna vinnusamnings var skýrð 1. og 2. gr. laga nr. 88/1971 um 40 stunda vinnuviku og 7. gr. laga nr. 80/1938 um: stéttar- félög og vinnudeilur ...................... 0000... Aðilar í bótamáli vegna slyss í kappreiðum deildu um hvort ákvæði 13. kapitula mannhelgi Jónsbókar yrði beitt. Er þessa getið í bæjarþingsdómnum þar sem lýst er lagarökum aðila. Í úrlausn- um bæjarþingsins og Hæstaréttar er ekki rætt um lagaákvæðið. Sjá Skaðabætur ...................0 000. Bls. 32 97 343 436 55 702 1048 1143 1201 1234 1298 Efnisskrá Lögtak Fógeti úrskurðaði í einu lagi lögtakskröfur bæjarsjóðs og skatt- heimtu ríkissjóðs í Kópavogi á hendur G og synjaði um lögtak. Ríkissjóður áfrýjaði og krafðist lögtaks. Hæstiréttur felldi lögtakið úr gildi að því er varðaði ríkissjóð og G þar sem skil- yrði samlagsaðildar eftir 47. gr. laga nr. 85/1936 voru ekki fyrir hendi .............0. 0. Lögtak heimilað hjá N fyrir tekjuskatti og útsvari vegna söluhagn- aðar fasteignar en synjað kröfu gjaldheimtu um lögtak vegna úrskurða um hækkun vegna endurákvörðunar tekna af versl- unarrekstri. Sjá Skattar ............00..0. nn. Uppboðsúrskurði var áfrýjað. Uppboðsheimildinni, lögtaki, hafði ekki verið áfrýjað. Gallar á lögtakinu komu því ekki til álita eða aðild að kröfunni ..........0.%.000 0. nn n Lögveð. Sjá einnig Sjóveð Lögveð viðurkennt í bíl til tryggingar Örorkubótum vegna árekstrar ásamt vöxtum og málskostnaði. Sjá Skaðabætur .......... Lögveð viðurkennt í bíl til tryggingar fjártjóni og miska vegna árekstrar ásamt vöxtum og málskostnaði. Sjá Skaðabætur . Manndráp Aðfaranótt 14. maí 1975 sátu S og R að drykkju í verbúð í Ólafsvík. S sem var einn til frásagnar, kvaðst hafa sýnt R bankabók og ryskingar hafist eftir að R hrifsaði bókina. Fór svo, að S svipti R lífi með hnífsstungum. Taldi S sig hafa unnið verkið í neyðar- vörn. Hann fór af vettvangi og hélt út fyrir bæinn, en sagði skömmu síðar fólki frá verknaðinum og sneri eftir það aftur. Lögreglurannsókn fór fram um nóttina og læknisskoðun til bráðabirgða. Lík R var krufið, geðrannsókn fór fram á S og alkóhólmagn var mælt í blóði S (1.02%0) og R (2.20%0) og þvagi R (2.85%.). Héraðsdómari taldi ekki sýnilegt, að S hefði fyrirfram verið ákveðinn í að veita R bana, en komst að þeirri niðurstöðu að hann hefði farið út fyrir takmörk leyfilegrar neyðarvarnar. Hefði hann brotið 211. gr. laga nr. 19/1940, en refsingu færði dómari niður í 4 ára fangelsi með tilvísun til 1. og 4. tl. 74. gr. laganna. Í dómi Hæstaréttar segir, að upphaf átaka S og R verði að telja, að R hrifsaði til sín bankabók S, sem í hafi verið talsverð innstæða, og stakk henni á sig. Síðar hafi komið til verulegra átaka og S þá verið gripinn ofsahræðslu og verknaðurinn verið unninn undir snöggum kvíða og ótta við sjálfsmeiðingu auk reiði. Því var hafnað, að verkið hefði verið unnið í neyðarvörn og 2. mgr. 12. gr. laga nr. 19/1940 þótti ekki eiga við og ekki heldur |. mgr. 74. gr. S var talinn sak- hæfur. Refsing var ákveðin með hliðsjón af 4. mgr. 74. gr. laga nr. 19/1940, aldri S, en hann var 18 ára, þegar hann framdi LXXI Bls. 143 742 918 719 1096 LXXII Efnisskrá brotið (4. tl. 1. mgr. 70. gr. hgl.), 9. tl. 1. mgr. 74. gr. og því hins vegar, að S beitti hættulegu vopni. Var hann dæmdur í fangelsi í S ár og 6 Mánuði ............0000.0.0.00.00000 Mat Dómkvaðning matsmanna skv. |. nr. 76/1970 um lax- og silungsveiði felld úr gildi, þar sem héraðsdómari hafði ekki innt matsbeið- endur eftir því, að hverjum þeir hygðust beina bótakröfum, og þar sem hann hafði ekki gefið matsbeiðendum og matsþola kost á að lýsa viðhorfum sínum til dómkvaðningarinnar. Sjá Aðild, dómkvaðning, kærumál, lögskýring, ómerking ..... 90, 93, Áður en héraðsdómur gekk í bótamáli mátu dómkvaddir menn við- gerðarkostnað bifreiðar. Héraðsdómari dæmdi í málinu, og tók m.a. afstöðu til raka aðila varðandi aðstæður á slysstað, sem umsögn Öryggiseftirlits ríkisins lá fyrir um. Eftir það, en áður en málið var flutt í Hæstarétti, fékk annar aðila dómkvadda matsmenn til að skoða þessar aðstæður og meta frá öryggis- SJÓNarMIiðIi ..........0......0 0. dómkvaddra manna á viðgerðarkostnaði bifreiðar lagt til grund- vallar en ekki framlagðir reikningar ...................... dómkvaddra manna á vergum leigutekjum af fasteign ekki talið fullnægjandi sönnun-um tjón vegna missis hagnaðar af henni, þar sem ekki var tekið tillit til rekstrarkostnaðar og opinberra gjalda og óvissa var um endurbætur, sem varnaraðili var talinn hafa gert á eigninni. Sjá Fasteignir ...................... Sakadómur fjallaði um kröfu ákæruvalds um brottnám meints ólög- mæts ástands. Dómurinn kvaddi arkitekt og verkfræðing til að láta í té álitsgerð um umdeildan bílskúr, þ. á m. hvort „sam- þykkt teikning sé í ósamræmi við reglur byggingarsamþykktar og skipulagslaga...““ Síðar var verkfræðiprófessor og rafmagns- tæknifræðingi með tveim kvaðningum falið að meta ýmis atriði varðandi birtu í næsta húsi. Sjá Stjórnsýslu ...... 252, 261 Sjó- og verslunardómur fjallaði um mál um sjóvátryggingu. Mats- menn tjáðu sig um ýmis atriði, m.a. hvernig eðlilegt væri að binda til langtíma skip af tiltekinni gerð við tiltekna bryggju í febrúarmánuði ....................... 0000 Í bótamáli vegna örorku var því haldið fram að tjónið hefði orðið vegna gallaðs flugelds. Matsmenn skoðuðu flugelda af þessari gerð, tóku í sundur og sprengdu og svöruðu í matsgerðinni ýms- um spurningum um flugelda almennt og flugelda af þessari gerð. Sjá og Vitni, skaðabætur ......................0.0... Í bótamáli vegna tjóns af völdum Þþakplatna sem fuku á bíl, var kröfugerð byggð á matsgerð tveggja húsasmíðameistara, sem eftir Óveðursnóttina voru að beiðni bæjarstjóra dómkvaddir til að meta tjón af óveðrinu í bænum. Einn hinna stefndu mót- mælti, þar sem honum hefði ekki verið gefinn kostur á að vera Ma = Ma = Bls. 205 96 102 115 161 269 361 516 Efnisskrá LXXIII við matið. Þetta atriði kom ekki til úrlausnar, þar sem sýknað var í málinu. Sjá Skaðabætur ..........00.000000 000... Hliðstætt mál vegna tjóns á húsi .........2000000000. 0... H stefndi S og krafðist riftunar kaupsamnings um fasteign. Við- skiptafræðingur og húsasmíðameistari mátu húsið til peninga- verðs eftir trúnaðarupplýsingum frá Fasteignamati ríkisins. Sjá Fasteignir .........00..0000 000 Í máli þar sem krafist var örorkubóta vegna bifreiðaárekstrar var auk læknisvottorða, örorkumats læknis og tjónsútreikninga tryggingarstærðfræðings lögð fram matsgerð þriggja dóm- kvaddra manna (hæstaréttarlögmanns, tryggingarstærðfræðings og sérfræðings Í taugasjúkdómum) á tekjuöflunarmöguleikum bótakrefjanda. Sjá SkaðaBætur .........20.0000. 0... 00... Dómkvaddir matsmenn skoðuðu tengibúnað vélar og skrúfuáss Í skipi og sögðu álit sitt á því, hvort ásinn gæti snúist, ef aðalvél væri Í gangi en tengi rofið í stýrishúsi. Sjá Skaðabætur ... Tveir menn, hagfræðingur og viðskiptafræðingur, gerðu álitsgerð um áhrif gengisbreytingar 1967 á verðbótarreikninga verktakans S. Taldi meirihluti Hæstaréttar, að S bæru bætur, en lækkaði kröfu S um þá upphæð, er sérfræðingarnir töldu vera mismun verðbóta skv. verðvísitölunni með og án gengisbreytingaáhrifa. Þeir voru dómkvaddir og útreikningunum var ekki andmælt. Sjá Verksamningar ...........0.%% 00. nn nn nn Í skaðabótamáli vegna bifreiðaárekstrar voru eðlisfræðingur og véla- verkfræðingur dómkvaddir til að meta hraða bifreiðanna og bif- vélasmíðameistari og bifvélavirkjameistari til að meta bifreið- ina. Í héraði voru tveir bifvélavirkjameistarar samdómendur og var það talið ástæðulaust ..........0.%.0. 0 nun. Í skiptaréttarmáli, þar sem A gerði erfðakröfu í bú T, sem hún taldi föður sinn, voru dómkvaddir matsmenn til að meta hvort rit- hönd konu, sem skrifaði á tiltekna reikninga 1912 og 1913, væri á póstkorti, er fram var lagt. Matsmennirnir skiluðu ekki áliti, þar sem þeir töldu rithandarsýnishornin ekki nægileg. Á leitaði þá til sérfræðinga á Bretlandi og skiluðu tveir menn skýrslum. Höfðu þeir fyrirvara, en létu þó uppi álit. Sjá Erfðamál .. A gerði verksamning við húsasmíðameistarann S um fyrsta áfanga í smíði íbúðarhúss. A fékk dómkvadda matsmenn (verkfræðing og múrarameistara) til að meta tjón af ýmsum göllum og mátu þeir þá og fleiri atriði. Um eitt atriði þóttu matsmenn hafa byggt á teikningu, sem þeim var ekki ætlað að taka tillit til, og var matsgerðin ekki lögð til grundvallar um þetta atriði. Síðar fékk A dómkvadda aðra matsmenn (2 verkfræðinga) til að meta til- tekinn galla, sem síðar kom í ljós. Skiluðu þeir matsgerð. Eftir að bæta átti úr gallanum voru þessir matsmenn dómkvaddir til að endurskoða fyrra mat og framkvæma nýtt mat. Við skoðun eftir það var annar matsmanna fjarstaddur. A var ekki boðaður Bls. 579 591 71 7119 814 844 1096 1201 LXXIV Æfnisskrá eða fyrirsvarsmaður undirverktaka, er átti hagsmuna að gæta. Þóttu svo veigamiklir gallar á matsgerðinni, að hún yrði ekki lögð til grundvallar, en bætur dæmdar að mati héraðsdóms, sem skipaður var sérfróðum meðdómsmönnum, og staðfesti Hæstiréttur það. Sjá Skaðabætur. Verksamningar ......... Málflutningsyfirlýsing Á dómþingi í héraði lýstu lögmenn aðila því, að tiltekinn frádráttar- liður skyldi „reiknast á kr. 5.000,00.“% Aðili, sem stofnað hafði til þessa kostnaðar og átti rétt á að krafa gagnaðilans lækkaði sem kostnaðinum nam, var bundinn við þessa yfirlýsingu .. Í bílaleigusamningi sagði, að bíll skyldi húftryggður. Tjón varð, en í ljós kom, að bíllinn var ekki þannig tryggður í raun. Í bótamáli lýstu aðilar því yfir, að lögskiptum þeirra bæri að ljúka eins og Í gildi hefði verið vátryggingarsamningur með tilteknum skil- málum. Í dómi Hæstaréttar er tekið fram, að ekki væri ótví- rætt, að þessir skilmálar væru almennt og afbrigðalaust notaðir við húftryggingu eins og þessa. Þar sagði síðan, að ekki væri fram komið, að mátt hefði synja um bætur eftir skilmálunum. Sjá Skaðabætur innan samninga ...............0.0000.. Í bótamáli G vegna uppsagnar úr starfi hjá Varnarliðinu lýstu utan- ríkisráðherra, f.h. varnarmáladeildar utanríkisráðuneytisins, og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs því yfir, að þeir viðurkenndu greiðsluskyldu, ef G yrði talinn eiga bótarétt. Sjá Varnarsamn- ÍNÐUF ....0...... Eftir þingfestingu máls var bókað að það væri sammæli umboðs- manna aðila að ráðstafa sakarefni þannig að málið yrði einungis flutt og dæmt um annað en ábyrgð annars aðilans. Var þar með viðurkennd bótaskylda ...............000... 0000 Í skaðabótamáli vegna örorku féll sóknaraðili í Hæstarétti frá nokkr- um málsástæðum varðandi ábyrgð. Sjá Skaðabótamál, sönnun Málflutningur Skrifleg sókn í héraði. Mál flutt sérstaklega um formhlið í Hæsta- rétti. Sjá Útivist ............0...... 0. Mál flutt skriflega í Hæstarétti, enda sótti stefndi ekki þing ... Gögn sem lögð voru fram í héraði höfðu að geyma skriflegan mál- flutning ................ 00 Aðaláfrýjandi í máli út af ærumeiðingum flytur mál sitt sjálfur Víxilmál flutt skriflega fyrir báðum dómum ................... Málflytjendur. Sjá Lögmenn Málskostnaður Málskostnaður dæmdur við hafningu máls ............0........ Gerðarþoli áfrýjaði fjárnámi. Var það fellt úr gildi, en málskostn- Bls. 1260 58 629 972 1051 1351 80 929 1139 1184 1296 Efnisskrá LXXV aðarkrafa áfrýjanda þó ekki tekin til greina. Gerðarþoli hafði mætt í fógetarétti með lögmanni sínum. Fengu yfirlýsingar hans þar eigi samrýmst rökstuðningi fyrir dómkröfum hans í Hæsta- ÞÉtti 202... 98, Í fógetarétti var mælt fyrir um lögtak hjá N og að fullu byggt á úrskurðum ríkisskattstjóra og kröfum gjaldheimtu. Til skatt- yfirvalda hafði gerðarþoli ekki sent athugasemdir og ekki hafði hann kært til ríkisskattanefndar. Fyrir fógeta lagði hann hins vegar Ítarleg andmæli og einnig fyrir Hæstarétt. Þar var ekki byggt á úrskurðum ríkisskattstjóra nema að hluta og lögtak heimilað fyrir 156.585 kr. í stað 658.620 kr. í fógetarétti. Engu að síður var gerðarþola gert að greiða gjaldheimtu málskostnað fyrir báðum dómum. Sjá Skattar ........00000.. 0000... Málskostnaðartrygging. Fyrirtæki í Panama höfðaði mál gegn íslenskum manni. Hann krafðist málskostnaðartryggingar í sterlingspundum en dæmt var að setja skyldi tryggingu Í íslensk- um krónum .........0.0000 0. Meðdómsmenn Meðdómendur fjalla á aukadómþingi um eignardómsmál ....... Sjó- og verslunardómsmál 46, 56, 343, 483, 664. 720, 734, 798, 831, 1042, 1083, Meðdómendur fjalla á bæjarþingi um uppgjör vegna úrsagnar úr byggingarsamvinnufélagi .........0.0000. 0... enn n nn nn Landamerkjadómsmál ........0000000 000... 76, Meðdómendur fjalla á bæjarþingi um skaðabótamál vegna tjóns á bifreið af völdum gatnagerðar .........000000 0... nn... Meðdómendur fjalla á bæjarþingi um skaðabótamál vegna árekstrar flugvélar og bifreiðar ..........00000 0. ene nun. Meðdómendur fjalla í sakadómi um kröfu ákæruvalds um brottnám meints ólögmæts ástands (niðurrif bílskúrs eða breytingu á hon- UM) 22.00.0000. Meðdómendur fjalla á bæjarþingi um skaðabótakröfu vegna ÖFOFkKU 0... 516, 646, 907, — um bótakröfu vegna veðurtjóns ........000..0 000... 579, — um lögmæti breytinga á þaki húss ........000....00...0... — um vátryggingarmál ............0.0. 00. nn unnt — um riftun fasteignakaupa .........0.0.. 0... n nn nn — um gengisbætur til erlends verktaka .........0....000000.0. — um skaðabótamál vegna bifreiðaárekstra. Athugasemd í Hæsta- rétti. Sjá Mat .........0.%00 0. enn Sakadómari og meðdómsmaður sitja í Verðlagsdómi ........... Löggiltur endurskoðandi og framkvæmdastjóri meðdómendur á bæjarþingi Reykjavíkur í máli út af skuldabréfum, þar sem þurfti að meta, hvort reikningar, sem löggiltur endurskoðandi hafði samið, sýndu að verksmiðjurekstur hefði reynst óarðbær. Bls. 100 742 1159 36 1159 59 1236 117 130 247 1244 591 LXXVI Efnisskrá Einnig var tekin afstaða til hvort vinnuframlag hefði verið fullnægjandi. Sjá Samningar .............0.0..0.0000000.. Hreppstjóri og oddviti eru meðdómendur í áreiðar- og vettvangsdómi Húnavatnssýslu í máli þar sem hreppsnefnd krafðist viðurkenn- ingar á umferðarrétti ................0...... Skipstjóri er meðdómandi í sjó- og verslunardómi og stendur að úr- skurði um málskostnaðartryggingu. Annar meðdómandi er ekki NEfNdUur ............ 0... Framkvæmdastjóri og borgardómari meðdómendur í landskiptamáli á aukadómþingi. Áreið ..............0...0.0....0. Múrarameistari og byggingarverkfræðingur meðdómendur í bóta- máli um verksamning um húsbyggingu. Sjá Mat. Skaðabætur Tveir skipstjórar taka sæti í sakadómi með bæjarfógeta í opinberu máli út af fiskveiðabroti ...............0..0..0.. 0. Tveir læknar, annar tauga- og geðlæknir, en hinn orku- og endur- hæfingarlæknir, meðdómendur á bæjarþingi í bótamáli vegna örorku, þar sem fram voru lögð læknisgögn, þ. á m. ályktun læknaráðs. Sjá Skaðabætur ...........0...0.0...00000 0 Tilraunastjóri og ráðunautur meðdómendur á bæjarþingi í bótamáli út af örorku E sem slasaðist er hún var knapi á kappreiðum. Meðdómendur voru tilkallaðir eftir að mál hafði verið flutt munnlega, en kvikmynd af hlaupinu kom síðan fram. Sjá Skaðabætur .....................0 00. Meðlag Erlend kona krafði íslenskan karlmann um barnsmeðlög. Lögtak var gert og var því ekki áfrýjað. Kom því ekki til álita í uppboðs- rétti, hvort konan hefði. fengið meðlagsgreiðslu úr opinberum sjóði í heimalandi sínu. Ekki fékk það afstýrt uppboði, að gerðarþoli bauð greiðslu með skuldabréfum sem sóknaraðili vildi ekki taka við. Sjá Aðild, áfrýjun, greiðsla, lögtak .... Meiðyrði. Sjá Ærumeiðingar Miskabætur Sýknað af miskabótakröfu í einkarefsimáli út af ærumeiðingum. Sér- atkvæði .............. 375, 537, 672, Miskabætur dæmdar í slíku máli ................... 415, 463, Neyðarvörn S svipti R lífi, en taldi sig hafa unnið verkið í neyðarvörn. Héraðs- dómari taldi hann hafa farið út fyrir takmörk leyfilegrar neyðarvarnar, en hins vegar tók hann mið m.a. af 1. tl. 74. gr. laga nr. 19/1940, er hann ákvað refsingu. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki verði talið, að S hafi framið brot sitt í neyðarvörn, sbr. 1. mgr. 12. gr. laganna, og hvorki þótti 2. mgr. 12. gr. né Í. mgr. 74. gr. eiga við um brotið ................... Bls. 1113 1138 1159 1220 1260 1341 1351 1351 918 1184 488 Efnisskrá LXXVII Nytjastuldur Ó tók tvívegis bifreiðar í heimildarleysi og ók þeim ........... Ó og K tóku bifreið í heimildarleysi og ók Ó. Báðir voru dæmdir fyrir brot á 1. mgr. 259. gr. hgl. Í annað sinn gerði Ó tilraun til að taka bifreið án heimildar og opnaði vélarhús og klippti í sundur rafþræði í því skyni að tengja beint. Kom lögregla að honum áður en hann kom bifreiðinni í gang. Í héraði var þetta talið brot á 1. mgr. 259. gr. hgl., en í Hæstarétti á þeirri grein sbr. 20. gr. .........000nn nn Opinberir starfsmenn. Á var flugmaður hjá Landhelgisgæslu Íslands (L). Honum var sagt upp störfum og gerði hann bótakröfu vegna þess. Í Hæstarétti byggði Á á 11. gr. laga nr. 38/1954. Eftir 10. gr. laga nr. 25/ 1967 um L skyldu laun og kjör Á fara eftir kjarasamningi flug- manna, og heimilaði sá samningur uppsögn Á. Sýkna. Sjá Aðilar, kjarasamningar, ómerking, réttarfar, skaðabætur, sér- atkvæði, uppsögn .......00.000 nn Oddviti dró sér af fé hreppsins og var talinn hafa brotið 247. gr. 1. mgr. sbr. 138. gr. hgl. Sjá Fjárdráttur, réttarfar ...... -. Orlof Um ágreining um orlofsfé sjónvarpsþýðanda var dæmt í héraði, en dómurinn var ómerktur í Hæstarétti af réttarfarsástæðum . Ómaksbætur Kveðið á um ómaksbætur í útivistardómi 70, 922, 923, 925, 928, Ómerking Héraðsdómur ómerktur í máli, sem einn þriggja gefenda fasteignar í óskiptri sameign höfðaði til að fá gjafabréfinu rift. Sagt var, að riftunarkrafa yrði ekki byggð á skilorðsrofi, enda þyrftu allir gefendur að standa sameiginlega að slíku máli, sbr. 46. gr. eml. Sératkvæði ...........00.0. 00. Dómur landamerkjadóms Óómerktur vegna nokkurra tiltekinna atriða, sjá Landamerkjamál ...........0.0..0.0 0... 00... Héraðsdómur var kveðinn upp eftir að þingsókn hafði fallið niður af hálfu varnaraðila og lögmaður sóknaraðila gert kröfu um að „forföll lögmanns stefnda““ yrðu metin sem útivist og héraðs- dómari orðið við kröfunni. Forföllin voru talin lögmæt. Hér- aðsdómur ómerktur og málsmeðferð frá þeim degi er dómþing var fyrst haldið að lögmanni varnaraðila fjarstöddum. Heim- vísun. Sjá Útivist ..........0...000.0 0... nn Héraðsdómur ómerktur, þar sem Ú-banka var stefnt til greiðslu bóta vegna tjóns hlutafélags af völdum þess, að bankinn hafði greitt óþekktum manni falsaðan tékka, sem síðar var sendur V-banka, Bls. 1143 567 631 80 1077 13 76 80 LXXVIII Efnisskrá viðskiptabanka hlutafélagsins, og þar færður því til skuldar. V- banka var stefnt til vara. Í dómi Hæstaréttar segir, að mat á því, hvort V-banka var heimilt að færa tékkann hlutafélaginu til skuldar ráði, hvort það hafi orðið fyrir tjóni, sem hugsanlega sé bótaskylt. Því hafi verið eðlilegastur málatilbúnaður að fá dóm á V-banka fyrst. Ómerking var einnig byggð á að samlags- aðild væri óheimil eftir 47. gr. eml. Sératkvæði .......... Dómur bæjarþings ómerktur þar sem héraðsdómara láðist að taka afstöðu til gagnkröfu, sem gerð var fyrir báðum dómum. Sjá Fjárnám, heimvísun ...........0.....0.0.. 0. Sátta var ekki leitað og leiddi það til ómerkingar og frávísunar frá héraðsdómi ...................0 453 Dómur landamerkjadóms ómerktur þar sem aðeins ábúandi en ekki eigendur einnar af þremur jörðum var aðili og þar sem vitni höfðu ekki gengið á merki og bent á kennileiti. Heim- VÍSUN ..........00.. 00 Ómerkingarkröfu var hafnað. Héraðsdómari byggði á, að um upp- sögn Á, sem hann taldi sig eiga bætur fyrir, færi eftir kjara- samningi svo sem segði Í tilteknu lagaákvæði. Með því leysti dómarinn úr því, hver væri réttarstaða Á, og hafnaði meirihluti Hæstaréttar þess vegna ómerkingarkröfunni. Einn dómari benti á, að til vara hefði Á byggt á því, að hann væri opinber starfs- maður og hefði héraðsdómari átt að taka það til rökstuddrar úrlausnar. Vildi þessi dómari ómerkja héraðsdóm. Sjá Opin- berir starfsmenn .................0..... G seldi M bíl, fékk greiddan hluta andvirðisins í peningum en mest þó með víxlum. M gaf út veðbréf, svonefnt tryggingarbréf, og setti bílinn að veði fyrir greiðslu víxlanna. Er vanskil urðu, en þó áður en allir víxlarnir voru gjaldfallnir, stefndi G. Héraðs- dómari taldi, að málið færi eftir 17. kafla laga nr. 85/1936 skv. ákvæði í fyrrnefndu bréfi. Af því leiddi að vissar varnir M komust ekki að og var veðréttur viðurkenndur. M var gert að greiða ógreidda víxla. M áfrýjaði og G gagnáfrýjaði. Fyrrnefnt bréf var ekki talið skuldabréf og ekki geta verið heimild til máls- meðferðar eftir 17. kafla laga nr. 85/1936. Þá segir að óljóst sé í stefnu í héraði hvort G hafi höfðað víxilmál og tilteknar aðrar gerðir hans séu og þannig, að M megi koma að vörnum, sem hafnað var af réttarfarsástæðum í héraði. Var héraðsdómur ómerktur og málsmeðferð frá því að málið var munnlega flutt. Heimvísun. Fjárnám eftir héraðsdómi var fellt úr gildi. Sjá Dómarar, fjárnám, heimvísun, réttarfar, skuldabréf, trygg- ingabréf, veðbréf, viðskiptabréf ................0.0.0..... Ómerking ummæla a 6, 375, 415, 463, 488, 537, 672, 1184, Bls. 233 277 1000 1236 567 695 1398 Efnisskrá LXXIX Óskipt sameign. Sbr. Sameign Þrír eigendur fasteignar, er hana áttu í óskiptri sameign og að jöfnu, gáfu þessa eign sína. Gjafabréfið var ekki lögmæt eignarheimild viðtakanda vegna ákvæða lögræðislaga, enda var einn gefenda ólögráða. Þessi gefandi krafðist riftunar gjafarinnar að þriðj- ungi. Honum var talið þetta heimilt að því er lögræðisskortinn varðaði. Gjafþegi var talinn hafa unnið hefð á eigninni. Einn var áðurnefndur gefandi ekki talinn geta krafist riftunar vegna rofa á skilyrðum í gjafabréfinu og var héraðsdómur ómerktur. Sératkvæði .........0..0. 0. Fjórir eigendur fasteignar áttu hana í óskiptri sameign og að því er talið var að jöfnu. V hafði verið skipaður lögráðamaður þriggja af eigendunum, K, Kr og G, en K var orðinn lögráða. V og H, fjórði eigandinn, undirrituðu kaupsamning og afsal til J. Skjölin voru ekki lögmæt eignarheimild vegna ákvæðis lög- ræðislaga, þar eð samþykkis dómsmálaráðuneytis var ekki aflað. K, Kr og G kröfðust riftunar sölunnar hvor að sínum hluta og skaðabóta sameiginlega vegna tapaðs hagnaðar af fast- eigninni. Þau skoruðu á H að standa að riftunarkröfunni, en hann varð ekki við því og stefndu K, Kr og G honum þá til réttargæslu. Var 46. gr. 1. nr. 85/1936 ekki talin standa þessu í vegi. Varakröfur voru gerðar vegna óvissu um skiptingu eignarinnar. H andmælti ekki þeirri kröfugerð og varð hann ekki sýknaður vegna hennar. Rift varðandi G og Kr. Sjá Aðild, fasteignir .............020 00. Réttarfar Kröfu ríkissaksóknara um dómsrannsókn vísað frá sakadómi. Sjá Endurupptaka ........0..00. 2000 Málsástæður koma ekki til álita í Hæstarétti vegna 45. gr. laga nr. 15/1973 200... 6, 71, 516, 788, 835, 1026, 1050, 1244, Heimilt talið að breyta kröfum, 45. gr. laga nr. 7S/1973. Sjá Dóm- kröfur ........... 00. Ómerking. Frávísun vegna 46. gr. eml. Sjá Aðild. Ómerking ... Heimiluð útgáfa stefndu eftir 220. gr. laga nr. 85/1936. Sjá Lögskýr- ÍNÐ 00.00.0000. Kærumál munnlega flutt í Hæstarétti ............0....00000.. Ófullnægjandi nafngreining aðila í gögnum máls .............. Dómkrafa um sýknu að svo stöddu .........0.00. 00. .00.0.. 71, Mál var höfðað eftir XVII. kafla laga nr. 85/1936 (veðbréf). Stefndu kröfðust sýknu að svo stöddu, þar sem riftunarmál hefði áður verið höfðað af þeim út af lögskiptum, sem leiddu til útgáfu veðskuldabréfanna. Þessi vörn var ekki talin komast að ... Í Hæstarétti fór fram sérstakur flutningur um formhlið máls. Ágrein- ingur um lögmæti forfalla lögmanns. Samband yfirborgar- dómara og borgardómara. Lögð fram skrifleg sókn í héraði. Bls. 13 153 1364 13 13 32 32 32 712 73 LXXX Efnisskrá Sjá Útivist ..................00 0 Ófullnægjandi undirbúningur dómkvaðningar. Sjá Dómkvaðning. Mat ........... 0200 90, 93, Fógeti mátti ekki gera fjárnám í fasteign í öðru lögsagnarumdæmi er 98, Lögð var fram álitsgerð manna, er dómkvaddir voru eftir uppsögu héraðsdóms, um atriði, sem Öryggiseftirlit ríkisins hafði tjáð sig um og héraðsdómari tekið afstöðu til .................... Gagnaöflunarúrskurður Hæstaréttar. Sjá Gagnaöflun, landskipti, sönnun, úrskurðir .............2..0.0.0. 000. Þrem sameigendum fasteignar af fjórum talið heimilt að setja fram kröfu um riftun, hverjum að sínum hluta, en hinn fjórði eigend- anna hafði ekki sinnt áskorun um að eiga hlut að málsókninni. Var honum stefnt til réttargæslu. Skaðabóta vegna missis hagn- aðar af eigninni kröfðust þremenningarnir óskipt sér til handa. Varakröfur voru gerðar vegna óvissu um skiptingu eignarinnar. Kaupandi andmælti ekki þeirri kröfugerð og varð hann ekki sýknaður vegna hennar. Sjá Aðild, fasteignir, óskipt sameign Dánarbúi var tvívegis skipt, en byggt á fyrri skiptunum í dómsmáli, þar sem deilt var um riftun samnings um fasteign við þriðja mann. Hann mátti líta svo á, að eignarhlutföll væru svo sem sagði í hinni þinglýstu, fyrri skiptagerð. Sjá Fasteignir, skipti Ráðuneytisbréf lögð fram. Sjá sönnum .................. 155, Skýrslur aðila þeim í hag lagðar til grundvallar. Sjá Sönnun ... Mat ekki fullnægjandi sönnun um tjón. Sjá Mat, sönnun ...... Kærumál dæmt af þremur hæstaréttardómurum ...... 185, 186, Ágreiningur hæstaréttardómara um heimild hrepps til að áfrýja synjun um innsetningargerð. Fógeti telur fógetaúrskurð fyrir 29 árum um synjun á innsetningu binda hendur sínar ................... Hæstaréttardómari nefnir tvo eldri dóma Hæstaréttar í sératkvæði SÍÐU ........0.00000 ns Í hrd. voru gerðar athugasemdir við rannsókn manndrápsmáls í héraði og m.a. tekið fram, að beita bæri $. tl. 89. gr. laga nr. 74/1974 við skýrslur fyrir rannsóknarlögreglu sbr. 39. gr. laganna, en eftir fyrrgreinda ákvæðinu geta systkini sökunauts skorast undan vitnisburði .................. 0000. Í barnsfaðernismáli var aflað margvíslegra gagna (sjá Sönnun), en í Hæstarétti var gerð sú athugasemd, að ekki yrði séð, að gætt hefði verið ákvæðis 214. gr. eml. um að ljósmóðir skyldi spyrja móður um faðerni barns og skrá skýrslu um það. Sjá Barnsfaðernismál se 405, 414, sjá K og Ó voru ákærðir vegna margra verknaða fyrir þjófnað og K til vara fyrir fjárdrátt vegna eins verknaðarins. K var dæmdur fyrir fjár- drátt, sýknaður af nokkrum ákæruliðum en dæmdur fyrir hilm- ingu en ekki þjófnað fyrir nokkra, sbr. 118. gr. laga nr. 74/1974. Ó var dæmdur eftir nýju ákvæði um skilorð, sbr. 2. gr. hgl. nr. Bls. 96 100 102 151 156 160 159 157 161 188 190 199 207 1163 Efnisskrá LXXXI 19/1940. (Sjá Lögskýringu). Athugasemdir voru gerðar í Hæsta- rétti vegna frávísunar nokkurra bótakrafna í héraði. (Sjá Skaða- bætur) og vegna staðfestingar á kyrrsetningu (Sjá Kyrrsetning). Sjá Þjófnaður ............2000.2 00. Málsástæðum breytt í Hæstarétti frá því sem var í héraði. Sjá Opinberir starfsmenn ...........0.0.0 enn Oddviti dró sér af fé hreppsins. Í ákæru var þetta talið varða við 1. mgr. 241. gr. sbr. 138. gr. hgl. Við munnlegan flutning í héraði taldi saksóknari að brotið hefði verið gegn 247. gr. ótiltekið sbr. 138. gr. Í dómi Hæstaréttar segir, að brotið varði við 1. mgr. 247. gr. sbr. 138. Sjá Fjárdráttur, opinberir starfsmenn .............. Ekki var fallist á þá niðurstöðu héraðsdómara að um mál færi eftir 17. kafla laga nr. 85/1936 og var héraðsdómur ómerktur ........ Synjað um frest fyrir Hæstarétti og mál fellt niður. Sjá Frestur .... Lögmaður höfðaði mál fyrir sjó- og verslunardómi f.h. erlends fyrir- tækis. I dómi Hæstaréttar segir, að dómsformaður hafi einn þingað nokkrum sinnum, þ. á m. er dómskýrsla var tekin af fram- kvæmdastjóra varnaraðila. Sjá Lausafjárkaup .............. Sakadómari taldi lögreglu eiga að framkvæma frumrannsókn í lög- ræðissviptingarmáli eftir lagabreytingu 1976, en Hæstiréttur felldi úrskurðinn úr gildi. Sjá Lögræði ..................... Hliðstætt mál um Verðlagsdóm. Sjá það uppflettiorð ............ Rannsóknarlögreglustjóri krafðist húsleitar fyrir sakadómi. Vald- stjórnin var talin sóknaraðili fyrir Hæstarétti og lagði ríkissak- sóknari greinargerð fram þar. Sjá Húsleit .................. Þ, fulltrúi skattrannsóknarstjóra, krafðist húsleitar fyrir sakadómi Keflavíkur. Við þetta var gerð athugasemd í Hæstarétti. Vald- stjórnin var talin sóknaraðili fyrir Hæstarétti og lagði ríkissak- sóknari greinargerð fram þar. Sjá Húsleit .................. Lögtaki var ekki áfrýjað, svo að uppboðsréttur var við það bundinn Maður sakfelldur þrátt fyrir neitun sína og það byggt á vitnaskýrslu, tveim skýrslum 3 skriftarsérfræðinga, ófullnægjandi skýringu S á peningaeign sinni og grunsamlegri framkomu. Sjá Sönnun .... Aðfinnslur vegna seinagangs í meðferð máls hjá sakadómi ........ Vítur vegna málsmeðferðar (í héraðsúrskurði) og vegna ummæla í greinargerð til Hæstaréttar (í hæstaréttardómi) ......... 1008, Eftir þingfestingu máls í héraði var bókað að stefndi viðurkenndi bóta- ábyrgð. Deilt var um fjárhæð eftir það .................... Mál var tekið til úrskurðar í uppboðsrétti 28. október 1975 cg úr- skurður kveðinn upp 27. nóvember s.á. Þar segir dómarinn, að uppsagan hafi dregist vegna anna og veikinda og bætir við, að málflutningur hafi verið geymdur á talvél og því verið unnt að styðjast við hann eftir þörfum .............000 0000. Í bótamáli var í héraði deilt bæði um ábyrgð og tjón, en í Hæstarétti var krafist staðfestingar héraðsdóms og niðurstöðu hans um bóta- fjárhæð ekki andmælt af gagnaðila ........................ Bls. 436 567 631 695 710 720 872 875 879 882 918 931 962 1012 1048 1076 LXXXII Efnisskrá Í máli þar sem krafist var viðurkenningar á umferðarrétti var hann ekki nægilega tilgreindur í stefnu og ekki voru lögð fram gögn, svo að taka mætti afstöðu til samaðildar. Þá var í gögnum málsins fólginn skriflegur málflutningur .................. Í úrskurði sjó- og verslunardóms um málskostnaðartryggingu er vitnað í hæstaréttardóm .................0.... 000 Í dómi í barnsfarðernismáli var M dæmdur til að greiða meðlag og barnsfararkostnað skv. yfirvaldsúrskurði ............. 414, Í skiptarétti var deilt um, hvort A væri feðruð eftir Norsku lögum. Vísað var í Hrd. 1. 46. Sjá Erfðamál .................... Þremur mönnum M, S og N var sagt upp störfum samtímis og höfðuðu þeir 3 einkamál. Endurrit aðilayfirheyrslna úr málum S og N voru lögð fram í máli M. Sjá Vinnusamningar .... Þess er getið í dómi Hæstaréttar að aðili hafi mótmælt tilteknu atriði á þeim grundvelli að það sé ný málsástæða sem ekki megi hafa uppi í Hæstrétti vegna 45. gr. laga nr. 7S/1973 ........... Þess er getið í dómi Hæstaréttar að svo virðist sem bæjarþing hafi af sjálfsdáðum aflað sakavottorðs stefnanda í skaðabótamáli út af örorku. Sjá Skaðabætur ...............0......000... Bótamál var flutt munnlega og dómtekið. Vitni höfðu borið með mismunandi hætti um umbúnað á skeiðvelli. Eftir dómtökuna kom fram kvikmynd af hlaupinu, er slys varð. Málið var endur- upptekið og þá tilkvaddir meðdómsmenn. Er þess getið í héraðs- dómi hvert sé álit þeirra á sjón hesta. Um bótafjárhæð segir, að aðilar hafi vitnað í grein í Tímariti lögfræðinga og í tiltekinn hæstaréttardóm. Sá Skaðabætur, sönnun ................. Res judicata Fógeti telur fógetaúrskurð fyrir 29 árum um synjun á innsetningu binda hendur sínar ..............0.0..0.0.0 00... Réttarneitun Hafnað kröfu, sem í fyrstu var gerð fyrir skiptarétti, um að skipta- ráðandi hafi tiltekin afskipti af starfsemi hlutafélags, sem hjón, er skildu, áttu meirihluta í. Bú hjónanna var til skipta hjá skiptaráðanda en hlutabréf höfðu verið afhent hjónunum. Sjá Hjón ...............0.0 00. H hrl. var verjandi T fyrir sakadómi. H ritaði Hæstarétti og kvað G dómsformann hafa sagt á dómþingi, að H hefði reynt að fá lögmenn fleiri varnaraðila til að gera sömu kröfur og H, þ.e. að B viki sæti. H gerði fyrir Hæstarétti þá kröfu, að felld yrði úr gildi synjun G að færa ummælin til bókar og mótmæli H gegn þeim, en til vara að lagt yrði fyrir sakadóm að kveða upp úrskurð um þetta atriði. Kæra var heimil eftir 10. tölulið 172. gr. laga nr. 74/1974. Ekki varð séð, að orðaskiptin í sakadómi væri skylt að bóka. Var kröfum H hrundið og tekið fram, að Bls. 1138 1162 1163 1212 1328 1352 1354 1364 190 67 Efnisskrá LXXKXIII kæran væri að ófyrirsynju. Sjá Kærumál ................ Réttindasvipting Ölvunarakstur sem dæmt var um 1973 talinn hafa ítrekunaráhrif er dæmt var um annað sams konar brot 1976 og G sviptur ökurétt- indum ævilangt. Sjá Ítrekun ............0.000000 000... Ökuleyfissvipting .......... 292, 325, 329, 332, 962, 971, 1144, Riftun Krafist riftunar gjafagernings, en máli vísað frá héraðsdómi af réttar- farsástæðum .........00..000 nr Þrír af fjórum eigendum fasteignar krefjast riftunar á sölu hennar. Kaupsamningi og afsali hrundið að því er varðar tvo þeirra A tilkynnti G að hann rifti “kaupsamningi um bát og gerði síðan innsetningarkröfu í fógetarétti. Henni var hafnað ......... Krafist riftunar kaupsamnings um fasteign en kröfunni hafnað. Sjá Fasteign ..........00%.0 0002. Samaðild. Sjá Aðild Samdómendur. Sjá Meðdómsmenn Sameign. Sjá einnig Óskipt sameign Ágreiningur kom upp milli eigenda í fjölbýlishúsi vegna breytinga á þaki. Sjá Byggingarmálefni ............0.0.00 0000... Samlagsaðild Falsaður tékki var greiddur óþekktum manni í Ú-banka og síðar færður L til skuldar í V- banka. L stefndi Ú og til vara V og krafðist bóta. Kröfur á þessa tvo banka voru taldar reistar á mismunandi atvikum og samlagsaðild óheimil eftir 47. gr. eml. Ómerking. Frávísun frá héraðsdómi ..............0....... Samningar Vegna fyrirvaralausrar viðtöku hluta söluandvirðis fasteignar og tómlætis gat K ekki rift sölunni, þó að hann væri í upphafi ekki bundinn af sölusamningi og afsali. Kr og G, sameigendur K, voru ekki taldir hafa samþykkt söluna með viðtöku fjár, sem þau fengu frá lögráðamanni sínum. Var kaupsamningi og afsali hrundið að því er varðaði Kr og G. Sjá Fasteignir ........ Þinglýst skiptagerð var talin hafa legið til grundvallar samningum um sölu fasteignar. Riftun, sem varðaði aðeins suma seljendur, varð að byggja á sömu gerð, en ekki nýrri skiptagerð, en eftir henni áttu þessir seljendur meira í fasteigninni. Sjá Fast- EÍÐNIr .........00.0 0000 Í leigusamningi um bifreið sagði, að hún væri húftryggð, en í raun Bls. 905 327 1151 13 162 712 166 601 234 153 153 LXXXIV Efnisskrá Bls. var það ekki. Aðilar lýstu því, að lögskiptum þeirra bæri að ljúka eins og í gildi hefði verið vátryggingarsamningur með til- teknum. skilmálum. Sjá Skaðabætur innan samninga ....... 624 G keypti bát af A. A taldi G hafa vanefnt samning þeirra og tók bátinn í sína vörslu, en sendi síðan G skeyti um riftun. G krafð- ist innsetningar, en því var hafnað eins og á stóð. Sjá Innsetn- Íngargerð .................0. 712 K keypti af J vélar úr verksmiðju hans fyrir 8 millj. kr. Skyldi K ganga frá skuldum J og var ágreiningslaust að það var gert og að fjárhæðin var 6,2 mill. kr. Mismunirn skyldi K greiða með skuldabréfi en þó ekki „sýni það sig á næstu 12 mánuðum, að grundvöllur fyrir arðbærum rekstri verksmiðjunnar sé ekki fyrir hendi.““ J skyldi verða starfsmaður K. Viðbótarsamningar sem gera skyldi fórust fyrir. J höfðaði mál gegn K og krafðist fyrr- greinds mismunar. K lagði fram reikninga sem löggiltur endur- skoðandi hafi samið til að styðja þá málsástæðu sína, að grund- völlur væri ekki fyrir arðbærum rekstri. Það var þó ekki talið leitt í ljós og ekki heldur hitt, að vanefndir hefðu orðið á vinnu- framlagi J, er firrt gætu J rétti. Sjá Meðdómsmenn ....... 1113 Sératkvæði Í Hæstarétti 13, 102. 115, 153, 190, 198, 233, 334, 343, 375, 415, 567, 646, 672, 703, 708, 844, 1025, 1096, 1364 Í héraði og Hæstarétti .................... 32 Í héraði 00... 734, 831 (sératkv. dómsformanns) Sjóvátrygging Í hvassviðri og miklu flóði í febrúar slitnaði togari frá bryggju og rak upp í fjöru. Skipið hafði verið í höfn síðan í ágústlok árið áður og aðalvél verið tekin úr því. Togarinn var húftryggður hjá S, og kröfðu eigendur hans S um vátryggingarféð, 21 millj. kr. Talið var að eigendurnir hefðu sýnt hirðuleysi um eftirlit með skipinu og að vanbúnaður hefði verið á legufærum, en ekki svo, að gáleysi þeirra væri stórkostlegt, svo að beitt yrði 18. gr. vátryggingarsamningalaga nr. 20/1954 (,,...skal úr því skorið, hvort greiða skuli bætur og hve háar, eftir því, hversu mikil sökin er, og eftir öðrum atvikum..““). Þá var talið, að í vátryggingarskilmálunum væru ekki svo glöggar reglur, að þær yrðu taldar bindandi varúðarreglur í merkingu 1. mgr. $1. gr. laga nr. 20/1954 (,,Ef mælt er... um varúðarreglur ... og hafi vátryggður ... orðið sekur um vanrækslu ... á vátryggður aðeins kröfu ... þegar ...““). Fram var komið, að S taldi höfnina örugga allt árið og taldi Hæstiréttur, að 63. gr. laga nr. 20/1954 yrði ekki beitt um skip þar (,,... er ... óskylt að bæta tjón, er stafar af því, að skipið var óhaffært, er það lét síðast úr höfn, ófull- nægjandi útbúið eða mannað ...““). Fælist í 63. gr. undantekn- Efnisskrá LXXXV ing frá 18. og 20. gr. laganna, sem ekki þætti rétt að skýra rýmkandi. Bar S að greiða vátryggingarbætur. Vátryggingar- skírteinið var verðseti og vátryggingarverðið 21 millj. kr. Verðmæti skipsins fyrir strandið hafði verið metið 16,3 millj. kr. og óumdeilt var, að kostað hefði 16,7 millj. kr. að gera við skipið. Altjón hafði því orðið. Húfur skipsins hafði verið seldur á nauðungaruppboði á ca. 420 þús. kr. sem eigendum komu til góða. Var J gert að greiða eigendum 16.300.000 kr. = 420.000 kr. = 15.880.000 kr. Kostnaður S vegna björgunar og bráðabirgðaviðgerðar kom ekki til frádráttar. Um vexti fór eftir 24. gr. laga nr. 20/1954. Sératkvæði ..................... Sjóveð Kröfu um viðurkenningu sjóveðréttar hafnað í héraði, þar sem skipið var í smíðum á þeim tíma, er S átti rétt til kaups, ekki skráð eða skráningarskylt, ekki sjósett eða tekið til notkunar. Í dómi Hæstaréttar segir, að krafan komi ekki til álita þar í dómi eins og áfrýjun sé háttað, en stefnandi í héraði var þar stefndi og hafði ekki gagnáfrýjað. Sjá Vinnulaun ................... Kafari fórst, er verið var að færa skip við bryggju og voru kröfur til dánarbóta tryggðar með sjóveðrétti eftir 4. tl. 216. gr. sigl- ingalaga nr. 66/1963 ..........0....00 000 Skipafélag var dæmt til að greiða bætur vegna tjóns á farmi og sjó- veðréttur viðurkenndur .............0..0. 0000. Ógreidd talstöðvargjöld, sem Póst- og símamálastjórnin krafðist, voru ekki opinber gjöld tryggð með sjóveðrétti ........... Skaðabætur innan samninga Sýknað af kröfu um bætur vegna uppsagnar úr starfi. Sjá Opinberir starfsmenn ................0 00 ner R tók bil á leigu hjá bílaleigunni B. Í skriflegum samningi milli þeirra sagði, að bíllinn væri húftryggður að frádregnum fyrstu 10.000 kr. sem leigutaki skyldi greiða. Þá skyldi hann ábyrgjast tjón, sem vátryggingarfélagið bætti ekki. Í raun var bíllinn ekki húf- tryggður. Í dómsmáli voru aðilar þó sammála um, að lögskipt- um þeirra bæri að ljúka eins og í gildi hefði verið vátryggingar- samningur með tilteknum skilmálum. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki sé ótvírætt, að þeir skilmálar séu almennt og afbrigða- laust notaðir við húftryggingu eins og þessa. Tjón varð er ekið var eftir þjóðvegi, sem verið var að hefla og var hryggur nálægt miðju, sem ökumaður var að fara yfir er óhapp varð. Taldi B að ökumaður, sem var starfsmaður R, hefði valdið því með stórkostlegu gáleysi og hefði það ekki fengist bætt, ef billinn hefði verið húftryggður. Í skilmálunum sagði, að undan ábyrgð væru þegnar skemmdir vegna stórkostlegrar óvarkárni öku- manns eða vegna þess, að bíllinn tæki niðri á hryggjum eftir Bls. 343 664 801 1048 1065 567 LXXXVI Efnisskrá Bls. veghefla. B var ekki talinn hafa sýnt fram á að atvik að óhapp- inu hefðu heimilað vátryggingarfélagi, sem kynni að hafa húf- tryggt bílinn, að synja greiðslu vátryggingarbóta. R greiddi umsamið leigugjald en var sýknað af kröfu um greiðslu bóta vegna tjóns á bílnum umfram 10.000 kr. Sjá Bifreiðar, mál- flutningsyfirlýsingar, samningar ..................00000... 624 Erlendur miðlari krefur banka og flugfélag um bætur vegna ætlaðra mistaka. Sjá Loftflutningar ................0.0...0...... 831 S húsasmíðameistari gerði verksamning við A um að reisa fyrsta áfanga íbúðarhúss. S sótt A um eftirstöðar umsaminnar greiðslu og viðurkenndi A þessa kröfu, en gerði gagnkröfu í 16 liðum vegna galla, afhendingardráttar og málskostnaðar. Fram komu 3 matsgerðir. Á bæjarþingi voru sérfróðir meðdómsmenn. Um 8 atriði voru matsgerðir lagðar óbreyttar til grundvallar fyrir báðum dómstigum. Fyrir Hæstarétti féll A frá kröfum eftir 2 liðum, sem S var sýknaður af í héraði. Héraðsdómarar töldu, að krafa vegna ófullnægjandi frágangs á lóð yrði ekki dæmd á grundvelli mats, þar sem það væri byggt á teikningu, sem ekki skipti máli, en ákvað bætur með hliðsjón af úttekt. A krafðist þeirrar fjárhæðar í Hæstarétti og var sú krafa tekin til greina. Matsgerð á tjóni vegna galla á svalagólfi þótti ekki unnt að leggja til grundvallar af réttarfarsástæðum, en eftir skoðun mátu héraðsdómarar tjónið og Hæstiréttur staðfesti. Tveir kröfuliðir voru um matskostnað og voru þeir taldir málskostn- aður. Hæsti kröfuliður var vegna galla á kverkum hússins. Hér- aðsdómarar sýknuðu S þar eð verkið hefði verið unnið á vegum A án samráðs við S. Í dómi Hæstaréttar segir að S hafi engum athugasemdum hreyft við ráðstafanir A, hann hafi borgað múr- urum kaup eftir sem áður og krafið um fulla greiðslu eftir verk- samningnum. Hafi hann því fallist á ráðstafanir A varðandi múrverkið. S var talinn ábyrgur fyrir því að þétting á þakk- verkum var ófullnægjandi og byggði Hæstiréttur á matsgerð er lá fyrir héraðsdómi um það atriði. Með tilvísun til matsgerðar- innar var talið að ekki hefði verið þörf á þeim aðgerðum öllum sem Á taldi nauðsynlegar og voru bætur dæmdar að álitum. Sjá Aðild, fasteign, mat, meðdómsmenn, tómlæti ......... 1260 Skaðabætur utan samninga Vörubifreiðastjóri B vann ásamt fleirum að því að aka gjalli frá skipi í geymslu sementsverksmiðjunnar á Akranesi (S) og var affermt af palli, sem aka þurfti upp á aftur á bak. Gjall hrundi á pall- inn, svo að brík hans varð að minna gagni en áður fyrir B, sem hugðist nota bríkina til að vita „ hvar hæfilegt væri að nema staðar. Ók hann aftur af pallinum og gerði kröfu um bætur vegna viðgerðarkostnaðar og afnotamissis bifreiðarinnar. Sök var skipt. Meirihluti hæstaréttardómara féllst á þá niðurstöðu Efnisskrá LXXXVII Bls. héraðsdómara að S skyldi bæta B 3/5 tjónsins, enda hefði aðstöðu á pallinum verið mjög ábótavant vegna gjallhruns og ryklofts í geymslunni og vegna þess að enginn var til að leið- beina B. Hins vegar hefði B sýnt gáleysi. Tveir dómendur vildu dæma S til að greiða 2/3 tjónsins. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki þurfi að leysa úr því, hvort B hafi verið launþegi hjá S. Ekki voru efni til að telja kröfu B verðtryggða. Bætur vegna viðgerðarkostnaðar voru byggðar á mati dómkvaddra manna, en vegna afnotamissis á áætlun dómenda. Sjá Bifreiðar, laun- þegar, mat, réttarfar, sératkvæði, sönnun, verðtrygging .... 102 F ók bifreið sinni ofan í vik, sem gert var vegna götuviðgerðar. Hann hafði farið um smágötu og framhjá aðvörunarmerkjum, en við vikið voru engin merki. Meirihluti Hæstaréttar staðfesti þá niðurstöðu héraðsdóms, að borgarsjóði bæri að bæta F allt tjón hans, en einn hæstaréttardómari vildi bæta honum 2/3 þess. Viðgerðarkostnaður var bættur eftir mati dómkvaddra manna, en ekki reikningum. Afnotamissir var bættur að mati dómenda. Sjá Bifreiðar, dómarar, mat, sératkvæði, skaðabótamál, sönn- UN, VEÐIr .......0.200 00 115 Bifreið var Í nauðsynjaerindum ekið nálægt flugskýli á Reykjavíkur- flugvelli. Rakst hún á stél flugvélar, sem var verið að færa aftur á bak út úr skýlinu. Sat maður í stjórnklefa vélarinnar, en annar stjórnaði tæki framan við vélina, sem notað var til að ýta henni út. Sök var skipt og skyldi eigandi bifreiðarinnar bæta 2/3 af tjóni flugvélareigandans. Sjá Bifreiðar, dómarar, dráttarvélar, flugvélar, sönnun ........22200 0000 e rn 116 Þ, 14 ára og tveir félagar hans kveiktu í flugeldi á gamlaárskvöld. Daginn eftir kom sköddun á öðru auga Þ fram við læknis- skoðun og missti hann sjón á auganu. Matsmenn skoðuðu flug- elda af þeirri gerð, sem drengirnir sprengdu, en þeir voru erlendir og hafði verið breytt í samráði við lögreglu. Íslenskur flugeldaframleiðandi kom einnig fyrir dóm sem vitni. Ekki urðu félagar Þ varir við sprengingu í flugeldinum í þann mund, sem honum var skotið á loft. Augnlæknir taldi mjög ósennilegt, að Þ hefði hlotið meiðsl sín af völdum flugeldsins. Óvissa var um fleiri aíriði og voru stefndu því sýknaðir. Sjá Aðild, flugeldur, gjafsókn, mat, meðdómsmenn, réttarfar, sönnun, vitni .... 3516 Í hvassvirði á haustnóttu 1973 varð tjón á 40 stöðum í Hafnarfirði, m.a. skemmdist bifreið S. Hún höfðaði bótamál og stefndi eig- endum hússins A og byggjanda þess. Taldar voru yfirgnæfandi líkur fyrir því að tjónið hefði hlotist af þakplötum, sem fuku þessa nótt af A. Í Hæstarétti var þó fallist á þá úrlausn bæjar- þings, sem skipað var sérfróðum meðdómsmönnum, að ósann- að væri, að tjónið yrði rakið til vansmíði á þaki Á eða til ónógs viðhalds þess. Sýkna. Sjá Fyrning, mat, meðdómsmenn, sönn- UN 22.0000 579 LXXXVIII Efnisskrá Hliðstætt tjón á húsi ....................0.... 591 Unnið var að því að leggja pappa á þak og vöru flekar teknir af gluggaopum vegna þess. Opin voru 1x2,25 m. Í bar efni að 2 mönnum. Hann lagði frá sér tjöru en sté síðan á pappa, sem máði 37 cm inn yfir op, og féll niður á þjappaðan- sandbing, 8,3 m. Hlaut hann hryggbrot, mjaðmagrindarbrot og heilahrist- ing og var varanlega örorka metin 15% en fyrsta misserið meiri. Starfsmönnum verktakafélagsins, sem unnu við að leggja papp- ann, bar að gæta sérstakrar varúðar við gluggaopið og að skera pappann yfir opinu jafnóðum í stað þess að leggja alla lengjuna áður en skorið var. Var því lögð ábyrgð á félagið. Sagt er, að Í virðist hafa hagað sér ógætilega, en hann hafi verið kunnugur vinnubrögðum. Fékk hann því hálfar bætur. Sératkvæði um sýknu. Sjá Meðdómsmenn, sératkvæði, vinnuslys .......... 646 Um kl. 9 að morgni 11. desember varð árekstur í Reykjavík milli bifreiðanna R ogsG. Myrkur var, snjókoma og hálka. Hvorugur ökumanna gætti sérstakrar varúðar svo sem vera bar. P ók G af Bæjarhálsi inn á Vesturlandsveg, þar sem biðskylda er, án þess að hyggja nægilega að umferð. Var hann kominn a.m.k. 15 m eftir Vesturlandsvegi, þegar J ók R aftan á G. Styður þetta það, að J hafi ekki sýnt þá varúð, sem honum bar og ekið of hratt. Skyldi J, eigandi R, og ábyrgðartryggjandi R bæta þriðj- ung tjóns P, en þeir voru sýknaðir í héraði. Um fjárhæðir sjá Sönnun. Sjá Aðild, bifreiðar, lögveð, mat, sönnun, vátrygg- MBA .............. 7179 Kafari L fórst, þegar hann var við störf við skip S við bryggju í Reykjavík. Eftir fyrstu köfun hans var skipið flutt til að fá betri Birtu. Var talið að skipstjórnarmenn hefðu ekki haft nauðsyn- lega samvinnu við L eftir fyrstu köfun og óljóst hvenær kúplað var frá og það ekki gert strax og sást, að L var kominn í sjóinn. Var fébótaábyrgð lögð á S.Í sjó- og verslunardómi var ekki talið, að hann hefði átt sök, en í Hæstarétti var talið, að hann hefði átt % sakar. Var skipið fært í samráði við L og hlaut honum sem lærðum og vönum skipstjórnarmanni að vera ljóst, að til þess þurfti að tengja skrúfuna. Varð að telja, að hann hefði stokkið í sjóinn áður en kúplað var frá og skrúfan stöðv- aðist. Til frádráttar við ákvörðun bóta til ekkju L komu greiðsl- ur Tryggingastofnunar og litið var til greiðslna frá lífeyrissjóði og til tekna ekkjunnar af störfum utan heimilis svo og til vaxta- hækkunar. Bætur vegna líftryggingar, sem L keypti, komu hins vegar ekki til frádráttar. Ekkjan fékk einnig bætur vegna rösk- unar á stöðu og högum. Ófjárráða skilgetin börn L fengu bætur fyrir missi framfæranda og vegna röskunar á stöðu og högum. Í héraði fékk óskilgetin dóttir L bætur á sama grundvelli þrátt fyrir ákvæði almannatryggingarlaga um meðlag frá Trygginga- stofnun eftir lát L. Í dómi Hæstaréttar segir, að þar fyrir dómi Efnisskrá LXXXIX Bls. sé ekki vefengt, að þessi dóttir eigi rétt á nokkrum bótum, ef S sé bótaskylt. Voru henni dæmdar bætur, sem voru þriðjungi lægri en í héraði. Skilgetinn sonur L var nýorðinn 18 er L lést. Var hann talinn hafa orðið fyrir röskun á stöðu og högum enda hefði hann mátt vænta nokkurs stuðnings frá föður sínum til iðnnáms. -Sératkvæði í Hæstarétti um sakarskiptingu. Sjá Mat, SJÓVEÖ ......000000. 00 798 K slasaðist í lyftu í tollhúsinu í Reykjavík og höfðaði bótamál gegn ríkissjóði. Í dómi Hæstaréttar segir, að löglega hafi verið gengið frá lyftunni (Sjá Lagaskilareglur) og að frágangurinn hafi ekki verið þannig að metið verði starfsmönnum stefnda til sakar. Ekki bar stefndi heldur hlutlæga ábyrgð á slysinu. Sýkna. Sjá Lagaskilareglur, sönnun ............%.00..n ne nn 907 H slasaðist um borð í fiskibát og missti þumalfingur. Sakarskipting. Sjá Vinnuslys, sönnun ..............2n nn ss 1025 Bifreiðar rákust á og skemmdust mikið á mótum aðalbrautar og ann- arrar götu. Matsmenn voru dómkvaddir til að meta hraða bif- reiðanna. Meirihluti Hæstaréttar taldi með vísan til mats þessa ökumanninn, sem um aðalbrautina fór, hafa ekið allhratt og hraðar en leyft var. Þá þótti hann ekki hafa beint athygli sinni nægilega að umferðinni. Var honúm því gert að bera fjórðung tjóns síns, en hinum ökumanninum og vátryggingarfélagi hans að bæta 75% þess. Hafði hann ekið inn á aðalbrautina án þess að nema staðar, þó að útsýni í aðra áttina væri byrgt, og án þess að gæta að umferð úr þeirri átt. Tveir hæstaréttardómarar vildu staðfesta þá niðurstöðu héraðsdóms að þessi ökumaður skyldi bæta allt tjón hins. Dæmdar voru bætur fyrir verðmæti bifreiðar skv. mati að frádregnu verðmæti bíilflaksins, nokkrar miskabætur og bætur vegna afnotamissis og geymslukostnaðar, en hafnað kröfu um bætur vegna vinnuslyss .............. 1096 B iðnverkamaður vann við að saga úrgangstimbur með vélsög á verk- stæði R. Málmflís hrökk í auga hans og varð að taka augað nokkru síðar. Tekið er fram í héraðsdómi, sem um ábyrgð var staðfestur, að ekki hafi verið um að ræða hættulegan atvinnu- rekstur skv. reglum bótaréttar. Yfirgnæfandi líkur voru taldar á, að málmflísin hefði verið úr tönn sagarblaðsins, en hugsan- legt að hún hefði komið úr timbrinu. Fyrirsvarsmenn R þekktu hættueiginleika vélarinnar en vanræktu öryggisráðstafanir, þ.e. að nothæfar hlífar væru settar á vélina og starfsmenn fengju augnhlífar. Ekki var metið B til sakar að hann notaði ekki gler- augu, sem hann átti á staðnum, eða að hann benti ekki á van- búnað vélarinnar. Var öll ábyrgð lögð á R ............... 1244 G, sem var ölvaður, fór inn um glugga, en féll á höfuðið niður á gólf hússins og slasaðist svo að hann var metinn 100% öryrki í 2 ár og 75% öryrki eftir það. Hann höfðaði skaðabótamál gegn Ó lækni, borgarsjóði Reykjavíkur og ríkissjóði. Taldi hann xXC Efnisskrá K lækni á slysadeild, sem fékk G fluttan í fangageymslu, hugs- anlega hafa sýnt vanþekkingu og vanrækslu og væri það á ábyrgð borgarsjóðs. Ó lækni, sem leysti af á bæjarvakt Lækna- félags Reykjavíkur og kom til G í fangageymslu, sagði G ekki hafa veitt sér viðeigandi meðferð og hafi þau mistök líka verið á ábyrgð borgarsjóðs. Krafa G á rikissjóð sýnist byggð á því að lögreglumönnum, sem höfðu afskipti af G, svo og lækni á Kleppi, hafi orðið á mistök. Fyrir bæjarþing voru lagðar lög- regluskýrslur og gögn um dómsrannsókn í sakadómi, örorkumat og útreikningar tryggingarstærðfræðings. Bæjarþingið fékk umsögn frá Læknaráði og var byggt á því og áliti lækna sem sátu í dómi. Voru stefndu sýknaðir. Fyrir Hæstarétti féll G frá nokkrum málsástæðum en bætti við eða skýrði aðrar. Þar bar hann og brigður á álitsgerð Læknaráðs bæði um ölvun hans og aðstöðu til læknisskoðunar og um hvort hann hefði hrygg- brotnað. Um síðara atriðið vitnar Hæstiréttur til læknisgagna, sem einnig lágu fyrir bæjarþinginu, og kveður G ekki hafa leitt rök að því að ályktun Læknaráðs um meiðsli G hafi verið reist á misskilningi. Staðfesti Hæstiréttur dóm bæjarþingsins. Sjá Aðild, stjórnsýsla, málflutningsyfirlýsing, meðdómsmenn, rétt- arfar, SÖNNUN ...............00.0. sn E var knapi á veðreiðum sem F efndi til á skeiðvelli sínum. Fékk E þóknun frá eiganda hestsins. E sat hestinn í 800 m stökki. Skyldi fyrst hleypt 250-300 m eftir beinni braut en þá beygt af henni. Kaðall var strengdur yfir beinu brautina þar sem beygja skyldi til að beina hestum af henni og sýnist kaðallinn ekki hafa sést vel. E kvaðst hafa búist við mönnum við kaðalinn, svo sem ella hefði verið, en ekki séð menn. Vitni voru ósammála um hvort menn hefðu verið þarna, en á kvikmynd af hlaupinu sáust aðeins menn við enda kaðalsins og var það lagt til grundvallar. F seldi almenningi aðgang að skeiðvellinum og veitti hestaeig- endum verðlaun. Átti félagið að sjá um að skeiðbrautir byðu ekki heim sérstakri hættu. Umbúnaður var ófullnægjandi og kaðallinn ekki til þess fallinn að hindra að hestar hlypu áfram beinu brautina. Hestar, er hlypu á kaðalinn, áttu á hættu að hrasa eins og hestur E gerði. Umbúnaðurinn var ekki í samræmi við það sem verið hafði á fyrri kappreiðum. Vanbúnaður vallar- ins var öðrum þræði orsök slyssins og það á ábyrgð F. E þekkti vel aðstæður og vissi hvar beygja átti. Skyldi hún bera helming tjóns síns. Við ákvörðun bóta var m.a. tekið tillit tiltekna vegna húsmóðurstarfa og voru þær ágreiningsefni. Tveir hæstaréttar- dómarar töldu að stjórn E á hestinum væri orsök slyssins og vildu sýkna F. Sjá Lögskýring, meðdómsmenn, réttarfar ... Skaðabætur í opinberu máli Ákærði dæmdur til að greiða bætur fyrir spjöll á bifreið sem Bls. 1351 1364 Efnisskrá hann braut rúðu í og ók stuttan spöl ölvaður ............ Í héraði voru viðurkenndar bótakröfur teknar til greina. Aðrar kröfur þóttu óljósar og ekki studdar nægum gögnum. Var það talið mundu valda verulegum töfum og óhagræði að fá þær frekar skýrðar. Var þeim vísað frá dómi. Í dómi Hæstaréttar segir að staðfesta beri héraðsdóm um bætur, en nokkrum bóta- kröfum hafi þar verið vísað frá að ófyrirsynju. Sjá Þjófnaður Ákærði dæmdur til að greiða banka fé vegna falsaðs tékka sem hann fékk útborgaðan að hluta .......0000%0. 0000 n er. nn... Ákærði dæmdur til að bæta tjón á bifreið er hann reyndi að taka hana og aka. Sjá Nytjastuldur .........0.000000. 0... 00... Ákærði dæmdur fyrir skjalafals og dæmdur til að greiða S aðilum bætur ..........0... 0. Skattar Njarðvíkurhreppur lagði fasteignaskatt á flugstöðvarbygginguna á Keflavíkurflugvelli fyrir 1974. Synjað var um uppboð, þar sem ágreiningur um skattinn hefði ekki verið lagður fyrir yfirfast- eignamatsnefnd til úrskurðar ..........0.000 0... 00... Skattrannsóknadeild (S) ríkisskattstjóra (R) rannsakaði 1973 bókhald N 1969-71. R kvað síðan upp úrskurð um hækkun tekjuskatts og útsvars gjaldárin 1969 og 1970 vegna vantalins hagnaðar af fast- eignasölu og verslunarrekstri. Fógeti úrskurðaði lögtak. Fyrir Hæstarétt var lögð skýrsla endurskoðunarskrifstofu M. S kann- aði ekki bókhald N 1968 en áætlanir R um hækkun tekna af versl- un það ár voru byggðar á bókhaldi N 1970. M byggði áætlanir um 1968 á bókhaldi 1969. S fékk bókhald N fyrir 1969, en kannaði það ekki, heldur miðaði R áætlanir sínar fyrir það ár á bókhaldinu 1970. Urðu niðurstöður R um 1969 aðrar en M. Sagði í bréfi S 1977, að mismunur væri vegna þess, að vörusala í lægri álagn- ingarflokkum virtist meiri en S gerði ráð fyrir 1973. Úrskurðir R voru ekki taldir byggðir á svo traustum grundvelli, að því er varðar verslunarrekstur N 1968 og 1969, að viðhlítandi væri. Var synjað um lögtak að þessu leyti, þótt N hefði ekki andmælt skýrslu S 1973 í upphafi eða kært úrskurði R til ríkisskattanefnd- ar. Lögtak var hins vegar heimilað vegna hagnaðar af sölu fast- eignar og N dæmt til að greiða málskostnað. Sjá Lögtak, máls- kostnaður, stjórnsýsla, sönnun, tómlæti .........0..000000.. Skilorð Ó rauf skilorð og var refsing ákveðin í einu lagi fyrir brot dæmd 1972 og 1976. Hann hafði stofnað heimili og voru þar auk konu hans tvö kornung börn þeirra. Ó var sagður stunda vel vinnu. Refsing var skilorðsbundin ..........00.00 0. nn sent Sagt frá skilorðsbundinni ákærufrestun ........0..00 00. ..0.000 0. K rauf skilorð. Í Hæstarétti var hann dæmdur til að sæta 2 mánaða 436 931 1143 1177 198 742 287 328 XCI Efnisskrá óskilorðsbundið ...............0......000.. 0. Ó var sakfelldur fyrir skjalafals og í Hæstrétti var fangelsisrefsing skilorðsbundin ............0...0.0000.. 00. Skipstjóri Deilt um vinnulaun manns, sem ráðinn var skipstjóri, meðan bátur var Í smíðum, en sagt upp, áður en smíði lauk. Sjá Vinnulaun Skiprúmssamningur Skipstjóri var ráðinn, meðan bátur var í smíðum. Sjá Vinnulaun Stýrimaður veiktist, er hann var í orlofi. Sjá Vinnusamninga ... Skipulagsmálefni Ákæruvald krafðist niðurrifs bílskúrs, en til vara breytinga á honum, þar sem hann bryti í 4 atriðum gegn byggingarsamþykkt, skipu- lagslögum og staðfestum skipulagsuppdrætti. Sýkna. Sjá Stjórnsýslu .................0.. 00. nefndar eignarnámsbóta var fjallað um réttarfarsatriði. Sjá Varnarþing ...........0.0....0.. Skjalafals J var dæmdur fyrir að falsa tékka og fyrir þjófnað og fjárdrátt. Sjá Þjófnaður ..........0...0.... 0 Gegn neitun S var talið sannað, að hann hefði útfyllt tékkaeyðublað með hærri fjárhæð en sá sem ritaði á það sem útgefandi ætlaðist til og falsað á það framsal. Tékkann fékk S greiddan í banka að hluta í reiðufé. Var hann dæmdur fyrir brot á 155. gr. hgl. Sjá SÖNNUN ............. Ó notaði 80 þús. kr. víxil með falsaðri nafnritun. Hann seldi einnig banka 100 þús. kr. víxil með 2 fölsuðum nafnritunum. Önnur var þannig, að Ó notaði fyrra nafn sitt og síðara nafn föður síns. Nafn sitt ritaði hann ella ekki þannig. Tékkar með sömu nafnritun töld- ust líka falsaðir. Loks notaði Ó 100 þús. kr. víxil með falsaðri nafnritun. Brot Ó var skjalafals og varðaði við 155. gr. hgl. Vegna tékkanotkunarinnar var einnig ákært fyrir fjársvik og brot á 248. gr. hgl. en 155. gr. var talin tæma sök .........0..00..0.0.... Skuldabréf Sagt að tiltekið bréf, sem í héraðsdómi var nefnt tryggingabréf, sé ekki skuldabréf. Sjá Ómerking ................0..... Skuldamál Krafa dæmd skv. veðskuldabréfum. Sjá Veðbréf, réttarfar, viðskipta- bréf... 1143 1177 664 664 1083 243 702 890 931 1177 695 Efnisskrá Deilt um uppgjör eftir samningi þar sem skera þurfti úr því hvort verk- smiðjurekstur hefði á tilteknum tíma reynst óarðbær. Einnig var tekin afstaða til þess hvort vinnuframlag hefði verið í samræmi við samninginn. Sjá Samningar, meðdómsmenn ............. Skuldaröð V kaupmaður varð gjaldþrota. Innheimtumaður ríkissjóðs krafðist þess, að krafa vegna ógreidds söluskatts yrði úrskurðuð forgangs- krafa utan skuldaraðar, en til vara forgangskrafa á annan hátt. Krafan var talin almenn krafa ............000.0 000. 0. 0. Stefnur Heimiluð útgáfa stefnu eftir 220. gr. laga nr. 85/1936. Athugasemd gerð vegna ófullnægjandi nafngreiningar aðila „í gögnum máls.“ Hæstaréttarlögmaður höfðaði f.h. erlends félags sjó- og verslunar- dómsmál gegn nafngreindum mönnum persónulega og f.h. „S... og/eða F...““ Menn þessir og S áfrýjuðu dómnum og var stefnan gefin út á hendur lögmanninum f.h. hins erlenda félags. Hann kvaðst ekki hafa umboð til að taka við áfrýjunarstefnu og var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti ..................... Í Hæstaréttarstefnu var skiptaráðanda stefnt vegna þrotabús V en ekki vegna þrotabús J konu hans. Skiptaréttarúrskurður fjallaði um bæði búin og kröfugerð varðandi þau bæði. Var málinu vísað frá Hæstarétti að því er varðaði kröfur á hendur þrotabúi J..... Í héraðsstefnu var krafist viðurkenningar á umferðarrétti, en ekki var hann nægilega tilgreindur .............00.0. 00... nn... Stjórnarskrá Í héraðsdómi í meiðyrðamáli segir, að bæjarstjórn njóti ekki verndar skv. 49. gr. 2. mgr. stjórnarskrárinnar ..................... Sjómaður hélt því fram, að eftir 67. gr. stjórnarskrárinnar yrði bráða- birgðalögum nr. 98/1976 ekki beitt um útreikning á kaupi hans (skiptaprósentu) fyrir tímann, áður en þau tóku gildi. Dómur gekk aðeins um réttarfarsatriði ...........0....0.. 0000... Stjórnsýsla Meiðyrðamáli var réttilega beint að bæjarfulltrúum, sem stóðu að sam- þykkt ályktunar. Ómerkt voru orð í bæjarstjórnarályktun um framkomu fræðsluráðsmanns. Sjá Ærumeiðingar, aðild, stjórn- arskrá ...........0.000 00 Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs er aðili í eignardómsmáli um Land- mannaafrétt ................0..0. 0 Hreppsnefndir vegna hreppa málsaðilar ........................ Fjórir hreppar meðal málsaðila. Maður kom fyrir fógeta vegna þriggja hreppa eftir sveitarstjórnarkosningar en áður en oddvitar höfðu verið kjörnir. Tveir menn, er kröfðust innsetningargerðar, voru XCIII Bls. 1113 334 32 46 334 1138 55 32 32 KCIV Efnisskrá taldir hafa gert það.sem einstaklingar en ekki vegna fjórða hreppsins .............02000. 0 Flugmálastjórn á Keflavíkurflugvelli er aðili dómsmáls ......... Ágreining um fasteignaskatt bar að leggja fyrir yfirfasteignamats- nefnd áður en hann varð lagður fyrir dómstóla ........... Lögreglustjórinn á Keflavíkurflugvelli lætur þess getið, hvernig inn- heimtu opinberra gjalda hafi verið hagað ................. Byggingayfirvöld í Reykjavík veittu A leyfi 1970 til að byggja íbúðar- hús og bílskúr eftir framlögðum teikningum. Eigendur næsta húss (B) töldu bílskúrinn spilla birtu hjá sér og byggðan and- stætt réttarreglum. Árið 1972, þegar bílskúrinn hafði verið byggður, felldi félagsmálaráðherra úr gildi leyfið til að byggja hann. Skömmu síðar ályktaði byggingarnefnd Reykjavíkur að úrskurður ráðherra væri rangur, m.a. af þeirri ástæðu, að mál- skotsfrestur hefði verið liðinn. Félagsmálaráðuneytið kærði 1973 til yfirsakadómara og fór þess á leit, að hann sæi um fram- kvæmd ráðuneytisúrskurðarins. Fram fór lögreglurannsókn og síðar dómsrannsókn. Eftir það gaf ríkissaksóknari út ákæru, þar sem krafist er niðurrifs skúrsins en til vara breytinga á hon- um, en hvorki refsingar né skaðabóta. Var þetta byggt á 4 atrið- um: Stærð (flatarmáli) bílskúrsins, staðsetningu á lóðinni, tengslum hans við íbúðarhúsið og meintri skerðingu á birtu í húsi B. Voru þessi atriði talin brot á ýmsum ákvæðum bygg- ingarsamþykktar og skipulagslaga og á staðfestum skipulags- uppdrætti. Hafnað var frávísunarkröfu A (Sjá Aðild). Gerð var athugasemd við málsmeðferð hjá byggingarnefnd (Sjá And- mælaregla). Á var sýknaður, m.a. á þeim forsendum, að bygg- ingarnefnd mætti heimila að bílskúrar væru nokkru stærri en viðmiðunarregla byggingarsamþykktar segir og að eigi væri ljóst hvort ómálsettir byggingarreitir byndu nefndina, en tengsl skúrs og íbúðarhúss væru lögleg. Loks taldi Hæstiréttur ekki fram komið, að mat byggingaryfirvalda varðandi fullnægjandi birtu væri óforsvaranlegt eða brot á réttarreglum. Sjá Aðild, and- mælaregla, brottnám ólögmæts ástands, byggingarmálefni, frávísun, mat, meðdómsmenn, skipulagsmálefni, sönnun ... Í barnsfaðernismáli hélt varnaraðili því fram, að forsendur hefði skort til að veita sóknaraðila, móðurinni, heimild til að höfða málið. Barnið fæddist 15. júní 1970 en leyfi dómsmálaráðu- neytis til málshöfðunar eftir 211. gr. 6. mgr. laga nr. 85/1936 var veitt 8. ágúst 1973. Í dómi Hæstaréttar segir, að varnaraðili hafi ekki fært að því haldbær rök, að ráðherra hafi farið út fyrir valdmörk sín. Sjá Barnsfaðernismál ................. Meðlag og fæðingarstyrkur (barnsfararkostnaður) skyldi ákveðinn með yfirvaldsúrskurði ......................... 414, 1163 Byggingaryfirvöld veittu Þ og E leyfi til breytinga á þaki fjölbýlis- húss. H eigandi hluta hússins fékk lagt lögbann við fram- Bls. 190 198 198 204 243 405 1169 Efnisskrá XCV Bls. kvæmdum, enda taldi fógeti ekki útilokað, að þær kynnu að brjóta í bága við rétt hans. Húsameistari ríkisins og félagsmála- ráðuneytið töldu, að ekki þyrfti samþykki allra eigenda eins og H taldi, en í 20. gr. laga nr. 19/1959 er ráðuneytinu falið úrskurðarvald um sambýlisháttu. Á bæjarþingi var lögbann staðfest, enda fælist í samþykki byggingaryfirvalda á teikning- um Þ og E samþykki á breytingu á geymslurisi í íbúðarhúsnæði. Í dómi Hæstaréttar segir, að ekki hafi verið sótt um leyfi til annars en breytingar á þakgluggum í smákvisti. Byggingarnefnd hafi ekki fjallað um gerð íbúðarhúsnæðis í risinu. Lögbannið og kröfur H beindust aðeins að gluggabreytingunni. Hún væri ekki bygging ofan á húsið og Þ og E lýst sig ætla að greiða allan kostnað. Byggingarnefnd hefði og leyft hana. Var lög- bannið fellt úr gildi ............0..%00 00... 601 Deilt um réttarfar varðandi mál út af ágreiningi um leyfi ráðuneytis til eignarnáms á Lagarfelli, Norður-Múlasýslu, skv. skipulagslögum og út af málsmeðferð fyrir matsnefnd eignarnámsbóta. Um aðild ráðherra sjá Aðild. Sjá Varnarþing ...........0%0. 0000... 702 Skattrannsóknadeild (S) ríkisskattstjóra (R) kannaði bókhald N og sendi skýrslu sína í ábyrgðarbréfi til N, en N vitjaði þess ekki, svo að skýrslan var boðsend. N gerði ekki athugasemdir um sinn. R kvað um 10 mánuðum síðar upp úrskurð um hækkun opinberra gjalda N. Ekki kærði N þá til ríkisskattanefndar. Fógeti úrskurð- aði lögtak. Fyrir Hæstarétt var lögð skýrsla endurskoðunarskrif- stofu M. S kannaði ekki bókhald N 1968 en áætlanir R um hækk- un tekna af verslun það ár voru byggðar á bókhaldi N 1970. M byggði áætlanir um 1968 á bókhaldi 1969. S fékk bókhald N fyrir 1969, en kannaði það ekki, heldur byggði R áætlanir sínar fyrir það ár á bókhaldinu 1970. Urðu niðurstöður R um 1969 aðrar en M. Sagði í bréfi S 1977, að mismunur væri vegna þess, að vörusala í lægri álagningarflokkum virtist meiri en S gerði ráð fyrir 1973. Úrskurðir R voru ekki taldir byggðir á svo traustum grundvelli, að því er varðar verslunarrekstur N 1968 og 1969, að viðhlítandi væri. Var synjað um lögtak að þessu leyti, þótt N hefði ekki and- mælt skýrslu S 1973 í upphafi eða kært úrskurði R til ríkisskatta- nefndar. Lögtak var hins vegar heimilað vegna hagnaðar af sölu fasteignar og N dæmt til að greiða málskostnað. Sjá Lögtak, málskostnaður, skattar, sönnun, tómlæti ................... 742 Bæjarþing tók afstöðu til málsástæðna og lagaraka varðandi valdsvið Seðlabanka og stjórnsýslusamband hans við ríkisstjórnina. Hæstiréttur vísaði málinu frá bæjarþinginu ................. 1000 Í skaðabótamáli G vegna örorku var Ó lækni stefnt, borgarstjóra f.h. borgarsjóðs og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Í héraði taldi G borgarsjóð ábyrgan ásamt Ó vegna meintrar vanrækslu, en féll frá þeirri lagarðksemd fyrir Hæstarétti. Í dómi Hæstaréttar er athugasemd varðandi fyrirsvar ríkissjóðs. Sjá Aðild, skaðabætur 1351 KCVI Efnisskrá Söluskattur V kaupmaður varð gjaldþrota. Innheimtumaður ríkissjóðs krafðist þess, að söluskattskrafa hans yrði talin forgangskrafa, en því var hafnað ...................... 0. Sönnun Sóknaraðili, sem mótmælti þeirri málsástæðu varnaraðila, að rétt- indi hefðu unnist fyrir hefð, var ekki talinn hafa „sýnt fram á að umráðin hafi verið með neinum þeim hætti, er standi því í vegi, að viðtakandi gjafar verði talinn hafa unnið hefð á eign- inni, svo sem hann heldur fram“ ..............0.....0.... Lögð var fram álitsgerð manna, sem dómkvaddir voru eftir uppsögu héraðsdóms, um atriði, sem Öryggiseftirlit ríkisins hafði tjáð sig um og héraðsdómari tekið afstöðu til .................... Mat dómkvaddra manna á viðgerðarkostnaði bifreiðar lagt til grund- vallar en eigi framlagðir reikningar. Sérfróðir meðdómendur fjölluðu um málið í héraði .............00.......00 00. Vafi var um það, hvort tæki teldist dráttarvél eftir umferðarlögum og var fengin umsögn opinberra aðila. Sjá Dráttarvélar .... Hæstiréttur veitir aðilum með úrskurði kost á að afla gagna, m.a. umsagnar yfirlandskiptamanna ...............00.0.. 00. Fram var lagt bréf dómsmálaráðuneytis um starfsvenjur í ráðuneyt- inu. Þar sagði, að það teldi lítinn vafa á að það hefði veitt til- tekna heimild, ef eftir henni hefði verið leitað. Hæstiréttur tekur fram, að í bréfinu felist ekki umrædd heimild og hafi það ekki þýðingu. Sjá Fasteignir „..............0......0.0... 154, Um verðmæti fasteignar 1963 var byggt á skýrslum tveggja aðila dómsmálsins, er voru þeim í hag, og á skýrslu bæjarfógeta, en honum var stefnt til réttargæslu við hlið hinna fyrri. Sjá Fast- EIÐI ........00000. 0... Krafist var bóta vegna missis hagnaðar af fasteign og fjárhæðin byggð á mati dómkvaddra manna. Þeir miðuðu við vergar leigu- tekjur án tillits til rekstrarkostnaðar og opinberra gjalda. Óvissa var um þýðingu þess, að varnaraðili hafði endurbætt fasteign- ina. Krafan var talin vanreifuð og var henni vísað frá héraðs- dómi. Sjá Fasteignir ................... 00... Í máli um brottnám ólögmæts ástands var matsmönnum m.a. falið af sakadómi að segja álit sitt á því, hvort „samþykkt teikning sé Í ósamræmi við reglur...“ (Sjá Mat). Í sama máli sögðu opinberir sýslunarmenn frá starfsvenjum og lagaskilningi tiltek- inna stjórnvalda. Sjá Stjórnsýslu ................0.00.0.... Gegn skýrslu ákærða Ó var hann talinn hafa ekið ölvaður stuttan spöl og það byggt á skýrslum tveggja félaga Ó og lögreglu- skýrslu ................0 2 Meðal gagna í barnsfaðernismáli voru skýrslur um endurteknar blóð- rannsóknir bæði hérlendis og erlendis. Athugasemd var gerð Bls. 334 13 102 115 129 151 159 157 lél 247 290 Efnisskrá XCVII vegna þess, að ekki sást, að ljósmóðir hefði eftir 214. gr. eml. spurt móður um faðerni barnsins og skráð um það skýrslu. Sjá Barnsfaðernismál ..............0..%..0 0000 0 rn Sýknað var vegna sönnunarskorts í bótamáli vegna örorku. Sjá Skaðabótamál, mat, meðdómsmenn, vitni ................. Í skaðabótamáli vegna veðurtjóns var lögð til grundvallar kröfum mat á öllu tjóni í bænum. (Sjá Mat). Fram voru lögð gögn frá Veðurstofu. Sérfróðir meðdómsmenn sátu bæjarþing, en eftir dómsuppsögu þar var lagður fram staðall um vindálag og verk- fræðiútreikningur auk nýrri vottorða og vitnaskýrslna. Sjá Skaðabætur ..............000..0 0 nn 579, Í máli milli eigenda fjölbýlishúss var m.a. deilt um, hvort breyting á þaki væri bygging ofaná húsið og þyrfti því samþykki allra eigenda. Fram voru lögð bréf húsameistara ríkisins og félags- málaráðuneytis þar sem talið var, að svo væri ekki. Fógeti lagði á lögbann og var það staðfest á bæjarþingi, en fellt úr gildi í Hæstarétti. Sjá Byggingarmálefni ....................0.... Skýrsla skattrannsóknardeildar var lögð til grundvallar tveim úr- skurðum ríkisskattstjóra. Fyrir Hæstarétt var lögð skýrsla endurskoðunarskrifstofu og ný skýrsla skattrannsóknardeildar um hana. Sjá Skattar, stjórnsýsla, tómlæti ............... G kærði frávísunardóm, sem byggður var á vanreifun. Gögn sem 'G lagði fyrir Hæstarétt, en honum hafði verið í lófa lagið að leggja fram í héraði, breyttu ekki niðurstöðunni. Sjá Frávísun P læknir krafðist örorkubóta vega bifreiðaslyss og var hann talinn eiga rétt á að fá þriðjung tjóns síns bættan. Kröfur sínar reisti P á örorkumati læknis og tjónsútreikningi tryggingastærðfræð- ings. Stefndu fengu dómkvadda 3 menn til að segja álit sitt á tekjuðflunarmöguleikum P. (Sjá Mat). Í Hæstarétti var örorku- tjón P talið 2.700.000 kr. þegar 377.428 kr. frá Tryggingastofn- un höfðu verið dregnar frá. Miski P var talinn 150.000 kr. Kröfur P í Hæstarétti komu ekki til álita vegna 45. gr. laga nr. 75/1973, en í héraði krafðist hann 6.811.641 kr. í örorkubætur og 300.000 kr. í miskabætur. Í dómi Hæstaréttar er vikið að vöxtum sem tryggingarstærðfræðingurinn lagði til grundvallar og starfi P. Sjá Skaðabætur ............0.00%000 000... Máli var vísað frá sjó- og verslunardómi vegna vanreifunar. Í nýju máli kváðu meðdómsmennirnir upp efnisdóm, en dómsfor- maður vildi sýkna vegna sönnunarskorts. Sjá Loftflutningar Álitsgerð tveggja sérfræðinga um verð- og gengisbætur lögð til grundvallar í Hæstarétti. Þeir voru ekki dómkvaddir en útreikn- ingum þeirra var ekki andmælt. Sjá Mat, verksamningar .. J var m.a. ákærður fyrir að stela peningaveski og falsa tékka, en tékkaeyðublöðin voru í veskinu. Hann játaði við tvær lögreglu- yfirheyrslur, en hvarf frá játningu sinni fyrir dómi. Sönnunar- gögn voru vitnaskýrsla um tékkanotkunina og skýrsla skriftar- Bls. 405 516 591 601 742 159 119 831 844 XCVIII Efnisskrá fræðings. Sýknað var af þjófnaðarákæru í héraði en J sak- felldur fyrir skjalafals. Í Hæstarétti var hann sakfelldur fyrir hvorutveggja. Sjá Þjófnaður .........0.0.0.0.0.000000.0.0.. 0. S var ákærður fyrir skjalafals en neitaði sakargiftum. Hann var sak- felldur. Bankagjaldkeri bar um að S hefði greitt með tilteknum fölsuðum tékka, sem S sagði sér óviðkomandi. Gegn honum var og álit skriftarfræðings og í minni mæli álit tveggja erlendra skriftarfræðinga. Þá þótti S ekki hafa gert grein fyrir hvernig hann aflaði tiltekins fjár og framkoma hans þótti á ýmsan hátt grunsamleg ..............000 0000 Dómi í bótamáli vegna vinnuslyss var áfrýjæð og deilt bæði um sök og tjón. Í dómi Hæstaréttar er tekið fram, að héraðsdómur hafi verið skipaður sérfróðum meðdómsmönnum. Staðfest er niður- staða héraðsdóms um tvö atriði varðandi sök, en afstaða tekin til 2 annarra atriða, sem ekki var tekin afstaða til í héraðsdómi. Um tjónið var höfð hliðsjón af nýjum útreikningi tryggingar- stærðfræðings en ekki talið heimilt að hækka kröfur ...... Í máli um skaðabætur vegna bifreiðaárekstrar voru eðlisfræðingur og vélaverkfræðingur dómkvaddir til að meta hraða bifreiðanna. Í sama máli voru bifreiðasmíðameistari og bifvélavirkjameistari dómkvaddir til að meta bílverð ............0.00....0.... Í skuldamáli þurfti að taka afstöðu til þess hvort verksmiðjurekstur hefði á tilteknum tíma reynst arðbær. Lagðir voru fram reikn- ingar gerðir af löggiltum endurskoðanda og því haldið fram að svo hefði ekki verið. Málið var dæmt á bæjarþingi með meðdóms- mönnum, löggiltum endurskoðanda og framkvæmdastjóra. Ósannað var talið að reksturinn hefði verið óarðbær. Sjá Samn- ingar, meðdómsmenn .................00 0. Í barnsfaðernismáli voru teknar aðiljaskýrslur og skýrsla af einu vitni. Skýrsla var lögð fram um blóðflokkarannsókn með álitsgerð prófessorsins Í réttarlæknisfræði, einnig álitsgerð borgarlæknis- ins í Reykjavík og vottorð yfirlæknis við heilsugæslustöðina á Húsavík ...............000 0. Í öðru barnsfaðernismáli voru lögð fram sams konar gögn, þó þannig að bréf Heilsuverndarstövar Reykjavíkur var lagt fram en ekki vottorð frá Húsavík. Eftir uppsögu héraðsdóms var konan spurð á ný um samband sitt við annan karlmann en hún lýsti föður og sagt, að þau hefðu verið fyrir hugsanlegan getnaðartíma að áliti borgarlæknis ..................00 00. Deilt var um hvort Á væri dóttir T og ætti arf eftir Norsku lögum og erfðal. 1962. Sjá Erfðamál, mat ................000....... Frávísun vegna vanreifunar ...................... 0000... Í landamerkjamáli áttu vitni að ganga á merki og benda á kennileiti. Sjá Landamerkjamál, ómerking ..............0.0.00...0... Flugvél Landhelgisgæslunnar kom að togaranumn P á togveiðum. Loranmiðun M skipstjóra á P bar ekki saman við 3 staðarákvarð- Bls. 896 931 1025 1096 1113 1163 1169 1201 1213 1236 Efnisskrá anir starfsmanna Landhelgisgæslunnar, sem ákæra var reist á. Með eiðfestum framburðum þriggja manna úr áhöfn flugvélar- innar var talið sannað að P hefði verið á friðunarsvæði. Fyrir dóm kom skipstjóri og vélstjóri P. Stýrimaður P fylgdist ásamt mönn- um frá Landhelgisgæslunni með athugunum rafvirkjameistara á staðarákvörðuninni á siglingatækjum. Í sakadómi var lagt fram vottorð Seðlabanka um gullgildi íslenskrar krónu. Eftir uppsögu héraðsdóms markaði skólastjóri Stýrimannaskólans í Reykjavík staðarákvarðanir á sjókort og samdi greinargerð. Sjá Ákæra, fiskveiðabrot ...........0.20 000 Í skaðabótamáli vegna líkamsáverka voru m.a. lögð fram gögn um sakadómsrannsókn og álitsgerð Læknaráðs. Er sóknaraðili ve- fengdi tiltekin atriði álitsgerðarinnar tók Hæstiréttur afmarkað atriði varðandi áverka hans til úrlausnar á grundvelli læknisgagna er lágu fyrir héraðsdómi. Sjá Skaðabætur ............0...... Vitnaskýrslum bar ekki saman en kvikmynd skar úr. Sjá Skaðabætur, réttarfar ...............0. sn Tilraun Ó reyndi að taka bifreið í heimildarleysi og aka henni ölvaður. Var þetta brot á 259. gr. sbr. 20. gr. hgl. og á áfengis- og umferðar- lögum sbr. 20. gr. hgl. með lögjöfnun ..........0000.0000.. Tékkar Falsaður tékki var greiddur óþekktum manni í Ú-banka og síðar færður L til skuldar í V-banka. L stefndi Ú og V til vara og krafð- ist bóta. Héraðsdómur taldi Ú greiðsluskyldan, en sýknaði V. Hæstiréttur ómerkti héraðsdóm og vísaði málinu frá héraðsdóm- stólnum af réttarfarsástæðum. Sératkvæði. Sjá Ómerking, frá- vísun, samlagsaðild .............00... 000 n uns Dæmt fyrir skjalafals ..........22.0000 00. Tollar Áfengiskaup. G keypti af óþekktum manni ótollafgreitt áfengi. Brot á lögum nr. 59/1969 um tollheimtu og tolleftirlit og áfengislögum nr. 82/1969 ..........00.0.n ss Hæstiréttur vísar frá máli, þar sem of seint var áfrýjað úrskurði upp- boðsréttar, er varðaði aðflutningsgjöld .................. Tómlæti Héraðsdómur sýknaði vegna tómlætis. Hæstiréttur taldi efni til að sýkna vegna hefðar, en ómerkti héraðsdóm af réttarfarsástæðum V var lögráðamaður 3 systkina. Hann seldi húshluta þeirra, og var þá eitt þeirra (K) orðið lögráða, en búsett erlendis. Um misseri síðar var K kunnugt um söluna og söluverðið, og gekk K þá eftir sínum hluta söluandvirðis. Skömmu síðar tók K athugasemdalaust við XCIX Bls. 1341 1351 1364 1143 233 890 327 1152 13 C Efnisskrá hluta söluandvirðisirs. Rúmlega 4) ári síðar tilkynnti K V og bæjarfógeta um kröfu um riftun á sölu fasteignarinnar. Gerði K slíka kröfu í dómsmáli gegn kaupandanum 14 mánuðum síðar. Vegna viðtöku fjárins og langvarandi aðgerðarleysis var riftunarkrafa K ekki tæk. Óhnekkt var fullyrðingum hinna systkinanna tveggja (Kr og G) um, að þeim hefði verið ókunn- ugt um lagaannmarka á samningum um sölu eignarinnar, fyrr en rétt áður en þau stóðu með K að.tilkynningunni til lögráða- manns og bæjarfógeta um riftun. Varð riftunarkröfum Kr og G því ekki hafnað vegna tómlætis. Ágreiningur dómenda. Sjá Fasteignir .....................0 00. N sinnti ekki skýrslu skattyfirvalda og kærði ekki úrskurð ríkisskatt- stjóra til ríkisskattanefndar. Hins vegar tók hann til varna í lög- taksmáli og var þar fjallað um efnisatriði þrátt fyrir tómlæti N í upphafi. Sjá Skattar ................... 00. Gögn, sem lögð voru fram í Hæstarétti, lágu ekki fyrir í héraði, og var frávísuardómur staðfestur. Sjá Frávísun, sönnun ...... Verksali og verkkaupi deildu um gengisbætur. Meðal þess, sem meirihluti Hæstaréttar byggði á, er verksala voru dæmdar bætur, var, að verkkaupi hafði ekki andmælt reikningum fyrr en seint og um síðir. Sjá Verksamningar ................. S verksali og A verkkaupi deildu um galla og tafir en í samningi sagði að verki skyldi ljúka 1. nóvember 1969. Í september 1970 krafðist A þess að S lyki verkinu og bætti úr göllum. Við úttekt í nóvember 1970 gerði A engan fyrirvara varðandi bætur vegna tafa og kom krafa um bætur ekki fram fyrr en í stefnu 18. ágúst 1972. S var sýknaður af þessari kröfu vegna tómlætis A. Sjá Skaðabætur, verksamningar ....................00000.... Tryggingarbréf Bréf nefnt tryggingarbréf í héraðsdómi. Í hæstaréttardómi segir að veðbréf þetta sé ekki skuldabréf. Sjá Ómerking ........... Umboð Umboð skorti til að taka við áfrýjunarstefnu. Frávísun frá Hæsta- ÞÉLti 00.00.0002. Umferð Synjað kröfu um að opna hlið á girðingu á rekstrarleið með innsetn- ingargerð ................0.... 0. Máli þar sem krafist var viðurkenningar á umferðarrétti vísað frá héraðsdómi ...................0000 0 Í landskiptamáli var réttur jarðeigenda til upprekstrarleiðar sagður nægilega tryggður ...............0....000 0000. Umsýsluviðskipti G tók að sér innkaupaumsýslu fyrir Á. Meira magn kom frá Bls. 153 742 759 844 1260 695 45 190 1138 1220 Efnisskrá erlendum seljanda en pantað var, en það sem eftir það fór milli G og Á var með þeim hætti, að G gat aðeins krafið Á um and- virði þess, sem pantað var. Sératkvæði í héraði. Sjá Lausafjár- kaup ............00 000. Uppboð Synjað var um uppboð til innheimtu fasteignaskatts, þar sem ágrein- ingur um hann hefði ekki verið borinn undir yfirfasteignamats- nefnd til úrskurðar ....................0 000... Uppboðsdómari taldi óþarft að birt hefði verið almenn áskorun skv. 1. nr. 49/1951 um sölu lögveða, ef fram væri komið að upp- boðsþola hefði borist bréflega tilkynning um innheimtuaðgerðir Úrskurði uppboðsréttar um kröfu um breytingar á uppboðsskil- málum var áfrýjað, en málinu var vísað frá Hæstarétti þar sem úrskurðurinn sætti kæru .................. 000... Fiskibátur var seldur á nauðungaruppboði og uppboðshaldari samdi frumvarp að úthlútunargerð. Hæstbjóðandi *H krafðist þess í fyrsta lagi, að í frumvarpið yrðu teknar kröfur tveggja vátrygg- ingarfélaga um iðgjöld þó að félögin hefðu lýst því yfir að þau hefðu skuldajafnað þessum kröfum og bótakröfum vegna tjóns á bátnum sem þeim bæri að greiða. Í öðru lagi krafðist H þess að niður féllu krafa Pósts- og símamálastjórnar (P) um tal- stöðvargjald og krafa F sem tryggð var með 1. veðrétti í bátn- um. Uppboðshaldari kvað upp úrskurð og sagði þar, að krafa P skyldi greiðast á undan veðkröfum og svo skyldi einnig vera um kröfur vátryggingarfélaganna tveggja eftir því sem uppboðs- andvirðið hrykki til. Í þessu fólst, að ekkert kom upp í veðkröfu F. F áfrýjaði úrskurðinum og stefndi H og P. Á hendur H gerði F þá kröfu að synjað yrði um greiðslu til vátryggingarfélaganna tveggja. Þessari kröfu var vísað ex officio frá Hæstarétti þar sem félögunum var ekki stefnt þar fyrir dóm. Á hendur P gerði F þá kröfu að ógoldin talstöðvargjöld yrðu ekki greidd af upp- boðsandvirðinu. Þessi krafa F var tekin til greina, þar sem hér væri ekki um að ræða opinber gjöld sem tryggð væru með sjó- veðrétti ..............0..0 0. Uppsögn Sýknað af kröfu um bætur vegna uppsagnar úr starfi. Sjá Opinberir starfsmenn .................0.0 0 Skipstjóri var ráðinn á bát í smíðum og hafði hann eftirlit með smíð- inni um skeið, en var þá sagt upp. Hann átti rétt á kaupi fyrir hluta næsta ársfjórðungs, þ.e. fram til þess dags, er hann var ráðinn stýrimaður á annan bát. Sjá Vinnulaun ............ Sýknað af kröfu um bætur vegna uppsagnar slökkviliðsmanns á Keflavíkurflugvelli. Sjá Vinnusamningar, aðilar, aðild, varnar- SAMNINÐUF ............000.0. 00 CI Bls. 134 198 201 1008 1065 567 664 CII Efnisskrá Sýknað af kröfu um bætur vegna fyrirvaralausrar brottvísunar úr starfi, þar sem tælið var, að M hefi á óréttmætan hátt synjað að fara að fyrirmælum vinnuveitenda. Sjá Vinnusamningar Upptaka G keypti ótollafgreitt áfengi af óþekktum manni. Var það gert upp- tækt að kröfu ákæruvalds .............0..00.. 000... G keypti kannabis erlendis og lét senda það í pósti til Íslands í þar til gerðum hólkum. Efnið og hólkarnir voru gerðir upptækir með dómi í opinberu máli gegn G ...........0..00..0 000... Í opinberu máli út af fiskveiðabroti var afli og veiðarfæri gerð upptæk ...........02 000 Úrskurðir Hæstaréttar Gagnaöflunarúrskurðir Hæstaréttar ...................0... 151, Synjað úm frest og mál fellt niður í Hæstarétti. Sjá Frestur ... Úrsögn J sagði sig úr byggingarsamvinnufélagi og deildi við það um álag skv. vísitölu á endugreitt framlag sitt til húsbyggingar. Sjá Bygg- ingarsamvinnufélag ................0.0..0.0 0. nn Þ sagði sig úr byggingarsamvinnufélagi og átti rétt á endurgreiðslu stofnfjárframlags. Sjá Byggingarsamvinnufélag ............ Útivist Útivistardómar 70, 332, 333, 334, 462, 700, 701, 921, 922, 923, 924, 925, 926, 927, 928, 1077, 1078, Mál dæmt í héraði skv. 118. gr. laga nr 85/1936, er forföll lögmanns varnaraðila voru talin ólögmæt og útivist talin af hálfu varnar- aðila. Ágreiningur um lögmæti forfalla lögmanns hans. Sjá Ómerking, heimvísun, dómarar, forföll, lögmenn, málflutn- ingur, réttarfar, orlof ...............0..0. 00... Vanhæfi dómara Synjað kröfu um að dómari viki sæti. Sjá Dómarar ...... $11, Varnarsamningur Njarðvíkurhreppur krafðist fasteignaskatts af flugstöðvarbygging- unni á Keflavíkurflugvelli. Fyrir uppboðsrétti var því haldið fram af flugmálastjórn að húsið væri eign Bandaríkjanna og undanþegið skatti. Engu að síður var úrskurðað í uppboðsrétti, að uppboð skyldi fram fara. Í Hæstarétti var þessi úrskurður felldur úr gildi af réttarfarsástæðum. Sératkvæði um forsendur. Sjá Skattar, aðilar, dómstólar, fasteignir, réttarfar, stjórnsýsla, Uppboð .......0...%.02 0000 G höfðaði bótamál vegna uppsagnar úr starfi í slökkviliði varnarliðs- Bls. 1328 321 1013 1341 1007 710 58 614 1260 80 885 198 Efnisskrá ins. Utanríkisráðherra f.h. varnarmáladeildar utanríkisráðu- neytisins, og fjármálaráðherra f.h., ríkissjóðs lýstu því yfir, að þeim bæri að greiða bætur, ef talið yrði, að G ætti bótarétt. Sýkna. Sjá Vinnusamningar, aðilar, aðild, uppsögn ........ Varnarþing H höfðaði mál á bæjarþingi Reykjavíkur gegn hreppsnefnd Fella- hrepps, félagsmálaráðherra og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Krafðist hann þess, að viðurkennt yrði, að ógild væri heimild félagsmálaráðuneytisins til Fellahrepps til að taka eignarnámi land H, Lagarfell. Þá krafðist H þess, að ómerk yrði dæmd meðferð matsmáls vegna þessa eignarnáms fyrir matsnefnd eignarnámsbóta. Loks gerði H málskostnaðarkröfu. (Sjá Aðild). Málinu var vísað frá bæjarþingi með vísan til 78. gr. laga nr. 85/1936, þar sem segir, að mál út af réttindum yfir fasteign skuli höfða í þinghá þar sem fasteign liggur. Í dómi Hæstaréttar segir, að ákvæðið eigi við um sakarefnið. Hins vegar sé í 81. gr. heimilað að semja um meðferð máls í hvaða þinghá sem er. Þar sem aðilar höfðu samið um að reka málið í Reykjavík, var frávísunardómurinn felldur úr gildi. Sjá Aðild, dómarar, eignarnám, frávísun, kærumál, lögskýring, skipulags- mál, stjórnsýsla ...........0....... 00 0n rr Sjá Sjóvátrygging .............2...00 0... Sjá Skaðabætur innan samninga ...........0..... 0... nn Ábyrgðartryggjandi dæmdur til að greiða örorkubætur vegna bif- reiðaslyss óskipt með ökumanni og bíleiganda. Sjá Skaðabætur Vátryggingarfélag farmeiganda greiddi honum. bætur og öðlaðist rétt á hendur skipafélaginu. Ábyrgðartryggjanda þess var stefnt til réttargæslu í héraði, en að engu getið í dómi Hæstaréttar . Veðbréf Vegna vanskila voru veðskuldabréf gjaldfelld og útgefendur dæmdir til að greiða þau, enda varð vörn þeirra ekki sinnt af réttarfars- ástæðum. sjá Skuldamál. Réttarfar. Viðskiptabréf ...... „Tryggingarbréf““ ekki talið skuldabréf. Sjá Ómerking ............ Vegir Bætur dæmdar vegna tjóns er varð, er F ók bifreið sinni niður í vik, sem gert var vegna götuviðgerðar ................... Synjað um kröfu um að opna hlið á girðingu yfir rekstrarleið með innsetningarge€rð ...........0....0. Verðlagsdómur Lögum nr. 74/1974 um meðferð opinberra mála var breytt með Cl Bls. 972 702 343 624 719 1048 71 695 115 190 CIV Efnisskrá lögum nr. 107/1976 og skyldi frumrannsókn almennt eftir það vera hjá lögreglu. Þó skyldi hún áfram vera hjá dómstólum, ef lög eða venjur stæðu til. Verðlagsdómur skyldi áfram hafa með höndum frumrannsókn. Sjá Dómstólar, kærumál, réttar- far 00... Verðtrygging Byggingarsamvinnufélag dæmt til að greiða álag skv. byggingarvísi- tölu á endurgreitt framlag til húsbyggingar. Sjá Byggingarsamv- innufélag ................. 0... Tjón var metið af dómkvöddum mönnum. Síðar komu þeir fyrir dóm og gátu þess m.a., hverjar verðbreytingar hefðu orðið eftir að metið var. Var bótakrafa hækkuð, en í dómi var tjónið bætt á grundvelli hins upphaflega mats þar eð eigi væru „efni til að líta svo á, að bótakrafa stefnanda sé verðtryggð“ ......... Deilt um gengisbætur vegna verksamnings. Sjá Verksamningar .. Verksanningar A/B Skánska Cementgjuteriet (S) samdi við Reykjavíkurhöfn (R) um gerð Sundahafnar. Lauk verkinu í júlí 1968. S og R deildu um gengisbætur á hluta greiðslna til S eftir gengisbreytingar 1967 og 1968. Taldi S eiga að miða við yfirfærsludag, en R við þann dag að meginstefnu, er greitt var í íslenskum krónum inn á reikning S á Íslandi. Í verksamningnum sagði að gengishlutfall íslenskrar og sænskrar myntar skyldi vera tiltekið „hvar sem á gengi milli íslensks og sænsks gjaldmiðils þarf að halda.“ S byggði á þessu og hélt því jafnframt fram, að yfirfærslur hefðu farið fram án eðlilegra tafa, en fyrirtækið hefði hins vegar þurft að hafa hér á landi allmikið fé til ráðstöfunar. Þá taldi S að R hefði í framkvæmd lengi vel fallist á reikniaðferð S. Fallist var á sjónarmið S. Við ákvörðun greiðslu R til S var tekið tillit til að S hafði hugsanlega fengið nokkrar gengisbætur með því að R hafði greitt verðbætur. Vextir sem R hafði greitt S voru lagðir til grundvallar. Ekki var tekið tillit til ágóða tveggja íslenskra undirverktaka. Sératkvæði. Sjá Gengi, mat, sönnun, tómlæti, verðbætur ............0.0.0. 00. S húsasmíðameistari gerði .verksamning við A um að reisa fyrsta áfanga íbúðarhúss. S krafði A um eftirstöðvar umsaminnar greiðslu. Á sótti S til greiðslu bóta vegna galla og vegna dráttar á framkvæmdum. Sjá Skaðabætur, mat, tómlæti ......... Viðskiptabréf Deilt um leyfðar varnir í máli eftir XVII. kafla eml. Sjá Réttarfar „„Tryggingarbréf““ ekki talið skuldabréf. Sjá Ómerking ............ Bls. 875 58 114 872 844 Efnisskrá CV Bls. Vinnulaun Deilt um lögsögu sjó- og verslunardóms og Félagsdóms í máli um vinnulaun ............... 0 ns 55 Talið var sannað,að útgerðarmennirnir H og J hefðu ráðið S skip- stjóra á bát, sem þeir áttu í smíðum og að S hefði í tæpa tvo mánuði haft eftirlit með smíðinni. Þá hefði honum verið sagt upp störfum, enda H og J búnir að selja bátinn. Talið var að S bæri kaup fyrir þann tíma er hann var ráðinn til skipstjórnar og hluta af 3 mánaða uppsagnarfresti, uns hann varð stýri- maður á öðru skipi, auk orlofsfjár. Kröfu um sjóveðrétt var hafnað í héraði og kom hún ekki til álita í Hæstarétti enda ekki gagnáfrýjað. Sjá Meðdómsmenn, sjóveð, skiprúmssamningur, skipstjóri, uppsögn ......00.00.00 nennt nn 664 Vinnusamningar Uppsögn skipstjóra. Sjá Vinnulaun .......0.0000 0000... 00... 664 G var í slökkviliði varnarliðsins á Keflavíkurflugvelli. Fyrir Hæsta- rétti var ágreiningsefnið, hvort heimilt hafi verið að segja G upp starfi með 3 mánaða fresti eða hvort það hafi verið ólögmætt vegna regla um réttindi og skyldur starfsmanna Reykjavíkur- borgar frá 7. desember 1967. Skriflegur ráðningarsamningur hafði ekki verið gerður, en á skjali frá starfsmannadeild varnar- liðsins sagði að um réttindi og skyldur G færi eftir kjarasamn- ingi Reykjavíkurborgar. Skv. lögum nr. 110/1951 er íslenska ríkið ekki aðili vinnusamninga starfsmanna varnarliðsins, en um kjör o.fl. skal farið eftir íslenskum lögum og venjum. Varnar- samningurinn er uppsegjanlegur og þótti það hafa líkur gegn sér að G væri æviráðinn. Dæmi voru til uppsagnar slökkviliðs- manna með svipuðum fresti og hér var. Var G ekki talinn hafa sannað að hann hefði verið ráðinn með rýmri kjörum, en frest- urinn var eðlilegur eftir íslenskum lagavenjum. Sýkna. Sjá Varnarsamningur ........00.0. 0 nn 972 A var stýrimaður á H og var í september 1972 lögskráður á skipið til veiða í Norðursjó. Áður en þeim veiðum lauk fór A til Ís- lands eftir samkomulagi við skipstjórann. Var hann afskráður í Danmörku í nóvember. Á Íslandi réð hann sig til annarra starfa. Í dómi Hæstaréttar segir, að við afskráninguna virðist hafa verið ætlast til þess, að A hyrfi úr skiprúmi það sem eftir væri veiðitímabilsins, en fastmælum hafi verið bundið að hann ætti kost á stýrimannsstöðu í upphafi nýs veiðitímabils í janúar 1973. Í desember varð A að hætta vinnu í landi vegna bakveiki og fylgdust skipstjóri H og forstjóri útgerðarfélagsins með honum. Fór svo, að 17. janúar var þjónustu A hafnað og aug- lýst eftir nýjum stýrimanni. A hafði þá í höndum læknisvottorð þess efnis, að hann væri þann dag orðinn vinnufær. Fram kom að skipstjórinn krafði A um læknisvottorð, en Á sýndi ekki CVI Efnisskrá Bls. vottorðið sem nefnt var, þar sem hann taldi það aðeins varða umsókn hans um sjúkradagpeninga. Í dómi Hæstaréttar segir, að útgerðarfélagið hafi ekki borið áhættuna af því að A væri vegna veikinda ófær um að hefja störf á ný. Skipstjóri hafi mátt krefjast læknisvottorðs og mátt líta svo á, að A hefði ekki feng- ið nægan bata, fyrst hann sýndi ekki vottorð. Var skaðabóta- kröfu A því hafnað ...............0000.00 0. 1084 B var ráðinn á dvalarheimili sem BÍ rak. Er hún lét af störfum var ágreiningur um uppgjör. Réttarsamband aðila var talið sérstaks eðlis og væri hvorugur aðili bundinn við kjarasamning Verka- kvennafélagsins Framsóknar og Vinnuveitendasambands Ís- lands, þótt laun B væru miðuð við hann í upphafi, þar sem aðilar voru ófélagsbundnir. Ekki leiddu lög nr. 80/1938 um stéttarfélög og vinnudeilur því til þess að samningur byndi aðila. Ekki leiddu lög nr. 88/1971 um 40 stunda vinnuviku heldur til þessa eins og á stóð. B gerði kröfu um greiðslu fyrir yfirvinnu, vinnu á frídögum, hátíðisdögum og fyrir tiltekinn tíma, sem var Ógreiddur. BÍ var sýknað af kröfu um yfirvinnugreiðslu. Vísaði héraðsdómari til þess að nokkrar líkur styddu skýrslu um raun- verulegan vinnutíma, sem BÍ vefengdi, en B hafði ekki skráð daglegan vinnutíma sinn né gert BÍ ljóst að hún ætlaði að krefj- ast greiðslu fyrir eftir- og næturvinnu. Í dómi Hæstaréttar er sagt, að ekki hafi verið lögskylt að greiða alla vinnu eftir kl. 17 með álagi. Kröfur B um laun fyrir frídaga, hátíðisdaga og vinnu í lok starfstíma voru teknar til greina. BÍ gerði gagnkröfu um greiðslu fyrir fæði B, sambýlismanns hennar og barns Þeirra. Var krafan varðandi fæði B ekki tekin til greina, en B gert að greiða að álitum fyrir fæðið að öðru leyti. Krafa BÍ um að B greiddi fyrir húsnæði, ljós, hita, ræstingu o.fl. var ekki tekin til greina ...................0.00 00... 1298 M var verkamaður í þjónustu I. Hafði I gert verksamning um hreinsun á mannvirkjum og flugvélum á Keflavíkurflugvelli. Dag einn bar verkstjóri Í þau boð til M að hann skyldi með samstarfsmönnum gera hreina veggi í flugstöðvarbyggingunni. Neituðu þeir félagar þessu og ítrekuðu það rétt á eftir í samtali við I. Sagði hann þeim þá upp störfum frá og með næsta degi. Endurtekin, óréttmæt synjun M á að vinna verk, sem I mælti fyrir um, veitti I lögmæta ástæðu til að vísa honum úr starfi og hlaut M næga aðvörun. Ekki þurfti brottvísunin heldur að vera skrifleg. Átti 1. gr. laga nr. 16/1958, sem m.a. var um uppsagnarfrest, ekki við atvikin sem málið var sprottið af. Í var sýknaður af kröfu M, sem krafðist jafnvirðis kaups til annarra mánaðarmóta frá uppsögu. Sjá Rétt- ATÍAr ........... 0... 1328 Vitni Í bótamáli vegna örorku var því haldið fram, að tjónið hefði orðið Efnisskrá vegna gallaðs flugelds, sem fluttur hafði verið inn. Íslenskur flugeldaframleiðandi ÞS kom fyrir dóm sem vitni og lét í ljós álit sitt á ýmsum sérfræðilegum atriðum, en hann hafði ekki átt hlut að framleiðslu eða sölu þess flugelds, sem talinn var hafa valdið slysinu, eða verið viðstaddur, er það varð. Hins vegar sýnist hann hafa skoðað flugelda af þeirri gerð, sem um var fjallað. Mats- menn höfðu verið dómkvaddir í málinu og það var dæmt af borgardómara með meðdómsmönnum .......0000000.00.00.. S gaf ósamhljóða vitnaskýrslur og staðfesti fyrir dómi. Var hann úr- skurðaður í gæsluvarðhald ............... 000 an urn Vísitala Álag á endurgreitt framlag til byggingarsamvinnufélags reiknað eftir byggingarvísitölu ..........0...0020 0. nnn rn Deilt um gengisbætur. Sjá Verksamningar ...................... Vítur Áfrýjandi máls víttur í Hæstarétti fyrir óviðurkvæmileg harðyrði. Hann hafði verið víttur í úrskurði uppboðsdóms fyrir málatil- búnað sinn og fyrir að tefja mál ...................... 1008 Héraðsdómari víttur harðlega fyrir drátt á máli frá 1969 til 1977. Lögmaður stefnenda í héraði þótti og hafa dregið málið og var víttur. Lögmaður stefnda í héraði tók við málinu eftir lát annars lögmanns og var ekki vitað hvenær það var. Sætti lögmaður stefnda ekki aðfinnslum ...........00. 0000 nn re Þjófnaður Ó stal morfíni úr tveim bátum ..............00 00. K og O frömdu mörg þjófnaðarbrot. Í ákæru var K til vara í einu tilviki talinn hafa framið fjárdrátt. K einn hafði tekið tvo hesta og slátrað, tekið aðra 2 hesta til flutnings, ekki skilað þeim en selt (dæmt fyrir brot á 247. gr.) og loks stolið 3 hnökkum. K og O höfðu saman stolið 15 krossviðarplötum, ýmsum hlutum úr bif- reiðum og vinnuvélum o.fl., tveimur hestum, er þeir slátruðu og þremur hestum er þeir seldu. Ó einn hafði stolið nokkrum munum úr vinnuvélum, en K orðið sekur um hilmingu vegna sumra þeirra (Sjá Réttarfar). Tekið var fram, að sum brotanna vörðuðu við 2. mgr. 244. gr. hgl. K var dæmdur í 24 mánaða fangelsi, en Óí3 mánaða fangelsi og að auki í 9 mánaða fangelsi skilorðsbundið. Lagaákvæði um þetta atriði var tekið í lög rétt áður en dæmt var í Hæstarétti og leiddi til léttbærari niðurstöðu fyrir Ó en orðið hefði eftir eldri reglum. Sjá Fjárdráttur, frávísun, hilming, kyrr- setning, lögskýring, réttarfar, skaðabætur .................. J braust inn í apótek og stal peningum og lyfjum. Þá stal hann í annað sinn peningum og áfengi og dró sér afgang peninga, sem honum voru fengnir til að greiða fyrir leigubíla. Þá var J ákærður fyrir CvVII Bls. 516 1043 58 872 1012 1213 287 436 CVIII Efnisskrá Bls. þjófnað á seðlaveski og fyrir að taka tékka. Sakadómari taldi þann þjófnað ósannaðan en dæmdi J fyrir skjalafals. Í Hæsta- rétti var sönnun talin fram komin og dæmt fyrir þjófnað og skjalafals. Við ákvörðun refsingar (6 mánaða fangelsi) var litið til margra fyrri refsinga. Sjá Ákæra, fjárdráttur, ítrekun, skjalafals, sönnun, tékkar ...........0.0.0000000000 0 890 Ærumeiðingar Ummæli („,er G.... gerði honum upp og rangfærði.““) í bæjarstjórn- arsamþykkt ómerkt, máls- og birtingarkostnaður dæmdur. Málssókninni var réttilega beint að bæjarfulltrúunum, sem stóðu að samþykkt ályktunarinnar. 239. gr. hgl. átti ekki við. Sjá Aðild, stjórnarskrá, stjórnsýsla .............000000..... 6 Í 3 tölublöð dagblaðsins Þ sem út komu í janúar og febrúar 1974 ritaði Ú greinar um undirskriftasöfnun sem þá stóð yfir undir kjörorð- inu Varið land. Af 14 forgöngumönnum söfnunarinnar höfðuðu 12 mál vegna ummælanna og stefndu Ú, en til vara S ritstjóra Þ. Greinarnar voru auðkenndar -úþ og var Ú sýknaður (sjá Aðild) en S dæmdur. Nokkur af ummælunum voru ómerkt. S var sektaður um 20.000 kr. en sýknaður af miskabótakröfu (sératkvæði). S var dæmdur til að greiða 25.000 kr. til að kosta dómsbirtingu, til að birta dóminn í Þ og greiða alls 200.000 kr. í málskostnað. Sjá Aðilar, dómarar, miskabætur, ómerking ummæla ........... 375 Í öðru máli vegna sömu undirskriftarsöfnunar voru niðurstöður um dómkröfur hliðstæðar en fjárhæðir aðrar .................. 415 Í 2 tölublöð dagblaðsins Þ ritaði D greinar um undirskriftasöfnun undir kjörorðinu Varið land. Af 14 forgöngumönnum söfnunar- innar höfðuðu 12 mál vegna ummælanna og stefndu D, en til vara S ritstjóra Þ. Greinarnar voru auðkenndar fangamarki D og var D sýknaður (Sjá Aðild) en S dæmdur. Öll ummælin voru ómerkt. S var sektaður um 30.000 kr. (hegningarauki) og dæmdur til að greiða hverjum sóknaraðila 25.000 kr. auk vaxta. S var dæmdur til að greiða 25.000 kr. til að kosta dómsbirtingu, til að birta dóm- inn í Þ og greiða alls 160.000 kr. í málskostnað. Hafnað var kröfu um sameiningu málsins og annars tiltekins máls ............. 463 Í blaði birtist 1974 grein eftir ritstjóra þess, R, um undirskriftasöfnun Varins lands, sbr. hér að ofan. Af 14 forgöngumönnum söfnunar- innar höfðuðu 12 mál gegn R vegna ummæla sem tilgreind voru í 9 liðum. Öll ummælin voru ómerkt og R var sektaður um 25.000 kr. út af 8 þeirra. Þá var hann dæmdur til að greiða hverjum sóknaraðila 15.000 kr. auk vaxta. R var dæmdur til að greiða 25.000 kr. til að kosta dómsbirtingu, dæmt var að birta skyldi dóminn í blaðinu og R dæmdur til að greiða alls 100.000 kr. í máls- kostnað .............0... 0... 488 Fjórir háskólakennarar úr þeim hópi sem forgöngu höfðu 1974 um undirskriftasöfnunina undir kjörorðinu Varið land stefndu R Efnisskrá CIX Bls. fyrir ummæli í tveim greinum í S-blaði og bréfi R til háskóla- rektors. Nokkur af ummælunum voru ómerkt. Felld var niður refsing þar sem hegningarauki kæmi einn til greina, en refsing hefði ekki orðið þyngri þótt um sum ummælin hefði verið dæmt í máli, sem áður var til lykta leitt og háskólakennararnir höfðuðu ásamt „fleiri mönnum. Sýknað var af miskabótakröfu en R dæmdur til að greiða 25.000 kr. til að kosta birtingu dóms og 75.000 kr. í málskostnað. Einnig segir í dómnum, að hann skuli birta Í S ...........0. 00. 537 Sömu háskólakennarar stefndu G fyrir ummæli í tveimur greinum í S- blaði. Ummælin voru ómerkt. G sektaður um 10.000 kr. vegna nokkurra ummæla, sýknað var af miskabótakröfu (sératkvæði), en G gert að greiða 25.000 kr. til að kosta birtingu dóms. Þá var dæmt, að dóminn skyldi birta í S-blaði og G gert að greiða alls 80.000 kr. í málskostnað ........02000000 0 enn 672 Í blaðinu N birtust ummæli um forgöngumenn undirskriftasöfnunar- innar undir kjörorðinu Varið land, sem 12 úr þeim hópi töldu ærumeiðandi. Í dómsmáli voru ein ummæli ómerkt, þrenn ummæli talin á ábyrgð annarra en hins stefnda ritstjóra, en engin ummælanna, sem voru á hans ábyrgð, talin varða refsingu eða leiða til miskabóta eða greiðslu birtingarkostnaðar. Birta skyldi dóminn í N og ritstjórinn dæmdur til málskostnaðargreiðslu .. 1184 Í blaðinu A birtust ummæli svipuð og að ofan er lýst. Í dómsmáli voru tvenn ummæli ómerkt, en ekki talin varða refsingu. Sýknað var af bótakröfu og kröfu um greiðslu birtingarkostnaðar. Sýknað var af kröfu varðandi fern ummæli og málskostnaður felldur niður í héraði og fyrir Hæstarétti, en dæmt að dóminn skyldi birta í A. Ekki þurfti að stefna útgefanda A ..........0.000000... 1398 CX Yfirlit VI. YFIRLIT A. Fjöldi dóma og úrskurða 1. Einkamál Dómar í áfrýjuðum einkamálum 71 Dómar í kærðum einkamálum 14 Utivistardómar 32 Dómur um hafningu máls l 124 2. Opinber mál Dómar í áfrýjuðum opinberum málum 13 Dómar í kærðum opinberum málum 18 3 3. Urskurðir Hæstaréttar 3 158 B. Dómarar í Hæstarétti Mál dæmd í Hæstrétti af 3 dómurum Mál dæmd í Hæstarétti af 5 dómurum Úrskurðir 3 hæstaréttardómara Urskurðir 5 hæstaréttardómara Mál dæmd af S varadómurum Mál dæmd með einum varadómara AN o 158 oo 00 GO C. Skipting mála eftir héraðsdómstólum Bæjarþing Reykjavíkur Sjó- og verslunardómur Reykjavíkur Fógetaréttur Reykjavíkur Skiptaréttur Reykjavíkur Uppboðsréttur Reykjavíkur Sakadómur Reykjavíkur 1 Verðlagsdómur Reykjavíkur Bæjarþing Kópavogs Fógetaréttur Kópavogs Aukadómþing Mýra- og Borgarfjarðarsýslu Bæjarþing Akraness Fógetaréttur Akraness Sjó- og verslunardómur Snæfellsnes- og Hnappadalssýslu Landamerkjadómur sýslunnar Sakadómur sýslunnar Sjó- og verslunardómur Ísafjarðar Sakadómur Ísafjarðar Áreiðar- og vettvangsdómur Húnavatnssýslu = ON 00 En þm A 81 I I OR . þei Nan þm IN) > CXI Yfirlit Fógetaréttur sýslunnar 1 2 Bæjarþing Akureyrar 1 Aukadómþing Eyjafjarðarsýslu 1 Sakadómur sýslunnar 1 3 Fógetaréttur Þingeyjarsýslu 1 1 Aukadómþing Rangárvallasýslu 1 1 Aukadómþing Árnessýslu 2 0) Fógetaréttur sýslunnar 1 3 Uppboðsréttur Keflavíkurflugvallar 1 1 Bæjarþing Keflavíkur 2 Uppboðsréttur Keflavíkur 1 Sakadómur Keflavíkur 4 Aukadómþing Gullbringusýslu 1 Uppboðsréttur sýslunnar 1 9 Bæjarþing Hafnarfjarðar 3 Sjó- og verslunardómur Hafnarfjarðar 3 Sakadómur Kjósarsýslu 1 7 Sakadómur í ávana- og fíkniefnamálum 2 2 Alls 126(4) (1) Þar af 2 úrskurðir, sem fjallað var um í sama hæstaréttarmáli og bæjarþings- dóma. (2) Um þennan úrskurð var fjallað í sama hæstaréttarmáli og bæjarþingsdóm. (3) Um þennan úrskurð var fjallað í sama hæstaréttarmáli og dóm frá aukadóm- þingi. (4) Hér eru ekki taldir útivistardómar, dómur um að hæstaréttarmál sé hafið eða úrskurðir Hæstaréttar, alls 36 úrskurðir, en hins vegar, eins og segir Í neðanmáls- greinum hér á undan, koma fram 4 fógetaréttarúrskurðir, sem dæmt var um í Hæstarétti í sama máli og úrlausnir bæjarþings eða aukdómþings.