HÆSTARÉTTARDÓMAR ÚTGEFANDI HÆSTIRÉTTUR LI. BINDI 1980 REYKJAVÍK FÉLAGSPRENTSMIÐJAN H/F MCMLXXKI Reglulegir dómarar Hæstaréttar 1980. Björn Sveinbjörnsson. Forseti dómsins. Logi Einarsson. Varaforseti dómsins. Ármann Snævarr. Leyfi frá störfum 1. október til 31. desember. Benedikt Sigurjónsson. Magnús Þ. Torfason. Sigurgeir Jónsson. Þór Vilhjálmsson. Þorsteinn Thorarensen. Settur hæstaréttardómari frá 1. október til 31. desember. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Registur. I. MÁLASKRÁ. .„ Ásgeir M. Ásgeirsson gegn Kristjáni Grétari Mar- teinssyni og Brunabótafélagi Íslands. Útivistardóm- UP 2220 nr rss . Úlfar Örn Harðarson og Rúnar Smárason gegn Þresti Þórhallssyni. Útivistarðómur. Ómaksbætur .. . Verðlagsnefnd gegn Verzlunarráði Íslands, Kaup- mannasamtökum Íslands og Félagi íslenskra stór- kaupmanna. Ómerking. Frávísun. Sératkvæði .... „ Ákæruvaldið gegn Sigurði Mikaelssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald .................0000000. 00... . Ásmundur Ingimundarson og Halldór Guðmunds- son gegn Ólafi Erlingssyni. Útivistardómur. Ómaks- bætur ........0....000000 000 „ Halldór Þ. Briem gegn fjármálaráðherra f. h. ríkis- sjóðs. Útivistarðómur ..........02000000 000... - Járnsmiðjan Varmi h/f gegn Helga Bergs bæjar- stjóra f. h. Akureyrarbæjar. Útivistarðómur ...... . Sigurður Hjálmarsson gegn Baldvin Jónssyni og Hagtryggingu h/f. Bifreiðaárekstur, Skaðabótamál. Sératkvæði .............00..20.00 0... . Eysteinn Georgsson gegn Margréti Völu Grétars- dóttur. Hafning máls. Málskostnaður ............. Ákæruvaldið gegn Karli Börlös Jensen Árnasyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum .............. Gunnvör Rögnvaldsdóttir gegn Sveinbirni Kristjáns- syni og Guðrúnu Sigurðardóttur. Frestbeiðni. Mál fellt niður ..................000 0. Guðjón Styrkársson gegn Gjaldheimtunni í Reykja- vík, Frestbeiðni synjað. Mál fellt niður ............ Ákæruvaldið gegn Jóni Ólafssyni Friðgeirssyni. Skjalafals. Sýkna. Sýknukrafa ákæruvalds ........ Einar Sverrir Einarsson gegn dómsmálaráðherra, fjármálaráðherra og ríkissaksóknara f. h. ríkissjóðs. Gæsluvarðhald. Sýknað af skaðbótakröfu. Aðild .. Haukur Benediktsson gegn Einari M, Jóhannessyni. Lausafjárkaup. Sýknað af skaðabótakröfu. Van- reifun, Sératkvæði ...................000... Dómur Bls. A A 4 "A 13 16 17 17 18 ho út 31 32 33 66 vi 16. 17. 18. 19. 20. 21 22. 23. 24. 25. 26. 27. 29. 30. Málaskrá Ákæruvaldið gegn Kristjáni Viðari Kristjánssyni, Sævari Marinó Ciesielski, Tryggva Rúnari Leifssyni, Albert Klahn Skaftasyni, Erlu Bolladóttur og Guð- jóni Skarphéðinssyni. Manndráp. Gáleysi, Íkveikja. Skirlífisbrot. Þjófnaður. Fjársvik. Skjalafals. Rang- ar sakargiftir. Brot gegn 112, gr. alm. hegningarlaga. Ávana- og fíkniefni ............0....0. 0. Ákæruvaldið gegn Jóhanni Svavari Ísleifssyni. Kærumál. Dómssátt úr gildi felld ................ Óskar Gíslason og Sjóvátryggingarfélag Íslands h/f gegn Eysteini Guðmundssyni. Bifreiðaárekstur. Skaðabótamál. Sératkvæði ...................0.... Bragi Þór Stefánsson gegn Málningu h/f og Unn- steini Beck skiptaráðanda f. h. þrotabús Breiðholts h/f. Fjárnámsgerð úr gildi felld. Dómsátt. Sér- atkvæði ...........0...000. 0... Menntamálaráðherra og fjármálaráðherra f. h. rík- issjóðs gegn Þórshöll h/f. Skemmtanaskattur. Menn- ingarsjóðsgjald. Endurgreiðslukrafa. Sýkna ....... Sjófang h/f gegn Jökli h/f. Útivistardðómur ........ Böðvar Björnsson s/f gegn tollstjóranum í Reykja- vik, Aðflutningsgjöld. Tollskrá .................... Ákæruvaldið gegn Þórði Magnússyni. Bifreiðar. Nytjastuldur. Brot gegn umferðarlögum og áfengis- lögum. Sératkvæði .............00000000 0... Almennar Tryggingar h/f gegn Olíufélaginu h/f. Bifreiðar. Vátrygging ..............0.....0....0.. Ákæruvaldið gegn Hannesi Höjgaard Jónssyni. Þjófnaður, Fjársvik. Ítrekun ...............0..... Ákæruvaldið gegn Hannesi Höjgaard Jónssyni. Þjófnaður. Ítrekun ..............000.00 0000... Ákæruvaldið gegn Jóhanni Jóhannssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ..............0002000 0000. . Kristján Guðmundsson gegn Stykkishólmshreppi, Skipasmíðastöðinni Skipavík h/f og samgönguráð- herra f. h. samgönguráðuneytisins. Samningar. Stjórnsýsla. Vanhæfi stjórnvalds. Sératkvæði .... Guðjónina Jóhannesdóttir f. h. dánarbús Margrétar Jóhannesdóttur gegn skiptaráðandanum í Kópa- vogskaupstað f. h. dánarbús Ole Omundsen og Skúla Pálssyni hæstaréttarlögmanni f. h. erfingja Ole Omundsen: Sverre Jensen, Áslaug Davidsen, Marie Pedersen, Grace Haugen og Harry Warhaug og gagnsök, Búskipti. Krafa um ráðskonulaun. Sýkna. Almennar Tryggingar h/f gegn Ólafi Pálssyni og Dómur *% 29 ?% 284 29 a % % % Bls. 89 673 675 681 686 698 698 102 713 722 733 742 745 768 31. 32. 33. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 46. 4t. 48. Málaskrá Jóhanni Guðmundssyni. Vátrygging. Húftrygging flugvélar. Vextir. Sératkvæði ..........000.0..0... Borgarstjórinn í Reykjavík vegna Húsatrygginga Reykjavíkur gegn Iðnaðarbanka Íslands h/f, Félagi íslenskra iðnrekenda og Landssambandi iðnaðar- manna og gagnsök. Vátrygging. Málsástæður ...... Daníel Friðriksson gegn Vélsmiðju Hafnarfjarðar h/f. Kaupgjaldsmál ........0.00000. 0000. Lúðvík J. Hauksson gegn Vélsmiðju Hafnarfjarðar h/f. Kaupgjaldsmál ..........0..0000 00... . Katrín Indiana Valentinusdóttir gegn þrotabúi Óm- ars Egilssonar. Kærumál. Hjón. Búskipti .......... Ingibjörg Eggertsdóttir gegn Eggert Ó. Sigurðs- syni, Sigurði Eggertssyni og Böðvari Bragasyni, skiptaráðanda í Rangárvallasýslu. Kærumál. Skipta- Mál ..........0000 ens Einar Th. Hallgrímsson gegn Ólafi Ragnari Sig- urðssyni, Karli Helgasyni og Magnúsi Ásgeirssyni. Skaðabótamál. Sýkna ........0c..eeeen een Grétar Haraldsson og Þengill s/f gegn Gjaldheimt- unni í Reykjavík. Lögtak .........0000000.0....... Ákæruvaldið gegn Guðmundi Antonssyni og Grétari Þórarni Vilhjálmssyni. Manndráp. Gáleysi. Líkams- árás. Þjófnaður. Sératkvæði ............0..000000... Ákæruvaldið gegn Hallmari Thomsen. Skjalafals .. Eiríkur Ásmundsson gegn Síldarvinnslunni h/f. Lög- bannskröfu synjað. Sératkvæði ................... Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs vegna Vegagerðar ríkisins gegn Guðmundi Magnússyni og Hlyni Þór Magnússyni, eigendum Leirvogstungu í Mosfells- sveit, og gagnsök, Vegir. Eignarnám. Vextir ...... Ákæruvaldið gegn Herði Thor Morthens. Kærumál. Gæsluvarðhald ..........00..002000 00 Jóhann Egilsson gegn Þórdísi Rögnvaldsdóttur. Kærumál. Frávísun .........00.00200 0000. Ákæruvaldið gegn Erlu Bjarnadóttur. Kærumál. Skipun verjanða .........02.000.0 0000 n . Friðrik Haraldsson gegn Guðmundi Þórðarsyni. Úti- vistardómur ............2.00. en se er Sigurjón Ragnarsson gegn Árna Grétari Finnssyni hrl. f. h. dánarbús Guðna Ívars Oddssonar. Úti- vistardómur. Ómaksbætur ............0.00.000.0.... Gunnvör Rögnvaldsdóttir gegn Sveinbirni Kristjáns- syni og Guðrúnu Sigurðardóttur. Útivistardómur .. Húsamiðlun s/f gegn Jóni Auðuns. Útivistardómur 4 20 23 % % t% 14 VII Bls. 718 187 812 819 827 833 839 880 883 909 916 920 941 943 946 948 948 949 949 49. 50. öl. 52. 53. 54. 53. 56. 5t. 58. 59. 60. 6l. 62. 63. 64. Málaskrá Blaðaturninn h/f gegn Lása Kokk h/f. Útivistar- AÓMUr ......0000000 0000 Kristín Stefánsdóttir gegn Kristni Björnssyni hér- aðsdómslögmanni. Útivistardómur „............... Ragnar Guðmundsson gegn Ruth Einarsdóttur og Kristínu Kristjánsdóttur. Kærumál. Frávísunar- dómur úr gildi felldur ................00000000.000.. Sigurður M. Helgason skiptaráðandi f. h. dánarbús Guðmundar Jóns Magnússonar gegn Hreiðari Svav- arssyni og Jóni Skaftasyni yfirborgarfógeta, skipta- ráðanda f. h. dánarbús Margeirs Jóns Magnússonar. Skipti. Ógildi samnings .............00...000.0.... Stálvinnslan h/f gegn Andrési Haraldssyni. Kaup- gjaldsmál ..................000 0000 Ákæruvaldið gegn Una Þóri Péturssyni. Fiskveiða- brot. Lögskráning sjómanna .........00000000.00.. Sigurður Ólafur Kristinn Þorbjarnarson gegn Lúther Garðari Sigurðssyni. Kærumál. Óskipt bú. Krafa um búskipti ..............00.0000 ee se Valur Sigurbergsson gegn Þorsteini Þórarinssyni. Bætur vegna uppsagnar í starfi. Fjárnámsgerð vís- að frá Hæstarétti ....................0...0000.0.. Sigurður og Júlíus h/f gegn Jóni M. Bjarnasyni og Kristni Einarssyni og gagnsök. Verksamningar. Til- boð undirverktaka. Sératkvæði ................... Ákæruvaldið gegn Jennýju Grettisdóttur. Mann- dráp. Sératkvæði ...............00000. 000... Haukur Sveinsson gegn ríkissaksóknara og fjár- málaráðherra f. h. ríkissjóðs og ríkissaksóknari og fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn Hauki Sveins- syni og Loga Guðbrandssyni hæstaréttarlögmanni. Gæsluvarðhald. Skaðabótamál. Sýkna. Lögmanns- laun 2... Félagsmálaráðherra f. h. félagsmálaráðuneytisins gegn Jóni Skaftasyni yfirborgarfógeta, skiptaráð- anda í Reykjavík. Kærumál. Réttarneitun ........ Einar Valur Ingimundarson gegn heilbrigðisráð- herra og fjármálaráðherra f. h, ríkissjóðs. Opinberir starfsmenn. Ráðningarsamningur. Skaðabótamál .. Anna Guðmundsdóttir gegn Sigurði Guðmundssyni og gagnsök. Verksamningur. Byggingargallar. Skaðabætur. Sératkvæði ................0000...... Íslenzkt verktak h/f gegn Auðkúluhreppi. Aðstöðu- gjald. Lögtaksúrskurður úr gildi felldur. Sératkvæði Ákæruvaldið gegn Svavari Kristjónssyni, Guðjóni Dómur % % t% 1% % A 134 1% 2% 2) % % % 1% Bls. 976 950 951 957 968 976 992 998 1008 1021 1034 1065 1068 1091 1115 65. 66. 67. 69. 70. 11. 72. 73. "á. 75. 76. 7. 78. Málaskrá Kristni Pálssyni, Ingólfi Bárðarsyni, Ingva Rafni Jóhannessyni, Jóni Páli Guðmundssyni og Árna Brynjólfssyni. Ákæra fyrir verðlagsbrot. Sýkna .... Ákæruvaldið gegn Þórði Gröndal, Jóni Þórarni Sveinssyni, Steinari Steinssyni, Sveini A. Sæmunds- syni og Guðjóni Tómassyni. Ákæra fyrir verðlags- brot. Sýkna ......020e.eeeeesserrss Pylsuskálinn s/f gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík. Mál fellt niður. Málskostnaður ..........0000000.. Fiskveiðasjóður Íslands gegn Hraðfrystistöðinni h/f, Samábyrgð Íslands á fiskiskipum og Vélbátatrygg- ingu Reykjaness. Úthlutun uppboðsandvirðis ...... . Kjartan Gunnarsson, Geir Waage, Anna K. Jóns- dóttir og Tryggvi Agnarsson gegn Garðari Mýrdal, Eiríki Brynjólfssyni, Jóni Guðna Kristjánssyni, Gunnlaugi Ástgeirssyni og Halldóri Ármanni Sig- urðssyni og gagnsök. Lögmæti félagsfundar. Fundar- sköp. Lögbann ........200000000 00. nn nn Hörður Ólafsson gegn Heildverzlun Guðbjörns Guð- jónssonar. Kærumál. Málflutningslaun. Gerðardóm- ar. Frávísunar- og ómerkingarkröfu hrundið. Úr- skurður stjórnar Lögmannafélags Íslands ........ Jón L. Guðnason gegn Högna Ágústssyni og Jónínu Guðmundsdóttur og gagnsök. Skaðabótamál ...... Ákæruvaldið gegn Sigurði Markúsi Sigurðssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ...........000000..000.. Kristinn Einarsson hæstaréttarlögmaður f. h. Silv- ano Burgassi gegn G. Albertsson, útflutningsverzlun og vörumiðlun. Kröfu um málskostnaðartryggingu fyrir Hæstarétti hafnað .............0..00..0000... Ákæruvaldið gegn Friðrik Björnssyni og Árna Pét- urssyni Lund. Ómerking. Heimvísun. Sératkvæði .. Kristján Júlíusson gegn Skúla Thoroddsen, Ingi- björgu Einarsdóttur og Halldóru Gísladóttur. Kæru- mál. Frávísunardómur að hluta úr gildi felldur .... Ákæruvaldið gegn Bjarna Leifi Péturssyni. Kæru- mál. Gæsluvarðhald ............020000 00... Bæjarsjóður Hafnarfjarðar gegn Hraðbraut s/f. Skaðabótamál. Verksamningur. Orsakasamband. Sönnun. Ábyrgð. Samdómendur. Sératkvæði ....... Kjartan Jónsson gegn Veiðifélagi Þverár. Leigu- samningur. Verðtrygging. Sératkvæði ............. Jón Þorkelsson, Málfríður Þorkelsdóttir, Sigríður Þorkelsdóttir, Pétur Geirsson, Jón Helgason og Hvalfjarðarhreppur, eigendur Litla-Botns, gegn Dómur t% 1% 2% ?% IX Bls. 1126 1146 1167 1168 1180 1198 1207 1222 1224 1225 1232 1236 1239 1291 79. 80. gl. 82. 85. 86. st. „ Raffell h/f gegn fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs. 89. 90. 91. 92. Málaskrá Helga Eyjólfssyni, eiganda Stóra-Botns, og gagnsök. Ómerking. Heimvísun ................0..0000. Kári Einarsson gegn Almennum Tryggingum h/!t. Vátrygging. Húftrygging flugvélar ............... Ákæruvaldið gegn Jóhannesi Bjarnasyni. Íkveikja. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfengis- lögum ..........200000 000 Ákæruvaldið gegn Hjálmari Andrési Jónssyni. Kærumál. Dómsátt úr gildi felld .................. Kirkjusandur h/f gegn Gunnari I. Hafsteinssyni og gagnsök. Samningar. Fiskkaup ............0.0...... . Ákæruvaldið gegn Guðmundi Ómari Friðleifssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfengislög- UM 20.22.2000 . Þorvarður Guðmundsson gegn Bátaverkstæði Gunn- laugs og Trausta s/f. Samningar, Skuldamál. Vextir Raðhús h/f gegn Frosta Frostasyni. Kærumál. Vanhæfi dómara. Ómerking. Heimvísun .......... Félag íslenskra atvinnuflugmanna gegn Vinnuveit- endasambandi Íslands vegna Flugleiða h/f. Kæru- mál. Félagsdómur. Kröfu um frávísun hrundið. Sér- atkvæði ..................00. A gegn B. Ógildi samnings. Misneyting ............ Lögtak. Skattamál, Sératkvæði ................... Ákæruvaldið gegn Eðvarð Lövdahl. Kærumál. Gæsluvarðhald ...............00000... 0. Sigríður Magnúsdóttir gegn Ormari Þorgrímssyni og skiptaráðandanum í Árnessýslu. Kærumál. Skipta- mál. Kröfu um búskipti vegna hjónaskilnaðar synjað Sigurbjörn Sigmarsson gegn Svanhildi Sigfúsdóttur, Eddu Ólafsdóttur, Sigríði Ólafsdóttur, Jóni Ólafs- syni, Sigfúsi Ólafssyni, Ragnari Eiríkssyni og Sigur- laugu Ólafsdóttur og Sigurlaug Ólafsdóttir gegn Sigurbirni Sigmarssyni, Svanhildi Sigfúsdóttur, Eddu Ólafsdóttur, Sigríði Ólafsdóttur, Jóni Ólafssyni, Sig- fúsi Ólafssyni og Ragnari Eiríkssyni og Svanhildur Sigfúsdóttir, Edda Ólafsdóttir, Sigríður Ólafsdóttir, Jón Ólafsson, Sigfús Ólafsson og Ragnar Eiríksson gegn Sigurbirni Sigmarssyni. Ábúðarréttur. Sýknað af skaðabótakröfu. Sératkvæði .................... Bjarni Þ. Guðmundsson gegn úthlutunarmönnum atvinnuleyfa leigubifreiðastjóra í Reykjavík, sam- gönguráðherra og Ármanni Magnússyni. Kærumál. Vitnaskylda ....................... 0000 Dómur t% % :% '% t% 2% 2% 2% 2% ?% 26) %% I% Bls. 1317 1329 1344 1360 1362 1378 1396 1405 1409 1415 1426 1446 1451 1455 1474 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. Málaskrá Valdstjórnin gegn Sævari Erni Helgasyni. Kærumál. Bráðabirgðaöðkuleyfissvipting. Radarmælingar Ákæruvaldið gegn Hinrik Jóni Þórissyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ...........0.00000 00... Ákæruvaldið gegn Magnúsi Helga Kristjánssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald .............0..0000.00... Hulda Þorvaldsdóttir gegn Þórði Ragnarssyni. Kærumál. Skiptamál .........00.0000 00... nn. Ákæruvaldið gegn Viðari Björnssyni. Þjófnaður. Til- FAUN ........0 0. Ákæruvaldið gegn Guðmundi Jóhannesi Kristjáns- syni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfeng- islögum. Ítrekun ..........000.0000 000. enn Geir Gunnar Geirsson og Guðbjörn Guðjónsson gegn Einari Matthíasi Einarssyni. Kærumál. Frá- vísunardómur staðfestur ........0.20000000. 00... Ákæruvaldið gegn Þorfinni Kristjánssyni. Ómerk- ing. Heimvísun ...........00.00 00. n een Ákæruvaldið gegn Guðbergi Guðjónssyni. Þjófnaður Ákæruvaldið gegn Steven Arthur March. Kærumál. Gæsluvarðhaldsúrskurður úr gildi felldur ......... Arndís Sigurðardóttir gegn Guðlaugi Kristóferssyni og gagnsök. Fasteignakaup. Riftun .............. Fasteignahöllin gegn Jósef Guðbjarnarsyni. Kæru- mál. Frávísun .........2000.0 nes Hörður Ólafsson hæstaréttarlögmaður gegn Lög- mannafélagi Íslands. Útivistardómur. Ómaksbætur . Auður Björg Sigurjónsdóttir f. h. ólögráða sonar síns Sigurðar Kristinssonar gegn Steingrími Guð- mundssyni. Útivistardómur .........0..0.0000000.0. Landflutningar h/f gegn Þorgeiri Þorkelssyni. Skaðabótamál ............00... 00 enn Ákæruvaldið gegn Jóni Guðlaugssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald. Geðheilbrigðisrannsókn ........... Steinunn Agla Gunnarsdóttir og Guðrún Gunnars- dóttir gegn Auði Sigurðardóttur Wölstad, Arnþóru Sigurðardóttur, Þorsteini Sigurðssyni, Kristrúnu Haraldsdóttur og Guðmundi Helga Haraldssyni Í. h. dánarbús Sigurðar Jónssonar. Frávísun .......... Holberg Másson gegn dómsmálaráðuneytinu. Kæru- mál. Afplánun refsivistar samkv. erlendum dómum. Sératkvæði ...........0200000.. nn Ákæruvaldið gegn Halldóri Sævari Kristjánssyni. Ákæra um brot gegn umferðarlögum og áfengislög- um. Sýkna. Sératkvæði .........0000000 000... Dómur Ao Ao Ao XI Bls. 1479 1483 1485 1489 1491 1501 1510 1515 1519 1522 1527 1542 1544 1544 1545 1558 1560 1568 1572 XII 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. Málaskrá Ákæruvaldið gegn Jóni Bergmann Ingimagnssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum. Ökuhraði .... Jónas Haraldsson og Guðný Jónsdóttir gegn Lands- banka Íslands og Seðlabanka Íslands til réttargæslu og gagnsök. Áfrýjunarleyfi. Frávísun. Sératkvæði . Hannes Pétursson gegn Akurey h/f. Verksamning- ur. Dráttur á verkframkvæmdum. Skaðabætur .... Haraldur Jóhannesson gegn Fasteignatorginu. Fast- eignaviðskipti. Söluþóknun ..............0.0...000.. Hermann Sigurðsson gegn Gerald Hásler. Fast- eignakaup. Gallar. Sýknað af skaðabótakröfu. Sér- atkvæði ................0...0 000 Ákæruvaldið gegn Bjarna Leifi Péturssyni. Skjala- fals ...........0..0 00 Ákæruvaldið gegn Þorvaldi Ara Arasyni. Kærumál. Lögmannsréttindi ..............000.000..... Sveinn Aðalsteinsson gegn Þórarni Steingrímssyni. Hafning máls. Málskostnaður .................... Ákæruvaldið gegn Erni Sigfússyni. Kærumál. Gæslu- varðhald ...............2.2000000 00. Ingimar Eydal og Brunabótafélag Íslands gegn dán- arbúi Jóns Þórs Egilssonar. Bifreiðaárekstur, Um- ferðarlög. Sératkvæði ............0..0.......... Eiríkur Ketilsson gegn Jóni Skaftasyni, skiptaráð- anda í Reykjavík, vegna sjálf sín og þrotabús Júlíus- ar Helgasonar. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Skipta- lok... Ákæruvaldið gegn Bernharði Smára Jónssyni. Bif- hjól. Brot gegn umferðarlögum. Ítrekun .......... Ákæruvaldið gegn Bergþóri Guðjónssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfengislögum. Ítrekun James B. Campbell gegn Ingu Arnórsdóttur. Óvígð sambúð. Kaupkrafa. Vextir. Löghald .............. Hallgrímur Valur Hafliðason gegn Guðmundi Lárus- syni og Sigríði Skarphéðinsdóttur. Úrskurður um út- burð. Áfrýjun. Frávísun, Sératkvæði .............. Ákæruvaldið gegn Bjarna Magnúsi Aðalsteinssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfengislög- um. Ítrekun ............0.0002. 0000 Z-húsgögn h/f gegn Z s/f. Firma. Vörumerki. Sér- atkvæði ..................0 0000. Jón Hilmar Magnússon, Helga Guðrún Hilmarsdótt- ir og Hulda Fjóla Hilmarsdóttir gegn Gunnari Ás- geirssyni h/f. Útivistardómur ..................... Dánarbú Gísla Marinóssonar gegn Jóni Oddssyni. Dómur %0o Ao Ao "Ao '%0 1%0 1%0 "Ao 20 *0 2%40 *A0 *Ao A 20 3%0 #40 Bls. 1578 1585 1596 1621 1627 1642 1647 1651 1651 1654 1669 1673 1680 1692 1702 1707 1715 1725 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150. Málaskrá XTlIl Dómur Bls. Útivistarðómur ..........0...0000 00 84, 1725 Landeigendafélag Laxár og Mývatns gegn Páli Magnússyni. Útivistardómur. Ómaksbætur ........ 34, 1726 Páll Magnússon gegn Landeigendafélagi Laxár og Mývatns. Útivistardómur .............0.00000000.. 34, 1726 Ákæruvaldið gegn Kristjáni Péturssyni. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum. Ökuhraði. Sératkvæði .. A, 1727 Leifur Sveinsson gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík og gagnsök. Lögtak. Skattamál. Skyldusparnaður. Afturvirkni laga. Sératkvæði .................2.... 4, 1732 Ákæruvaldið gegn Boga Brynjari Jónssyni. Hylming % 1744 Gestur Janus Ragnarsson gegn bæjarfógetanum í Neskaupstað. Hafning máls. Málskostnaður ....... 84, 1748 Trésmiðjan Hvammur s/f gegn bæjarfógetanum í Neskaupstað. Lögtaksgerð úr gildi felld .......... 64 „ 1749 Ákæruvaldið gegn Erlu Bjarnaðóttur. Kærumál. Kröfu um, að dómari víki sæti, hrundið .......... 1, 1751 Sjóvátryggingarfélag Íslands h/f gegn Jóhanni Ólafssyni. Bifreiðar. Umferðarlög. Vátrygging. Skaðabætur .............2.0000 0000... 114, 1754 Félagsmálaráðherra og fjármálaráðherra f. h. ríkis- sjóðs og hreppsnefnd Fellahrepps f. h. hreppsins gegn Halldóri Vilhjálmssyni. Stjórnsýsla. Ógild stjórnarathöfn. Framkvæmd eignarnáms .......... 114, 1763 Þórður Jóhannesson gegn Árna Ingibjörnssyni. Vinnuslys. Skaðabótamál ...........00000000000.0.. 114, 1775 Ákæruvaldið gegn Jóni Jónssyni. Skjalafals ...... 124, 1791 Véltak h/f gegn Hnit h/f. Mál fellt niður. Máls- kostnaður ............0220000 00 rs sn 174, 1794 Ákæruvaldið gegn Guðmundi Steinssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald ...........2.02000000 nn. 174, 1794 Samgönguráðherra f. h. hafnarmálastofnunar ríkis- ins og fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs gegn Grími Guttormssyni og gagnsök. Vinnusamningur ....... 194, 1797 Ævar Guðmundsson gegn Guðmundi Eyþórssyni. Kærumál. Frávísun ........0000000 0000... 184, 1806 Hreppsnefnd Grímsneshrepps gegn Helga Steinari Karlssyni. Lögveð. Synjað um lögtak. Sératkvæði . 184, 1809 Alþýðuhúsið h/f gegn Þorvaldi Ara Arasyni. Uppboð. Ómerking. Heimvísun ...........00..0. 00... 204, 1811 Ingvar Björnsson gegn bæjarstjóranum í Hafnar- firði f, h. bæjarstjórnar Hafnarfjarðar. Sáttir. Sátta- umleitun. Ómerking. Heimvísun. Sératkvæði ...... 264, 1817 Ákæruvaldið gegn Emil Grétari Ásgeirssyni. Þjófn- AÐUP ......20.000000n ser 264, 1827 XIV Málaskrá Dómur Bls. 151. Ákæruvaldið gegn Birni Vilmundarsyni. Skjalafals 27, 1831 152. Ákæruvaldið gegn Birni Ragnari Morthens. Skjala- fals ......20..02020 000 27%, 1892 153. Hjörtur Aðalsteinsson gegn Svani Pálssyni. Mál fellt niður. Málskostnaður .............0.00.00..... 284, 1896 154. Guðrún Austmar Sigurgeirsdóttir gegn Birni Magn- ússyni f. h. Faxa h/f vegna þrotabús Franklins Friðleifssonar. Mál fellt niður. Málskostnaður .... 155. Sæljón h/f gegn Kristjáni Jenssyni. Útivistardómur 156. Hildur Eysteinsdóttir gegn Margréti Lilju Guð- mundsdóttur. Útivistardómur ..................... 14, 1898 157. Ákæruvaldið gegn Gústaf Grönvold. Bifreiðar. Brot gegn umferðarlögum og áfengislögum ............ 14 158. Úrsúla Margrét Kristjánsdóttir gegn Þórði B. Bach- mann, Björgu Kristófersdóttur og Brunabótafélegi Íslands. Bifreiðaárekstur. Skaðabótamál. Sérat- kvæði ...............00 0000 159. Garðhús h/f gegn bæjarstjóranum í Grindavík f. h. bæjarsjóðs. Skaðabótamál ........................ 4, 1920 160. Ingibjörg Pálsdóttir gegn Hallgrími Magnússyni. Byggingargallar. Skaðabótamál. Sératkvæði ...... 4, 1927 161. Ákæruvaldið gegn Sigurði Erni Ingólfssyni. Kæru- mál. Farbann, Heimvísun ........................ 44, 1946 162. Gjaldheimtan í Reykjavík gegn Halldóri E. Malm- berg. Skattamál. 12. gr. lögtakslaga nr. 29/1885. Sératkvæði ....................0.0 nn 163. Steinunn Agla Gunnarsdóttir og Guðrún Gunnars- dóttir gegn Auði Sigurðardóttur Wölstad, Arnþóru Sigurðardóttur, Þorsteini Sigurðssyni, Kristrúnu Haraldsdóttur, Guðmundi Helga Haraldssyni og Jóni Skaftasyni yfirborgarfógeta, skiptaráðanda í Reykjavík f. h. dánarbús Sigurðar Jónssonar. Lífs- gjöf. Sératkvæði ...................0.0. 00... 114, 1955 164. Ólafur Rúnar Gunnarsson gegn Birni Önundarsyni. Bifreiðaárekstur. Útivist áfrýjanda í héraði ...... 114, 1958 165. Sigurður Helgason hæstaréttarlögmaður f. h. um- boðsmanna lista óháðra kjósenda í Reykjaneskjör- dæmi, V-listans, gegn útvarpsráði. Lögbann. Frá- VÍSUN .....0..0..0000 000 1%, 1961 166. Meyvant Meyvantsson gegn Steypustöðinni h/f. Um- boð. Skuldamál. Vextir .............0..0..0000000... 164, 1968 167. Hans Kristinsson gegn Gunnari Einarssyni. Uppboð. Skuldabréf. Sératkvæði ...............0...00..... 164, 1974 168. Ákæruvaldið gegn Sigurði Erni Ingólfssyni. Kæru- mál. Farbann ...........00.0.2.0.. 0... nn 184, 1979 1897 1898 tu st AN 19 1899 bn to 1905 sa 0 „ 1948 11. NAFNASKRÁ. A. Einkamál. A 1415 Almennar Tryggingar h/f ..........2.00.0 0000... 713, 778, 1329 Akurey h/f ..........220000 0000 1596 Akureyrarbær ..........02002 00. 17 Alþýðuhúsið h/f ................2.0 000 1811 Andrés Haraldsson ...........000000 000 968 Anna Guðmundsdóttir ..........2.0002.0. enst 1091 Anna K. Jónsdóttir ...........2.200000 00... e nr 1180 Arndís Sigurðardóttir ...........2.220200...0ð nn 1527 Arnþóra Sigurðarðóttir ............00..02200 0... 1955 Áslaug Daviðdsen ............0.%.000 000 768 Auðkúluhreppur ........200000. 00 ene 1115 Auðuns, JÓN .......0.0000 000 949 Auður Sigurðardóttir Wölstad ..........0...000000000000.. 1560, 1955 Auður Björg Sigurjónsdóttir ............00.000 0000 0n 00. 1544 Ármann Magnússon .........0..0000 0000 1474 Árni Grétar Finnsson hæstaréttarlögmaður .................. 948 Árni Ingibjörnsson ...........000.00 0. sr 1775 Ásgeir M. Ásgeirsson ..........0..0000 0000 ner 1 Ásmundur Ingimundarson ........0..20 0000 senn 16 B 0... 1415 Bachmann, Þórður B. ......0..200002 00 ens 1905 Baldvin Jónsson .......20.00000 ne 18 Bátaverkstæði Gunnlaugs og Trausta s/f ..........00........ 1396 Beck, Unnsteinn, skiptaráðandi .........2..2.0200000 00... 0... 681 Bergs, Helgi, bæjarstjóri ...............020000 00... 17 Birgir Harðarson ..........00.0000 sense 951 Bjarni Þ. Guðmundsson ........2..0.22. 0. ens 1474 Björn Magnússon .........0.0. 0000. nn sn 1897 Björn Önundarson ............00... 0000 ðn nn 1958 Blaðaturninn h/f ............0000.0 0200 lð nn 950 Borgarsjóður Reykjavíkur ...........220000 000... n nn 791 Borgarstjórinn í Reykjavík ..........0220000 000. nn 0 787 Bragi Þór Stefánsson .........0.0.0. 0. ss snert 681 Breiðholt h/f, þrotabú ..........0000000 00 nn 681 Briem, Halldór Þ. ...........200002 000 enn 17 Brunabótafélag Íslands ............00.0000 0000... 1, 1654, 1905 Burgassi, Silvano ..........0.0000 0000 nað 1224 XVI Nafnaskrá Bls. Bæjarfógetinn í Neskaupstað .........0..000000 0000... 1748, 1749 Bæjarsjóður Grindavíkur ..............0.0.... ee sver ss. 1920 Bæjarsjóður Kópavogs ........00.....ssss nn 1239 Bæjarstjórinn í Grindavík ..............000000 0000 e0 sn 1920 Bæjarstjórinn í Hafnarfirði .................00.000000000 00... 1817 Bæjarstjórn Hafnarfjarðar .................0.00. 00... n 1817 Böðvar Bragason skiptaráðandi ...............0000.0.000000.. 833 Böðvar Bjarnason s/f ............00....n sens 698 Campbell, James B. ........020000000 ee nsss 1692 Daníel Friðriksson ..............0....s.ssss ss 812 Davidsen, Áslaug ...............00...n een 768 Dánarbú Gísla Marinóssonar .............0.220. 000... 0... 1725 Dánarbú Guðmundar Jóns Magnússonar .........0000000000.. 957 Dánarbú Guðna Ívars Oðdssonar ...........000.000.0. 948 Dánarbú Jóns Þórs Egilssonar .............000.0.0000000000.. 1654 Dánarbú Margeirs Jóns Magnússonar ...........0000000.00.000.. 957 Dánarbú Margrétar Jóhannesdóttur ............000000000.... 768 Dánarbú Ole Omundsen ............00..0.0.s seen 768 Dánarbú Sigurðar Jónssonar ...........00000.0000.00... 1560, 1955 Dómsmálaráðherra ............0....e.seesssssss 41 Edda Ólafsdóttir .............0002.08..0 ene 1455 Eggert Ó. Sigurðsson ................00... enn 833 Eigandi Stóra-Botns ............0.200..e seven 1317 Eigendur Leirvogstungu ............02....0000 en sn 920 Eigendur Litla-Botns ............02..0.0 es. ess 1317 Einar Matthías Einarsson .............000...0 0. sn n 1510 Einar Sverrir Einarsson .............2.0000 00. es sn 41 Einar Th. Hallgrímsson .............0.000. 0... een 839 Einar Valur Ingimundarson ...........00000 00 ss sens 1068 Einar M. Jóhannesson ..........2000... seen ses 66 Eiríkur Ásmundsson ...........0..0000. 00. 916 Eiríkur Brynjólfsson ............2000000 0. sess ss sr 1180 Eiríkur Ketilsson ..........0.0000..e ess 1669 Eydal, Ingimar ............00000.00.sssss ss 1654 Eysteinn Georgsson .........00000.00 000 ns 24 Eysteinn Guðmundsson ............0...esees sess 675 Fasteignahöllin ..................00...eesesss 1542 Fasteignatorgið .............00200000 000 sn ss 1621 Faxi h/f .........0.000000 0000 nes 1897 Fellahreppur ............020200.0.sssssssss ss 1763 Félag íslenskra atvinnuflugmanna .........0.0000. 0... 0. 1409 Félag íslenskra iðnrekenda ..............0..20.. 00 ss... 191 Félag íslenskra stórkaupmanna ..........2000.0. 0000... 2 Félagsmálaráðuneyti ............20......ees eens 1065 Félagsmálaráðherra ...........e.esessessses 1065, 1763 Nafnaskrá XVII Bls. Fiskveiðasjóður Íslands ................0..00. ee ner 1168 Fjármálaráðherra ............ 17, 46, 686, 920, 1034, 1426, 1763, 1797 Flugleiðir h/f ...............0..2..... eens 1409 Franklín Friðleifsson, þrotabú .........0000000 000. 00... 1897 Friðrik Haraldsson .................eeesen ss 948 Frosti Frostason .........2002020020n0 ess 1405 G. Albertsson, útflutningsverslun og vörumiðlun ............. 1224 Garðar Mýrdal ............2..20.0eeeesesss 1180 Garðhús h/f .............00000. ens 1920 Geir Gunnar Geirsson ..........2..seesss ss 1510 Geir Waage ..........200000.00.ns nn 1180 Gerald Hásler ..............2.2.0.00 0. sens 1627 Gestur Janus Ragnarsson ..........020.2.0 0. senn 1748 Gísli Marinósson, dánarbú ............20000.. seen ss 1725 Gjaldheimtan í Reykjavík ................ 32, 880, 1167, 1732, 1948 Grace Haugen ............22.0... 0 sens 768 Grétar Haraldsson ...........0...02.. 2... 880 Grímsneshreppur ..........02.00.. 0. n nn 1809 Grímur Guttormsson .......20000.02.00 0 1797 Guðbjörn Guðjónsson, heildverslun .................... 1198, 1510 Guðjón Styrkársson .........020.00000 000 nn 32 Guðjónína Jóhannesdóttir ...............0.200.02. 000... 768 Guðlaugur Kristófersson ................0000 0000... 1527 Guðmundur Eyþórsson ............0..200. 000 ð 1806 Guðmundur Helgi Haraldsson ..............000... 0000... 1560, 1955 Guðmundur Lárusson ...........2.0.0.00. 0 ns 1702 Guðmundur Magnússon ..........0....0.0.0 000 920 Guðmundur Jón Magnússon, dánarbú ............00.00..00... 957 Guðmundur Þórðarson ..........000000 0... 0 0 nn 948 Guðni Ívar Oddsson, dánarbú ................. 0000... nn 948 Guðný Jónsdóttir ...............0.0.00. 0... nn 1585 Guðrún Gunnarsdóttir ............0.200000000 00... 1560, 1955 Guðrún Sigurðarðóttir ..................0.00000 0... 31, 949 Guðrún Austmar Sigurgeirsdóttir ...................0...0.0... 1897 Gunnar Ásgeirsson h/f ...........020....0 00... 1725 Gunnar Einarsson ...........2.20000.s sr 1974 Gunnar I. Hafsteinsson ................2.00 0... 1362 Gunnlaugur Ástgeirsson ................0000 0 1180 Gunnlaugur og Trausti s/f, bátaverkstæði ................... 1396 Gunnvör Rögnvaldsdóttir ...............2.20.0.0 0. e.s. 31, 949 Hafnamálastofnun ríkisins .................0..0.... 0... 0... 1797 Hafnarfjarðarkaupstaður .............0.220. 000... 1817 Hagtrygging h/f ............000200 0000 0 nr 18 Halldór Þ. Briem ..........2200. 00. s ns 17 Halldór Guðmundsson ............002000 nes 16 XVIII Nafnaskrá Bls Halldór E. Malmberg ............20200 0. eð nr 1948 Halldór Ármann Sigurðsson ........000.0.0... nn 1180 Halldór Vilhjálmsson ............00000.. sn sn 1763 Halldóra Gísladóttir ..............2020..00. 00... 1232 Hallgrímur Valur Hafliðason ...........0..2.00.. 0. enn. 1702 Hallgrímur Magnússon ...........2.0000 00 0r ns 1927 Hannes Pétursson ..........0.0000000 ner 1596 Hans Kristinsson ...........02.00200 00 nnsð nr 1974 Haraldur Jóhannsson .............000000 00. ss 1621 Harry Warhaug ............20202. 0200 n 768 Haugen, Grace ............200000 0... sr 768 Haukur Benediktsson ............0.000.. 05 .n sn 66 Heildverslun Guðbjörns Guðjónssonar .............2..... 1198, 1510 Heilbrigðisráðherra ................20.2020.0 00... 1068 Heilbrigðisráðuneyti ..............0.......20. 0000. 1068 Helga Guðrún Hilmarsdóttir .............200000 0200 00... 1725 Helgi Bergs bæjarstjóri ..............0.00.000 0... en 17 Helgi Eyjólfsson ..........00...2..00.0.n er 1317 Helgi Steinar Karlsson ...........0....0.0.. 0. sn nn 1809 Hermann Sigurðsson ..........2.200000 0. 1627 Hildur Eysteinsdóttir ...............0.0%..00. 2000 1898 Hjörtur Aðalsteinsson ...........0.0.0..00.. 0. senn 1895 Hlynur Þór Magnússon ..........2000000 0000 en sn 920 Hnit h/f .........2...020020 00. 1794 Hraðbraut s/f ............2.2220. 0000 1239 Hraðfrystistöðin í Reykjavík h/f ..............0..00.0000.0...... 1168 Hreiðar Svavarsson ..............00000 000 rns 957 Hreppsnefnd Fellahrepps .........0.0%.0000 0000 1763 Hreppsnefnd Grímsneshrepps ........0.0.0000 00... 1809 Hulda Fjóla Hilmarsdóttir ..............0.0000000 0000 1725 Hulda Þorvaldsdóttir ..............00002.2 0... nn 1489 Húsamiðlun s/f ..........20.2..20 000. 949 Húsatryggingar Reykjavíkur .............0202..0.. 0000... 787 Hvalfjarðarstrandarhreppur ........00.0.%200 0000. ne 1317 Högni Ágústsson ............200..... nr 1207 Hörður Ólafsson hæstaréttarlögmaður ................. 1198, 1544 Hásler, Gerald ..................0 000 1627 Iðnaðarbanki Íslands h/f .............0...000. vann sn 781 Inga Arnórsdóttir ...........2.0222.0 000 en nr 1692 Ingibjörg Eggertsdóttir ..............2..00.0.0000. 0000. 833 Ingibjörg Einarsdóttir ..............0..2.2000 00 ann 1232 Ingibjörg Pálsdóttir ...............0.2..00.00.0 000 1927 Ingimar Eyðal ..............0..20 00 .s enn 1654 Ingvar Björmsson ...........0...0.0.0 ne ens 1817 Íslenskt verktak h/f ............... 000... 1115 Nafnaskrá XIX Bls. James B. Campbell .......0002000000 00 sn 1692 Járnsmiðjan Varmi h/f ...........2200 00 .0ennsre rn 17 Jensen, Sverre ........0000000.0 nn 763 Jóhann Egilsson ..........00..20000 000 943 Jóhann Guðmundsson ................ rr 178 Jóhann Ólafsson .........00.0.. 00. 1754. Jón Auðuns ........00000 seen gát Jón M. Bjarnason ........0200000 nn ssns nr 1008 Jón Þór Egilsson, dánarbú ..............0.000. 000 nn nn 1654 Jón L. Guðnason ........2200.0s0esnnr nr 1207 Jón Helgason .........000.000 0 ns nn 1317 Jón Guðni Kristjánsson ..........0000. 00. ns es snnn 1180 Jón Hilmar Magnússon .........0.0. 000 s enn 1725 Jón Oddsson ..............e ss 1725 Jón Ólafsson ........2...000 00 1455 Jón Skaftason skiptaráðandi í Reykjavík .... 957, 1065, 1669, 1955 Jón Þorkelsson ................. ses 1317 Jónas Haraldsson .........2.2000 s.s 1585 Jónína Guðmundsdóttir ...........2.200000 000 nn 1207 Jósef Guðbjartsson ..........2200000. 00 1542 Júlíus Helgason, þrotabú .........02020000 00 ner 1669 Jökull h/f .........02.2 0200 e nr 698 Karl Helgason .........0.000.00 000 enn 839 Katrín Indiana Valentínusdóttir .............0.000000 00... 00.0.. 827 Kaupmannasamtök Íslands ...........00.0.0.0. 0. 00... 2 Kári Einarsson .........2..0..0020 00 eð 1329 Kirkjusandur h/f .............00.0.. 0... 1362 Kjartan Gunnarsson .........2...200. 00 ss nn 1180 Kjartan Jónsson .........2..0%0 2000 n sn 1291 Kópavogskaupstaður „.........02.002000 0000 1239 Kristinn Björnsson héraðsdómslögmaður ............00...... 950 Kristinn Einarsson ........2.000.0 0. sess 1008 Kristinn Einarsson hæstaréttarlögmaður ...........0.0...... 1224 Kristín Kristjánsdóttir ...........0...0.2.000 0000. 951 Kristín Stefánsdóttir ............00.2.0200 00. 0n enn 950 Kristján Guðmundsson ..........0..00 002. s ne 145 Kristján Jensson ..........0.000.0 0000 1898 Kristján Júlíusson ..........0..20000. eeen 1232 Kristján Grétar Marteinsson ..........0200. 000. n nn 1 Kristrún Haraldsdóttir .............0..00200 000... 1560, 1955 Landsbanki Íslands ............0..0. 0... ðe enn 1585 Landeigendafélag Laxár og Mývatns .......20000000 0000... 1726 Landflutningar h/f ..........00.000020 enn 1545 Landssamband iðnaðarmanna ..........2022.000 00... nn 791 Laxá og Mývatn, landeigendafélag .........0..020000. 0000... 1726 XX Nafnaskrá Bls Lási Kokkur h/f ...............002.000.n e.s 950 Leifur Sveinsson ...............2000.0 00 s sr 1732 Leirvogstunga, eigendur ...............000000 0. nn en 920 Listi óháðra kjósenda í Reykjaneskjördæmi .................. 1961 Litli-Botn, eigendur .............00.000. 00 nn 1317 Logi Guðbrandsson hæstaréttarlögmaður .................... 1034 Lúðvík J. Hauksson ...................00 0. sn 819 Lúther Garðar Sigurðsson ............2.0...00 0... 992 Lögmannafélag Íslands ..............0..00.. 000 enn 1544 Magnús Ásgeirsson ..........0.0.0.000 00 839 Malmberg, Halldór EB. ................220.000 0. nn 1948 Margeir Jón Magnússon, dánarbú ............0.0. 00.00.0000. 957 Margrét Vala Grétarsdóttir ................0000000.. 0... 24 Margrét Lilja Guðmundsdóttir ...............0..00 000... 1898 Margrét Jóhannesdóttir, dánarbú ...........0.00.00 000. 00... 768 Málfríður Þorkelsdóttir ................20.000%0 00... 1317 Málning h/f ...........2..0.000 sess 681 Menntamálaráðherra ..............00... 0. e.s 6836 Meyvant Meyvantsson ...............02...0. sn 1978 Mýrdal, Garðar .............2..0.22 0... ns 1180 Ole Omundsen, dánarbú ..........0.2..... 0. .n en 768 Olíufélagið h/f ...............000...2 000. 713 Omundsen, Ole, dánarbú .............20000. 00 ens 768 Ormar Þorgrímsson .........000..2.0.. ss 1451 Ólafur Erlingsson ..........2....0..00e enn 16 Ólafur Pálsson ..........2..0.... 000 sn 778 Ólafur Rúnar Gunnarsson ...........0..0.000 0... 1958 Ólafur Ragnar Sigurðsson ..........2....002.0. 00. 839 Ómar Egilsson, þrotabú ...............0.0... 00. 827 Óskar Gíslason ..............000. 00. s nn 675 Páll Magnússon .............00.2.00 00 rss 1726 Pedersen, Marie ..............2.... never 768 Pétur Geirsson ............2000000sðns nn 1317 Pylsuskálinn s/f ..........20..0.000 0. ss se 1167 Raðhús h/f .................22.00 0. 1405 Raffell h/f .................00 nes ss 1426 Ragnar Guðmundsson ..............202 0000 rss 951 Ragnar Ólafsson ............0...000n nr 1455 Ríkissaksóknari ...............22..000. 0... ss 41, 1034 Ríkissjóður .................. 17, 41, 686, 920, 1034, 1426, 1763, 1797 Rúnar Smárason ............22000... 00 nes 1 Samábyrgð Íslands á fiskiskipum ..................0...2..... 1168 Samgönguráðherra ..........0.0.0000. 0... 745, 1474, 1797 Samgönguráðuneyti ..............0...0...s ss 745 Seðlabanki Íslands ................00.00 0. nð sr 1585 Nafnaskrá KXI Bls. Sigfús Ólafsson ..............0..0. enn 1455 Sigríður Magnúsdóttir ................2.00.. s.n e nr 1451 Sigríður Ólafsdóttir ..............20......ene 1455 Sigríður Skarphéðinsdóttir .................0...2... 0. 0... 1702 Sigríður Þorkelsdóttir ..............020.00.000... nn 1317 Sigurbjörn Sigmarsson ............00.0. 00 s.n 1455 Sigurður Eggertsson ...........0...00 0... ens 833 Sigurður Guðmundsson .........20..00.. s.n 1091 Sigurður Helgason hæstaréttarlögmaður ..................... 1961 Sigurður M. Helgason skiptaráðandi ......................... 957 Sigurður Hjálmarsson ............02.00000 0000 enn 18 Sigurður Jónsson, dánarbú ............0.0..00 0... 0... 1560, 1955 Sigurður Kristinsson ............20020 000. se nn 1544 Sigurður Ólafur Kristinn Þorbjarnarson ........00...00.00... 992 Sigurður og Júlíus h/f ..........2.2.0 0000... 1008 Sigurjón Ragnarsson ...........0..000 ss sent 948 Sigurlaug Ólafsdóttir ...............0...0200000 nr. 1455 Silvano Burgassi .............0...2200 0000 1224 Síldarvinnslan h/f ................0.0.0 0. enn 916 Sjófang h/f ..............20..00.rnsen sn 698 Sjóvátryggingarfélag Íslands h/f .................0.... . 675, 1734 Skipasmíðastöðin Skipavík h/f ................0.0.0..00 00... 745 Skipavík h/f, skipasmíðastöð ...............0.0.0000 0... 0. 145 Skiptaráðandinn í Árnessýslu ...........20.0000..0 0000... 1451 Skiptaráðandinn í Kópavogskaupstað ............00000000...0.. 768 Skúli Pálsson hæstaréttarlögmaður .............0...00000...0.. 768 Skúli Thoroddsen ............2..00.0... sess 1232 Stálvinnslan h/f ................2000..0 ee nns ss 968 Steingrímur Guðmundsson ...........0000.0.s ns 1544 Steinunn Agla Gunnarsdóttir ............00.0.0..0000.0..0.. 1560, 1955 Steypustöðin h/f ...............020.00.. sess 1978 Stóri-Botn, eigandi .................02.00.. sess 1317 Stykkishólmshreppur ............02.00. 000. en sess T45 Svanhildur Sigfúsdóttir ..................20.0.000 00 nn 1455 Svanur Pálsson ............00...00.. sess 1896 Sveinbjörn Kristjánsson .............000.0.. 00... n 31, 949 Sveinn Aðalsteinsson ..................enn een 1651 Sverre Jensen ............02..0.00s sess 768 Sæljós h/f ............2..20.2. 0... 1898 Thoroddsen, Skúli ..................ev.ess sn 1232 Trésmiðjan Hvammur s/f ...........02.0000 000 1749 Tryggvi Agnarsson ............2.0..0. s.s 1180 Unnsteinn Beck skiptaráðandi ...............00.000 0... 000... 681 Úlfar Örn Harðarson ..........0.2.000.... sn 1 XKII Nafnaskrá Bls. Útvarpsráð ...........0..000.ees rr 1961 Úthlutunarmenn atvinnuleyfa leigubifreiðastjóra í Reykjavík . 1474 Valur Sigurbergsson ..........02000 0... 998 Varmi, járnsmiðja h/f .............020.0000..0n nr 17 Vegagerð ríkisins ...........000200000n enst 920 Veiðifélag Þverár .............0000 0000 nð nr 1291 Verðlagsnefnd ............0..00.0000nes sn 2 Verslunarráð Íslands .............0000..0. 00. nn 2 Vélbátatrygging Reykjaness .........00000000.. 0. enn 1168 Vélsmiðja Hafnarfjarðar h/f ...........0.00000.0 0000... 812, 819 Véltak h/f ..........2202000 0. 1794 Vinnuveitendasamband Íslands ...........0...0.0.0. 0. 0... 1409 V-listinn, listi óháðra kjósenda í Reykjaneskjördæmi ........ 1961 Waage, Geir .............00000.. eens 1180 Warhaug, Harry ..........000.000 0000 768 Wölstad, Auður Sigurðardóttir .............000.00.0..... 1560, 1955 Zeta S/f .......0... 00 1715 Z-húsgögn h/f ..........200..00 00 ne 1715 Þengill s/f ............22020000 000 880 Þorgeir Þorkelsson ........0.00200 00 sn eens 1545 Þorsteinn Sigurðsson ..........0.200 0... enn 1560, 1955 Þorsteinn Þórarinsson .........00.0000000ne nr 998 Þorvarður Guðmundsson ......2022.00000 0. n sn 1396 Þorvaldur Ari Arason ..........eee en sne esne 1811 Þórarinn Steingrímsson ........002200 0. .ne sens 1651 Þórður B. Bachmann .........00.00000 00 sn 1905 Þórður Jóhannesson .......2...0e.see ern 1775 Þórður Ragnarsson ........2.000 0... sn senn 1489 Þórðís Rögnvaldsdóttir ...........0.00020...anne nan 943 Þórshöll h/f ............20000 0000 ene 636 Þrotabú Breiðholts h/f ........20..22000 0000 0n nr 681 Þrotabú Franklins Friðleifssonar ..........0.0.2000 0000... 1897 Þrotabú Júlíusar Helgasonar ..........0020.0 0000. n. nn 1669 Þrotabú Ómars Egilssonar ............00%%.0 ne nes 827 Þröstur Halldórsson .........0.0000.00 0 nn 1 Þverá, veiðifélag ............200000000 0. nn 1291 Ævar Guðmundsson ........0.2..200 0. sn er 1806 B. Opinber mál. Albert Klahn Skaftason .........2000000.n esne nr 89 Árni Brynjólfsson ........0.00..0.n0 renn 1126 Árni Pétursson Lund .........000.0eeeseeeer er 1225 Bergþór Guðjónsson .........000.000.n en err 1680 Bernharð Smári Jónsson .......00000.00nn enst 1673 Bjarni Magnús Aðalsteinsson ..........002000 000... nn 1707 Nafnaskrá XXIII Bls. Bjarni Leifur Pétursson ........0..20000 000... nn 1236, 1642 Björn Ragnar Morthens ........00.0000.. 0. .n sn 1892 Björn Vilmundarson ...........2200 000. ess 1831 Bogi Brynjar Jónsson ........00.000000 0 nes ns rr 1744 Ciesielski, Sævar Marinó ..........0200020 een ens 89 Eðvarð Lövdahl ............02.00...neees sn 1446 Emil Grétar Ásgeirsson ...........0.....0 0... 1827 Erla Bjarnadóttir ............0...00000 0000 nn 946, 1751 Erla Bollaðóttir ..........0..0.2.00000 sess 89 Friðrik Björnsson ........0000.0200 esne „.. 1225 Grétar Þórarinn Vilhjálmsson ..........000000 0000 nn s.n 883 Gröndal, Þórður .........0..02.0..eesseens sr 1146 Grönvold, Gústaf ...........020200 000... nn 1898 Guðbergur Guðjónsson .........0.0000 0000 ss 1519 Guðjón Kristinn Pálsson ..........0.00000 00 nn sn n 1126 Guðjón Skarphéðinsson ............00.0000 ss een 89 Guðjón Tómasson ...........00.00.n ene 1146 Guðmundur Antonsson .........000.000.se rr 383 Guðmundur Ómar Friðleifsson ..........022.0.... 0. 0... 1378 Guðmundur Jóhannes Kristjánsson ..........00.00000. 0000... 1501 Guðmundur Steinsson .......0..000000.. ess 1794 Gústaf Grönvoldð .........0200.0.0.. seen 1899 Halldór Sævar Kristjánsson .........00002.0. 0000 1572 Hallmar Thomsen .........20.0.0sss ess 909 Hannes Höjgaard Jónsson .........0000.00.0 0 nn 722, 733 Hinrik Jón Þórisson ..........00000s.ss ss 1483 Hjálmar Andrés Jónsson .........0.0.00000 0. nenna 1360 Holberg Másson .........20.2.0.0...esesener 1568 Hörður Thor Morthens ..........2200000000 ne 941 Ingólfur Bárðarson ..........2000000.0 ns sest 1126 Ingvi Rafn Jóhannsson .........200000.000e seen 1126 Jenný Kristín Grettisdóttir ............0..0.000000 000. 0 nn 1021 Jóhann Bjarnason ...........0.00s.ess eee 1344 Jóhann Svavar Ísleifsson ...........02.0.... en 673 Jóhann Jóhannsson .........0000s.eses sr 742 Jón Ólafsson Friðgeirsson ...........000.00 000. n nn 33 Jón Guðlaugsson ...........2002.00 se se sn 1558 Jón Bergmann Ingimagnsson ..........0000000 0... 1578 Jón Jónsson ..........2000000esseessr sr 1791 Jón Páll Guðmundsson ...........200...esesssss sr 1126 Jón Þórarinn Sveinsson .........2.0000.00 en ans n 1146 Júlíus Sæberg Ólafsson ..........0...sssaeeerr rr 1146 Karl Börlös Jensen Árnason ...........0.%... enn nn 25 Kristján Pétursson ........20000e0. eeen 1727 Kristján Viðar Viðarsson ..........0.00.0.0enee res 89 KKIV Nafnaskrá Bls Lund, Árni Pétursson ..........00.0.00 0. 1225 Lövdahl, Eðvarð .............200000 sess 1446 March, Steven Arthur .............200000. 0. ne 1522 Morthens, Björn Ragnar ................20. 0. nes nr 1892 Morthens, Hörður Thor ............2.20.... ns 941 Sigurður Örn Ingólfsson ..............200 00. 1946, 1979 Sigurður Mikaelsson ............00.0....n sess 13 Sigurður Markús Sigurðsson .............0..0.0. 0. nn 1222 Steinar Steinsson ..........200...2. 00. sn 1146 Steven Arthur March ............20.0. 0. s.s 1522 Svavar Kristjónsson ...........0...0...0. sn 1126 Sveinn ÁA. Sæmundsson ..........0..000. ss nn 1146 Sævar Marinó Ciesielski ..................2..... 0000... 89 Sævar Örn Helgason ........0...2...00. 00. 1479 Thomsen, Hallmar ..........00.0200..0r sr 909 Tryggvi Rúnar Leifsson .............0.0000. 0. nn 89 Uni Þór Pétursson ..........20.000.. sess 975 Viðar Björnsson ........02.000.0.ssen nn 1491 Þorfinnur Kristjánsson ............0.000 000... nn sn 1515 Þorvaldur Ari Arason ........0.02.0.00 s.n 1647 Þórður Gröndal ..............e...seeesssss 1146 Þórður Magnússon ........0..0..00.0 s.n sn 702 Örn Sigfússon ............0000. 00. 1651 HI. SKRÁ um lög og reglugerðir, samþykktir o. fl., sem vitnað er til í LI. bindi hæstaréttardóma. 1877, nr. 23, 14. desember. Lög um tekjuskatt. — 1444. 1878,nr. 3, 12. apríl. Lög um skipti á dánarbúum, félagsbúum o. fl. V. kafli — 839. VI. kafli — 832. 15. gr. — 836, 837. 16. gr. — 832, 836. 23. gr. — 1672. 35. gr. — 945. 64. gr. — 832. 90. gr. — 1490, 1672. 1885, nr. 19, 16. desember. Lög um lögtak og fjárnám án undanfarins dóms eða sáttar. 1. 7. 12. 1887, nr. 33. 46. öl. 52. 53. 1895, nr 1. 1903, nr gr. — 1734, 1810. gr. — 882, 1750, 1810. gr. — 1948, 1952, 1954. 19, 4. nóvember. Lög um aðför. gr. — 1810. gr. — 685. gr. — 1750. gr. — 1750. gr. — 999. . 19, 2. október. Lög um stefnur til æðri dóms í skiptamálum. gr. — 1561. „49, 13. nóvember. Lög um verslunarskrá, firmu og prokúra- umboð. 6. gr. — 1717, 1733. 10. gr. — 1717, 1719, 1721. 1905, 1, 7. júlí, Alþjóðasamningur um einkamálaréttarfarsákvæði. 1224. 1905,nr. 14, 20. október. Lög um fyrningu skulda og annarra kröfu- réttinda. 3. gr. — 1557. 8. gr. — 830. 11. gr. — 1557. 1907,nr. 57, 22. nóvember. Vegalög. 937. KKVI Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 35. gr. — 924. 1917,nr. 61, 14. nóvember. Lög um framkvæmd eignarnáms. — 923, 925, 932. 1919,nr. 41, 28. nóvember. Lög um landamerki o. fl. 14. gr. — 1319 1921,nr. 55, 27. júní. Lög um skipulag kauptúna og sjávarþorpa. 17. gr. — 1764. 1921,nr. 72, 27. júní. Lög um afsal- og veðmálabækur Mýra- og Borgarfjarðarsýslu. 4. gr. — 1324. 6. gr. — 1324. 1922,nr. 39, 19. júní. Lög um lausafjárkaup. 28. gr. — 1529, 1539. 42. gr. 86, 1538. 47. gr. — 67. 1928,nr. 15. 20. júní. Vatnalög. 140. gr. — 925. 144. gr. — 1773. 1923, nr. 20, 20. júní. Lög um réttindi og skyldur hjóna. — "6. VII. kafli — 832. 47. gr. — 839. 1984,nr. 41, 4. júní. Vegalög. 27. gr. — 924. 1927, nr. 50, 31. maí. Lög um skemmtanaskatt og Þjóðleikhús. — 688. 1929,nr. 25, Íh. júní. Lög um gjaldþrotaskipti. 17. gr. — 1176. 33. gr. — 1672. 1929,nr. 88, 25. október. Reglugerð um bifreiðatryggingar. 1. gr. — 1755, 1760. 3. gr. — 14, 716, TI, 1759. 1932,nr. 67, 29. júní. Reglugerð um breytingu á reglugerð frá 25. október 1929 um bifreiðatryggingar. 1. gr. — 1755. 19383,nr. 84, 19. júní. Lög um varnir gegn óréttmætum verslunarhátt- um. 9. gr. — 1T17, 1719, 1721, 1722, 1723, 1724. 1933,nr. 93, 19. júní. Vísillög. 1. gr. — 955, 1808. 2. gr. — 1808. 1933,nr. 84, 19. júní. Lög um tékka. 32. gr. — 1308. 1933,nr. 101, 19. júní. Vegalög. 27. gr. — 925. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. Íl. XXVII 1986,nr. ?, 1. febrúar. Lög um samningsgerð, umboð og ógilda lög- gerninga. 32. gr. — 960, 1069, 1083, 1090, 1314, 1315, 1416, 1421, 1423. 1936,nr. 85, 23. júní. Lög um meðferð einkamála í héraði. X. kafli — 1244. XVII. kafli — 953, 955, 1510. ð. 8. 15. 16. 19. 36. 45. 46. 54. 66. 67. 68. 69. 70. 78. 81. 89. 104. 105. 106. 108. 113. 116. 118. 125. 131. 136. 144. 173. 177. 180. 183. 190. 191. 193. 200. 205. 207. 208. gr. — 951, 1817, 1949. gr. — 1234. gr. — 684, gr. — 684. gr. — 684. gr. — 1406. gr. — 11. gr. — 10, 1182, 1235. gr. — 15, 1655, 1775. gr. — 1182. gr. — 3, 4, 1182. gr. — 1414. gr. — 85, 1510. gr. — 956. gr. — 1809, 1810, 1817. gr. — 1463. gr. — 1234. gr. — 1514. gr. — 68. gr. — 1817, 1818. gr. — 68, 1453. gr. — 68. gr. — 68. gr. — 1405, 1543, 1756, 1818, 1824, 1960. gr. — 1478. gr. — 1475. gr. — 1271. gr. — 1245. gr. — 1065. gr. — 12. gr. — 68, 1235. gr. — 1224, 1225. gr. — 1807. gr. — 1406. gr. — 684, 1319, 1595. gr. — 67, 1245, 1249. gr. — 1629. gr. — 951, 955, 956. gr. — 953, 956, 1512, 1513, 1514. XKVIII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 209. gr. — 1510, 1512, 1513, 1514. 223. gr. — 1453. 1987,nr. 127, 8. desember. Reglugerð um skemmtanaskatt. 4. gr. — 688. 1988,nr. #7, 11. júní. Lög um fasteignasölu. 4. gr. — 1631, 1624, 1626. 1938, nt. 64, 11. júní, Lög um breytingu á lögum nr. 55, 27. júní 1981 um skipulag kauptúna og sjávarþorpa. — 1764. 1938,nr. 80, lí. júní. Lög um stéttarfélög og vinnudeilur. T. gr. — 999. 44. gr. — 1410, 1411, 1413. 67. gr. — 1409. 69. gr. — 1414. 1940,nr. 19, 12. febrúar. Almenn hegningarlög. KV. kafli — 565. XVII. kafli — 1238. XXKVI. kafli — 56, 57, 1238, 1450, 1485. 2. gr. — 31, 100, 130, 1392, 1395, 1502, 1509, 1682, 1707, 1787, 1899, 1904. 15. gr. — 889. 16. gr. — 886, 889, 908. 20. gr. — "725, 736, 1494, 1498, 1526. 22. gr. — 99, 129, 136, 144, 282, 630. 50. gr. — 1395. 53. gr. — 1395. 54. gr. — 1395. öl. gr. — 670, 671, 915, 1500, 1501, 1646, 1833, 1834, 1891, 1893, 1895. 60. gr. — 130, 1892. 62. gr. — 908. 68. gr. — 1647, 1648, 1649, 1650. 70. gr. — 128, 669, 670, 886. T1. gr. — 670, 673, 674, 723, 733, 741, 1345, 1359, 1361, 1362, 1395, 1492, 1500, 1509, 1518, 1520, 1574, 1674, 1714, 1745. 12. gr. — 131, 723, 733, 1492, 1500, 1520, 1642, 1828. 13. gr. — 131, 293. 74. gr. — 1021, 1033, 1359. 75. gr. — 1021, 1033, 1359. 76. gr. — 132, 669, 670, 723, 887, 1033, 1345, 1359, 1747, 1893. TT. gr. — 30, 130, 131, 669, 670, 704, 723, 731, 733, 741, 887, 912, 1345, 1359, 1361, 1492, 1500, 1682, 1833, 1895. 78. gr. — 130, 131, 669, 733, 741, 887, 1491, 1492, 1500, 1642, 1646, 1892, 1895. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XKIX 81. gr. — 1888. 112. gr. — 89, 99, 129, 136, 282, 630. 124. gr. — 92, 99, 129. 142. gr. — 565, 1709. 148. gr. — 130, 145, 648, 1523, 1673. 149. gr. — 1523. 155. gr 157. gr 164. gr 194. gr. — 137, 304. 211. gr. 215. gr. 217. gr. 218. gr. 221. gr. 244. gr. 248. gr. 251. gr. 254. gr. 255. gr. 259. gr. 264. gr. „— 36, 138, 139, 308, 309, 316, 742, 743, 912, 914, 915, 1491, 1520, 1642, 1643, 1792, 1793, 1827, 1833, 1836, 1891, 1892, 1895, 1980. . — 101, 139, 316. „— 131, 136, 293, 1345, 1346, 1358. — 93, 98, 99, 128, 129, 136, 143, 144, 282, 629, 630, 884, 886, 888, 889, 890, 1021, 1023, 1033, 1649. — 93, 98, 128, 886. — 707. — 93, 98, 128, 886, 1642. — 92, 99, 129, 283. — 57, 128, 130, 131, 137, 138, 140, 141, 144, 305, 307, 308, 317, 326, 725, 734, 735, 736, 740, 743, 890, 1483, 1491, 1494, 1498, 1520, 1521, 1642, 1828, 1830. — 139, 316, 724, 736, 743, 891, 1315, 1980. — 1523, 1526. — 58, 130, 138, 140, 141, 308, 317, 1494, 1499, 1746, 1747. — 131, 723, 731, 735, 741, 1492, 1520, 1642, 1745. — 131, 707, 712, 886. — 1084. 1941,nr. 30, 87. júní. Lög um fjarskipti. 13. gr. — 933. 1942,nr. 14, 15. maí. Lög um læknaráð. 2. 5. 7. 8. 9. 1944,nr, 33., 40. 4l. 42. 60. 871. 1942, nr. 16, 4. júlí, Lög um málflytjendur. gr. — 1206. gr. — 1234, 1235. gr. — 1203. gr. — 1198, 1199, 1200. gr. — 1203. 1942, nr. 198, 24 nóvember. Reglugerð um starfsháttu læknaráðs. 8711. 17. júní. Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands. gr. — 696, 697, 1733, 1734, 1735, 1737, 1738, 1742. gr. — 1733, 1734, 1735, 1742. gr. — 1733, 1734, 1735, 1742. gr. — 1966. gr. — 16, 55, 57, 943, 1041, 1224, 1796. 65. XX Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 67. gr. — 697, 745, 924, 931, 932, 934, 939, 1450, 1485, 1488. 712. gr. — 1526, 1733, 1734, 1735, 1739, 1741, 1742. TT. gr. — 1734, 1735, 1738, 1739. 1945,nr. 70, 12. apríl. Lög um fasteignamat. 2. gr. — 838. 1946,nr. 29, 23. apríl. Lög um hafnargerðir og lendingabætur. 1. gr. — "64. 6. gr. — "T6d. 194?,nr. 34, 22. apríl. Vegalög. 27. gr. — 925. 1948,n7, 44, 5. apríl. Lög wm vísindalega verndun fiskimiða land- grunnsins. — 981, 991. 1949,nr. 18, 22 mars. Lög um kyrrsetningu og lögbann. 1. gr. — 918, 1966. 3. gr. — 1963. 23. gr. — 1181. 26. gr. — 918, 1962, 1966. 21. gr. — 1181. 1949,nr. 57, 25. maí. Lög um nauðungaruppboð. 4. gr. — 1975. T. gr. — 1812. 1950, nr. 46, 22. maí. Lög wm breytingu á lögum nr. 85/1936 um með- ferð einkamála í héraði. 1. gr. — 951, 1817. 1954, nr. 25, 13. apríl. Lög um brunatryggingu í Reykjavík. — 792. 6. gr. — 810. 1954,nr. 20, 8. mars. Lög um vátryggingarsamninga. — 889. 3. gr. — "721. 15. gr. — "14. 18. gr. — 783, 785, 1339, 1342. 24. gr. — 810, 811, 1334. 37. gr. — 1924. 38. gr. — 1924. 39. gr. — 779. 45. gr. — 1332, 1339, 1342. 50. gr. — 1332, 1333, 1342. 51. gr. — 1332, 1333, 1339, 1341, 1342, 1343, 1344. 1954,nr. 38, 14. apríl. Lög wm réttindi og skyldur starfsmanna. rík- isims. — 1083. 1. gr. — 1088, 4. gr. — 1069, 1088. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. KXKI 6. gr. — 1036. 9. gr. — 1058, 1068. 33. gr. — 1063. 1954,nr.69, 24. apríl. Lög um breytingu á lögum nr. 41, 28. nóvem- ber 1919 um landamerki o. fl. 1. gr. — 1319. 1955,nr. 22, 3. maí. Lög um breytingar á almennum hegningarlögum nr. 19, 12. febrúar 1940. — "TOT, 915. 4. gr. — 670, 671, 1500, 1501, 1833, 1934, 1891, 1893. 1955,nr. 25, 7. maí. Lög um breytingu á lögum nr. 23, 16. febrúar 1958 wm leigubifreiðar í kaupstöðum. — 1474, 1476. 1956,nr. 20, í. mars. Lög um breytingu á almennum hegningarlög- um nr. 19, 12 febrúar 1940. — 707, 712. 1957,nr. 50, 5. júní. Lög um menningarsjóð og menntamálaráð. 3. gr. — 687. 7. gr. — 688. 1958,nr. 16, 9. apríl. Lög um rétt verkafólks til uppsagnarfrests frá störfum og um rétt þess og fastra starfsmanna til launa vegna sjúkdóms- og slysaforfalla. 1. gr. — 968, 973, 974, 975, 1804. 1960,nr. 10, 22. mars. Lög um söluskatt. 9. gr. — 692, 694. 1960, nr. 57, 12. apríl. Reglugerð um ökukennslu, próf ökumanna o. fl. 42. gr. — 1673. 1960,nr. 30, 25. maí. Lög um skipan innflutnings- og gjaldeyrismála o. fl. T. gr. 1591. 1960,54, 14. júní. Lög um verðlagsmál. — 8, 11, 1160, 1161, 1165. 3. gr. — 8, 9, 11, 12, 1129, 1131, 1141, 1143, 1144, 1150, 1160, 1162, 1163, 1164, 1166. 4. gr. — 1129, 1144, 1150, 1166. 6. gr. — 3. 20. gr. — 1129, 1145, 1150, 1166. 1960, nr. 58, 28. júní. Lög um bann við okri, dráttarvegti o. fl. T. gr. — 1416, 1418, 1421, 1423, 1425. 1961,nr. 10, 29. mars. Lög wm Seðlabanka Íslands. I. kafli — 1589, 1591. V. kafli — 1589, 1591. 3. gr. — 1950, 1593. 4. gr. — 1591, 1593, 1594. 18. gr. — 1589, 1591, 1593. KXKII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 26. gr. — 1593. 1961,nr. 81, 24. mars. Lög um breytingu á almennum hegningarlög- um nr. 19, 12. febrúar 1940. T. gr. — 1647, 1648, 1649, 1650. 1961,nr. 36, 29. mars. Ábúðarlög. 5. gr. — 1457. 7. gr. — 1457. 9. gr. — 1457, 1458, 1459. 30. gr. — 1458. 36. gr. — 1458. 1961,nr. 68, 29. mars. Lög um lögskráningu sjómanna. 4. gr. — 981, 991. 6. gr. — 981, 991. 15. gr. — 981, 982, 991. 1961,nr. 82, 21, ágúst. Lög um meðferð opinberra mála. 67. gr. — 42, 55, 56. 1962,nr. 8, 14. mars. Erfðalög. — "16. 14. gr. — 994, 997. 15. gr. — 994, 995, 997. 54. gr. — 1563, 1567. 1962,nr. 20, 16. apríl. Lög um breytingu á lögum mr. 10, 29. mars 1961 um Seðlabanka Íslands. — 1591, 1593. 1962, nr. 58, 18. apríl. Lög um breytingu á lögum nr. 29, 9. apríl 1947 um vernd barna og ungmenna. 12. gr. — 1123. 1962, nr, 60, 21. apríl. Lög um verkamannabústaði. — 1820. 4. gr. — 1824, 1875. 6. gr. — 1820, 1822, 1823, 1824. 1962,nr. 71, 28. apríl. Lög um breytingu á lögum mr. 63/1961 um lög- skráningu sjómanna. — 981. 1962,nr. 81, 21. júní, Reglugerð um aðstöðugjald. — 1119. 8. gr. — 1117, 1120, 1123, 1125. 12. gr. — 1118. 1963,nr. 77, 18. apríl. Auglýsing um skipulag í Fellahreppi. — 1764, 1767. 1963, nr. 73, 15. maí. Reglugerð um viðauka, við reglugerð nr. 137? frá 1937 um skemmtanaskatt. — 688. 1963,nr. 19, 12. desember. Lög um fullnustu refsidóma, sem kveðnir hafa verið upp í Danmörku, Finnlandi, Noregi eða Svíþjóð o. fl. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XKKIII 3. gr. — 1568, 1571. 4. gr. — 1571. 20. gr. — 1568. 22. gr. — 1568, 1571. 1963, nr. 66, 31. desember. Siglingalög. 8. gr. — 1780. 216. gr. — 1177, 1178. 1963,nr. 71, 80. desember. Vegalög. X. kafli — 922. 61. gr. — 925. 1964,nr. 19, 21. maí. Skipulagslög. 27. gr. — 1764, 1767, 1771, 1773. 29. gr. — 925, 935. 1964, nr. 31, 15. maí. Reglugerð um gerð og búnað ökutækja o. fl. — 676, 679. 1964,nr. 84, 21. maí. Lög um loftferðir. — 1343. 1965,nr. 35, 8. maí. Lög um breyting á lögum nr. 60/1962 um verka- mannabústaði. — 1895. 1965,nr. 45, 12. maí. Lög um eftirlit með útlendingum. 15. gr. — 1523, 1526. 1966,nr. 33, 26. apríl. Lög um fuglaveiðar og fuglafriðun. 2. gr. — 1228, 1230. 5. gr. — 1231, 37. gr. — 1228, ..1230. 1967,nr. 48, 29. apríl. Hafnalög. 16. gr. — '747. 1968, nr. 40, 23. apríl. Umferðarlög. 24. gr. — 887. 25. gr. — 673, 674, TOT, 1346, 1358, 1361, 1362, 1392, 1393, 1394, 1395, 1502, 1503, 1508, 1517, 1674, 1681, 1707, 1708, 1713, 1900. 26. gr. — 25, 27, 30, 1915, 1917. 27. gr. — 1674, 1707, 1708, 1713. 28. gr. — 1673. 31. gr. — 26, 27, 30, 1729, 1731, 1915, 1917, 1919. 38. gr. — 1682, 1683, 1729. 45. gr. — 1658, 1907, 1915, 1917, 1919. 47. gr. — 1658, 1917. 48. gr. — 19, 20, 22, 23, 26, 30, 679, 1655, 1659, 1667, 1752. 49. gr. — 1655, 1658, 1729, 1731, 1752, 1907, 1915, 1917. 50. gr. — 1579, 1583, 1682, 1683, 1727, 1729, 1915, 1917. 65. gr. — 19, 20. 67. gr. — 1757, 1906, 1915, 1917. KKKIV Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 68. gr. — 675, 680, 1915, 1917, 1919. 69. gr. — 675, 1757, 1919. 70. gr. — 675, 1755, 1915. TA. gr. — 675, TIT, 1656, 1915. 80. gr. — 27, 31, 673, 674, TOT, 112, 947, 1346, 1361, 1362, 1392, 1393, 1395, 1502, 1503, 1508, 1517, 1518, 1574, 1579, 1674, 1682, 1683, 1707, 1714, 1729, 1731, 1752, 1900, 1904. 81. gr. — 673, 674, TOT, 712, 1346, 1361, 1362, 1393, 1395, 1479, 1482, 1517, 1574, 1575, 1584, 1675, 1682, 1683, 1691, 1707, 1714, 1729, 1732, 1900, 1904. 1968,nr. 41, 2. maí. Lög um verslunaratvinnu. — 1837. 4. gr. — 1650. 1968,nr. 47, 2. maí. Lög um vörumerki. 4. gr. — 1716. 13. gr. — 1716, 1721. 14. gr. — 1716, 1717, 1721, 1722, 1724. 15. gr. — 1716. 25. gr. — 1722, 1724. 31. gr. — 1722, 1724. 1968,nr. 74, 12. nóvember. Lög um ráðstafanir vegna ákvörðunar Seðlabanka Íslands um nýtt gengi íslenskrar krónu. — 9. 1969,nr. 12, 17. mars. Lög um hollustuhætti og heilbrigðiseftirlit. — 1069, 1083, 1090. 8. gr. — 1088. 1969, apríl. Íslenskur staðall nr. 30 um almenna útboðssamningsskil- mála við verktakaframkvæmdir. 11. gr. — 1012. 12. gr. — 1018. 1969,nr. 12, 17. mars. Lög um hollustuhætti og heilbrigðiseftirlit. — 1069, 1083, 1090. 8. gr. — 1078. 1969,nr. 59, 28. maí. Lög um tollheimtu og tolleftirlit. 54. gr. — "700, TO1. 1969,nr. 73, 28. maí. Lög um Stjórnarráð Íslands. — 1765. 1969,nr, 82, 2. júlí. Áfengislög. 18. gr. — 138, 307. 24. gr. — 673, 674, TOT, T12, 1346, 1358, 1362, 1392, 1393, 1502, 1503, 1508, 1517, 1574, 1674, 1675, 1682, 1683, 1691, 1707, 1708, 1713, 1900, 1904. 33. gr. — 673, 671, 1336, 1361, 1362, 1508, 1517, 1683, 1904. 39. gr. — 138, 307. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. KKKV 45. gr. TOT, 712, 1392, 1393, 1502, 1503, 1517, 1574, 1674, 1682, 1707, 1708, 1899, 1900. 1969,nr. 257, 28. nóvember. Reglugerð um ávana- og fíkniefni. 2. gr. — 143, 329. 1969, nr. 96, 31. desember. Auglýsing um staðfestingu forseta Íslands á reglugerð um Stjórnarráð Íslands. — 643. 5. gr. — 1765. 10. gr. — 687, 688. 1970,nr. 23, 16. apríl. Vegalög. 59. gr. — 938. 61. gr. — 924, 925, 926, 932, 933, 934, 938, 939. 1970, nr. 30, 9. nóvember. Lög um leigubifreiðir. — 1475. 1970,nr. 30, 12. maí. Lög um Húsnæðismálastofnun ríkisins. — 1824. 6. gr. — 1820. 8. gr. — 1825. 22. gr. — 1824. 24. g1. — 1824. 26. gr. — 1820, 1822, 1823, 1826. 1970,nr. 58, 12. maí. Lög um skemmtanaskatt. — 688, 690, 695. 2. gr. — 687, 691, 694, 696. 6. gr. — 687. 8. gr. — 687, 696. 1970,nr. 152, 10. júní. Hafnarreglugerð fyrir Stykkishólm. — "47. 1970,nr. 77, 16. júní. Lög um tilbúning og verslun með opium o. fl. 1. gr. — 143, 329. 5. gr. — 143, 328. 6. gr. — 143, 328. 1970,nr. ?6, 25. júní. Lög um lax- og silungsveiði. 85. gr. 925, 935. 1970, 169, 21. ágúst. Reglugerð um söluskatt. 25. gr. — 692, 694, 697. 1970,nr. 107, 28. október. Lög um félagsheimili. 2. gr. — 687. 3. gr. — 687. 1970,nr. 278, 9. desember. Reglugerð um Byggingasjóð verkamanna og verkamannabústaði. — 182. 16. gr. — 1821, 1822. 18. gr. — 1821. 1971,nr. 19, 5. apríl. Útvarpslög. KXXVI Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 3. gr. — 1963, 1965. 6. gr. — 1961, 1966. 1971,nr. — 1735. 2. 3. 9. 11. 37. 1971,nr. 68, 15. júní. Lög um tekjuskatt og eignarskatt. gr. — 1949. gr. — 1949, 1952, 1953, 1954. gr. — 1426, 1428, 1429, 1430, 1431. gr. — 1426, 1429, 1430, 1432, 1953. gr. — 1432, 1440, 1442, 1443, 1444, 1445, 1836. 264, 31. desember. Reglugerð um raforkuvirki. — 1630, 1640. 7, 23. mars. Lög um breytingu á lögum nr. 68, 15. júná 1971 1978, nr. um tekjuskatt og eignarskatt. 1. gr. — 1949, 1953, 1954. 4. gr. — 1426, 1428, 1429, 1430, 1432, 1445, 1978,nr. 8, 22. mars. Lög um tekjustofna sveitarfélaga. — 1119. V. kafli — 1119. 3. gr. — 1809. T. gr. — 1809, 1811. 36. gr. — 1118. 37. gr. — 1120. 38. gr. — 1118. 39. gr. — 1118. 40. gr. — 1117, 1120, 1123, 1124. 41. gr. — 1118. 44. gr. — 1125. 1972, nr. 60, 26. maí. Lög um stofnun og slit hjúskapar. 33. gr. — 830. 45. gr. — 1453. 46. gr. — 1453. 54. gr. — 1453, 1454. 1972,nr. 164, 15. júní. Reglugerð um varnir af mengun af völdum eiturefna og hættulegra efna. — 1070. 1972,nr. 214, 28. júlí. Reglugerð um takmörkun leigubifreiða í Reykjavík og ráðstöfun atvinnuleyfa. — 1475. 1973,nr. 11, 6. apríl, Lög um framkvæmd eignarnáms. — 923. 4. gr. — 1768, 1770, 1774. 5. gr. — 1774. 14. gr. — 1763, 1768, 1769. 19. gr. — 923. 1978,nr. 45, 24. apríl. Hafnalög. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XKKVII 7. gr. — "64. 16. gr. — "764. 1973, nr. 60, 30. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 68/1971 um tekju- skatt og eignarskatt og lögum nr. ?/1972 um breytingu á þeim lögum. T. gr. — 1432, 1440, 1442, 1447, 1978,nr. 69, 30. apríl, Lög um atvinnuréttindi skipstjórnarmanna á íslenskum skipum. 67. gr. — 1041. 1978,nr. 102, 4. maí. Reglugerð um breytingu á reglugerð nr. 51, 15. maí 1964 um gerð og búnað ökutækja. 1. gr. — 676, 679. 1973, nr. 75, 21. júní. Lög um Hæstarétt Íslands. — 1807. 16. gr. — 1586. 20. gr. — 787, 999, 1181, 1208, 1586, 1754. 21. gr. — 827, 833, 943, 945, 947, 951, 993, 1068, 1198, 1202, 1232, 1405, 1451, 1474, 1489, 1510, 1542, 1669, 1806. 22. gr. — 788. 27. gr. — 1066. 36. gr. — 11, 746, 768, 1115, 1168, 1396, 1702, 1956. 39. gr. — 1702. 45. gr. — 882, 1396. 48. gr. — 1318, 1361. 49. gr. — 1457. 53. gr. — 1569, 1657. 57. gr. — 1461. öo8. gr. — 1182, 1224. 1973,nr. 230, 25. júlí, Reglugerð um Rafveitu Ísafjarðarkaupstaðar. — 1630. 1978,nr. 285, 28. september. Reglugerð um breytingu á reglugerð nr. 57, 12. apríl 1960 um ökukennslu o. fl. 1. gr. — 1673. 1973,nr. 1083, 28. desember. Lög wm breytingu á lögum nr. 50, 16. ágúst 1962 um breytingu á lögum nr. 10, 29. mars 1961 um Seðlabanka, Íslands. 1. gr. — 1589, 1591, 1593. 1973, nr. 104, 31. desember. Lög um breytingu á lögum nr. 8/1972 um tekjustofna sveitarfélaga. — 1119. 2. gr. — 1118. 1974,nr. 6, 5. mars. Lög um tollskrá o. fl. 33. gr. — 700, TO1. 1974,nr. 81, 28. mars. Lög um ríkisábyrgð á launum við gjaldþrot. 6. gr. — 1066. KKXVIII Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 1. gr. — 1067. 1979h,nr. 45, 18. maí. Lög um breytingu á lögum nr. 44, 5. apríl 1948 um vísindalega verndun landgrunnsins. — 981, 991. 1974, nr, 65, 21. maí. Lög um ávana- og fíkniefni. — 16, 942, 1488, 1653, 1796. 2. gr. — 141, 143, 325, 329. 5. gr. — 102, 141, 143, 325, 329. 6. gr. — 141, 143, 325, 329. 1974,nr. 74, 21. ágúst. Lög um meðferð opinberra mála. XI. kafli — 1524. XVIII. kafli — 44. XKI. kafli — 1479, 1648. 5. gr. — 1033. 37. gr. — "05, 1745. 40. gr. — 133, 622, 1040, 1225, 1227, 1893, 1984. 66. gr. — 1745. 67. gr. — 67, 739, 745, 943, 1223, 1238, 1450, 1484, 1488, 1523, 1526, 1559, 1653, 1797. 72. gr. 1947, 1980, 1983, 1984. TA. gr. — 1984. 75. gr. — 1516, 1559. TT. gr. — 119, 549, 1225, 1227, 1361, 1515, 1673, 1893. 78. gr. — 1516, 1572. 80. gr. — 947. 85. gr. — 947, 1753. 89. gr. — 1709. 108. gr. — 98, 128, 886. 112. gr. — 673, 1360, 1361, 1392, 115. gr. — 1229. 118. gr. — 26, 93, 98, 128, 886. 121. gr. — 980. 141. gr. — 31, 908, 1146, 1166, 1359, 1395, 1500, 1509, 1519. 145. gr. — 305. 146. gr. — 35. 147. gr. — 1791. 150. gr. — 64, 1035, 1036, 1059, 1062, 1063, 1064. 152. gr. — 1059, 1062. 154. gr. — 41, 43, 65, 1035, 1065. 157. gr. — 64. 161. gr. — 566. 171. gr. — 1648, 1751. 172. gr. — 13, 742, 941, 946, 1222, 1236, 1446, 1483, 1485, 1522, 1558, 1569, 1648, 1652, 1795, 1946, 1948, 1979. 174. gr. — 1569, 1648. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. KKKIX 178. gr. — 908, 1584. 1994,nr. 75, 22. ágúst. Lög um tímabundnar ráðstafanir til viðnáms gegn verðbólgu. — 1589, 1592. 197, nr. 390, 19. desember, Reglugerð um sölu og meðferð ávana- og fíkniefna. — 16, 942, 1488, 1653, 1796. 2. gr. — 141, 325, 329. 10. gr. — 102, 141, 143, 325, 329. 1975,nr. 11, 28. apríl. Lög wm ráðstafanir í efnahagsmálum og fjár- málum til þess að stuðla að jafnvægi í þjóðarbúskapnum og treysta undirstöðu atvinnu og lífskjara. VII. kafli — 1734. 2. gr. — 1949. 18. gr. — 1121. 1975,nr. 13, 29. maí. Lög um launajöfnunarbætur, bætur almanna- trygginga, verðlagsmál o. fl. 10. gr. — 10, 1129, 1141, 1142, 1144, 1150, 1162, 1164, 1165, 1166. 12. gr. — 1145, 1150, 1166. 13. gr. — 1129. 1975, nr. 302, 1. júlí. Reglugerð um greiðslu á launum úr ríkissjóði við gjaldþrot. 6. gr. — 1066. 1975,nr. 299, 15. júlí. Reglugerð um fiskveiðilandhelgi Íslands. 1. gr. — 981, 991. 1976,nr. 20, 5. maí. Lög um fjáröflun til landhelgisgæslu og fisk- verndar, ríkisfjármál og fjármögnun orkuframkvæmda sveit- arfélaga. III. kafli — 1734. 1976,nr. 23, 26. maí. Lög um breyting á lögum nr. 74, 31. ágúst 1974 um meðferð opinberra mála. — 1392. 1976,nr. 54, 25. maí. Lög um breyting á wmferðarlögum nr. 40 frá 23. apríl 1968. — 27, 31, 673, 674, TOT, 112, 1346, 1393, 1395, 1503, 1508, 1517, 1574, 1682, 1683, 1707, 1729, 1752, 1900, 1904. 1. gr. — 947, 1502, 1518. 1976, nr. 64, 31. maí. Ábúðarlög. 5. gr. — 1704, 1706. 7. gr. — 1456, 1462. 44, gr. — 1456, 1462. 1976, nr. 81, 31. maí. Lög wm veiðar í fiskveiðilandhelgi Íslands. 2. gr. — 981, 991. 3. gr. — 981, 991. KL Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. 17. gr. — 981, 991. 1976, nr. 101, 28. desember. Lög um breyting á almennum hegningar- lögum nr. 19/1940. 5. gr. — 1395. T. gr. — 1395. 15. gr. — 130. 1976,nr. 107, 28. desember. Lög um breyting á lögum um meðferð opinberra mála nr. ?4/197%. 9. gr. — 1984. 12. gr. — 1984, 13. gr. — 1516. 19. gr. — 1229. 1976,nr. 108, 28. desember. Lög um rannsóknarlögreglu ríkisins. 8. gr. — 90. 1977,nr. 16, 5. maí. Lög um breyting á umferðarlögum nr. 40, 23. apríl 1968. 1. gr. — 1727. 1977, nr. 18, 20. júlí. Tilkynning verðlagsstjóra. — 1127, 1129, 1130, 1131, 1133, 1139, 1142, 1143, 1144, 1161. 1977, nr. 19, 20. júlí, Tilkynning verðlagsstjóra. — 1147, 1148, 1150, 1151, 1155, 1159, 1161, 1163, 1164. 1977,nr. 39, 13. maí. Lög um veitingu ríkisborgararéttar. 1. gr. — 812. 1978,2. febrúar. Tilkynning verðlagsstjóra. — 3, 9. 1978,nr. 3, 17. febrúar. Lög um ráðstafanir í efnahagsmálum. IV. kafli — 1734. 1978,nr. 5, 27. febrúar. Lög um breyting á lögum um rannsóknar- lögreglu ríkisins nr. 108/1976. 3. gr. — 90. 1978,nr. 6, 5. maí. Gjaldbþrotalög. 120. gr. — 1066, 1067. 1978, nr. 32, 12. maí. Lög um hlutafélög. 148. gr. — 1717. 1978,nr. 52, 11. maí. Lög wm breytingu á áfengislögum nr. 82/1969. — 673, 674, 1346, 1361, 1362, 1509, 1683, 1904. 5. gr. — 100, 1359, 1392, 1502, 1508, 1517, 1682, 1707, 1899. 11. gr. — 100. 1978,nr. 56, 16. maí. Lög um verðlag, samkeppnishömlur og órétt- mæta viðskiptahætti. 30. gr. — 1716, 1717. 1978,nr. 69, 10. maí. Lög um breytingu á lögum nr. 19, 4. nóv. 1887 um aðför. — 685. 1978,nr. 96, 8. september. Bráðabirgðalög um kjaramál. Skrá um lög, reglugerðir, samþykktir o. fl. XLI — 10, 1735, 1736, 1737, 1740. IV. kafli — 1733, 1740, 1741. T. gr. — 8. 8. gr. — 1735, 1736, 1738. 9. gr. — 1735, 1736, 1738. 10. gr. — 1735, 1737, 1738. 1978, 10. september. Tilkynning verðlagsstjóra. — 8. 1978,nr, 334, 20. september. Reglugerð um framkvæmd álagningar skatta sku. IV. kafla bráðabirgðalaga nr. 96, 2 september 1978. — 1736. 1978,nr. 131, 30. desember. Lög um kjaramál. — 1735, 1736. IV. kafli — 1733, 1737, 1738. 1979,nr. 8, 15. mars. Lög um breytingu á lögum nr. 81, 28. mars 1974 um ríkisábyrgð á launum við gjaldþrot. 2. gr. — 1067. 3. gr. — 1067. 1979,nr. 19, 1. maí. Lög um rétt verkafólks til uppsagnarfrests frá störfum og til launa vegna sjúkdóms- og slysaforfalla. 7. gr. — 1410, 1412, 1413, 1414. 1979, nr. 219, 9. maí. Reglugerð um takmörkun leigubifreiða, í Reykja- vík og ráðstöfun atvinnuleyfa. — 1475. 1979,nr. 23, 31. maí. Lög um breyting á lögum nr. 3, 12. apríl 1878, um skipti á dánar- og félagsbúum o. fl. — 1066. 1979,nr. 54, 30. maí. Lög um breyting á lögum nr. 170, 28. október 1970 um félagsheimili. 3. gr. — 687. 1999,nr. 56, 30. maí. Lög um dómvesti, viðauki við lög nr. 85, 28. júní 1936, um meðferð einkamála í héraði. 1. gr. — 926, 1008, 1291, 1456. IV. EFNISSKRÁ TIL YFIRLITS. Aðfarargerðir. Sjá aðför, fjárnám, innsetningargerð, kyrrsetn- ing, lögbann, lögtak og útburður. Aöflutningsgjöld. Sjá tollar. Aðför. Aðgerðarleysi. sjá tómlæti. Aðild 2, 41, 675, 681, 686, 713, 745, 768, 827, 833, 920, 957, 1034, 1068, 1180, 1560, 1654, 1669, 1763, 1955, 1961, 1974 Aðildareiður. Aðstoð við nauðstadda ..................2...0. 0000 89 Aðstoð við skip. Aðstöðugjald. Sjá skattar. Aflýsing. Afréttir. Afsagnargerðir. Afturvirkni laga ..............00..2 0000 1732 Almannahætta ..............2.20. 0. ess 89, 1344 Atvinnulöggjöf. Atvinnuréttindi. Sjá refsingar 702, 1344, 1378, 1501, 1578, 1647, 1673, 1680, 1707, 1899 Ábyrgð. Ábyrgð á seldum hlut. Ábyrgð framleiðenda. Ábyrgð húseiganda. Sjá fasteignir og skaðabætur. Áfengi. Áfengislög 89, 702, 1344, 1378, 1501, 1515, 1572, 1673, 1680, 1707, 1899 Áfrýjun. 1. Áfrýjunarleyfi: a. Áfrýjunarfrestur liðinn 18, 681, 778, 787, 920, 998, 1034, 1091, 1180, 1207, 1239, 1291, 1317, 1455, 1627, 1664, 1754 b. Málsefni nær eigi áfrýjunarfjárhæð .................. 1585 c. Áfrýjunarfrestur liðinn. Áfrýjunarleyfis eigi aflað .... 998 d. Áfrýjunarleyfi Ógilt .................0.000 00. 1585 2. Máli gagnáfrýjað 768, 787, 920, 1008, 1034, 1091, 1167, 1180, 1239, 1317, 1362, 1455, 1527, 1585, 1732, 1797 Mál gagnkært. 3. Máli áfrýjað með heimild í 36. gr. 1. nr. 75/1973 41, 768, 1115, 1168, 1396, 1621, 1702 4. Ýmis atriði .................. 998, 1180, 1542, 1568, 1585, 1647 Áfrýjunarfrestur. Sjá áfrýjun. Efnisskrá til yfirlits XLIII Bls. Áfrýjunarleyfi. Sjá áfrýjun. Ákæra .......0.000 0000... 89, 883, 976, 1126, 1146 Ákæruvald ...........00.000 0. sens 33 Álitsgerðir. Sjá mat og skoðun. Árekstur bifreiða. Sjá bifreiðir. Árekstur skipa. Áskorunarmál. Ávana- og fíkniefni ...........0.00...02 0. annt 89 Barnaverndarmál. Barnsfaðernismál. Bifreiðir, A. Einkamál ......000.000.. 18, 675, 713, 1654, 1754, 1905, 1958 B. Opinber mál 25, 673, 702, 1344, 1360, 1378, 1479, 1501, 1515, 1572, 1578, 1673, 1680, 1707, 1727, 1899 Birting laga og stjórnvaldaerinda ...........0.20.0 00.00.0000... 2 Björgun. Blóðrannsókn 673, 702, 1344, 1360, 1378, 1501, 1515, 1572, 1673, 1680, 1707, 1899 Brenna. Sjá íkveikja. Brot í opinberu starfi. Búskipti. Sjá skiptamál. Börn. Dagsektir. Dánarhbú. Sjá skiptamál. Dánarbætur. Sjá skaðabætur. Dánargjafir ...........000000..0e tennt 1955 Dómarar. Sjá dómstólar, réttarfarsvítur og sératkvæði. 1. Dómarar í Hæstarétti: Þrír hæstaréttardómarar dæma mál 1, 1, 13, 17, 17, 18, 24, 25, 31, 32, 673, 675, 698, 742, 827, 941, 943, 946, 948, 949, 950, 950, 951, 968, 1034, 1198, 1222, 1224, 1232, 1236, 1360, 1405, 1446, 1451, 1474, 1479, 1483, 1485, 1489, 1501, 1510, 1515, 1522, 1542, 1544, 1544, 1558, 1572, 1651, 1669, 1673, 1680, 1707, 1725, 1725, 1726, 1726, 1727, 1751, 1794, 1794 1797, 1806, 1896, 1897, 1898, 1898, 1899, 1946, 1958, 1979 Varaðómari dæmir í máli .... 66, 681, 686, 745, 1068, 1091, 1732 2. Samdómendur í héraði. Aukaðómþing .........000000 0. sn nn 1091, 1465 Bæjarþing ...... 66, 778, 787, 1207, 1239, 1527, 1627, 1920, 1927 Félagsdómur ..........0020. 0 0n renn 1409 Sakadómur .........000000 00. 89, 883, 976, 1021 Skiptaréttur. Siglingadómur. Sjó- og verslunardómur 839, 1008, 1362, 1396, 1545, 1715, 1775, 1968 XLIV Efnisskrá til yfirlits Verðlagsdómur ..............0.0..0s ses 1136, Ýmislegt ............0000.00 000. 66, 1207, 1239, . Sératkvæði: Í Hæstarétti 2, 18, 66, 675, 681, 702, 745, 778, 883, 916, 1008, 1021, 1091, 1115, 1125, 1239, 1291, 1409, 1426, 1455, 1568, 1572, 1585, 1627, 1654, 1702, 1715, 1727, 1732, 1809, 1817, 1948, 1955, Í héraði. . Dómara ekki getið í héraðsdómi 13, 66, 702, 909, 946, 1091, 1198, 1396, 1455, 1542, 1669, 1672, 1680, 1702, 1749, 1811, 5. Vanhæfi dómara .............0..eseee enn 1405, 6. Ýmislegt 41, 812, 819, 909, 976, 998, 1126, 1146, 1207, 1225, 1239, 1317, 1405, 1474, 1501, 1515, 1519, 1545, 1572, 1578, 1627, 1680, 1806, 1892, 1899, Dómkvaðning. Dómstólar: 1. Héraðsdómstólar: Aukadómþing .............0000.0.0....... 1091, 1455, 1510, 2. Bæjarþing 1, 1, 2, 16, 17, 17, 18, 24, 31, 32, 41, 66, 675, 686, 698, 713, 745, 778, 787, 812, 819, 920, 948, 948, 949, 949, 950, 950, 951, 968, 998, 1034, 1068, 1180, 1207, 1232, 1239, 1291, 1329, 1405, 1415, 1474, 1527, 1542, 1544, 1544, 1585, 1596, 1621, 1627, 1651, 1654, 1692, 1725, 1725, 1726, 1726, 1754, 1763, 1794, 1797, 1817, 1896, 1897, 1898, 1898, 1905, 1920, 1927, 1948, Félagsdómur ..............00..2 0000. n sr Fógetaréttur 681, 880, 916, 1115, 1167, 1426, 1702, 1732, Landamerkjadómur ..................0 00. sn Sakadómur 25, 33, 89, 673, 702, 722, 133, T42, 883, 909, 946, 976, 1021, 1222, 1225, 1236, 1344, 1360, 1378, 1446, 1479, 1483, 1491, 1501, 1515, 1519, 1522, 1558, 1568, 1572, 1578, 1642, 1647, 1651, 1673, 1680, 1707, 1727, 1744, 1751, 1791, 1794, 1827, 1831, 1892, 1946, Sakadómur í ávana- og fíkniefnamálum ........ 13, 941, Sjó- og verzlunardómur 839, 1008, 1362, 1396, 1545, 1715, 1775, Skiptaréttur 768, 827, 833, 943, 957, 992, 1065, 1451, 1489, 1560, 1669, Stjórn LMFÍ ...........000000 0... Uppboðsréttur ..............000. 000... 698, 1168, 1811, Verðlagsdómur ..............0.2..000 ens. 1126, Ýmislegt ...........0..000. 0000. 1431, Dráttarvélar, Sjá bifreiðir. Eiður. Sjá aðildareiður. Bls. 1146 1775 1974 1958 1751 1946 1806 1958 1409 1961 1317 1979 1485 1968 1955 1198 1974 1146 1568 Efnisskrá til yfirlits XLV Bls. Eignardómsmál. Eignarnám ..........20..000 sess 920, 1763 Eignarréttur. Eignarréttarfyrirvari. Endurheimta ...........0000..e enn 686 Endurupptaka máls. Erfðaábúð. Erfðafesta. Erfðamál ............00.00.. sn ss 1955 Erfðaskrá. Erlendir dómar ............0.... ee senn 1568 Erlend lög. Fangelsi. Farbann ..........0.0000. sense 1946, 1979 Farmgjald. Sjá og farmflutningar. Farmsamningar. Sjá og flutningasamningar. Farmskírteini. Fasteignasala ............000.... sess 1621 Fasteignaskattur ..............0000000 vesen 1809 Fasteignir .............. 920, 1207, 1415, 1455, 1515, 1527, 1627, 1927 Ferðabann. Sjá farbann. Félagsdómur ........0.20.0.0sseens 1409 Félög. Sjá og byggingarsamvinnufélög, hlutafélag og sam- vinnufélag ...........20.000 ene ee nn 1180 Firma ........20000 0000 1715 Fiskveiðabrot ...........200.00e0. eeen 976 Fíkniefni. Sjá ávana- og fíkniefni. Fjármál hjóna .........2.0000.0. een eens 943 Fjárnám ...........200000.e ens 681 Fjársvik ...........2202000.000 nes 89, "22 Fjölbýlishús. Sjá og fasteignir og sameign. Flutningssamningar ..........2.200000 see rss 1345 Foreldravald. Sjá börn. Forkaupsréttur. Fógetagerðir. Sjá aðför, fjárnám, innsetningargerðir, kyrr- setning, lögbann, lögtak og útburður. Framsal kröfu. Frávísun: A. Einkamál. 1. Frá héraðsdómi .......... 2, 943, 951, 1232, 1405, 1409, 1510 2. Frá Hæstarétti 998, 1180, 1198, 1542, 1560, 1585, 1702, 1806, 1961 B. Opinber mál ..........000.000..e sense 33, 89 Frelsissvipting. Sjá gæsluvarðhald. Frestur .........2.200000.esses ss 31, 3 KLVI Efnisskrá til yfirlits Fundarsköp .............202000 s.n Fyrning. Gagnaöflun. Gagnsakir 768, 787, 920, 1008, 1034, 1091, 1167, 1180, 1239, 1317, 1362, 1455, 1527, 1585, 1732, Geðheilbrigði ..................0.....00. 00 89, 883, 1021, Gengi. Gerðardómur ................2..0. 00 Gjafsókn. Gjafvörn ................0.... 839, 1034, 1068, 1115, Gjaldþrot. Sjá skiptamál. Grafarhelgi ..................2..0. 0000 Gæsluvarðhald 13, 41, 89, 722, 733, 742, 883, 941, 1021, 1034, 1222, 1236, 1344, 1446, 1448, 1485, 1522, 1558, 1651, 1744, 1794, Hafning máls ...... 24, 31, 32, 1167, 1651, 1654, 1744, 1794, 1896 Handtaka. Hefð. Hegningarauki .................0.0... 00... 1521, Heimvísun. Sjá og ómerking. A. Einkamál ...........0..0.00.0 0. 951, 1317, 1405, 1811, B. Opinber mál ..........0..... 000 1225, 1515, Hjónaband. Hjónaskilnaður. Sjá og skiptamál ................00...0..00.. Hjónavígsla. Sjá og hjónaband. Hlutafélög. Hlutdeild ...................0.0 002. Húftrygging. Sjá vátryggingar. Húsaleiga. Hylming ..............0.2 0000 89, Höfundarréttur. Iðnaður. Iðnnám. Innheimtulaun ...............0..00 0... en Innsetningargerðir. Íkveikja .............00.000 000 89, Ítak. Sjá fasteignir. Ítrekun ............ 722, 153, 1344, 1378, 1491, 1501, 1673, 1680 Jarðskjálftar ................02.0.2000 0. Kaup og sala. 1. Fasteignir ...............0.02... 00... 1515, 1527, 2. Lausafé „...........0002.0020 sens Kaupgjald. Sjá Vinnulaun. Kaupmáli. Sjá fjármál hjóna. Kjarasamningar. Kjörbörn. Kjörskrá. 1797 1558 1198 1455 89 1892 1897 1707 1817 1946 1451 89 1744 89 1344 1797 1239 1627 Efnisskrá til yfirlits KLVII Kosningaréttur. Kyrrsetning ..........2.02200. 00 sense 1542, Kærumál: A. Einkamál: 1. Frávísun frá héraðsdómi .... 943, 951, 1232, 1405, 1409 2. Frávísun frá Hæstarétti ............0...00.0..0.. 1542, 3. Skiptamál .............. 827, 833, 992, 1065, 1451, 1489, 4. Viti ..........00000 00 nn een 5. Ýmis kæruatriði ...............2.00.0 0000 B. Opinber mál: . Atvinnuréttindi ............0..000000 00 1479, . Ákæra. . Dómsátt. Farbann ...........000.0. 0 1946, . Geðheilbrigðisrannsókn ...........000000.0 0. nn en. . Gæsluvarðhald 13, 742, 941.., 1222, 1236, 1446, 1483 1485, 1522, 1558, 1651, T. Refsivist .............2..000 0000 enn 8. Vanhæfi dómara ..........2.%..0n nn nn 9. Verjandi ...........20..05 00 eðnn nr Landamerkjamál ..........2200.00 seen Landhelgisbrot. Sjá fiskveiðibrot. Landskipti. Landvist. Launaskattar. Sjá skattar. Lausafjárkaup. Sjá kaup og sala. Lífsgjöf .............0.0022.00ee seen Læknar 89, 702, 839, 883, 1021, 1344, 1378, 1501, 1572, 1673, 1775, 1797, 1899, Læknaráð ...........2202.20. nn 89, 839, 883, Lögbann .............200.00. 00. 0n ne 916, 1180, Löggæslumenn ............2...000 een Löghald. Sjá kyrrsetning. Lögheimili. Lögjöfnun. Lögmenn ..........0.0000.0... 998, 1034, 1198, 1522, 1647, 1680 Lögreglumenn. Sjá löggæslumenn. Lögræði. Lögsaga. Lögskráning sjómanna .........2.020000 000. senn Lögtak ..........000000.. 880, 1115, 1426, 1732, 1749, 1809, Lögveð ............2020000 00 Manndráp ...........20..200000es ens 89, 883, Mat og skoðun: 1. Atvinnutjón ..........0000..2 000. n 839, 1775, SN TR to Bls. 1692 1510 1806 1669 1474 1198 1647 1979 1558 1794 1568 1731 946 1317 1955 1905 1021 1961 89 1979 976 1948 1809 1021 1905 KLVIII Efnisskrá til yfirlits 2. Áverkar og heilsutjón ................ 89, 839, 883, 1775, 3. Blóðrannsókn 702, 883, 1344, 1378, 1501, 1572, 1673, 1680, 1707, 4. Geðheilbrigði ..................00..0000 00... 89, 883, 5. Ýmislegt 89, 839, 883, 920, 976, 1021, 1091, 1207, 1239, 1378, 1415, 1527, 1627, 1775, Málflutningur .............002022. 0020. 89, 1455, Málflutningslaun ..........00.000 0000 se enn Málsástæður .............22000000.. en senn 781, 880, Málskostnaðartrygging ............0000.00000 nn... Málskostnaður .............. 24, 31, 32, 713, 1034, 1167, 1522, Meðsök. Sjá skaðabætur. Merkjadómur. Meiðyrði. Sjá ærumeiðingar. Misneyting ..........02220.0000. snert Nafnréttur. Náðun. Nágrenni. Niðurfelling máls. Sjá hafning máls og útivist. Nytjastuldur ..........2.2.2.0.eeensnss rr Opinberir starfsmenn ..........0.0.0000 0000 ss ner Ómaksbætur .........0000000. sn. 2, 13, 948, 1544, Ómerking ..........0...... 2, 1225, 1317, 1405, 1515, 1811, 1817, Óréttmætir verslunarhættir. Óvígð sambúð. Sjá sambúð. Prentréttur. Rangar sakargiftir ..............2.22000000 000. nn nn Refsingar: 1. Einstakar refsitegundir og önnur viðurlög. a. Sekt án vararefsingar. b. Sekt dæmd og varðhald sem vararefsing 25, 89, 702, 976, 1378, 1578, 1673, 1727, c. Varðhaldsrefsing dæmd ................... 1301, 1680, . Fangelsi og sekt dæmd ............2000000 0000... e. Fangelsi dæmt 89, 722, 733, 883, 909, 1021, 1344, 1491, 1519, 1642, 1744, 1791, f. Skilorðsbundin refsing dæmd ................... 1831, g. Svipting ökuleyfis dæmd 702, 1344, 1378, 1501, 1572, 1673, 1680, 1797, h. Upptaka eigna ..........0000000 s.n ess 89, 2. Ýmislegt .............0000. 00. n sn 89, Refsivist ..............22..2e0ossess ser Réttarfarsvítur 41, 66, 89, 702, 812, 819, 909, 976, 998, 1126, 1146, 1207, 1239, 1405, 1474, 1501, 1515, 1519, 1545, 1572, 1578, 1627, 1702, 1680, 1744, 1775, 1806, 1892, 1899, 1946, Bls. 1905 1899 1031 1927 1596 1198 1396 1224 1654 1515 702 1068 1726 1946 89 1899 1707 89 1827 1892 1899 976 1673 1568 1979 Efnisskrá til yfirlits XLIX Bls. Réttargæsla .....................2. 0000 113 Réttarneitun ...............0..0.00 0000 1065 Ríkisborgararéttur .............0.0...00.0. 0 812 Sakarkostnaður. Sakhætfi. Samaðild. Sameign. Sambúð ..............2.2.0 0... 89, 768 Samningar ..........202000. 0. 145, 957, 1291, 1362, 1396, 1415 Sáttir: 1. Einkamál ...............00.0 00 681, 1817 2. Opinber mál .............00.. 0... 673, 1360 Sératkvæði 2, 18, 66, 675, 681, 702, 745, 778, 883, 916, 1008, 1021, 1091, 1115, 1125, 1239, 1291, 1409, 1426, 1455, 1568, 1572, 1585, 1627, 1654, 1702, 1715, 1727, 1732, 1809, 1817, 1905, 1927, 1948, 1955, 1974 Siglingadómur. Sjóveð. Skaðabætur: A. Innan samninga .... 66, 1008, 1068, 1239, 1596, 1627, 1797, 1927 B. Utan samninga: 1. Árekstur skipa. 2. Bifreiðir ........................ 18, 675, 1654, 1905, 1958 3. Vinnuslys ...........0..2000. 0 839, 1775 4. Ýmsar skaðabætur 33, 41, 89, 722, 733, 1034, 1207, 1455, 1491, 1545, 1642, 1791, 1827 Skattar ..........0....00.0 686, 380, 1115, 1426, 1732, 1948 Skattsvik. Sjá skattar. Skemmtanaskattur. Sjá skattar. Skilorðsbundin refsing ..............0.00000000 00... 89, 1831, 1892 Skiptamál ........ 168, 827, 833, 943, 957, 992, 1451, 1489, 1560, 1669 Skírlífisbrot ..........0.......20.0n nr 89 Skjalafals ...................... 33, 89, 909, 1642, 1791, 1831, 1892 Skuldabréf ....................00. 00 1974 Skuldamál ..............2020.2. 0. 1396, 1968 Stefnur. Staðlar ............2..0.0 00. 1008 Stjórnarskrá ...............20200 00. se ns 1732 Stjórnsýsla ...........22.000.. ess 2, 745, 1763 Söluskattur. Sjá skattar. Sönnunargögn ..............20.0..s sn 89 Tekjuskattur. Sjá skattar. Tékkasvik .............2200000 0. 89, 883 Tilraun ...............220.2 00 0n ser 1491 Togveiðar. Sjá fiskveiðar. L Efnisskrá til yfirlits Tollar ...........0.00 seen Tómlæti. Traustnám. Umboð. Umferðarlög. Sjá bifreiðir. Umferðarréttur. Uppboð .....0.0002 000. 698, 1168, 1811, Upptaka eigna ........2020000 00 senn 89, Úrskurðir ...........00.. 02. 31, 32, Útburður ............0000s seen Útivist: 1. Fyrir Hæstarétti 1, 1, 17, 17, 698, 948, 949, 950, 1544, 1725, 1725, 1726, 1726, 1898 9. Í héraði ............2.. 0 ser Útsvör. Sjá skattar. Vanheimild. Vanreifun. Varnarsamningur við Bandaríki Norður-Ameríku. Varnarþing .........0000.. ess sntrrr err 745, Vátryggingar ........00000 0000. 113, 778, 78, 1329, Veðréttindi ............0..0.0. nes Veðskuldabréf. Sjá skuldabréf. Vegir .........00000 rss Veiðiréttindi. Venjuréttur. Verðlagsmál ...........00.0 nan nr 2, 1126, Verðtrygging ................sennsrner sann Verjandi ...........0.%..0en ss ter Verksamningur .......0.200.. 00. enn. 1008, 1091, 1239, Vextir „0... TA8, 920, 1291, 1329, 1396, Vinnulaun — Vinnusamningur 768, 812, 819, 968, 998, 1068, 1692, Vinnuslys. Sjá skaðabætur. Viti .........00 sess Víglar ........20000 sess Vörumerki ............. 0 Þinglýsing. Þingvottar. Þjáningar. Sjá skaðabætur. Þjófnaður .......0.0000.0.0... 89, 722, 733, 883, 1491, 1519, Þrotabú. Sjá skiptamál. Ærumeiðingar. Ölvun. Sjá áfengislög. Ökuhraði ............cceee ser 1578, Ökuleyfissvipting til bráðabirgða .........0.00000 00... 0... Örorka ......0.0.2 rr 839, 1775, Öryggisgæsla ..........200%. 00. nð nn 1974 976 1224 1702 1898 1953 1809 1754 1951 920 1146 1291 946 1596 1968 1797 1474 1510 1715 1827 1727 1479 1905 883 V. EFNISSKRÁ. Aðfarargerðir. Sjá aðför, fjárnám, innsetningargerð, kyrr- setning, lögbann, lögtak og útburður. Aðflutningsgjöld. Sjá tollar. Aðför. Aðgerðarleysi. Sjá tómlæti. Aðild. Félagssamtök höfða mál til ógildingar ákvörðunar verðlags- nefndar ..........2.......eeneses er 2 Talið, að saksóknari ríkisins fari með fyrirsvar ríkissjóðs í máli til heimtu bóta fyrir gæsluvarðhald að ósekju. Bar því eigi nauðsyn til að stefna dómsmálaráðherra eða fjármálaráð- herra til fyrirsvars við hlið ríkissaksóknara, en eigi var talið að þetta stæði því í vegi, að efnisdómur yrði lagður á Málið ..............0..00 renn 41 Vátryggingartélagi stefnt við hlið eigenda ökutækis til greiðslu skaðabóta vegna bifreiðaáreksturs .............00.0...... 675 Skiptaráðanda stefnt fyrir Hæstarétt f., h. þrotabús ...... 681, 1669 Þ stefndi fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðis til endurgreiðslu of- tekins skemmtanaskatts og menningarsjóðsgjalds. Á það bent, að þótt gjöld þessi rynnu í sérstaka sjóði, hefði þeim sjóðum ekki verið stefnt til endurgreiðslu fjárins ........ 686 Í máli vegna skemmda af bifreið var eiganda bifreiðar og vá- tryggingarfélagi hennar stefnt í héraði. Einungis vátrygg- ingarfélagið áfrýjaði málinu ....................... 713 Fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs stefnt til réttargæslu í máli 713 H krafðist þess, að leigusamningur einn um dráttarbraut yrði úr gildi felldur. Þar sem ákvæði samnings þessa skiptu hann máli var honum heimilt að fá úr því skorið fyrir dómi, hvort hann ætti réttindi, sem gengju framar ákvæð- um samningsins .........22..20.2. 00... 145 Skiptaráðanda stefnt f. h. dánarbús .................... 768, 957 Aðili í skiptamáli varð gjaldþrota og tók þrotabú hans við aðild að skiptamáli vegna hjónaskilnaðar ................ 827 Skiptaráðanda stefnt í máli um búskipti .................... 833 Undir rekstri máls í héraði andaðist einn aðili máls. Búi hans var skipt og erfðu meðaðiljar hann. Héldu þeir málinu LII Efnisskrá áfram í eigin nafni ............2..00. 00 00en nn Í máli um eignarnámsbætur vegna vegagerðar var Vegagerð ríkisins aðili. Eignarnámsþoli beindi ekki málssókn að þeim stjórnvöldum, er fóru með vegamál. Hins vegar var það lagt til grundvallar, að málið væri rekið í samráði við rétt yfirvöld .........00...000 ns Ríkissaksóknara og fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs stefnt til greiðslu skaðabóta vegna gæsluvarðhalds ................ Heilbrigðisráðherra og fjármálaráðherra stefnt fyrir hönd ríkissjóðs til greiðslu skaðabóta vegna rofa á ráðningar- SAMNÍNBI .........00000000 enn Í máli, þar sem deilt var um stjórnarkjör í félagi einu, áfrýj- uðu eigi allir stefnendur í héraði máli. Gagnáfrýjendur í Hæstarétti kröfðust frávísunar á þeim forsendum, að allir stjórnarmenn ættu óskipta sakaraðild og bæri því að vísa málinu frá. Ekki var á það fallist, að dómkröfur væru slíkar, að réttarfarsnauðsyn bæri til vegna ákvæða 46. gr. laga 85/1936, sbr. 58. gr. laga 75/1973, að allir stefnend- ur málsins í héraði stæðu að áfrýjun þess ................ Málsaðili var lögráða eftir uppsögu héraðsdóms og tók sjálfur við aðild máls fyrir Hæstarétti .................... 1560, Eftir uppsögu héraðsdóms varð aðili máls lögráða og tók því við forræði þess. Áður en málið var flutt í Hæstarétti and- aðist þessi sami aðili og tók dánarbú hans við málinu .... Í máli einu um skaðabætur vegna bifreiðaáreksturs höfðaði eigandi annarar bifreiðarinnar mál á hendur ökumanni og eiganda hinnar bifreiðarinnar svo og vátryggingarfélagi hans. Eftir að héraðsdómur var genginn áfrýjuðu bæði ökumaður og vátryggingarfélagið héraðsdóminum með stefnu 11. apríl 1978. Hins vegar hafði vátryggingarfélagið gert upp dómskuldina skv. héraðsdóminum hinn 30. mars 1978. Varð útivist af þess hendi og var málið fellt niður. Talið, að bifreiðareigandinn ætti lögvarða hagsmuni af því að fá dóm Hæstaréttar í málinu og að greiðsla vátrygg- ingarfélagsins á bótunum svipti hann ekki þeim rétti .... Í máli einu var stefnt félagsmálaráðherra og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Ekki talin ástæða til að beina málssókninni að fjármálaráðherra, þar sem málið varðaði meðferð fé- lagsmálaráðherra á lögleyfðu valdi sínu ................ Talið, að efsti maður lista eins, sem skipaður var einstakling- um, sem ekki höfðu með sér skipulögð samtök, hefði heim- ild til að koma fram sem málsaðili vegna listans ........ Í máli einu var útvarpsráði stefnt vegna ríkisútvarpsins. Var talið, að ráðið væri bært til fyrirsvars eins og málinu væri háttað, en það snérist um lögbann við sýningu sjónvarps- 920 1034 1068 1180 1955 1654 1654 1763 1961 Efnisskrá þáttar .........2.000200 00 Talið, að eigi skipti það máli í uppboðsmáli einu, þar sem upp- boðseigandi beindi kröfum sínum að þinglesnum eiganda íbúðar, er veðsett var, þótt síðar, eftir að áfrýjunarstefna hafði verið gefin út, yrði annar eigandi að íbúðinni ...... Aðildareiður. Aðstoð við nauðstadda. AKL. var staddur á vettvangi, þar sem maður lést í átökum. Var hann ákærður fyrir brot á 2. mgr. 221. gr. alm. hgl. Eigi var talið að hér væri um slíkt brot að ræða og hann sýknaður af þessum ákæruþætti .......0..0.002..0 0000... E, sem var við vettvang þar sem manndráp varð, sýknuð af ákæru samkv. 1. mgr. 221. gr. alm. hgl. þar sem þessi krafa rúmaðist eigi innan verknaðarlýsingar ákæruskjals Aðstoð við skip. Aðstöðugjald. Sjá skattar. Aflýsing. Afréttir. Afsagnargerðir. Afturvirkni laga. Það var eigi talið varða ógildi laga, að þau voru að nokkru afturvirk ..............000.0. 00 Almannahætta. TRL var refsifangi á Vinnuhælinu að Litla-Hrauni. Kveikti hann í húsinu ásamt öðrum manni. Fram kom, að begar eldurinn braust út, var einn refsifangi lokaður inni í klefa sínum og einn maður var þar í geymslu vegna ölvunar. Aðrir fangar áttu greiða leið fram á ganga fangelsisins. Brot TRL var talið varða við 2. mgr. 164. gr. alm. hgl., enda gat honum eigi dulist, að mönnum mundi vera lífs- háski búinn af eldsvoðanum og að hann hefði í för með sér augljósa hættu á umfangsmikilli eyðingu eigna .......... Jó, sem var nokkuð ölvaður, hellti bensíni úr brúsa undir timb- urtröppur húss að næturlagi. Talið, að honum gæti ekki hafa dulist að með verknaði þessum voru íbúar hússins settir í bersýnilegan lífsháska og atferli þetta gat haft í 89 89 1732 29 LIV Efnisskrá för með sér eyðingu á eignum annarra manna. Var brotið talið varða við 2. mgr. 164. gr. alm. hol. ................ Atvinnulöggjöf. Atvinnuréttindi. Sjá og refsingar. Bifreiðastjóri sviptur Ökuleyfi í sex mánuði vegna ölvunar við akstur ..........00.00.e ens Bifreiðastjóri sviptur ökuréttindum ævilangt vegna ölvunar við akstur, en um ítrekun var að ræða 1344, 1378, 1501, 1680 1707, Maður sviptur ökuleyfi í 1 mánuð vegna of hraðs aksturs .... Lögmaður einn hafði með dómi verið sviptur leyfi til málflutn- ings í héraði og fyrir Hæstarétti. Hann hafði tekið út refsingu og fengið uppreist æru. Krafðist hann nú starfs- réttinda sinna. Ekki talið varhugavert, að hann fengi mál- flutningsréttindi sín aftur ..........00000000 00 nn... Maður sviptur ökuleyfi ævilangt vegna aksturs létts bifhjóls með áhrifum áfengis .............2000 000. nn Ábúð. S fluttist á jörðina G og hóf þar búskap 1. október 1966 skv. heimild þáverandi ábúanda jarðarinnar, sem var ekkja og hafði nýlega misst mann sinn. Ekki var gefið út bygging- arbréf. Talið, að S hefði öðlast lífstíðarábúð á jörðinni og skipti ekki máli þótt landsdrottinn hefði vanrækt að gefa út byggingarbréf og ekki heldur hvort ekkjan hefði haft heimild til að byggja jörðina áður en dánarbúi eiginmanns hennar var skipt árið 1971. Hinn 4. nóvember 1974 sagði jarðareigandinn S upp ábúð á jörðinni frá farðögum 1975 að telja, án þess að greina uppsagnarástæður. S óskaði eftir að fá jörðina keypta. Hins vegar hafði hann engin andmæli uppi gegn uppsögninni né ósk um áframhaldandi ábúð. Landsdrottinn synjaði, að hann gæti fengið jörðina keypta og ítrekaði kröfu sína um útbyggingu. S flutti síðan af jörðinni um vorið 1975, en fékk leyfi til að hafa búfé sitt þar áfram til hausts. Þar sem þess var ekki getið, að jarðeigendur ætluðu að taka jörðina til eigin nota varð ekki á því byggt og ekki heldur því, að S hefði vanrækt leiguliðaskyldur sínar. S mátti vera ljóst, að honum var eigi skylt að flytjast burt af jörðinni í fardögum 1975, en hann fluttist af jörðinni 19. júní þ. á. og þá var ekki hafinn búskapur né sýnilegur undirbúningur að búskap á jörðinni með venjulegum hætti. Þrátt fyrir þetta flutti S sjálfvilj- ugur án mótmæla og athugasemda. Var því talið, að hann Bls. 1344 702 1899 1578 1647 1673 Efnisskrá gæti eigi krafist þess, að fá jörðina aftur til ábúðar. Af þessum sökum var heldur eigi talið, að hann gæti krafið jarðeigendur um bætur fyrir það tjón, sem hann hafði orðið fyrir vegna búferlaflutninga. Sératkvæði .......... H. hafði ábúð á jörð einni, en hann flutti á vorið 1975. Hinn 31. maí 1979 óskuðu jarðareigendur eftir því, að hann yrði borinn út af jörðinni og ákvað fógetaréttur að útburðurinn skyldi fram fara. H. flutti af jörðinni síðla sumars 1979. Talið, að H hefði ekki lengur lögmæta hagsmuni af því að kveðið yrði á um réttmæti hins áfrýjaða úrskurðar að því er varðaði framgang hinnar fyrirhuguðu útburðargerðar. Var málinu vísað frá Hæstarétti. Sératkvæði .......... Ábyrgð. Ábyrgð á seldum hlut. Ábyrgð framleiðanda. Ábyrgð húseiganda. Sjá fasteignir og skaðabætur. Áfengi. Áfengislög. SMC. stal áfengi úr vörugeymslu skipafélags og seldi nokkuð af því. Var brot hans talið varða við áfengislög auk þess sem um þjófnað var að ræða .......0..2000000 0... 00... Þ var ölvaður kvöld eitt og fór út. Talið sannað með skýrslum vitna, að hann hafi tekið bifreið í óleyfi og ekið henni nokkurn spöl. Var honum dæmd refsing vegna þessa og sviptur ökuleyfi í 6 mánuði. Sératkvæði .................. J ók bifreið sinni með áhrifum áfengis. Vínandamagn í blóði hans reyndist 1,83%. Var honum dæmd refsing vegna þessa og sviftur Ökuleyfi ævilangt ..........0000000.0. 0... 0... D vann á svokölluðu Kröflusvæði. Var hann kvaddur til starfa að skoða borholu að kvöldlagi. Hann hafði setið við drykkju, er hann ók bifreið sinni nokkurn spöl, líklega einn til tvo kílómetra. Lögreglumenn stöðvuðu hann og töldu hann með áhrifum áfengis. Þá var klukkan um 01.35. Blóðsýni var tekið kl. 03.15 og reyndist vínandamagn í blóði þá 0,63%. Honum var dæmd refsing vegna þessa og 120 þúsund króna sekt til ríkissjóðs og sviptur ökuréttind- um ævilangt, þar sem um ítrekunarbrot var að ræða .... Talið sannað, að G hefði verið með áhrifum áfengis við akstur, en vínandamagn í blóði hans reyndist 2.21%. Ekki var þó LV Bls. 1455 1702 89 702 1344 1378 LVI Efnisskrá talið fært að leggja það til grundvallar, þar sem hann gat hafa neytt áfengis eftir að akstri lauk, og þar til hann var handtekinn. Honum var hinsvegar dæmd refsing 15 daga varðhald og sviptur ökuleyfi ævilangt, en hér var um ítrekað brot að ræða ..............0000000 0000. Þ var handtekinn og talinn hafa ekið bifreið í umrætt sinn. Var hann dæmdur í héraði til refsingar vegna þessa. Í Hæstarétti var talið, að rannsókn málsins væri verulega áfátt, þar sem Þ hefðu ekki verið kynnt önnur sakargðgn en ákæruskjal, er hann kom fyrir dóm, og ekki spurður sjálfstætt um sakarefni, en til þess var sérstök ástæða þar sem hann hafði verið mjög reikull í svörum hjá lögreglu. Þá voru lögreglumenn þeir, er stóðu að handtöku Þ, og vitni ekki látin gefa skýrslu fyrir lögreglu eða dómi þegar frá er talin frumskýrsla lögreglu um handtöku ákærða. Vegna þessara galla á rannsókn málsins, var hinn áfrýjaði dómur ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar af nýju ................0.... H var tekinn í bifreið sinni þar sem hún stóð, all mjög ölvaður og mældist vínandamagn í blóði hans 2.69%. Hann neitaði að svara spurningum varðstjóra og neitaði að hafa ekið bifreiðinni. Síðar taldi hann, að ónefndur maður hefði ekið bifreiðinni. Ekki talið sannað, að hann hefði ekið bifreið- inni í umrætt sinn og ekki loku fyrir það skotið, að annar maður væri þar að verki. Var hann því sýknaður. Sératkvæði .....................20. 00. Talið sannað í máli einu, að B hefði ekið léttu bifhjóli með áhrifum áfengis, en vínandamagn í blóði hans var talið 2.11%0. B hafði áður verið dæmdur fyrir brot á umferðar- lögum og sviftur réttindum um skeið til aksturs létts bif- hjóls. Hins vegar hafði þetta fyrra brot ekki ítrekunaráhrif skv. niðurlagsákvæðum 1. mgr. 71. gr. alm. hgl. Þá var brot ákærða ekki talið varða við áfengislög. Var B dæmdur til að greiða 100 þúsund króna sekt og sviptur ökuleyfi í eitt ár Akstur á léttu bifhjóli með áhrifum áfengis ekki talinn varða við áfengislög nr. 82/1969 ............0.00000 0. nn. B var að akstri í bifreið sinni. Með honum var stúlka ein. Lög- gæslumenn reyndu að stöðva bifreiðina en henni var ekið áfram á miklum hraða. Síðan var bifreiðin stöðvuð við þorp eitt og hljóp þar ökumaður úr bifreiðinni og náðist eigi fyrr en nokkru síðar. Hins vegar náðist farþeginn. Vínandamagn í blóði B reyndist vera 0.82%0. B viðurkenndi í upphafi brot sitt, en dró síðar viðurkenningu til baka. Þá breytti farþeginn framburði sínum og taldi bróður B hafa ekið. Bróðir B kvaðst hafa ekið. Lögreglumenn þeir, Bls. 1501 1515 1572 1673 1673 Efnisskrá er veittu bifreiðinni eftirför og handtóku B, fullyrtu, að B hefði ekið bifreiðinni, enda þeir þekkt hann. Talið sannað, að B hefði ekið bifreiðinni í umrætt sinn með áhrifum áfengis og með ólöglegum hraða. Var honum dæmd refsing vegna þessa, en honum hafði áður verið dæmd refsing vegna ölvunar við akstur. Var B dæmt varðhald 15 daga og sviftur ökuréttindum ævilangt .........00.0.00..0.00.000.. B sat í bifreið sinni er löggæslumenn komu að honum. Var hann talinn ölvaður og reyndist vínandamagn í blóði hans vera 1.25%,. Hann viðurkenndi í upphafi að hafa ekið bii- reiðinni en neitaði síðar og kvað konu sína hafa ekið. Hún neitaði því. Talið sannað, að hann hefði ekið bifreiðinni með áhrifum áfengis og var honum dæmd refsing, varð- hald 25 daga og sviptur ökuréttindum ævilangt, en hér var bæði um ítrekað brot að ræða og auk þess hegningar- auka. Eftir að dómur í máli þessu hafði verið kveðinn upp var honum í héraði dæmd sekt og hann sviptur öku- leyfi ævilangt fyrir akstur með áhrifum áfengis. Þá kom fram, að 1978 hafði honum verið dæmt varðhald fyrir sama brot. Var því þessi dómur hegningarauki við hinn fyrri ...........20 0 G festi bifreið sína í skafli og kvaddi löggæslumenn til hjálpar. Þeir töldu G ölvaðan og tóku hann til blóðrannsóknar. Reyndist vínandamagn í blóði hans 2.02%0. Er G kom fyrir dóm, neitaði hann að hafa ekið bifreiðinni í umrætt sinn. Talið sannað, að hann hefði ekið bifreiðinni með áhrifum áfengs og var dæmd 50 þúsund króna sekt og sviptur öku- leyfi í 12 mánuði .............0...00 000 Áfrýjun. 1. Áfrýjunarleyfi: a. Áfrýjunarfrestur liðinn. Áfrýjunarleyfi 18, 681, 778, 787, 920, 998, 1034, 1091, 1180, 1207, 1239, 1291, 1317, 1455, 1627, 1664, b. Málsefni nær eigi áfrýjunarfjárhæð .................... c. Áfrýjunarfrestur liðinn. Áfrýjunarleyfis eigi aflað ...... d. Áfrýjunarleyfi Ógilt ................0000. 00... 2. Máli gagnáfrýjað 768, 787, 920, 1008, 1034, 1091, 1167, 1180, 1239, 1317, 1362, 1455, 1527, 1585, 1732, Mál gagnkært. 3. Máli áfrýjað með heimild í 36. gr. laga nr. 75/1973 41, 768, 1115, 1168, 1396, 1621, 4. Ýmis atriði: Í máli einu var áfrýjað héraðsdómi svo og fjárnámi samkvæmt honum. Áfrýjunarleyfi tók einungis til héraðsdómsins. LVII Bls. 1680 1707 1899 1754 1585 998 1585 1797 1702 LVIII Efnisskrá Þar sem áfrýjunarfrestur var liðinn að því er fjárnáms- gerðina varðaði, var henni vísað frá Hæstarétti .......... Lögbannsmáli eigi áfrýjað innan þess frests, sem til er tekinn í 2. mgr. 23. gr., sbr. 27. gr. laga nr. 18/1949 ............ Máli einu þar sem synjað var um staðfestingu lögbanns var skotið til Hæstaréttar með kæru. Dæmt að málsúrlausn þessi sætti áfrýjun en ekki kæru. Var málinu því vísað frá Hæstarétti ..................2.200 00. Úrskurður í sakamáli var kveðinn upp 19. september 1980 að sóknaraðilja fjarstöddum. Fékk hann vitneskju símleiðis um uppkvaðninguna og fól þegar lögmanni sínum að skjóta málinu til Hæstaréttar. Bar því við það að miða, að kæru hefði verið lýst innan lögboðins frests samkvæmt 2. mgr. 174. gr, laga nr. 74/1974 ............0...0000. 00. J og G höfðuðu mál gegn L, er dæmt var á bæjarþingi Reykja- víkur 3. júlí 1975. Þeir sóttu síðan um leyfi til að áfrýja málinu þótt sakarefni næði eigi áfrýjunarfjárhæð. Hinn 23. september 1975 mælti Hæstiréttur með því að leyfi yrði veitt og veitti dómsmálaráðuneyti aðaláfrýjendum áfrýjun- arleyfið. Þau áfrýjuðu málinu síðan með stefnu 22. október s. á. Með dómi Hæstaréttar 14. október 1977 var hinn áfrýjaði dómur og málsmeðferð í héraði ómerkt og málinu vísað frá héraðsdómi. Aðaláfrýjendur höfðuðu nú nýtt mál. Var úrlausn þess dóms önnur en í fyrra máli, Þau J og G sóttu um leyfi til að áfrýja málinu þótt sakarefni næði eigi áfrýjunarfjárhæð. Í áfrýjunarleyfi, sem þau fengu frá dómsmálaráðuneytinu segir svo, að Hæstiréttur hafi mælt með áfrýjunarheimild með bréfi 23. september 1975. L áfrýjaði ekki hinu fyrra máli en hinn 8. febrúar 1979 veitti dómsmálaráðuneytið honum leyfi til að áfrýja málinu bótt sakarefni næði ekki áfrýjunarfjárhæð og frestur skv. 1. mgr. 20. gr. nr. 75/1973 væri liðinn. Segir í áfrýjunar- leyfinu, að Hæstiréttur hafi mælt með áfrýjunarheimild í bréfi 23. september 1975. Talið að bæði áfrýjunarleyfi þessi væru ógild, en meðmæli Hæstaréttar að því er varð- aði annað mál skiptu hér engu máli. Var málinu því vísað frá Hæstarétti. Sératkvæði ................0.0.......0.... Talið að úrskurður um, hvort maður skuli hjóta starfsréttindi að fullnægðum refsiðómi og fenginni uppreist æru, sætti kæru og ríkissaksóknari ætti kæruheimild .............. Áfrýjunarfrestur. Sjá áfrýjun. Áfrýjunarleyfi. Sjá áfrýjun. Bls. 998 1180 1542 1568 1585 Efnisskrá Ákæra. Í sakamáli einu var fallið frá þeirri ákærulýsingu, að KV hefði ráðist að manni með hnífi og stungið hann .............. Í ákæru voru sakaðir menn ákærðir fyrir brot gegn 211. gr. alm. hgl. ........20000 000 Í ákæru voru sakaðir menn ákærðir fyrir brot gegn 211. gr. sbr. 22. gr. 4. mgr. sbr. 1. mgr. og 112. gr. hgl. Málið flutt og reifað með hliðsjón af því að brot þessi gætu varðað við 124. gr, og 221. gr. hgl. ........02000 0000 000 nn AKL var á vettvangi, þar sem maður lést í átökum. Eftir þenn- an atburð kveðst hann ásamt þremur mönnum hafa flutt lík hins látna á ákveðinn stað. Allnokkru síðar hafði hann flutt líkið á annan stað. Líkið fannst ekki og gat AKL ekki bent á það. Talið, að með atferli sínu hefði AKL raskað ummerkjum brots og það varði refsingu skv. 2. mgr. 112. gr. alm. hgl. Hins vegar var hann sýknaður af ákæru um brot á 211. gr. sbr. 4. mgr. 1. mgr. 28. gr. alm. hgl. Þá var AKL ákærður fyrir brot gegn 124. gr. alm. hgl. en þar sem það brot rúmaðist eigi innan verknaðarlýs- ingar í ákæruskjali kom það eigi til álita ................ Í ákæruskjali var brot talið varða við 211. gr. alm. hgl. Talið heimilt að færa háttsemi þeirra, er hlut áttu að máli, til 218. og 215. gr. alm. hgl., bótt þau refsiákvæði væru eigi grEINd ........20020 000 en sr 89, Refsikröfur, sem ekki rúmast innan verknaðarlýsingar ákæru- skjals, eigi taldar koma til álita í refsimáli .............. Bátur einn var tekinn fyrir ólöglegar fiskveiðar. Fram kom, að þeir sem gegndu störfum stýrimanna og vélstjóra á bátnum höfðu eigi réttindi til að rækja þau störf. Þessi atriði voru eigi nefnd í ákæru og komu því eigi til álita í refsimáli á hendur skipstjóra bátsins ..........20000..... Að því fundið, að í héraðsdómi er vikið að sakaratriðum, sem ekki rúmuðust innan ákæruskjals ............2..0.. 1126, Ákæruvald. Ákæruvald krefst sýknu í sakamáli .........000.00.0 0000... Álitsgerðir. Sjá mat og skoðun. Árekstur skipa. Áskorunarmál. LIX Bls. 89 89 89 89 883 89 976 1146 LX Efnisskrá Bls. Ávana- og fíkniefni. Þeir SMC, GS og þriðji maður voru á ferðalagi erlendis og var GS með bifreið sína. Keyptu þeir um 2,5 kg. af hassi og földu í bifreiðinni, sem send var síðan hingað til lands. Hassefnið fannst síðar í bifreiðinni við tollskoðun. Var brot þetta talið varða við 2. gr., sbr. 5. gr. og 6. gr. laga nr. 65/1974 og 2. gr. sbr. 10. gr. reglugerðar nr. 390/1974 .... 89 AK hafði veruleg viðskipti með hass og LSD. Var honum refs- að vegna þessa .................000.0. 00... 89 Barnaverndarmál. Barnsfaðernismál. Bifreiðir. A, Einkamál. H ók bifreið sinni norður botngötu milli húsanna nr. 50 —70 við L-gerði. Í sömu mund ók M bifreið sinni eftir L-gerði til austurs. Þar sem botngatan og L-gerði mætast varð árekstur. Skemmdir urðu á báðum bifreiðunum. Eigandi bifreiðar þeirrar, er H ók, krafðist hóta úr hendi eiganda þeirrar bifreiðar, er M ók. Gangstétt liggur meðfram ak- braut L-gerðis að sunnanverðu, þvert fyrir akbrautir botn- gatnanna er liggja út frá aðalgötunni, en er þar nokkuð lægri. Þó er gangstéttin öll hærri en akbraut aðalgötunnar og órofin af botngötunni. Hinsvegar er gangstétt illa greind frá akbraut botngatnanna þegar út úr þeim er komið, þar sem akbrautir þeirra eru í sömu hæð og gangstéttin, Talið, að þar sem H var kunnugur staðháttum þarna, hafi hon- um ekki getað dulist að hann ók yfir gangstétt, er hann ók út úr botngötunni. Með hliðsjón af þessu og ákv. 5. gr. 48. gr. laga nr. 40/1968 var talið, að H ætti alla sök á árekstr- inum og var því eigandi bifreiðar M sýknaður af öllum kröfum hans. Sératkvæði ..............0.00......... 18 E ók bifreið sinni norður Snorrabraut, með um 40--50 km. hraða, að því er hann telur. Í sömu mund ók Ó Þifreið sinni austur Njálsgötu áleiðis yfir Snorrabraut og stöðvaði bifreiðina við eyju þá, er skilur akbrautir Snorrabrautar. Kveðst Ó hafa litið eftir umferð um Snorrabrautina og enga bifreið séð og ekið aftur af stað yfir eystri akreinina. Í því hafi bifreið E borið að. E kveðst ekki hafa séð bifreið Ó áður, en er hann varð hennar var hafi hann nauðhemlað og hafi hemlakerfið þá brostið. Áreksturinn var harður og skemmdust báðar bifreiðarnar. E krafði Ó og vátryggingar- Efnisskrá LXI Bls. félag hans um skaðabætur. Skoðun leiddi í ljós að hemlar bifreiðar E voru bilaðir og hjólbarðar slitnir. Talið, að ekki yrði með vissu ráðið af gögnum, að hemlar bifreiðar E, sem brugðust þegar á reyndi, hafi verið í lagi fyrir árekst- urinn, en það stóð E næst að hlutast til um að reynt yrði að leiða hið rétta í ljós. Með hliðsjón af þessu og öðrum atvikum var sök skipt og Ó gert að bæta E tjón hans að hálfu, Sératkvæði ............2.200.0 0000 675 Hinn 19. janúar 1973 ók J bifreið á olíudælu O. O krafði öku- mann, eiganda bifreiðarinnar og vátryggingarfélag hans A um bætur. Í héraði var þessum aðiljum dæmt að greiða óskipt bætur. A áfrýjaði málinu og krafðist sýknu, þar sem iðgjald af vátryggingu bifreiðarinnar hafði ekki verið greitt. Fram kom, að gjalddagi iðgjaldsins var í. mars 1974 og var því ekki andmælt, að A hefði krafið eiganda bifreið- arinnar um greiðslu þess, er það féll í gjalddaga. Sam- kvæmt 15. gr. laga 20/1954 fellur vátryggingarsamningur- inn úr gildi uppsagnarlaust að þrem mánuðum liðnum frá því að iðgjalds var krafist ef það er þá ógreitt og vátrygg- ingarfélagið ekki byrjað lögsókn til innheimtu þess. Þessi frestur var löngu liðinn, þegar A sendi eiganda bifreiðar- innar greiðslukröfu 20. nóvember 1974 og setti honum loka- frest til greðislu hinn 10. desember s. á. A tilkynnti lög- reglustjóranum í Reykjavík um, að vátryggingin væri gengin úr gildi og verður við það að miða, að bifreiðin hafi verið óvátryggð er óhapp það varð, sem um var deilt. Samkvæmt þessu var A sýknaður af kröfum O .......... 113 Í ók bifreið sinni að vetrarlagi frá bensínstöð einni innan Akur- eyrar. Um sama mund og hann ók frá bensínstöðinni ók J bifreið sinni suður Eyjafjarðarbraut, sem naut aðalbraut- arréttar. Í ók inn á brautina og varð þar árekstur með bif- reiðunum. Í bar skilyrðislaust að víkja fyrir umferð um Eyjafjarðarbraut en þess gætti hann ekki. Hins vegar talið ljóst af hemlaförum og áreksturshöggi, að J hefði ek- ið of hratt miðað við aðstæður í umrætt sinn, en hemlunar- skilyrði voru mjög slæm. Var talið, að hvor aðili ætti sök á árekstrinum að hálfu. Sératkvæði .................... 1654 Vátryggingarfélagið S seldi G ábyrgðartryggingu fyrir bifreið eina 27. júlí 1975, og skyldi tryggingin gilda til næsta árlegs gjalddaga 1. mars 1976. G seldi J. bifreiðina um haustið 1975 og var bifreiðin skráð á nafn J hinn 4. september þ. á. Bifreiðin lenti í árekstri við aðra bifreið 18. október 1975. Urðu nokkrar skemmdir á bifreiðinni. S neitaði að greiða og bar fyrir sig ákvæði tryggingarskilmála þar sem sagði að tilkynna skyldi félaginu án tafar ef bifreið væri afskráð LXII Efnisskrá Bls. eða seld og að vátrygging gilti ekki fyrir nýjan eiganda nema að fengnu samþykki S. Talið, að ákvæði þetta losaði S ekki undan greiðsluskyldu þegar litið væri til ákvæða umferðarlaganna og reglugerðar 88/1929. Var því S dæmt að greiða vátryggingarbætur skv. ábyrgðartryggingu þess- ari. Í málinu var hins vegar ekki úr því skorið hver bæri hallann af þeim mistökum, að bifreiðin var umskráð, án þess að kannað væri hvort tryggingin væri í lagi ........ 1754 Þ var á leið til Borgarness á bifreið, eign konu sinnar. Hann kveðst eigi hafa ekið hratt og alls eigi með meiri hraða en TO km miðað við klukkustund. Hann kveðst hafa ekið á hægri vegarhelmingi. Er hann nálgaðist Borgarnes hafi hann mætt bifreið. Varð árekstur með bifreiðunum og meiddist Ú, er var farþegi í bifreið þeirri, sem á móti kom, og eigandi hennar, Ú krafði Þ, eiganda bifreiðarinnar, og vátryggingarfélag hennar um bætur. Fram kom að hemla- för eftir bifreið Þ voru um 32 metrar, en vegur þarna er 9 metra breiður. Þ ók á réttum vegarhelmingi, en þó mjög nálægt miðju vegarins. Ekki sáust hemlaför eftir bifreið Ú. Ljósmyndir sýndu, að vinstra framhorn bifreiðar Ú hafði rekist á miðjan framenda bifreiðar Þ, Talið sannað, að áreksturinn hefði orðið á hægri vegarhelmingi miðað við akstursstefnu bifreiðar Þ, og að ökumaður bifreiðar Ú hefði ekið á röngum vegarhelmingi. Var því talið, að hann ætti meginsök á hvernig fór. Þótt Þ hefði í akstri sínum ekki sýnt fulla aðgæslu að því er hraða varðaði, þar sem hann mátti sjá bifreiðina nokkru áður, þóttu ekki efni til að leggja á hann sök á árekstrinum. Með hliðsjón af þessu voru þau Þ sýknuð af kröfum Ú. Sératkvæði ...... 1905 B ók bifreið sinni í átt til Hafnarfjarðar. Í sama mund var bifreið Ó ekið þangað. Ó kveðst hafa ekið á með um 50 km. hraða á vinstri akrein en B hafi ekið á um 20 metra á undan á svipuðum hraða. Allt í einu hafi B sveigt inn á vinstri akrein og þar sem snjór var á veginum hafi öku- maður hennar misst vald á bifreiðinni og ekki náð að aka inn á akreinina. Kveðst Ó þá hafa hemlað, en of seint, og árekstur orðið. Talið, að Ó ætti alla sök á árekstri þessum, og var gert að greiða bætur .................... 1958 B. Opinber mál. K ók bifreið sinni vestur Skipholt og ætlaði þvert yfir Nóatún- ið. Hann kvaðst hafa stöðvað bifreið sína austan gatna- mótanna, en ekið síðan af stað, þar sem hann enga bifreið hafi séð. Ekki hafi hann þó stöðvað bifreiðina þar sem eyjan skiptir götunni, heldur haldið hiklaust áfram og allt í Efnisskrá LXTIT einu orðið var við bifreið hægra megin við sig og hafi árekstur orðið. Ökumaðurinn var talinn hafa brotið gegn ákvæðum 1. mgr. 37. gr. laga nr. 40/1968 og var því dæmd refsing ..........00000 ns Með dómsátt féllst J á að greiða sekt og vera sviptur ökuleyfi í ár vegna ölvunar við akstur 7/12 1979. Fram kom, að 14. júlí 1975 hafði J verið dæmt varðhald og sviptur ökuleyfi í eitt ár vegna samskonar brots. Þar sem um ítrekað brot var að ræða var óheimilt að ljúka því með sátt sbr. 2. tl. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 74/1974, 3. mgr. 81. gr. laga nr. 40/1968 og Ti. gr. alm. hgl. Var sáttin því felld úr gildi .. Þ var ölvaður kvöld eitt og fór út. Talið sannað með skýrslum vitna, að hann hefði tekið í óleyfi bifreið og ekið henni nokkurn spöl. Var honum dæmd refsing vegna þessa og sviptur ökuleyfi í sex mánuði. Sératkvæði ..........2.0... B ók bifreið sinni um götur bæjarins og var handtekinn. Reyndist vínandamagn í blóði hans 1,83%0e. Var honum dæmd refsing vegna þessa og sviptur ökuréttindum ævi- langt, en um ítrekunarbrot var að ræða ............0... H ók bifreið sinni með áhrifum áfengis og reyndist Í blóði hans 1,98% af vínanda. Héraðsdómari lauk málinu með dómsátt, þar sem H féllst á að greiða sekt og vera svipt- ur Ökuleyfi í 12 mánuði. Fram kom, að H hafði áður gengist undir dómsátt vegna ölvunar við akstur og verið sviptur ökuleyfi. Hann var því ákærður fyrir ítrekað brot í hið síðara sinn, Var óheimilt að ljúka málinu með dómsátt og sáttin því felld úr gildi, sbr. 6. tl. 112. gr. laga nr. 7T4/1974 D vann á svokölluðu Kröflusvæði. Var hann kvaddur til starfa að skoða borholu að kvöldlagi. Hann hafði setið við drykkju, er hann ók bifreið sinni nokkurn spöl líklega einn til tvo kílómetra. Lögreglumenn stöðvuðu hann og töldu hann með áhrifum áfengis. Þá var klukkan um 01.35. Blóðsýni var tekið kl. 03.15 og vínandamagn í blóði D reyndist þá 0,63%. Honum var dæmd refsing vegna þessa og 120 þúsund króna sekt til ríkissjóðs og sviptur ökurétt- indum ævilangt, þar sem um ítrekunarbrot var að ræða .. S var stöðvaður á bifreið sinni og samkvæmt ratsjármælingu talinn af löggæslumönnum hafa ekið með 105 km hraða á vegarkafla þar sem einungis var leyfður 60 km hraði miðað við klst. Lögreglustjóri svipti S ökuleyfi sínu til bráðabirgða. Fram kom, að S hafði á undanförnum árum verið dæmdur all oft til refsingar fyrir brot á umferðar- lögum og áfengislögum. Með hliðsjón af því var öku- leyfissvipting staðfest af Hæstarétti ............00000..- Talið sannað, að G hefði verið með áhrifum áfengis við akstur, Bls. 25 673 702 1344 1360 1378 1479 LXIV Efnisskrá Bls. en vínandamagn í blóði hans reyndist 2,21%0. Ekki var þó talið fært að leggja það til grundvallar, þar sem hann gat hafa neytt áfengis eftir að akstri lauk og þar til hann var handtekinn. Honum var hinsvegar dæmd refsing, 15 daga varðhald, og sviptur ökuleyfi ævilangt, en hér var um ítrekað brot að ræða ................0.2..0.00 0. 1501 Þ var handtekinn og talinn hafa ekið bifreið sinni í umrætt sinn. Var hann dæmdur í héraði til refsingar vegna þessa. Í Hæstarétti var talið, að rannsókn málsins væri verulega áfátt, þar sem Þ hefði ekki verið kynnt önnur sakagögn en ákæruskjal er hann kom fyrir dóm og ekki spurður sjálfstætt um sakarefni, en til þess var sérstök ástæða þar sem hann hafði verið mjög reikull í svörum hjá lög- reglu. Þá voru lögreglumenn þeir, er stóðu að handtöku Þ og vitni, ekki látin gefa skýrslu fyrir lögreglu eða dómi þegar frá er talin frumskýrsla um handtöku ákærða. Vegna þessara galla á rannsókn málsins var hinn áfrýjaði dómur ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar af nýju .................... 1515 H var tekinn í bifreið sinni þar sem hún stóð, allmjög ölvaður, og mældist vínandamagn í blóði hans 2,69%. Hann neitaði að svara spurningum varðstjóra og neitaði að hafa ekið bifreiðinni. Síðar taldi hann, að ónefndur maður hefði ekið bifreiðinni. Ekki talið sannað, að hann hefði ekið bifreið- inni í umrætt sinn og ekki væri loku fyrir það skotið að annar væri þar að verki. Var hann því sýknaður. Sér- atkvæði ..............00....0 0... 1572 Þrír lögreglumenn voru í bifreið sinni í Reykjavík. Veittu þeir athygli bifreið J, er ekið var á miklum hraða. Eltu þeir bif- reiðina og sýndi hraðamælir bifreiðar þeirra 110 km hraða miðað við klst. Ökumaður taldi, að hraði sinn hefði verið 70 km miðað við klst. Talið sannað, að ökumaðurinn hefði ekið á óhæfilegum hraða og var honum dæmd refsing vegna þessa ..............0.00.00 02... nn 1578 Talið sannað í máli einu, að B hefði ekið léttu bifhjóli með áhrifum áfengis, en vínandamagn í blóði hans var talið 2,11%0. B hafði áður verið dæmdur fyrir brot á umferðar- lögum og sviptur réttindum um skeið til aksturs létt bif- hjóls. Hins vegar hafði þetta fyrra brot ekki ítrekunar- áhrif skv. niðurlagsákvæðum 1. mgr. T1. gr. alm, hgl. Þá var brot ákærða ekki talið varða við áfengislög. Var B dæmdur til að greiða 100 þúsund króna sekt og sviptur ökuleyfi í eitt ár ..................0..0. 0... 1673 B var að akstri í bifreið sinni. Með honum var stúlka ein. Lög- gæslumenn reyndu að stöðva bifreiðina en henni var ekið Efnisskrá LXV Bls. áfram á miklum hraða. Síðan var bifreiðin stöðvuð við Þorp eitt og hljóp þar ökumaður úr bifreiðinni og náðist eigi fyrr en nokkru síðar. Hins vegar náðist farþeginn. Vínandamagn í blóði B reyndist vera 0,82%0. B viðurkenndi í upphafi brot sitt, en dró síðar viðurkenninguna til baka. Þá breytti farþeginn framburði sínum og taldi, að bróðir B hefði ekið. Bróðir B kvaðst hafa ekið. Lögreglumenn þeir, er veittu bifreiðinni eftirför og handtóku B hafa full- yrt að B hafi ekið bifreiðinni enda þeir þekkt hann. Talið sannað, að B hefði ekið bifreiðinni í umrætt sinn með áhrifum áfengis og með ólöglegum hraða. Var honum dæmd refsing vegna þessa en hann hafði áður fengið refs- ingu vegna ölvunar við akstur. Var B dæmt varðhald 15 dagar og sviptur ökuréttindum ævilangt ................ 1680 B sat í bifreið sinni er löggæslumenn komu að honum. Var hann talinn ölvaður og reyndist vínandamagn í blóði hans vera 1,25%. Hann viðurkenndi í upphafi að hafa ekið bif- reiðinni en neitaði síðar og kvað konu sína hafa ekið. Hún neitaði því. Talið sannað, að hann hefði ekið bifreiðinni með áhrifum áfengis og var honum dæmd refsing, varð- hald 25 dagar og sviptur ökuréttindum ævilangt, en hér var bæði um ítrekað brot að ræða og auk þess hegningar- auka. Eftir að dómur í máli þessu hafði verið kveðinn upp var honum í héraði dæmd sekt og hann sviptur ökuleyfi ævilangt fyrir akstur með áhrifum áfengis. Þá kom fram, að 1978 hafði honum verið dæmt varðhald fyrir sama brot. Var því þessi dómur hegningarauki við þann fyrri ........ 1707 K var að akstri um bæinn. Lögreglumennirnir eltu hann og töldu hann hafa ekið mjög hratt eða með allt að 120 km hraða miðað við klst. K neitaði þessu en viðurkenndi þó, að hann hefði ekið með um 80 km hraða miðað við klst. Talið sannað, að K hefði ekið á óhæfilegum hraða í umrætt sinn en hámarkshraði í þéttbýli er 50 km á klst. Var hon- um því dæmd 200.000 króna sekt og 20 daga varðhald til vara og sviptur ökuleyfi í 2 ár. Sératkvæði .............. 1727 G festi bifreið sína í skafli og kvaddi löggæslumenn til hjálpar. Þeir töldu G ölvaðan og tóku hann til blóðrannsóknar. Reyndist vínandamagn í blóði hans 2,02%0. Er G kom fyrir dóm neitaði hann að hafa ekið bifreiðinni í umrætt sinn. Talið sannað, að hann hefði ekið bifreiðinni með áhrifum áfengis og var dæmd 50 þúsund króna sekt og sviptur öku- leyfi ævilangt .............00000000 nn 1899 Birting laga og stjórnvaldaerinda. Deilt um birtingu ákvarðana verðlagsnefndar og verðlagsstjóra 2 LXVI Efnisskrá BIs. Björgun. Blóðrannsókn. Vínandamagn í blóði 673, 702, 1344, 1360, 1378, 1501, 1515, 1572, 1673, 1680, 1707, 1899 Brenna. Sjá íkveikja. Brot í opinberu starfi. Börn. Dagsektir. Dánarbú. Sjá skiptamál. Dánarbætur. Sjá skaðabætur. Dánargjafir. S var maður gamall og átti litlar eignir, en þó íbúð eina. Íbúð þessi var byggð á vegum byggingarsamvinnufélags og þinglesin á þess nafn. Hann átti á lífi lögerfingja bæði börn og barnabörn. Tæpum tveim árum fyrir andlát sitt gerði S gjafabréf, þar sem hann gaf tveimur barnabörnum sínum íbúð þá, er hann átti, og var meginhluti eigna hans. Eigi var gjafabréfið þinglesið, en það var tilkynnt stjórn byggingarfélags þess, er var þinglesinn eigandi íbúðarinnar og stjórn þess félags samþykkti eignayfirfærslu. Eftir lát S risu upp deilur, hvort hér væri um að ræða lífsgjöf eða dánargjöf. Talið, að við skráningu gjafabréfsins hjá stjórn byggingarfélagsins og að fengnu samþykki stjórnar fyrir yfirfærslunni, hefði S firrt sig rétti til að fá sjálfur afsal fyrir íbúðinni og ráðstafa henni til annarra. Voru þessar aðgerðir hans taldar hafa hliðstæð réttaráhrif og um þing- lýsingu væri að ræða. Var því talið, að hér væri um lífsgjöf að ræða og það atriði, að S bjó í íbúðinni, greiddi af henni skatta og skyldur og taldi hana fram á skattframtölum sínum, voru eigi talin skipta hér máli. Sératkvæði ........ 1955 Dómarar. Sjá og dómstólar, réttarfarsvítur og sératkvæði. 1. Dómarar í Hæstarétti: Mál dæmt af þremur hæstaréttardómurum 1, 1, 13, 17, 17, 18, 24, 25, 31, 32, 673, 675, 698, 742, 827, 941, 943, 946, 948, 949, 949, 950, 950, 951, 968, 1034, 1198, 1222, 1224, 1232, 1236, Efnisskrá LXVII 1360, 1405, 1446, 1451, 1474, 1479, 1483, 1485, 1489, 1501, 1510, 1515, 1522, 1542, 1544, 1544, 1558, 1572, 1578, 1651, 1669, 1673, 1680, 1707, 1725, 1725, 1726, 1726, 1727, 1T51, 1794, 1794, 1797, 1806, 1896, 1897, 1898, 1899, 1946, 1958, Varadómari dæmir í máli fyrir Hæstarétti 66, 681, 686, 745, 1068, 1091, 2. Samdómendur í héraði: Aukaðdómþing ........00.0000000 nn 1091, Bæjarþing ........ 66, TT8S, 787, 1207, 1239, 1527, 1627, 1920, Félagsdómur ...........0000.200 ner Sakadómur ..........00000. 0. 89, 883, 976, Skiptadómur. Siglingadómur. Sjó- og verslunardómur 839, 1008, 1362, 1396, 1545, 1715, 1775 Verðlagsdómur ........2000000 00 nn 1136, Að því fundið, að sérfróðir samdómendur sátu eigi báðir í dómi þegar matsmenn og vitni voru yfirheyrð fyrir dómi 66, 1207, Samdómendur í héraði skulu fara með og dæma mál, en í því felst, að þeim er rétt að taka afstöðu til alls þess sem til álita er í máli, þar með talinna atriða, er matsmenn hafa fjallað um. Eigi er skylt að leggja yfirmatsgerð til grund- vallar dómi ...........00s... seen Að því fundið, að eigi var nema einn siglingafróður maður Í 4. 5. sjó- og verslunardómi við meðferð máls um skaðabætur vegna vinnuslyss um borð í skipi ..............00000.0... . Sératkvæði: Í Hæstarétti 2, 18, 66, 675, 681, 702, 745, 778, 883, 916, 1008, 1021, 1091, 1115, 1225, 1239, 1291, 1409, 1426, 1455, 1568, 1572, 1585, 1627, 1654, 1702, 1715, 1727, 1732, 1809, 1817, 1948, 1955, Í héraði. Dómara ekki getið í héraðsdómi 13, 66, 702, 909, 946, 1091, 1198, 1396, 1455, 1542, 1669, 1673, 1680, 1702, 1749, 1811, Vanhæfi dómara: Frávísunardómur var kærður. Fram kom, að er mál þetta var þingfest, stýrði fulltrúi héraðsdómara dómþingi. Á næsta dómþingi sótti fulltrúinn þing af hálfu annars aðilja. Þegar málið var munnlega flutt um frávísunarkröfu var hinn sami fulltrúi dómari í málinu og kvað upp frávísun- arðóminn. Fulltrúinn var talinn vanhæfur til að fara með og dæma málið eftir að hann hafði sótt þing af hálfu aðilja. Var því meðferð þess í héraði ómerkt og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar .............. Í sakadómsmáli einu krafðist ákærði þess að héraðsdómari viki sæti. Engin rök voru færð fyrir þeirri kröfu og var henni því hrundið ...........0.200. 000. Bls. 1979 1732 1465 1927 1409 1021 1968 1146 1239 1239 1775 1974 1958 LXVIII Efnisskrá 6. Ýmis atriði: Í máli til innheimtu skaðabóta vegna gæsluvarðhalds að ó- sekju, voru í héraðsdómi lagðar fram og reifaðar lögreglu- skýrslur vegna innbrots, er eigi var tilefni gæsluvarðhalds- vistar bótakrefjanda ..............20..0.0 0. nn nn Við skýrslutöku fyrir dómi voru færðar til bókar umsagnir, sem að verulegu leyti var munnlegur málflutningur og auk þess óviðeigandi orðaskipti. Var að þessu fundið .... 812, Að því fundið, að mál hefði dregist mjög verulega. Skjöl máls- ins voru send ríkissaksóknara 22. apríl 1974. Ákæra gefin út 20. september 1975 og send dómara sama dag. Næst var málið tekið fyrir 21. október 1976 er málið var þing- fest. Héraðsdómur var kveðinn upp 17. ágúst 1977 og birtur ákærða 9. maí 1978. Rannsókn málsins var ófullkomin og samningu héraðsdóms talið ábótavant .................. Eftir að sakamál hafði verið flutt í héraði og dómtekið, aflaði dómsformaður upplýsinga um málsatriði, sem eigi voru bornar undir ákærða né skipaðan verjanda hans. Var að þessu fundið ...............20.000 0000 nn Mál hafði dregist. Var það þingfest 2. maí 1967 en dæmt 14. mars 1977. Þessi dráttur talinn mjög vítaverður .......... Að því fundið, að í héraðsdómi í sakamáli einu var vikið að sakaratriðum, sem eigi rúmuðust innan ákæruskjals 1126, Að því fundið, að í máli, sem dæmt var með sérfróðum sam- dómendum, hafði annar samdómendanna ekki verið til- kvaddur, er aðiljar og vitni gáfu skýrslu ................ Gallar á rannsókn og dómprófum í opinberu máli taldir svo verulegir, að hinn áfrýjaði dómur var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagn- ingar að nýju. Sératkvæði ................0.2.... 000... Héraðsdómari átti, áður en teknar voru munnlegar skýrslur af aðiljum og vitnum á dómþingi að ákveða, hvort hann kveddi til sérfróða samdómendur, og þeir átt þá síðan að vera við yfirheyrslur. Þessa var ekki gætt og að því fundið Í landamerkjamáli einu var kröfulýsing í dómi ekki í samræmi við kröfugerð landeigenda og ekki getið raka, er þeir færðu fram til stuðnings kröfum sínum. Var meðferð málsins talin svo gölluð, að hinn áfrýjaði dómur var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dóms- álagningar af nýju ............200.0.0 0. nn sn Fulltrúi héraðsdómara stýrði dómþingi þegar mál var þingfest. Á næsta dómbþingi sótti hinn sami fulltrúi þing af hálfu stefnanda máls í héraði. Málið var munnlega flutt um frávísunarkröfu og var fulltrúinn þá dómari í málinu og kvað upp dóm. Talið, að fulltrúinn hefði verið vanhæfur Bls. 41 819 909 976 998 1146 1207 1225 1239 1317 Efnisskrá LXIX til að fara með og dæma málið og var því hinn kærði frá- vísunardómur felldur úr gildi og málinu vísað í hérað til löglegrar meðferðar ............0....0...2 00 Að því fundið, að óhæfilegur tími hefði liðið frá því, að munn- legur málflutningur fór fram, og þar til mál var dæmt. Þá hafi héraðsdómarar ranglega nefnt úrlausn sína úr- skurð, þótt um dóm væri að ræða. Óhæfilegur dráttur varð ennfremur á afgreiðslu kærugagna til Hæstaréttar .. Að því fundið hve lengi dróst að senda gögn kærumáls til Hæstaréttar ......................2 00 Að því fundið að óhæfilegur dráttur hefði orðið á rekstri máls í héraði, vitni voru ekki látin staðfesta framburði sína og lögreglumenn ekki komið fyrir dóm ...................... Að því fundið, að rannsókn máls var verulega áfátt. Þannig hafði ákærða ekki verið kynnt sérstaklega önnur sakargögn en ákæruskjal er hann kom fyrir dóm og ekki spurður sjálfstætt um sakarefni svo séð yrði, en til þess var sérstök ástæða, þar sem hann hefði verið mjög reikull í frásögnum sínum hjá lögreglu. Þá höfðu hvorki lögreglumenn þeir, er stóðu að handtöku Þ, né vitni, sem borið gætu um máls- atvik, gefið skýrslur fyrir lögreglu eða dómi ............ Að því fundið, að héraðsdómari kvaddi eigi fyrir dóm mann, er varð fyrir árás og þjófnaði ...............00...0...... Mál til heimtu skaðabóta vegna vöruflutninga var rekið fyrir sjó- og verslunardómi. Talið, að málið hefði átt að dæma á bæjarþingi „en ekki væri ástæða til að ómerkja dóminn af þeirri ástæðu ...............0000000..0 02. Að því fundið í opinberu máli að eigi voru önnur gögn málsins en ákæra borin undir ákærða, er hann kom fyrir sakadóm Að því fundið, að vitni voru ekki látin staðfesta framburði sína og að óhæfilegur dráttur varð á rannsókn máls og birtingu héraðsdóms ...........0..0.....0 2 Mál var dæmt í bæjarþingi með meðdómendum, en eigi voru þeir kvaddir til setu í dóminum fyrr en við munnlegan flutning málsins. Var að þessu fundið .................... Að því fundið, að óhæfilegur dráttur hefur orðið á rekstri opin- bers máls .............0..00. 0. Úrskurður ekki í því formi sem vera ber samkv. 2. málsgr. 190. gr. EMI. .............0 0... Tveir ákærðir menn komu fyrir dóm við þingfestingu máls og voru þá yfirheyrðir saman í dóminum. Var að þessu fundið Að því fundið, að uppsaga dóms dróst óhæfilega .............. Að því fundið, að dómari kvað upp órðkstuðdan úrskurð um farbann og var ákvörðun hans um það efni ómerkt og máli Bls. 1405 1405 1474 1501 1515 1519 1545 1572 1578 1627 1680 1806 1892 1899 LXX Efnisskrá heimvísað ..................e rn 1946 Dómkvaðning. Dómstólar. 1. Héraðsdómstólar: Aukaðómþing ........0000.00 00. 1091, 1455, 1510, 1806 Bæjarþing 1, 1, 2, 16, 17, 17, 18, 24, 31, 32, 41, 66, 675, 698, 713, 745, 778, 787, 812, 819, 920, 948, 948, 949, 949, 950, 950, 951, 968, 998, 1034, 1068, 1180, 1207, 1232, 1239, 1291, 1329, 1405, 1415, 1474, 1527, 1542, 1544, 1544, 1585, 1596, 1621, 1627, 1651, 1654, 1692, 1725, 1725, 1726, 1726, 1754, 1763, 1794, 1797, 1817, 1896, 1897, 1898, 1898, 1905, 1920, 1927, 1948, 1958 Félagsdómur ..........00.0000 000 00n nn 1409 Fógetaréttur 681, 880, 916, 1115, 1167, 1426, 1702, 1732, 1748, 1749, 1809, 1961 Landamerkjadómur .........22000. 0000 nn nn 1317 Sakadómur 25, 33, 89, 673, 702, 722, 733, 742, 883, 909, 946, 976, 1021, 1222, 1225, 1236, 1344, 1360, 1378, 1446, 1479, 1483, 1491, 1501, 1515, 1519, 1522, 1558, 1568, 1572, 1578, 1642, 1647, 1651, 1673, 1680, 1707, 1727, 1744, 1751, 1791, 1794, 1827, 1831, 1892, 1946, 1979 Sakadómur í ávana- og fíkniefnamálum .......... 13, 941, 1485 Sjó- og verslunarðómur 839, 1008, 1362, 1396, 1545, 1715, 1775, 1968 Skiptaréttur 768, 827, 833, 943, 957, 992, 1065, 1451, 1489, 1560, 1669, 1955 Stjórn UMFÍ ............0.0.. 000 0ð enter 1198 Uppboðsréttur ..........002000 0. 698, 1168, 1811, 1974 Verðlagsdómur ...........0.0. 0... nn nn 1126, 1146 2. Ýmis atriði: Mál til ógildingar skilnaðarkjara skal rekið fyrir almennum dómstólum en eigi skiptarétti. Þar sem skilnaðarsamkomu- lagi, er gert hefur verið, hefur eigi verið hnekkt, getur skiptaréttur eigi tekið bú til skipta ...........0.00.... 2. 1451 H hafði verið dæmdur til refsingar í Svíþjóð, en sendur til Íslands til að taka út refsivistina. Lögmæti ákvörðunar um afplánun refsivistar samkv. hinum erlendu refsiðómum mátti hann bera undir dómstóla samkv. 22. gr. laga nr. 69/1963. Um málið skyldi fara eftir reglum laga um með- ferð opinberra mála, reka fyrir sakadómi og sæta kæru skv, grunnrökum 172. gr. laga nr. 74/1974. Sératkvæði .... 1568 Dráttarvélar. Sjá bifreiðir. Eiður. Sjá aðildareiður. Efnisskrá LXXI Bls. Eignardómsmál. Eignarnám. Á árunum 1970—1972 var lögð hraðbraut í Kjósarsýslu. Í því sambandi þurfti að meta lönd, er tekin voru eignarnámi undir veginn, og bætur fyrir jarðrask og átroðning. Þá var um að ræða verðmæti malarefnis, er féll til eignar- námsþola og land undir eldri vegi. Yfirmatsmenn töldu, að undirbúningur og lagning hinnar nýju hraðbrautar hefði ekki aðeins áhrif á hækkun landverðs hjá eignarnámsþola, heldur að öllu verulegu leyti í svipuðum mæli á landverð í nágrenninu. Var íþað álit yfirmatsmanna, að samkvæmt almennum reglum beri aðeins að meta til frádráttar bótum þann hagnað, sem eignarnámsþola hlotnist einum vegna eignarnáms. Mátu þeir á tvennan hátt. Annars vegar töldu þeir, að ef miðað væri við, að hugsanleg almenn verð- hækkun vegna framkvæmdanna kæmi til frádráttar bót- um, þá væri hagnaður eignarnámsþola meiri en verðmæti landspildunnar, sem undir veginn fór, Ef aðeins væri metið hvaða sérstakan hagsauka framkvæmdirnar hafi fyrir eignarnámsþola einan töldu þeir rétt að greiða bætur. Talið, að sá háttur í yfirmatsgerð um valkvæða niðurstöðu væri óvenjulegur, en yfirmatsgerðin væri þó þannig úr garði gerð að unnt væri að leggja dóm á málsefni. Sam- kvæmt 61. gr. vegalaga nr. 23/1970 skal við ákvörðun bóta taka sérstakt tillit til þess, sem ætla má að land hækki í verði við vegagerðina. Svipuð ákvæði hafa verið í vega- lögum frá 1907. Í 10. gr. laga nr. 61/1917 segir, að mats- verð eigna skuli miða við það gangverð, er eign muni hafa í kaupum og sölum. Sé um hluta fasteignar að ræða skal frá matsbótum draga það sem eignin hefur vegna eignar- námsins stigið í verði umfram aðrar eignir. Ákvæði 61. gr. vegalaga er að stofni til eldri en 10. gr. laga nr. 61/1917, en það er sérlagaákvæði en hið síðara ákvæði almennra eignarnámslaga. Í vegalögum er ekki greint á milli al- menns og sérstaks hagnaðar. Lagarök þóttu standa til þess að skýra 61. gr. vegalaga með hliðsjón af meginregl- um 10. gr. laga nr. 61/1917 og almennum jafnræðisreglum á þá lund, að til frádráttar eignarnámsbótum skuli, ef því er að skipta, koma það sem land hefur stigið í verði við eignarnám umfram aðrar eignir. Með hliðsjón af þessari lagaskýringu var dæmt, að eignarnámsþola bæru bætur fyrir vegarstæðið, er hann léti af hendi. Eignarnámsþoli var talinn eiga rétt á bótum fyrir malarefnið, er tekið var, bætur fyrir veganstæðið, er hann lét af hendi, svo og bætur LXXITI Efnisskrá Bls. fyrir tímabundin afnot lands, átroðning og óþægindi. Til frádráttar bótum samkvæmt framangreindu skyldi hins vegar draga verðmæti gamla vegarstæðisins, er nú féll til landeiganda, og malarefnis í því ...................0... 920 F-hreppur óskaði eftir að taka land eignarnámi. Skv. skipu- lagslögum ritaði hreppurinn félagsmálaráðuneytinu og bað um heimild til eignarnám. Veitti ráðuneytið eignarnáms- heimild og var málið síðan tekið til meðferðar hjá mats- nefnd eignarnámsbóta skv. lögum um eignarnám. Eignar- námsþoli krafðist ógildingar eignarnámsins. Hreppurinn hafði beðið um leyfi félagsmálaráðuneytis til eignarnáms án þess að hafa skýrt eignarnámsþola frá því, að hann hyggðist leita heimildar til eignarnáms á landinu. Skipu- lagsstjórn ríkisins, sem fjallaði um erindi hreppsnefndar- innar að tilhlutan félagsmálaráðuneytis, gaf eignarnáms- þola ekki kost á að gera grein fyrir viðhorfi sínu. Talið, að þar sem erindi hreppsins hefði varðað eignarnámsþola miklu fjárhagslega, þá hefði félagsmálaráðherra borið að veita eignarnámsþola færi á að skýra viðhorf sitt til mála- leitunar þessarar, áður en málinu var ráðið til lykta. Þar sem ráðuneytið gætti ekki þessa, var talið, að samþykki félagsmálaráðherrans væri ógilt svo og ákvarðanir mats- nefndar eignarnámsbóta, enda styddust þær ekki við gilda eignarnámsheimild ............02.0.00 0000 1763 Eignarréttur. Eignarréttarfyrirvari. Endurheimta. Veitingahúsið Þ hafði um langt skeið greitt skemmtanaskatt og menningarsjóðsgjald, sem reiknað var af brúttóverði aðgöngumiða, þ.e. af verði miðanna ásamt gjöldum þess- um. Taldi Þ þetta óheimilt og endurkrafði það, er hann taldi sig hafa ofgreitt. Talið, að ákvæði laga nr. 58/1970 geri ráð fyrir að skattstofn væri þannig reiknaður, sem gert hafði verið. Var því ekki talið, að Þ ætti rétt til endur- greiðslu ..............2.000 000. 686 Endurupptaka máls. Erfðaábúð. Erfðafesta. Efnisskrá LXXTII Erfðamál. S var maður gamall og átti litlar eignir, en þó íbúð eina. Íbúð þessi var byggð á vegum byggingarsamvinnufélags og þinglesin á þess nafn. Hann átti á lífi lögerfingja bæði börn og barnabörn. Tæpum tveim árum fyrir andlát sitt gerði S gjafabréf, þar sem hann gaf tveimur barnabörnum sínum íbúð þá, er hann átti og var meginhluti eigna hans. Eigi var gjafabréfið þinglesið, en það var tilkynnt stjórn byggingarfélags þess, er var þinglesinn eigandi íbúðarinnar og stjórn þess félags samþykkti eignaryfirfærslu. Eftir lát S risu upp deilur, hvort hér væri um að ræða lífsgjöf eða dánargjöf. Talið, að við skráningu gjafabréfsins hjá stjórn byggingarfélagsins og að fengnu samþykki stjórnar fyrir yfirfærslunni, hefði S firrt sig rétti til að fá sjálfur afsal fyrir íbúðinni og ráðstafa henni til annarra, Voru þessar aðgerðir hans taldar hafa hliðstæð réttaráhrif og um þinglýsingu væri að ræða. Var því talið, að hér væri um lífsgjöf að ræða og að það atriði, að S bjó í íbúðinni, greiddi afhenni skatta og skyldur og taldi hana fram á skattframtölum sínum, voru eigi taldar skipta hér máli. Sératkvæði .............0.00 0. Erfðaskrá. Erlendir dómar. H íslenskur ríkisborgari var dæmdur til refsivistar í Svíþjóð. Hann var sendur til Íslands til að taka út refsivist sína. Hann krafðist þess, að hann yrði sendur aftur til Svíþjóðar til að afplána refsivist þar, sem hann taldi sér hægara. Þessu var synjað. Sératkvæði ............000000. 00.00.0000. Erlend lög. Fangelsi. Farbann. S var sakaður um fjársvik. Á dómþingi 10. nóvember 1980 var bókuð sú ákvörðun dómarans, að S væri óheimilt að fara af landi brott, en sú ákvörðun skyldi tekin til endurskoðun- ar innan fjögurra sólarhringa. Næst var þingað í málinu 26. nóvember 1980. Krafðist ríkissaksóknari þá þess að lagt yrði farbann á S. Réttargæslumaður S krafðist að þeirri kröfu yrði hrundið. Í þinghaldi var síðan fært til bókar að S væri bönnuð brottför af Íslandi allt til 1. mars 1981, eða þar til annað yrði ákveðið. S kærði ákvörðun Þessa. Bls. LXXKIV Efnisskrá Dómara bar að kveða upp úrskurð um það, hvort S væri skylt að sæta farbanni. Með hliðsjón af þessu var ákvörð- unin ómerkt og málinu vísað heim í hérað .............. S var sakaður um skjalafals og fjársvik. Ríkissaksóknari krafð- ist þess að honum yrði meinuð för af landinu til 1. apríl 1981. Héraðsdómur féllst á að leggja farbannið á til 1. mars 1981. S kærði þetta en úrskurður sakadóms var staðfestur þó þannig að farbannið skyldi gilda til 1. apríl 1981 ...... Farmgjald. Sjá og farmsamningar. Farmsamningar. Sjá og flutningssamningar. Farmskírteini. Fasteignasala. F seldi fasteign fyrir H. Ekki varð af sölu af ástæðum, sem eigi voru F að kenna. Deilur risu um þóknun fyrir söluna. Fram kom, að F, sem var löggiltur fasteignasali, hafði ekki aflað nauðsynlegra upplýsinga um fasteignamat íbúð- ar þeirra, sem hér var um fjallað og ýmis önnur gögn, en ekki leiddi það til þess, að F firrti sig söluþóknun. Var söluþóknun því ákveðin að álitum ...................... Fasteignaskattar. H átti sumarbústað í Grímsneshreppi. Grímsneshreppur krafð- ist lögtaks fyrir fasteignaskatti og var það mál rekið fyrir fógetarétti Reykjavíkur, en þar átti H lögheimili. Gríms- neshreppur krafðist lögtaks samkv. heimild í 3. gr. laga nr, 8/1972, en fasteignaskatti fylgir lögveð í viðkomandi fasteign. Samkvæmt því og með hliðsjón af grundvallar reglum 78. gr. laga nr. 85/1936 gat lögtaksgerðin ekki farið fram nema á varnarþingi fasteignarinnar. Bar því að byrja málið í Árnessýslu. Var því synjað lögtaks .............. Fasteignir. Á árunum 1970— 1972 var framkvæmd lagning hraðbrautar í Kjósarsýslu. Í sambandi við það þurfti að meta lönd, er tekin voru eignarnámi undir veginn, og bætur fyrir jarð- rask og átroðning. Þá var um að ræða verðmæti malar- efnis, er féll til eignarnámsþola og land undir eldra vegi. Yfirmatsmenn töldu að undirbúningur og lagning hinnar nýju hraðbrautar hefði ekki aðeins áhrif á hækkun land- verðs hjá eignarnámsþola, heldur að öllu verulegu leyti í svipuðum mæli á lönd þarna í nágrenninu. Var það álit Bls. 1946 1621 1809 Efnisskrá LXXV Bls. yfirmatsmannanna, að samkvæmt almennum reglum bæri aðeins að meta til frádráttar bótum þann hagnað, sem eignarnámsþola hlotnist einum vegna eignarnáms. Mátu þeir á tvennan hátt. Annars vegar töldu þeir, að ef miðað wæri við, að hugsanleg almenn verðhækkun vegna fram- kvæmdanna kæmi til frádráttar bótum, þá væri hagnaður eignarnámsþola meiri en verðmæti landspildunnar, sem undir veginn fór. Ef aðeins væri metið hvaða sérstakan hagsauka framkvæmdir hafi haft fyrir eignarnámsþola ein- an töldu þeir rétt að greiða bætur. Talið, að sá háttur í yfir- matsgerð um valkvæða niðurstöðu væri óvenjulegur, en yfirmatsgerðin væri þó þannig úr garði gerð að unnt væri að leggja dóm á málsefni. Samkvæmt 6l. gr. vegalaga nr. 23/1970 skal við ákvörðun bóta taka sérstakt tillit til þess, sem ætla má að land hækki í verði við vegagerðina. Svipuð Ákvæði hafa verið í vegalögum frá 1907. Í 10. gr. laga nr. 61/1917 segir, að matsverð eigna skuli miða við það gang- verð, er eign muni hafa í kaupum og sölum. Sé um hluta fasteignar að ræða skal frá matsbótum draga það, sem eignin hefur vegna eignarnámsins stigið í verði, umfram aðrar eignir. Ákvæði 61. gr. vegalaga er að stofni til eldri en 10. gr. laga nr. 61/1917, en það er sérlagaákvæði, en hið síðara ákvæði almennra eignarnámslaga. Í vegalögum er ekki greint á milli almenns og sérstaks hagnaðar. Lagarök þóttu standa til þess að skýra 61. gr. vegalaga með hliðsjón af meginreglum 10. gr. laga nr. 61/1917 og almennum jafn- ræðisreglum á þá lund, að til frádráttar eignarnámsbótum skuli, ef því er að skipta, koma það sem land hefur við eignarnámið stigið í verði umfram aðrar eignir. Með hlið- sjón af þessari lagaskýringu var dæmt, að eignarnámsþola bæru bætur fyrir vegarstæðið, er hann lét af hendi. Eign- arnámsþoli var talinn eiga rétt á bótum fyrir malarefni, er tekið var, bætur fyrir vegarstæðið, er hann lét af hendi svo og bætur fyrir tímabundin afnot landsins, átroðning og óþægindi. Til frádráttar bótum samkvæmt framangreindu skyldi hins vegar draga verðmæti gamla vegarstæðisins er félli til landeiganda og malarefni í því ................ 920 Skúrbygging ein gömul stóð á mörkum lóðanna A og B og var talin eign eigenda A. B hóf byggingu nýbyggingar á lóð sinni og við grunngröft þurfti að rífa skúrinn. Skúrinn var mjög lélegur og vildi eigandi B byggja upp einhvern skúr í hans stað, en það vildu eigendur A eigi samþykkja og kröfðust skaðabóta samkvæmt mati. Talið, að eigendur A ættu rétt á bótum fyrir skúrinn .........000000 0. 0... 000... 1207 A og B bjuggu í sama húsi. A vildi gjarnan selja íbúð sína og LXXVI Efnisskrá Bls. ræddi um það mál við B. Fóru þeir samningar svo að A og kona hans undirrituðu kaupsamning við B, þar sem þau seldu B íbúðina fyrir 1.300.000 krónur með mjög lítilli út- borgun. Fasteignasali hafði talið, að íbúðin væri seljanleg fyrir 2.000.000 krónur. A og kona hans kröfðust þess, að samningi þessum yrði rift og hann metinn ógildur sam- kvæmt 7. gr. laga nr. 58/1960 og 32. gr. laga nr. 7/1936. Sál- fræðingar ræddu við hjónin og komust að þeirri niðurstöðu, að þau væru bæði lítt gefin og greindarþroski þeirra væri sambærilegur við 10—12 ára meðalbarna. Þó væri verk- lagni þeirra mun betri. Taldi annar sálfræðingurinn þessi hjón láta tiltölulega auðveldlega undan þrýstingi eða blekkingum í jafn flóknu máli og viðskipti eru, Hinn sál- fræðingurinn var á svipuðu máli, en tók fram, að hjón þessi hafi verið fremur farsæl í lífi sínu og komið sér vel, enda þau einlæg og geðfelld í samskiptum. Talið, að B hlyti að hafa verið ljóst, eins og kynnum hans af hjónunum var háttað, að einfeldni og fákunnátta þeirra réði því, að þau sömdu sér svo mjög í óhag í viðskiptum þeirra. Var samn- ingurinn því eigi talinn skuldbindandi fyrir A og konu hans samkv. ákvæðum "7. gr. laga nr. 58/1960 og því rift .. 1415 S fluttist á jörðina G og hóf þar búskap 1. október 1966 skv. heimild þáverandi ábúanda jarðarinnar sem var ekkja og hafði nýlega misst mann sinn. Ekki var gefið út byggingar- bréf. Talið, að S hefði öðlast lífstíðarábúð á jörðinni og skipti ekki máli þótt landsdrottinn hefði vanrækt að gefa út byggingarbréf og ekki heldur hvort ekkjan hefði heimild til að byggja jörðina áður en dánarbúi eiginmanns hennar var skipt, en það var gert árið 1971. Þann 4. nóvember 1974 sagði jarðareigandi S upp ábúð á jörðinni frá far- dögum 1975 að telja, án þess að greina uppsagnarástæður. S óskaði eftir að fá jörðina keypta. Hins vegar hafði hann engin andmæli uppi gegn uppsögninni né ósk um áfram- haldandi ábúð. Landsdrottinn synjaði þess, að hann gæti fengið jörðina keypta og ítrekaði kröfu sína um útbygg- ingu. S flutti síðan af jörðinni um vorið 1975, en fékk leyfi til að hafa búfé sitt þar áfram til hausts. Þar sem þess var ekki getið, að jarðareigendur ætluðu að taka jörðina til eigin nota varð ekki á því byggt og ekki heldur að S hefði vanrækt leiguliðsskyldur sínar. S mátti vera ljóst, að hon- um var eigi skylt að flytjast burt af jörðinni í fardögum 1975, en hann fluttist af jörðinni 19. júní þ. á. og þá var ekki hafinn búskapur né sýnilegur undirbúningur að bú- skap á jörðinni með venjulegum hætti. Þrátt fyrir þetta flutti S sjálfviljugur án mótmæla og athugasemda. Var því Efnisskrá LXXVII Bls. talið, að hann gæti eigi krafist þess að fá jörðina aftur til ábúðar. Af þessum sökum var heldur eigi talið, að hann gæti krafið jarðareigendur um bætur fyrir það tjón, sem hann hafði orðið fyrir vegna búferlaflutninga. Sératkvæði 1455 G keypti íbúð í Vestmannaeyjum af A. Hann taldi verulega galla á íbúðinni og lét í ljós, að hann vildi ekki standa við kaupin og skilaði lyklum íbúðarinnar, Hann greiddi hins vegar ekki verulegan hluta kaupverðsins og rifti þá selj- andinn kaupunum. Var dæmt, að A hefði verið heimilt að rifta kaupsamningnum. Hvor aðili um sig gerði kröfur á hinn. Voru þær metnar og teknar til úrlausnar .......... 1527 F seldi fasteign fyrir H. Ekki varð af sölu af ástæðum, sem eigi voru F að kenna. Deilur risu um þóknun fyrir söluna. Fram kom að F, sem var löggiltur fasteignasali, hafði ekki aflað nauðsynlegra upplýsinga um fasteignamat íbúða þeirra, sem hér var um fjallað, og ýmis önnur gögn, en ekki leiddi það til þess, að F firrti sig söluþóknun. Var söluþóknun því ákveðin að álitum ............0..0...... 1621 H keypti húseign af G, gamalt járnvarið timburhús. Fram komu á húsinu ýmsir gallar meðal annars leki á þaki og bilun á raflögn. Járn á þaki var ryðbrunnið. Það var álit dómkvaddra manna svo og héraðsdómenda, er sjálfir gengu á vettvang, að gallar þeir, er valdið gátu leka, hefðu átt að vera augljósir hverjum manni, er virti húsið fyrir sér að utan. Var því krafa af þessu efni ekki til greina tekin. Að því er varðar raflögn þá viðurkenndi G smágalla, en að öðru leyti var ekki talið sannað, að þeir gallar hefðu verið í raflögnum, að H ætti rétt á skaðabótum. Sératkvæði .. 1627 H tók að sér að byggja hús eitt fyrir I. Er byggingu var lokið taldi H sig eiga nokkurt fé hjá I vegna byggingarinnar. I taldi hins vegar, að á verkinu væru ýmsir gallar, er H bæri að bæta, og skuldaði hún ekki H fé. Talið sannað með matsgerð og sérfræðirannsókn, að vinnubrögð manna þeirra, er H bæri ábyrgð á væri eigi svo vönduð og vel af hendi leyst sem krefjast yrði um slík verk og bæri honum því að bæta það tjón, sem I hefði beðið af þessum ástæðum. Ekki lá fjárhæð tjóns áfrýjanda ljóst fyrir, sem stafaði meðal annars af hversu seint hún hófst handa um öflun gagna um galla á múrvinnu, Þá taldi hún, gólf vera gölluð, en þau höfðu verið klædd er matsmenn komu á vettvang og voru því þeir gallar ekki skoðaðir. Voru bætur því ákveðnar tiltekin fjárhæð. Þessi fjárhæð var dregin frá kröfu H. Sératkvæði ............0...200.00 00. 1927 Ferðabann. Sjá farbann. LXXVIII Efnisskrá Bls. Félagsdómur. Deilt var fyrir Félagsdómi um það, hvort atvinnuveitanda bæri að greiða gjald í sjúkrasjóð skv. 7. gr. laga nr. 19/1979 vegna flugmanna. Taldi vinnuveitandinn, að flugmenn yrðu ekki taldir til verkafólks og krafðist þess að málinu yrði vísað frá Félagsdómi. Frávísunarkröfunni var hrundið, þar sem hér var um tvíþætta deilu að ræða, annars vegar, hvort flugmenn þeir, er hér um ræðir, væru verkafólk í skilningi laganna og hins vegar um túlkun á kjarasamn- ingi. Var frávísunarkröfunni því hrundið. Sératkvæði .... 1409 Félög. Sjá og byggingarsamvinnufélög, hlutafélög og samvinnufélög. Boðað hafði verið til aðalfundar í stúdentafélagi einu. Til fund- ar var boðað í samræmi við samþykktir félagsins. Fund- arboð var samkvæmt félagslögum og skyldi röð dagskrár- liða vera þessi: 1. Skýrsla formanns, 2. Reikningar lagðir fram, 3. Lagabreytingar, 4. Kosning stjórnar. Er fundur- inn kom saman urðu deilur miklar. Fram kom dagskrár- tillaga þar sem lagt var til, að röðinni á dagskrá yrði breytt þannig, að fyrst yrði gengið til stjórnarkjörs. Var þessi dagskrártillaga samþykkt og eftir henni farið. Talið, að fundinum hefði verið skylt að fara eftir dagskrá þeirri, er auglýst hefði verið, enda hún í samræmi við samþykktir félagsins. Var því eigi rétt að láta stjórnarkjör fara fram fyrr en afgreiddir hefðu verið þrír fyrstu liðir á dag- skránni. Samkvæmt þessu var stjórnarkjör það, er fram fór í upphafi fundar, ólöglegt og sú stjórn eigi rétt kjörin stjórn félagsins ..............2.000 0000 n rn 1180 Firma. Hinn 29. janúar 1964 var skráð í fimaskrá firmað Zeta s/f. Hinn 9. september 1975 var skráð í hlutafélagsskrá hluta- félagið Z-húsgögn. Hinn 20. janúar 1976 fékk Zeta s/f skráð vörumerki þar sem bókstafurinn Z var á svörtum grunni. Hinn 29. júní 1976 fengu Z-húsgögn skráð sem vörumerki mynd af bókstafnum Z, þar sem einnig kom fyrir orðið húsgögn. Fram kom, að Zeta s/f hafði hætt at- vinnurekstri um áramótin 1977— 1978 og óvíst, að atvinnu- rekstur yrði hafinn að nýju. Talið, að þar sem Zeta s/f hefði samkvæmt þessu hætt að nota firma sitt í atvinnu- rekstri gæti notkun Z-húsgagna á nafni sínu ekki valdið hættu á því að villst yrði á fyrirtækjum. Með hliðsjón af því var ekki talið, að Zeta s/f gæti fengið Z-húsgögn dæmt óheimilt að nota hið skráða firma sitt. Þá var talið, Efnisskrá LXXIK Bls. að vörumerki málsaðilja væru eigi svo lík að hætt væri við að villst yrði á þeim. Samkvæmt því og með hliðsjón af því sem sagt var áður um firma Zeta s/f var ekki talið að Zeta s/f gæti bannað Z-húsgögnum h/f notkun vöru- merkisins. Sératkvæði ....................0000 00... 00... 1715 Fiskveiðabrot. U var á bát sínum F að veiðum á Skagafirði. Kom varðskip þar að, er hann var ljóslaus og að draga þorskanet, Hins vegar lá botnvarpa á þilfari og voru vörpuskór fægðir svo og gálgablakkir. U neitaði sök. Talið sannað, að bát- urinn hefði verið að ólöglegum botnvörpuveiðum á svæði þar sem bannað var að stunda botnvörpuveiðar. Var hon- um dæmd sekt og öll veiðarfæri gerð upptæk ............ 976 Fíkniefni. Sjá ávana- og fíkniefni. Fjármál hjóna. Í máli um búskipti hjóna var þess krafist, að kaupmáli yrði felldur úr gildi og ennfremur að ákveðin íbúð yrði talin hluti félagsbús hjóna. Talið, að í skiptamálum væri skipta- réttur aðeins bær um að kveða á um, hvort þær eignir sem kaupmáli málsaðilja tæki til skyldi teljast séreign eða hjúskapareign. Var því þeim hluta málsins, er kaupmálann varðaði, vísað frá skiptarétti. Hins vegar var lagt fyrir skiptaréttinn að kveða upp úrskurð um þann ágreining hvað verða skyldi um íbúðina ...............000..0000.. 943 Fjárnám. M krafðist kyrrsetningar hjá B til tryggingar kröfum. Fyrir fógetarétti var gerð sátt um kyrrsetningarkröfuna. N krafðist síðan fjárnáms hjá M samkvæmt sáttinni. Var fjárnámið framkvæmt. Fram kom, að B hafði selt E íbúð þá, er fjárnámið var gert í, löngu fyrir sáttargerðina. Talið, að sáttin hefði verið það óskýr, að hún væri ekki viðhlítandi grundvöllur aðfarar. Var fjárnámsgerðin því felld úr gildi. Sératkvæði .............0..00 0000... 681 Fjársvik. E hafði unnið á símstöð. Hún og sambýlismaður hennar SMC sviku póstávísanir út hjá Pósti og síma samtals að fjárhæð 950.000 krónur. Var það gert á þann hátt, að E hringdi og lést vera starfsstúlka á símstöð úti á landi og sendi munn- lega póstávísun, sem bar að greiða ákveðnum aðiljum. Var þetta talið varða SMC og E við 248. gr. alm. hgl. ........ 89 LXXK Efnisskrá Bls. Þ bjó á hóteli einu um skeið og fór á brott án þess að greiða. Var honum dæmd refsing vegna þessa og annarra brota .. 722 Fjölbýlishús. Sjá og fasteignir og sameign. Flutningssamningar. Bifreiðastjórinn Þ starfaði að akstri kampalampa milli Suður- nesja og Vestfjarða. Maður bað hann að taka fiskkassa hjá flutningafyrirtæki. Ekki voru honum fengin í hendur nein skilríki. Er hann kom til flutningamiðstöðvarinnar var þar á staðnum búið til fylgibréf á hans nafn og kvittaði hann fyrir móttöku kassa, er þar voru. Afhenti hann síðan kassana og eru þeir úr sögunni. Fram kom, að allt annar maður hafði átt að fá kassa þessa og varð flutningfyrir- tækið að bæta honum tjónið. Flutningafyrirtækið krafði nú Þ um skaðabætur vegna þessa. Talið, að eins og atvikum væri háttað, væri Þ ekki skaðabótaskyldur gagnvart flutn- ingafyrirtækinu þótt hann tæki við kössunum ............ 1545 Foreldravald. Sjá börn. Forkaupsréttur. Fógetagerðir. Sjá aðför, fjárnám, innsetningargerðir,, kyrrsetning, lögbann, lögtak og útburður. Framsal kröfu. Frávísun. A. Einkamál. 1. Frá héraðsdómi. Á fundi verðlagsnefndar 20. feb. 1978 var samþykkt að beita svonefndri 30% reglu við breytingu verslunarálagningar vegna gengisfellingar. Í samræmi við það gaf verðlags- stjóri út tilkynningu 21. febrúar 1978 um leyfilega há- marksálagningu á einstakar vörutegundir. Þrjú samtök kaupmanna höfðuðu mál á hendur verðlagsnefnd og kröfðust þess, að samþykktin frá 20. feb. 1978 yrði felld úr gildi. Í málinu var ekki krafist dómsúrlausnar um til- tekið ágreiningsefni, sem sprottið væri af hinum almennu ákvörðunum verðlagsyfirvalda, heldur leitað álits dóm- stóla á því, hvort aðferðin við töku eða birtingu ákvarðana þessara, en þær vörðuðu ótiltekinn fjölda manna, hefðu verið með þeim hætti að eftir þeim bæri að fara eða hvort meta ætti þær ógildar. Þá hafði eftir að málið var höfðað Efnisskrá LXXKI Bls. verið með lögum mælt fyrir um nýjar álagningarreglur, er leystu af hólmi hinar eldri. Var því talið, sbr. og ákvæði 67. gr. laga nr. 89/1936, að sakarefnið væri þannig vaxið að ómerkja bæri hinn áfrýjaða dóm og vísa málinu frá héraðsdómi. Sératkvæði ..........0.0002 0000 e0 nr 2 Í máli um búskipti hjóna var þess krafist, að kaupmáli yrði felldur úr gildi og ennfremur að ákveðin íbúð yrði talin ákveðinn hluti félagsbús þeirra. Talið, að í skiptamáli væri skiptarétturinn aðeins bær um að kveða á um hvort þær eignir, sem kaupmáli málsaðilja tæki til, skyldi teljast sér- eign eða hjúskapareign. Var því þeim þætti málsins er kaupmálann varðaði vísað frá skiptarétti. Hins vegar var lagt fyrir skiptaréttinn að kveða upp úrskurð um þann ágreining hvað verða skyldi um íbúðina .,.............- 943 Í vixilmáli einu var jafnhliða stefnt til viðurkenningar á veð- rétti í fasteign, er aðrir áttu en víxilskuldarar. Vísaði hér- aðsdómari þeim málsþætti frá héraðsdómi. Talið, að sókn- araðilja væri ekki heimilt að sækja veðeigendur skv. ákvæðum 17. kafla laga nr. 85/1936 til að fá dóm um veðrétt skv. tryggingarbréfunum og að veðeigendur gætu haft uppi allar þær varnir, er komast mættu að í einka- málum almennt. Þessir aðiljar kröfðust ekki frávísunar Í héraði og engir þeir gallar voru á málatilbúnaði að vísa bæri málinu sjálfkrafa frá héraðsdómi. Eigi er lögskylt að leggja kröfu sem þessa til sátta fyrir sáttamenn sbr. 5. tl. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936 sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950. Var því frávísunardómurinn felldur úr gildi og málinu vísað heim í hérað til meðferðar og dómsálagningar af NÝJU .......0.000000n0ne rn 951 K stefndi þeim S, Í og H til greiðslu skuldar. S, sem var lög- fræðingur, en ekki lögmaður, sótti sáttafund og dómþing í málinu án sérstaks umboðs. Þar sem S hafði ekki lög- mannsréttindi var honum óheimilt að fara með málið fyrir Í og H og bar því að líta svo á að ekki væri sótt þing fyrir þessa aðilja og þeim eigi réttilega birt stefna, en S hafði áritað stefnu. Var málinu því vísað frá dómi að því er varðaði Í og H. Hins vegar var talið, að K ætti rétt á að fá efnisdóm að því er varðaði S ........0..000000 0... 0... 1232 Frávísunardómur var kærður. Fram kom, að er mál þetta var þingfest, stýrði fulltrúi héraðsdómara dómbþingi. Á næsta dómþingi sótti fulltrúinn þing af hálfu annars aðilja. Þegar málið var munnlega flutt um frávísunarkröfu var hinn sami fulltrúi dómari í málinu og kvað upp frávísunardóm- inn. Fulltrúinn var talinn vanhæfur til að fara með og dæma málið eftir að hann hafði sótt þing af hálfu aðilja. f LÆXXII Efnisskrá Var því meðferð þess í héraði ómerkt og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar ................0.... Deilt var fyrir Félagsdómi um það, hvort atvinnuveitanda bæri að greiða gjald í sjúkrasjóð skv. 7. gr. laga nr. 19/1979 vegna flugmanna. Taldi vinnuveitandinn, að flugmenn yrðu ekki taldir til verkafólks, og krafðist þess að málinu yrði vísað frá Félagsdómi. Frávísunarkröfunni var hrundið, þar sem hér var um tvíþætta deilu að ræða, annars vegar, hvort flugmenn þeir er hér um ræðir, væru verkafólk í skilningi laganna og hins vegar um túlkun á kjarasamn- ingi. Sératkvæði ...................0000. 0. Í víxilmáli einu fékk E dóm á hendur G 5/9 1979. G áfrýjaði málinu með stefnu 21/5 1980. Meðan það mál var fyrir Hæstarétti höfðaði G mál á hendur E til greiðslu skaða- bóta, sem námu víxilfjárhæðinni og kostnaði. Þar sem víxilmálið var enn til meðferðar fyrir dómstólum var skaðabótamálinu vísað frá dómi ..................... 2. Frá Hæstarétti. Fjárnámi var vísað frá Hæstarétti, þar sem áfrýjunarfrestur var liðinn og áfrýjunarleyfis hafði eigi verið aflað ...... Í máli einu var deilt um kosningu stjórnar félags. Stefndu kröfðust frávísunar máls á þeim grundvelli að eigi stæðu allir stjórnarmenn að áfrýjun héraðsdóms. Talið að d kröfur í málinu væru eigi þannig vaxnar, að réttarfars- nauðsyn bæri til vegna ákvæða 46. gr. nr. 85/1936, sbr. 58. gr. laga nr. 79/1973, að allir stefnendur máls í héraði stæðu að áfrýjun héraðsdómsins varðandi félagsréttindi. Var frávísunarkrafan eigi tekin til greina .............. Í félagi einu urðu miklar deilur á aðalfundi. Meðal annars var deilt um stjórnarkjör. Fram kom, að áður en málið var dæmt í Hæstarétti hafði verið haldinn nýr félagsfundur og kosin ný stjórn. Var því haldið fram, að málið hefði eigi þýðingu. Talið, að það skipti hina fyrri stjórnarmenn enn máli að fá mál þetta borið undir dómstóla og stæði því hvorki 66. gr. né 67. gr. laga 85/1936, sbr. 58. gr. laga nr. 15/1973 því í vegi, að málið yrði dæmt í Hæstarétti og var því frávísunarkröfu hrundið ...............00..0.0....0... Í máli einu um málflutningsþóknun fyrir tvö gerðardómsmál og eitt dómsmál, sem rekið var fyrir Hæstarétti, krafðist lögmaður þess, að málinu yrði vísað frá Hæstarétti, þar sem LMFÍ ætti ekki úrskurðarvald um þóknun vegna mál- flutnings fyrir gerðardómi. Talið að samkv. ákvæðum 1. málsgr. 8. gr. laga nr. 60/1942 hefði stjórn LMFÍ úrskurð- arvald um endurgjald fyrir málflutningsstörf og ætti bað Bls. 1405 1409 „ 1510 998 1180 1180 Efnisskrá LXXKITII Bls. bæði við fyrir almennum dómstólum og gerðardómi. Var því heimilt að kæra úrskurð lögmannafélagsstjórnarinnar til Hæstaréttar. Var frávísunarkrafan ekki tekin til greina 1198 Deila um málflutningslaun hæstaréttarlögmanns eins var úr- skurðuð af stjórn Lögmannafélags Íslands. Lögmaðurinn krafðist frávísunar á sök, þar sem hann væri eigi félagi í Lögmannafélagi Íslands. Þá væri hér um nokkurs konar gerðarðóm að ræða, sem þyrfti sambykki beggja aðilja til að úrskurða í máli, en það samþykki lægi ekki fyrir. Hæstaréttarlögmaðurinn var starfandi hæstaréttarlögmað- ur og gilda um störf hans réttindi og skyldur, ákvæði laga nr. 61/1942, Á stjórn LMFÍ því úrskurðarvald um ágreining þann, sem hér um ræðir og sambykki skiptir hér ekki máli 1198 Í bæjarþingsmáli einu var synjað um staðfestingu löghalds. Var sú úrlausn kærð til Hæstaréttar en vísað þar sjálf- krafa frá dómi, þar sem hin kærða úrlausn sætti áfrýjun en ekki kæru ............0200000.. nn sn 1542 Í máli einu var deilt um gildi gjörnings eins hvort hann væri lífsgjöf eða dánargjöf, en gefandi var látinn. Þar sem skiptaráðanda var eigi stefnt fyrir hönd dánarbús hins látna, var úrskurði skiptaréttarins vísað frá Hæstarétti .. 1560 J og G höfðuðu mál gegn L, er dæmt var á bæjarþingi Reykja- víkur 3. júlí 1975. Þau sóttu síðan um leyfi til að áfrýja málinu þótt sakarefni næði eigi áfrýjunarfjárhæð. Hinn 23. september 1975 mælti Hæstiréttur með hví að leyfi yrði veitt og veitti dómsmálaráðuneytið aðaláfrýjendum áfrýj- unarleyfið. Þau áfrýjuðu málinu síðan með stefnu 22. október s.á. Með dómi Hæstaréttar 14. október 1977 var hinn áfrýjaði dómur og málsmeðferð í héraði ómerkt og málinu vísað frá héraðsdómi. Höfðuðu þau nú nýtt mál. Var úrlausn þessa máls önnur en í fyrra máli. Þau J og G sóttu um leyfi til að áfrýja málinu þótt sakarefni næði eigi áfrýjunarfjárhæð. Í áfrýjunarleyfi, sem þau fengu frá dómsmálaráðuneytinu segir svo, að Hæstiréttur hafi mælt með áfrýjunarheimild með bréfi 23. september 1975. L áfrýjaði ekki hinu fyrra máli en hinn 8. febrúar 1979 veitti dómsmálaráðuneytið honum leyfi til að áfrýja málinu bótt sakarefni næði ekki áfrýjunarfjárhæð og frestur skv. 1. mgr. 20. gr. laga nr. 75/1973 væri liðinn. Segir í áfrýjunar- leyfinu svo, að Hæstiréttur hafi mælt með áfrýjunarheimild í bréfi 23. september 1975. Talið að bæði áfrýjunarleyfi þessi væru ógild en meðmæli Hæstaréttar að því er varð- aði annað mál skiptu hér engu máli. Var málinu því vísað frá Hæstarétti. Sératkvæði ..............0.0....0.. 00. 1585 H hafði ábúð á jörð einni, er hann flutti á vorið 1975. Hinn LXKKIV Efnisskrá 31. maí 1979 óskuðu jarðareigendur eftir því, að hann yrði borinn út af jörðinni og ákvað fógetaréttur, að útburður- inn skyldi fram fara. H flutti af jörðinni síðla sumars 1979. Talið, að H hefði ekki lengur lögmæta hagsmuni af því að kveðið yrði á um réttmæti hins áfrýjaða úrskurðar að því er varðaði framgang hinnar fyrirhuguðu útburðargerðar. Var málinu vísað frá Hæstarétti. Sératkvæði ............ Í víxilmáli einu komu fram kröfur um sýknu af hendi stefnda og m.a. að mál þetta yrði ekki rekið sem víxilmál. Héraðs- dómari kvað upp úrskurð, þar sem hann úrskurðaði að skjalið yrði ekki talið víxill og því ekki rekið sem víxilmál. Úrskurður þessi var kærður. Talið, að hin kærða ákvörðun væri að efni til sú að ákveða hvort vörn skyldi komast að í málinu. Um það mátti kveða upp úrskurð, en engin heimild er til að kæra slíkan úrskurð til Hæstaréttar. Var málinu því vísað frá Hæstarétti ...........0..0..0.0.0. 000... V-listinn í kjördæmi einu krafðist lögbanns við. því, að aðrir flokkar, er buðu fram í kjördæmi þessu flyttu sjónvarps- þætti, sem ákveðnir höfðu verið, en V-listanum synjað þátttöku í. Lögbannsins var synjað í fógetarétti. Sjónvarps- þættir þeir, er lögbannskrafan laut að voru allir sýndir 1978. Leiðir það af eðli lögbanns sem bráðabirgðaaðgerðar og beinum ákvæðum 26. gr. laga nr. 18/1949, að lögbann verður ekki lagt við athöfnum, sem lokið er. Fyrir Hæsta- rétti krafðist V þess, að dómur um lögbannið yrði að efni til um lögmæti þeirrar ákvörðunar útvarpsráðs, sem lög- bannskrafan laut að. Um það atriði var ekki dæmt á fyrra dómstigi. Var því þegar af þeirri ástæðu málinu vísað frá Hæstarétti ..............00....... 0 B. Opinber mál. Skaðabótakröfu vísað frá dómi í opinberu máli þar sem ákærði var sýknaður ............20.0.00 0... Kröfu lögmanns um innheimtulaun af skaðabótum í opinberu máli vísað frá héraðsdómi ..............0..00 0000... Kröfu aðilja, sem svikið hafði verið af fé, um vexti og inn- heimtukostnað, vísað frá héraðsdómi ............00...... Í refsimáli var skaðabótakröfu vísað frá héraðsdómi, þar sem eigi var sannað, að ákærðu hefðu stolið verðmætum, sem krafist var bóta fyrir ...........000.%0000 0... Frelsissvipting. Sjá gæsluvarðhald. Frestur. Mál var þingfest í Hæstarétti 1. júní 1979 og þá frestað til október mánaðar s. á. Hinn 1. okt. fékk áfrýjandi frest til Bis. 1702 1806 1961 33 89 89 89 Efnisskrá LEXKV Bls. ferbrúar 1980, Þá andmælti stefndi frekari fresti. Ekki talin efni til að veita frekari frest og var málið því fellt NÍÐUP ........2020202.enes es 31 Lögtak fór fram hjá G 30. janúar 1979. Lögtaksgerðinni var áfrýjað með áfrýjunarleyfi 18. júlí s. á. Var málið þingfest 1. október 1979 og fékk áfrýjandi frest til febrúar 1980. Þá synjaði stefndi um frest og kvað áfrýjanda ekki hafa beðið um dómsgerðir. Áfrýjandi gerði enga grein fyrir hvers vegna hann þyrfti frekari frest. Var fresti synjað og málið fellt niður ...............2.200. 00. 32 Fundarsköp. Boðað hafði verið til aðalfundar í stúdentafélagi einu í sam- ræmi við samþykktir félagsins. Fundarboð var samkvæmt félagslögum samþykkt og skyldi röð dagskrárliða vera slík: 1. Skýrsla formanns, 2. Reikningar lagðir fram, 3. Lagabreytingar, 4. Kosning stjórnar. Er fundurinn kom saman urðu deilur miklar. Fram kom dagskrártillaga, þar sem lagt var til að röðinni á dagskrá yrði breytt þannig, að fyrst yrði gengið til stjórnarkjörs. Var þessi dagskrár- tillaga samþykkt og eftir henni farið. Um þetta urðu miklar deilur. Talið, að fundinum hefði verið skylt að fara eftir dagskrá þeirri, er auglýst hefði verið, enda hún í samræmi við samþykktir félagsins. Var því eigi rétt að láta stjórnarkjör fara fram fyrr en afgreiddir hefðu verið þrír fyrstu liðir á dagskránni. Samkvæmt þessu var stjórn- arkjör það er fram fór í byrjun fundar ólöglegt og sú stjórn eigi rétt kjörin stjórn félagsins .................... 1180 Fyrning. Gagnaöflun. Gagnsakir. Máli gagnáfrýjað 768, 787, 920, 1008, 1034, 1091, 1167, 1180, 1239, 1317, 1362, 1455, 1527, 1585, 1732, 1797 Geðheilbrigði. Læknar kanna geðheilsu sakaðra manna ............ 89, 883, 1021 J var sakaður um kynferðisafbrot. Var hann úrskurðaður í gæsluvarðhald og til að sæta geðrannsókn. Úrskurðurinn kærður en staðfestur í Hæstarétti ...................... 1558 Gengi. LEKXVI Efnisskrá Gerðardómur. Stjórn Lögmannafélags Íslands hafði úrskurðað málflutnings- laun fyrir flutning tveggja mála fyrir gerðardómi og eins máls fyrir almennum dómstólum. Talið, að stjórnin hefði úrskurðarvald um þóknun fyrir málflutningsstörf bæði fyrir almennum dómstólum og gerðardómi eftir því sem við ætti .............00..0 0 Gjafsókn. Gjafvörn. Maður, sem krefst skaðabóta vegna vinnuslyss, fær gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti .............00000000 000... Í máli til heimtu skaðabóta vegna gæsluvarðhalds var ríkis- sjóður sýknaður af bótakröfu. Lögmanni bótakrefjanda voru dæmd gjafsóknarlaun. Ríkissjóður áfrýjaði málinu að því leyti og krafðist þess, að talsmannslaun lögmanns- ins yrðu lækkuð. Fyrir Hæstarétti voru málflutningslaun talsmannsins fyrir báðum dómum ákveðin í einu lagi .... Krefjandi bóta vegna samningsrofa ríkissjóðs veitt gjafsókn fyrir Hæstarétti ............0....0.0000 00 Hreppur, er krafðist aðstöðugjalds af fyrirtæki og hafði gjaf- sókn í héraði, fékk gjafvörn fyrir Hæstarétti ............ Í máli um ábúðarrétt af jörð fær sá, er ábúðarréttar krefst, gjafsókn fyrir Hæstarétti ..............0.0.0...0 000... Gjaldþrot. Sjá skiptamál. Grafarhelgi. AKL var á vettvangi, þar sem átök urðu og maður beið bana. Tók hann þátt í að flytja líkið í bifreið sinni og fela það. Var hann ákærður fyrir brot á 124. gr. alm. hgl. Það brot rúmaðist eigi innan verknaðarlýsingar í ákæru og kom af þeirri ástæðu eigi til álita ............2..0000.0000 0... E var talin hafa staðið að flutningi á líki manns. Hún var sýknuð af ákæru fyrir brot gegn 124. gr. alm. hgl., þar sem krafan rúmaðist ekki innan verknaðarlýsingar ákæru- skjals .........2.20.0. 0. e er Gæsluvarðhald. Sakaður maður var úrskurðaður í allt að 7 daga gæsluvarð- hald. Var sá úrskurður staðfestur af Hæstarétti .......... Hinn 15. júní 1973 var E úrskurðaður í 7 daga gæsluvarðhald vegna gruns um hlutdeild í innbroti í lyfjaverslun eina. Hinn 22. s. m. var hann enn úrskurðaður í allt að 90 daga gæsluvarðhald vegna umræðds innbrots og fleiri innbrota. Sat E í gæsluvarðhaldi umræddan tíma, en eigi Bls. 1198 839 1034 1068 1115 1455 89 89 13 Efnisskrá LXXXVII var gefin út ákæra á hendur honum vegna þessa. E krafð- ist 1,5 milljón króna skaðabóta úr ríkissjóði. Ríkissjóður var sýknaður af skaðabótakröfu þessari, þar em eigi væri skil- yrði samkv. niðurlagsákvæði 2. tl. 1. mer. 150. gr. laga nr. 14/1974 að dæma honum bætur ............%..00 000... Gæsluvarðhaldsvist sakaðra manna komi til frádráttar refsi- vist þeirra ..........0000..... 89, 722, 733, 883. 1021, 1344, Maður grunaður um að hafa falsað og notað sér falsaða tékka. Úrskurðaður í 10 ðaga gæsluvarðhald. Var það staðfest af Hæstarétti ....................20. 0000 H var úrskurðaður í 14 daga gæsluvarðhald vegna gruns um fíkniefnamisferli. Staðfest í Hæstarétti .................. H var starfsmaður á póststofu. Þar glötuðust ábyrgðarbréf. Hófst lögreglurannsókn vegna þessa og H, sem var póst- varðstjóri var úrskurðaður í 15 daga gæsluvarðhald. Hon- um var veitt lausn frá störfum um stundarsakir, en tók aftur við störfum, þó eigi þeim sömu og hann hafði áður, en jafnt launuðum. Ekki var höfðað sakamál gegn H vegna þessa. Eins og sakargögnum var háttað var talið, að samkv. niðurlagsákvæðum 2. tl. 1. mgr. 252. gr. laga nr. 74/1974 væru eigi skilyrði til að dæma H skaðabætur vegna gæsluvarðhaldsvistar hans. Ríkissjóður því sýknað- ur af kröfunni ................2.. 00 ns S var sakaður um líkamsárás. Var hann úrskurðaður í 30 daga gæsluvarðhald. Úrskurðurinn var kærður, en var stað- festur í Hæstarétti ....................00. 2... B var sakaður um þiófnað og skjalafals og var því úrskurð- aður í 30 daga gæsluvarðhald. Hann kærði úrskurðinn, sem var staðfestur ..................0.000. 0... Maður var úrskurðaður í þriggja vikna gæsluvarðhald vegna gruns um brot á 26. kafla alm. hgl. Úrskurðurinn kærður, en staðfestur í Hæstarétti .............................. H var grunaður um innbrot og þjófnað. Hann var úrskurðaður í hálfs mánaðar gæsluvarðhald og var sá úrskurður stað- festur ...............0200.0 00 R var grunaður um innflutning fíkni- og ávanaefna. Í sam- bandi við rannsókn máls var hann úrskurðaður í allt að 20 daga gæsluvarðhald. Úrskurðurinn var staðfestur í Hæstarétti .................0..... 0 S var sakaður um að hafa gert tilraun til að beita konu eina fjárkúgun. Héraðsdómari úrskurðaði S í viku gæsluvarð- hald. Skýrslur höfðu verið teknar af S fyrir sakadómi og rannsóknarlögreglu. Þá hafði húsleit verið gerð í húsa- kynnum hans. Með hliðsjón af þessu og öllum gögnum málsins voru hvorki talin skilyrði né rannsóknarnauðsynj- Bls. 41 1744 742 941 1034 1222 1236 1446 1483 1485 LXXXVIII Efnisskrá ar til þess að halda S í gæsluvarðhaldi. Var gæsluvarð- haldsúrskurðurinn því úr gildi felldur .................. J var sakaður um kynferðisafbrot. Hann var úrskurðaður í 30 daga gæsluvarðhald. Úrskurðurinn staðfestur í Hæsta- rétti ..........00000 ner E var grunaður um fíkniefnabrot og var úrskurðaður í 15 daga gæsluvarðhald og var sá úrskurður staðfestur ............ D var sakaður um brot á fíkniefnalöggjöfinni og var úrskurð- aður í 10 daga gæsluvarðhald, sem var staðfest í Hæsta- rétti ............000 sr Manni dæmd skilorðsbundin refsing fyrir skjalafals. Dæmt, að komi refsingin til framkvæmda, skuli draga frá gæslu- varðhald, er hann hafði sætt ............0.0000.0. 0... 00... Hofning máls. Áfrýjandi óskar þess, að mál verði hafið og samþykkti stefndi það .........02200000 0. 24, 1651, Mál var þingfest í Hæstarétti 1. júní 1979 og þá frestað til októbermánaðar s. á. Hinn 1. október fékk áfrýjandi frest til febrúar 1980. Þá andmælti stefndi frekari fresti. Ekki talið efni til að veita frekari frest og var málið því fellt NÍÐUP .........2.0000 s.s Lögtak fór fram hjá G 30. janúar 1979. Lögtakinu var áfrýjað með áfrýjunarleyfi 18. júlí s. á. Var málið þingfest 1. októ- ber 1979 og fékk áfrýjandi frest til febrúar 1980. Þá synjaði stefndi um frest og kvað áfrýjanda ekki hafa beðið um dómsgerðir. Áfrýjandi gerði enga grein fyrir hvers vegna hann þyrfti frekari frest. Var fresti synjað og málið fellt MÍÐUP ........20.000 0. 0n ses Aðaláfrýjandi áfrýjaði máli, en við munnlegan flutning óskaði hann þess að það yrði hafið og féllst gagnáfrýjandi á það Vátryggingarfélag áfrýjaði héraðsdómi með stefnu 11/4 1978 ásamt eiganda bifreiðar. Hins vegar hafði félagið greitt dómskuldina samkvæmt héraðsdómi 30. mars 1978. Það gerði engar kröfur í málinu og útivist varð af þess hendi. Var málið því hafið að því er félagið varðaði ............ Er mál skyldi munnlega flutt óskaði áfrýjandi þess, að það yrði hafið, og samþykkti stefndi það. Áfrýjandi var dæmd- ur til að greiða málskostnað ...........0.0..... 1794, 1896, Handtaka. Sjá frelsissvipting. Hefð. Bls. 1522 1558 1651 1794 1892 1744 31 32 1167 1654 1897 Efnisskrá LEXKIX Bls. Hegningarauki. G var hinn 21. ágúst 1978 dæmdur fyrir auðgunarbrot. Hinn 6. september 1979 var hann enn dæmdur fyrir auðgunar- brot. Refsing samkvæmt þeim dómi var því hegningarauki við refsingu samkvæmt hinum áfrýjaði dómi ............ 1521 B var talinn sannur að því að hafa ekið bifreið með áhrifum áfengis 3. júlí 1977. Hinn 17. febrúar 1978 var honum dæmt varðhald og sviptur ökuleyfi vegna sams konar brots. Var honum dæmdur hegningarauki fyrir þann dóm. Varðhald 25 daga og sviptur ökuleyfi ævilangt ......0.....0.0000... 1707 Heimvísun. A. Einkamál. Í víxilmáli einu var jafnframt stefnt til viðurkenningar á veð- rétti í fasteign, er aðrir áttu en víxilskuldarar. Vísaði héraðsdómari þeim málsþætti frá héraðsdómi. Talið, að sóknaraðilja væri ekki heimilt að sækja veðeigendur skv. ákvæðum 17. kafla laga nr. 85/1936 til að fá dóm um veð- rétt skv. tryggingarbréfum og veðeigendur gætu haft uppi allar þær varnir, er komast mættu að í einkamálum al- mennt. Þessir aðiljar kröfðust ekki frávísunar í héraði og engir þeir gallar voru á málatilbúnaði að vísa bæri málinu sjálfkrafa frá héraðsdómi. Eigi er lögskylt að leggja kröfu sem þessa til sátta fyrir sáttamenn, sbr. 5 .tl. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936 sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950. Var því frávis- unardómurinn felldur úr gildi og málinu vísað heim í hér- að til meðferðar og dómsálagningar af nýju .............. 951 Í landamerkjamáli einu var kröfulýsing í dómi ekki í samræmi við kröfugerð landeigenda og ekki getið raka þeirra, er þeir færðu fram til stuðnings kröfum sínum. Var meðferð málsins talin svo gölluð, að hinn áfrýjaði dómur var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar með- ferðar og dómsálagningar af nýju .........00000 00. 0.0.. 1317 Frávísunarðómur var kærður. Fram kom, að er mál þetta var þingfest stýrði fulltrúi héraðsdómara dómbþingi. Á næsta dómþingi sótti fulltrúinn þing af hálfu annars aðilja. Þegar málið var munnlega flutt um frávísunarkröfu var hinn sami fulltrúi dómari í málinu og kvað upp frávísunar- dóminn. Fulltrúinn var talinn vanhæfur til að fara með og dæma málið eftir að hann hafði sótt þing af hálfu aðilja og var því meðferð þess í héraði ómerkt og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar .............. 1405 Eigandi veðskuldabréfs Þ krafðist uppboðs á fasteign einni skv. veðskuldabréfinu. Beindist uppboðið að útgefanda veð- skuldabréfsins. Fram kom, að nafngreindur maður hafði KC Efnisskrá keypt fasteign þessa, áður en uppboðs var beiðst og var afsalið þinglýst. Þar sem veðskuldabréfseigandinn gekk að hinni veðsettu eign til lúkningar veðskuldinni bar honum að beina uppboðslögsókninni að þinglýstum eiganda henn- ar. Þar sem þetta var eigi gert, var hinn áfrýjaði uppboðs- úrskurður ómerktur og málinu vísað heim í hérað til lög- legrar meðferðar og uppkvaðningar úrskurðar af nýju .. Í máli einu krafðist I þess, að bæjarstjórn einni yrði dæmt skylt að árita afsal um höfnun á forkaupsrétti. Ekki varð séð, að héraðsdómurinn hefði leitað sátta í málinu, en skv. 5. tl, 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936 sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950 svo og 73. gr. fyrrgreindra laga bar héraðs- dómara að leita sátta um dómkröfur aðilja, er stefndi lagði fram greinargerð af sinni hendi, sbr. 2. mgr. 197. Þar sem héraðsdómari gætti þess ekki var hinn í jaði dómur og málsmeðferð í héraði frá þeim tíma er sátta bar að leita, ómerkt og vísað heim í hérað ti löglegrar meðferðar og dómsálagningar af nýju .............0..... B. Opinber mál. Í opinberu máli var talið, að rannsókn og dómpróf væri svo gölluð, að ómerkja yrði hinn áfrýjaða dóm og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar af nýju, Sératkvæði ..........0.0.....0.0... Þ var handtekinn og talinn hafa ekið bifreið sinni. Var hann dæmdur í héraði til refsingar vegna þessa. Í Hæstarétti var talið að rannsókn málsins væri verulega áfátt, þar sem Þ hefðu ekki verið kynnt önnur sakargögn en ákæru- skjal er hann kom fyrir dóm og ekki spurður sjálfstætt um sakarefni, en til þess var sérstök ástæða þar sem hann hafði verið mjög reikull í svörum hjá lögreglunni. Þá voru ekki lögreglumenn þeir, er stóðu að handtöku Þ né vitni, látin gefa skýrslu fyrir lögreglu eða dómi þegar frá er talin frumskýrsla lögreglu um handtöku ákærða. Vegna Þessara galla á rannsókn málsins var hinn áfrýjaði dómur ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar með- ferðar og dómsálagningar af nýju ...........000..00..... S var sakaður um fjársvik. Á dómþingi 10. nóvember 1980 var bókuð sú ákvörðun dómarans, að S væri óheimilt að fara af landi brott, en sú ákvörðun skyldi tekin til endurskoðun- ar innan fjögurra sólarhringa. Næst var þingað í málinu 26. nóvember 1980. Krafðist ríkissaksóknari þá þess að lagt yrði farbann á S. Réttargæslumaður S krafðist að þeirri kröfu yrði hrundið. Í þinghaldi var síðan fært til bókar, að S væri bönnuð brottför af Íslandi allt til 1. mars 1981, eða Bls. 1811 1817 1225 1515 Efnisskrá þar til annað yrði ákveðið. S kærði ákvörðun þessa. Dóm- ara bar að kveða upp úrskurð um það, hvort S væri skylt að sæta farbanni. Með hliðsjón af þessu var ákvörðunin ómerkt og málinu vísað heim í hérað ..........0000000. Hjónaband. Hjónaskilnaður. Sjá og skiptamál. Hjónin O og S fengu leyfi til skilnaðar frá borði og sæng 14. júlí 1977 og var samkomulag um skilnaðarskilmála þar með eignaskipti. Hinn 21. febrúar 1979 fór eiginkonan fram á lögskilnaðarleyfi. Kvað hún samkomulag um skiptakjör og þau óbreytt frá fyrrgerðu samkomulagi. Síðar undir rekstri málsins krafðist hún þess, að félagsbú hjónanna, er hún taldi vera, yrði tekið til skipta af skipta- rétti. Talið, að samkomulag um skilnaðarkjör megi ógilda með dómi og frestur sem málsaðiljar hafi til málshöfðunar sé eitt ár frá fullnaðardómi eða útgáfu leyfisbréfs, en slíkt ógildingarmál verði að höfða fyrir bæjarþingi eða auka- dómþingi. Var því synjað að taka búið til skipta fyrir skiptarétti ...........2.22200.. 0. er nsn enn Hjónavígsla. Hjúskapur. Sjá hjónaband. Hlutafélög. Hlutdeild. AKL var á vettvangi, þar sem maður lést í átökum. Tók hann þátt í að flytja lík brott og fela það. Var hann ákærður fyrir hlutdeild í manndrápi, sbr. 1. mgr. 22. gr. og 211. gr. alm. hgl. en sýknaður af þessari ákæru ..........00000... E játaði að hafa flutt lík manns frá húsi einu í Reykjavík eitt- hvað brott en líkið fannst eigi. Var E sýknuð af ákæru fyrir brot gegn 211. sbr. 4. mgr. sbr. 1. mgr. 22. gr. alm. gl. .......0000 ern Húftrygging. Sjá vátryggingar. Húsaleiga. Hylming. SMC stal póstpoka og nýtti verðmæti, er í honum voru, ásamt sambýliskonu sinni E. Var E dæmd refsing fyrir hylmingu xCI Bls. 1946 1451 89 89 89 XCII Efnisskrá Maður stal útvarpstæki úr bifreið, og notaði það síðan ásamt K til greiðslu á ökugjaldsskuld. Var K refsað fyrir hylm- ÍNSU .......00020.000 AK aðstoðaði mann við að flytja stolinn varning og þáði nokk- urt endurgjald fyrir. Var þetta talið varða við 254. gr., sbr. 244. gr. alm, hgl. ................0 00. B þáði hluta af stolnu fé og notfærði sér. Var honum dæmd refsing vegna þessa ..................00... 00 Höfundarréttur. Iðnaður. Iönnám. Innheimtulaun. Kröfu lögmanns um innheimtulaun af skaðabótum í opinberu máli vísað frá héraðsdómi ..................0.....0000... Innsetningargerðir. Íkveikja. TRL var refsifangi á vinnuhælinu að Litla-Hrauni. Kveikti hann í húsinu á samt öðrum manni. Fram kom, að þegar eldurinn braust út, var einn refsifangi lokaður inni í klefa sínum og einn maður var þar í geymslu vegna ölvunar. Aðrir fangar áttu greiða leið fram á ganga fangelsisins. Brot TRL var talið varða við 2. mgr. 164. gr. alm. hgl. enda gat honum eigi dulist, að mönnum mundi vera lífs- háski búinn af eldsvoðanum og að hann hefði í för með sér augljósa hættu á mikilli eyðingu eigna .................. J kom af skemmtun nokkuð ölvaður. Tók hann bifreið sína og ók að húsi einu úr timbri. Þar hellti hann úr bensínbrúsa undir timburtröppur og lagði í eld. Var hér talið, að um íkveikju væri að ræða, enda gat J ekki dulist, að með verknaði þessum voru íbúar hússins settir í bersýnilegan lífsháska og slíkt atferli gæti haft í för með sér yfir- gripsmikla eyðingu á eignum annarra manna. Var brotið því talið varða við 164. gr. alm. hgl....................... Ítak. Sjá fasteignir, Ítrekun. Síbrotamanni dæmd refsing vegna innbrotsþjófnaða ...... 722, Maður, sem ók bifreið um götur bæjarins með áhrifum áfengis dæmd refsing og sviptur ökuleyfi ævilangt, þar sem um Bls. 89 89 1744 1 89 89 344 153 Efnisskrá XClTIl ítrekunarbrot var að ræða ..........0000. 0000 enn Bifreiðastjóri ók bifreið sinni með áhrifum áfengis, og var vínandamagn í blóði 0,63%. Honum hafði nokkru áður verið refsað fyrir sams konar brot og var hann af því sviptur ökuréttindum ævilangt ..........20000 000... nn V, sem dæmdur var fyrir innbrotsþjófnaði, hafði áður verið dæmdur fyrir sams konar brot og var þess gætt við ákvörðun refsingar ...........00.02000 ern Maður var talinn hafa ekið bifreið sinni ölvaður. Dæmt varð- hald 15 daga, en um ítrekað brot var að ræða ............ B hafði gerst brotlegur við umferðarlög með akstri og hafði áður verið dæmdur fyrir samskonar brot. Hins vegar hafði það ekki ítrekunaráhrif samkvæmt 1. mgr. 71. gr. alm. hgl. Bifreiðastjóri var talinn sekur um ölvun við akstur. Hann hafði áður með dómsátt undirgengist sekt fyrir sams konar brot og verið sviptur ökuréttindum. Var því hér um ítrekun að ræða og hann sviptur ökuréttindum ævilangt .......... B var talinn sannur að því að hafa ekið bifreið með áhrifum áfengis 3. júní 1977. Hinn 17. febrúar 1978 var honum dæmt varðhald og sviptur ökuleyfi ævilangt vegna sams konar brots. Var honum dæmdur hegningarauki fyrir þann dóm. Varðhald 25 dagar og sviptur ökuleyfi ævilangt .... Jarðskjálftar. Eigi talið sannað, að sprungur í húsum stöfuðu af landskjálfta Kaup og sala. 1. Fasteignir. A og B bjuggu í sama húsi. A vildi gjarnan selja íbúð sína og ræddi um mál við B. Fóru þeir samningar svo, að Á og kona hans undirrituðu kaupsamning við B, þar sem þau seldu B íbúðina fyrir 1.300.000 krónur með mjög lítilli út- borgun. Fasteignasali hafði talið, að íbúðin væri seljanleg fyrir 2.000.000 krónur, A og kona hans kröfðust þess, að samningi þessum yrði rift, og hann metinn ógildur sam- kvæmt 7. gr. laga nr. 58/1960 og 32. gr. laga nr. 7/1936. Sálfræðingar ræddu við hjónin og komust að þeirri niður- stöðu að þau væru bæði lítt gefin og greindarþroski þeirra væri sambærilegur við 10—12 ára meðalbarn. Þó væri verklægni þeirra mun betri. Taldi annar sálfræðingurinn þessi hjón láta tiltölulega auðveldlega undan þrýstingi eða blekkingum í jafn flóknu máli og viðskipti eru. Hinn sálfræðingurinn var á svipuðu máli, en tók fram, að hjón þessi hafi verið fremur farsæl í lífi sínu og komið sér vel enda þau einlæg og geðfelld í samskiptum. Talið, að B 1378 1491 1501 1673 1680 1707 1239 XCIV Efnisskrá Bls. hlyti að hafa verið ljóst eins og kynnum hans af hjónun- um var háttað, að einfeldni og fákunnátta þeirra réði því, að þau sömdu sér svo mjög í óhag í viðskiptum þeirra. Var samningurinn því eigi talinn skuldbindandi fyrir A og konu hans samkv. ákvæðum 7. gr. laga nr. 58/1960, og því rift .................0202 00. 1515 G keypti íbúð í Vestmannaeyjum af A, Hann taldi verulega galla á íbúðinni og lét í ljós, að hann vildi ekki standa við kaupin og skilaði lyklum íbúðarinnar. Þá greiddi hann ekki verulegan hluta kaupverðsins og rifti þá seljandinn kaup- unum. Var dæmt, að A hefði verið heimilt að rifta kaup- samningnum. Hvor aðili um sig gerði kröfur á hinn. Voru þær metnar og teknar til úrlausnar ...................... 1527 H keypti húseign af G. Var það gamalt járnvarið timburhús. Fram komu á húsinu ýmsir gallar meðal annars leki á þaki og bilun á raflögn. Fram kom að járn á þaki var ryðbrunnið og það var álit dómkvaðdra manna svo og héraðsdómenda, er sjálfir gengu á vettvang, að gallar þeir, er valdið gátu leka, hefðu átt að vera augljósir hverjum manni er virti húsið fyrir sér að utan, Var því krafa af þessu efni ekki til greina tekin. Að því er varðar raflögn þá viðurkenndi G smágalla, en að öðru leyti var talið, að ekki væri sannað, að þeir gallar hefðu verið á raflögn að H ætti rétt á skaðabótum. Sératkvæði .................. 1627 2. Lausafé. Hinn 4. júlí 1964 keypti E bát einn af H. E skoðaði bátinn áður en kaup voru gerð og sá haffærisskírteini hans, sem bar með sér, að það var fallið úr gildi er kaupin fóru fram. Þá sá E skoðunar- og matsgerð dómkvaddra manna um ástand bátsins, en um það hafði verið ágreiningur áður. E var kunnugt um, að báturinn lak og í kaupsamningi tekið fram, að E sé kunnugt um ástand bátsins þar með lekann. E krafðist skaðabóta vegna galla á bátnum. Talið að samkvæmt upplýsingum þeim, sem fyrir lágu er kaup- in gerðust, væri ekki sannað að meira hafi kveðið að göllum á bátnum en búast hefði mátt við með hliðsión af þeim gögnum, sem fyrir lágu. Þá var eigi talið, að H hefði beitt svikum við söluna. Sératkvæði .................... 66 Kaupgjald. Sjá vinnulaun. Kaupmálar. Sjá fjármál hjóna. Kjarasamningar. Efnisskrá KCV Bls. Kjörbörn. Kjörskrá. Kosningaréttur. Kyrrsetning. Dæmt, að dómur héraðsdóms, þar sem synjað var um stað- festingu kyrrsetningar, sætti áfrýjun en ekki kæru ...... 1542 Löghald hafði verið lagt á eign til trvggingar kröfu og var löghaldið staðfest ....................02. 0. 1692 Kærumál. A. Einkamál. 1. Frávísun frá héraðsdómi. Í máli um búskipti hjóna var þess krafist, að kaupmáli yrði felldur úr gildi og ennfremur að ákveðin íbúð yrði talin hluti féagsbús hjóna. Talið, að í skiptamálum væri skipta- réttur aðeins bær um að kveða á um, hvort þær eignir sem kaupmáli málsaðilja tæki til skyldi teljast séreign eða hjúskapareign., Var því þeim hluta málsins, er kaupmál- ann varðaði vísað frá skiptarétti. Hins vegar var lagt fyrir skiptaréttinn að kveða upp úrskurð um þann ágrein- ing hvað verða skyldi um íbúðina ...................... 943 Í víxilmáli einu var jafnhliða stefnt til viðurkenningar á veð- - rétti í fasteign, er aðrir áttu en víxilskuldarar. Vísaði hér- aðsdómari þeim málsþætti frá héraðsdómi. Talið, að sókn- araðilja væri ekki heimilt að sækja veðeigendur skv. ákvæðum 17. kafla laga nr, 85/1936 til að fá dóm um veðrétt skv. tryggingarbréfunum og að veðeigendur gætu haft uppi allar þær varnir, er komast mættu að í einka- málum almennt. Þessir aðilar kröfðust ekki frávísunar í héraði og engir þeir gallar voru á málatilbúnaði að vísa bæri málinu sjálfkrafa frá héraðsdómi. Eigi er lögskylt að leggja kröfu sem þessa til sátta fyrir sáttamenn, sbr. 5. tl. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936, sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950. Var því frávísunardómurinn felldur úr gildi og málinu vísað heim í hérað til meðferðar og dómsálagningar af NÝJU 20.02.0200... 951 K stefndi þeim S, Í og H til greiðslu skuldar. S, sem var lög- fræðingur, en ekki lögmaður, sótti sáttafund og dómþing í málinu án sérstaks umboðs. Þar sem S hafði ekki lög- mannsréttindi var honum óheimilt að fara með málið fyrir Í og H og bar því að lita svo á að ekki væri sótt þing fyrir þessa aðilja og þeim eigi réttilega birt stefna, en S hafði KCVI Efnisskrá Bls. áritað stefnu. Var málinu því vísað frá dómi að því er varðaði Í og H. Hins vegar var talið, að K ætti rétt á að fá efnisdóm að því er varðaði S .........02000000.0 0000... 1232 Frávísunardómur var kærður. Fram kom, að er mál þetta var þingfest, stýrði fulltrúi héraðsdómara dómþingi. Á næsta- dómbþingi sótti fulltrúinn þing af hálfu annars aðilja. Þegar málið var munnlega flutt um frávísunarkröfu var hinn sami fulltrúi dómari í málinu og kvað upp frávísunardóm- inn, Fulltrúinn var talinn vanhæfur til að fara með og dæma málið eftir að hann hafði sótt þing af hálfu aðilja. Var því meðferð þess í héraði ómerkt og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar .................... 1405 Deilt var fyrir Félagsðómi um það, hvort atvinnuveitanda bæri að greiða gjald í sjúkrasjóð skv. 7. gr. laga nr. 19/1979 vegna flugmanna. Taldi vinnuveitandinn, að flugmenn yrðu ekki taldir til verkamanna, og krafðist þess að mál- inu yrði vísað frá Félagsdómi. Frávísunarkröfunni var hrundið, þar sem hér var um tvíþætta deilu að ræða, ann- ars vegar, hvort flugmenn “þeir, er hér um ræðir, væru verkafólk í skilningi laganna og hins vegar um túlkun á kjarasamningi. Sératkvæði ...........0.2000000 0000. 1409 Í víxilmáli einu fékk E dóm á hendur G 5/9 1979. G áfrýjaði málinu með stefnu 21/5 1980. Meðan það mál var fyrir Hæstarétti höfðaði G mál á hendur E til greiðslu skaða- bóta, sem námu víxilfjárhæðinni og kostnaði. Þar sem víxilmálið var enn til meðferðar fyrir dómstólum, var skaðabótamálinu vísað frá dómi .........0..0000 0000... 1510 2. Frávísun frá Hæstarétti. Í bæjarþingsmáli einu var synjað um staðfestingu löghalds. Var sú úrlausn kærð til Hæstaréttar, en vísað þar sjálf- krafa frá dómi, þar sem hin kærða úrlausn sætti áfrýjun en ekki kæru ..........0.200000 0 1542 Í víxilmáli einu komu fram kröfur um sýknu af hendi stefnda m.a. að málið yrði ekki rekið sem víxilmál. Hérðsdómari kvað upp úrskurð þar sem hann úrskurðaði, að skjalið yrði ekki talið víxill og málið því ekki rekið sem víxilmál. Úr- skurður þessi var kærður. Talið að hin kærða ákvörðun væri að efni til sú hvort vörn skyldi komast að í málinu. Um það mátti kveða upp úrskurð, en engin heimild er til að kæra slíkan úrskurð til Hæstaréttar. Var málinu því vísað frá Hæstarétti ................22020000 0. ern 1806 3. Skiptamál. Hjónin K og Ó höfðu gert með sér samning 17. maí 1974, m. a. Efnisskrá XCVII Bls. um skipti á búi sínu. Með dómi Hæstaréttar 17. maí 1979 var fjárskiptasamningur þessi dæmdur ógildur. Ó krafðist þess, að búið yrði tekið til opinberra skipta. Var fallist á þá kröfu, en ekki tekin afstaða til annarra ágreiningsmála .. 827 A andaðist 11. maí 1949, Bú hennar og eftirlifandi eiginmanns hennar E, var skrifað upp og virt af hreppstjóra ásamt ein- um Votti 14. des. s. á. Börn hjónanna voru ófjárráða en ekki var þeim skipaður fjárhaldsmaður til að gæta hags- muna þeirra. Samkvæmt uppskriftargerðinni voru skuldir meiri en eignir. Fasteign var ekki metin til verðs heldur skráð fasteignamatsverð hennar. Þá voru skuldir óglöggar. Uppskriftargerð og virðingargerð þessi var send skiptaráð- anda. Hann tók þá aldrei búið í sína umsjá og gerði ekki reka að því að búskipti færu fram. E hafði síðan full umráð búsins árum saman, en því var hins vegar ekki skipt. Barn þeirra E og A krafðist nú opinberra skipta. Talið að fara yrði með búið eins og E hefði setið í óskiptu búi frá andláti A. Bæri skiptaráðanda því að láta skrifa upp og virða eign- ir og skuldir óskipts bús E og A eins og það væri í dag og miða skiptin við þá uppskriftar- og virðingargerð ........ 833 Hjónin K og S höfðu gert sameiginlega og gagnkvæma erfða- skrá og var þar gert ráð fyrir, að þau hefðu heimild til að sitja Í óskiptu búi svo lengi, sem þau óskuðu. Á þetta hafði L sonur þeirra ritað samþykki sitt. K andaðist 14. mars 1977 og hinn 20. september s. á. gaf skiptaráðandi út leyfi til S til setu í óskiptu búi án þess að samband væri haft við L. Á árinu 1979 krafðist L bess, að búið yrði tekið til opinberra skipta. Fram kom, að L hafði verið tilkynnt begar í stað um ákvörðun skiptaráðanda um heimild S til setu í óskiptu búi. Ef L vildi eigi una því, bar honum Þegar að bera fram mótmæli sín og krefjast sérstaks úr- skurðar um atriðið, sem kæra mátti til Hæstaréttar. Með hliðsjón af þessu var eigi talið, að skiptaráðandi geti eftir að S hafði setið í óskiptu búi í tvö ár breytt fyrri ákvörð- un sinni, vegna þess að ekki hafi verið farið rétt að við könnun lagaskilyrða tilað verða við beiðni um búsetuleyfi. Með hliðsjón af þessu var synjað kröfu L um að bú beirra hjónanna yrði tekið til opinberra skipta ................ 992 Bú H var tekið til gjaldþrotaskipta 11. maí 1979 og innköllun gefin út 5. sept. s. á. Hinn 17. okt. s. á. lýsti H kröfu í búið og krafðist þess að krafan yrði greidd sem forgangskrafa, þar sem um væri að ræða vangoldin vinnulaun. Engar eignir voru í búinu og var skiptum því lokið 9. janúar 1980 með vísun til 120. gr. laga nr. 6/1976. Hinn 20. febrúar 1980 krafðist H þess af félagsmálaráðuneytinu að það KCVIII Efnisskrá Bls. greiddi kröfuna ásamt vöxtum og kostnaði. Félagsmála- ráðuneytið gerði fyrirspurn til skiptaráðanda um ýmis atriði varðandi gjaldþrot þetta. Hinn 25. mars 1980 krafðist félagsmálaráðherra formlegs úrskurðar skiptaráðanda samkv. 2. mgr. 7. gr. laga nr. 31/1974, sbr. 2. gr. laga nr. 80/1979 um það, hvort að krafan félli innan ríkisábyrgðar. Þessu svaraði skiptaráðandi með bréfi 31. mars 1980, þar sem bent var á, að skiptum í þrotabúi H væri lokið og engin heimild væri til endurupptöku málsins. Félagsmála- ráðuneytið krafðist þá efnisúrskurðar um málið með eða án endurupptöku skipta. Þar sem gögn málsins báru með sér, að krafa sú, sem um var fjallað, var frá tímabilinu nóvember 1976 til 19. júní 1977, tók 2. gr. nr. 8/1979 um heimild félagsmálaráðherra til að leita úrskurðar skipta- ráðanda ekki til kröfunnar, sbr. 3. gr. sömu laga. Var kröfu félagsmálaráðuneytisins því hrundið .............. 1065 Hjónin O og S fengu leyfi til skilnaðar að borði og sæng 14. júlí 1977 og varð samkomulag um skilnaðarskilmála þar með eignaskipti. Hinn 21. febrúar 1979 fór eiginkonan fram á lögskilnaðarleyfi. Kvað hún samkomulag um skiptakjör og þau óbreytt frá fyrrgerðu samkomulagi. Síðar undir rekstri málsins krafðist hún þess að félagsbú hjónanna, er hún taldi vera, yrði tekið til skipta af skiptarétti. Talið, að samkomulag um skilnaðarkjör megi ógilda með dómi en frestur sem málsaðiljar hafi til málshöfðunar sé eitt ár frá fullnaðardómi eða útgáfu leyfisbréfs og slíkt ógild- ingarmál verði að höfða fyrir bæjarþingi eða aukadóm- þingi. Var því synjað að taka búið til skipta fyrir skipta- rétti .........00.0 re rr 1451 H og Þ höfðu búið saman um nokkurt skeið. Þau voru eigi gift. Á árinu 1980 slitu þau samvistum og krafðist H þá þess, að bú þeirra yrði tekið til opinberra skipta. Því var synjað enda var eigi talið, að 90. gr. skiptalaga ætti við .. 1489 J var úrskurðaður gjaldþrota að kröfu K hinn 3. maí 1976. Nokkru síðar voru eignir þrotamanns skrifaðar upp og fundust nokkrar eignir. Málið var síðan tekið fyrir Í skiptarétti haustið 1976. Síðan var ekkert gert í málinu. Á árinu 1979 var málið tekið fyrir og gjaldþroti lýsti því yfir að hann væri eignalaus. Enn var málið tekið fyrir 10. september 1980 og var þá hvorki mættur þrotamaður, skiptabeiðandi né þeir, er kröfum höfðu lýst, og þeim ekkert verið tilkynnt um fyrirtöku málsins. Var þá ákveð- ið, að í búinu væru engar eignir og skiptum væri því lokið. Innköllun skuldheimtumönnum var ekki gefin út. Skipta- meðferð tók langan tíma og mikil óvissa var um eignir Efnisskrá XCIX Bls. þrotamanns. Skiptaráðanda bar að boða til skiptafundar og kveðja til skiptabeiðanda og aðra kröfuhafa áður en hann lyki skiptum. Þar sem þessa var ekki gætt var hin kærða ákvörðun skiptaráðanda felld úr gildi og lagt fyrir hann að halda áfram búskiptum og ljúka skiptum lögum samkvæmt ........200...0 00 1669 4. Vitni Í máli einu var meðal annars stefnt nefndarmönnum í stjórn- valdsnefnd einni. Einn nefndarmanna hætti störfum skömmu eftir að stefna var gefin út. Hann kom síðar fyrir dóm og var þess krafist, að hann svaraði spurningum, er lögmaður stefnanda lagði fyrir hann. Hann færðist undan að svara spurningum, Þar sem spurningarnar voru þess efnis, að þeim varð eigi svarað án könnunar á gögnum nefndarinnar, var ekki unnt að skylda hann til að gera það eins og á stóð. Þá var á það bent, að ekki sé unnt að krefjast samtímis svara við tilteknum spurningum og jafn- framt að vitni verði látin sæta viðurlögum fyrir að svara þeim ekki ........0...0 00. 1474 5. Ýmis kæruatriði. Deila reis upp með hæstaréttarlögmanninum H og G, viðskipta- vini hans. Stjórn Lögmannafélags Íslands úrskurðaði um hæfileg málflutningslaun fyrir flutning tveggja gerðar- dómsmála og máls, er rekið var fyrir íslenskum dómstól- um. Hæstaréttarlögmaðurinn kærði úrskurð stjórnarinnar, sem var staðfestur ..........202.0000 000 1198 B. Opinber mál. 1. Atvinnuréttindi. S var stöðvaður á bifreið sinni og talinn samkvæmt ratsjár- mælingu hafa ekið með 105 km hraða á vegarkafla þar sem einungis var leyfður 60 km hraði miðað við klst. Lög- reglustjóri svipti S ökuleyfi til bráðabirgða. Fram kom, að S hafði á undanförnum árum verið dæmdur alloft til refsingar fyrir brot á umferðarlögum og áfengislögum. Með hliðsjón af því var ökuleyfissvipting staðfest af Hæstarétti .............200002.00 rn 1479 Þ hafði með dómi verið sviptur réttindum til málflutnings fyrir héraðsdómi og Hæstarétti. Ákæruvald kærði úrskurð sakadóms um að Þ skyldi fá réttindi aftur. Talið, að ríkis- saksóknari hafi heimild til kæru mála sem þessa skv. 172. gr. laga nr. 94/1974, en það ákvæði verði að skilja svo að Cc Efnisskrá beita megi kæruheimild bæði af almannavaldi og sökuðum MANNI .....0..0000000n rr 1647 3. Dómsátt. Með dómsátt féllst J á að greiða sekt og vera sviptur ökuleyfi í 1 ár vegna ölvunar við akstur 7/12 1979. Fram kom að 14. júlí 1975 hafði J verið dæmt varðhald og sviptur öku- leyfi í 1 ár vegna samskonar brots. Þar sem um ítrekað brot var að ræða var óheimilt að ljúka því með sátt, sbr. 2. t1. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 74/1974, 3. mgr. 81. gr. laga nr. 40/1968 og T1. gr. alm. hgl. Var sáttin því felld úr gildi 673 H ók bifreið sinni undir áhrifum áfengis og reyndist í blóði hans 1,98%, af vínanda. Héraðsdómari lauk málinu með réttarsátt, þar sem H féllst á að greiða sekt og vera sviptur Ökuleyfi í 12 mánuði. Fram kom, að H hafði áður gengist undir dómsátt vegna ölvunar við akstur og verið sviptur ökuleyfi. Hann var því ákærður fyrir ítrekað brot í hið síðara sinn. Var óheimilt að ljúka málinu með dómsátt. Var sáttin því felld úr gildi, sbr. 6. tl. 112. gr. laga nr. TA/IÐTA LL... 1360 4. Farbann. S var sakaður um fjársvik. Á dómþingi 10. nóvember 1980 var bókuð sú ákvörðun dómarans, að S væri óheimilt að fara af landi brott, en sú ákvörðun skyldi tekin til endurskoðun- ar innan fjögurra sólarhringa. Næst var þingað í málinu 26. nóvember 1980. Krafðist ríkissaksóknari þá þess, að lagt yrði farbann á S. Réttargæslumaður S krafðist, að þeirri kröfu yrði hrundið. Í þinghaldi var síðan fært til bókar að S væri bönnuð brottför af Íslandi allt til 1. mars 1981, eða þar til annað yrði ákveðið. S kærði ákvörðun þessa. Dómara bar að kveða upp úrskurð um það, hvort S væri skylt að sæte farbanni. Með hliðsjón af þessu var ákvörð- unin ómerkt og málinu vísað heim í hérað ................ 1946 S var sakaður um skjalafals og fjársvik, Ríkissaksóknari krafðist þess, að honum yrði meinuð för af landinu til 1. apríl 1981. Héraðsdómur féllst á að leggja farbannið á til 1. mars 1981. S kærði þetta en úrskurður sakadóms var staðfestur, þó þannig, að farbannið skyldi gilda til 1. apríl 1981 ......0.00000200 1979 5. Geðheilbrigðisrannsókn. J var grunaður um kynferðisafbrot. Hann var úrskurðaður í Efnisskrá 30 daga gæsluvarðhald og til að sæta geðrannsókn. Úr- skurðurinn kærður en staðfestur í Hæstarétti ............ 15 6. Gæsluvarðhald. Sakaður maður var úrskurðaður í allt að 7 daga gæsluvarð- hald. Var sá úrskurður staðfestur af Hæstarétti .......... Maður grunaður um að hafa falsað og notað sér falsaðan tékka. Úrskurðaður í 10 daga gæsluvarðhald. Var það staðfest í Hæstarétti .................0..... 0... H var úrskurðaður í 14 daga gæsluvarðhald vegna gruns um fíkniefnamisferli. Staðfest í Hæstarétti .................. S var sakaður um líkamsárás. Var hann úrskurðaður í 30 daga gæsluvarðhald. Úrskurðurinn var kærður, en staðfestur í Hæstarétti ........................ B var sakaður um þjófnað og skjalafals og var því úrskurðað- ur í 30 daga gæsluvarðhald. Hann kærði úrskurðinn, sem var staðfestur ..............2...0.0 0000 Maður var úrskurðaður í þriggja vikna gæsluvarðhald vegna gruns um brot á 26. kafla alm. hgl. Úrskurðurinn kærður, en staðfestur í Hæstarétti .............0.0...0.......... H var grunaður um innbrot og var úrskurðaður í 14 daga gæsluvarðhald. Var úrskurðinn staðfestur ................ R var grunaður um innflutning fíkni- og ávanaefna. Í sam- bandi við rannsókn máls var hann úrskurðaður í allt að 20 daga gæsluvarðhald. Úrskurðurinn var staðfestur í Hæsta- ÞÉLtI 000... S var sakaður um að hafa gert tilraun til að beita konu eina fjárkúgun. Héraðsdómari úrskurðaði S í viku gæsluvarð- hald. Skýrslur höfðu verið teknar af S fyrir sakadómi og rannsóknarlögreglu. Þá hafði húsleit verið gerð í húsa- kynnum hans. Með hliðsjón af þessu og öllum gögnum málsins voru eigi talin skilyrði til þess eða rannsóknar- nauðsynjar að halda S í gæsluvarðhaldi. Var gæsluvarð- haldsúrskurðurinn því úr gildi felldur .................... J var sakaður um kynferðisbrot. Var hann úrskurðaður í 30 daga gæsluvarðhald. Úrskurðurinn staðfestur í Hæstarétti E var úrskurðaður í 15 daga gæsluvarðhald en hann var grun- aður um fíkniefnabrot. Úrskurðurinn staðfestur .......... D var grunaður um brot á fíkniefnalöggjöfinni. Var honum úr- skurðað gæsluvarðhald í 10 daga, sem var staðfest í Hæstarétti ............... T. Refsivist. H íslenskur ríkisborgari var dæmdur til refsivistar í Svíþjóð. Hann var sendur til Íslands til að taka út refsivist sína. 13 742 941 1222 1236 1446 1483 1485 1522 1558 1651 CII Efnisskrá Bls. Hann krafðist þess, að hann yrði sendur aftur til Svíþjóðar til að afplána refsivist þar, sem hann taldi sér hægara. Sératkvæði ............20.0000 000. 1568 8. Vanhæfi dómara. Í sakadómsmáli einu krafðist ákærði þess, að héraðsdómari viki sæti. Eigi voru færð rök fyrir þessari kröfu og var henni hrundið ................000 0000 n enn 1731 9. Verjandi. E var ákærður fyrir brot á umferðarlögum. Óskaði hún þess að maki hennar, hæstaréttarlögmaður, yrði skipaður verj- andi, en héraðsdómari synjaði þess. Talið, að E hefði átt kröfu til að henni yrði skipaður verjandi og utanréttardeil- ur héraðsdómarans og hæstaréttarlögmanns þess, er hún óskaði eftir, ættu ekki að valda því að hægt væri að neita að skipa henni hæstaréttarlögmann þennan sem verjanda 946 Landamerkjamál. Í landamerkjamáli einu var kröfulýsing í dómi ekki í samræmi við kröfugerð landeigenda og ekki getið raka þeirra, er þeir færðu fram til stuðnings kröfum sínum. Var meðferð málsins talin svo gölluð, að hinn áfrýjaði dómur var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar með- ferðar og dómsálagningar af nýju ..........0.0.0. 000... 1317 Landhelgisbrot. Sjá fiskveiðabrot. Landskipti. Landvist. Launaskattur. Sjá skattar. Lausafjárkaup. Sjá kaup og sala. Láfsgjöf. S var maður gamall og átti litlar eignir, en 'þó íbúð eina. Íbúð þessi var byggð á vegum byggingarsamvinnufélags og þinglesin á þess nafn. Hann átti á lífi lögerfingja, bæði börn og barnabörn, Tæpum tveim árum fyrir andlát sitt gerði S gjafabréf, þar sem hann gaf tveimur barnabörnum sínum íbúð þá, er hann átti og var meginhluti eigna hans. Eigi var gjafabréfið þinglesið, en það var tilkynnt stjórn byggingarfélags þess, er var þinglesinn eigandi íbúðarinn- Efnisskrá ar, og stjórn þess félags samþykkti eignayfirfærslu. Eftir lát S risu upp deilur um hvort hér væri um að ræða lifsgjöf eða dánargjöf. Talið, að við skráningu gjafabréfsins hjá stjórn byggingarfélagsins og að fengnu samþykki stjórnar fyrir yfirfærslunni, hefði S firrt sig rétti til að fá sjálfur afsal fyrir íbúðinni og ráðstafa henni til annarra. Voru þessar aðgerðir hans taldar hafa hliðstæð réttaráhrif og um þinglýsingu væri að ræða. Var því talið, að hér væri um lífsgjöf að ræða og þau atriði, að S bjó í íbúðinni, greiddi af henni skatta og skyldur og taldi hana fram á skattframtölum sínum, voru eigi talin skipta hér máli. Sératkvæði .............020000 0 Læknar. Sjá mat og skoðun. Blóðrannsókn 702, 883, 1344, 1378, 1501, 1572, 1673, 1680, 1797, Geðheilbrigði og sakhæfi ..............0.000 00... 00... 89, 383, Líkamsáverkar .........200000 0000. 89, 839, 883, 1775, Líkskoðun ............02..0.. neee 8833, Örorka metin ...........00.0 0... 839, 1775, Læknir gefur álit um áhrif efna á skynjun manna ............ Læknir gefur skýrslu um lyfjagjafir til ákærðra manna meðan þeir sættu gæsluvarðhaldi .............0000.000 0... 000... Læknir gefur álit um stirðnun líks og hættu á að hálstak hafi valdið dauða ...........00000000 nenna Læknar gefa álitsgerð um samband milli sjúkdóms og hugsan- legra meiðsla við vinnu ..........000.000 00 n nr. Læknar gefa álitsgerðir um mælingu á vínandamagni í blóði .. Læknaráð. Læknaráð gefur álit um geðheilbrigði og sakhæfi ákærðra MANNA .........00.. sr 89, 883, Læknaráð gefur álitsgerð um samband sjúkdóms og hugsan- legs vinnuslyss .......22.2.0.0 0. Lögbann. S átti húsgrunn einn gamlan. Notaði hann húsgrunninn til að geyma Í loðnu á loðnuvertíð. Um 20 metra frá var hús E, og kvartaði hann mjög undan loðnunni. Krafðist hann lögbanns við notkun S á húsgrunninum en hinn 10. febrúar 1979 synjaði fógeti um lögbannið. Ekki áfrýjaði E úrskurð- inum fyrr en 5. apríl 1979, en þá var loðnubræðsla S á þeirri vertíð lokið og henni var lokið á vetrarvertíðinni 1980 er málið kom fyrir Hæstarétt. Að svo vöxnu máli voru eigi talin efni til að leggja fyrir fógeta að verða við lögbannsbeiðninni. Sératkvæði .........0.00..0..0 0000... CIll Bls. 1955 1899 1021 1905 1021 1905 89 89 89 839 1378 1021 839 CIV Efnisskrá Lögbannsmáli eigi áfrýjað innan þess frests sem til er tekinn í 2. mgr. 23. gr. sbr. 27. gr. laga nr. 18/1949. Var fallið frá lögbannskröfunni við munnlegan flutning máls .......... V-listinn í kjördæmi einu krafðist lögbanns við því, að aðrir flokkar, er buðu fram í kjördæmi þessu flyttu sjónvarps- þætti, sem ákveðnir höfðu verið, en V.-listanum synjað þátttöku. Lögbannsins var synjað í fógetarétti. Sjónvarps- þættir þeir er lögbannskrafan laut að, voru allir sýndir 1978. Leiðir það af eðli lögbanns sem bráðabirgðaaðgerðar og beinum ákvæðum 26. gr. laga nr. 18/1949, að lögbann verður ekki lagt við athöfnum, sem lokið er. Fyrir Hæsta- rétti krafðist V-listinn þess, að dómur um lögbannið yrði að efni til um lögmæti þeirrar ákvörðunar útvarpsráðs, sem lögbannskrafan laut að. Um það atriði var ekki dæmt á Íyrra dómstigi. Var því þegar af þeirri ástæðu málinu Bls. 1180 vísað frá Hæstarétti ..........0...0.0.00..... 1961 Löggæslumenn. Að því fundið, að þess hafði eigi verið gætt er yfirheyrður var sakaður maður, að benda honum á ákvæði 1, mgr. 60. gr. laga nr, 74/1974. Ennfremur, að yfirheyrsla hafði staðið lengur en 6 klukkustundir samfellt .........0.00.0000.... Tekið sérstaklega fram, að fangavörðum sé eigi heimilt að hafa afskipti af rannsókn á opinberum málum að eigin frumkvæði ............... 0. Talið mjög ámælisvert, að fangavörður hafði lostið sakaðan mann kinnhest, enda þótt framkoma fangans hefði verið ámælisverð Löghald. Sjá kyrrsetning. Lögheimili, Lögjöfnun. Lögmenn. Lögmenn víttir vegna þess hve mál dróst í héraði ............ Í máli til heimtu skaðabóta vegna gæsluvarðhalds var ríkis- sjóður sýknaður af bótakröfu. Lögmanni bótakrefjanda voru dæmd gjafsóknarlaun. Ríkissjóður áfrýjaði málinu að því leyti og krafðist þess, að talsmannslaun lögmanns- ins yrðu lækkuð. Fyrir Hæstarétti voru málflutningslaun 89 89 89 998 talsmannsins fyrir báðum dómum ákveðin í einu lagi .... 1034 Deila reis með hæstaréttarlögmanninum H og viðskiptavini hans. Stjórn Lögmannafélags Íslands úrskurðaði um hætfi- Að Efnisskrá leg málflutningslaun fyrir flutning tveggja gerðardóms- mála og máls rekið fyrir íslenskum dómstólum. Hæsta- réttarlögmaðurinn kærði úrskurð stjórnarinnar, sem var staðfestur ............0..2.220.ennn rns því fundið, að hæstaréttarlögmaður einn, sem skipaður var réttargæslumaður sakaðs manns var hvorki viðstaddur húsleit hjá hinum sakaða manni eða yfirheyrslu yfir hon- um fyrir dómi, heldur fulltrúi hans ...................... Þ hafði verið sviptur réttindum til málflutnings fyrir héraðs- dómi og Hæstarétti. Hann hafði fullnægt refsingu sinni og fengið uppreist æru. Krafðist hann þess að fá aftur málflutningsleyfi. Ekki talið sannað að varhugavert væri, að Þ öðlaðist réttindi til málflutnings og var því talið, að hann mætti öðlast þau af nýju ..........000000000000. Í sakamáli einu var talið, að verjandi sakaðs manns hefði haft uppi ósæmandi fullyrðingar, sem engum stoðum yrði undir rennt. Var þetta harðlega vítt ...................... Réttargæslumaður sakaðs manns var víttur fyrir að hafa farið óviðurkvæmilegum orðum um rannsóknarlögreglumenn og borið þá órökstuddum sökum ..........00.000000 Lögreglumenn. Sjá löggæslumenn. Lögræði. Lögsaga. Lögskráning sjómanna. Er bátur einn var tekinn að ólöglegum botnvörpuveiðum kom í ljós, að áhöfn var eigi lögskráð. Var skipstjóra bátsins þó eigi refsað vegna þessa, þar sem ekki var ákært vegna þessa atferlis .........................0. 0 Lögtak. Sameignarfélagið Þ var rekið með ótakmarkaðri ábyrgð. Meðal eigenda þess voru þeir GÞ og GH. Á árinu 1977 var Þ gert að greiða 3.289.372 krónur í skatta. Hinn 16. janúar 1978 var gert lögtak í vinnuvél einni til tryggingar skuld þessari. Er selja skyldi vinnuvélina kom í ljós, að hún hafði Þegar verið seld og varð því ekki af nauðungarsölu. Hinn 21. september 1978 var gert lögtak í fasteign, eign GÞ, til tryggingar ógreiddum sköttum Þ frá árinu 1978, samtals að fjárhæð 7.226.347 krónur, Þessi eign var seld á nauð- ungaruppboði 9. maí 1979 ok kom ekkert upp í lögtakskröf- una. Enn var krafist lögtaks 31. október 1978 og nú til tryggingar samanlögðum sköttum 1977 og 1978 samtals cv Bls. 1198 1522 1647 1680 1979 976 CVI Efnisskrá 10.515.719 krónur. GH, sem er hæstaréttarlögmaður, sótti nú þing og var gert lögtak í fasteign, eign hans, og fallið frá virðingu. Skattyfirvöld lækkuðu nú skatta þessa veru- lega eða í samtals 4.111.960 krónur. GH, sem ekki andmælti kröfum tölulega, krafðist þess, að lögtaksgerðin yrði felld úr gildi, því enn hefði verið í gildi lögtak það, sem gert var Í eign GÞ, þegar lögtakið var gert hjá GH hinn 31. október 1978. Þar sem GH var viðstaddur, þegar lögtaks- gerðin 31. október 1978 fór fram og hreyfði engum and- mælum gegn framgangi gerðarinnar, komu málsástæður, sem hann nú hafði uppi fyrir Hæstarétti, eigi til álita sam- kvæmt 45. gr. laga nr. 75/1973. Var lögtaksgerðin því stað- fest ..........2000000 nn Verktakafyrirtækið Í hefur skrifstofu í Reykjavík, birgðastöð Rh og athafnasvæði. Lagt hefur verið aðstöðugjald á fyrirtæk- ið í Reykjavík. Í tók að sér virkjunarframkvæmdir í A- hreppi á árunum 1973-—-1975. Hlé varð á verkinu að vetrum. Verksali lagði til vinnubúðir, snyrtiaðstöðu, eldhús, borðsal og húsnæði fyrir starfsmenn í mötuneyti, án þess að Í greiddi leigu fyrir. Í bætti við vinnubúðum og kom upp verkstæði og steypustöð, en allar þessar byggingar voru fluttar brott að verki loknu. Lagt var aðstöðugjald á Í til A-hrepps árið 1974, en það var fellt niður með úrskurði ríkisskattanefndar 26. nóv. 1975. Aðstöðugjald var einnig lagt á áfrýjanda gjaldárin 1976 og 1977 en það var einnig fellt niður með úrskurði ríkisskattanefndar. Í málinu var deilt um aðstöðugjald árið 1975. Talið var, að starfsemi Í árið 1974 og rekstraraðstaða fyrirtækisins í A-hreppi hefði ekki verið slík að um heimilisfasta atvinnustofnun í hreppnum hefði verið að ræða árið 1974 og væri Í ekki skylt að greiða aðstöðugjald þar gjaldárið 1975. Var því synjað lögtaks. Sératkvæði ................0000.. 0000. /f rak atvinnustarfsemi. Hlutabréf voru að mestu í eigu framkvæmdastjóra félagsins, eiginkonu hans og barna þeirra. Samkvæmt skattframtali R árið 1976 greiddi hann á árinu 1975 hjónunum báðum laun svo og dóttur þeirra. Með bréfi 3. nóvember 1976 tilkynnti skattstjórinn að fyrir- hugað væri að fella niður sem rekstrargrunn launagreiðsl- ur til dótturinnar M og hækka skattskyldar tekjur sem því næmi um kr. 512.000. Urðu um þetta nokkrar deilur og fór málið til rannsóknarðeildar ríkisskattstjóra. Hinn 1. apríl 1977 tilkynnti skattstjóri R, að fyrirhugað væri að taka allt skattframtal hans árið 1976 til úrskurðar. Voru meðal annars felld niður greiðslur til eiginkonu framkvæmdastjór- ans 311.000 krónur og það fé talið sem skattskyldar ráð- Bls. 880 1115 Efnisskrá CvVvII Bls. stafanir úr varasjóði svo og greiðslur til dótturinnar, sem áður getur. Endanlega lauk þessu fyrir skattyfirvöldum með úrskurði 22 „apríl 1977, þar sem skattstjóri ákvað með hliðsjón af því, sem fram kom um vinnu dótturinnar, að hæfilegt væri að meta endurgjald fyrir hennar vinnu 250.000 krónur. Það sem fram yfir var, svo og greiðslur til eiginkonunnar, voru hins vegar eigi taldar til rekstrar- gjalda og metnar sem skattskyld ráðstöfun á varasjóði. Talið, að skattstjóri hefði veitt málsaðiljum nægilegan kost á að koma að athugasemdum um breytingarnar og hefði því farið að lögum. Honum var rétt að óska skýringa á launagreiðslum til eiginkonunnar og dótturinnar og breyta skattframtalinu ef fullnægjandi skýringar komu ekki fram. Á úrlausn skattstjóra um þessi atriði voru ekki taldir neinir þeir efnisannmarkar, er hnekkt gætu henni og honum var rétt að virða framangreindar greiðslur til fríðinda í skilningi 9. gr. laga nr. 68/1971, sbr. 4. gr. laga nr. T/1972, en ákvæði þeirra var afdráttarlaust og veitti skattstjóra sjálfstæða heimild til að beita viðurlögum þeim, sem þar greinir og einnig að viðurkenna ekki launagreiðsl- ur til hluthafa sem rekstrargjöld. Samkvæmt þessu var leyfður framgangur lögtaksins. Sératkvæði .............. 1426 L var gert að greiða skyldusparnað samkvæmt heimild í lögum nr, TT/1977. Þá var honum einnig gert að greiða skattauka samkvæmt heimild í 4. kafla bráðabirgðalaga nr. 96/1978. L taldi hvorutveggja álögur þessar ólöglegar, þar sem á- lagning þeirra bryti í bága við stjórnarskrána. Lög nr. TI/1977 voru sett á stjórnskipulegan hátt. Ekki var talið að þau brytu á nokkurn hátt gegn meginreglu eða ákvæð- um stjórnarskrárinnar um skattheimtu. Álagningargrund- völlur var fjárhagslegur. Lögin voru sett síðasta dag ársins 1977 en framtal tekna ársins 1977 fór eigi fram lögum samkvæmt fyrr en fyrri hluta árs 1978 og álagning skatta á tekjur 1977 fór eigi fram fyrr en á miðju ári 1978. Var því talið með hliðsjón af langri venju um setningu skatta- laga hér á landi, að þetta skerti eigi svo mjög réttaröryggi manna að ógilda bæri álagninguna. Var því lögtak heim- ilað að því er skyldusparnaðinn varðaði. Bráðabirgðalög nr. 96/1978 voru sett 8. sept. 1978 og birt sama dag. Þau voru síðan staðfest af Alþingi sem lög nr. 121/1978. Talið að bráðabirgðalögin væru sett á stjórnskipulegan hátt og eigi brytu þau að skattstefnu til gegn ákvæðum stjórn- arskrárinnar um skattálagningar. Skattheimta þessi miðað- ist við tekjur manna á árinu 1977 og eignir í lok þess árs. Þegar lögin voru sett var lokið hinni almennu álagningu CVIII Efnisskrá Bls. tekjuskatts og eignarskatts samkv. hinum almennu lögum um tekjuskatt og eignarskatt. Þá hafði skattskráin verið lögð fram og gjaldendum sendar skattkröfur. Í íslensk- um stjórnskipunarlögum eru ekki ákvæði, sem banna aft- urvirkni laga. Það leiðir hins vegar af eðli máls, að lög hljóti oft að vera afturvirk og all algengt að skattalög séu afturvirk, Stafar þetta að nokkru af því, að hér á landi eru skattar greiddir eftir á, þ.e.a.s. miðaðir við tekjur ársins á undan og eignir í lok þess árs. Skattálagning samkv. lögum nr. 96/1978 var framkvæmd á lögboðinn hátt en eftir að skattskrá hafði verið lögð fram og gjaldendum sendar skattkröfur. Talið, að enda þótt slík vinnubrögð af löggjat- arvaldsins hendi væru mjög varhugaverð, væri ekki alveg næg ástæða til að ógilda lagaákvæði þau, er hér um ræðir af þessum sökum. Með hliðsjón af þessu var lögtak leyft einnig að því er varðaði þessar álögur. Í máli þessu komu fram tvö sératkvæði. Tveir hæstaréttardómarar töldu að leyfa skyldi lögtök að því er skyldusparnaðinn varðaði. Hins vegar töldu þeir, að þar sem álagning skattheimtu hefði verið gerð og ákveðin eftir að hinir almennu skattar á ár- inu 1978 hefðu verið ákveðnir, þá væri hér eigi um gilda skattlagningu að ræða, og töldu að synja bæri lögtaksins að þessu leyti. Einn hæstaréttardómari taldi hins vegar, að innheimta skyldusparnaðarins yrði eigi talin skattheimta í venjulegri merkingu og kæmi því ekki til að heimila lög- tak vegna hans. Hins vegar taldi þessi dómari að skattauk- inn samkv. nr. 96/1978 væri heimill og leyfa bæri lögtak að því er hann Varðaði ................0.0.0.00000000 0. 1732 Hinn 6. nóvember 1978 var gert lögtak hjá H til tryggingar skattkröfum. Gert var lögtak í trésmíðavél. Hinn 5. des- ember 1978 var enn gert lögtak til tryggingar sömu kröf- um án þess að sannað væri að verðmæti þeirrar eignar, sem gert var lögtak í 6. nóvember 1978 hrykki eigi til að greiða skattkröfurnar. Mátti því ekki taka lögtakið upp og halda því áfram eins og gert var hinn 5. desember. Var það lögtak því fellt úr gildi ...............0.0............ 1749 H átti sumarbústað í Grímsneshreppi. Grímsneshreppur krafð- ist lögtaks fyrir fasteignaskatti og var það mál rekið fyrir fógetarétti Reykjavíkur, en þar átti H lögheimili. Gríms- neshreppur krafðist lögtaks samkv. heimild í 3. gr. laga nr, 8/1972, en fasteignaskatti fylgir lögveð í viðkomandi fasteign. Samkvæmt því og með hliðsjón af grundvallar- reglum 78. gr. laga nr. 85/1936 gat lögtaksgerðin ekki farið fram nema á varnarþingi fasteignarinnar. Bar því að byrja málið í Árnessýslu. Var því synjað lögtaks .............. 1809 Efnisskrá CIX Bls. Mál höfðað fyrir bæjarþingi að gerðu lögtaki samkvæmt 12. gr. laga nr. 29/1885 ..............000 000 1948 Lögveð. H átti sumarbústað í Grímsneshreppi. Grimsneshreppur krafð- ist lögtaks fyrir fasteignaskatti og var það mál rekið fyrir fógetarétti Reykjavíkur, en þar átti H lögheimili. Grims- neshreppur krafðist lögtaks samkv. heimild í 3. gr. laga nr, 8/1972, en fasteignaskatti fylgir lögveð í viðkomandi fasteign. Samkvæmt því og með hliðsjón af grundvallar- reglum 78. gr. laga nr. 85/1936 gat lögtaksgerðin ekki farið fram nema á varnarþingi fasteignarinnar. Bar því að byrja málið í Árnessýslu. Var því synjað lögtaks .............. 1809 Manndráp. G fór frá heimili sínu í Reykjavík að kvöldi 26/1 1974 á dans- leik í H-firði ásamt félögum sínum. Varð hann viðskila við þá. Fóru þeir til Reykjavíkur án þess að hafa upp á honum. Þrjú vitni báru, að G hefði verið á götu í H-firði aðfarar- nótt 27/1 1974 ásamt manni, sem tvö vitni töldu hafa verið KV, er síðar verður vikið að. Reyndu þeir að stöðva bifreiðir, sem þar óku um, í því skyni að fá sér far með þeim. KV var kunnugur G frá því þeir voru saman í skóla. Hinn 3/1 1976 lýsti KV því fyrir rannsóknarlögreglu, að hann hafi verið með G í Hafnarfirði umrædda nótt ásamt TRL. Hafi þeir reynt að fá sér far með bifreiðum til Reykjavíkur, en það hafi ekki tekist. Hafi þeir þrír síðan haldið að H-braut 11 en þar voru þau E og SMC húsráð- endur. Hafi þeir farið þar inn og þangað hafi komið þeir SMC, AK og Gl. Einnig virðist E hafa komið þar nokkru síðar, Kom þar til átaka með þeim afleiðingum, að G beið bana. KV hélt fast við skýrslur sínar, þar til 27/9 1977, að hann kvaðst ekkert vita um hvarf G og ekki hafa verið í Hafnarfirði aðfararnótt 27/1 1974. Endanlegar skýrslur þeirra TRL og SMC voru á svipaðan hátt. Í sömu átt gengu skýrslur AK og GJ svo og E. Í lok mars 1977 tóku þeir SMC og TRL aftur játningar sínar og neituðu allri aðild að máli þessu. Töldu þessir menn, að játningar hefðu verið fengnar með ólöglegum aðferðum. Í skýrslum þeirra kom fram, að lík G hefðu þeir flutt í bifreið AK þá um nóttina og grafið það, en alllöngu síðar flutt það til. Ekki fengust þeir til að greina frá hvar þeir földu líkið og hefur það eigi fundist. Eigi talið sannað, að játningar hefðu verið fengnar með ólögmætum aðferðum. Voru upphaflegar skýrslur lagðar til grundvallar. Var talið sannað að þeir Efnisskrá hafi allir þrír KV, SMC og TRL verið samvaldir að veita G þá áverka, að bani hlaust af. Hins vegar var talið var- hugavert að fullyrða að slíkur ásetningur hefði myndast hjá mönnum þessum fyrr en eftir að til átaka kom eða meðan á þeim stóð. Var því brot þeirra talið varða við 218. gr. og 215. gr. alm. hgl. ..........020.0.0 0000... GE fór frá heimili sínu laust fyrir kl. 22.15 19/11 1974. Bifreið hans sást mannlaus sama kvöld klukkan 20,34 í grennd við Hafnarbúðina í Keflavík. GE kom eigi heim um nóttina. Næsta dag var málið tilkynnt rannsóknar- lögreglunni í Keflavík og hófst rannsókn málsins þá þegar. Ekkert upplýstist þá um afdrif GE. Við rannsókn málsins hjá rannsóknarlögreglunni í Reykjavík skýrði E frá því, hinn 21/1 1976, að hún vissi um ýmis atriði, er vörðuðu afdrif GE. Sama gerði SMC hinn 22/1 s. á. Síðar bendlaði E, KV við málið. KV viðurkenndi, að hann hefði verið í Keflavík ásamt E og SMC um það leyti er GE hvarf. Gáfu þau á næstunni ýmsar skýrslur í málinu og báru meðal annars sakir á fjóra nafngreinda menn, er þeir töldu valda að hvarfi GE eða viðriðna það mál. Voru þessir þrír menn settir í gæsluvarðhald og sátu þar all lengi, en síðar viðurkenndu E, SMC og KV að hér væri um rangar sakargiftir að ræða og það hefðu verið saman- tekin ráð þeirra að bendla þessa menn við málið, ef til rannsóknar kæmi og þau yrðu yfirheyrð. Hinn 28/10 1976 skýrði SMC frá því, að GSK væri viðriðinn málið. Þá lýsti hann ýmsu er varðaði ferðina til Keflavíkur 19/11 1974 og að átök hefðu orðið þar í dráttarbrautinni með þeim GSK, KV og honum við GE, er leiddu til bana GE. Hafi þau síðan flutt lík hans á ákveðinn stað í Reykjavík og síðar eitthvað annað, en nánari upplýsingar um það fengust eigi. E lýsti því, að hún hefði flúið af vettvangi úr dráttar- brautinni og verið um nóttina í mannlausu húsi í Kefla- vík, en síðar hafi hún komist með tveimur bifreiðum til Hafnarfjarðar. Hinn 9/12 1976 skýrði SMC frá nafni manns þess, er ekið hefði sendibifreið til Keflavíkur hinn 19/11 1974 og viðurkenndi maður þessi strax þennan akstur. Áréttaði hann síðar þennan framburð sinn. Tveir bifreiða- stjórar gáfu sig fram Í mars og apríl 1976 og lýstu því yfir, að þeir hefðu ekið stúlku, annar frá Keflavík að Grindavíkurvegi, en hinn þaðan til Hafnarfjarðar að morgni 20/11 1974 og taldi hinn síðari við sakbendingu sig þekkja E, sem þá stúlku, sem hér væri um að ræða. Þau E, KV og SMC tóku aftur þessar skýrslur sínar og kváðu rangar og þau hefðu aldrei til Keflavíkur farið. Bls. 89 Efnisskrá Sömuleiðis lýsti vitni það, er ekið hafði sendiferðabifreið- inni til Keflavíkur kvöldið 19/11 1974, framburð sinn rang- an. E tók framburð sinn eigi aftur, fyrr en eftir að málið hafði verið dæmt í héraði. Samkvæmt gögnum máls fór GE sunnudagskvöldið 17/11 1974 í veitingahúsið Klúbbinn í Reykjavík ásamt tveimur félögum sínum. Neyttu þeir nokkurs áfengis. SMC og KV hafa báðir skýrt svo frá, að þeir hafi hitt GE þar og rætt við hann um áfengisviðskipti. Kveðst SMC hafa skrifað niður hjá sér nafn hans og heimilisfang. G fór til vinnu sinnar mánudaginn 18/11 og þriðjudaginn 19. s. m. Er hann kom frá vinnu sinni, þriðjudaginn 19/11 upp úr klukkan 18.00 hringdi síminn á heimili hans um kl. 19.00 og átti GE stutt símtal við ein- hvern. Rétt fyrir klukkan 21.00 kom annar félaga GE í heimsókn til hans og vildi fá hann með sér í kvikmynda- hús, en GE taldi sig ekki hafa tök á því, þar sem hann þyrfti að hitta einhverja menn kl. 22.00. Kveðst hann síðan hafa ekið GE nokkuð á leið og skilið við hann í nálægð við Hafnarbúðina. GE kom inn í Hafnarbúðina, keypti bar vindlinga og leit í kringum sig og fór síðan. Var hann kominn heim aftur um kl. 22.15. Hringt var í síma á heim- ili GE skömmu síðar og svaraði 10 ára gamall sonur hans í símann, Kvað drengurinn dimmraddaðan karlmann hafa spurt um GE og kvaðst drengurinn hafa kallað á hann í símann. Eiginkona GE kvað símtölin hafa verið stutt og GE hafa sagt „ég kem“ og síðar „ég kem“. Tók GE síðan bifreið þeirra hjóna og ók á brott. Þeir SMC og KV tóku aftur játningar sínar og skýrslur og töldu rannsóknar- menn og fangaverði hafa beitt ólögmætri harðneskju. Eigi talið „að þeir annmarkar væru á rannsókn máls þessa er valdi því, að játningar þeirra SMC og KV verði ekki út af fyrir sig lagðar til grundvallar við úrlausn þess. Hafi þeir margsinnis endurtekið játningar sínar bæði fyrir rann- sóknarmönnum og dómurum og stundum að viðstöddum verjendum sínum. Á sama hátt yrði ekki tekið mark á aft- urköllun vitnis þess, er ekið hefði sendibifreið á vettvang. Eigi heldur skýrslu E, en hún afturkallaði framburði sína löngu eftir að héraðsdómur gekk í málinu. Lagt til grund- vallar, að SMC og KV hafi hitt GE í Klúbbnum 17/11 1974 og rætt þar við hann um áfengisviðskipti. Hafi þeir þar fengið nafn og heimilisfang GE. Þá var lagt til grund- vallar, að SMC hafi rætt við GSK 18/11 1974 og lagt drög að því, að GSK kæmi með til Keflavíkur næsta dag. Enn- fremur að SMC hafi rætt við KV þennan dag og óskað eftir að hann útvegaði sendiferðabifreið til fararinnar. Þá var CXI Bls. CXII Efnisskrá Bls. við það miðað, að hinn 18/11 s. á. hafi einhver Þeirra félaga aflað símanúmers GE og hringt til hans og mælt sér mót við hann kl. 21.30 eða 22.00 í Keflavík þá um kvöldið. Þennan dag tóku þeir E og SMC á leigu bifreið án öku- manns. Er þeir höfðu ekið á nokkra staði tók GSK við stjórn bifreiðarinnar og ók henni til Keflavíkur. Virðast orð hafa fallið á þá leið, að fullri hörku skyldi beitt við manninn, ef hann reyndist ósamvinnuþýður. Þá var lagt til grundvallar, að maður hefði ekið sendiferðabifreið til Keflavíkur í samráði við KV. Mælingar rannsóknarlög- reglu og líklegur ökuhraði manna, sem þurftu að komast til Keflavíkur á tilteknum tíma, sýnir að þau hafi haft nægan tíma til að ná þangað. Var lagt til grundvallar, að ákærðu hefðu komið inn í Hafnarbúðina og annað hvort KV eða SMC hefðu hringt til GE rétt eftir klukkan 22.15 og hann komið þangað til þeirra að bifreiðinni og umræð- ur hafist um áfengisviðskipti. Farið hafi verið úr hifreið- inni í Dráttarbraut Keflavíkur og þar komið til átaka, og hafi GE þar verið barinn með höndunum og líklega spýt- um eða lurki. Talið, að GE hefði beðið bana í þessum átök- um af völdum GSK, KV og SMC, án þess að fullyrt yrði um þátt hvers einstaks þeirra í þessu verki. Voru þeir taldir samvaldir að bana GE og bera refsiábyrgð á láti hans. Samkvæmt skýrslum var lík GE flutt fyrst til Reykjavíkur og geymt þar til næsta dags er það var flutt í bifreið, er E ók á annan stað og hefur það eigi fundist. Talið, að ákærða hafi veist að GE í því skyni að knýja hann til sagna um geymslustað smyglaðs áfengis, er þeir hugðust síðan taka ófrjálsri hendi og flytja til Reykja- víkur, Árásin að GE var mjög hrottaleg og á fáförnum stað. Þrátt fyrir það var talið varhugavert að nægilega væri snnað, að GSK, KV og SMC yrði gefin sök á mann- drápi af ásettu ráði með atferli sínu, svo varði við 211. gr. alm. hgl. Var háttsemi þeirra færð til 218. og 215. gr. alm. hgl. Þeir voru þrír um atlöguna að GE og er það refsi- byngjandi sbr. 2. mgr. 70. gr, alm. hgl. Þá var árásin gerð á afviknum stað, sem ákærðu völdu, og er það einnig refsiþyngjandi ................0.00.000. 0000 89 Þeir GA og GH voru nokkuð ölvaðir og að kvöldi dags voru þeir settir í fangageymslu. Í klefa þeirra voru fyrir 2 ölvað- ir menn. Annar þeirra, H, svaf ölvunarsvefni. Þeir GA og GH veittust að honum og virðast hafa hengt hann með því að vefja belti um háls hans. Ekki var gefin nein viðeig- andi skýring á ástæðum til þessa verknaðar en með hlið- sjón af hinu brenglaða hugarástandi ákærðu var eigi talið Efnisskrá CXITIll Bls. sannað, að með þeim hafi búið ásetningur um að ráða H bana. Var háttsemi þeirra því talin varða við 218. og 215. gr. alm. hgl. Vafi var talinn leika á, að geðheilbrigði á- kærðu, sérstaklega geðheilbrigði ákærða GA, væri slíkt að refsing bæri árangur. Hins vegar var með hliðsjón af því að þeir frömdu brot þetta í sameiningu gegn manni, sem enga björg gat sér veitt, þá þótti þeim báðum verða dæmd refsing og var hvorum um sig dæmt 8 ára fangelsi. Sér- atkvæði .............00000. senn 883 Hinn 19. febrúar 1978 voru þau J og fyrrverandi eiginmaður hennar A stödd í íbúð J. Urðu með þeim deilur og átök og stakk J síðan A með eldhúshnif og andaðist A af þess- um sökum. J kallaði á hjálp og játaði brot sitt. Var hún talin brotleg við 211. gr. alm. hgl. sbr. 75. gr. og 74. gr. og var refsing hennar ákveðin fangelsi 5 ár og 6 mánuðir. Sératkvæði ..............202 0000. 1021 Mat og skoðun. 1. Atvinnutjón: Tryggingastærðfræðingur reiknar með líkindatölum út tjón manna vegna örorku sem talin var afleiðing slyss 839, 1775, 1905 2. Áverkar og heilsutjón: Læknar lýsa áverkum og heilsutjóni .. 89, 839, 883, 1775, 1905 3. Blóðrannsókn: Vínandamagn í blóði 702, 883, 1344, 1378, 1501, 1572, 1673, 1680, 1707, 1899 4. Læknar lýsa geðheilsu ákærðra manna og meta sakhæfi Þeirra ...........0..000 00 89, 883, 1021 5. Ýmsar skoðunar og matsgerðir eftir tímaröð í dómasafni: Sérfróður læknir gefur álit um áhrif efna á skynjun manna 89 Sálfræðingar gera álitsgerð um greind og geðheilbrigði sakaðra manna ............00...0 nn 89, 383, 1021 Lögreglumenn mæla vegalengdir innan Reykjavíkur og frá Reykjavík til Keflavíkur. Þá gera þeir áætlun um aksturs- hraða á þessum leiðum ..........0.00.0.0 00... 89 Læknir gefur álit um stirðnun líks og hættu á að hálstak valdi dauða .............0200 000 n0 89 Læknaráð gefur álitsgerð um samband sjúkdóms og hugs- anlegs vinnuslyss ...........200000 0000 839 Læknar gefa álitsgerð um samband milli sjúkdóms og hugsanlegra meiðsla við vinnu ............002000 0000... 839 Dómkvaddir menn lýsa umbúnaði í skipi og segja álit sitt um það, hvort maður hafi getað orðið fyrir axlar- og höf- uðhöggi við það að slást í stálhurð ...................... 839 CXIV Efnisskrá Læknar kanna vínandamagn í blóðsýni látins manns .... 883 Í sambandi við vegagerð er fram fór á árunum 1977 óskaði Vegagerð ríkisins eftir því að tekið væri eignarnámi land unðir veg, og metið til fjár jarðrask og átroðningur sem af framkvæmdum hlytist. Var þetta gert samkv. 10. kafla vegalaga nr. T1/1963. Dómkvaðning fór fram 26. júní 1970, 3. maí 1971 og 3. júní 1975. Fyrsta matsgerðin er dagsett 2. desember 1974 og tók til malarefnis, sem vegagerðin hafði nýtt sér í landi eignarnámsþola. Þessari matsgerð er ekki skotið til yfirmats. Þá skiluðu matsmenn matsgerð hinn 26. ágúst 1975 með viðauka 28. s. m. Tók hún til landsspildu, sem tekin var eignarnámi, og spildu, er Vega- gerðin hafði not af meðan á lagningu vegarins stóð, svo og til bóta fyrir átroðning á landi og óþægindi. Þessu mati var skotið til yfirmats og voru yfirmatsmenn dómkvaddir 19. september og 17. október 1974. Er yfirmatsgerðin dag- sett 4. júní 1976. Dómkvaðning um fyrra matsefnið fór fram fyrir gildistöku laga nr. 11/1973 og fór matið sam- kvæmt reglum laga nr. 61/1917 „ sbr. 19. gr. laga nr. 11/1973. Matsmenn um síðara matsefnið voru dómkvaddir 26. júní 1970 og 3. maí 1973, en þar sem annar hinna dóm- kvöddu manna óskaði eftir að vera leystur frá störfum var nýr maður dómkvaddur í hans stað 3. júní 1975. Talið með vísan til 19. gr. laga nr. 11/1973 að einnig í þessu til- viki eigi matið að hlíta reglum laga nr. 61/1917 .......... 920 Skólastjóri stýrimannaskóla setur út í sjókort siglingaleiðir og stefnur báts, er var að veiðum, svo og stað varðskips. Ennfremur gefur hann álit um hraða skips .............. 976 Matmenn lýsa byggingargöllum á húsi og meta hvað kosta muni úr að bæta ...............0%0000 00 nð ns 1091 Dómkvaddir menn skoða skúrbyggingu eina, er rifin hafði verið, og meta til fjár ..............0..0.. 0... nn 1207 Í sambandi við lagningu vegar í gegnum Kópavogskaupstað létu verksali og verkkaupi framkvæma skoðun á ástandi húsa þeirra, er næst stóðu þeim stað, er miklar sprengingar skyldu fara fram, svo ástand húsanna eftir sprengingarnar 1239 Forstöðumaður Rannsóknarstofu Háskólans í lyfjafræði gefur álitsgerð um mælingar vínandamagns í blóði sér- staklega með hliðsjón af gasgreiningu. Fram kom, að gerð- ar eru tvær kannanir og meðaltal fært til bókar sem það vínandamagn, sem lagt er til grundvallar. Ekki hefur verið gerð örugg samanburðarkönnun á aðferð þessari og aðferð Þeirri er notuð var á rannsóknarstofu Jóns Steffensen á árum áður. Talið að vikmörk væru venjulega talin 0,01%0 frá miðtölugildi. Þá voru dómkvaddir þrír menn til að gera Efnisskrá könnun á blóðsýni og vinnslu á því svo og hve mikið vín- andamagn sakaður maður hefði brennt á 100 mínútum. Hinir dómkvöddu menn gerðu rækilega greinargerð um það efni, sem um var rætt. Töldu þeir að meðaltali minnk- aði blóðþéttni vínanda um 0,18% á klukkustund í fólki, þar sem frásogi er lokið eftir drykkju þ.e. ekkert nýtt alkohól- magn berst í líkamann. Bæði forstöðumaðurinn og hinir dómkvöddu menn gerðu rækilega grein fyrir áliti sínu fyrir dómi ............2.20000 sn Sálfræðingar gefa álitsgerð um greind og andlega heilsu- hagi manna ..........0.0.00.. sess Dómkvaddir menn skoða hús og lýsa göllum á því, svo og að nokkru, hversu úr skuli bæta .................... 1527, Dómkvaddir menn skoða hús og lýsa göllum á því ...... Dómkvaddir menn lýsa vinnuaðstæðum um borð í skipi, bar sem vinnuslys Varð ...............0..000 00 nn Rannsóknastofa byggingariðnaðarins skoðar steypu og styrkleika hennar .................2....0 0. nn Málflutningur. Aðiljar máls taka sjálfir til máls í máli skv. heimild í 49. gr. laga nr. 75/1903 ..........0.000. 20 89, Stefndi skilaði greinargerð til Hæstaréttar og krafðist staðfest- ingar áfrýjaðs dóms og málskostnaðar. Er málið skyldi munnlega flytjast sótti hann ekki þing og var málið því flutt skriflega .................00 00. Málflutningslaun. Deila reis með hæstaréttarlögmanninum H og viðskiptavini hans. Stjórn Lögmannafélags Íslands úrskurðaði um hæfi- leg málflutningslaun fyrir flutning tveggja gerðardóms- mála og máls, er rekið var fyrir íslenskum dómstólum. Hæstaréttarlögmaðurinn kærði úrskurð lögmannafélags- stjórnar, sem var staðfestur .............000..00. 0. Málsástæður. Hinn 10. mars 1967 brann hús I, brunatryggt hjá H. Fljótlega eftir brunann lét H dómkveðja menn til að meta brunatjón og töldu þeir að tjóni næmi 18.996.000 krónum. H vildi eigi sætta sig við það og krafðist yfirmats og mátu yfirmats- menn brunatjónið 13.100.000 krónur. All löngu síðar er við- gerð var lokið lét I framkvæma nýtt mat og var talið, að viðgerðarkostnaður, sem hér skipti máli, næmi 18.485.414 krónum. H greiddi bætur samkvæmt yfirmatsgerðinni en í máli þessu krafði I um vátryggingarbætur samkvæmt CXV Bls. 1378 1415 1927 1627 1775 1927 1596 1198 CXVI Efnisskrá undirmatsgerðinni. Mál þessi velktust fyrir dómstólum og höfðaði I mál upphaflega byggt á hinu sérstaka mati. Málum þessum var vísað frá héraðsdómi, en í máli því er nú var til úrlausnar var byggt á fyrrgreindu undirmati. Talið, að það væri of seint fyrir Í að hafa fyrst í þessu máli uppi kröfur um brunabætur samkv. undirmatsgerð- inni og væri því eigi unnt að taka til greina kröfur á því reistar. Var því H sýknaður af kröfur 1 ................ Gerðarþoli, sem var hæstaréttarlögmaður, var viðstaddur lög- taksgerð og hreyfði þá engum andmælum gegn framgangi gerðar. Gat hann því ekki komið fram andmælum gegn gerðinni fyrir Hæstarétti samkvæmt 45. gr. laga nr. 75/1973 Talið fullnægt skilyrðum 45. gr. laga nr. 75/1973 til að áfrýj- andi máls mætti bera fram nýjar kröfur og málsástæður fyrir Hæstarétti ...........0...0....220 0000. Málskostnaðartrygging. Í máli einu, er erlendur aðili hafði áfrýjað, krafðist stefndi þess að sett yrði trygging fyrir málskostnaði fyrir Hæstarétti og vísaði til ákvæða 1. mgr. 183. gr. nr. 80/1936. Talið, að þar sem samningur frá IT. júlí 1905 um einkamála réttarfarsákvæði væri í gildi milli Íslands og heimilisríkis hins erlenda manns, yrði slík krafa eigi tekin til greina .. Málskostnaður. Dæmdur málskostnaður í máli, er hafið var ...... 24, 31, 32, Réttargæsluaðili lét sækja þing í Hæstarétti og krafðist máls- kostnaðar óskipt úr hendi áfrýjanda og stefnda. Ekki talin efni til að dæma málskostnað ............000..0.000.. 0... Í máli til heimtu skaðabóta vegna gæsluvarðhalds var ríkis- sjóður sýknaður af bótakröfu. Lögmanni bótakrefjanda voru dæmd gjafsóknarlaun. Ríkissjóður áfrýjaði málinu að því leyti og krafðist þess að talsmannslaun lögmannsins yrðu lækkuð. Fyrir Hæstarétti voru málflutningslaun tals- mannsins fyrir báðum dómum ákveðin í einu lagi ........ Í máli einu, er erlendur aðili hafði áfrýjað, krafðist stefndi þess, að sett yrði trygging fyrir málskostnaði fyrir Hæsta- rétti og vísaði til ákvæða 1. mgr. 183. gr. laga nr. 85/1936. Talið, að þar sem samningur frá 17. júlí 1905 um einka- málaréttarfarsákvæði væri í gildi milli Íslands og heimilis- ríkis hins erlenda manns, yrði slík krafa eigi tekin til SPEÍNA ........0.000000n enn Bifreiðareigandi einn svo og vátryggingarfélag hans áfrýjuðu máli með stefnu dags. 11. apríl 1978. Vátryggingarfélagið hafði hins vegar greitt dómskuldina samkv. héraðsdómi Bls. 187 880 1396 1224 1167 713 1034 1522 Efnisskrá CXVII hinn 30. mars 1978. Vátryggingarfélagið gerði því engar dómkröfur í málinu. Varð útivist af þess hendi og málið hafið. Vátryggingarfélaginu gert að greiða málskostnað til stefnda ............0.222..0...essr Meðsök. Sjá skaðabætur. Merkjadómur. Meiðyrði, Sjá ærumeiðingar. Misneyting. A og B bjuggu í sama húsi. A vildi gjarnan selja íbúð sína og ræddi um mál við B. Fóru þeir samningar svo, að ÁA og kona hans undirrituðu kaupsamning við B, bar sem þau seldu B íbúðina fyrir 1.300.000 krónur með mjög lítilli út- borgun. Fasteignasali hafði talið, að íbúðin væri seljanleg fyrir 2.000.000 króna. A og kona hans kröfðust þess, að samningi þessum yrði rift, og hann metinn ógildur sam- kvæmt 7. gr. laga nr. 58/1960 og 32. gr. laga nr. 7/1936. Sálfræðingar ræddu við hjónin og komust að þeirri niður- stöðu, að þau væru bæði lítt gefin og greindarþroski þeirra væri sambærilegur við 10—12 ára meðalbarns. Þó væri verklægni þeirra mun betri. Taldi annar sálfræðingurinn þessi hjón láta tiltölulega auðveldlega undan þrýstingi eða blekkingum í jafn flóknu máli og viðskipti eru. Hinn sál- fræðingurinn var á svipuðu máli, en tók fram að hjón þessi hafi verið fremur farsæl í lífi sínu og komið sér vel, enda þau einlæg og geðfelld í samskiptum. Talið, að B hlyti að hafa verið ljóst eins og kynnum hans af hjónunum var háttað, að einfeldni og fákunnátta þeirra réði því, að þau sömdu svo mjög í óhag í viðskiptum þeirra. Var samn- ingurinn því eigi talinn skuldbindandi fyrir A og konu hans samkv. ákvæðum 7. gr. laga nr. 58/1960, og því rift ...... Nafnréttur, Náðun. Nágrenni. Niðurfelling máls. Sjá hafning máls og útivist. Nytjastuldur. Þ talin hafa verið ölvaður á göngu. Séð mannlausa bifreið tekið hana og ekið nokkurn spöl þar sem hann lenti í árekstri. Var honum refsað vegna þessa ................ Bls. CKVITII Efnisskrá Bls. Opinberir starfsmenn. E var ráðinn til starfa hjá Heilbrigðiseftirliti ríkisins. Í janúar- mánuði 1974 var gerður ráðningarsamningur við hann þar sem segir, að ráðningu ljúki sjálfkrafa 1. janúar 1975 og uppsagnarfrestur hvors aðilja séu 3 mánuðir. Hann var látinn hætta starfinu í árslok 1974. E taldi, að sér hefði verið lofað ótímabundinni stöðu og ætti hann því rétt á bótum. Talið að leggja yrði til grundvallar hinn skriflega ráðingarsamning, enda girtu ákvæði laga nr. 38/1954 eða 12/1969 ekki fyrir það, að E væri til að byrja með ráðinn tímabundinni ráðningu. Þótt ætla yrði, að bæði E og heil- brigðisyfirvöld hafi gert ráð fyrir því, að E mundi koma til með að gegna starfi sínu til frambúðar, þá var ráðning- in aðeins til ákveðins skamms tíma. Þetta leiddi ekki til þess að skylt væri að endurráða eða skipa hana í stöðu að loknum þessum tíma. Þar við bættist, að E hafði hagað framhaldsnámi og rannsóknarstörfum á árinu 1974 með öðrum hætti en gert hafði verið ráð fyrir. Þá var ósannað, að annað en málefnaleg sjónarmið hefðu ráðið ákvörðun um að mæla ekki með endurráðningu E. Með hliðsjón af þessu var talið, að E gæti ekki krafist skaðabóta úr ríkis- sjóði vegna þessa ............2.002. 0000. 1068 Ómaksbætur. Áfrýjanda máls, sem ekki sækir þing, gert að greiða ómaks- bætur ........2..0.000 0. 2, 13, 948, 1544, 1726 Ómerking. Á fundi verðlazsnefndar 20. feb. 1978 var samþykkt að beita svonefndri 30% reglu við breytingu verslunarálagningar vegna gengisfellingar. Í samræmi við það gaf verðlags- stjóri út tilkynningu 21. febrúar 1978 um leyfilega há- marksálagningu á einstakar vörutegundir. Þrjú samtök kaupmanna höfðuðu mál á hendur verðlagsnefnd og kröfðust þess að samþykktin frá 20. feb. 1978 yrði felld úr gildi, Í málinu var ekki krafist dómsúrlausnar um til- tekið ágreiningsefni, sem sprottið væri af hinni almennu ákvörðun verðlagsyfirvalda, heldur leitað álits dómstóla á því, hvort aðferðin við töku eða birtingu ákvarðana þess- ara, en þær varða ótiltekinn fjölda manna, hefði verið með þeim hætti að eftir þeim beri að fara, eða hvort meta eigi þær ógildar. Þá hafði eftir að máli var höfðað verið með lögum mælt fyrir um nýjar álagningarreglur, er leystu af hólmi hinar eldri. Var því talið, sbr. og ákvæði 67. gr. laga nr. 89/1936, að sakarefnið væri þannig vaxið, að ó- Efnisskrá CKIX Bls. merkja bæri hinn áfrýjaða dóm og vísa málinu frá héraðs- dómi. Sératkvæði ..................2.0.0 0. nn 2 Í opinberu máli var talið, að rannsókn og dómpróf væri svo gölluð að ómerkja yrði hinn áfrýjaða dóm og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar af nýju. Sératkvæði .................0. 000... 1225 Í landamerkjamáli einu var kröfulýsing í dómi ekki í sam- ræmi við kröfugerð landeigenda og ekki getið raka þeirra, er þeir færðu fram til stuðnings kröfum sínum. Var með- ferð málsins talin svo gölluð, að hinn áfrýjaði dómur var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar með- ferðar og dómsálagningar af nýju ..........00.000000... 1317 Frávísunarðómur var kærður. Fram kom, að er mál þetta var þingfest stýrði fulltrúi héraðsdómara dómþingi. Á næsta dómþingi sótti fulltrúinn þing af hálfu annars aðilja. Þegar málið var munnlega flutt um frávísunarkröfu var hinn sami fulltrúi dómari í málinu og kvað upp frávísunar- dóminn. Fulltrúinn var talinn vanhæfur til að fara með og dæma málið eftir að hann hafði sótt þing af hálfu aðilja og var því meðferð þess í héraði ómerkt og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar .................... 1405 Þ var handtekinn og talinn hafa ekið bifreið sinni í umrætt sinn, Var hann dæmdur í héraði til refsingar vegna þessa. Í Hæstarétti var talið að rannsókn málsins væri verulega áfátt, þar sem Þ hefði ekki verið kynnt önnur sakargögn en ákæruskjal, er hann kom fyrir dóm. og ekki spurður sjálfstætt um sakarefni, en til þess var sérstök ástæða þar sem hann hafði verið mjög reikull í svörum hjá lögreglu. Þá voru ekki lögreglumenn þeir, er stóðu að handtöku Þ, né vitni látin gefa skýrslu fyrir lögreglu eða dómi, þegar frá er talin frumskýrsla lögreglu um handtöku ákærða. Vegna þessara galla á rannsókn málsins var hinn áfrýjaði dómur ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar með- ferðar og dómsálagningar af nýju ...................... 1515 Eigandi veðskuldabréfs Þ krafðist uppboðs á fasteign einni samkv. veðskuldabréfinu. Beindist uppboðið að útgefanda veðskuldabréfsins. Fram kom, að nafngreindur maður hafði keypt fasteign þessa áður en uppboðs var beiðst, og var afsalið þinglýst. Þar sem veðskuldabréfseigandinn gekk að hinni veðsettu eign til lúkningar veðskuldinn bar honum að beina uppboðslögsókninni að þinglýstum eiganda hennar. Þar sem þetta var eigi gert, var hinn áfrýjaði upp- boðsúrskurður ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og uppkvaðningar úrskurðar af nýju 1811 Í máli einu krafðist I þess, að bæjarstjórn einni yrði dæmt CKX Efnisskrá skylt að árita afsal um höfnun á forkaupsrétti. Ekki varð séð, að héraðsdómari hefði reynt að leita sátta Í málinu, en samkv. 5. tl. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936 sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950 svo og 78. gr. fyrrgreindra laga, bar héraðsdómara að leita sátta um dómkröfur aðilja, er stefndi lagði fram greinargerð af sinni hendi, sbr. 2. mgr. 197, gr. if. Þar sem héraðsdómari gætti þess ekki var hinn áfrýjaði dómur og málsmeðferð í héraði frá þeim tíma er sátta bar aðleita, ómerkt og vísað heim í hérað til löglegr- ar meðferðar og dómsálagningar af nýju ................ S var sakaður um fjársvik, Á dómþingi 10. nóvember 1980 var bókuð sú ákvörðun dómarans, að S væri óheimilt að fara af landi brott, en sú ákvörðun skyldi tekin til endurskoðun- ar innan fjögurra sólarhringa. Næst var þingað í málinu 26. nóvember 1980. Krafðist ríkissaksóknari þá þess að lagt yrði farbann á S. Réttargæslumaður S krafðist að þeirri kröfu yrði hrundið. Í þinghaldi var síðan fært til bókar að S væri bönnuð brottför af Íslandi allt til 1. mars 1981, eða þar til annað yrði ákveðið. S kærði ákvörðun þessa. Dómara bar að kveða upp úrskurð um það, hvort S væri skylt að sæta farbanni. Með hliðsjón af þessu var ákvörð- unin ómerkt og málinu vísað heim í hérað .............. Óréttmætir verslunarhættir. Óvígð sambúð. Sjá sambúð. Prentréttur. Rangar sakargiftir. E, KV og SMC báru sakir á fjóra menn um að vera viðriðnir andlát manns. Þessir fjórir menn sættu alllangri gæslu- varðhaldsvist. Ákærðu tóku síðan áburð sinn aftur og tvö þeirra viðurkenndu, að hér hefði verið um samantekin ráð að ræða til að torvelda rannsókn málsins. Voru þau því talin brotleg gegn 1. mgr. 108. gr. alm. hgl. .......... Refsingar. 1. Einstakar refsitegundir og önnur viðurlög: a. Sekt dæmd án vararefsingar. b. Sekt dæmd og varðhald sem vararefsing: Fjárhæð sektar 10.000 kr, Varðhald 2 dagar ............ Fjárhæð sektar 300.000 krónur. Varðhald 30 daga ...... Fjárhæð sektar 120.000 krónur, Varðhald 20 daga ...... Fjárhæð sektar 2.400.000 krónur. Varðhald 4 mánuði .... Bls. 1817 1946 89 Efnisskrá CXXKI Fjárhæð sektar 120.000 krónur. Varðhald 7 daga ........ Fjárhæð sektar 15.000 krónur. Varðhald 2 daga ........ Fjárhæð sektar 100.000 krónur. Varðhald 12 daga ...... Fjárhæð sektar 200.000 krónur. Varðhald 20 daga ...... Fjárhæð sektar 50.000 krónur. Varðhald 10 daga ...... c. Varðhaldsrefsing dæmd: Varðhald 15 daga ........0.0000.00 0. 00 nr Varðhald 15 daga .........2.02.0 00. e eðun Varðhald 25 daga ...........00...n eð nn d. Fangelsi og sekt dæmd: Fangelsi 12 mánuðir. Sekt 300.000 krónur. Varðhald 30 ðABA .......0000 00 e. Fangelsi dæmt 89, 722, 733, 883, 909, 1021, 1344, 1491, 1519, 1642, 1744, 1791, f. Skilorðsbundin refsing ..........0000.0. 00... 0... 1831, 9. Svipting ökuleyfis dæmd 702, 1344, 1378, 1501, 1572, 1673, 1680, 1797, h. Upptaka eigna .......000000 0000 renn 29, 2. Ýmis atriði: Manni, sem tekið hafði þátt í tveimur manndrápum og fjöl- mörgum öðrum brotum, dæmd refsing 17 ára fangelsi með sérstakri vísan til 2. mgr. TT. gr. alm. hgl. ......2...000.. Manni dæmd 100.000 króna sekt og sviptur ökuréttindum ævilangt vegna aksturs létts bifhjóls með áhrifum áfengis Refsivist. H íslenskur ríkisborgari var dæmdur til refsivistar í Svíþjóð. Hann var sendur til Íslands til að taka út refsivist sína. Hann krafðist þess, að hann yrði sendur aftur til Svíþjóðar til að afplána refsivist þar, sem hann taldi sér hægara. Þessu var synjað. Sératkvæði ............00.00. 0... 0... Réttarfarsvítur. Í máli til heimtu skaðabóta vegna gæsluvarðhalds að ósekju voru í héraðsdómi lagðar fram og reifaðar lögregluskýrsl- ur vegna innbrots, er eigi var tilefni gæsluvarðhaldsvistar bótakrefjanda. Að þessu fundið ........0020000 0... 000... Fundið að því, að sérfróðir samdómendur sátu eigi báðir í dómi þegar aðiljar, matsmenn og vitni voru yfirheyrð 66, Að því fundið, að eigi hafði verið gætt að benda sökuðum manni, sem yfirheyrður var af rannsóknarlögreglu, á ákvæði 1. mgr. 40. gr. laga nr. 74/1974. Þá hafi komið fyrir að yfirheyrslur hafi staðið lengur en í 6 klukkustund- 89 1827 1892 1899 976 89 1673 1568 ál 1207 CXXII Efnisskrá ir samfellt. Þá var að því fundið að stöku sinnum beri bókanir ekki með sér að reynt hafi verið að ná til réttar- gæslumanna eða verjenda, en slíkt hefði verið rétt. Enn var að því fundið, að fangavörður hefði lostið ákærða kinnhest við yfirheyrslu. Tekið fram, að fangavörðum sé eigi heimilt að hafa afskipti af rannsókn opinbers máls að eigin frumkvæði .................00. 0. Að því fundið, að vottur var eigi við, er rannsóknarlögreglu- maður tók skýrslu .............0.0.0..00.0.0.. Við skýrslutöku fyrir dómi voru færðar til bókar umsagnir, sem að verulegu leyti var munnlegur málflutningur og auk þess óviðeigandi orðaskipti. Var að Þessu fundið 812, Að því fundið, að í skjölum væri óhæfilegur skriflegur mál- flutningur ............00. 0. 812, Að því fundið, að mál hefði dregist mjög verulega. Skjöl máls- ins voru send ríkissaksóknara 22. apríl 1974. Ákæra gefin út 20. september 1975 og send dómara sama dag. Næst var málið tekið fyrir 21. október 1976 er málið var þingfest. Héraðsdómur var kveðinn upp 17. ágúst 1977 og birtur fyrir ákærða 9. maí 1978. Rannsókn málsins var mjög ófullkominn og samningu héraðsdóms talið ábótavant. Var þetta allt vítt ........... 0 Eftir að sakamál hafði verið flutt í héraði og dómtekið, aflaði dómsformaður upplýsinga um vissa hluti, sem eigi voru bornar undir ákærða né skipaðan verjanda hans. Var að þessu fundið ...........0..0...... 0 Mál eitt var þingfest 2. maí 1967, og var eigi dæmt fyrr en 14. Mars 1977. Var þessi dráttur talinn vítaverður. Var héraðs- dómari svo og hæstaréttarlögmenn þeir, er með málið fóru, víttir vegna þessa ................0.00.0..0 00. Að því fundið, að í héraðsdómi í sakamáli einu, var vikið að sakaratriðum, sem eigi rúmuðust innan ákæruskjals 1126, Talið, að héraðsdómari hefði átt, áður en teknar voru munn- legar skýrslur af aðiljum og vitnum á dómþingi, að ákveða, hvort hann kveddi til sérfróða meðdómendur, og þeir síðan átt að vera við yfirheyrslur. Þessa var ekki gætt og að því fumðið .............0.. Að því fundið, að munnlegur málflutningur fór fram 4. október 1979, en dómur var eigi uppkveðinn fyrr en 27. desember s. á. Þá hafði héraðsdómari ranglega nefnt úrlausn sína í málinu úrskurð þótt um dóm væri að ræða. Enn varð ó- hæfilegur dráttur á afgreiðslu kærugagna til Hæstaréttar Að því fundið hve lengi dróst að senda kærumál til Hæsta- réttar 20.00.2000... Að því fundið, að óhæfilegur dráttur hefði orðið á rekstri máls Bls. 89 702 819 819 909 976 998 1146 1239 1405 1474 Efnisskrá CXXIII í héraði, vitni ekki látin staðfesta framburði sína og lög- reglumenn ekki komið fyrir dóm ......0.00000.00 00... Að því fundið, að rannsókn máls væri verulega áfátt. Þannig hefði ákærða ekki verið kynnt sérstaklega önnur sakar- gögn en ákæruskjal er hann kom fyrir dóm og ekki spurð- ur sjálfstætt um sakarefni, en til þess var sérstök ástæða, þar sem hann hefði verið mjög reikull í frásögnum sínum hjá lögreglu. Þá höfðu hvorki lögreglumenn þeir, er stóðu að handtöku Þ né vitni, er borið gætu um málsatvik, gefið skýrslur fyrir lögreglu eða dómi .........0.0.00.0...000.. Að því fundið, að héraðsdómari kvaddi eigi fyrir dóm mann, sem varð fyrir líkamsárás og þjófnaði .................- Að því var fundið, að mál til heimtu skaðabóta var dæmt í sjó- og verslunardómi en ekki bæjarþingi. Ekki þótti á- stæða til að ómerkja dóminn .........2000.0 00. 00... Að því fundið að eigi varð séð að önnur gögn málsins en ákæra hafi verið borin undir ákærða í sakamáli, er hann kom fyrir sakadðóm ........2000000 00 nennu Að því fundið, að vitni voru ekki látin staðfesta framburði sína í sakamáli. Þá var óhæfilegur dráttur á rannsókn málsins og birtingu héraðsdóms .........0000000000 0. enn. Mál var dæmt í bæjarþingi með meðdómendum, en eigi voru þeir kvaddir til setu í dóminum fyrr en við munnlegan flutning málsins. Var að þessu fundið ............0.0..0.. Að því fundið, að óhæfilegur dráttur hefði orðið á rekstri opinbers máls .......0.22000 00... Talið, að verjandi sakaðs manns hefði haft uppi ósæmandi fullyrðingar, og hann víttur fyrir þetta .......0.00000.... Að því fundið, að lögfræðingur einn mætti í þinghaldi af hálfu beggja aðilja samtímis .........0...200000. 0000. Að því fundið, að rannsóknarlögreglumaður yfirheyrði sakaðan mann tvívegis án þess að séð yrði að vottur hefði verið við Að því fundið, að einungis einn siglingafróður maður sat í sjó- og verslunarðómi við meðferð máls um bætur vegna vinnuslyss um borð í skipi .......2.000000 0000 000... Að því fundið, að kærður úrskurður væri eigi í því formi sem bæri samkv. 2. mgr. 190. gr. laga nr. 85/1936 ............ Tveir ákærðir komu fyrir dóm við þingfestingu máls og voru yfirheyrðir saman. Að þessu fundið ........0..0.......... Að því fundið, að uppsaga dóms í sakamáli dróst óhæfilega. Sératkvæði ...........2000000n ser Að því fundið, að dómari kvað upp órökstuddan úrskurð um skyldu sakaðs manns að þola farbann. Var ákvörðun dóm- arans ómerkt og málinu vísað heim í hérað .............. Réttargæslumaður sakaðs manns var víttur fyrir að hafa farið Bls. 1501 1515 1519 1545 1572 1578 1627 1680 1680 1702 1744 1775 1806 1892 CXKIV Efnisskrá Bls. óviðurkvæmilegum orðum um rannsóknarlögreglumenn og borið þá órökstuddum sökum ...........0.0..0.0. 1979 Réttargæsla. Í máli einu var fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs stefnt til réttargæslu fyrir Hæstarétt. Réttargæslustefndi lét sækja þing og krafðist málskostnaðar óskipt úr hendi áfrýjanda og stefnda ...............0. 0... 713 Réttarneitun. Bú H var tekið til gjaldþrotaskipta 11. maí 1979 og innköllun gefin út 5. sept. s. a. lýsti H kröfu í búið og krafðist þess að krafan yrði greidd sem forgangskrafa, þar sem hér væri um að ræða vangoldin vinnulaun. Engar eignir voru í búinu og var skiptum því lokið 9. janúar 1980 með vísun til 120. gr. laga nr. 6/1976. Hinn 20. febrúar 1980 krafðist H þess af félagsmálaráðuneytinu að það greiddi kröfuna ásamt vöxtum og kostnaði. Félagsmálaráðuneytið gerði fyrirspurn til skiptaráðanda um ýmis atriði varðandi gjald- þrot þetta. Svaraði skiptaráðandi þeim fyrirspurnum. Hinn 25. mars 1980 krafðist félagsmálaráðherra formlegs úr- skurðar skiptaráðanda samkv. 2. mgr. 7. gr. laga nr. 31/1974 sbr. 2. gr. laga nr. 80/1979 um það hvort krafan félli innan ríkisábyrgðar. Þessu svaraði skiptaráðandi með bréfi 31, mars 1980, þar sem bent var á að skiptum í þrota- búi H væri lokið og engin heimild væri til endurupptöku málsins. Félagsmálaráðuneytið krafðist þá efnisúrskurðar um málið með eða án endurupptöku skipta. Þar sem gögn málsins bera með sér, að krafa sú, sem um var fjallað, var frá tímabilinu nóvember 1976 til 19. júní 1977 tóku ákvæði 2. gr. nr. 8/1979 um heimild félagsmálaráðherra til að leita úrskurðar skiptaráðanda ekki til kröfunnar, sbr. 3. gr. sömu laga. Var kröfu félagsmálaráðuneytisins því hrundið 1065 Ríkisborgararéttur. Eftir uppsögu héraðsdóms fékk aðili máls íslenskt ríkisfang og breyttist þá nafn hans .............0000.0 00... nn. 812 Sakarkostnaður. Sakarkostnaði skipt með ákærðu ..................0..0000... 89 Sakhæfi. Samaðild. Efnisskrá CXXV Bls. Sameign. Sambúð. E taldist hafa búið í óvígðri sambúð með SMC á brotatíma og verið heitbundin honum. E ákærð fyrir brot á 2. mgr. 112. gr. alm. hgl., en sýknuð með hliðsjón af 3. mgr. sömu greinar, þar sem hún aðstoðaði sambýlismann sinn ...... 89 Þau O og M höfðu búið saman í um 45 ára skeið. O andaðist 19. október 1975 og var búið tekið til opinberra skipta. M andaðist 25. janúar 1976 og var bú hennar tekið til einka- skipta 12. febrúar s. á. Var skiptum lokið 18. s. m. Að kröfu erfingja var búið þó endurupptekið til skipta 4. maí 1977. Erfingjar M kröfðust ráðskonulauna vegna M úr búi O. Þau M og O voru barnlaus og greinilegt að þau áttu nokkr- ar eignir hvort um sig. Þau töldu eigi fram sameiginlega til skatts. Þar sem ekkert var fram komið um, að M hefði litið á sig sem ráðskonu O og hún sjálf hafði ekki haft uppi launakröfur á hendur honum eða búi hans var talið, að dánarbú hennar gæti eigi gert slíka launakröfu .......... 768 Samningar. Í S-hólmi var dráttarbraut eign hreppsins. Ýmis fyrirtæki höfðu þar um áraskeið rekið skipaviðgerðir. Á árinu 1966 keypti K eignir skipasmíðastöðvar þeirrar, er þar var rekin og rak síðan skipasmíðastöð fyrir eigin reikning. Dráttar- brautina notaði K eitthvað, en önnur fyrirtæki höfðu hana þó aðallega til afnota. Árið 1971 gerði S-hólmur og S með sér leigusamning, þar sem dráttarbrautirnar voru leigðar til nokkuð langs tíma og var sá samningur samþykktur af samgönguráðuneyti 16. júní 1971. K krafðist þess að samn- ingi þessum yrði rift, þar sem hann taldi óheimilt að leigja dráttarbrautina með þeim hætti, sem gert hefði verið. Þá taldi K að samþykkt hreppsnefndar S-hólms 15. desember 1970 um leigu á dráttarbrautinni væri ógild, þar sem sumir hreppsnefndarmanna hafi átt hlut í fyrirtæki því, er leigja skyldi. Kröfur K voru ekki teknar til greina, þar sem talið var, að hreppsnefndin hefði út af fyrir sig heimild til að leigja dráttarbrautina og hlutafjáreign hreppsnefndar- manna hefði eigi skipt neinu máli í þessu sambandi, en þeir tveir hreppsnefndarmenn, sem áttu verulegan hlut í fyrirtækinu, er dráttarbrautina tók á leigu, viku af fundi, er þessi mál voru til umræðu. Var því ekki talið, að K gæti rift fyrrgreindum samningi. Sératkvæði ................ 145 D átti sparisjóðsbækur og verðbréf í vörslu M, fjármálamanns eins. Fékk hann skriflega viðurkenningu frá M vegna CXXVI Efnisskrá Bls. vörslunnar, Um vorið 1970 var gerð húsleit hjá M og tekin úr vörslum hans ýmis verðmæti. Frétti G um þetta. Einnig frétti H um þessi atriði og varð að samkomulagi milli H og G að G framseldi H verðmæti þau, er hann átti í vörslum M. Galt H fyrir það með víxli einum, er greiða skyldi við sýningu. Nam fjárhæð víxilsins um helmingi af nafnverði verðmætanna. Nokkru síðar andaðist M og fóru þá verðmæti þessi í vörslu dánarbús hans. Enn síðar andaðist G. Dánarbú M lýsti því yfir, að það gerði enga kröfu til verðmæta þessara. Dánarbú G krafðist þess, að þau yrðu afhent því búi. H krafðist þá þess, að honum yrði afhent verðmætin. Talið, að verðmætin ættu að af- hendast dánarbúi G. Við það yrði að miða, að G hafi talið sig í þeim vandræðum, sennilega gagnvart skattyfirvöldum, að hann gæti eigi hagnýtt sér eignir þessar. Var talið að samkvæmt 32. gr. laga nr, 7T/1936 gæti H eigi borið fyrir sig samning þann, er hann gerði við G, um verðmætin. Samkvæmt þessu og með hliðsjón af viðhorfi dánarbús M skyldi dánarbú G fá afhent verðmætin en ekki H...... 957 K gerði samning við Þ um veiði í á einni. Samningurinn skyldi gilda um árin 1972—1975. Í samningnum var ákvæði þess efnis, að leigugjaldið hækkaði sjálfkrafa í samræmi við þær hækkanir, sem yrðu á bandaríkjadollar í íslenskum krónum miðað við gjalddaga hvers árs. Leigugjöldin árið 1972— 74 voru gerð upp án ágreinings, að því er ætla verður. Hinsvegar urðu deilur um árið 1975. Aðiljar reyndu að ná samkomulagi og var gert samkomulag hinn 13. september 1974. Er til átti að taka vildi K ekki standa við samkomu- lagið og taldi það byggt á nauðung. Þá taldi K, að verð- tryggingarákvæði það, sem framan greinir, ógilt sam- kvæmt ákvæðum laga nr. 7T1/1966. Á það var eigi fallist, þar sem leigusamningurinn væri gagnkvæmur samningur. Ákvæði 1. gr. laga nr. T1/1966 verði að skýra svo, að það ógildi eigi fortakslaust það ákvæði í hinum gagn- kvæma samningi aðilja um leigugjaldið, sem tengir það gengi bandaríkjadollars. Samningurinn feli í sér skuld- bindingar um að báðir aðiljar inni af hendi framlög á til- teknu tímabili eftir samningsgerð. Samkvæmt þessu og þar sem álag á stofnleigugjaldið var aðeins miðað við þá gengishækkun, sem fram var komin á gjalddaga leigunnar, er greiða skyldi fyrirfram og síðari gengisbreytingar skiptu eigi máli, var eigi talin ástæða til að taka þessa ógilding- arástæðu til greina. Eigi voru rök að því leidd, að nauðung hafi verið að ræða við gerð fyrrgreinds samkomulags frá 13. september 1975. Var K því gert að greiða H leigu sam- Efnisskrá CXXVII Bls. kvæmt samkomulaginu. Sératkvæði ...................... 1291 G gerði samning við H um að selja K afla af skipi sínu. Skyldi greitt fyrir aflann eftir því sem verðákvörðun Verðlagsráðs sjávarútvegsins segði til um svo og mat Freðfisksmats ríkisins, þó þannig, að aldrei skyldi G fá lægra verð en almennt gerðist né lakari fyrirgreiðslu. Við- skipti þessi stóðu frá því á árinu 1971 og þar til á miðju árinu 1973, og kom ekki til ágreinings. Á miðju ári 1974 krafði G um frekari greiðslu frá K, þar sem aðrir fiskkaup- endur hefðu greitt betur fyrir fiskinn en K hafði gert. Fram kom, að nokkrir aðiljar höfðu greitt meira fyrir fiskinn en K hafði gert. Var talið, að þar sem G hreyfði engum athugasemdum fyrr en nærri ári eftir að hann hætti viðskiptunum og eigi var talin komin fram fullnægj- andi sönnun fyrir því að K hefði borið að greiða hærra verð fyrir aflann, var K sýknaður af öllum kröfum G í málinu ...........0..0..000. sn 1362 Með samningi 28. maí 1973 tók B að sér að smíða fiskibát fyrir Þ. Verð var ákveðið miðað við verðlag á samningsdegi, en fyrirvari gerður um verðhækkun á kostnaði á smíðatíma bátsins. Á árinu 1975 afsalaði Þ öðrum manni smíðasamn- inginn og óskaði eftir því, að B gæti út skipasmíðaskir- teini á nafn kaupanda. Var það gert hinn 29. júlí 1974. B krafði Þ um greiðslu eftirstöðva smíðakostnaðarins og voru miklar deilur um ýmsa hluti, er settir höfðu verið í bátinn, en eigi voru fram teknir í samningnum. Talið, að B gæti krafið Þ um verð bátsins og voru gerð upp við- skifti þeirra eftir því sem reikningar lágu fyrir .......... 1396 A og B bjuggu í sama húsi. A vildi gjarnan selja íbúð sína og ræddi um það mál við B. Fóru samningar svo, að A og kona hans undirrituðu kaupsamning við B, þar sem þau seldu B íbúðina fyrir 1.300.000 krónur með miög lítilli út- borgun. Fasteignasali hafði talið að íbúðin væri seljanleg fyrir 2.000.000 krónur. A og kona hans kröfðust þess, að samningi þessum yrði rift og hann metinn ógildur sam- kvæmt 7. gr. laga nr. 58/1960 og 32. gr. laga nr. 7/1936. Sálfræðingar ræddu við hjónin og komust að þeirri niður- stöðu að þau væru bæði lítt gefin og greindarþroski þeirra væri sambærilegur vi, 10—12 ára meðalbarns. Þó væri verklægni þeirra mun betri. Taldi annar sálfræðingurinn þessi hjón láta tiltölulega auðveldlega undan þrýstingi eða blekkingum í jafn flóknu máli og fasteignaviðskipti eru. Hinn sálfræðingurinn var á svipuðu máli, en tók fram, að hjón þessi hafi verið fremur farsæl í lífi sínu og komið sér vel, enda þau einlæg og geðfelld í samskiftum. Talið, CXXKVIII Efnisskrá Bls. að B hlyti að hafa verið ljóst eins og kynnum hans af hjónunum var háttað, að einfeldni og fákunnátta þeirra réði því, að þau sömdu svo mjög í óhag í viðskiptum þeirra. Var samningurinn því eigi talinn skuldbindandi fyrir A og konu hans samkv. ákvæðum "T. gr. laga nr. 58/1960 og því ÞÍft ........0.200nn ner 1415 Sáttir. 1. Einkamál. M krafðist kyrrsetningar hjá B til tryggingar kröfum, Fyrir fógetarétti var gerð sátt um kyrrsetningarkröfuna. N krafðist síðan fjárnáms hjá M samkvæmt sáttinni. Var fjárnámið framkvæmt. Fram kom, að B hafði selt E íbúð þá, er fjárnámið var gert í, löngu fyrir sáttargerðina. Talið, að sáttin hefði verið það óskýr, að hún væri ekki viðhlítandi grundvöllur aðfarar. Var fjárnámsgerðin því felld úr gildi, Sératkvæði ...........2.0.00 000. 000. 681 Í máli einu krafðist I þess, að bæjarstjórn einni yrði dæmt skylt að árita afsal um höfnun á forkaupsrétti. Þar sem ekki varð séð, að héraðsdómari hefði reynt að leita sátta Í málinu, en samkv. 5. tl. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936 sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950 svo og 78. gr, fyrrgreindra laga bar héraðsdómara að leita sátta um dómkröfur aðila, er stefndi lagði fram greinargerð af sinni hendi, sbr. 2. mgr. 197. gr. i.f. Þar sem héraðsdómari gætti þess ekki, var hinn áfrýjaði dómur og málsmeðferð í héraði frá þeim tíma er sátta bar að leita ómerkt og vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar af nýju ........ 1817 2. Opinber mál. Með dómsátt féllst J á að greiða sekt og vera sviptur Ökuleyfi í 1 ár vegna ölvunar við akstur 7/12 1979. Fram kom, að 14. júlí 1975 hafði J verið dæmt varðhald og sviptur öku- leyfi í eitt ár vegna sams konar brots. Þar sem um ítrekað brot var að ræða var óheimilt að ljúka því með sátt sbr. 2. tl. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 74/1974, 3, mgr. 81. gr. laga nr. 40/1968 og T1. gr. alm. hgl. Var sáttin því felld úr gildi 673 H ók bifreið sinni undir áhrifum áfengis og reyndist í blóði hans 1,98%, af vínanda. Héraðsdómari lauk málinu með réttarsátt, þar sem H féllst á að greiða sekt og vera sviptur ökuleyfi í 12 mánuði. Fram kom, að H hafði áður gengist undir dómsátt vegna ölvunar við akstur og verið sviptur ökuleyfi. Hann var því ákærður fyrir Ítrekað brot í hið síðara sinn. Var óheimilt að ljúka málinu með dóm- Efnisskrá CXXIX Bls. sátt. Var sáttin því felld úr gildi, sbr. 6. tl. 112. gr. laga NE. T4/197A „...........0.02 1360 Sératkvæði. Tveir dómarar Hæstaréttar greiða atkvæði gegn því, að hér- aðsdómur verði ómerktur og máli vísað frá héraðsdómi .. 2 Einn dómari Hæstaréttar greiðir sératkvæði um árekstur bifreiða ...........0002.0002. 0000 18 Einn dómara Hæstaréttar telur mál svo vanreifað, að því beri að vísa frá héraðsdómi ..............02200..0 0... nn. 66 Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um úrslit máls um bætur vegna bifreiðaárekstrar ..............000..0.0.0.... 675 Tveir hæstaréttardómarar greiða sératkvæði um gildi sáttar .. 681 Hæstaréttardómari telur eigi komna fram örugga sönnun fyrir sekt ákærða vegna brota á áfengis- og umferðarlögum .. "702 Tveir hæstaréttardðómarar greiða sératkvæði um forsendur ÁÓMS ......0..0000 0000 145 Tveir dómarar Hæstaréttar greiða sératkvæði um vexti ...... TS Hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í opinberu máli, og telur að beita eigi öryggisgæslu .................0...0 00... 883 Tveir hæstaréttardómarar greiða sératkvæði í lögbannsmáli .. 916 Hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í máli um verksamning 1008 Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um refsingu í saka- MÁ 00.00.0000. 1021 Einn hæstaréttardómara greiðir sératkvæði um fjárhæð skaða- bóta .......00..0000 0000 1091 Í máli einu til innheimtu aðstöðugjalds greiddi einn hæsta- réttardómari sératkvæði um forsendur dóms og annar um úrlausn Máls .............000. 0... ss 1115 Einn dómari Hæstaréttar taldi, að ákæra í opinberu máli væri reist á rannsókn „sem fullnægði ekki skilyrðum laga til málshöfðunar, sbr. 1. mgr. 115. gr. laga nr. T4/1974 og 9. gr. laga nr. 107/1976, og bæri því að ómerkja hinn áfrýj- aða dóm og vísa ákærunni frá héraðsdómi .............. 1125 Hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í máli um forsendur og fjárhæð skaðabóta í máli .................000.000. 000. 1239 Hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um forsendur og úrlausn Máls ..........2000. 00 1239 Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um verðtryggingu. 1291 Hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um frávísun máls frá héraðsdómi ...............0....0... ns 1409 Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í lögtaksmáli .... 1426 Einn dómari Hæstaréttar greiðir sératkvæði í máli um ábúð- ArrÉtt ...........0.0..20. 1455 Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í kærumáli, er hann CKKK Efnisskrá telur að vísa beri frá Hæstarétti ..............0..0...0... Einn hæstaréttardómari telur að dæma beri manni, sem á- kærður var fyrir brot á umferðarlögum og áfengislögum, áfall ...........0.0000 ene Einn hæstaréttardómara greiðir sératkvæði varðandi frávísun Máls ........00000se sess Tveir dómarar Hæstaréttar greiða sératkvæði um skaðabætur vegna galla á húsi ............0..000000 een nn n nn Einn dómara Hæstaréttar greiðir sératkvæði í máli um bætur vegna bifreiðarárekstrar. Taldi hann að vísa bæri málinu frá Hæstarétti, þar sem áfrýjandi ætti ekki lögvarða hags- muni af áfrýjun þess .......0.000000.00 sess Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um skiptingu sakar í máli um bifreiðaárekstur ..........2000. 0000... Tveir hæstaréttardómarar telja að dæma beri mál að efni til en eigi vísa því frá Hæstarétti .............00.00..000..- Tveir hæstaréttardómarar greiða sératkvæði um firma og vöru- Merki ...........0.00 ss Einn hæstaréttarðdómari greiðir sératkvæði um forsendur dóms Í skattamáli einu komu fram tvo sératkvæði. Krafist var lög- taks fyrir tveimur tegundum af gjöldum, skyldusparnaði og skattauka. Töldu tveir hæstaréttardómarar, er sérat- kvæði greiddu, að heimila skyldi lögtak að því er skyldu- sparnaðinn varðaði, en töldu álagningu skattaukans ólög- mæta og ógilda. Einn hæstaréttardómari greiddi þannig atkvæði, að hann taldi skyldusparnaðinn ólögmætan og synjaði lögtaks að því er hann varðaði. Hins vegar taldi hann, að skattaukinn hefði fullt gildi og leyfði lögtak, að því er hann varðaði ...........00000000 00. enn. Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í lögtaksmáli .... Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í máli, þar sem héraðsdómur var ómerktur og telur að eigi sé rétt að ómerkja héraðsdóminn ...........20000000 0. nn Einn dómari Hæstaréttar gerir sératkvæði í máli vegna bif- reiðaárekstrar. Telur að skipta eigi sök .................. Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði um bætur vegna galla á húsbyggingu .........202200 00... 00 enn Tveir hæstaréttardómarar greiða sératkvæði í skattamáli .... Einn hæstaréttardómari greiðir sératkvæði í máli um erfðir og lífs- eða dánargjöf ........0..0000 neee ene near Tveir hæstaréttardómarar greiða sératkvæði í uppboðsmáli, þar sem deilt var um, hvort skuldabréf væri allt í gjald- daga fallið .........02202000 00... Siglingadómur. 1572 1585 1627 1654 1654 1702 1715 1727 1732 1809 1817 1905 1927 1948 1955 Efnisskrá CKKKI Bls. Sjóveð. Skaðabætur. A. Innan samninga. Hinn 4. júlí 1964 keypti E bát einn af H. E skoðaði bátinn áður en kaup voru gerð og sá haffærisskírteini hans, sem bar með sér, að það var fallið úr gildi er kaupin fóru fram. Þá skoðaði E skoðunar- og matsgerð dómkvaddra manna um ástand bátsins en um það hafði verið ágrein- ingur áður. E var kunnugt um, að báturinn lak, og í kaupsamningi er tekið fram, að E sé kunnugt um ástand bátsins og lekann. E krafðist skaðabóta vegna galla á bátnum. Talið, að samkvæmt upplýsingum þeim, sem fyrir lágu er kaupin gerðust og með hliðsjón af meðferð á bátn- um eftir að hann komst í eigu E, væri ekki sannað að meira hefði kveðið af göllum á bátnum en búast hefði mátt við. Þá var eigi talið, að H hefði beitt svikum við söluna. Sératkvæði .................00200 000... 66 S, verktakafyrirtæki á sviði byggingariðnaðar gerði tilboð í húsbyggingu. Einn þáttur húsbyggingarinnar voru raf- lagnir og rafbúnaður. S leitaði til J og gerði hann tilboð í rafvinnuþátt verksins. Tilboði S í bygginguna var tekið. Nokkru síðar hringdi S til J og sagði honum, að tilboð hans væri of hátt, og mundi annar rafverktaki annast þennan verkþátt og varð það. J taldi, að S hefði verið skylt að taka tilboði hans og óheimilt að fela öðrum manni verkið. Krafðist hann skaðabóta vegna samningsrofa. Fram kom, að verkið hafði verið boðið út í samræmi ÍST 30. Þar segir, að hafi bjóðandi fengið tilboð frá und- irverktaka í hluta verks, sem boðið hafði verið út og bjóð- andinn noti þetta tilboð sem hluta tilboðs síns til verk- kaupa, þá teljist verksamningur gerður milli bjóðanda og undirverktaka þess efnis, sem var í tilboði undirverktaka, að því tilskyldu, að tilboði bjóðanda verði tekið. Talið, að málsaðiljar væru bundnir af ákvæðum ÍST 30. Talið sannað, að S hefði notað tilboðsfjárhæð J í raflagnir o. fl. sem þátt í heildarboði sínu í verkið, enda voru sömu tölur að finna í tilboði S og í tilboði J. Samkvæmt því var talið, að bindandi samningur hefði komist á milli málsaðilja um þennan verkþátt. Talið, að S gæti ekki hlaupið frá þeim samningi án bóta og var hann því dæmdur til að greiða J hæfilegar bætur, Sératkvæði .................... 1008 E var ráðinn til starfa hjá Heilbrigðiseftirliti ríkisins. Í janúar- mánuði 1974 var gerður ráðningarsamningur við E, þar sem segir að ráðningu ljúki sjálfkrafa 1. janúar 1975 og CKKXII Efnisskrá Bls. uppsagnarfrestur hvors aðilja sé 3 mánuðir. E taldi, að sér hefði verið lofað ótímabundinni stöðu og ætti hann því rétt á bótum. Talið að leggja yrði til grundvallar hinn skriflega ráðningarsamning, enda girtu ákvæði laga nr. 38/1954 eða 12/1969 ekki fyrir það, að E væri til að byrja með ráðinn tímabundinni ráðningu. Þótt ætla mætti, að bæði E og heilbrigðisyfirvöld hafi gert ráð fyrir að E mundi koma til með að gegna starfi sínu til frambúðar, þá var ráðningin aðeins til ákveðins skamms tíma. Þetta leiddi ekki til þess að skylt væri að endurráða eða skipa hann í stöðu að loknum þessum tíma. Þar við bættist að KE hafði hagað framhaldsnámi og rannsóknarstörfum á árinu 1974 með öðrum hætti en gert hafði verið ráð fyrir. Þá var ó- sannað, að annað en málefnaleg sjónarmið hefðu ráðið ákvörðun um að mæla ekki með endurráðningu E. Með hlið- sjón af þessu var talið, að E gæti ekki krafist skaðabóta úr ríkissjóði vegna þessa .........000..000 00... 1068 Með verksamningi 1. júlí 1968 tók H að sér gerð vegar gegnum Kópavogskaupstað. Í sambandi við vegagerðina þurfti miklar sprengingar. Í útboðslýsingu sagði, að verksali skyldi bera ábyrgð og kostnað af öllum óhöppum, sem hann kynni að verða fyrir vegna framkvæmdar verksins og af því tjóni, er framkvæmd verksins kynni að valda þriðja aðilja. Þá var í útboði gert ráð fyrir, að áður en til starfa væri gengið, skyldi skoðuð öll hús í nágrenni sprengistaða til þess að kynna sér ástand þeirra. Þá var gert ráð fyrir ákveðinni sveifluhæð, er sprengingar mættu valda og að verksali legði fyrir verkkaupa sprengingaáætl- un. Allar sprengingar og magn sprengiefnis skyldi háð samþykki eftirlitsmanns verkkaupa. Skoðun á húsum þeim, er hér um ræðir, fór fram haustið 1968 og var mætt í upp- hafi þar af hendi verksala, en síðar tilkynnti hann, að hann hefði ekki aðstæður til að láta fylgjast frekar með. Deilur urðu með Kópavogi og nokkrum húseigendum um lagningu vegarins og fékkst ekki samþykki húseigenda til vegalagn- ingar, Hinn 8. apríl 1969 var gert samkomulag um það, að bæjarsjóður ábyrgðist greiðslur til húseigenda á væntan- legum bótum samkvæmt mati eða dómi. H lét þesar sprengja í maí 1969. Fólk í tveimur húsum kvartaði vegna sprenginganna. Mat fór fram á tjóni á húsunum og ástæðna til þess og síðar yfirmat. Húseigendur höfðuðu mál á hendur Kópavogskaupstað til greiðslu bóta sam- kvæmt fyrrgreindu samkomulagi og var gerð dómsátt um það 10. september 1971. Greiddi Kópavogskaupstaður bætur Hinsvegar færði hann H féð til skuldar á viðskiptareikn- Efnisskrá CKXKILI Bls. ingi þeirra, H krafði Kópavogskaupstað um fé þetta. H taldi, að skemmdir á umræðdum húsum stöfuðu ekki nema að litlu leyti af sprengingunum. Héraðsdómur, sem skipað- ur var af sérfróðum meðdómendum, taldi fræðlegan ó- möguleika á því að sprungurnar í húsunum stöfuðu nema af takmörkuðu leyti af sprengingunum, Var talið, að rétt væri að H bæri 40% af tjóni því, sem á húsunum varð. Var honum gert að gera upp tjónið samkvæmt því og viðskipti aðilja gerð upp samkvæmt þessu. Sératkvæði ............ 1239 A tók að sér að byggja hús fyrir H. Nokkur dráttur varð á smíði hússins frá því sem gert var ráð fyrir. Talið að vísu ósannað að samið hefði verið um, að A skyldi ljúka verk- inu fyrir ákveðinn tíma, en hins vegar var talið, að aðiljar hefðu mátt miða við það í samningum sínum, að hann héldi áfram verkinu með þeim hraða, sem sanngirni mátti krefj- ast af honum eftir að hann hóf framkvæmdir vorið 1973. Á þessu varð misbrestur, enda að nokkru viðurkennt. Talið sannað, að dráttur þessi hefði valdið H nokkru tjóni og var A því gert að greiða H nokkrar bætur, er komu til skulda- jafnaðar byggingarkostnaði hússins ..................... 1596 H keypti húseign af G. Var það gamalt járnvarið timburhús. Fram komu á húsinu ýmsir gallar meðal annars leki á þaki og bilun á raflögn. Fram kom, að járn á þakti var ryð- brunnið og það var álit dómkvaddra manna svo og héraðs- dómenda, er sjálfir gengu á vettvang, að gallar þeir, er valdið gátu leka, hefðu átt að vera augljósir hverjum manni, sem virtu húsið fyrir sér að utan. Var því krafa af þessu efni ekki til greina tekin. Að því leyti er varðar raflögn þá viðurkenndi G smágalla, en að öðru leyti var talið að ekki væri sannað, að þeir gallar hefðu verið á raf- lögn, að H ætti rétt á skaðabótum. Sératkvæði .......... 1627 G var kafari. Svo hafði talast til milli hans og eins af fyrir- svarsmönnum Hafnamálastofnunarinnar, að G ynni að köfun í Sandgerðishöfn haustið 1976. Af þessu varð þó ekki af ástæðum, sem voru G óviðkomandi. Talið, að G hefði mátt treysta því, að hann hefði verið ráðinn til þess- ara starfa og hann hefði orðið fyrir nokkru tjóni vegna þess að hann fékk eigi starf þetta og bæri því Hafnamála- stofnun að bæta það. Voru honum því dæmdar 800 þúsund krónur í skaðabætur ..................00000 0000. 1797 H tók að sér að byggja hús eitt fyrir I. Er byggingu var lokið taldi H sig eiga nokkurt fé hjá I vegna byggingarinnar. I taldi hins vegar, að á verkinu væru ýmsir gallar, er H bæri að bæta, og skuldaði hún ekki H fé, Talið sannað með matsgerð og sérfræðirannsókn, að vinnubrögð manna CKXKIV Efnisskrá Bls. þeirra, er H bæri ábyrgð á væri eigi svo vönduð og vel af hendi leyst sem krefjast yrði um slík verk og bæri honum því að bæta það tjón, sem J hefði beðið af þessum ástæð- um. Ekki lá fjárhæð tjóns áfrýjanda ljós fyrir, sem stafaði meðal annars af hversu seint hún hófst handa um öflun gagna um galla á múrvinnu. Þá taldi hún að gólf væru gölluð, en þau höfðu verið klædd er matsmenn komu á vettvang og voru því þeir gallar ekki skoðaðir. Voru bætur því ákveðnar tiltekin fjárhæð. Þessi fjárhæð var dregin frá kröfu H. Sératkvæði ................0.00 000... 1927 B. Utan samninga. 1. Árekstur skipa. 2. Bifreiðir. H ók bifreið sinni norður botngötu milli húsanna nr. 50—70 við L-gerði. Í sömu mund ók M bifreið sinni eftir L-gerði til austurs. Þar sem botngatan og L-gerði mætast varð árekst- ur. Skemmdir urðu á báðum bifreiðunum. Eigandi bifreið- ar þeirrar, er H ók, krafðist bóta úr hendi eiganda þeirrar, sem M ók. Gangstétt liggur meðfram akbraut L-gerðis að sunanverðu, þvert fyrir akbrautir botngatnanna, er liggja út frá aðalgötunni, en er dregin þar nokkuð niður. Þó er gangstéttin öll hærri en akbraut aðalgötunnar og órofin af botngötunni. Hinsvegar er gangstéttin illa greind frá ak- braut botngatnanna þegar út úr þeim er komið, þar sem akbrautir þeirra eru í sömu hæð og gangstéttin. Talið, að þar sem H var kunnugur staðháttum þarna, hafi honum ekki getað dulist að hann ók yfir gangstétt, er hann ók út úr botngötunni. Með hliðsjón af þessu og ákv. 5. gr. 48. gr. laga nr. 40/1968 var talið, að H ætti alla sök á árekstr- inum og var því eigandi bifreiðar M sýknaður af öllum kröfum hans. Sératkvæði .............02.0 000... 18 E ók bifreið sinni norður Snorrabraut, með um 40—45 km hraða, að því er hann telur. Í sömu mund ók Ó bifreið sinni austur Njálsgötu áleiðis yfir Snorrabraut og stöðvaði bifreiðina við eyju þá er skilur akbrautir Snorrabrautar. Kveðst Ó hafa litið eftir umferð um Snorrabrautina og enga bifreið séð og ekið aftur af stað yfir eystri akreinina. Í því hafi bifreið E borið að. E kveðst ekki hafa séð bifreið Ó áður, en er hann varð hennar var hafi hann nauðhemlað og hafi hemlakerfið þá brostið. Áreksturinn var harður og skemmdust báðar bifreiðarnar. E krafði Ó og vátrygg- ingarfélag hans um skaðabætur. Skoðun leiddi í ljós, að Efnisskrá CXKKV Bls. hemlar bifreiðar E voru bilaðir og hjólbarðar slitnir. Talið, að ekki yrði með vissu ráðið af gögnum máls, að hemlar bifreiðar E, sem brugðust þegar á reyndi, hafi verið í lagi fyrir áreksturinn, en það stóð E næst að hlutast til um að reynt yrði að leiða hið rétta í ljós. Með hliðsjón af þessu og öðrum atvikum var sök skipt og Ó gert að bæta E tjón hans að hálfu. Sératkvæði ...........0.002.000 000. 675 I ók bifreið sinni að vetrarlagi frá bensínstöð einni innan Akureyrar. Um sama mund og hann ók frá bensínstöðinni ók J bifreið sinni suður Eyjafjarðarbraut, sem naut aðal- brautarréttar. I ók inn á brautina og varð þar árekstur með bifreiðunum. I bar skilyrðislaust að víkja fyrir umferð um Eyjafjarðarbraut en þess gætti hann ekki. Hins vegar talið ljóst af hemlaförum og áreksturshöggi, að J hefði ekið of hratt miðað við aðstæður í umrætt sinn, en heml- unarskilyrði voru mjög slæm. Var talið að hvor aðili ætti sök á árekstrinum að hálfu og bætur gerðar upp sam- kvæmt því. Sératkvæði ...........22000000 0. enn 1654 Þ var á leið til Borgarness á bifreið „eign konu hans. Hann kveðst eigi hafa ekið hratt og alls eigi með meiri hraða en TO km miðað við klukkustund. Hann kveðst hafa ekið á hægri vegarhelmingi. Er hann nálgaðist Borgarnes hafi hann mætt bifreið. Varð árekstur með bifreiðunum og meiddist Ú, er var farþegi í bifreið þeirri, sem á móti kom, og eiganda hennar. Ú krafði Þ, eiganda bifreiðarinnar svo og vátryggingarfélag hennar um bætur. Fram kom, að hemlaför eftir bifreið Þ voru um 32 metrar, en vegurinn þarna er 9 metra breiður. Þ ók á réttum vegarhelmingi, en þó mjög nálægt miðju vegarins. Ekki sáust hemlaför eftir bifreið Ú. Myndir sýndu, að vinstra framhorn bifreiðar Ú rakst á miðjan framenda bifreiðar Þ. Talið sannað, að árekstur hefði orðið á hægri vegarhelmingi miðað við akst- urstefnu bifreiðar Þ, og að ökumaður bifreiðar Ú hefði ekið á röngum vegarhelmingi. Var því talið, að hann ætti meginsök á hvernig fór. Þótt Þ hefði í akstri sínum ekki sýnt fulla aðgæslu að því er hraða varðaði, þar sem hann mátti sjá bifreiðina nokkru áður, þóttu ekki efni til að leggja á hana sök á árekstrinum. Með hliðsjón af þessu voru þau Þ sýknuð af kröfum Ú. Sératkvæði ............ 1905 B ók bifreið sinni í átt til Hafnarfjarðar. Í sama mund var bifreið Ó ekið þangað. Ó kveðst hafa ekið á með um 350 km hraða á vinstri akrein en B hafi verið ekið á um 20 metra á undan á svipuðum hraða. Allt í einu hafi B sveigt inn á vinstri akrein og þar sem snjór var á veginum hafi ökumaður hennar misst vald á henni og ekki náð að aka CKXKVI Efnisskrá Bls. inn á akreinina. Kveðst Ó þá hafa hemlað, en of seint, og árekstur orðið. Talið, að Ó ætti alla sök á árekstri þessum og Var gert að greiða bætur ................0..0..0..00... 1958 3. Vinnuslys. E var háseti á skipi einu. Hinn 19. mars 1970 varð hann skyndi- lega mjög sjúkur og kom síðar í ljós, að hann hefði fengið blæðingu í heila undir innri heilahimnu. Varð E algjör öryrki af þessum sökum. E krafði skipseigendur um bætur. Taldi hann sig hafa orðið fyrir höggi af járnhurð um borð í skipinu 10. mars 1970. Dómkvaddðir menn töldu ekki úti- lokað, að E hefði orðið fyrir axlar- og höfuðhöggi af járn- hurð þeirri, er í málinu greinir. Skipsfélagar E voru nokkr- ir til frásagnar um höfuð eða axlarhögg, er lent hefði á E. Enginn var þó sjálfur sjónarvottur að þeim atburði og byggðu þeir vitneskju sínar á ummælum hvers annars og ályktunum, sem þeir drógu af hátterni E. Ekki greindi E sjálfur skipstjórnarmönnum frá því, að hann hefði orðið fyrir meiðslum af umræddri járnhurð og ekki heldur skipverjar, fyrr en eftir að E veiktist hinn 19. mars 1970. Ekki var þess heldur getið, er hann fyrst kom á sjúkra- hús, að hann hefði orðið fyrir höfuðhöggi, sem hefði valdið honum höfuðverk og öðrum óþægindum. Var hann þó þá skýr í hugsun og við meðvitund. Læknar deildu um það, hvort blæðing undir innri heilahimnu gæti stafað af höfuðhöggi. Einn héraðsdómenda, sem var sérfræðingur í heilaskurðlækningum taldi það hins vegar ekki stutt lækn- isfræðilegum líkum, að áfrýjandi hefði hlotið þann höfuð- áverka, er hann taldi. Talið, að við það yrði að miða, að blæðing undir innri heilahimnu geti stafað af höfuðhögsi, þó að það virðist vera sjaldgæft. Var því lagt til grundvall- ar að veikindi E gætu verið afleiðing höfuðhöggs, þó að það yrði ekki talið fullvíst. Hinsvegar veitti þetta ekki vissu fyrir því, að E hefði hlotið höfuðhögg af járnhurð- inni í skipinu hinn 10. mars 1970. Samkvæmt þessu var eigi talið sannað, að E hefði orðið fyrir meiðslum um borð í skipinu hinn 10. mars, þannig að veikindi hans hinn 17. mars s. á. yrðu rakin til þess. Með hliðsjón af þessu voru skipseigendur sýknaðir af bótakröfu E .................. 839 A var vélstjóri á skipi. Hinn 13. maí 1970 var skipið í róðri og er verið var að draga inn netatrossu vildi svo til að drekinn hentist af rúllunni og inn á mitt dekk bátsins og í höfuð A og meiddi hann mjög. Ekki voru haldin sjópróf vega máls þessa fyrr en 15. júní 1970. Aðeins einn maður var við spilið í umrætt sinn. Lýsti hann atvikum svo að Efnisskrá CKKXVI Bls. óklárast hefði á spilinu um leið og „hnúturinn“ kom inn á netaskífuna, hefði þá einhvern veginn kippst snögglega í drekakeðjuna og drekinn sentst af afli inn á þilfar. Dóm- kvaddir menn töldu, að ekki væri venja að hafa sérstakan mann við netarúlluna á bátum af þeirri stærð, sem hér um ræðir, en slíkt hefði aukið öryggi „enda þótti ekki yrði full- yrt um að það hefði forðað slysi. Talið, að stýrimaðurinn við spilið hefði eigi sýnt næga varkárni við dráttinn þegar hann vissi að drekinn var að nálgast og var því fébóta- ábyrgð lögð á skipseiganda. Við slys þetta hlaut A mikil meiðsl. Brotnaði kinnbeinsboginn vinstra megin og breytt- ist staða augans svo að það var honum ónothæft. Var varanleg Örorka metin 25% en meiri tímabundin örorka í tvö ár þar á undan. Vegna ungs aldurs ÁA reikaði trygg- ingafræðingur tjón hans á tvennan hátt. Annars vegar miðað við umreikaðar meðal tekjur tveggja ára 1968 og 1969 og hins vegar umreiknaðar tekjur ársins 1969. Trygg- ingafræðingurinn taldi í reikningi sínum frá 26. janúar 1976 að ef miðað væri við fyrri aðferðina þá næmi tjón vegna tímabudinnar örorku 802.686 krónum en vegna var- anlegrar örorku 5.317.217 krónum, Ef hins vegar væri mið- að við síðari regluna væri verðmæti tjóns vegna tímabund- innar örorku 931.711 og 6.171.917 vegna varanlegrar örorku. A krafðist bóta samkvæmt síðari reikningsaðferðinni svo og bóta fyrir ólíkamlegt tjón 1.500.000 krónur. Hann fékk greiddar af vátryggingarfé vegna slyss þessa 700.000 krónur og frá Tryggingastofnun ríkisins eingreiðslu 1.019.384 krónur. Talið, að A hefði að mestu unnið fulla vinnu frá því á árinu 1973. Með hliðsjón af þessu voru bætur vegna örorku ákveðnar 3.000.000 króna og bætur vegna þjáninga og lýta 700.000 krónur ...........0...0.... 1775 4. Ýmsar skaðabætur. Í opinberu máli var skaðabótakröfu vísað frá dómi, þar sem hinn ákærði var sýknaður ...........0.0002. 0000... 33 Hinn 15. júní 1973 var E úrskurðaður í 7 daga gæsluvarðhald vegna gruns um hlutdeild í innbrot í lyfjaverslun eina. Hinn 22. s. á. var hann enn úrskurðaður í allt að 90 daga gæsluvarðhald vegna umrædds innbrots og fleiri innbrota. Sat E í gæsluvarðhaldi umræddan tíma en eigi var gefin út ákæra á hendur honum vegna þessa. E krafðist 1,5 milljón króna skaðabóta úr ríkissjóði. Ríkissjóður var sýknaður af skaðabótakröfu þessari, þar sem eigi væri skilyrði samkv. niðurlagsákvæði 2, ti. 1. mgr. 150. gr. laga nr. 74/1974 til að dæma honum bætur .............. 41 CKKXVIII Efnisskrá TRL hafði samfarir við H, 18 vetra gamla, að óvilja hennar. Voru henni dæmdar skaðabætur 255 þúsund krónur ...... Maður, er stal verðmætum, dæmdur til að greiða skaðbætur .. SMC stal póstpoka, og var dæmt að greiða Pósti og Síma verð- mæti hans ...........00000000 nn SMC og E greiddu vörur í verslun með falskri ávísun. Var þeim dæmt að greiða bætur til verslunarinnar ................ Þeim E og SMC tókst að svíkja fé út úr Pósti og Síma og var dæmt að endurgreiða það ...........0.0000 0000... nn... Í opinberu máli var skaðabótakröfu vísað frá dómi, þar sem eigi var sannað, að verðmæti 'þess, sem krafist var bóta fyrir, hefði verið stolið ...........2..220000 00... Manni, er brotist hafði inn og stolið fé og svikið fé af hóteli, gert að greiða bætur ............00000 0000. 722, H var starfsmaður á póststofu. Þar glötuðust ábyrgðarbréf. Hófst lögreglurannsókn vegna þessa og var H, sem var póstvarðstjóri, úrskurðaður í 15 daga gæsluvarðhald. Hon- um var veitt lausn frá störfum um stundarsakir, en tók aftur við störfum þó eigi þeim sömu og hann hafði áður en jafnt launuðum. Ekki var höfðað mál gegn H vegna atferlis þessa. Eins og sakargögnum var háttað var talið, að samkv. niðurlagsákvæðum 2. tl. 1. mgr. 252. gr. laga nr. 74/1974 væri eigi skilyrði til að dæma H skaðabætur vegna gæsluvarðhaldsvistar hans. Ríkissjóður því sýknaður af kröfunni ............200.0 0. esss nr Skúrbygging ein gömul stóð á mörkum lóðanna A og B og var talin eign eigenda A. B hóf byggingu nýbyggingar á lóð sinni og við grunngröft þurfti að rífa skúrinn. Skúrinn var mjög lélegur og vildi eigandi B byggja upp einhvern skúr í hans stað, en það vildu eigendur A eigi samþykkja og kröfðust skaðabóta samkvæmt mati. Talið, að eigendur A ættu rétt á bótum fyrir skúrinn ..........00.000 0000... S, sem var ábúandi jarðar, flutti þaðan án útburðar að undan- genginni uppsögn, er eigi var talin gild. Ekki var talið, að hann gæti krafist aftur ábúðar á jörðinni né skaðabóta vegna tjóns, er hann hefði beðið af flutningnum. Sér- atkvæði ............2200.00 ee V, sem dæmdur var fyrir innbrotsþjófnað, dæmt að greiða skaðabætur til þeirra, er hann hafði stolið frá ............ Bifreiðastjórinn Þ starfaði að akstri kampalampa milli Suður- nesja og Vestfjarða. Maður bað hann að taka fiskkassa hjá flutningafyrirtæki., Ekki voru honum fengin í hendur nein skilríki. Er hann kom til flutningamiðstöðvarinnar var þar á staðnum búið til fylgibréf á hans nafn og kvitt- aði hann fyrir móttöku kassanna. Afhenti hann síðan Bls. 89 89 89 89 89 89 133 1034 1207 1455 1491 Efnisskrá CKKKIRX kassana og eru þeir úr sögunni. Fram kom, að allt annar maður hefði átt að fá kassa þessa og varð flutningafyrir- tækið að bæta honum tjónið. Flutningafyrirtækið krafði nú Þ um skaðabætur vegna þessa. Talið, að eins og atvik- um væri háttað, væri Þ ekki skaðabótaskyldur gagnvart flutningafyrirtækinu þótt hann tæki við kössunum ...... Manni, er falsað hafði skjöl, dæmt að greiða bætur .......... Maður, er keypti vörur, og greiddi með fölskum tékkum dæmt að greiða bætur ...........20.0000 0000 n0 nn n Maður, er stolið hafði peningum, gert að endurgreiða þá .... Skattar. Veitingahúsið Þ hafði um langt skeið greitt skemmtanaskatt og menningarsjóðsgjald, sem reiknað var af gjöldum þess- um. Taldi Þ þetta óheimilt og endurkrafði það, er hann taldi sig hafa ofgreitt. Talið, að ákvæði laga nr. 58/1970 geri ráð fyrir, að skattstofn væri þannig reiknaður, sem gert hefði verið. Var því ekki talið, að Þ ætti rétt til endur- greiðslu ...........000... 00 nn ern Lögtak gert til tryggingar opinberum gjöldum ................ Verktakafyrirtækið Í hefur skrifstofu í Reykjavík, birgðastöð og athafnasvæði. Lagt hefur verið aðstöðugjald á fyrirtæk- ið í Reykjavík. Í tók að sér vinnuframkvæmdir í A-hreppi á árunum 1973— 1975. Hlé varð á verkinu að vetrum. Verk- sali lagði til vinnubúðir, snyrtiaðstöðu, eldhús, borðsal og húsnæði fyrir starfsmenn í mötuneyti, án þess að Í greiddi leigu fyrir. Í bætti við vinnubúðum og kom upp verkstæði og steypustöð, en allar þessar byggingar voru fluttar á brott að verki loknu. Lagt var aðstöðugjald á Í til A-hrepps árið 1974 en það var fellt niður með úrskurði ríkisskatta- nefndar 26. nóv. 1975. Aðstöðugjald var einnig lagt á áfrýjanda gjaldárin 1976 og 1977 en það var einnig fellt niður með úrskurði ríkisskattanefndar. Í málinu var deilt um aðstöðugjald árið 1975. Talið, að starfsemi Í árið 1974 og rekstraraðstaða fyrirtækisins í A-hreppi hefði ekki verið slík að um heimilisfasta atvinnustofnun í hreppnum hefði verið að ræða árið 1974 og væri því Í ekki skylt að greiða aðstöðugjald í A-hreppi gjaldárið 1975. Var því synjað lögtaks. Sératkvæði ............0...00000 0000... R h/f rak atvinnustarfsemi. Hlutabréf voru að mestu í eign framkvæmdastjóra félagsins, eiginkonu hans og barna þeirra. Samkvæmt skattframtali R árið 1976 greiddi hann á árinu 1975 hjónunum báðum laun svo og dóttur þeirra. Með bréfi 3. nóv. 1976 tilkynnti skattstjórinn, að fyrirhugað væri að fella niður sem rekstrargrundvöll launagreiðslur til Bls. 1545 1642 1791 1827 686 880 1115 CXL Efnisskrá Bls. dótturinnar M og hækka skattskyldar tekjur sem því næmi um kr. 512.000. Urðu um þetta nokkrar deilur og fór málið til rannsóknardeildar ríkisskattstjóra. Hinn 1. apríl 1977 tilkynnti skattstjóri R, að fyrirhugað væri að taka allt skattframtal hans árið 1976 til úrskurðar. Voru meðal annars felldar niður greiðslur til eiginkonu framkvæmda- stjórans 311.000 krónur og það fé talið sem skattskyldar ráðstafanir úr varasjóði svo og greiðslur til dótturinnar, sem áður getur. Endanlega lauk þessu fyrir skattyfirvöld- um með úrskurði 22. apríl 1977, þar sem skattstjóri ákvað með hliðsjón af því, sem fram kom um vinnu dótturinnar að hæfilegt væri að meta endurgjald fyrir hennar vinnu 250.000 krónur. Það sem fram yfir var svo og greiðslur til eiginkonunnar voru hins vegar eigi taldar til rekstrar- gjalda og metnar sem skattskyld ráðstöfun í varasjóði. Talið, að skattstjóri hefði veitt málsaðiljum nægilegan kost á að koma að athugasemdum um breytingarnar og hefði því farið að lögum að því leyti. Skattstjóra var rétt að óska skýringa á launagreiðslum til eiginkon- unnar og dótturinnar og breyta skattframtalinu ef full- nægjandi skýringar komu ekki fram. Á úrlausn skatt- stjóra um þessi atriði voru ekki taldir neinir þeir efnis- annmarkar, er hnekkt gætu henni, og honum var rétt að virða framangreindar greiðslur sem fríðindi í skilningi 9. gr. laga nr. 68/1971 sbr. 4. gr. laga nr. 7/1972, en ákvæði þeirra var afdráttarlaust og veitti skattstjóra sjálfstæða heimild til að beita viðurlögum þeim, sem þar greinir, einnig að viðurkenna ekki launagreiðslur til hiut- hafa sem rekstrargjöld. Samkvæmt þessu var leyfður fram- gangur lögtaksins. Sératkvæði .......................... 1426 L var gert að greiða skyldusparnað samkvæmt heimild í lög- um nr. TT/1977. Þá var honum einnig gert að greiða skatt- auka samkvæmt heimild í 4. kafla bráðabirðalaga nr. 96/ 1978. L taldi hvorutveggja álögur þessar ólöglegar, þar sem álagning þeirra bryti í bága við stjórnarskrána. Lög nr. TT/1977, voru sett á stjórnskipulegan hátt. Ekki var talið að þau brytu á nokkurn hátt gegn meginreglum eða ákvæðum stjórnarskrár um skattheimtu. Álagningargrund- völlur var fjárhagslegur. Lögin voru sett síðasta dag ársins 1977, en framtal tekna ársins 1977 fór eigi fram lögum samkvæmt fyrr en fyrri hluta árs 1978 og álagning skatta á tekjur 1977 fór eigi fram fyrr en á miðju ári 1978. Var því talið með hliðsjón af langri venju um setningu skatta- laga hér á landi að þetta skerti eigi svo mjög réttaröryggi manna að ógilda bæri álagninguna. Var því lögtak heimil- Efnisskrá CXLI Bls. að að því er skyldusparnað varðar. Bráðbirgðalög nr. 96/ 1978 voru sett 8. sept. 1978 og birt sama dag. Þau voru síðan staðfest af Alþingi sem lög nr. 121/1978. Talið, að bráðabirgðalögin væru sett á stjórnskipulegan hátt og eigi brytu þau að skattstefnu til gegn ákvæðum stjórnarskrár- innar um skatta. Skattheimta þessi miðaðist við tekjur manna á árinu 1977 og eignir í lok þess árs. Þegar lögin voru sett var lokið hinni almennu álagningu tekjuskatts og eignarskatts samkv. hinum almennu lögum um tekjuskatt og eignarskatt. Þá hafði skattskrá verið lögð fram og gjaldendum sendar skattkröfur. Í íslenskum stjórnskipun- arlögum eru ekki ákvæði er banni afturvirkni laga. Það leiði hins vegar af eðli máls, að lög hljóti oft að vera aftur- virk og all algengt að skattalög séu afturvirk. Stafar þetta að nokkru af því að hér á landi eru skattar greiddir eftir á, þ.e.a.s. miðaðir við tekjur ársins á undan og eignir í lok þess árs. Skattaálagning samkv. lögum nr. 96/1978 var framkvæmd á lögboðinn hátt en eftir að skattskrá hafði verið lögð fram og gjaldendum sendar skattkröfur, Talið, að enda þótt slík vinnubrögð af löggjafarvalds hendi væru mjög varhugaverð, væri ekki alveg næg ástæða til að ógilda lagaákvæði þau er hér um ræðir af þessum sökum. Með hliðsjón af þessu var lögtak leyft einnig að því er varðaði þessar álögur. Í máli þessu komu fram tvö sératkvæði. Tveir hæstaréttardómarar töldu að leyfa skyldi lögtak að því er skyldusparnaðinn varðar. Hins vegar töldu þeir, að þar sem álagning skattauka hefði verið gerð og ákveðin eftir að hinn almenni skattur á árinu 1978 hafði verið ákveðinn þá væri hér eigi um gilda skattálagningu að ræða, og töldu að synja bæri lögtaksins að þessu leyti. Einn hæstaréttardómari taldi hins vegar að innheimta skyldusparnaðarins yrði eigi talin skattheimta í venjulegri merkingu og kæmi því eigi til að heimila lögtak vegna hans. Hins vegar taldi þessi dómari, að skattaukinn samkv. lög- um nr. 96/1978 væri heimill, og leyfa bæri lögtak að því er hann varðaði .............2.200.0..0 ns 1732 Hjónin S og M voru bæði framleiðslumenn og unnu hvort á sínum vinnustað. Konan S vann á veitingahúsi og hafði sér til aðstoðar fólk, er hún launaði sjálf. Deilur urðu um það, hvort hún teldist hafa aflað tekna sinna hjá félagi eða fyrirtæki, sem hjónin annaðhvort eða bæði eða ófjár- ráða börn þeirra ættu eða rækju að verulegu leyti. Talið, að hér væri ekki um þess konar starfsemi að ræða, er hægt væri að jafna við félag eða fyrirtæki. Bæri því að skattleggja S sem launbega og hún njóta hagsbóta sem CXLII Efnisskrá Bls útivinnandi launþegi. Sératkvæði ........................ 1948 Skattsvik. Sjá skattar. Skemmtanaskattur. Sjá skattar. Silorðsbundin refsing. SMC var með dómi sakadóms 21. desember 1973 dæmt 4 mán- aða fangelsi skilorðsbundið og var skilorðstíminn 3 ár. Þá var hann dæmdur fyrir brot, er hann hafði framið á árun- um 1974 og síðar og var honum dæmd refsing í einu lagi fyrir þau ásamt brotum þeim, sem hann áður hafði verið dæmdur sekur fyrir ............00.0. 0... .. 89 Skilorðsbundnar refsingar dæmdar .............0........ 1831, 1892 Skiptamál. Þau O og M höfðu búið saman í um 45 ára skeið. O andaðist 19. október 1975 og var búið tekið til opinberra skipta. M andaðist 25. janúar 1976 og var bú hennar tekið til einka- skipta 12. febrúar s. á. Var skiptum lokið 18. s. m. Að kröfu erfingja var búið þá endurupptekið til skipta 4. maí 1977. Erfingjar M kröfðust ráðskonulauna vegna M úr búi O. Þau M og O voru barnlaus og greinilegt að þau áttu nokkr- ar eignir hvort um sig. Þau töldu eigi fram sameiginlega til skatts. Þar sem ekkert var fram komið um, að M hefði litið á sig sem ráðskonu O og hún sjálf hafði ekki haft uppi launakröfu á hendur O eða búi hans, var talið, að dánarbú hennar gæti eigi gert slíka kröfu .........0......0.000.... 768 Hjónin K og Ó höfðu gert með sér samning 17. maí 1974 m. a. skipti á búi sínu. Með dómi Hæstaréttar 17. maí 1979 var fjárskiptasamningur þessi dæmdur ógildur, Ó krafðist þess, að búið yrði tekið til opinberra skipta. Var fallist á þá kröfu, en ekki tekin afstaða til annarra ágreiningsmála 827 A andaðist 11. maí 1949. Bú hennar og eftirlifandi eiginmanns hennar E var skrifað upp og virt af hreppstjóra með ein- um votti 14. des. s. á. Börn hjónanna voru ófjárráða, en ekki var þeim skipaður fjárhaldsmaður, er gætti hagsmuna þeirra. Samkvæmt uppskriftargerðinni voru skuldir meiri en eignir. Fasteign var ekki metin til verðs heldur skráð fasteignamatsverð hennar. Þá voru skuldir óglöggar. Upp- skriftargerð og virðingargerð þessi var send skiptaráðanda. Hann tók þó aldrei búið í sína umsjá og gerði ekki reka að því að búskipti færu fram. E hafði síðan full umráð búsins árum saman, en því var hins vegar ekki skipt. Barn þeirra E og A krafðist nú opinberra skipta. Talið að Efnisskrá CXLIII Bls. fara yrði með búið eins og E hefði setið í óskiptu búi frá andláti A. Bæri skiptaráðanda því að láta skrifa upp og virða eignir og skuldir óskipts bús E og A eins og það væri í dag og miða skiptin við þá uppskriftar- og virðingar- EIÐ ........00.00 000 833 Í máli um búskipti hjóna var þess krafist, að kaupmáli yrði felldur úr gildi, og ennfremur að ákveðin íbúð yrði talin hluti félagsbús hjóna. Talið, að í skiptamálinu væri skipta- réttur aðeins bær um að kveða á um, hvort þær eignir sem kaupmáli málsaðilja tæki til skuli teljast séreign eða hjúskapareign. Var því þeim þætti, er kaupmálann varð- aði, vísað frá skiptarétti. Hins vegar var lagt fyrir skipta- réttinn að kveða upp úrskurð um þann ágreining hvað verða skyldi um íbúðina ..........00200 00... nn 943 G átti sparisjóðsbækur og verðbréf í vörslum M fjármála- manns. Fékk hann skriflega viðurkenningu frá M vegna vörslunnar. Um vorið 1970 var gerð húsleit hjá M og tekin úr vörslum hans ýmis verðmæti. Frétti G um þetta. Einnig frétti H um þessi atriði og varð að samkomulagi milli þeirra, að G framseldi H verðmæti þau, er hann átti í vörslum M. Galt H fyrir það með víxli einum er greiða skyldi við sýningu. Nam fjárhæð víxilsins um helmingi af nafnverði verðmætanna. Nokkru síðar andaðist M og fóru þá verðmæti þessi í vörslu dánarbús hans. Enn síðar andaðist G. Dánarbú M lýsti yfir því, að það gerði enga kröfu til verðmæta þessara. Dánarbú G krafðist þess að honum yrði afhent verðmætin, Talið að verðmætin ættu að afhendast dánarbúi G. Við það yrði að miða, að G hefði talið sig í þeim vandræðum, sennilega gagnvart skattyfir- völdum, að hann gæti eigi hagnýtt sér eignir þessar. Var talið að samkvæmt 32. gr. laga nr. 7/1936 gæti H eigi borið fyrir sig samning þann, er hann gerði við G um verð- mætin. Samkvæmt þessu og með hliðsjón af viðhorfi dán- arbús M skyldi dánarbú G fá afhent verðmætin en ekki H 957 Hjónin K og S höfðu gert sameiginlega og gagnkvæma erfða- skrá og var þar gert ráð fyrir að þau hefðu heimild til að sitja í óskiptu búi svo lengi sem þau óskuðu. Á þetta hafði L sonur þeirra ritað samþykki sitt. K andaðist 14. mars 1977 og hinn 20 september s. á. gaf skiptaráðandi út leyfi til S til setu í óskiptu búi án þess að samband væri haft við L. Á árinu 1979 krafðist L þess, að búið yrði tekið til opinberra skipta. Fram kom, að L hafði verið tilkynnt um ákvörðun skiptaráðanda um heimild S til setu í óskiptu búi þegar í stað. Ef L vildi eigi una því, bar honum þegar að bera fram mótmæli sín og krefjast sérstaks úrskurðar CKLIV Efnisskrá Bls. um atriðið, sem kæra mátti til Hæstaréttar. Með hliðsjón af þessu var eigi talið, að skiptaráðandi geti eftir að S hafði setið í óskiptu búi í tvö ár, breytt fyrri ákvörðun sinni, vegna þess að ekki hafi verið farið rétt að við könnun lagaskilyrða til að verða við beiðni um búsetuleyfi. Með hliðsjón af þessu var synjað kröfu L, um að bú hjónanna yrði tekið til opinberra skipta ..........0.0.0.000..00.. 992 Hjónin O og S fengu leyfi til skilnaðar að borði og sæng 14. júlí 1977 og var samkomulag um skilnaðarskilmála bar með eignaskipti. Hinn 21. febrúar 1979 fór eiginkonan fram á lögskilnaðarleyfi. Kvað hún samkomulag um skiptakjör og þau óbreytt frá áður gerðu samkomulagi. Síðar undir rekstri málsins krafðist hún þess, að félagsbú hjónanna, er hún taldi vera, yrði tekið til skipta af skipta- rétti. Talið, að samkomulag um skilnaðarkjör megi ógilda með dómi, en frestur sem málsaðiljar hafi til málshöfðun- ar sé eitt ár frá fullnaðardómi eða útgáfu leyfisbréfs, en slíkt ógildingarmál verði að höfða fyrir bæjarþingi eða aukadómþingi. Var því synjað að taka búið til skipta fyrir skiptarétti ..................0..00..0 1451 H og Þ höfðu búið saman um nokkurt skeið. Þau voru eigi gift. Á árinu 1980 slitu þau samvistum og krafðist H þá þess, að bú þeirra yrði tekið til opinberra skipta. Því var synjað enda var eigi talið að 90. gr. skiptalaga ætti hér við 1489 Í máli einu var deilt um gildi gernings eins, hvort hann væri lifsgjöf eða dánargjöf. Skiptaráðanda var eigi stefnt fyrir Hæstarétti vegna dánarbúsins og var málinu því vísað frá Hæstarétti „..................0202 0. 1560 J var úrskurðaður gjaldþrota að kröfu K hinn 3. maí 1976. Nokkru síðar voru eignir þrotamanns skrifaðar upp og fundust nokkrar eignir, Málið var síðan tekið fyrir í skiptarétti haustið 1976. Síðan var ekkert gert í málinu. Á árinu 1979 var málið tekið fyrir og gjaldþroti lýsti því yfir að hann væri eignalaus. Enn var málið tekið fyrir 10. september 1980 og var þá hvorki mættur þrotamaður, skiptabeiðandi né þeir, er kröfum höfðu lýst og þeim ekkert verið tilkynnt um fyrirtöku málsins. Var þá ákveðið að í búinu væru engar eignir og skiptum væri því lokið. Innköllun skuldheimtumönnum var ekki gefin út. Skipta- meðferð tók langan tíma og mikil óvissa var um eignir þrotamanns. Skiptaráðanda bar að boða til skiptafundar og kveðja til skiptabeiðanda og aðra kröfuhafa, áður en hann lyki skiptum. Þar sem þessa var ekki gætt, var hin kærða ákvörðun skiptaráðanda felld úr gildi og lagt fyrir hann að halda áfram búskiptum og ljúka þeim lögum sam- Efnisskrá CXLV Skírlífisbrot. TRL fór ásamt öðrum manni á dansleik austur í sveitir, Buðu þeir með sér tveimur stúlkum, og var önnur H, átján vetra. Neytti TRL nokkurs áfengis í ferðinni, Er hann kom heim til sín bauð hann H í herbergi sitt og hafði þar við hana samfarir að óvilja hennar. Var TRL dæmd refsing vegna þessa og til að greiða H bætur ..............0.0...00000.. 89 Skjalafals. J viðurkenndi fyrir rannsóknarlögreglu og síðar fyrir saka- dómi, að hann hefði falsað áritun á orlofsávísun hinn 9. febrúar 1976. Eftir uppsögu héraðsdóms kom hann fyrir rannsóknarlögreglu og sakadóm og neitaði þá algjörlega öllum sakargiftum. Kvað hann upphaflegu skýrslu sína ekki hafa verið gefna af frjálsum og fúsum vilja. Hafi hann verið handtekinn að morgni þess dags og settur í fangaklefa og ekki þorað annað en skýra frá eins og lög- reglumenn vildu. Af hendi ákæruvalds var krafist sýknu. Var sýknukrafan tekin til greina ............020.0......... 33 SMC og E fölsuðu fimm ávísanir, er þau notuðu til greiðslu verðmæta. Var þetta talið varða við 1. mgr. 155. gr. alm. hæl. ..........22. 0200. 89 E sveik fé út úr Pósti og síma. Til greiðslu á póstávísun fékk E ávísun útgefna á banka og framseldi hana með fölsku nafni. Var þetta talið varða við 157. gr. alm. hgl. ........ 89 Maður einn viðurkenndi að hafa falsað nöfn manna á víxla. Var atferli hans talið varða við 155. gr. hgl. Var honum dæmd refsing, fangelsi 8 mánuði ..............0..0....... 909 Maður einn hafði stolið orlofsávísun, B falsaði framsal á hana og tók þátt í að leysa hana út. Var honum dæmt vegna þessa 6 mánaða fangelsi, en hann hafði sætt dómum eftir að hann framdi brot þetta ..........0..000.. 0. 000. 1642 J náði í tékkhefti manns. Gaf út tékka og falsaði á nafn- ritun. Greiddi hann með tékkanum vörur, er hann keypti. Var hann dæmdur sekur um skjalafals, fangelsi í 4 mánuði 1791 B var ákærður fyrir að hafa falsað nafnritanr undir umsóknir um gjaldeyri. Talið, að B hefði ritað á 3 umsóknir nafn tengdamóður sinnar. Í upphafi kvaðst hún eigi minnast þess að hafa gefið B umboð til að rita undir skjölin, en síðar lýsti hún því yfir að hún hefði heimilað B að sækja um umræddan gjaldeyri. Var B því sýknaður af þessu atriði. Sama gilti um umsókn, er mágur B var talinn hafa undirritað. Undir eina gjaldeyrisumsókn var vélritað nafn CXLVI Efnisskrá Bls. 1. I kannaðist ekki við þetta og B viðurkenndi ekki að hafa vélritað nafnið. Var því sýknað af þeim ákærulið. Hins vegar var nafn Í undir þremur öðrum gjaldeyrisumsókn- um en hún neitaði að hafa veitt B heimild til að rita undir. Var talið, að B hefði falsað þessar undirskriftir og dæmd refsing vegna þessa. B hafði viðskipti við verslun eina og hafði vélritað gjaldeyrisumsóknir vegna hennar. Ekki var sannað, að hann hefði gert það með fullri heimild, og var honum dæmd refsing vegna þessa ......0.2.000000.0.0.0.. 1831 N falsaði víxil og seldi hann ásamt öðrum manni, sem einnig falsaði á hann nafn. N hafði eftir að dómur gekk stund- að vinnu og kvænst. Var honum dæmd refsing, 5 mánaða fangelsi, skilorðsbundin í 3 ár .........00.0000 00.00.0000. 1892 Skuldabréf. Í sambandi við húsakaup gaf G út fjögur veðskuldabréf með veði í íbúð, er hann keypti og voru bréfin gefin út til hand- hafa. Gjalddagi var 1. mars. Hinn 29. mars 1978 skrifaði lögmaður skuldabréfseiganda, að eigi hefði verið greitt af bréfunum og væru þau öll í gjalddaga fallin, en tvö hefðu verið til innheimtu í Búnaðarbankanum og tvö í Lands- bankanum. G greiddi þegar í stað venjulegar afborganir og vexti en neitaði því að bréfin væru öll gjaldfallin. Kvaðst hann aldrei hafa fengið neitt að vita um greiðslustað og því ekki getað innt greiðslur af hendi, fyrr en handhafi hafi tilkynnt hvar hann væri og hver hann væri og óskað greiðslu. Talið, að þar sem veðskuldabréfið væri handhafa- bréf ætti að vitja greiðslu afborgana og vaxta til G. Sam- kvæmt alþekktri venju gat bréfseigandi þó með hæfileg- um fyrirvara mælt fyrir um það, að skuldari innti greiðsl- urnar af hendi í þeim bönkum, sem hann hefði falið skulda- bréfin til varðveislu og innheimtu. Þar sem ósannað var, að skuldabréfaeigandi hafði tilkynnt G hverjum hann hafði falið skuldabréfin til varðveislu og innheimtu, var eigi talið, að þau öll væru í gjalddaga fallin og því synjað upp- boðs. Sératkvæði .............0....2..000 1974 Skuldamál. Með samningi 28. maí 1973 tók B að sér að smíða fiskibát fyrir Þ. Verð var ákveðið miðað við verðlag á samningsdegi, en fyrirvari gerður um verðhækkun á kostnaði á smíðatíma bátsins. Á árinu 1975 afsalaði Þ öðrum manni smíðasamn- inginn, og óskaði eftir því, að B gæfi út skipasmíðaskirteini á nafn kaupanda. Var það gert hinn 29. júlí 1975. B krafði Þ um greiðslu eftirstöðva smíðakostnaðarins og voru mikl- Efnisskrá CKLVII Bls. ar deilur um ýmsa hluti, er settir höfðu verið í bátinn, en eigi voru fram teknar í samningnum. Talið, að B gæti krafið Þ um verð bátsins og voru gerð upp viðskifti þeirra eftir því sem reikningar lágu fyrir ..............0........ 1396 Vörubifreiðastjórinn M hafði tekið út möl hjá malarfyrirtæk- inu S. Eigi gat M þess, að hann sækti möl þessa fyrir annan mann. Þar sem hann gat eigi sannað, að hann hefði tekið út vörur þessar í umboði verktaka byggingar þeirrar, er hann vann við, var hann dæmdur til að greiða fé þetta 1968 Stefna. Staðlar. S, verktakafyrirtæki á sviði byggingariðnaðar gerði tilboð í húsbyggingu, Einn þáttur húsbyggingarinnar voru raf- lagnir og rafbúnaður. S leitaði til J og gerði hann tilboð í rafvinnuþátt verksins. Tilboði S í bygginguna var tekið. Nokkru síðar hringdi S til J og sagði honum, að tilboð hans væri of hátt og myndi annar rafverktaki annast þennan verkþátt og varð það. J taldi, að S hefði verið skylt að taka tilboði hans og óheimilt að fela öðrum manni verkið. Krafðist hann skaðabóta vegna samningsrofa. Fram kom, að verkið hafði verið boðið út í samræmi við ÍST 30. Þar segir, að ef að bjóðandi hafi fengið tilboð frá undirverk- taka í hluta verks, sem boðið hafi verið út og bjóðandinn noti þetta tilboð sem hluta tilboðs síns til verkkaupa, þá teljist verksamningur gerður milli bjóðanda og undirverk- taka þess efnis, sem var í tilboði undirverktaka, að því til- skyldu að tilboði bjóðanda verði tekið. Talið, að málsaðiljar væru bundnir af ákvæðum ÍST 30. Talið sannað, að S hefði notað tilboðsfjárhæð J í raflagnir o. fl., sem þátt í heildarboði sínu í verkið, enda voru sömu tölur að finna í tilboði S og voru í tilboði J að því er rafvinnuna varðaði. Samkvæmt því var talið, að bindandi samningur hefði komist á milli málsaðilja um þennan verkþátt. S gæti ekki hlaupið frá þeim samningi án bóta og var hann því dæmad- ur til að greiða J hæfilegar bætur. Sératkvæði ............ 1008 Stjórnarskrá. Talið, að ákvæði laga um skyldusparnað og skattauka brytu ekki í bága við ákvæði stjórnarskrárinnar .............. 1732 Stjórnsýsla. Á fundi verðlagsnefndar 30. feb. 1978 var samþykkt að beita svonefndri 30% reglu við breytingu verslunarálagningar CKLVIII Efnisskrá Bls. vegna gengisfellingar. Í samræmi við það gaf verðlags- stjóri út tilkynningu 21. feb. 1978 um leyfilega hámarks- álagningu á einstakar vörutegundir. Þrjú samtök kaup- manna höfðuðu mál á hendur verðlagsnefnd og kröfðust þess að samþykktin frá 20. feb. 1978 yrði felld úr gildi. Í málinu var ekki krafist dómsúrlausnar um tiltekið á- greiningsefni, sem sprottið væri af hinni almennu ákvörðun verðlagsyfirvalda, heldur leitað álits dómstóla á því, hvort aðferðin við töku eða birtingu ákvarðana þessara, en þær varða ótiltekinn fjölda manna, hafi verið með þeim hætti að eftir þeim beri að fara, eða hvort meta eigi þær ógildar. Þá hafði eftir að málið var höfðað, verið með lögum mælt fyrir, að nýjar álagningarreglur leystu af hólmi hinar eldri. Var því talið, sbr. og ákvæði 67. gr. laga nr. 89/1936, að sakarefnið væri þannig vaxið að ómerkja bæri hinn áfrýj- aða dóm og vísa málinu frá héraðsdómi. Sératkvæði ...... 2 Í S-hólmi var dráttarbraut eign hreppsins. Ýmis fyrirtæki höfðu þar um áraskeið rekið skipaviðgerðir. Á árinu 1966 keypti K eignir skipasmíðastöðvar þeirrar, er þar var rekin og rak síðan skipasmíðastöð fyrir eigin reikning. Drátt- arbrautina notaði K eitthvað en önnur fyrirtæki höfðu hana aðallega til afnota. Árið 1971 gerði síðan S-hólmur og S með sér leigusamning, þar sem dráttarbrautirnar voru leigðar til nokkuð langs tíma og var sá samningur sam- þykktur af samgönguráðuneyti 16. júní 1971. K krafðist þess, að samningi þessum yrði rift, þar sem hann taldi óheimilt að leigja dráttarbrautina með þeim hætti sem gert hefði verið. Þá taldi K, að samþykkt hreppsnefndar S- hólms 15. des. 1970 um leigu á dráttarbrautinni væri ógild, þar sem sumir hreppsnefndarmanna hafi átt hluti í fyrir- tæki því er leigja skyldi. Kröfur K voru ekki teknar til greina, þar sem talið var að hreppsnefndin hefði út af fyrir sig heimild til að leigja dráttarbrautina og hlutafjáreign flestra hreppsnefndarmenna hefði eigi skipt neinu máli í þessu sambandi, en þeir tveir hreppsnefndarmenn, sem áttu verulegan hluta í fyrirtækinu, er dráttarbrautina tók á leigu, viku af fundi er þessi mál voru til umræðu. Var því ekki talið, að K gæti rift fyrrgreindum samningi. Sér- atkvæði .............000.0.0 sn 745 F-hreppur óskaði eftir að taka land eignarnámi. Skv. skipu- lagslögum ritaði hreppurinn félagsmálaráðuneytinu og bað um heimild til eignarnáms. Veitti ráðuneytið eignar- námsheimildina og var málið síðan tekið til meðferðar hjá matsnefnd eignarnámsbóta skv. lögum um eignarnám. Eignarnámsþoli krafðist ógildingar eignarnámsins. Hrepp- Efnisskrá CKLIX urinn hafði beðið um leyfi félagsmálaráðuneytis til eign- arnáms án þess að hafa skýrt eignarnámsþola frá því, að hann hyggðist leita heimildar til eignarnáms á landinu. Skipulagsstjórn ríkisins, sem fjallaði um erindi hrepps- nefndarinnar að tilhlutan félagsmálaráðuneytis, gaf eign- arnámsþola ekki kost á að gera grein fyrir viðhorfi sínu. Talið, að þar sem erindi hreppsins hefði varðað eignar- námsbola miklu fjárhagslega, þá hefði félagsmálaráðherra borið að veita eignarnámsþola færi á að skýra viðhorf sitt til málaleitunar þessarar, áður en málið var ráðið til lykta. Þar sem ráðuneytið gætti ekki þessa var talið, að samþykki félagsmálaráðherrans væri ógilt svo og ákvarðanir mats- nefndar eignarnámsbóta, enda styddust þær ekki við gilda eignarnámsheimild ................0000 0... Söluskattur. Sjá skattar. Sönnunargögn. E flutti lík manns, er drepinn hafði verið. Var hún sýknuð af ákæru gegn broti á 2. mgr, 112. gr. alm. hgl. með hliðsjón af ákvæðum 3. mgr. sömu greinar, bar sem hún aðstoðaði hér sambýlismann sinn ................... 0... 0 Tekjuskattur. Sjá skattar. Tékkasvik. Manni dæmd refsing fyrir tékkasvik í sambandi við dóm fyrir önnur brot .........0.....000n nr „89, Tilraun. V, sem sekur var fundinn um marga þjófnaði, gerði tilraun til að brjótast inn í hús og var dæmd refsing með hliðsjón af því ......0.....02.00 0 Togveiðar. Sjá fiskveiðar. Tollar. Í ársbyrjun 1975 flutti B inn til landsins steypumót. B sendi inn aðflutningsskýrslu og var varan þar færð undir ákveð- ið tollskrárnúmer og ekki talin tollskyld. Fékk B vöruna afhenta. Snemma árs 1976, er þetta hafði verið athugað nánar, krafði tollstjóri tolls fyrir vöru þessa, þar sem hann taldi hana hafa verið rangflokkaða. Fjármálaráðu- neytið úrskurðið að vara þessi félli undir tollskrárnúmer, þar sem toll skyldi greiða. Tollstjórinn krafðist þá upp- Bls. 1763 89 883 1491 CL Efnisskrá Bls. boðs á hinni umræddu vöru. Talið að leggja yrði úrskurð fjármálaráðuneytisins til grundvallar, enda ósannað að við úrlausn málsins hefði fjármálaráðuneytið beitt röngum aðferðum eða mat þess eigi verið efnislegt. Var því dæmt að uppboð skyldi fram fara .........000%00 0000... nn. 698 Tómlæti. Traustnám. Umboð. Umferðarlög. Sjá bifreiðir. Umferðarréttur. Uppboð. Í ársbyrjun 1975 flutti B inn til landsins steypumót. B sendi inn aðflutningsskýrslu og var varan þar færð undir ákveð- ið tollskrárnúmer og ekki talin tollskyld. Fékk B vöruna afhenta án tollgreiðslu. Snemma árs 1976, er þetta hafði verið athugað nánar, krafði tollstjóri tolls fyrir vöru þessa, þar sem hann taldi hana hafa verið rangflokkaða. Fjár- málráðuneyti úrskurðaði að vara þessi félli undir toll- skrárnúmer, þar sem toll skyldi greiða. Tollstjórinn krafð- ist uppboðs á hinni umræðdu vöru. Talið að leggja yrði úrskurð fjármálaráðuneytisins til grundvallar, enda ósann- að, að við úrlausn málsins hefði fjármálaráðuneytið beitt röngum aðferðum eða mat þess hefði eigi verið efnislegt. Var því dæmt að uppboð skyldi fram fara ................ 698 Tvö nauðungaruppboð fóru fram á bátnum HL. Hið fyrra 23. júlí 1974, en hið síðara 15. júní 1975. Á því uppboði varð H hæstbjóðandi. Hinn 23. júlí 1975 ritaði uppboðshaldari tryggingarfélögunum S og V bréf og óskaði upplýsinga um kröfur þeirra til greiðslna af uppboðsandvirði. Bæði vá- tryggingarfélögin svöruðu þessum bréfum og lýstu því yfir, að kröfur þær, sem þau ættu með sjóveði í HL, myndu þau millifæra og skuldajafna við tjónbætur, er þau ættu að greiða eigendum bátsins, og myndu því ekki krefjast greiðslna af uppboðsandvirði. Bréf þessi voru lögð fram í uppboðsrétti 11. júlí 1975 þegar boð H var samþykkt og H greiddi uppboðsandvirði að hluta. Bréf þessi verða ekki skilin á annan veg en þann, að í þeim felist yfirlýsing þessara aðilja um, að þeir afsali sér rétti til greiðslna af uppboðsandvirði bátsins. Voru aðrir aðiljar uppboðsmáls- Efnisskrá CLI Bls. ins við þetta bundnir, þar á meðal hæstbjóðandi H svo og veðhafar ..............eesssss rs 1168 Eigandi veðskuldabréfs Þ krafðist uppboðs á fasteign einni samkv. veðskuldabréfinu. Beindist uppboðið að útgefanda veðskuldabréfsins. Fram kom, að nafngreindur maður hafði keypt fasteign þessa, áður en uppboðs var beiðst og var afsalið þinglýst. Þar sem veðskuldabréfseigandinn gekk að hinni veðsettu eign til lúkningar veðskuldinni bar honum að beina uppboðslögsókninni að þinglýstum eiganda hennar. Þar sem þetta var eigi gert, var hinn áfrýjaði uppboðsúrskurður ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og uppkvaðningar úrskurð- ar af NÝJU ............22.00000 0 1811 Í sambandi við húsakaup gaf G út fjögur veðskuldabréf með veði í íbúð, er hann keypti, og voru bréfin gefin út til hand- hafa. Gjalddagi var 1. mars. Hinn 29. mars 1978 skrifaði lögmaður skuldabréfseiganda að eigi hefði verið greitt af bréfunum og væru þau öll í gjalddaga fallin, en tvö hefðu verið til innheimtu í Búnaðarbankanum og tvö í Lands- bankanum. G greiddi þegar í stað venjulegar afborganir og vexti, en neitaði því, að bréfin væru öll gjaldfallin. Kvaðst hann aldrei hafa fengið neitt að vita um greiðslu- stað og því ekki getað innt in greiðslur af hendi, fyrr en handhafi hafi tilkynnt hvar hann væri og hver hann væri og óskað greiðslu. Talið, að þar sem veðskuldabréfið væri handhafabréf ætti að vitja greiðslu afborgana og vaxta til G. Samkvæmt alþekktri venju gat bréfseigandi þó með hæfilegum fyrirvara mælt fyrir um það, að skuldari innti greiðslurnar af hendi í þeim bönkum, sem hann hefði falið skuldabréfin til varðveislu og innheimtu. Þar sem ósannað var, að skuldabréfseigandi hafði tilkynnt G hverjum hann hafði falið skuldabréfin til varðveislu og innheimtu, var eigi talið, að þau væru öll í gjalddaga fallin og því synjað upp- boðs. Sératkvæði ..............02020000. 0. 1974 Upptaka eigna. Hassefni, er smygað hafði verið hingað til lands gert upptækt 89 Afli og veiðarfæri báts, sem tekinn var að ólöglegum fisk- veiðum gerður upptækur ...........2000.000 0000... 976 Úrskurðir, Mál fellt niður með úrskurði .............0....0... 0... 00... 31, 32 Í máli einu, er erlendur aðili hafði áfrýjað, krafðist stefndi þess að sett yrði trygging fyrir málskostnaði fyrir Hæstarétti og vísaði til ákvæða 1. mgr. 183. gr. nr. 80/1936. Talið, að CLII Efnisskrá þar sem samningur frá 17. júlí 1905 um einkamálaréttar- farsákvæði væri í gildi milli Íslands og heimilisríkis hins erlenda manns, yrði slík krafa eigi tekin til greina ...... Útburður. H hafði ábúð á jörð einni, er hann flutti á vorið 1975. Hinn 31. maí 1979 óskuðu jarðareigendur eftir því, að hann yrði borinn út af jörðinni og ákvað fógetarétturinn að út- burðurinn skyldi fram fara. H flutti af jörðinni síðla sum- ars 1979. Talið, að H hefði ekki lengur lögmæta hagsmuni af því, að kveðið yrði á um réttmæti hins áfrýjaða úrskurð- ar að því er varðaði framgang hinnar fyrirhuguðu útburð- argerðar. Var málinu vísað frá Hæstarétti. Sératkvæði .. Útsvör, Sjá skattar. Varnarþing. Í staðfestingu stjórnarráðs á leigusamningi um dráttarbraut í S-hólmi var sett það ákvæði að kæmi til málaferla skyldi varnarþing vera í Reykjavík. Var á því byggt, að þetta ákvæði hefði orðið hluti samningsins og mætti því reka mál um hann fyrir bæjarþingi Reykjavíkur .............. H átti sumarbústað í Grímsneshreppi. Grímsneshreppur krafð- ist lögtaks fyrir fasteignaskatti og var það mál rekið fyrir fógetarétti Reykjavíkur, en þar átti H lögheimili. Gríms- neshreppur krafðist lögtaks samkv. heimild í 3. gr. laga nr. 8/1972, en þeim fasteignaskatti fylgir lögveð í viðkom- andi fasteign. Samkvæmt því og með hliðsjón af grund- vallarreglum 78. gr. laga nr. 85/1936 gat lögtaksgerðin ekki farið fram nema á varnarþingi fasteignarinnar. Bar því að byrja málið í Árnessýslu. Var því synjað lögtaks ........ Útivist. 1. Fyrir Hæstarétti: Áfrýjandi sækir ekki þing. Útivistarðómur 1, 1, 17, 17, 698, 948, 948, 949, 949, 950, 950, 1544, 1544, 1725, 1725, 1726, 1726, 1898, 2. Í héraði: Stefndi sækir ekki þing ............0..0.0200 000... nn. Vanheimild. Vanreifun. Varnarsamningur við Bandaríki Norður-Ameríku. Bls. 1224 1702 745 1809 1898 Efnisskrá CLIII Bls. Vátryggingar. Hinn 19. janúar 1973 ók J bifreið á olíudælu O. O krafði öku- mann, eiganda bifreiðarinnar og vátryggingarfélag hans A um bætur. Í héraði var þessum aðiljum dæmt að greiða óskipt bætur. Á áfrýjaði málinu og krafðist sýknu, þar sem iðgjald af vátryggingu bifreiðarinnar hafði ekki verið greitt. Fram kom, að gjalddagi iðgjaldsins var 1. mars 1974 og var því ekki andmælt, að A hefði krafið eiganda bifreið- arinnar um greiðslu þess er það féll í gjalddaga. Sam- kvæmt 15, gr. laga 20/1954 fellur vátryggingarsamningur- inn úr gildi uppsagnarlaust að þrem mánuðum liðnum frá því að iðgjalds var krafist, ef það er þá ógreitt og vátrygg- ingarfélagið ekki byrjað lögsókn til innheimtu bess. Þessi frestur var löngu liðinn, þegar A sendi eiganda bifreiðar- innar greiðslukröfu 20. nóvember 1974 og setti honum loka- frest til greiðslu hinn 10. desember s. á. A tilkynnti lög- reglustjóranum í Reykjavík um að vátryggingin væri úr gildi og verður við það að miða, að bifreiðin hafi verið óvátryggð er óhapp það varð, sem um var deilt. Samkvæmt þessu var A sýknaður af kröfum O ......0000000 0000... 713 Með samningi 22. júní 1972 tók vátryggingarfélag A að sér vá- tryggingu flugvélar fyrir þá Ó og J, sem voru þá einir eigendur hennar. Vátryggingarsamningur þessi var síðan framlengdur til eins árs í senn og skyldi síðast gilda til 22. júní 1974. Hinn 26. mars 1974 gerðu þeir Ó og J kaup- samning við fjóra menn. Samkvæmt samningnum skyldu þeir vera eigendur flugvélarinnar að jöfnu eða að 1/6 hluta hver. Nokkur hluti kaupverðs var greiddur en ekki var gert afsal og engin opinber skráning fór fram vegna þessara viðskipta. Fram kom, að þeir Ó og J höfðu rætt við fyrir- svarsmenn Á um eigendaskiptin og Á ekkert haft við þau að athuga. Hinn 2. júní 1974 fórst flugvélin og með henni flugmaðurinn, sem var einn af hinum nýju eigendum, svo og farþegar. Þeir Ó og J kröfðu A um húftryggingu flug- vélarinnar allrar. Flugmaðurinn hafði réttindi til að fljúga flugvél þessari og ekkert hafði það fram komið er firrti þá Ó og J að fá greidda húftrygginguna. Hins vegar voru þeir einungis eigendur að fugvélinni að 1/3 hluta og áttu því aðeins rétt til þriðjungs vátryggingarfjárins, sbr. 39. gr. laga nr. 20/1954. Ekki höfðu þeir fengið framsal annarra eigenda á kröfum, er þeir kynnu að eiga á hendur A. Var því A dæmt til að greiða þeim Ó og J 1/3 hluta vátrygg- ingarfjárins. Sératkvæði ...............2.2.200 20... 78 Hinn 10. mars 1967 brann hús 1, brunatryggt hjá H. Fljótlega eftir brunann lét H dómkveðja menn til að meta brunatjón CLIV Efnisskrá Bls. og töldu þeir að tjónið næmi 18.996.000 krónum. H vildi eigi sætta sig við það og krafðist yfirmats og mátu yfirmats- menn brunatjónið á 13.100.000 krónur. All löngu síðar er viðgerð var lokið lét I framkvæma nýtt mat og var talið að viðgerðarkostnaður, sem hér skipti máli, næmi 18.485.414 krónum. H greiddi bætur samkvæmt yfirmatsgerðinni en í máli þessu krafði I um vátryggingarbætur samkvæmt undirmatsgerðinni. Mál þessi velktust fyrir dómstólum og höfðaði I mál upphaflega byggt á hinu sérstaka mati. Mál- um þessum var vísað frá héraðsdómi. Í máli því, er nú var til úrlausnar, var byggt á fyrrgreindu undirmati. Talið, að það væri of seint fyrir I að hafa fyrst í þessu máli uppi kröfur um brunabætur samkv. undirmatsgerðinni og væri því eigi unnt að taka til greina kröfur á bví reistar. Var því H sýknað af kröfum T .............0.0. 000 00 enn 787 Þ flugmaður tók á leigu flugvél hjá K. Hafði hann hana á Selfossi og flaug um sveitir austur þar. Dag einn lenti hann á túni á bæ einum. Túnið var það slétt og stórt, að það var af þeim sökum hæft sem flugvöllur. Er hann hugðist fljúga á brott, fór flugvélin á loft, en féll niður aftur og eyðilagðist. Fram kom, að Þ sótti flugvélaelds- neyti sitt til Reykjavíkur. Flutti hann það á litlum geymi til Selfoss og lét það standa þar í geyminum. Ekki síaði hann bensínið áður en það var látið á geyma flugvélarinn- ar. Eftirlitsmenn með flugslysum töldu, að ástæðan til þess að flugvélin féll niður hefði verið sú, að óhreinindi hefðu borist í eldsneytisleiðslur. K hafði húftryggt vélina hjá A. K krafði nú A um vátryggingarféð, en A synjaði um greiðslu. Taldi A, að flugvöllur sá, sem notaður hefði verið óhæfur og auk þess hefði sú framkoma flugmannsins að sía eigi eldsneyti á vélina verið algjörlega óforsvaranleg. Flugvélin hafði lofthæfisskírteini og var í fullkomnu lagi er hún fóst. Talið sannað, að flugóhappið hafi hlotist af afltapi hreyfils vélarinnar vegna óhreininda í eldsneyti, en þau óhreinindi mætti rekja til þess, að eigi hafi verið hirt um að sía það. Þrátt fyrir þetta var eigi talið, að ákvæði 51. gr. laga nr. 20/1954 stæðu því í vegi, að K gæti krafið um greiðslu. Var ennfremur á það bent, að K sem var vá- tryggingartaki og vátryggður samkvæmt vátryggingar- samningnum átti engan hlut að hinni gáleysislegu meðferð flugmannsins á geymslu eldsneytis og áfyllingu þess á flug- vélina. Var A því gert að greiða K vátryggingarfjárhæðina 1329 Vátryggingarfélagið S seldi G ábyrgðartryggingu fyrir bifreið eina 27. júlí 1975 og skyldi tryggingin gilda til næsta árlegs gjalddaga 1. mars 1976. G seldi J bifreiðina um haustið Efnisskrá CLV Bls. 1975 og var hún skráð á nafn J hinn 4. september þ. á. Bifreiðin lenti í árekstri við aðra bifreið 18. október 1975. Urðu nokkrar skemmdir á bifreiðinni. S neitað að greiða og bar fyrir sig ákvæði tryggingarskilmála, þar sem sagði að tilkynna skyldi félaginu án tafar ef bifreið væri af- skráð eða seld og, að vátryggingin gilti ekki fyrir nýjan eiganda nema að fengnu samþykki S. Talið, að ákvæði þetta losaði S ekki undan greiðsluskyldu þegar litið væri til ákvæða umferðarlaganna og reglugerðar 88/1929. Var því S dæmt að greiða vátryggingarbætur skv. ábyrgðar- tryggingu þessari. Í málinu var hins vegar ekki úr því skorið hver bæri hallann af þeim mistökum að bifreiðin var umskráð, án þess að kannað væri hvort tryggingin væri Í lagi ...........000. 0... snar 1754 Veðréttindi. Í víxilmáli einu var jafnhliða stefnt til viðurkenningar á veð- rétti í fasteign, er aðrir áttu en víxilskuldarar. Vísaði hér- aðsdómari þeim málsþætti frá héraðsdómi. Talið, að sókn- araðilja væri ekki heimilt að sækja veðeigendur skv. á- kvæðum 17. kafla laga nr. 85/1936 til að fá þá dóm um veðrétt skv. tryggingarbréfunum og að veðeigendur gætu haft uppi allar þær varnir er komast mættu að í einka- málum almennt. Þessir aðiljar kröfðust ekki frávísunar Í héraði og engir þeir gallar voru á málatilbúnaði að vísa bæri málinu sjálfkrafa frá héraðsdómi. Eigi er lögskylt að leggja kröfu sem þessa til sátta fyrir sáttamenn sbr. 5. tl. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 85/1936 sbr. 1. gr. laga nr. 46/1950. Var því frávísunardómurinn felldur úr gildi og málinu vísað heim í hérað til meðferðar og dómsálagningar af NÝJU 2... 951 Veðskuldabréf. Sjá skuldabréf. Vegir. Á árunum 1970—-1972 var framkvæmd lagning hraðbrautar í Kjósarsýslu, Í sambandi við það þurfti að meta lönd er tekin voru eignarnámi undir veginn og bætur fyrir jarð- rask og átroðning. Þá var um að ræða verðmæti malar- efnis er féll til eignarnámsþola og land undir eldri vegi. Yfirmatsmenn töldu að undirbúningur og lagning hinnar nýju hraðbrautar hefði ekki aðeins áhrif á hækkun land- verðs hjá eignarnámsþola, heldur að öllu verulegu leyti í svipuðum mæli á lönd þarna í nágrenninu. Var það álit yfirmatsmannanna að samkvæmt almennum reglum bæri CLVI Efnisskrá Bls. aðeins að meta til frádráttar bótum þann hagnað sem eignarnámsþola hlotnist einum vegna eignarnáms. Mátu þeir á tvennan hátt. Annars vegar töldu þeir, að ef miðað væri við að hugsanleg almenn verðhækkun vegna fram- kvæmdanna komi til frádráttar bótum, þá væri hagnaður eignarnámsþola meiri en verðmæti landspildðunnar sem undir veginn fór. Ef aðeins sé kannað hvaða sérstakan hagsauka framkvæmdir hafi fyrir eignarnámsþola einan töldu þeir rétt að greiða bætur. Talið, að sá háttur í yfir- matsgerð um valkvæði niðurstöðu væri óvenjulegur en yfirmatsgerðin væri þó þannig úr garði gerð, að unnt væri að leggja dóm á málsefni. Samkvæmt 61. gr. vegalaga nr. 23/1970 skal við ákvörðun bóta taka sérstakt tillit til þess, sem ætla má að land hækki í verði við vegagerðina. Svip- uð ákvæði hafa verið í vegalögum frá 1907. Í 10. gr. laga nr, 61/1917 segir, að matsverð eigna skuli miða við það gangverð, er eign muni hafa í kaupum og sölum. Sé um hluta fasteignar að ræða skal frá matsbótum draga það sem eignin hefur vegna eignarnámsins stigið í verði um- fram aðrar eignir. Ákvæði 61. gr. vegalaga er að stofni til eldri en 10. gr. laga nr. 61/1917, en það er sérlaga- ákvæði en hið síðara ákvæði almennra eignarnámslaga. Í vegalögum er ekki greint á milli almenns og sérstaks hagnaðar. Lagarök þóttu standa til þess að skýra 61. gr. vegalaga með hliðsjón af meginreglum 10. gr. laga nr. 61/1917 og almennum jafnræðisreglum á þá lund, að til frádráttar eignarnámsbótum skuli, ef því er að skipta koma það sem land hefur við eignarnámið stigið í verði umfram aðrar eignir. Með hliðsjón af þessari lagaskýringu var dæmt að eignarnámsbola bæru bætur fyrir vegar- stæðið, er hann lét af hendi. Eignarnámsþoli var talinn eiga rétt á bótum fyrir malarefni er tekið var, bætur fyrir vegarstæðið er hann lét af hendi, svo og bætur fyrir tíma- bundin afnot lands, átroðning og óþægindi. Til frádráttar bótum samkvæmt framangreindu skyldi hins vegar draga verðmæti gamla vegarstæðisins, er nú félli til landeiganda og malarefnis í því ..............20.0..0 0000. 920 Veiðiréttindi. Venjuréttur. Verðlagsmál. Á fundi verðlagsnefndar 20. feb. 1978 var samþykkt að beita svonefndri 30% reglu við breytingu verslunarálagningar Efnisskrá CLVII Bls. vegna gengisfellingar. Í samræmi við það gaf verðlags- stjóri út tilkynningu 21. feb. 1978 um leyfilega hámarks- álagningu á einstakar vörutegundir. Þrjú samtök kaup- manna höfðuðu mál á hendur verðlagsnefnd og kröfðust þess, að samþykktin frá 20. feb. 1978 um verslunarálagn- ingu yrði felld úr gildi. Í málinu var ekki krafist dóms- úrlausnar um tiltekið ágreiningsefni, sem sprottið væri af hinni almennu ákvörðun verðlagsyfirvalda, heldur leitað álits dómstóla um það, hvort aðferðin við töku eða birt- ingu ákvarðana þessara, en þær varða ótiltekinn fjölda manna, hefði verið með þeim hætti að eftir þeim beri að fara eða hvort meta eigi þær ógildar, Þá hafði eftir að málið var höfðað „verið með lögum mælt fyrir um nýjar álagningarreglur, er leystu af hólmi hinar eldri. Var því talið, sbr. og ákvæði 67. gr. laga nr. 89/1936, að sakarefnið væri þannig vaxið, að ómerkja bæri hinn áfrýjaða dóm og vísa málinu frá héraðsdómi. Sératkvæði .................. 2 Stjórnarnefnd Landssambands íslenskra rafverktaka svo og framkvæmdastjóri landssambandsins voru ákærðir fyrir að hafa gefið út taxta um útselda tímavinnu rafvirkja, sem var hærri en heimilt var samkvæmt ákvörðun verð- lagsnefndar, er staðfest hafði verið af ríkisstjórninni, Eins og ákæruefnið var markað í ákæruskjali voru allir ákærðu taldir aðalmenn að brotinu en eigi hlutdeildarmenn í atferli þeirra manna „er kynnu að hafa notað þá taxta, sem ákærðu voru sakaðir um að hafa staðið að. Fram kom að umræddur taxti rafvirkjaverktakanna var gefinn út 8. júlí 1977. Verðlagsskrifstofan bjó eigi út sína taxta fyrr en með tilkynningu 20. júlí 1977, sem birtust 29. s. m. Talið að út- gáfa taxtanna væri eigi brot á lögum nr. 54/1960 né lögum nr. 13/1975. Þá varðaði það eigi við þessi refsiákvæði, að taxtinn var eigi afturkallaður eftir birtingu tilkynningar verðlagsstjóra 29. júlí 1977. Með hliðsjón af þessu voru allir hinir ákærðu rafverktakar sýknaðir af kröfum ákæruvalds í Málinu .............0.000.0 00 1126 Stjórnarnefnd Sambands málm- og skipasmiða svo og fram- kvæmdastjóri þess voru ákærðir fyrir að hafa gefið út taxta um útselda málmsuðu o. fl., sem voru hærri en heim- ilt var samkvæmt ákvörðun verðlagsnefndar, er staðfest hafði verið af ríkisstjórninni. Eins og ákæruefnið var markað í ákæruskjali voru allir ákærðu taldir aðalmenn að brotinu en eigi hlutdeildarmenn með atferli þeirra manna, er kynnu að hafa brotið þá taxta, sem ákærðu voru taldir hafa staðið að. Fram kom, að umræddur taxti var gefinn út 15. júlí 1977. Tilkynning verðlagsskrifstof- CLVIII Efnisskrá Bls. unnar um hennar taxta, birtist eigi fyrr en 29. júlí s. á. Talið, að útgáfa taxtans væri eigi brot á lögum nr. 54/1960 né lögum nr, 13/1975. Þá varðaði það eigi við þessi refsi- ákvæði, að taxti þessi var eigi afturkallaður eftir birtingu tilkynningar verðlagsstjóra hinn 29. júlí 1977. Með hliðsjón af þessu voru allir hinir ákærðu sýknaðir af kröfum ákæru- valds í málinu ..........0200000 0000 nn 1146 Verðtrygging. K gerði samning við Þ um veiði í á einni. Samningurinn skyldi gilda um árin 1972—-1975. Í samningnum var ákvæði þess efnis, að leigugjaldið hækkaði sjálfkrafa í samræmi við þær hækkanir sem yrðu á bandaríkjadollar miðað við íslenskar krónur á gjalddaga hvers árs. Leigugjöldin árin 1972--'74 voru gerð upp án ágreinings að því er ætla verður. Hinsvegar urðu deilur um árið 1975. Aðiljar reyndu að ná samkomulagi og var gert samkomulag hinn 13. september 1975. Er til átti að taka vildi K ekki standa við samkomu- lagið og taldi það byggt á nauðung. Þá taldi K, að verð- tryggingarákvæði það, sem framan greinir, væri ógilt sam- kvæmt ákvæðum laga nr. T1/1966. Á það var eigi fallist þar sem leigusamningurinn væri gagnkvæmur samningur. Ákvæði 1. gr. laga nr. T1/1966 verði að skýra svo, að það ógildi eigi fortakslaust það ákvæði í hinum gagnkvæma samningi aðila um leigugjaldið, sem tengir það við gengi bandaríkjadollars. Samningurinn feli í sér skuldbindingar um að báðir aðiljar inni af hendi framlög á tilteknu tíma- bili eftir samningsgerð. Samkvæmt þessu og þar sem álag á stofnleigugjaldið var aðeins miðað við þá gengishækkun, sem fram var komin á gjalddaga leigunnar, er greiða skyldi fyrirfram og síðari gengisbreytingar skiptu eigi máli var ekki talin ástæða til að taka þessa ógildingarástæðu til greina. Eigi voru rök að því leidd, að um nauðung hafi verið að ræða við gerð fyrrgreinds samkomulags frá 13. september 1975. Var K því gert að greiða H leigu sam- kvæmt samkomulaginu. Sératkvæði ...................... 1291 Verjandi. E var ákærð fyrir brot á umferðarlögum. Óskaði hún þess, að maki hennar, hæstaréttarlögmaður, yrði skipaður verjandi hennar, en héraðsdómari synjaði þess. Talið, að E hefði átt kröfu til að henni yrði skipaður verjandi og utanréttar- deilur héraðsdómara og hæstaréttarlögmanns þess, er hún óskaði eftir, ættu ekki að valda því að hægt væri að neita að skipa henni hæstaréttarlögmann þennan sem verjanda 946 Efnisskrá CLIX Bls. Verksamningar. S, verktakafyrirtæki á sviði byggingariðnaðar, gerði tilboð í húsbyggingu. Einn þáttur húsbyggingarinnar voru raflagn- ir og rafbúnaður. S leitaði til J og gerði hann tilboð í raf- vinnuþátt verksins. Tilboði S í bygginguna var tekið. Nokkru síðar hringdi S til J og sagði honum, að tilboð hans væri of hátt og mundi annar rafverktaki annast þennan verkþátt og varð það. J taldi, að S hefði verið skylt að taka tilboði hans og óheimilt að fela öðrum manni verkið. Krafðist hann skaðabóta vegna samningsrofanna. Fram kom, að verkið hafði verið boðið út í samræmi IST 30. Þar segir, að hafi bjóðandi fengið tilboð frá undirverktaka í hluta verks, sem boðið hafi verið út og bjóðandinn noti þetta tilboð sem hluta tilboðs síns til verkkaupa, þá teljist verksamningur gerður milli bjóðanda og undirverktaka þess efnis, sem var í tilboði undirverktaka, að því tilskyldu að tilboði bjóðanda verði tekið. Talið, að málsaðiljar væru bundnir af ákvæðum IST 30. Talið sannað, að S hefði notað tilboðsfjárhæð J í raflagnir o. fl, sem þátt í heildarboði sínu í verkið, enda voru sömu tölur að finna í tilboði S og voru í tilboði J að því er rafvinnuna varðaði. Samkvæmt því var talið, að bindandi samningur hefði komist á milli málsaðilja um þennan verkþátt. Talið að E gæti ekki hlaupið frá þeim samningi án bóta og var hann því dæmd- ur til að greiða J nokkrar bætur. Sératkvæði .............. 1008 S hafði tekið að sér að byggja hús fyrir A. Bar S að sjá svo um, að efni er hann keypti til hússins væri í samræmi við teikningar, byggingarsamþykktir og byggingavenjur. Á þessu varð þó verulegur misbrestur og var S dæmt að greiða bætur vegna þessa. Sératkvæði .................. 1091 Með verksamningi 1. júlí 1968 tók H að sér gerð vegar gegnum Kópavogskaupstað. Í sambandi við vegagerðina þurfti miklar sprengingar. Í útboðslýsingu sagði að verksali skyldi haga meðferð sprengiefnis og vinnu við sprenging- ar þannig, að ekki hlytist tjón af. Verksali skyldi bera ábyrgð og kostnað af öllum óhöppum, sem hann kynni að verða fyrir vegna framkvæmdar verksins og af því tjóni, sem framkvæmd verksins kynni að valda þriðja aðilja. Þá var í útboði gert ráð fyrir að áður en til starfa væri gengið skyldi skoðuð öll hús í nágrenni sprengistaða til þess að kynna sér ástand þeirra. Þá var gert ráð fyrir ákveðinni sveifluhæð, er sprengingar mættu valda og að verksali legði fyrir verkkaupa sprengingaáætlun. Allar sprengingar og magn sprengiefnis skyldi háð samþykki eftirlitsmanns verkkaupa. Skoðun á húsum þeim, er hér um ræðir, fór CLX Efnisskrá Bls. fram haustið 1968. Var mætt í upphafi af hendi verksala en síðar tilkynnti hann, að hann hefði ekki aðstæður til að láta fylgjast með. Deilur urðu með Kópavogskaupstað og nokkr- um húseigendum um lagningu vegarins og fékkst ekki sam- þykki húseigenda til vegalagningar. Hinn 8. apríl 1969 var gert samkomulag um það, að bæjarsjóður ábyrgðist greiðslur til húseigenda á væntanlegum bótum samkvæmt mati eða dómi. H lét þegar hefja sprengingar í maí 1969. Fólk í tveimur húsum kvartaði vegna sprenginganna. Mat fór fram á tjóni á húsunum og ástæðna til þess og síðar yfirmat. Húseigendur höfðuðu mál á hendur Kópavogs- kaupstað til greiðslu bóta samkvæmt fyrrgreindu sam- komulag og var gerð dómsátt um það 10. sept. 1971. Greiddi Kópavogskaupstaður bætur. Hinsvegar færði hann H féð til skuldar á viðskiptareikningi þeirra. H krafði Kópavogskaupstað um fé þetta. H taldi, að skemmdir á umræddum húsum stöfuðu ekki nema að litlu leyti af sprengingunum. Héraðsdómur, sem skipaður var sérfróð- um meðdómendum, taldi fræðilegan ómöguleika á því að sprungurnar í húsunum stöfuðu nema af takmörkuðu leyti af sprengingunum. Var talið rétt, að H bæri 40% af tjóni því, sem á húsunum var. Var honum gert að gera upp tjón- ið samkvæmt því. Voru viðskipti aðilja gerð upp samkvæmt þessu. Sératkvæði ................00200 0000 1239 A tók að sér að byggja hús fyrir H. Nokkur dráttur varð á smíði hússins frá því sem gert var ráð fyrir. Talið að vísu ósannað að samið hefði verið um, að ÁA skyldi ljúka verk- inu fyrir ákveðinn tíma, en hins vegar var talið, að aðiljar hefðu miðað við það í samningum sínum, að hann héldi áfram verkinu með þeim hraða „sem sanngirni mátti krefj- ast af honum, eftir að hann hóf framkvæmdir vorið 1973. Á þessu varð misbrestur enda að nokkru viðurkennt. Talið sannað, að dráttur þessi hafi valdið H nokkru tjóni og var A því gert að greiða H bætur, er komu til skuldajafnaðar byggingarkostnaði hússins .................000.000 0000... 1596 Vextir. Í máli einu til heimtu vátryggingarfjár í bandaríkjaðölum voru dæmdir 9% ársvextir, en málinu hafði ekki verið gagnáfrýjað. Sératkvæði ................2.00..00 000... 148 Dæmdir dómvextir samkvæmt lögum nr. 56/1979 .. 920, 1291, 1396 A var dæmt að greiða vátryggingarfé flugvélar í erlendri mynt miðað við gengi á íslenskum krónum á greiðsludegi, Þá var honum gert að greiða vexti í samræmi við ákvæði 24. gr. laga nr. 20/1954 ................0. 0000 n er 1329 Efnisskrá CLXI Bls. Í skuldamáli einu var skuldara í héraði dæmt að greiða drátt- arvexti 2,5% á mánuði. Fyrir Hæstarétti krafðist kröfuhafi annarra vaxta og hærri eða allt að 35% ársvaxta. Krafa hans var tekin til greina þó þannig, að eigi voru dæmdir hærri vextir en 30% ánsvextir, þar sem hinum áfrýjaða dómi var eigi gagnáfrýjað .........020200 0000... 1968 Vinnulaun — Vinnusamningar Þau O og M höfðu búið saman í um 45 ára skeið. O andaðist 19. október 1975 og var búið tekið til opinberra skipta. M andaðist 25. jan. 1976 og var bú hennar tekið til einka- skipta 12. feb. s. á. Var skiptum lokið 18. s. m. Að kröfu erfingja var búið þó endurupptekið til skipta 4. maí 1977. Erfingjar M kröfðust ráðskonulauna vegna M úr búi O. Þau M og O voru barnlaus og greinilegt að þau áttu nokkr- ar eignir hvort um sig. Þau töldu eigi fram sameiginlega til skatts. Þar sem ekkert var fram komið um, að M hefði litið á sig sem ráðskonu O og hún sjálf hafði ekki haft uppi launakröfur á hendur honum eða búi hans, var talið, að dánarbú hennar gæti eigi gert slíka launakröfu .......... 768 G, járnsmíðasveinn, var starfsmaður hjá V. Hann fékk greitt kaup með 30% yfirborgun á hinn almenna umsamda kaup- taxta járniðnaðarmanna. Var hér um að ræða 20% yfir- borgun í samræmi við yfirlýsingu er fylgdi kjarasamningi og auk þess 10% sérstök yfirborgun, sem V hafði fallist á að greiða starfsmönnum sínum. Í kjarasamningi járniðn- aðarmanna frá 1975 var ákvæði þess eðlis, að þeir sveinar, er sótt höfðu sérstök námskeið skyldu fá greitt 10% álag á hverja vinnustund. Er B hafði sótt slíkt námskeið hækk- aði kaup hans ekki. Talið, að V hefði ekki sýnt fram á, að hann hefði gert G grein fyrir því að framvegis myndi hann greiða honum 10% námsskeiðsálag en fella jafnframt niður hina sérstöku yfirborgun, Þegar af þessari ástæðu var tekin til greina krafa G um greiðslu fyrrgreinds 10% námskeiðsálags ..............2200.. 000 nn 812, 819 A vann hjá iðnfyrirtækinu S. Mjög var óljóst um ráðningar- kjör hans og vinna hans hafði verið talin nokkuð stopul. Fyrirtækið hætti störfum og var A látin hætta án fyrir- vara. Fram kom, að A hafði unnið hjá S í samtals 64 vikur og síðasta mánuðinn áður en hann hætti fékk hann greitt kaup fyrir um 150 klst. Var því talið, að lög nr. 16/1958 1. gr. ætti við um kjör hans og hefði honum borið eins mánaðar uppsagnarfrestur og var S dæmt að greiða laun samkvæmt því ..........20.020000 0000 968 V keypti fyrirtæki eitt og varð að samkomulagi að starfs- CLXII Efnisskrá Bls. maður fyrirtækisins Þ ynni hjá honum um nokkurt skeið. Þ hætti störfum 15. feb. 1967 að ósk V. Þ taldi sig eiga rétt á 3ja mánaða uppsagnarfresti, Eigi talið sannað að aðilj- ar hefðu samið svo um, að Þ nyti launa og starfskjara samkvæmt kjarasamningi VR, enda ósannað að þeir hafi verið félagar í þeim samtökum. Þegar litið var til hins sér- staka aðdraganda að ráðningu Þ og aðstæðna allra bar Þ að mótmæla þegar í stað, ef hann taldi V hafa sagt sér upp starfinu með of skömmum fresti. Hins vegar hefur hann ekki sýnt fram á, að hann hafi andmælt þessu fyrir alllöngu síðar. Með hliðsjón af þessu var eigi talið, að V bæri að greiða Þ laun miðað við 3ja mánaða uppsagnarfrest 998 E var ráðinn til starfa hjá Heilbrigðiseftirliti ríkisins. Í janúar- mánuði 1974 var gerður ráðningarsamningur við E, þar sem segir að ráðningu ljúki sjálfkrafa 1. janúar 1975 og uppsagnarfrestur hvors aðilja séu 3 mánuðir. E taldi, að sér hefði verið lofað ótímabundinni stöðu og ætti hann því rétt á bótum. Talið að leggja yrði til grundvallar hinn skriflega ráðningarsamning, enda girtu ákvæði laga nr. 38/1954 eða 12/1969 ekki fyrir það, að E væri til að byrja með ráðinn tímabundinni ráðningu. Þótt ætla mætti, að bæði E og heilbrigðisyfirvöld hafi gert ráð fyrir því, að E mundi koma til með að gegna starfi sínu til frambúðar, þá var ráðningin aðeins til ákveðins skamms tíma. Þetta leiddi ekki til þess að skylt væri að endurráða eða skipa hann í stöðu að loknum þessum tíma. Þar við bættist, að E hafði hagað framhaldsnámi og rannsóknarstörfum á ár- inu 1974 með öðrum hætti en gert hafði verið ráð fyrir. Þá var ósannað, að annað en málefnaleg sjónarmið hefðu ráðið ákvörðun um að mæla ekki með endurráðningu E. Með hliðsjón af þessu var talið, að E gæti ekki krafist skaðabóta úr ríkissjóði vegna þessa .......0.0000000000... 1068 I var fráskilin kona með 5 börn, þar af voru tvö á heimili henn- ar. Í júlímánuði 1971 hóf hún sambúð með C. Bjuggu þau saman þar til í janúarmánuði 1977. Bæði höfðu þau góða atvinnu og lögðu bæði fé til heimilishalds. I vann öll venjuleg heimilisstörf á sambúðartímanum. Eigi lá ljóst fyrir hvað C hafði raunverulega lagt til heimilisins. Talið að I ætti rétt á nokkurri þóknun vegna starfa sinna við sameiginlegt heimili þeirra og var C dæmt að greiða henni T00.000 krónur .........0.0000nn enn 1692 G var kafari. Svo hafði talast til milli hans og eins af fyrir- svarsmönnum Hafnamálastofnunarinnar, að G ynni að köfun í Sandgerðishöfn haustið 1976. Af þessu varð þó ekki af ástæðum, sem G voru óviðkomandi. Var talið, að Efnisskrá CLXTII Bls. G hefði mátt treysta því, að hann hefði verið ráðinn til þessara starfa og hann hefði orðið fyrir nokkru tjóni vegna þess, að hann fékk eigi starf þetta og bæri því Hafnamálastofnun að bæta það. Voru honum því dæmdar 800 þúsund krónur í skaðabætur ..........20000000. 000... 1797 Vitni. Í máli einu var meðal annars stefnt nefndarmönnum í stjórn- valdsnefnd einni. Einn nefndarmanna hætti störfum skömmu eftir að stefna var gefin út. Hann kom síðar fyrir dóm og var þess krafist, að hann svaraði spurningum, er lögmaður stefnanda lagði fyrir hann. Hann færðist undan að svara spurningum. Þar sem spurningarnar voru þess efnis, að þeim varð eigi svarað án könnunar á gögnum nefndarinnar var ekki unnt að skylda hann til að gera það eins og á stóð. Þó var á það bent, að ekki sé unnt að krefjast samtímis svara við tilteknum spurningum, en jafnframt, að vitni verði látin sæta viðurlögum fyrir að svara þeim ekki ..........2..2000000. ns 1474 Víslar. Í víxilmáli einu fékk E dóm á hendur 9 5/9 1979. G áfrýjaði málinu með stefnu 21/5 1980. Meðan það mál var fyrir Hæstarétti höfðaði G mál á hendur E til greiðslu skaða- bóta, er námu víxilfjárhæðinni og kostnaði. Þar sem víxil- málið var enn til meðferðar fyrir dómstólum var skaða- bótamálinu vísað frá dómi ...........0000000 0000... 1510 Vörumerki. Hinn 29. janúar 1964 var skráð í firmaskrá firmað Zeta s/f. Hinn 9. sept. 1975 var skráð í hlutafélagaskrá hlutafélagið Z-húsgögn. Hinn 20. jan. 1976 fékk Zeta s/f skráð vöru- merki þar sem bókstafurinn Z var á svörtum grunni. Hinn 29. júní 1976 fengu Z-húsgögn skráð sem vörumerki á mynd af bókstafnum Z, þar sem einnig kom fyrir orðið húsgögn. Fram kom, að Zeta s/f hafði hætt atvinnurekstri um ára- mótin 1977— 1978. Þá kom ekki fram að atvinnurekstur yrði hafinn að nýju. Talið, að þar sem Zeta s/f hefði samkvæmt þessu hætt að nota firma sitt í atvinnurekstri yrði ekki álitið, að notkun Z-húsgagna á nafni sínu gætu valdið hættu á því að villst yrði á fyrirtækjunum. Með hliðsjón af því var ekki talið, að Zeta s/f gæti fengið Z- húsgögn dæmt óheimilt að nota hið skráða firma sitt. Þá voru vörumerki málsaðilja eigi svo lík að hætt væri við að villst yrði á þeim. Samkvæmt því og með hliðsjón af CLXIV Efnisskrá því, sem sagt var áður um firma Zeta s/f, var ekki talið að Zeta s/f gæti bannað Z-húsgögnum h/f notkun vöru- merkisins. Sératkvæði ..............000.000 0000... Þinglýsing. Þingvottar. Þjáningar. Sjá skaðabætur. Þjófnaður. TRL braust inn í verslun og stal þremur segulbandstækjum. Þá tók hann í heimildarleysi peningakassa í verslun, sem í voru um 1.300 krónur. Enn stal hann veski úr vasa manns á veitingahúsi, er í voru um 2.200 krónur. Var TRL dæmd refsing vegna þessa .........0000020.0 0000 SMC fór inn í sælgætisverslun og stal þar 31.700 krónum. Þá fór hann þrisvar í vörugeymslu skipafélags í maímánuði 1974 og stal þar áfengi, er hann seldi. Í júnímánuði 1974 tók hann í heimildarleysi allt að 30.000 krónum í húsi einu. Þá stal hann veski af manni í veitingahúsi. Var honum refsað fyrir verknaði þessa ..........2.020000 00... nn... SMC stal póstpoka við flugafgreiðslu. Þar voru nokkur verð- mæti, er SMC nýtti sér ásamt sambýliskonu sinni E ...... SMC stal útvarpstæki úr bifreið. Refsað fyrir brot gegn 244. gr. alm. hgl. ........0...200 0000. SMC og KV brutust inn í verslun og íbúðarhús og stálu þar verulegum verðmætum. Enn stálu þeir þremur ljóskerum úr vörugeymslu skipafélags. Var þeim refsað fyrir brot á 244. gr. alm, hgl. .........2002000 ene KV braust inn í verslanir alls fjórum sinnum og stal verð- mætum. Var það talið varða við 244. gr. alm. hgl. ........ KV tók peningaveski með 5.000 krónum í, svo og blýant af líki einu. Var það talið varða við 244. gr. alm. hgl. .......... A var talinn sekur um fjölmarga innbrotsþjófnaði og tilraun til þjófnaðar svo og fjársvik. Hér var um ítrekun að TÆæðA ........0000000 00 722, Manni dæmd refsing fyrir innbrot og stuld í sambandi við önnur brot ..........00.0000 re V, sem er síbrotamaður, var ákærður fyrir allmörg innbrot og þjófnaði svo og tilraun til innbrots. Hann hafði áður verið dæmdur fyrir sams konar brot og var því um ítrekun að ræða. Var hann dæmdur í fangelsi 12 mánuði og til að greiða skaðabætur ..........220000000. sn sn sn G veittist að rosknum manni í garði sínum og stal veski hans Bls. 89 89 89 89 89 89 89 133 883 1491 Efnisskrá CLXV með um 20.000 krónum. Var honum dæmd refsing vegna þessa, fangelsi 6 mánuði. Dómur héraðsdóms var kveðinn um 21. ágúst 1978, en hinn 6. sept. 1979 var G dæmdur fyrir auðgunarbrot í 6 mánaða fangelsi. Var sú refsing hegningarauki við refsingu þá, er um var fjallað í hinum áfrýjaða dómi, en þar var hann dæmdur til að sæta fang- elsi í 6 mánuði ............00000 0000 E stal peningum í íbúð. Var honum vegna þessa dæmt fangelsi 4 mánuði og til að greiða skaðabætur, en hann hafði lang- an brotaferil ............2.200 0000 een Þrotabú. Sjá skiptamál. Ærumeiðingar. Ölvun. Sjá áfengislög. Ökuhraði. Þrír lögreglumenn voru í bifreið sinni í Reykjavík. Veittu þeir athygli bifreið J, er ekið var á miklum hraða. Eltu þeir bifreiðina og sýndi hraðamælir bifreiðar þeirra 110 km hraða miðað við klst. Ökumaður taldi, að hraði sinn hefði verið 70 km miðað við klst. Talið sannað, að ökumaður- inn hefði ekið á óhæfilegum hraða og var hanum dæmd refsing vegna þessa .........0.0000 0000 n rn K var að akstri um bæinn. Lögreglumennirnir eltu hann og töldu hann hafa ekið mjög hratt eða með allt að 120 km. hraða miðað við klst. K neitaði þessu en viðurkenndi þó, að hann hefði ekið með um 80 km hraða miða við klst. Talið sannað, að K hefði ekið á óhæfilegum hraða í umrætt sinn en hámarkshraði í þéttbýli er 50 km á klst. Var hon- um því dæmd 200.000 króna sekt og 20 daga varðhald til vara og sviptur ökuleyfi í 2 ár. Sératkvæði .............. Ökuleyfissvipting til bráðabirgða. S var stöðvaður á bifreið sinni og talinn af löggæslumönnum hafa ekið með 105 km hraða á vegarkafla þar sem einungis var leyfður 60 km hraði miðað við klst. Lögreglustjóri svipti S ökuleyfi til bráðabirgða. Fram kom, að S hafði á undanförnum árum verið dæmdur all oft til refsingar fyrir brot á umferðarlögum og áfengislögum. Með hliðsjón af því var ökuleyfissvipting staðfest af Hæstarétti ...... Örorka. Læknar meta Örorku manna .........0.00.000..00.. 839, 1775, Bls. 1519 1827 1578 1727 1905 CLXVI Efnisskrá Bls. Öryggisgæsla. Í sératkvæði einu taldi einn hæstaréttardómara, að rétt væri, að maður, er sakaður var um manndráp ásamt öðrum manni, væri dæmd öryggisgæsla .........0.0000.000..... 883 VI. YFIRLIT. Einkamál: Áfrýjunarmál 66 Kærumál 19 85 Opinber mál: Áfrýjunarmál 32 Kærumál 21 öð Útivistardómar 20 Hafin mál og felld niður 9 Úrskurðir 1 168 Mál dæmd af fimm hæstaréttarðómurum 95 Mál dæmd af þremur hæstaréttardómurum 73 168 Mál dæmd með varadómara 7