HÆSTARÉTTARDÓMAR ÚTGEFANDI HÆSTIRÉTTUR LXVII. BINDI 1996 REYKJAVÍK PRENTSMIÐJAN ODDI EHF Reglulegir dómarar Hæstaréttar 1996 Haraldur Henrysson. Forseti dómsins. Pétur Kr. Hafstein. Varaforseti dómsins. Arnljótur Björnsson. Garðar Gíslason. Guðrún Erlendsdóttir. Gunnlaugur Claessen. Hjörtur Torfason. Hrafn Bragason. Markús Sigurbjörnsson. 10 414/1995 424/1995 413/1995 415/1995 3/1996 4/1996 5/1996 428/1995 9/1996 425/1995 Registur I. MÁLASKRÁ Sigmundur Franz Kristjánsson gegn Íslandsbanka hf. Kærumál. Nauðungarsala ..................0e0eeeen. Rut Skúladóttir gegn Íslandsbanka hf. Kærumál. Dómarar. Vanhæfi. Málskostnaður .......................... Ingvar Sigurðsson og Sigfús Bergmann Ingvars- son gegn Friðriki Stefánssyni. Kærumál. Frávís- unarúrskurður felldur úr gildi. Samlagsaðild. Varnarþing..........eeenenenenrenenenrnenrrnn enn Ásdís Erlingsdóttir og Ólafur Helgi Úlfarsson gegn Lífeyrissjóði Félags íslenskra stjórnunar- starfsmanna á Keflavíkurflugvelli. Kærumál. Nauðungarsala ......................00eeeeenenerne een Dr. Bruhn Pharma ér Kosmetika Vertriebs GmbH gegn Vigfúsi Guðbrandssyni. Kærumál. Kæru- heimild. Skýrslutökur undir rekstri máls fyrir Hæstarétti. Frávísun frá Hæstarétti ......................... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Baldri Gunn- arssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991, 2.mgr. 103. gr. laga nr. TODD „ll eeerenuenenenenrenerrenenranenenrnnenen rn Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Baldri Gunn- arssyni. Kærumál. Gæsluvarðhaldsvist .................... Försákringsaktiebolaget Skandia Nord gegn Gísla Erni Lárussyni. Kærumál. Matsgerð. Frestun máls Ákæruvaldið gegn Hálfdáni Ingasyni. Kærumál. Viðurlagaákvörðun....................0..0.eeeeeeneenen Aðalsteinn Eggertsson, Edda |. Eggertsdóttir, Valdís Halldórsdóttir, Sigurður Egilsson, Egill Egilsson, Ingunn Egilsdóttir, Kristjana Eggerts- dóttir, Ólafur Þ. Ólafsson, Hreiðar Grímsson, Dómur 4/1 41 4/1 51 51 Bls. 11 23 25 27 29 31 VI 11 12 13 14 16 17 18 419/1995 234/1994 18/1996 28/1996 38/1994 258/1994 180/1994 225/1994 169/1994 Málaskrá Jón Gíslason og Kristján Oddsson gegn Hilmari Ingimundarsyni, Snorra Erni Hilmarssyni, Gunn- ari Kristjánssyni, Jóni R. Lárussyni, Guðbrandi Hannessyni, Jóni Steinari Vilhjálmssyni, Haraldi Jónssyni, Sigurði Guðmundssyni, Ólöfu Þorgeirs- dóttur, Páli Ingólfssyni, Magnúsi Sæmunds- syni, Hermanni Ingólfssyni, Kristjáni Finnssyni, Guðnýju Ívarsdóttur, Ólafi Ólafssyni, Siggeiri Ólafssyni, Einari Ólafssyni, Signýju Ólafsdóttur, Sigríði Ólafsdóttur, Guðmundi Ólafssyni, Sævari Arngrímssyni, Ólöfu $S. Arngrímsdóttur, Þórunni Einarsdóttur, Halldóru Ingibjörnsdóttur, Sigríði Ingibjörnsdóttur, Ólafi Ingibjörnssyni, Gísla Ell- ertssyni, Bjarna Kristjánssyni, Pétri Lárussyni, Guðmundi Magnússyni, Þórunni Einarsdóttur, Kjósarhreppi, Sigrúnu Vilhelmínu Eiríksdóttur og Skúla Geirssyni. Kærumál. Dómkvaðning mats- manna. Lög um lax- og silungsveiði....................... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Agnesi Braga- dóttur. Kærumál. Vitni. Þagnarskylda. Blaðamenn. Opinberir starfsmenn. Bankar .................ee0eeeeeee0. Styrktarfélag krabbameinssjúkra barna gegn Klettaútgáfunni hf. og gagnsök. Samningar. Ógild- ingu hafnað... eeen Þrotabú Ístess hf. gegn T. Skretting A/S. Kærumál. Frávísunarúrskurður felldur úr gildi.....................-.- Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Daníel Birgi Ívarssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, c-liður |. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 .........0.00.0eeeeeeeeerrnenenn. Ásgeir S. Ásgeirsson gegn Barri sf. Víxilmál. Greiðslustaður. Sýning víxils til greiðslu................. Guðmundur Kr. Guðmundsson gegn Íslands- banka hf. Víxilmál. Sýning víxils til greiðslu. Gjalddagi. Fyrning víxilréttar .....................000.0e.0.... Húnaröst hf. gegn Sveinþóri Eiríkssyni og gagn- sök. Sjómenn. Ráðningarsamningur ......................- Anna G. Osvaldsdóttir gegn Leifi Breiðfjörð. Eignarréttur. Fasteign. Lóðarréttindi. Sameign...... Sturla Haraldsson og Anna Ólafsdóttir gegn Dómur Bls. 40 Sl 61 66 68 74 18 85 20 21 22 23 24 25 26 27 28 401/1994 305/1994 358/1994 223/1994 17/1996 30/1996 27/1996 412/1995 42/1996 Málaskrá Gunnari Gunnarssyni og Lindu Laufeyju Braga- dóttur. Kaupsamningur. Fasteign. Galli. Afsláttur. Örn Erlingsson og Þorsteinn Erlingsson gegn Ragnari Ragnarssyni. Skip. Kaupsamningur. Veiðiheimildir. Skaðabætur. Sératkvæði ................. Samskip hf. gegn Fiatagri Danmark A/S og Fia- tagri Danmark A/S gegn Samskipum hf. og Bún- aðarbanka Íslands. Farmflutningur. Farmskírteini. Skaðabætur. Bankar .................eeeeseeueerr X gegn dóms- og kirkjumálaráðherra og fjármála- ráðherra f.h. ríkissjóðs og gagnsök. Frelsissvipting. Lögræðislög. Skaðabætur. Gjafsókn .................0.0.. Samgönguráðherra f.h. Vegagerðar ríkisins og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn Jakobi Þor- steinssyni og Jakob Þorsteinsson gegn samgöngu- ráðherra f.h. Vegagerðar ríkisins og fjármálaráð- herra f.h. ríkissjóðs og Vátryggingafélagi Íslands hf. Bifreiðar. Vátrygging. Skaðabótamál. Örorka. SératkvVæði .......... eeen Agnes Jónsdóttir og Eyrún Jónsdóttir gegn Jóni V. Guðmundssyni, Guðmundu H.H. Guðmunds- dóttur, Sigrúnu R. Guðmundsdóttur, Sólrúnu Guðmundsdóttur, Valgerði G. Guðmundsdóttur, Lilju Vilhjálmsdóttur, Arnfríði Vilhjálmsdóttur, Bjarna Bergssyni, Guðbergi Bergssyni, Vilhjálmi Bergssyni, Hinriki Bergssyni, Erlu Jónsdóttur, Kristjáni 1. Einarssyni, Hildi Einarsdóttur og Ás- dísi Einarsdóttur. Kærumál. Dánarbússkipti. Arf- lEiðSla eeen Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Rúnari Þresti Grímssyni. Kærumál. Kæra. Frávísun frá Hæsta- Ákæruvaldið gegn X. Kærumál. Farbann ............... Jóna Guðrún Kristinsdóttir gegn Vátrygginga- félagi Íslands hf. Kærumál. Aðfarargerð. Fjárnám. VEXLIr..... eeen Sandgerðisbær gegn Óskari Árnasyni. Kærumál. Frávísunarúrskurður staðfestur. Útivistarmál. Stefnubirting.................eeeeeeenenerrenerrnernrrer nn VII Bls. 96 126 139 150 159 177 186 187 189 198 VIII 29 30 31 33 36 37 38 40 41 43/1996 67/1994 350/1994 323/1994 224(1994 402/1994 35/1996 32/1996 36/1996 48/1996 49/1996 51/1996 291/1994 Málaskrá Sýslumaðurinn á Akranesi gegn X. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991, 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991................... Sigurður Kaldal Sævarsson gegn Steini Jakobi Ólasyni og íslenska ríkinu og Steinn Jakob Óla- son gegn Sigurði Kaldal Sævarssyni. Skaðabætur. Vinnuveitandaábyrgð. Lögreglumenn..................... Stígandi hf. gegn Hafnarbakka hf. og til réttar- gæslu Sjóvá-Almennum tryggingum hf. Lausafjár- kaup. Skaðabótakrafa........................00.e2eeeenenn Ríkharður Sveinsson gegn Reykjavíkurborg og Sjóvá-Almennum tryggingum hf. Umferðarslys. Skaðabætur. Vegir... Fjármálaráðherra og utanríkisráðherra f.h. rík- isins gegn Útgerðarfélaginu Nirði hf. Skaðabætur. Varnarlið Bandaríkja Norður-Ameríku.................. Theódóra Ingvarsdóttir gegn bæjarsjóði Hvera- gerðisbæjar. Skaðabótamál. Fasteign. Skipulag. Leigulóð. Gjafsókn. Sératkvæði ....................00..0.0. Fasteignaþjónustan gegn Úlfari Ásmundssyni. Kærumál. Aðför. Innsetningargerð. Viðskiptabréf. Gísli Ólafsson Ólafs og Ragnar J. Jónsson gegn Margeiri Jóhannssyni. Kærumál. Frávísunar- úrskurður staðfestur... Rakel Olsen gegn Benedikt Benediktssyni og Jónínu Gunnarsdóttur. Kærumál. Þinglýsing. Lóð- arleiga. Aðfinnslur .......................000eeneeererannn Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Árna Gunn- steinssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 .................0.000eeee Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Ragnari Sím- onarsyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ............0...eeeaeennn. Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Rafni Bene- diktssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ..............00e eeen Hið íslenska kennarafélag gegn Ólafi Hauki John- son og gagnsök. Lögbann. Skaðabætur. Miski........ Dómur Bls. 202 205 213 225 229 240 257 202 270 278 280 282 284 42 43 44 46 47 48 49 50 S1 342/1994 333/1994 383/1994 226/1994 235/1995 24/1996 110/1994 111/1994 52/1996 59/1996 64/1996 209/1994 372/1994 Málaskrá Radíóbúðin hf. gegn Vöruvernd hf., Símafli hf. og Tæknivali hf. Kaupsamningur. Skýring samnings- ákvæðis. Forsendubrestur. Riftun. Forkaupsréttur. Hlutafélög....................eeeeeeenenenen Rás hf. gegn Vátryggingafélagi Íslands hf. Vá- trygging. Sjóvátrygging...................rrnr Sigurður Ingvason gegn Skipatækni hf. Ærumeið- ingar. Áfrýjun. Málshöfðunarfrestur. Ómerking ummæla. Miskabætur. Sýkna af refsikröfu. Sér- ATKVÆÐI... eeen Hildiberg hf. gegn Ragnheiði Óskarsdóttur og Erlu V. Helgadóttur. Skuldabréf. Sjálfskuldar- ábyrgð. Fyrning .................0000000eeeenenrnarae Ákæruvaldið gegn Snæbirni Snæbjörnssyni. Skjalafals. Tollalagabrot. Upptaka. Skilorð............. Ákæruvaldið gegn X. Kynferðisbrot. Sýkna. Sýni- leg sönnunargögn. Málsvarnarlaun. Aðfinnslur ..... Bjarni Þ. Guðmundsson, Sigríður B. Guðmunds- dóttir, Ragnhildur I. Guðmundsdóttir og Þóra Guðmundsdóttir gegn dánarbúi Elínborgar Brynjólfsdóttur. Afsal. Lífsgerningur. Aðfinnslur .. Bjarni Þ. Guðmundsson, Sigríður B. Guðmunds- dóttir, Ragnhildur I. Guðmundsdóttir og Þóra Guðmundsdóttir gegn Guðmundi Pálma Kragh. Afsal. Lífsgerningur. Aðfinnslur.....................0.0.0..0.. Gjaldheimtan í Reykjavík gegn Kaupþingi hf., Fjárfestingarfélaginu Skandia hf. og Sameinaða lífeyrissjóðnum. Kærumál. Nauðungarsala. Út- hlutun söluverðs. Skattar og gjöld. Lögveðsréttur. Ásgeir Lúðvíksson gegn Berthu Þórarinsdóttur. Kærumál. Óvígð sambúð. Opinber skipti................ Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Benedikt Orra Viktorssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 „dd... Hallgrímur Viggó Marinósson gegn íslenska rík- inu. Gæsluvarðhald. Skaðabótamál ......................... Vilborg Soffía Karlsdóttir gegn Ríkisútvarpinu. Vinnusamningar. Uppsögn... Dómur 12 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 22 72 8/2 8/2 8/2 IX Bls. 301 339 343 350 358 365 371 384 390 396 55 56 57 58 60 61 62 66 67 257/1994 135/1995 160/1995 164/1994 1311994 57/1996 58/1996 15/1996 190/1994 33/1995 23/1995 417/1994 416/1994 423/1994 Málaskrá Saltkaup hf. gegn Samskipum hf. Farmsamningur. Fyrning. Skaðabætur......................0.eeeeeere Landsbanki Íslands gegn Lífeyrissjóði Dagsbrúnar og Framsóknar og til réttargæslu fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs og sýslumanninum í Reykjavík og Lífeyrissjóður Dagsbrúnar og Framsóknar gegn Landsbanka Íslands. Verðbréfaviðskipti. Fasteign. Veðbókarvottorð. Matsgerð. Vextir... Hjalti Hauksson gegn Granda hf. Skaðabætur. Örorka. Miskabætur. Sjómenn. Sératk væði ............ Árný Arnþórsdóttir og Ingi S. Helgason gegn Vá- tryggingafélagi Íslands hf. Vátryggingarsamningar Sjóvá-Almennar tryggingar hf. gegn Ásgeiri B. Ólafssyni. Vátryggingarsamningar. Bifreiðir. Ölv- un við akstur. Gáleysi. Gjafsókn. Sératkvæði ......... Jón Kristján Ólafsson gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík. Kærumál. Fjárnám að hluta fellt úr gildi. Fyrning. Ábyrgð. Sameignarfélag.................... Kreditkort hf. gegn Elísabetu Gunnarsdóttur. Kærumál. Fjárnám að hluta fellt úr gildi. Kaup- Máli. Aðild „eeen Gjaldheimtan í Reykjavík gegn Olíufélaginu hf. Kærumál. Aðfarargerðir. Skattar. Eftirlaun............ Sameinaði lífeyrissjóðurinn gegn Ábyrgðasjóði launa vegna gjaldþrota og gagnsök. Ábyrgð á líf- eyrisiðgjöldum. Lögskýring ..............0ee eee Ólöf Ingibjörg Jónsdóttir gegn Jens Ingólfssyni. Víxilmál. Aðfinnslur .............eeeeeeeeeree eeen Einar Sigurvinsson gegn Guðrúnu Sigurjónsdótt- ur og gagnsök. Fasteignakaup. Riftun. Uppgjör. Fyrning. Tómlæti ...............eeeaeaeeeeeeneenenersereenenenrnnn Íslenska ríkið gegn Guðrúnu V. Sverrisdóttur og gagnsök. Friðhelgi einkalífs. Skaðabætur. Líkams- tjón. Örorkumat ................00.0000e0eeeneenneennenneennennnennn Sigurður Friðriksson gegn Guðmundi Sigurjóns- syni. Kjarasamningur. Sjómenn. Veiðiheimildir ..... A/S Veidekke gegn Arnarfelli hf. Ómerking. Frá- vísun frá héraðsdómi. Kröfugerð .................0........... Dómur 8/2 8/2 8/2 8/2 9/2 9/2 14/2 152 15/2 15/2 Bls. 401 405 419 431 445 455 462 470 480 486 489 503 522 539 69 70 7 72 7 74 76 71 18 79 80 Sl 387/1994 223/1995 33/1994 70/1996 11/1996 18/1996 282/1994 297/1994 200/1994 458/1994 418/1994 427/1993 391/1995 Málaskrá GS-varahlutir gegn Benedikt G. Þorbjörnssyni. Lausafjárkaup. Galli. Afsláttur. Skoðunarskylda ... Ágúst Ágústsson og Jóhanna M. Jóhannsdóttir gegn Jóhannesi V. Skarphéðinssyni og Unni Run- ólfsdóttur. Fasteignakaup. Gallar. Afsláttur. Tóm- Jöfur hf. gegn fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Að- flutningsgjöld. Bifreiðir. Sératkvæði ........................ Sýslumaðurinn á Akureyri gegn Kristófer Arnari Einarssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr.19/1991. Aðfinnslur.................. Örn Johnson gegn Flugmálastjórn. Kærumál. Kæruheimild. Lottför. Frávísun frá Hæstarétti....... Magnús Víkingur Grímsson gegn Flugmálastjórn. Kærumál. Kæruheimild. Loftför. Frávísun frá Hæstarétti... Kópavogskaupstaður gegn Búseta hsf. Stjórn- arskrá. Aðild. Sveitarstjórnir. Húsnæðismál ........... Birgir Þórhallsson gegn Búnaðarbanka Íslands. Veðréttur. Tryggingabréf. Ógilding samnings. Fjármál hjóna. Þinglýsing..................0..e0.eeeeee0n Arnól hf. gegn þrotabúi Márusar Jóhannessonar. Vinnusamningur. Uppsögn. Áminning.................... Hafsteinn Frímann Aðalsteinsson gegn íslenska ríkinu. Gæsluvarðhald. Skaðabætur......................... Birgir Þórisson gegn Stefáni G. Olgeirssyni og Guðna Á. Haraldssyni. Fasteignakaup. Skuldaskil. Tryggingabréf. Víxill. Lögmenn....................0...00.0.. Kristján Wendel gegn Gunnari Rósinkranz, Bjarna Sveinssyni og Gerpi sf. og gagnsök og íslenska ríkinu, Friðgeiri Björnssyni, Auði Þor- bergsdóttur, Allan V. Magnússyni, Sigríði Ólafs- dóttur, Höllu Bachmann Ólafsdóttur, Sigurði T. Magnússyni, Frey Jóhannessyni og Ríkharði Kristjánssyni. Fasteignakaup. Galli. Afsláttur. Matsgerð. Geymslugreiðsla. Skaðabætur. Dóm- arar. Leiðbeiningarskylda. Málskostnaður ............. Ákæruvaldið gegn Júlíusi Norðdahl. Líkams- Dómur 15/2 XI Bls. 545 554 561 571 580 581 582 598 605 613 620 629 XIl 82 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 395/1995 422/1995 394/1995 81/1996 82/1996 76/1996 124/1994 92/1995 311/1994 423/1995 365/1995 372/1995 Málaskrá árás leiðir til dauða. Bifreiðir. Ökuréttarsvipting. ÁfÝJUN.... rennur Ákæruvaldið gegn Guðmanni Agnari Óskarssyni Levy. Fjárdráttur. Skaðabætur................0...0.00.0.0. Ákæruvaldið gegn Einari Erni Sigurðssyni. Refsi- ákvörðun. Umferðarlög. Á vana- og fíkniefni. Lík- amsárás. Skilorðsrof...................0eeeaeeereerenenenenen Ákæruvaldið gegn Páli Indriða Pálssyni. Refsi- og viðurlagaákvörðun. Manndráp af gáleysi. Bifhjól. Ökuréttarsvipting .........0errnnren err Skinnaiðnaður hf. gegn Bjarna V. Magnússyni, Höfn-Þríhyrningi hf., Íslensku umboðssölunni hf., Björgvin Ólafssyni og Sauðárkrókskaupstað. Kærumál. Málshöfðunarfrestur. Matsgerð. Hluta- Ákæruvaldið gegn Sigurjóni Péturssyni. Kæru- mál. Gæsluvarðhald, c-liður 1. mgr. 103. gr. laga 9. 19/1991 eeen Björn Björnsson gegn þrotabúi Sjávarborgar hf. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Skaðabætur. Vinnu- Þrotabú Kaupfélagsins Fram gegn Lífeyrissjóði Austurlands. Skuldabréfamál. Veðskuldabrét. Nauðasamningur. Gjaldþrotaskipti. Ómerking. Frávísun frá héraðsdómi .................00eeeeeseeereeenenn Arnór G. Jósefsson, Ólafur G. Jósefsson, Reynir Jósefsson, Sigursteinn Jósefsson, Bjarni Þorvarð- arson, Gunnar Þorvarðarson og Sigurður Þor- varðarson gegn Bjarna Bærings Bjarnasyni og Önnu M. Sigurðardóttur og gagnsök. Eignaréttur. Samaðild. Ítak. Vanlýsing. Hefð ...................0....00.... Angela Ragnarsdóttir gegn Helga Kr. Pálssyni. Lausafjárkaup. Galli. Afsláttur... Ákæruvaldið gegn Erni Karlssyni. Frávísun máls frá Hæstarétti. Áfrýjunarheimild. Reynslulausn .... Ákæruvaldið gegn Ragnari Erni Eiríkssyni og Hildi Fríðu Þórhallsdóttur. Viðurlagaákvörðun. Skjalafals. Fjársvik. Ökuréttur.............................. Ákæruvaldið gegn Einvarði Hallvarðssyni og Dómur Bls. 652 666 670 674 678 683 685 693 696 710 77 719 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 396/1995 421/1994 119/1995 35/1994 402/1995 14/1996 347/1994 348/1994 264/1994 385/1995 119/1994 91/1996 93/1996 75/1996 309/1994 Málaskrá Gunnari Ársæli Ársælssyni. Viðurlagaákvörðun. Tollalagabrot. Lyfjainnflutningur ............................. Ákæruvaldið gegn Jóni Ellert Tryggvasyni. Við- urlagaákvörðun. Fjársvik. Fjárdráttur. Stjórn- Bjarni Kr. Grímsson gegn Ólafsfjarðarbæ. Ráðn- ingarsamningur. Opinberir starfsmenn. Uppsögn. Skaðabætur. Bíðlaun ..............0e0eeeee ee Fjölnir hf. gegn Hraðfrystihúsi Eskifjarðar hf. og sagnsök. Fjárnám. Gjaldþrotaskipti. Skaðabætur.. Steindór Stefánsson og Vátryggingafélag Ís- lands hf. gegn Málfríði Þorleifsdóttur og gagnsök. Dráttarvél. Umferðarlög. Vátrygging. Skaðabæt- ur. Örorka. GjafsÓkn ...............00000eaeeeeaeenenrnenn. Ákæruvaldið gegn Þorra Jóhannssyni. Áfrýjun opinbers máls. Áfrýjunarheimild. Áfrýjunarleyfi. Frávísun máls frá Hæstarétti ................... en. Vélstjórafélag Íslands gegn Farmanna- og fiski- mannasambandi Íslands. Kærumál. Vitni. Sönn- unarfærsla ........eeerererenrernrrrnnre Ragnheiður Steindórsdóttir gegn Vátrygginga- félagi Íslands hf. Ómerking. Heimvísun .................. Una Guðlaugsdóttir gegn Vátryggingafélagi Ís- lands hf. Ómerking. Heimvísun.........................0...0... Trausti, félag sendibílstjóra gegn Aðli hf. og Rík- isspítulum. Leigubifreiðir. Verksamningur. Sjúkra- HÚS... Ákæruvaldið gegn X. Kynferðismál. Sératk væði ... Íslandsbanki hf. gegn Fjölmiðlun sf. og gagnsök. Skaðabótamál. Hlutafé... Húsfélagið Krummahólum 4 gegn Búnaðarbanka Íslands. Kærumál. Frávísunarúrskurður staðfest- ur. Vanreifun............00e eeen Húsfélag Glæsibæjar gegn Kristjáni Stefánssyni. Kærumál. Frávísunarúrskurður staðfestur. Van- TEIFUN „0. erase Árvakur hf. gegn Flugleiðum hf. Kærumál. Nauð- ungarsala. Úthlutun söluverðs. Fjárnám ................. Þrotabú SH-verktaka hf. gegn Grafarvogssókn og Dómur 1/3 7/3 13 13 13 8/3 XIII Bls. 726 731 744 753 718 180 186 788 190 804 812 841 845 851 XIV 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 392/1995 426/1995 410/1994 463/1994 306/1994 40/1996 159/1994 85/1995 221/1994 259/1994 42/1994 102/1996 104/1996 287/1994 44/1995 Málaskrá Sjóvá-Almennum tryggingum hf. Verksamningur. Kröfugerð. Frávísun máls að hluta. Skuldajöfn- uður. Gjaldþrotaskipti ...................eaeaeeeeenenenen Ákæruvaldið gegn Ægi Þór Harðarsyni. Refsi- ákvörðun. Þjófnaður. Gripdeild ............................. Ákæruvaldið gegn Sigmundi Þorsteinssyni. Kyn- ferðisbrot. Skilorð. Aðfinnsla. Sérálit ...................... Guðfinnur Einarsson gegn þrotabúi Einars Guð- finnssonar hf. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenju- legur greiðslueyrir........................0eeareeenenenenn Þrotabú Miklagarðs hf. gegn Samvinnulífeyris- sjóðnum. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenjulegur gre€iðsluEyrir.................00 eeen Þrotabú K. Jónssonar á Co. hf. gegn Sparisjóði Akureyrar og Arnarneshrepps og gagnsök. Gjald- Þrotaskipti. Riftun. Veðréttur ....................0....0.0.. Ákæruvaldið gegn Kjartani Hafsteini Óskarssyni. Ómerking héraðsdóms. Heimvísun. Gagnaöflun ... Olíuverslun Íslands hf. og Sjóvá-Almennar trygg- ingar hf. gegn Erlu Kristjánsdóttur. Skaðabætur. Örorka. Kröfugerð.................eeeeee nn Geiri hf. gegn Landsbanka Íslands. Skuldamál. Aðfinnslur................eeeeeeeeeeeeeenenenenenrerereenenennn Guðbjörg Friðriksdóttir Whalen gegn Friðrik A. Jónssyni hf. Samningar. UMboð...................00.00202. Lífeyrissjóður Vesturlands gegn Landsbanka Ís- lands. Nauðungarsala. Vanefndir. Skaðabætur ....... Sigríður R.J. Briem gegn Gunnari Briem og gagn- sök. Hjón. Skilnaðarsamningur. Skuldajöfnuður. Sératkvæði ............eeeeererneneneneeenerereanenene Jötur hf. segn Bílabúð Benna ehf. Kærumál. Nauð- ungarsala. Haldsréttur. Úthlutun söluverðs............ Gunnar Pétursson gegn íslenska ríkinu. Kærumál. Frávísunarúrskurður staðfestur að hluta. Álagn- ing opinberra gjalda.........................0eeeeaeaeanennnn. Fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs gegn Kaupþingi hf. Þinglýsing. Veðskuldabréf. Fasteign. Skaðabæt- ur. Verðbréfaviðskipti. Sératkvæði........................... Sjóvá-Almennar tryggingar hf. gegn Guðmundi Dómur 19/3 Bls. 858 883 887 892 901 911 916 919 927 931 943 949 966 973 980 124 126 127 128 129 130 131 132 133 419/1994 134/1995 177/1994 503/1994 19/1995 147/1994 55/1995 312/1994 69/1994 339/1994 Málaskrá Gunnarssyni og gagnsök. Bifreiðir. Skaðabætur. Líkamstjón. Slysatrygging ökumanns. Örorkumat. MatsSgeErð eeen Blómaval hf. gegn Þorbjörgu Guðmundsdóttur og gagnsök. Skaðabótamál. Fasteign. Líkamstjón. Örorka Sparisjóður Reykjavíkur og nágrennis gegn þrotabúi Rögnvalds Pálmasonar og Pálma S. Rögnvaldssyni. Víxilmál. Greiðslustaður ................ Faxamarkaðurinn hf. gegn þrotabúi Fax ht. Skaða- bætur. Greiðslumiðlun. Sjávarútvegur .................. Höskuldur Einarsson og Vátryggingafélag Íslands hf. gegn Erlendi Einarssyni. Ómerking. Heimvís- un. Meðdómendur .............000e0eeee0neerneeeer er Gunnar Ástvaldsson og Þuríður Guðmundsdóttir gegn Hallgrími Guðjónssyni. Fasteignakaup. Gall- ar. Tómlæti. Málskostnaður .................eeernn Goði hf. gegn Árna S. Jóhannssyni. Lífeyrisrétt- indi. Samningur. Vextir. Aðfinnslur....................0.... Jónína Ívarsdóttir gegn Iðnlánasjóði og Sjóvá- Almennum tryggingum hf. Skaðabætur. Bifreiðir. Líkamstjón. Örorkumat. Örorkubætur ................... Digranessókn gegn Aðalsteini Péturssyni, Öldu Berg, Önnu M. Sigurðardóttur, Önnu M. Þorfinns- dóttur, Árna Stefánssyni, Böðvari Jónassyni, Evu S. Einarsdóttur, Guðna Á gústssyni, Guðna Daní- elssyni, Gylfa Sveinssyni, Hermanni E. Karlssyni, Jörundi Guðmundssyni, Kristbjörgu Kristjáns- dóttur, Kristínu Ottesen, Kristjáni Kristjánssyni, Magnúsi Eiríkssyni, Ólafi Jens Péturssyni, Ólafi H. Georgssyni, Sæmundi Guðmundssyni, Sig- rúnu Gísladóttur, Svani Halldórssyni, Undínu Sigmundsdóttur, Valmundi Eggertssyni, Þorleifi Finnssyni og Þráni Árnasyni. Félagaréttur. Kirkju- sókn. Fundarsamþykkt .............0.0ee0eeeeeeneneeeeene er Búnaðarbanki Íslands gegn þrotabúi Jóns Frið- rikssonar. Handveð. Hlutabréf. Gjaldþrot .............. Hulda Einarsdóttir og Sigrún Einarsdóttir vegna Njarðvíkur II, Ingibjörg Danivalsdóttir vegna Dómur 21/3 21/3 XV BIs. 990 1002 1012 1016 1021 1023 1050 1059 1070 1085 XVI 134 135 136 137 138 139 140 141 142 114/1996 116/1996 98/1996 115/1996 286/1995 90/1995 31/1995 498/1994 281/1994 Málaskrá Njarðvíkur III, Anna Fríða Magnúsdóttir, Frið- rik Á. Magnússon, Ólafur Magnússon, Garðar Magnússon og Magnús Magnússon vegna Hösk- uldarkots Í og 11, Birna Fjóla Valdimarsdóttir, Margrét Valdimarsdóttir, Hörður Valdimarsson og Árni S. Valdimarsson vegna Höskuldarkots 11, Ragnheiður Björnsdóttir, Stefán Björnsson, Guð- rún Ásta Björnsdóttir og Þórir Björnsson vegna Þórukots, Guðrún Þorsteinsdóttir vegna Bolafót- ar, Kristín Guðmundsdóttir, Sigríður Jónsdóttir, Helga Þorsteinsdóttir og Ásdís Jónsdóttir vegna Vatnsness, Helga Egilsdóttir og dánarbú Ólafs H. Egilssonar vegna Njarðvíkur I og IH gegn íslenska ríkinu og til réttargæslu Njarðvíkurkaupstað og gagnsök. Samningar. Forkaupsréttur. Jarðaverð. SératkVæði ...............0eeeneeeereeenenenenrrrneennn X gegn dóms- og kirkjumálaráðuneytinu. Kæru- mál. Nauðungarvistun ..................200000e0eeeneeeearaeren Ákæruvaldið gegn Heiðari Þór Guðmundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ...............00eae eeen Íslenska ríkið gegn Baldri Smára Ólafssyni. Kæru- mál. Dómarar. Dómarafulltrúi. Þinghald. Sér- Atkvæði... Ásdís Ástþórsdóttir gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík. Kærumál. Aðfarargerð. Fjárnám. Skattar. Ábyrgð... Fasteignamiðstöðin hf. gegn Jóni Guðmundssyni. Málskostnaðartrygging....................0.0eeeeeen Guðmundur Davíðsson gegn Sigrúnu H. Krist- mannsdóttur. Fasteignakaup. Nauðungarsala. Vanefndir ...........eenene eeen Heimilistæki hf. gegn þrotabúi Miklagarðs hf. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenjulegur greiðslu- eyrir. Málsástæða ....................0000eeneeeeeeenenenenn Sigurður Þorkelsson gegn Hf. Ofnasmiðjunni. Kaupsamningur. Hlutafélag. Ábyrgð....................... Guðrún Lára Pálmadóttir gegn Ábyrgð hf. og Dómur Bls. 1089 1103 1106 1108 1114 1121 1123 1132 1143 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 100/1994 229/1995 71/1995 122/1996 23/1996 483/1994 53/1994 8/1996 405/1994 138/1994 Málaskrá Skúla Svavari Skaftasyni. Bifreiðir. Umferðarlög. Fyrning. Skaðabætur. Líkamstjón. Örorkubætur ... Hf. Eimskipafélag Íslands gegn H.H. Leasing á Finans A/S. Farmsamningur. Haldsréttur. Fjár- mögnunarleiga..................0.eeea0eanrneeeeerrnn Dagsprent hf. gegn Sigríði Þorgrímsdóttur. Vinnu- samningur. Uppsögn. Fæðingarorlof. Jafnrétti ....... Lakkrísgerðin Kólus hf. gegn þrotabúi Mikla- garðs hf. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenjulegur QTEIÖSÍUEYFIF.............. enn Ákæruvaldið gegn Sigurjóni Péturssyni. Kæru- mál. Gæsluvarðhald, b- og c-liður 1.mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 .............eneeneerrrararenenenenrrrrrrnn Ákæruvaldið gegn Þorsteini Víði Þórðarsyni, Þorláki Ómari Einarssyni og Sveini Sæmunds- syni. Umboðssvik. Fjárdráttur. Verðbréfamiðlun. Endurskoðendur. Refsiábyrgð. Skilorð................... Jón Rafns Antonsson gegn Moniku Blöndal. Fast- eignakaup. Gallar. Skaðabætur. Skuldajöfnun. MatsgErð ........... eeen Seðlabanki Íslands gegn Hallgrími A. Ottóssyni og Hallgrímur A. Ottósson gegn Seðlabanka Ís- lands, viðskiptaráðherra og fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs. Skaðabótamál. Verðbréfasjóður. Bankaeftirlit .................... neee Ákæruvaldið gegn Gunnlaugi Halldóri Halldórs- syni. Kynferðisbrot. Ákæta ..........0..000een. Erla Gunnarsdóttir og Vilhelm Martin Fredriksen gegn Þórdísi Eiríksdóttur, Gísla Gíslasyni og Sig- urði A. Þóroddssyni og til réttargæslu Vátrygg- ingafélaginu Skandia hf. og Ábyrgðarsjóði Félags fasteingasala. Skaðabætur. Fasteignasala. Fast- eignakaup. Kaupsamningur .................000.ee0eaee0e000. Kristín M. Guðmundsdóttir, Sigurbjörg Guð- mundsdóttir, Ingunn Lilja Guðmundsdóttir og Hraundís Guðmundsdóttir gegn íslenska ríkinu. Sjúkrahús. Læknar. Skaðabætur. Læknaráð. Sér- Atkvæði... eeen Dómur 28/3 2/4 2/4 2/4 2/4 2/4 XVII Bls. 1152 1163 1173 1183 1196 1199 1236 1255 1271 1279 1298 XVIII 153 154 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 404/1995 173/1995 54/1996 ) 170/1995 143/1996 142/1996 136/1996 123/1996 118/1996 39/1996 384/1995 47/1996 403/1995 13/1996 150/1995 Málaskrá Ákæruvaldið gegn Jóni Valgeiri Björgvinssyni. Fjárdráttur. Skilorð. Skaðabætur. Vextir ................. Ölgerðin Egill Skallagrímsson ehf. gegn Þrotabúi Miklagarðs hf. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenju- legur greiðslu€yrir..................000000a000eeanenenrern Ákæruvaldið gegn Ásgeiri Þór Ásgeirssyni. Ómerking héraðsdóms. Heimvísun. Játningarmál. Byggingarfélagið Borg hf. gegn Magnúsi Hall- dórssyni. Verksamningur................0.0eae20eeeeenenenenn Gjaldheimtan í Reykjavík gegn Íslandsbanka hf. Kærumál. Nauðungarsala. Kærufrestur. Frávísun frá Hæstarétti... Gústaf A. Níelsson gegn Landsbanka Íslands. Kærumál. Gjaldþrotaskipti ..................0.eeeeeee Frosti hf. gegn Línuskipi ehf. Kærumál. Innsetn- ingargerð. Kaupsamningur. Riftun ........................ Jón Einar Jakobsson gegn Þrotabúi Mótvægis hf. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Hlutafélög. Tómlæti... Gísli Örn Lárusson gegn Vátryggingafélaginu Skandia hf., Försákringsaktiebolaget Skandia Nord, Försákringsaktiebolaget Skandia og Leif Göran Victorin. Kærumál. Frávísunarúrskurður felldur úr gildi. Aðild. Lögvarðir hagsmunir. Máls- höfðunarfrestur. Litis pendens-áhrif. Vanreifun. Varnarþing............e eeen Ákæruvaldið gegn Heiðari Þór Guðmundssyni og Hafþóri Inga Samúelssyni. Þjófnaður. Frávísun máls að hluta. Ákæra... K gegn M. Börn. Forsjá. Hjón. Gjafsókn................. Ákæruvaldið gegn Valdimar Þ. Ólafssyni og Magnúsi Þ.Bjarnasyni. Áfengislög. Tilraun. Upp- Ákæruvaldið gegn Haraldi Pétri Guðmundssyni. Dómstólar. Ómerking ............00.eeeeeeeeen een Ákæruvaldið gegn Trausta Róbert Guðmunds- syni. Þjófnaður. Tilraun ................0.00e0eeeeee Landsbanki Íslands gegn Margréti Þóru Vilbergs- dóttur og gagnsök. Fjármögnunarleiga. Sjálf- skuldarábyrgð.............00..00eeteeeeenrennsrererrr nn Dómur Bls. 1308 1314 1323 1326 1332 1334 1338 1347 1373 1387 1399 1415 1417 1422 168 169 170 171 172 174 175 176 177 178 179 180 482/1994 270/1995 478/1994 451/1994 452/1994 24/1995 91/1995 148/1996 166/1996 161/1996 172/1996 137/1995 41/1995 Málaskrá Landsbanki Íslands gegn Íslandsbanka hf. Bank- ar. Tékkar. Fölsun. Fyrning..................0.e0eeeeee Lífeyrissjóður starfsmanna Áburðarverksmiðju ríkisins gegn Lífeyrissjóði lækna. Kærumál. Nauð- ungarsala. Umboð. Veð ..................0eaeeeeneneneese en Pétur H. Blöndal gegn Moniku D. Blöndal. Hjón. Börn. Skilnaðarsamningur. Meðlag ........................ Sjóvá-Almennar tryggingar hf. gegn Konráði Egg- ertssyni og gagnsök. Skaðabætur. Bifreiðir. Slysa- trygging ökumanns. Örorkumat. Sératkvæði.......... Sjóvá-Almennar tryggingar hf. gegn Konráði Egg- ertssyni og gagnsök. Skaðabætur. Bifreiðir. Slysa- trygging ökumanns. Örorkumat. Sératkvæði.......... Þrotabú Miklagarðs hf. gegn Kaupfélagi Eyfirð- inga og gagnsök. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Skulda- JÖÐNUÐU ................ eeen Þrotabú Miklagarðs hf. gegn Samvinnusjóði Ís- lands hf. og gagnsök. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenjulegur greiðslu€yrir................... Guðmundur Ingi Kristinsson gegn Þorbjörgu Atladóttur. Kærumál. Fjárslit. Óvígð sambúð ........ Vífilfell ehf. gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík. Kærumál. Kæruheimild. Frestun máls. Frávísun frá Hæstarétti ....................... ner Íslandsbanki hf. gegn Kristínu Zóphaníasdóttur, Hjálmari S. Pálssyni Ferenc Utassy, Sigvalda Jó- hannessyni, Kristínu Jónsdóttur o.fl. Kærumál. Frávísunarúrskurði hrundið. Samaðild. Fjöleign- Rannsóknarnefnd sjóslysa gegn Hervöru Þor- valdsdóttur héraðsdómara á Vesturlandi. Kæru- mál. Kæruheimild. Sjópróf. Frávísun frá Hæsta- Ingi S. Helgason og Árný Arnþórsdóttir gegn Margeiri Margeirssyni. Kaupsamningur. Hluta- félög. Aðildarskortur ..................eee ee Ellert Kristinn Alexandersson og Vátrygginga- félag Íslands hf. gegn Guðmundi Karli Þorleifs- syni og Guðmundur Karl Þorleifsson gegn Ell- Dómur 2/5 75 7/5 8/5 9/5 XIX Bls. 1432 1457 1475 1493 1511 1523 1536 1541 1542 XX 181 186 187 188 189 190 191 192 193 16/1996 47/1995 378/1994 21/1996 14/1996 88/1995 164/1995 174/1996 173/1996 182/1996 183/1996 109/1995 65/1996 Málaskrá ert Kristni Alexanderssyni og Vátryggingafélagi Íslands hf. og til vara þb. Vatnsskarðs hf. og Al- exander Ólafssyni. Bifreiðir. Vinnuvél. Vátrygg- ing. Skaðabætur. Örorka ..............0...0000e0eeeneeeneennenn. Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins gegn Sjöfn Skúladóttur og Elsu Jóhönnu Gísladóttur Thorla- cius. Skriflega flutt mál. Útivist. Skuldaraskipti. Kröfugerð ..........eeeeeeeenreereeare err Húsfélagið Asparfelli 2-12 gegn Þortabúi Verndar hf. Verksamningur. Galli. Matsgerð .....................- Kristinn Guðjónsson og Byggðaverk hf. gegn Hús- félaginu Suðurhvammi $, 7 og 9 og gagnsök. Verk- samningur. Galli. Skaðabætur. Aðild. Kröfugerð... Ákæruvaldið gegn Hrafnhildi Sigurbjartsdóttur. Brenna. Refsimörk. Refsiákvörðun. Skilorð .......... Ákæruvaldið gegn Magnúsi Ingiberg Jóhanns- syni. Umferðarlög. Sakarkostnaður......................... Ósey hf. gegn Fiskmarkaði Breiðafjarðar hf. og gagnsök. Skaðabætur innan samninga. Fiskveiði- heimildir. Gjaldþrot. Trygging... Netagerð Aðalsteins hf. gegn Fiskmarkaði Breiða- fjarðar hf. og gagnsök. Skaðabætur innan samn- inga. Fiskveiðiheimildir. Gjaldþrot. Trygging ......... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Ólafi Hregg- viðssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a liður 1. mgr. 103. gr. 1. nr. 91/1991. Mannréttindasáttmáli Evr- Gísli Örn Lárusson gegn Försákringsaktiebolaget Skandia Nord. Kærumál. Dómkvaðning mats- Rut Skúladóttir gegn Íslandsbanka hf. Kærumál. Nauðungarsala ...............eeeee eeen Erla Sampica Bjarnadóttir gegn Ástríði Ólafs- dóttur og Jóhannesi Ólafssyni. Kærumál. Opinber skipti dánarbús. Málskostnaðartrygging ................. Stefán Stefánsson gegn X. Kaupsamningur. Ógilt Ákæruvaldið gegn Birni Harðarsyni. Dómstólar. Ómerking letter tat nr rr ran EL Rte Dómur 9/5 9/5 9/5 9/5 9/5 9/5 9/5 9/5 Bls. 1547 1559 1563 1580 1607 1613 1619 1626 1633 1635 1638 1642 1646 1663 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 54/1995 231/1994 34/1995 45/1995 411/1994 115/1995 141/1995 22/1996 149/1996 29/1995 162/1996 190/1996 188/1996 103/1996 10/1995 Málaskrá Jarþrúður Þórhallsdóttir gegn Lánasjóði íslenskra námsmanna. Skuldabréf. Lögskýring....................... Einar Sveinsson, o.fl. gegn Erni Svavarssyni o.fl. Fasteign. Lóðamörk. Eignarréttur. Sératkvæði ...... Skólanefnd Þelamerkurskóla, sveitarsjóður Arn- arneshrepps, sveitarsj. Glæsibæjarhrepps, sveit- arsj. Skriðuhrepps, sveitarsj. Öxnadalshrepps og íslenska ríkið gegn Skúla Skúlasyni. Skaðabætur. Miskabætur. Örorka. Skóli... Húsanes sf. vegna þb. Lindalax hf. gegn Sæmundi Þórðarsyni, o.fl. og gagnsök. Hlutafélög. Hluta- fjárloforð. Gjaldþrot. Fyrning..................e0e.00000.a. Ebeneser Bárðarson og Auður Árnadóttir gegn Ófeigi Björnssyni og Hildi Bolladóttur. Fasteigna- kaup. Galli. Skoðun ................eeee eeen Íslandsbanki hf. gegn Baldri Ágústssyni. Víxilmál. Sýning til gr€iðslu .................0..0.0000e00eennenee rn Lögmenn Jón Örn Ingólfsson og Jón Gunnar Zoága gegn Landsbanka Íslands. Skuldabréf. Framsal.............e eeen eeen Ákæruvaldið gegn Hauki Guðjónssyni. Þjófnaður. Reynslulausn ................0000eeeenenerneernenerreneerne nn Ákæruvaldið gegn Sigurjóni Péturssyni. Áfrýjun opinberra mála. Áfrýjunarfrestur. Frávísun máls frá Hæstarétti... Magnús Alfonsson gegn Húsfélaginu Austurbergi 2, 4 og 6 o.fl. og gagnsök. Skaðabótamál. Verk- trygging. Málsástæður. Aðild .....................0000000e0en. Fjármálaráðherra vegna ríkisspítalanna gegn Starfsmannafélagi ríkisstofnana. Kærumál. Fé- lagsdómur. Frávísunarkröfu hrundið....................... Bændasamtök Íslands gegn Amper hf. og Erni Árnasyni. Kætumál. Vitni .............00..ee eee Íslenskt marfang hf. gegn Þuríði hf. Kærumál. Málskostnaðartrygging..................eeeeeeeeen Parkwood Engineering Co. Ltd. gegn Borgarsmíði hf. Málskostnaðartrygging ...............00ee ee Einar B. Guðmundsson gegn Guðmundi Frey Dómur XKI Bls. 1665 1673 1697 1720 1735 1748 1753 1760 1767 1769 1779 1785 1788 1791 XXII 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 48/1995 385/1994 386/1994 181/1995 142/1995 28/1995 83/1996 95/1996 5/1995 193/1996 204/1996 202/1996 196/1996 Málaskrá Halldórssyni. Skaðabótamál. Bifreiðir. Líkams- tjón. Læknaráð. Meðdómendur. Sératkvæði .......... Húsgagnaloftið og Heiðar Sigurðsson gegn Ragn- heiði Erlu Hauksdóttur. Skaðsemisábyrgð. Aðild- arhæfi. Frávísun máls að hluta frá héraðsdómi... Íslenska útvarpsfélagið hf. gegn Hans Kristjáni Árnasyni. Vinnusamningur. Starfslok...................... Íslenska útvarpsfélagið hf. gegn Guðrúnu Árna- dóttur. Vinnusamningur. Starfslok ......................... Landvélar hf. gegn Valgeiri Sigurgeirssyni og gagnsök. Skaðabætur. Vinnuslys ...................00...... Gunnar Kvaran gegn Gunnari Kvaran hf. og Sjóvá-Almennum tryggingum hf. Skaðabætur. Örorka... Jón Eggert Hvanndal gegn Lífeyrissjóði félags ís- lenskra stjórnunarstarfsmanna á Keflavíkurflug- velli. Lífeyrissjóður. Endurgreiðsla....................... Ákæruvaldið gegn X. Kynferðisbrot. Sifjaspell. Börn. Miskabætur .....................0.0.000eenea een Ákæruvaldið gegn Stefáni Erni Kristjánssyni og Kolbrúnu Guðmundsdóttur. Byggingarlög. Frið- un Þingvalla. Brottnám mannvirkja. Sveitarstjórn. Fyrnig sakar. Stjórnarskrá. Mannréttindasáttmáli. Evrópu. Sératkvæði ................00.eeeeeenerrnr Ferdinand Rósmundsson og Guðrún Ásgríms- dóttir gegn landbúnaðarráðuneytinu og Sverri Magnússyni. Jarðalög. Innlausn. Stjórnvalds- ÁkVÖFÐUN.............0eeeenereererernereeneeeerrrrren Sýslumaðurinn á Akureyri gegn Gesti Eiríki Egg- ertssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a- og d-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Geðrannsókn .................e000eeneeeenen Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Helga Sig- urjónssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, c-liður 1. mgr. 103. gr. 1. nr. 19/1991 ld... Þorsteinn Laufkvist Þorsteinsson gegn Laufeyju Elsu Sólveigardóttur. Kærumál. Dánarbússkipti. Erfðaskrá... eeen Þrotabú Hesthólma hf. gegn Vátryggingafélagi Ís- 1793 1812 1820 1826 1832 1840 1852 1863 1868 1896 1904 1910 1912 222 224 225 226 227 228 229 230 232 236 65/1995 183/1995 310/1995 288/1995 69/1996 68/1996 1/1996 92/1996 200/1996 151/1996 211/1996 206/1996 205/1996 218/1995 155/1995 Málaskrá XXIII Dómur lands hf. Kærumál. Innsetningargerð. Hlutabrét. Hlutafélög. Veðréttur .................0.0.eeeee 28/5 Snorri Ólafsson gegn Gylfa Gunnarssyni. Lausa- fjárkaup. Aðild. Sönnun ................0000eeeeeeeeeeeeer 30/5 Ungmennafélag Íslands gegn Unu Maríu Óskars- dóttur. Vinnusamningur. Uppsögn. Skaðabætur.... 30/5 Íslenska ríkið gegn Ragnari Karlssyni. Skattar. Ökutækjastyrkur. Frádráttarheimild ....................... 30/5 Búnaðarbanki Íslands gegn Sparisjóði Ólafsfjarð- ar og gagnsök. Ábyrgð. FyrniNg .............00...0000r. 30/5 Ákæruvaldið gegn Guðmundi Inga Sigurvinssyni. Leigubifreiðir. Atvinnuleyfi. Sýkna......................... 30/5 Ákæruvaldið gegn Einari Jóhannssyni. Leigu- Þifreiðir. Atvinnuleyfi. Stjórnarskrá....................0.. 30/5 Ákæruvaldið gegn Gunnlaugi Birgi Gunnlaugs- syni. Fjárdráttur. Kröfugerð....................... 30/5 Ákæruvaldið gegn Sigurði Hólm Sigurðssyni. Bif- reiðir. Umferðarlög. Ökuréttur ........................... 30/5 Snæfellsbær gegn Landsbanka Íslands. Kærumál. Nauðungarsala. Lögveð. Fyrning....................0.0.0.0.. 31/5 Ákæruvaldið gegn Lindu Dögg Ragnarsdóttur, Gerði Yrju Ólafsdóttur, Björgu Önnu Skúladótt- ur og Rakel Björk Gunnarsdóttur. Ómerking. Heimvísun. Dómarar. Stjórnarskrá. Mannrétt- indasáttmáli Evrópu. Sératkvæði ..................0..0.... 3/6 Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Guðjóni Knúts- syni. Kærumál. Gæsluvarðhald, 2. mgr. 103. gr. laga fr. 19/1991 decrease 4/6 Sigurður Blomsterberg segn Vilhelmínu Ragnars- dóttur. Kærumál. Óvígð sambúð. Fjárslit................ 5/6 Innheimtustofnun sveitarfélaga gegn þrotabúi Drafnar fasteignaþjónustu hf. Kærumál. Gjald- þrotaskipti. Réttindaröð..................00.e00eeeneeneen 5/6 Íslenska álfélagið hf. gegn Jóhannesi Gunnars- syni. Vinnusamningur. Veikindalaun ....................... 6/6 Steinunn Auður Guðmundsdóttir gegn Jóhann- esi Jóhannessyni. Umferðarréttur. Ábúðarlög. Stjórnsýsla... neee 6/6 Bls. 1926 1931 1945 1955 1969 1974 1977 1982 1989 1992 1998 2004 2006 2017 2023 2042 XKIV 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 117/1996 109/1996 86/1996 131/1995 322/1995 145/1995 114/1995 314/1995 11/1996 85/1996 128/1996 145/1996 172/1995 171/1995 127/1996 150/1996 124/1996 94/1996 Málaskrá Ákæruvaldið gegn Þorsteini Baldvin Ragnarssyni. Líkamsárás. Sönnun. Ómerking. Heimvísun .......... Ákæruvaldið gegn Guðmundi Axelssyni. Fjár- dráttur. Skaðabætur. Vextir... Ákæruvaldið gegn Steinari Arnarsyni. Ölvunar- akstur. Líkamstjón af gáleysi. Svipting ökuréttar. SKILOFÐ ...........0.0 eeen enn Einar Egilsson gegn Búnaðarbanka Íslands. Kaupsamningur. Skuldskeyting................e.020.000e.. M gegn K. Börn. Forsjá. Gjafsókn...................ee... Egill Marteinn Benediktsson gegn Landsbanka Íslands. Samningur. Bankar. Ábyrgðir. Uppgjör .... Sveindís Þórisdóttir gegn Ingibjörgu Bjarnadótt- ur og Lögfræðiþjónustunni hf. og gagnsök. Lög- mannsþóknun. Gjafsókn ................00.00000e0eeeaeen Lífeyrissjóður starfsmanna Akureyrarbæjar gegn Guðmundi Karlssyni. Lífeyrissjóður. Lífeyrisrétt- ur. Launþegar ...................000.000eeeneneneneeerernanenrnen Á kæruvaldið gegn Birni Kristjánssyni. Á vana- og fíkmiEfni ........ eeen Ákæruvaldið gegn Engilbert Runólfssyni. Ávana- og fíkniefni. Ítrekun. Afturhvarf frá framburði... Ákæruvaldið gegn X. Áfrýjun. Sönnunarfærsla ..... Ákæruvaldið gegn Ingvari Erni Hafsteinssyni. Líkamsárás. Skilorðsrof. Skaðabætur ...................... Sigmundur Böðvarsson gegn Sonju hf. Aðild. Lögmenn... eeen Sigmundur Böðvarsson gegn Þrotabúi Blaðs hf. Aðild. Lögmenn... Ákæruvaldið gegn Baldri Gunnarssyni. Tilraun til manndráps. Skaðabætur ................00.e20.000e0eneneeen Ákæruvaldið gegn Óðni Erni Jóhannssyni. Við- urlagaákvörðun. Tollalagabrot. Lyfjainnflutning- ur. Upptaka... Ákæruvaldið gegn Ragnari Þór Gunnarssyni. Þjófnaður... Ákæruvaldið gegn Benedikt Orra Viktorssyni. Fjársvik. Ítrekun...............000.eeeeeueeeeueenur enn Dómur 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 6/6 Bls. 2052 2055 2059 2063 2071 2089 2101 2113 2123 2127 2141 2146 2153 2158 2163 2171 2178 2181 255 256 257 260 261 202 263 264 265 266 267 268 269 270 217/1996 225/1996 167/1995 130/1996 125/1996 147/1995 280/1995 26/1995 132/1995 189/1995 125/1995 237/1996 238/1996 198/1996 256/1996 264/1996 Málaskrá Halaklettur ehf. gegn Bakka hf. Kærumál. Máls- kostnaður... eeen eeen Þrotabú Drafnar fasteignaþjónustu hf. gegn Skil- um ehf. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Réttindaröð .. Guðmundur Borgþórsson gegn SG-einingarhús- um hf. og gagnsök. Skaðabætur. Fjárnám. Nauð- UngArSala........ ene Ákæruvaldið gegn X. Refsiákvörðun. Kynferð- isbrot. Sifjaspell. Börn ...............e0a0eeeneneneneeer Ákæruvaldið gegn X. Kynferðisbrot. Tilraun. Lík- amsárás. Skipstjórnarréttindi. Tilkynningarskylda. SKkILOFð.............0 eeen Eldberg hf. gegn Ólafi Auðunssyni og gagnsök. Skaðabótamál. Vinnuslys. Sératkvæði ..................... Stefán G. Stefánsson gegn Ævari Guðmundssyni. Kaupsamningur. Fyrning ................0.0.00eeeee Guðmundur Þorvaldsson, Árni Þorvaldsson, Grétar Grímsson, Sigurður Guðmundsson, Tage Andersen, Þóra Guðmundsdóttir, Þórdís Guð- mundsdóttir og dánarbú Guðríðar Huldu Guð- mundsdóttur gegn Landsvirkjun. Veiðiréttur. Samningur. Sératkvæði.................00..0000eeenenenerrn Magnús Hjaltested gegn fjármálaráðherra f.h. íslenska ríkisins og Fasteignamati ríkisins. Fast- eignamat. Bújörð. Kröfugerð..................000eeeee0. Sigurður S. Hákonarson gegn Slippfélaginu í Reykjavík hf. Víxilmál. Varnir... Landsbanki Íslands gegn Búnaðarbanka Íslands. Lögskýring. Veðréttur. Lausafé. Sératkvæði........... Prentsmiðjan Oddi hf. gegn Flatey hf., bókbands- stofu. Kærumál. Bein aðfarargerð.......................... Ákæruvaldið gegn Hauki Örvari Weihe. Kæru- mál. Dómarar. Vanhæfi ...................000e0000eaeee Ákæruvaldið gegn Steinari Benedikt Valssyni. Bifreiðar. Ölvunarakstur. Nytjastuldur. Skilorð..... Lögreglustjórinn í Reykjavík gegn Gunnari Traustasyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ld... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Berki Birg- Dómur XKV Bls. 2185 2187 2195 2205 2208 2221 2237 2245 2255 2265 2269 2284 2290 2204 2297 XXVI 2171 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 268/1996 303/1996 307/1996 308/1996 241/1996 253/1996 261/1996 240/1996 281/1996 313/1996 314/1996 252/1996 236/1996 273(1996 Málaskrá issyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a-liður 1. mgr. og 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ................ Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Birgi Guð- mundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, d-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Geðheilbrigðisrann- Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Rúnari Jó- hannssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a- og c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ld... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Gunnari Sverri Arnarsyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a- og c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 „0... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Birgi Guð- mundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a- og c-lið- ur 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991............0........0.0.0.0. Efnagerðin Lyng hf. gegn Friðjóni Erni Frið- jónssyni. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Frávísunar- úrskurður staðfestur... Gísli Ólafsson Ólafs og Ragnar J. Jónsson gegn Margeiri Jóhannssyni og gagnsök. Kærumál. Málskostnaður.................00e0eeeeeererereree Nína Þórðardóttir gegn Steinari Guðmunds- syni. Kærumál. Frávísunarúrskurður staðfestur. Stefnubirting..............0eeeeererernnrenre nn Kristján Wendel gegn Gerpi sf. Kærumál. Fjár- nám. Vextir... Þórhallur Ölver Gunnlaugsson gegn íslenska rík- inu. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Aðfinnslur ........... Lögreglustjórinn í Reykjavík gegn Björgu Arn- þórsdóttur. Kærumál. Húsleit.................eee.e.eeea. Lögreglustjórinn í Reykjavík gegn Guðmundi Jóhannssyni. Kærumál. Húsleit ................0.00.0.... Húsfélögin Árkvörn 2A og 2B gegn Bygginga- félaginu Sólvöllum hf. Kærumál. Frávísunar- úrskurður staðfestur... Þb. Skipabrautarinnar hf. gegn Landsbanka Ís- lands. Kærumál. Nauðungarsala. Haldsréttur. Að- ildarhæfi Ld. Hvalur hf. gegn Oxala Shipping Company Ltd. Dómur Bls. 2299 2302 2305 2307 2310 2313 2315 2318 2321 2328 2331 2334 2337 2340 285 286 287 288 289 290 291 292 203 294 295 296 297 298 299 239/1996 276/1996 246/1996 280/1996 250/1996 247/1996 251/1996 301/1996 282/1996 260/1996 312/1996 315/1996 319/1996 320/1996 321/1996 Málaskrá og, Fiskiðjunni Veri. Kærumál. Nauðungarsala. Skaðabætur................000eeee neee Þórður Þórðarson gegn Fiskiðjunni Veri og gagn- sök. Kærumál. Nauðungarsala. Sjómenn. Vinnu- SAMNÍNBUT „ld. Þb. Drafnar fasteignaþjónustu hf. gegn Ragnari Hafliðasyni. Kærumál. Ómerking. Aðfinnslur ........ Aquasport hf. gegn Lu-Sy Trans. Kærumál. Frávís- un staðfest. Vanreifun .................eeeee Próf ehf. gegn Kringlunni 4-6 ehf. Kærumál. Út- burður. Frávísun máls frá Hæstarétti....................... Þorkell P. Pálsson gegn Byggingafélaginu Sólvöll- um hf. Kærumál. Frávísunarúrskurður staðfestur. Guðjón Andri Gylfason og Þorsteinn Hlynur Jónsson og Ítalía pizza sf. gegn íslenska ríkinu. Kærumál. Frávísun máls að hluta. Aðildarhæfi. KröfugErð eeen Margrét Einarsdóttir gegn Bjarna Bærings Bjarnasyni. Kærumál. Fjárnám. Kæruheimild. Frávísun frá Hæstarétti ....................... eee Gunnar Guðbjartsson gegn Ólafi Guðbjartssyni. Kærumál. Útburður. Sameign ..................0..0e0eea. Herborg Haraldsdóttir gegn þb. Bónusbíla ehf. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Vinnusamningur. Húsnæðisstofnun ríkisins gegn Búnaðarbanka Ís- lands, Lífeyrissjóði Vesturlands og Íslandsbanka hf. Kærumál. Nauðungarsala. Veð...........0.0..0.000... Sparisjóður Höfðhverfinga gegn Valgerði Jóns- dóttur. Kærumál. Nauðungarsala. Veð ................. Arngrímur Jónsson gegn Landsvirkjun. Kærumál. Félagsdómur. Frávísunarúrskurður felldur úr gildi Jón Egilsson gegn Gauta Halldórssyni. Kærumál. Fjárnám. Kæruheimild. Frávísun frá Hæstarétti... Sigmundur P. Lárusson gegn Gauta Halldórssyni. Kærumál. Fjárnám. Kæruheimild. Frávísun frá Hæstarétti... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Charin Thai- XXVII Dómur 27/8 278 21/8 21/8 21/8 27/8 21/S 27/8 21/8 27/8 278 278 21/8 27/8 21/8 Bls. 2350 2376 2382 2384 2392 2399 2409 2416 2419 2421 XXVII 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 312 313 314 333/1996 337/1996 343/1996 340/1996 271/1996 215/1996 341/1996 232/1995 64/1995 216/1995 325/1995 240/1995 201/1995 179/1996 180/1996 Málaskrá prasert. Kærumál. Gæsluvarðhald, 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991...............00eeeeneneeenenrenenrenenrrenrnn Ákæruvaldið gegn Christopher Bundeh. Kæru- mál. Framsal sakamanns Gunnar Pétursson gegn Iðnlánasjóði og íslenska ríkinu. Kærumál. Aðild. Gagnaöflun. Skjöl............. Ákæruvaldið gegn Kristjáni Inga Bragasyni. Kærumál. Kærufrestur. Rannsókn. Frávísunar- úrskurður felldur úr gildi .........................0eenene0 Búlandstindur hf. gegn Hvoli hf. Kærumál. Frávís- unarúrskurður felldur úr gildi .........................0....... Þorfinnur Guðnason gegn Andrá ehf. Málskostn- AÖAFÍTYBBINB............. eeen Þrotabú Stanza hf. gegn Atla Ísakssyni o.fl. Máls- kostnaðartrygging..................00eeeneeeenenen Björn Jóhannsson gegn Skógrækt ríkisins. Kæru- mál. Aðför. Útburður. Á búð....................00202000e0000000 Þórhallur Dan Johansen gegn Hf. Eimskipafélagi Íslands. Skaðabótamál. Vinnuslys Örorka. Fyrning Bogi Kristinsson gegn Dalabyggð Saurbæj- arhreppi og íslenska ríkinu og Vátryggingarfélagi Íslands til réttargæslu. Skaðabótamál. Örorka. Skóli. Sératkvæði........................0.00enenaeernen Matthías Sveinsson og Hlíf Ragnarsdóttir gegn Þorsteini Þ. Jónssyni, Kristjönu Sölvadóttur og Magnúsi Þ. Einarssyni. Fasteignakaup. Skaðabæt- ur. Fasteignasali. Frávísun máls að hluta frá hér- AÖSÁÓMI ............00eenenenenen eeen Þórunn Magnúsdóttir og Heiðrún Ósk Sigfúsdótt- ir gegn Kjartani Reyni Ólafssyni. Frávísun frá hér- aðsdómi. Vextir. Lögmenn... Pétur Lúðvík Marteinsson gegn Flugleiðum hf. Vinnusamningur. Forsendur. Tómlæti ..................... Lúther Harðarson og Gíslína Gísladóttir gegn Síldarvinnslunni hf. Kaupsamningur. Lausafjár- kaup. Ógildi samnings ..................00000eeeenenn Ákæruvaldið gegn Eiríki Helgasyni. Eignarréttur. Netlög. Sjávarútvegur. Veiðiheimildir. Fuglafriðun Ákæruvaldið gegn Tómasi Hólmgeiri Haukssyni. Dómur 17/9 17/9 19/9 19/9 19/9 19/9 19/9 19/9 19/9 19/9 19/9 19/9 Bls. 2423 2425 2428 2433 2436 2441 2443 2445 2451 2457 2466 2482 2489 2501 2518 315 316 317 318 319 320 321 323 324 327 328 181/1996 199/1996 405/1995 356/1996 359/1996 242/1995 154/1996 247/1995 187/1995 490/1994 53/1996 102/1995 103/1995 366/1996 Málaskrá Eignarréttur. Netlög. Sjávarútvegur. Veiðiheim- ildir. Fuglafriðun ...................eeeeeeeeenenenenenenee Ákæruvaldið gegn Þorgeiri Samúelssyni. Eign- arréttur. Netlög. Sjávarútvegur. Veiðiheimildir. Fuglafriðun ................eeeeneeeererneneneneerernrnrnennenn Ákæruvaldið gegn Sigurði Hólm Sigurðssyni. Áfrýjun. Fjársvik. Þjófnaður. Umferðarlagabrot ... Guðmundur Kristinsson gegn Pétri Ólafi Péturs- syni. Verksamningur. Málskostnaður..................... Ákæruvaldið gegn Tryggva Knud Óskarssyni. Kærumál. Gagnaöflun. Stjórnarskrá. Mannrétt- indasáttmáli Evrópu... Tollstjórinn í Reykjavík gegn Þorláki Ómari Ein- arssyni. Kærumál. Kæruheimild. Gjaldþrotaskipti. Frávísun máls frá Hæstarétti... Vigfús Björgvinsson gegn Glitni hf. Fjármögn- unarleiga. Riftun ...................00.eeneneeeeeernrenn Ákæruvaldið gegn Davíð Geir Gunnarssyni. Virð- isaukaskattur ....................0eeeererernenenee eeen Pétur Hartmannsson gegn Árnesi hf. og gagnsök. Skaðabætur. Örorka... Trésmiðjan K 14 hf. gegn Sameinaða lífeyrissjóðn- um. Lífeyrissjóðir. Stjórnarská. Mannréttindasátt- máli Evrópu. Félagafrelsi. Sératkvæði..................... Fjármálaráðherra gegn Einari Vilhjálmssyni og gagnsök. Slysatrygging. Kjarasamningur. Sér- AtkVÆði eeen Ákæruvaldið gegn Gunnari Orvari Skaptasyni. Fjárdráttur. Skilorð. Skaðabætur. Dráttarvextir..... Frægur hf. gegn Sigmundi Hannessyni og til réttargæslu Sjóvá- Almennum tryggingum hf. og Lögmönnum við Austurvöll sf. Lögmenn. Skaða- bótamál. Farmflutningar..................0.0.00ee0eenenee Vélbátaábyrgðarfélagið Grótta vegna þb. Viktors R. Þórðarsonar gegn Sigmundi Hannessyni og til réttargæslu Sjóvá-Almennum tryggingum hf. og Lögmönnum við Austurvöll sf. Lögmenn. Skaða- bótamál. Farmflutningar....................00000eeeeeen Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Jóhannesi KKIX Dómur Bls. 2525 2532 2539 2546 2553 2559 2562 2568 2574 2584 2598 2610 2626 2641 KKK 329 330 331 332 333 339 340 341 342 344 348/1996 354/1996 294/1996 368/1996 360/1996 266/1996 2/1996 302/1995 57/1995 58/1995 11/1995 153/1996 238/1995 1/1996 195/1995 371/1996 Málaskrá Guðmundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, c liður 1.mgr.103. gr. laga nr. 19/1991 „dd... Kringlan 4-6 ehf. gegn B. J. Trading ehf. Kærumál. Útburðargerð. Húsaleiga. Tilkynning...................... Gurðún Bergsdóttir gegn þb. Miklagarðs hf. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Skaðabætur................. Ákæruvaldið gegn Óskari Marinó Sigurjónssyni. Frávísun frá Hæstarétti. Á frýjunarfrestur............... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Lindu Björk Daníels. Kærumál. Gæsluvarðhald, c liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991..................0.eneeeeeneeenenenn Söluskrifstofa Bjarna/Braga ehf. gegn tollstjór- anum í Reykjavík. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Endurupptaka ............0eeeeeeeereeereeneneneneerernnnnnn Ákæruvaldið gegn Þorsteini Baldvin Ragnarssyni. Kærumál. Dómarar. Hæfi ......................000.0.00.000n. Þrotabú Hafarnarins hf. gegn Olíufélaginu hf. Gjaldþrotaskipti. Riftun. Óvenjulegur greiðslu- eyrir. NákomMnir.............0..eeeeeeaeaerrerenenene ern Guðmundur Aðalsteinsson gegn Bjarna Sigfús- syni. Skaðabætur. Matsgerð ...............00.000000e000n Sigurður Ingason gegn íslenska ríkinu. Opinberir starfsmenn. Ráðningarsamningur. Biðlaun ........... Hallveig Thordarson gegn íslenska ríkinu. Opin- berir starfsmenn. Ráðningarsamningur. Trúnaðar- menn. Biðlaun .................eeeeeneeeeeeneneneneneneerneeenn Austurstræti 22 hf. gegn Íslandsbanka hf. Frávísun máls frá héraðsdómi. Kröfugerð ........................0.... Ákæruvaldið gegn Sigurði Þór Sigurðssyni. Þjófn- Kaupgarður hf. gegn þrotabúi Ásgeirs hf. Kaup- samningur. Aðild................e0000e0eeeeeneeneerneerneann Páll Friðriksson gegn Málurum sf. Verksamning- ur. Aðild. Skuldskeyting. Vextir.............000.e.0.00.0.. Jón Kristinsson og Unnur Steingrímsdóttir gegn Sigfúsi Þór Elíassyni og Ólafíu Ársælsdóttur og gagnsök. Fasteignakaup. Gallar. Afsláttur .............. Ákæruvaldið gegn Herði Karlssyni Kærumál. Kærufrestur. Frávísun máls frá Hæstarétti.............. Dómur Bls. 2656 2659 2668 2674 2676 2678 2682 2684 2693 2701 2707 2713 2716 2127 2733 345 346 347 348 349 350 351 352 Lo mn 358 359 360 365/1996 373/1996 375/1996 379/1995 230/1995 276/1995 220/1995 211/1996 284/1996 256/1995 287/1995 157/1996 412/1994 158/1996 89/1996 261/1995 Málaskrá Statoil A/S gegn Adam Eliasen o.fl. Kærumál. Nauðungarsala. Úthlutun söluverðs ...................0... Kaupþing hf. gegn Kristbjörgu Olsen. Kærumál. Nauðungarsala. Veðréttur. Þinglýsing .................... Nína Þórðardóttir gegn Steinari Guðmundssyni. Kærumál. Málskostnaðartrygging...................... Sigurður H. Þorsteinsson gegn Kaldrananes- hreppi. Vinnusamningur. Opinberir starfsmenn ..... Bergey hf. gegn íslenska ríkinu. Frávísun frá Hæstarétti. Stjórnvaldsákvörðun. Skaðabætur....... Guðjón Ben Sigurðsson og Ólína Kjartansdóttir gegn Sigríði Lind Sigurðardóttur. Eignarréttur. Fjöleignarhús. Sameign. Umterðarréttur ................ Hilda Hafsteinsdóttir gegn íslenska ríkinu. Hand- taka. Skaðabætur...............000eeeeesnenrree err Ákæruvaldið gegn Kristjóni Kristjónssyni. Um- ferðarlög, Bifreiðar. Ölvunarakstur. Ökuréttur...... Ákæruvaldið gegn Magnúsi B. Sveinssyni og Rúnari Þresti Grímssyni. Fjársvik. Hylming........... Ölfushreppur gegn Reykjavíkurborg, Seltjarn- arneskaupstað. o.fl. Landamerki. Lögsagnarum- dæmi. Sveitarfélög... Hreinn Guðlaugsson og Freyja Helgadóttir gegn Ingunni Þ. Baldvins o.fl. Frávísun máls frá héraðs- dómi. Dánarbú. Aðild. Fyrirsvar. Stefna. Máls- kostnaður... eeen Ákæruvaldið gegn Hauki Steinari Baldurssyni og Petru Stefánsdóttur. Líkamsárás. Hegningarauki .. Sigríður Elísdóttir o.fl. gegn Sæmundi Sigursteins- syni og til réttargæslu Sigurði Einarssyni. Ómerk- ing. Frávísun frá héraðsdómi. Res judicata............. Ákæruvaldið gegn Gunnari Árnasyni. Kynferð- Ungmennafélag Íslands gegn Samtökum um kvennaathvarf. Fasteignakaup. Galli. Skaðabætur. Afsláttur. Skuldajöfnuður...................0.000.0e0eenenen0 Bárður Ragnarsson gegn Jóni Jónssyni. Skaða- bætur. Vextir... KXKXI Dómur 10/10 10/10 10/10 10/10 10/10 Bls. 2754 2760 2764 2766 2776 2786 2806 2811 2813 2848 2892 2894 2907 2910 2915 2928 XKXII 361 362 s ON > 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 262/1995 110/1995 295/1996 378/1996 281/1995 330/1995 221/1995 289/1996 254/1995 122/1995 301/1995 386/1996 351/1995 Málaskrá Bárður Ragnarsson gegn Þóreyju Jónsdóttur. Skaðabætur. Vextir... Samherji hf. gegn íslenska ríkinu. Stjórnarskrá. Atvinnufrelsi. Framsal valds. Sératkvæði ................ Ákæruvaldið gegn Kristjáni Haukssyni. Frávísun máls frá Hæstarétti. Áfrýjun. Mannréttindasátt- máli Evrópu... eeen Farmanna- og fiskimannasamband Íslands v. Skipstjóra- og stýrimannafélags Norðlendinga gegn LÍÚ f.h. Útvegsmannafélags Norðurlands v. Sæbergs hf. Kærumál. Félagsdómur. Frávísunar- úrskurður staðfestur... Friðrik Ólafsson gegn Hríseyjarhreppi og gagn- sök. Verksamningur. Aðilaskýrsla .....................0.... Landsbanki Íslands gegn Þb. Fiskvinnslunnar á Bíldudal hf. Lánssamningur. Veðréttur. Gjald- Þrotaskipti. Skuldajöfnuður.................0.ee00a000e0e0n. Íslenska ríkið gegn Þórði M. Sigurjónssyni og gagnsök. Stjórnarskrá. Framsal valds. Fullvirð- isréttur. Greiðslumark....................0eeeeeeeaeaerrnenn Hlíf Þ. Jónsdóttir og Vátryggingafélag Íslands hf. gegn Önnu Maríu Þorvaldsdóttur og gagnsök. Bifreiðir. Skaðabætur. Örorka. Matsgerð ............... Bifreiðar og landbúnaðarvélar hf. o.fl. gegn Berg- lindi Björnsdóttur og gagnsök. Skaðabótamál. Örorka. Sakarskipting. Umferðarlög. Torfærutæki. Skráningarskylda. Vátrygging. Sératkvæði ............. Iðunn A. Andrésdóttir og Árni Már Jensson gegn Sigríði Ásgeirsdóttur. Kaupsamningur. Fasteign. Skuldabréf. Endurkrafa................0eeeeeeeeeeeeneeen Landvernd gegn Hagkaupum hf. Kærumál. Frá- vísunarúrskurður stafestur. Gerðardómur.............. Hjörleifur Jónsson gegn Búa Gíslasyni og Hörpu Hrönn Davíðsdóttir og gagnsök. Fasteignakaup. Verksamningur. Gallar. Matsgerð. Gagnsök. Skuldajöfnuður ...................e eeen Dómur 10/10 10/10 10/10 Bls. 2942 2956 2972 2974 2977 2087 3002 3030 3049 3079 3088 3093 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 386 387 388 389 326/1995 63/1996 429/1995 453/1994 337/1995 329/1995 362/1996 282/1995 258/1996 307/1995 260/1995 333/1995 279/1996 392/1996 311/1995 394/1996 Málaskrá Ólafur Thóroddsen gegn Lögfræðistofunni sf. Víx- Jónas Haraldsson gegn íslenska ríkinu. Skattar. Stjórnarskrá... Vilhjálmur Bjarnason og Sjóvá-Almennar trygg- ingar hf. gegn Þorkeli Ragnarssyni og gagnsök. Bifreiðir. Skaðabætur. Umferðarlög. Áhættutaka. Gjafsókn. Sératkvæði .................000000.000e ene Suðurverk hf. og íslenska ríkið gegn Sigurði Jóns- syni og gagnsök. Vegir. Skaðabætur........................ Trygging hf. gegn Guðmundi Péturssyni. Bifreiðir. VátryggiNg „eeen Ákæruvaldið gegn Birgi Andréssyni. Þjófnaður. Fjársvik. Skjalafals. Ítrekun. Hegningarauki. Sér- Íslandsbanki hf. gegn Árna Guðjónssyni. Bankar. Ábyrgð. Fjárkrafa .............00..eeeeeeeeue ene Ákæruvaldið gegn Agnari Hólm Jóhannessyni. Umferðarlög, Ölvunarakstur. Svipting ökuréttar. Dómarar... Fiskifélag Íslands gegn Magneu Jónsdóttur og íslenska ríkinu til réttargæslu. Biðlaun. Ráðning- ATSAMNINBUP ..............0 eeen ene Valgeir Kristinsson o.fl. gegn Halldóri V. Hall- dórsssyni og Auði Gísladóttur. Fasteignakaup. Skaðabætur. Fasteignasali ..........................000000.0.0 Íslandsbanki hf. gegn db. Garðars Þorsteinssonar. Bankar. Ábyrgð. Fjárkrafa. Sératkvæði .................. Ákæruvaldið gegn Sigurði Pétri Sigurðssyni. Þjófnaður. Hegningarauki. Ítrekun.......................... Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Lindu Björk Daníels. Kærumál. Gæsluvarðhald, c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991.........0.....00000e0eenrenr ern Heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra f.h. ís- lenska ríkisins gegn Elsu Smith og sagnsök. End- urupptaka. Gagnaöflun. Læknaráð........................ Ákæruvaldið gegn Sesley Gregory Smith og Brian KXXTII Dómur 24/10 24/10 24/10 24/10 24/10 25/10 29/10 Bls. 3108 3112 3114 3120 3130 3141 3166 3169 3178 3196 3206 3210 3212 KXKIV 390 391 392 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 272/1996 180/1995 409/1995 11/1996 268/1994 349/1995 417/1995 396/1996 395/1996 397/1996 399/1996 401/1996 306/1995 309/1995 Málaskrá Keith Tiner. Kærumál. Frávísunarúrskurður stað- festur. Ákæra. Auðgunarbrot...................000eeeeeeeee. Ákæruvaldið gegn Hermanni Gunnarssyni. Vinnuslys. Vinnuvernd. Öryggisbúnaður. Líkams- MEIINBAF .........0...0en center Óðinn Haraldsson gegn Guðmundi Ægi Jóhanns- syni. Skaðabætur. Líkamsmeiðingar. Örorka. Sak- ArSkIPtINÐ, .......... eeen Teiknistofan Skólavörðustíg 28 sf. gegn íslenska ríkinu. Skaðabætur. Verksamningur ...................... Arnar Grétar Pálsson gegn Tálknafjarðarhreppi. Vinnusamningur. Biðlaun. Sveitarstjórnarmál. Endurkrafa .............0eeeeerneeeeereererereenee Jóhanna Tryggvadóttir o.fl. gegn Sparisjóði Hafn- arfjarðar. Víxilmál. Skriflega flutt mál ..................... Addbjörg Sigurðardóttir gegn Kreditkortum hf. Ábyrgð. Samningur. Skaðabætur. Gjafsókn ........... Miðfell hf. og áhöfn b/v Páls Pálssonar ÍS-102 gegn Þormóði ramma hf. og Sjóvá-Almennum tryggingum hf. til réttargæslu. Björgunarlaun......... Búnaðarbanki Íslands gegn Siglufjarðarkaupstað. Kærumál. Málskostnaður.................00.e.eeeeeenenenee. Bergshús ehf. gegn Áfengis- og tóbaksverslun rík- isins. Kærumál. Útburðargerð. Frávísun máls frá Hæstarétti... Bjarni Bærings Bjarnason gegn Margréti Einars- dóttur og íslenska ríkinu. Kærumál. Frávísunar- úrskurður felldur úr gildi. Málshöfðunarfrestur. Nauðungarsala ..............000000eeeeenenerneerrenerreenn Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Jóhannesi Guðmundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Aðfinnslur ............. Prestsmiðjan Oddi hf. og Prentsmiðjan Grafik hf. gegn Flatey hf., bókbandsstofu. Kærumál. Inn- setningargerð. Eignarréttur. Lögvarðir hagsmun- ir. Varnarþing...........eeeeeeeeeeneeenenerrenereerrnnn Sigluberg hf. gegn Þorsteini Símonarsyni. Vinnu- samningur. Sjómenn. Lögskýring...................0..00... Fasteignamiðstöðin hf. gegn Önnu Þuríði Guð- Dómur 31/10 31/10 Bls. 3214 3218 3225 3227 3251 3264 3267 3277 3286 3289 3201 3295 3298 3309 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 255/1995 378/1995 389/1995 215/1995 323/1995 184/1995 127/1995 128/1995 129/1995 130/1995 90/1996 408/1996 404/1996 407/1996 400/1996 Málaskrá mundsdóttur. Fasteignakaup. Skaðabætur. Fast- EIÐNASALI „erase Ægir Þorsteinsson gegn Vátryggingafélag Íslands hf. og Hjálmari Júlíussyni. Umferðarslys. Bifreið- ar. Skaðabótamál ..............0..eeeneneeeeneeeeee Hreinn Sigfússon gegn SR-mjöli hf. Vinnusamn- Pétur Stefánsson gegn Sigurði E. Sigurðssyni. Sjó- menn. Vinnusamningur ................0.0.0000000nee ene Arnar F. Halldórsson gegn Sjóvá-Almennum tryggingum hf. Bifreiðar. Slysatrygging ökumanns. Skaðabætur. Örorka ..................eene nr Kristján Bergjónsson og Jóna Bergjónsdóttir gegn Kristínu Pálmadóttur o.fl. Eignarréttur. Hefð ........ Hafnarstjórn Vestmannaeyja gegn þb. Hafverks hf. og gagnsök. Verksamningur. Verktakar. Út- boðslýsing .............eeeereenereeneerneernenerrenererenn Bragi Gunnarsson gegn Guðmundi Lárussyni. Lausafjárkaup. Galli. Afsláttur. Matsgerð............... Valur og Helgi sf. gegn Guðmundi Lárussyni. Lausafjárkaup. Galli. Afsláttur. Matsgerð............... Halldór Reimarsson gegn Guðmundi Lárussyni. Lausafjárkaup. Galli. Afsláttur. Matsgerð............... Sæfar sf. gegn Guðmundi Lárussyni. Lausafjár- kaup. Galli. Afsláttur. Matsgerð ..............0..e00.000. Íslenska ríkið gegn Guðnýju Árnadóttur. Biðlaun. SératkVæði ....... eeen Sigurður Gunnarsson gegn Húsfélaginu Vallarási 2. Kærumál. Frávísun máls frá Hæstarétti. Gagna- Ákæruvaldið gegn Jóhanni H. Þorgeirssyni og Jóhönnu L. Vilhjálmsdóttur Heiðdal. Kærumál. Dómarar. Vanhæfi ..................0.0.0000000eneeeee nn Gunnlaugur Sigurðsson og Margrét Björgvins- dóttir gegn Neskaupstað. Kærumál. Aðild. Frávís- unarúrskurður felldur úr gildi .............................0.... Þb. Hjartar Ingþórssonar gegn Garðari Ingþórs- syni. Kærumál. Aðild. Frávísunarúrskurður felld- UP ÚF $ildi „0... eeen KKXV Dómur Bls. 3316 3344 3352 3358 3381 3392 3400 3410 3417 3428 3429 3432 3435 XKXVI 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 296/1996 405/1996 415/1996 413/1996 382/1996 433/1995 25/1996 26/1996 136/1995 234/1996 31/1996 50/1996 416/1995 96/1996 Málaskrá Magnús Guðmundsson persónulega og vegna Mega-film kvikmyndagerðar gegn Eddu Sigurrós Sverrisdóttur. Málskostnaðartrygging..................... Erla Sampica Bjarnadóttir gegn Jóhannesi Ólafs- syni og Ástríði Ólafsdóttur. Kærumál. Opinber skipti á dánarbúi ..................e.00e00eee0eneneneernrarenrnennr Rannsóknarlögregla ríkisins gegn Vigni Péturs- syni. Kærumál. Gæsluvarðhald, 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ...............eeeeeeeeenenenrnrnrreenenn M gegn K. Kærumál. Innsetningargerð. Forsjá. Landsbanki Íslands gegn Kaupþingi hf. Kærumál. Nauðungarsala. Áfrýjunarfjárhæð. Frávísun frá Hæstarétti... Landsbanki Íslands gegn Seyðisfjarðarkaupstað. Ábyrgð. Sveitarstjórn... Guðmundur Baldursson gegn íslenska ríkinu. Samningur. Stjórnarskrá. Lagaheimild. Sér- AtkVæði ......... ene Guðjón Sigurðsson gegn íslenska ríkinu. Samn- ingur. Stjórnarskrá. Lagaheimild. Sératkvæði ........ Sverrir Einar Eiríksson og Sjóvá-Almennar trygg- ingar hf. gegn Atla Steinari Bjarnasyni. Bifreiðar. Umferðarslys. Skaðabætur. Örorka ......................... Landsbanki Íslands gegn Árskógshreppi og gagn- sök. Ábyrgð. Sveitarstjórn ..............0000eeue rr Saltkaup hf. gegn Kaupfélagi Austur-Skaftfell- inga. Skuldskeyting.................0000eeaeeererneerne nr Íslandsbanki hf. gegn Hermanni Björnssyni. Gjaldþrotaskipti. Skuldabréf. Veðréttur. Riftun..... Óskar Ingibersson gegn Erni Hólm. Vinnusamn- ingur. Sjómenn. Uppsögn. Geymslugreiðsla. Frá- vísun máls að hluta frá héraðsdómi. Málsástæður. AðfINNSlUr ....... eeen Óskar Ingibersson gegn Gunnsteini A. Jakobssyni. Vinnusamningur. Sjómenn. Uppsögn. Geymslu- greiðsla. Frávísun máls að hluta frá héraðsdómi. Málsástæður.....................eeeeeeeeeenreenenee een Dómur Bls. 3437 3439 3448 3451 3455 3457 3466 3482 3499 3514 3519 3524 3531 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 286/1995 418/1995 420/1996 411/1996 416/1996 422/1996 328/1996 305/1995 296/1995 341/1995 278/1995 38/1996 106/1996 19/1996 37/1996 359/1995 Málaskrá Fasteignamiðstöðin hf. gegn Jóni Guðmundssyni. Verksamningur. Fyrning. Frávísunarkröfu hafnað. Reykjavíkurborg og Húsnæðisnefnd Reykjavíkur gegn Gylfa Guðmundssyni. Ráðningarsamningur. Uppsögn. Sératkvæði....................0eeeeeaenerenenennr Lögreglustjórinn í Reykjavík gegn Gunnari Sverri Harðarsyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a.liður 1. mgr.103 gr. laga nr. 19/1991 ...................0eea0eenenn. Fataframleiðendur ehf. gegn Gjaldheimtunni í Reykjavík. Kærumál. Hæfi. Dómarar ...................... M gegn K Kærumál. Vitni. Þagnarskylda. Stjórn- arskrá. Gjafsókn....................0eeeenereenenenenrneneerrnn Ákæruvaldið gegn Reyni Ragnarssyni. Kærumál. Hæfi. Dómarar... Ákæruvaldið gegn Helga Þór Kristínarsyni. Þjófn- aður. Hegningarauki......................0ee0e.eneeeneeenennnn. Vigfús Guðbrandsson gegn Dr. Bruhn Pharma ér Kosmetika Vertriebsgesellschaft mbH. Skulda- mál. Frávísun máls að hluta frá Hæstarétti ............. Ester Kristjánsdóttir gegn Vátryggingafélagi Ís- lands hf. og Valdimar G. Kristjánssyni. Bifreiðar. Skaðabætur. Líkamstjón. Örorka........................... Eggert Pálsson gegn Óskari Helgasyni og Vá- tryggingafélagi Íslands hf. Bifreiðar. Skaðabætur. Örorka. Líkamstjón. Vextir... Fiskanes hf. gegn íslenska ríkinu. Stjórnvalds- ákvörðun. Upptaka ólöglegs sjávarafla ................... Þór Halldórsson gegn Framleiðnisjóði landbún- aðarins. Leigusamningur. Fullvirðisréttur............... Íslenska ríkið gegn Sigurði Hjálmarssyni og gagn- sök. Bifreiðar. Kjarasamningur. Slysatrygging. Vá- trygging. Sératkvæði ........................00eeenarrrrn Húsfélagið Vallarási 2 gegn Sigurði Gunnarssyni. Fjöleignarhús. Sameign. Lögveð .................00e0.. Ragnhildur Óskarsdóttir og Birna Óskarsdóttir gegn Glitni hf. Sameignarfélag. Prókúruumboð..... Þrotabú Eyjavíkur hf. og þrotabú Auðuns hf. gegn Íslandsbanka hf. Nauðungarsala. Söluandvirði. Skip. Veðréttur. Kyrrsetning... KXKVII Dómur 14/11 Bls. 3558 3563 3587 3604 3622 3628 3639 3647 3655 3663 3669 KKKXVII 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 56/1996 421/1996 424(1996 414/1996 62/1996 105/1996 108/1996 431/1995 80/1996 152/1996 331/1995 329/1996 101/1996 332/1996 355/1995 Málaskrá Íslenska ríkið gegn Snæbirni Ingólfssyni og gagn- sök. Skaðabótamál. Örorkubætur. Skóli ................. Dánarbú Árna Ögmundssonar gegn þrotabúi Ög- mundar Árnasonar. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Skuldajöfnuður ..............00.0ee.eeeneeneereenereenerren M gegn K. Kærumál. Innsetningargerð. Börn. Landsbanki Íslands gegn Lífeyrissjóði Dagsbrún- ar og Framsóknar og gagnsök. Kærumál. Fjárnám. VEXtIr..... eeen eeen G.Á. Pétursson hf. gegn Borgarsteini hf. Kaup- samningur. Fasteignir. Riftun. Tómlæti. Skaðabæt- Brjótur sf. gegn Samskipum hf. og gagnsök. Farm- samningur. Skaðabætur...................0eeeeneneneenenenn Greiðslumiðlun hf. - Vísa Ísland gegn Sláturfélagi Suðurlands svf. Geymslugreiðsla. Viðtökudráttur. Dráttarvextir ..........eeeneeeern Kærunefnd jafnréttismála f.h. Jennýjar Sigrúnar Sigfúsdóttur gegn íslenska ríkinu. Jafnrétti. Stöðu- veiting. Skaðabætur. Sératkvæði ..............0...eee0. Sævar Jóhann Sigursteinsson, Hermann Jón Erlingsson og Vátryggingafélag Íslands hf. gegn Guðmundi Má Guðmundssyni. Bifreiðar. Skaða- bætur. Sakarskipting................0.0.00000eeeeeeereeeeenn Hulda Þórðardóttir gegn Íslandsbanka hf. Víx- ilmál. Umboð. Varnir... Sigurður Már Jónsson gegn Jóni Halldóri Bergs- syni. Ærumeiðingar. Miskabætur. Ómerking um- mæla. Prentréttur. Sératkvæði ...............e.e.ee0 Ákæruvaldið gegn Guðmundi Jakob Jónssyni. Ómerking. Heimvísun .................0.000eeeneeeueeennerann Db. Karls Harrýs Sveinssonar gegn Ernu Árna- dóttur o.fl. og gagnsök. Óvígð sambúð. Fjárskipti. Dánarbú. Dagsektir ...........0..0.0000eeeeeeee en Ákæruvaldið gegn Stefáni Siggeiri Þorsteinssyni. Friðhelgi einkalífs. Áminning. Skilorðsrof .............. Ásgeir Arngrímsson og Hrafn Hrafnsson gegn Dómur Bls. 3683 3704 3710 3718 3723 3738 3748 3760 3781 3789 3794 3802 3804 3824 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 285/1995 425/1996 428/1996 429/1996 430/1996 436/1996 171/1996 259/1996 242/1996 270/1996 339/1996 336/1995 286/1996 213/1996 361/1996 Málaskrá Valdemar Baldvinssyni hf. Víxilmál. Greiðslustað- ur. Málsástæða. Aðfinnslur.................0.0.e.eeeeeeen. Örvar Ingólfsson gegn Íslandsbanka hf. Víxilmál. Aðild. Greiðslustaður. Stefnubirting ..................... Þb. Jóns Egils Unndórssonar gegn Litlabæ ehf. Kærumál. Málskostnaðartrygging.............e..0.ee Þb. Drafnar fasteignaþjónustu hf. gegn Ragnari Hafliðasyni. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Verk- samningur. Greiðslustöðvun. Skuldaröð................. Sjóvá-Almennar tryggingar hf. gegn Rederij N. á F. Bruins C.V. og Siglu hf. Kærumál. Frávísunar- úrskurður felldur úr gildi. Farmsamningur ............. Trygging hf. gegn Rederij N. á F. Bruins C.V. og Siglu hf. Kærumál. Frávísunarúrskurður felldur úr gildi. Farmsamningur................ eeen Ákæruvaldið gegn Árna Ólafi Jónssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. AðfINNSLUr..... eeen Rennsli hf. gegn Hafnarfjarðarkirkju og gagnsök. Verksamningur. Ábyrgð Greiðslustöðvun .............. Hafnarfjarðarkirkja gegn Herði Harðar. Verk- samningur. Ábyrgð. Greiðslustövun. Skuldbreyt- ÍÐÐ „.eeneerneneneenernrnernenen erna Ásgeir Sverrisson gegn Agli Egilssyni. Lausfjár- kaup. Greiðsla. Skuldabréf .................eteeeeeenen Íslenska ríkið gegn Ástu Júlíu Kristjánsdóttur og sagnsök. Lyfsala. Lyfsölusjóður. Kaupskylda. Sér- Atkvæði... Ákæruvaldið gegn X. Kynferðisbrot. Börn. Að- Elís Þorsteinsson gegn Dalabyggð. Landamerki. SératkVæði eeen Vigfús Gumundsson gegn íslenska ríkinu, Inga Guðjónssyni o.fl. Lyfsala. Lyfsöluleyfi. Sératkvæði Sjóvá-Almennar tryggingar hf. gegn þb. BRA ehf. og gagnsök. Vátrygging ............ rr Ákæruvaldið gegn Hákoni Erni Matthíassyni. Virðisaukaskattur. Staðgreiðsla skatta. Fjárdrátt- ur. Skilorð. Rannsókn... XXXIX Dómur Bls. 3829 3835 3842 3845 3865 3869 3872 3875 3893 3911 3920 3940 3948 3962 3992 4012 XL 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 431/1996 431/1996 439/1996 438/1996 235/1996 330/1996 132/1996 243/1996 13/1996 121/1996 290/1996 245/1996 485/1994 444/1996 442/1996 Málaskrá Kaupgarður í Mjódd hf. gegn Arnarborg ehf. Kærumál. Útburður. Leigusamningur ..................... Gjaldheimtan í Reykjavík gegn Svölu Ólafsdótt- ur. Kærumál. Fjárnám. Skattar. Ábyrgð. Óvígð Ákæruvaldið gegn Lahouari Sadok. Kærumál. Gæsluvarðhald, b-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. LO/MOOL Ll. ereeneeenennenenrenenrenenrnrenenenrnrnrn nn Lífeyrissjóður Suðurnesja gegn Byggingarsjóði verkamanna og Húsnæðisnefnd Reykjanesbæjar. Kærumál. Nauðungarsala. Frávísun máls frá hér- aðsdómi. Samaðild. Aðildarhæfi. Lögvarðir hags- Íslenska ríkið gegn Bergljótu Þórðardóttur. Opin- berir starfsmenn. Biðlaun. Skuldajöfnuður............. Ákæruvaldið gegn Kristjáni Kristjánssyni. Bif- reiðar. Banaslys ...................000eeeneneeeeeeenenrnrr Samskip hf. gegn Heiðari B. Kristinssyni. Sjómenn. Uppsögn... eeen Reykjavíkurborg gegn Sólveigu M. Óskarsdóttur. Slysatrygging. Opinberir starfsmenn ....................... Íslandsbanki hf. gegn Seyðisfjarðarkaupstað. Ábyrgð. Sveitarstjórnarlög ......................0eee0. Hafnarfjarðarbær gegn Einari Þorgilssyni £ Co. hf. og gagnsök. Eignarnámsbætur. Matsgerðir ....... Þorsteinn Jónsson gegn íslenska ríkinu, sérstakri áfrýjunarnefnd og Flugmálastjórn. Loftferð- ir. Flugmenn. Flugréttindi. Heilbrigðisvottorð. Stjórnsýsla. Leiðbeiningarskylda. Andmælaréttur. Sorpeyðingarstöð Suðurnesja gegn Grétari Guð- jónssyni og gagnsök. Skaðabætur. Öryggi á vinnu- stöðum. Örorka. Miski ..........0..000.eeenenneenennn Birgir Guðmundsson gegn Vátryggingafélagi Ís- lands hf. Slysatrygging .....................eaaeanrn Guðjón Styrkársson gegn Sparisjóði Reykjavíkur og nágrennis o.fl. Kærumál. Nauðungarsala. Frá- vísunarúrskurður staðfestur .......................0eae.0.0. Þb. Jónasar Guðmundssonar gegn Antoni Jóns- syni. Kærumál. Málskostnaður .................e.0.eee.ee. Dómur 12/12 12/12 Bls. 4018 4031 4037 4039 4045 4053 4060 4067 4076 4089 4112 4139 4161 4165 4168 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 > Ur 506 507 508 423/1996 443/1996 455/1996 446/1996 451/1996 445/1996 178/1996 113/1996 141/1996 341/1996 131/1996 432/1995 427/1995 186/1996 459/1996 Málaskrá Skeljungur hf. gegn Jóni Sigfúsi Sigurjónssyni. Kærumál. Gjaldþrotaskipti. Skiptastjóri. Lög- Ákæruvaldið gegn Sigurjóni Hannessyni. Kæru- mál. Frávísun máls felld úr gildi. Aðfinnslur........... Sýslumaðurinn á Sauðárkróki gegn Heimi Bald- urssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991.................. 000 Byggingarsjóður ríkisins gegn Sigurði Ingimars- syni. Kærumál. Þinglýsing. Veðréttur....................... Lögreglustjórinn í Reykjavík gegn Rúnari Kol- beini Óskarssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, a. liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ...................0.. Sotfía Þorsteinsdóttir gegn Guðráði Óttari Sig- urðssyni. Kærumál. Útburður ........................00.0..e000. Bergey hf. gegn Vélbátatryggingu Eyjafjarðar. Vátrygging. Bátaábyrgðarfélag. Frávísun frá hér- AÖSÁÓMI.........0eeeerenenrneneneneerernrnrnenenen renn Landsbanki Íslands gegn Vélum og þjónustu hf. Hlutafélag. Prókúruumboð..................00000eeeeeneen Ákæruvaldið gegn Helga Sigurjónssyni. Þjófn- ður. Ítrekun..............000eenunnreunnnr enn Íslandsbanki hf. gegn Sigríði Garðarsdóttur. Ábyrgð. Tryggingarbréf. Veð. Skriflega flutt mál... Íslenska ríkið gegn Helga G. Þórðarsyni. Lífeyris- sjóður. Skattar. Endurgreiðsla. Vextir. Sératk væði Þrotabú S. Óskarssonar £ Co. hf. gegn íslenska ríkinu. Stjórnarskrá. Skattar. Jöfnunargjald. Framsal skattlagningarvalds. Stjórnvaldsúrskurð- ur. Tollalög. Búvörulög ...................000e0eeeeeeeenerenenen Byggingarfélag verkamanna í Reykjavík gegn Sveini Kristjánssyni og Valgerði Þ. Kristjánsdótt- ur. Fjöleignarhús. Félagafrelsi. Mannréttindasátt- máli Evrópu... eeen Ákæruvaldið gegn Jóhanni Halldóri Þorgeirssyni og Jóhönnu Lucindu Vilhjálmsdóttur Heiðdal. Dómur 19/12 19/12 KLI Bls. 4171 4195 4197 4200 4204 4206 4211 4219 4228 4239 4243 4248 4260 4284 ÁKLII Málaskrá Dómur Bls. Kærumál. Frávísunarúrskurður felldur úr gildi. Hæfi stjórnvalds ...............000.e0eeeeeeneeeeeneeererrnenerr 20/12 4293 509 462/1996 Ákæruvaldið gegn Baldri Þór Guðmundssyni. Kærumál. Gæsluvarðhald, c. liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 .............eeeeeeeeneneneneeneeenenen 20/12 4299 TI. NAFNASKRÁ Bls. A. Einkamál AÍS Veiðekke ..........eeeeneernerrnenearenrrrenerrrerrrrrnerenerenennrnenerneernaennenn 539 Aðall hf ........... . „790 Aðalsteinn Eggertsson .............0.eeeeeeeeenernenrenenernenrrneernrneererer neee 33 Aðalsteinn Pétursson .................00eee eeen renna 1070 Adam Eliasen ................0.0.e0e ene 2754 Addbjörg Sigurðardóttir .....................eeeeaeeeaeenreenenreananaranrnrnrrre rann 3267 Agnes Jónsdóttir a. Alda Berg eeen neee Alexander Ólafsson Allan V. Magnússon Alma Thorarensen .................0.eeeeaerneanearerenrenrrrrnannernennenrenrranrneraenn AmMpEr hf ....eereenernenenernenernenerrenennenenasnenenrenenrnerrne enn Andrá Ehf „eeen ene Anatoly FiHppOV .....ee.eeeeeeeereenenereenerrenererreernenerernerrenennrnenennen erna Angela Ragnarsdóttir ...................0.00e0eereenene neee 710 Anna Þuríður Guðmundsdóttir ................0.0e00e0eeeenerenenerrenerrnrnrneernrn 3316 Anna Fríða Magnúsdóttir ....................e.e00e0eaeeneeeneerneerneneerneernenenrenerennn 1089 Anna G. Osvaldsdóttir „85 Anna M. Þorfinnsdóttir 1070 Anna M. Sigurðardóttir .................0.00eeneneneeneeeneernenernenerernenerreerne nn Anna Ólafsdóttir... unnur Anna María Þorvaldsdóttir Anne May Sæmundardóttir Anton Bjarnason .........eeeeeeeeeeeenenereenereenenernenerernennenenreneennenerrrnerrnerrnr rn Anton JÓNSSON L..eeeeeeerereeseneneneererarerernenenenenernerrnenenenenen eeen Aquasport hf ..........eeeeeeeeneneneneererenernrnenenenenernenrnenenenenenenerennnnrnennnn ArnarbOrg Ehf .......eeeeereaneneneneereerrernrnenenenenerneernenenenenenaerernrnenennnnn Arnar F. Halldórsson KLIV Nafnaskrá Bls. Arnar Grétar Pálsson .................eeeeeeeeneneneneneereenenenenenrreenrnenenenr rn 3251 Arnarneshreppur ..........eeeenenenenereenenenenenrnreeenenenenarr renn 1697 Arnarfell hf Arnfríður Vilhjálmsdóttir ...................0.0e0eeaeneenenenenenenenaenenarnrnrrnern 177 Arngrímur Jónsson ................0.00eenenenrnreeneneneneneraraernrnenenrnn arnar 2416 Arngrímur Magnússon „1536 Arnold YuZaytis .........eeeeeeneneeenenenennenenranenerenenranenennenrn nanna 2754 AFNÓL hf ......eeeenrereneneenenreneneenenenreneneanenrenenenrenen renna 605 Arnór G. Jósefsson -.............00eeeaeeeeeeenenenenrnreeenenenenrnrrrnrnrnrrerrnerrnrn 696 Atli Steinar Bjarnason ............00.eeneeeeneeenenreneneenenenrenenenrnrenenrnrnrr nn 3499 Atli Ísaksson ...............0neeeeernnn annarra neee annarar 2443 Aiður ÁrnaðÓttir „erna nunnurnar 1735 Auður Gísladóttir .....................000ee0eaeeeenenenenenrrarrenrnenrera err 3178 Auður Þorbergsdóttir ...................00000eeeeneneeneneraenenarnenennenarenrnrnerrnrnr rn 629 Austurstræti 22 Hf... 2113 Ábyrgð hf eeen nunnurnar 1152 Ábyrgðarsjóður Félags fasteignasala .....................00..0eeeeuueeeunneennnnnar 1279 Ábyrgðarsjóður launa vegna gjaldþrota .. „480 Á fengis- og tóbaksverslun ríkisins ...................00eeee enn 3289 Á gúst Ágústsson -.........0.0000 nunnurnar 554 Árnes hf Árný Arnþórsdóttir... nunnurnar 431, 1542 ÁrSkÓgShreppur erna ÁrVakUr hf eeen Ásdís Ástþórsdóttir . Ásdís Einarsdóttir... nenna Ásdís Erlingsdóttir Ásdís Jónsdóttir... nunnurnar Ásgeir AFNBLÍMSSON „00 3829 Ásgeir B.ÓlafsSOn 2... rennur nunnurnar 445 Ásgeir Höskuldsson... 1769 Ásgeir Lúðvíksson Nafnaskrá XLV Bls. Ásgeir S. ÁsgEIrSSON „........00 err nanna 68 Ásgeir SVEFTISSON Ll... rann anne ennre annann 3911 Ásgerður Óskarsdóttir... anne nnneennaennnennnernnnnnn 1769 Ásta Júlía Kristjánsdóttir... 3920 Ástríður Ólafsdóttir... 1642, 3439 Ástvaldur ElÍSSON ............0.e0eeeneeeeenrenren runnar enn 1536 B.J. Trading Ehf... eeneneeereseerenenenrnrrnrrarenrnenrranrrarrnrnenanene enn 2659 Bakki Hf 2... enn 2185 Baldur Ágústsson .............0...ee0ueeenaerannrannree unnar annar sannana 1748 Baldur Smári Ólafsson... 1108 Baldur Jóelsson ............0.0ee eeen rrerrsnrnrrarrnrrrr rana 2907 Barri SÉ Lees 68 Bárður Ragnarsson... rserranenenenrnransranrnastnrnenrrrnn 2928, 2042 Benedikt Benediktsson ...........0.eeeeeeneeserneerneernrerernrrernrnrarrnrnrare essa 270 Benedikt G. Þorbjörnsson ...........eeeeeeeeeneneneneneererereenenenrrseseen renna 545 Bergey Hf... erna nanenrnenenrnaranananrnanennrnn Berglind Björnsdóttir Bergljót Þórðardóttir Bergshús ehf ..............eeeeeeeeaeereneneraerraereenenenenrrsnrrrnenrnrnrnenrrnranrnrnenene nn 3289 Bertha Þórarinsdóttir... enrsnenrsnenreenrrrnenrarenrnrenrn 384 Bessastaðahreppur decrease nararananenrnrnrrnnnrnanrnnnnn Bifreiðar og landbúnaðarvélar hf ... Birgir Guðmundsson ...........0 er eererserrenenenenenrrarsrenrnrnrnenrranrrrnanrnen rn Birgir Þórhallsson ...............eeeeeseseseenrneneneersernsernenenrranarararanrnenrnrrnnananrnnnn Birgir Þórisson .............0.eeeeeeeeseenruenenren eeen enenrnrrnrarananannnn Birna Óskarsdóttir ..............0...e0eeeueeeueeeneennneennrennrrannennne annann Birna Fjóla Valdimarsdóttir... Bílabúð Benna ehf ...........0......eeeeeeerenusnrenernresrresrersrrnrnesnenrarenrnnanerrnernrn Bjarni Bergsson... nentnrn rn rsrseansntntnrnrararannrnnn 177 Bjarni Bærings Bjarnason... 696, 2382, 3201 Bjarni Þorvarðarson 696 Bjarni Kr. Grímsson 744 Bjarni Kristjánsson ............eeeeeseernrerranresernrrnrnranen rent erenrnsnennsnenrnrrnrnnrr 33 Bjarni Sveinsson ....... 629 Bjarni V. Magnússon 678 Bjarni Þ. Guðmundsson ...........0.eeeeeeeeereeenererrenr eeen rasan 358, 365 Bjarni Sigfússon .............eeeeeer neee 2693 Björgvin Ólafsson ...........000ee00eeenueeanenenaeannae annarrar annann 678 XLVI Nafnaskrá Björn Björnsson .............00.0e0eeeneneenenenntnerrneneenenrnenrnrenenrenrnrn ene 683 Björn Jóhannsson ..........0.0e0.eeneeaeneneenenernrnerrenrrrenenrn erna 2445 Björn Pálmason Blómaval hf ..............eeeneneeneneneeneeneenenenrnnrruenrneenrenennrn enn Bogi Kristinsson Borgarsmíði hf... eeen Borgarsteinn hf Bragi Gunnarsson ..................0ee0eeneeneeneeaeneeneenenuenrneenrenrnn erna Brjótur sf... ene Brynjólfur Gunnar Brynjólfsson Búi Gíslason ...................00.0neeneneneenennrnaenenenrun erna nenna Búlandstindur hf ........................0e0.e0eeareneeaenrnaenee enn 2436 Búnaðarbanki Íslands ................. 139, 598, 841, 1085, 1969, 2063, 2269, 2399, 3286, Búseti hsf. .................0eeneeneeueneneenennenenenaenrnaenarnennenarnnennnrnnrnrnenrrnr nn 582 Byggðaverk hf... 1580 Byggingarfélag verkamanna í Reykjavík ..................eeeeeueeeeenenenenerneernn 4284 Byggingafélagið Sólvellir hf Byggingafélagið Sólvellir hf Byggingarfélagið Borg hf .....................eeeeeeeeneeeeueneeenreerrnren neee Byggingarsjóður ríkisins ........................000eeeeeueneneenrenreurneurenrnnenenrenrrnnnnn Byggingarsjóður verkamanna Bæjarsjóður Hveragerðisbæjar Bændasamtök Íslands ....................00....eeeeeeeeeuenneeenanreee nunnurnar Böðvar Jónasson ...............0.0eeeeeeneeneenenaenreneenerrnenrenrrnren eeen Dagsprent hf... eeeneeneeenreneeneenennenseneanennenenennennenrnnnsnnr renn 1173 Dalabyggð...............00eeeeeeeneneeenenrenenerrenrrenenarrnr runnu 2457, 3948 Davíð V. Magnússon ................00.00eneneenenaenenerenerrernrn enn 4219 Dánarbú Árna Ögmundssonar ................0....000e0eeeeuureeeeuanre rennur 3704 Dánarbú Elínborgar Brynjólfsdóttur ... 358 Dánarbú Garðars Þorsteinssonar .................0eeeeneeueeenenrneneereenenenrnennn 3196 Dánarbú Guðríðar Huldu Guðmundsdóttur ...................eeeeeeeeeeeenreennn 2245 Dánarbú Karls Harrýs Sveinssonar ..................e0aeateeeneeeeueneeurnenenrnrrenrenn 3804 Dánarbú Ólafs H. Egilssonar ...............0..0.....000eeeueeeeeeeunnuneeenannnreeenn nanna Digranessókn ................eee.eneeeeneneerenenrenrnararnrrenenarnrnrrener enn Dóms- og kirkjumálaráðherrra ....................0..0eeaeeneeeneernrrreenerrenrnrrr Dóms- og kirkjumálaráðuneytið .........................0000eneneeeeeeenenenenrnrnr 1103 Dr. Bruhn Pharma ér Kosmetika Vertriebs GMDH ...............0. 23. 3587 Ebeneser Bárðarson ...............0e0.eeneeeneeenenreneneernenrnenrnrnrnrnrnrnnrnrnrnr nn 1735 Nafnaskrá KLVII Bls Edda I. Eggertsdóttir... 33 Efnagerðin Lyng hf 2... rare 2313 Eggert Sigurþór Guðlaugsson ............eeeeenenenrnrnerrnrenenenrnrnanr neee 2907 Eggert Pálsson... err ennta 3622 Egill Egilsson... eeen . Egill Marteinn Benediktsson .............ee.eeeeeeeeeeesererneneere err Einar B.Guðmundsson .........e00eeeneeeeeereeneerneernearerererr narta Einar Egilsson -........0.e eeen rann Einar Jóelsson ...............00000ernerneenerrernererenernennernennenner neee Einar Ólafsson .......... Einar Sigurvinsson Einar SveINSSON ............eeeenernernernerne renna Einar Þ. Einarsson -......... eeen Einar Pálmason ..............0..00eeeeneee eeen renna Einar Vilhjálmsson ......... . Einar Þorgilsson ér CO hf 2... Eldberg hf... nenna Elín Guðmundsdóttir ...................0.00.eeneaneneeeernererernernereeernr err Elín Pálmadóttir ....................0.00000eeernennerne rennur Elínborg Heike Jóakimsdóttir 2 Elís Þorsteinsson .............00eeeneeeeeeeernernerneneeeneee eeen 3948 Elísabet Baldvins .............0020eeeeeneeeeneseeneernenereeneerneernenrea arena 2892 Elísabet Gunnarsdóttir... 462 Ellert Kristinn Alexandersson ..........0.00.eeeeeneeeneeeneeeneernrneerreereenr 1547 Elsa Jóhanna Gísladóttir Thorlacius .............0..e0e0neneeneeeneneneenereneere 1559 Elsa Smith ..........eeeernereeernerernernernernerne eeen 3212 Erla Gunnarsdóttir .. „1279 Erla Jónsdóttir dd... neee 177 Erla Kristjánsdóttir ................0.e0e00eeneeneeeenenerrenernenerrneernennenen re 919 Erla Sampica Bjarnadóttir ............0.0.0.0eeeenetereeseresneesererrsnrerren err 1642, 3439, Erla V. Helgadóttir ...................e0000eeeneneenenenernenernenernenerenernrneene er 339 Erlendur Einarsson ...................00enene renna 1021 Erna Árnadóttir a... rennur 3804 Ester Kristjánsdóttir ...................0.0.e0ne eeen esne 3604 Eva S. Einarsdóttir... renna 1070 Evrópuferðir ..........e eeen 3264 Eyjólfur Baldursson ...........0eee2eeneneneeneernrerreneneneneerereeneneneneneerernrnenenen ee 2443 Eyrún Jónsdóttir dd... 177 Farmanna- og fiskmannasamband Íslands..................00eeeeeeeeeueeeneerurunnrr 780, 2974 XLVIII Nafnaskrá Bls. Fataframleiðendur ehf ......................000e0eeaeneneenenarnenrenrnen enn 3573 Fasteignamat ríkisins ........................00..000aeeenenenenanersenenenenenrrren nenna 2255 Fasteignamiðstöðin hf... 1121,3316, 3558 Fasteignaþjónustan ................0....0e0eetneenenenrnenennenreenrernrr ern 257 Faxamarkaðurinn hf... een eeen 1016 Ferenc Utassy ..................0.eeeenenenenrneenenrnenrnararreenrrenserrenrnenrnenrn ner 1536 Ferndinand Rósmundsson .................0eeeeueneeeneeeeneneernarnrnternerrnrnnr nr 1896 Fiatagri Danmark A/S ............0.0..0.0eneeeneeenenennenenrnerrrnrnenerrnenrrenrrrernrnr 139 Finna Pálmadóttir .....................0.00e0e0neaneneeneenenenarnennrenennerurnnnennrrrn enn 3352 Fiskanes hf ............ Fiskifélag Íslands Fiskiðjan Ver................0..eeeeeeneeenenreneneenenrenenerenenrrnrnanrna renn 2350, 2356 Fiskmarkaður Breiðafjarðar hf .......................0..00.000eneeneenenenernernrnn 1619, 1626 Fjárfestingarfélagið Skandia hf ....................0eeaeaeeeeueneneeeenenrnenrrrnrnrer 371 Fjármálaráðherra......................0.0200eeeneeenen eee 190, 159 Fjóla Felixdóttir .....................0..0eneeneueeeneneenenrnenenarnenernenarnrnennrnennnrnrn en 2907 Fjölmiðlun sf .............0.0.eeneeeneereneneeneneenenenenenarnenerrnenenrrrnrnrnrnrnenrnr ern 812 Fjölnir hf... err 753 Flatey hf., bókbandsstofa .................0000ee2eeneeeneneenenarnrnarnrnrnrnen rn Flugleiðir hf .....................eeeeeueeeneeneeneeneenenenrenennenenaenennennenrnrna nn Flugmálastjórn ...................000eeeenenenrereaenenenenenenenarrrrnenanenrne eeen Framleiðnisjóður landbúnaðarins .. Freyja Helgadóttir ....................eeeeneeneneerenenrenenenenrnenerarnenanrnannr nr Freyr Jóhannesson ................eeeeeeeeeenenenenrnrereenenenenenerar nenna Friðgeir Björnsson .............000eeneeeeneneenenrenenerenenarnenrrrnarnenanrnrrrrnrn enn Friðjón Örn Friðjónsson... nunnurnar Friðrik A. Jónsson .......... Friðrik Á. Magnússon Friðrik Ólafsson... rununnar Frægur hf... renn Frosti hf... Försákringsaktiebolaget Skandia .....................0.0.0000e0eneereernenenrnrran nn Försákringsaktiebolaget SkandiaNord „=. 29, 1356, 1635 G.Á. Pétursson hf... eeen enn eeen 3723 Garðabær .............0eeneneeeeeenenenenenenrenenenenenenenrrareenrnenanana nenna 2848 Garðar Ingþórsson ................0.0.eeeeereerernenenenenrrararanerarenenenrrrnarrrsnrnrnrnrrrn 3435 Garðar Magnússon ............0..0eeeeenenreuenrenenenenenrenenenenrn nenna 1089 Gauti Halldórsson ....................0eeeneneeeneenenenentrarrrrrnenenanrrre renn 2419, 2421 Nafnaskrá XLIX Bls. Geiri hf eeen eeen erase 927 Geirlaug Þorvaldsdóttir .........0..0.0eeeeeeeneeeneneeeerernarenenrn err rns 1720 Gerpi sf ..... Gerpir hf Gísli Ellertsson ................0ee0eeeeneneneeneennerrnesernernesnrrnrerner erna 33 Gísli Gíslason ............0eeeeeereeneneneneenernenrneneneneeenarnrnr eeen 1279 Gísli Ólafsson Ólafs ...............0.00eeneenenreneeneeneenerenrenernenenenrnr anne 262, 2315 Gísli Örn Lárusson .... 29,1356, 1635 Gíslína Gísladóttir ................00.eeeaeneeeeneneneneneenerenuennneeeerr renn 2501 Gjaldheimtan í Reykjavík... 311,455, 470, 1114,1332,1534,3573, 4031 Glitnir hf ...........eeerererererneneneneerernenenenenenene enn 2561, 3663 Glæsibæjarhreppur ............eeeerreee eeen eeen 1697 Goði hf eeen 1050 GrafarvogssÓkn ...........eereerrearsernrernsnresnrnrrrtnearenraranrn treat 858 Grandi hf „419 Greiðslumiðlun hf. -Visa-Ísland ...........00.0.000eeeeeeeeeeenunnnnnnnnnn renna 3748 Grindavíkurbær .............0.0.000eaeeneeeneneenen esne 2848 Grétar GrÍMSSon -...... erna Grétar GuUðjÓNSSON -..........0ereneneneneereerrneneneneneneerernenen eeen GS-varahlutir .................... Guðbergur Bergsson Guðbjörg Jóelsdóttir ..................eteeeeesereeserranrrrnrnrnrsrerrrnrnrrn erat 2907 Guðbjörg Friðriksdóttir Whalen ...............eeeeneneeneernenrrnr eens 934 Guðbjörn Þ. Óskarsson Guðbrandur Hannesson .... Guðfinnur Einarsson ............0.00eeeeeneeenen renna Guðjón Elísson ............0eeeeeeeeeueeeesereserneneeneeeerernrneren eeen Guðjón Andri Gylfason Guðjón Guðmundsson ..........0..eeeeeenernenreneeere renna 1673 Guðjón SIÐUFÖSSON 2... rss 3482 Guðjón Ben SiÐUrðSSON eeen 2786 Guðjón Styrkársson ................ „.. 4165 Guðlaug María Sigurðardóttir ...............000eeeeeeeeeeneesernereernrerr rr 1673 Guðlaugur R. Jóhansson ...........0.0eeeeeeneneernerrneesneereener rns 2443 Guðmunda H. H. Guðmundsdóttir... 177 Guðmunda Fanney Pálsdóttir .....................0.000000ne renna 2907 Guðmundur Aðalsteinsson ...........00.000eeeeteeeereenereeneernenernenenernerrne ene 2693 Guðmundur Baldursson .........c.eeeeeeeeneeeeneereenerrererrrerrrnenerenerrnenernrern Guðmundur Borgþórsson L Nafnaskrá Guðmundur Davíðsson ..............0..00eeeeeeneneeeeenenenrnrereen ene Guðmundur Freyr Halldórsson Guðmundur Már Guðmundsson .. Guðmundur Gunnarsson ..............e0eeeeenenenerer eeen Guðmundur Halldórsson ...............0eeeeneeeereeeeeerneerereeuenenenenenrrre ene Guðmundur Ægir Jóhannsson ...........0......200eeeeaeneerneernerenenernrner enn Guðmundur Ingi Kristjánsson .................000eeneeeneeneeneenerrnrneenran nennu Guðmundur Karl Þorleifsson Guðmundur Karlsson ................0ee0eeeeeeneneneneneeeen eeen Guðmundur Lárusson... 3381,3392, 3400, 3409 Guðmundur Kr. Guðmundsson .............0.0.0eeeeee een ene 74 Guðmundur Kristinsson ..............00eeeereeeeseenrnrreererererernenrnenen eeen 2546 Guðmundur Magnússon .................00e00neeeneeneeneenenrnaenennenurnuen ene 33 Guðmundur Ólafsson... senn nenarae annann 33 Guðmundur Pétursson ................eeeeeeneneneereeeeree eeen 3141 Guðmundur Pálmi Kragh ................000.00e0eeeaenaeaenenrneeenrrrenenrernrrrnrrr 365 Guðmundur Pálmason ...................000eeeneneeeeee eeen 3352 Guðmundur Sigurjónsson .............0.eeeeeuenteenereeneneeenre ene 522 Guðmundur Þorvaldsson ..............0eeeeeeeeeeeeneererererrrnrrreen eeen 2245 Guðni Á gústsson Guðni Daníelsson Guðný Árnadóttir .....................0.00...eeeenneeeeunnneennnnee nanna : Guðný Elísabet Óladóttir... unnur Guðný Ívarsdóttir... rununnar nunnurnar Guðráður Óttar Sigurðsson Guðríður Einarsdóttir Guðrún Árnadóttir ..... Guðrún Ásgrímsdóttir Guðrún Bergsdóttir ...................ee0eeeneenenenreneneenenenenenenenrnnenrrrnenrnen rr Guðrún Ásta Björnsdóttir... Guðrún Þorsteinsdóttir .........................00e0e0eneeeenenenenanar renna Guðrún Lára Pálmadóttir Guðrún Sigurjónsdóttir ......................00000e0aeaerenenenenarare nenna Guðrún V. Sverrisdóttir Gunnar Ástvaldsson... rennur erna Gunnar Briem „eeen err Gunnar Guðbjartsson .................0eeneeeeeenenenenenrerererenenenenenrnreenrnenanr nn Gunnar Gunnarsson Nafnaskrá LI Bls. Gunnar Kristjánsson ................0eeeneneneeeeenenenenrnrnenranenenenenenrnre annann 33 Gunnar Kvaran hf ....................00eeeneneeeneeenenenenenrerean nenna nenna 1840 Gunnar Kvaran ..... Gunnar Pétursson Gunnar Pétursson ...........eeeenesrenerrnrrsren eeen 973 Gunnlaugur Einarsson .... Gunnlaugur Sigurðsson ................eeeeeeneneneneneneerernenenenenerenerrrnenenerer 3432 Gunnsteinn A. Jakobsson ............eeeeeeeeenenenenenreeenenenenenrnreen nenna 3544 Gústaf A. Níelsson ..............0..0eeenenenrrrerenenenenenarrr nenna 1334 Gylfi Guðmundsson .................eeeneneneeeeeneneneneereee renna 3563 Gylfi Gunnarsson „. 1931 Gylfi Sveinsson ...........0eeeeeenenenenenenrereenenenenenrere een 1070 H.H. Leasing á Finans A/S ............... eeen 1163 Hafnarbakki hf ..................eeeeneeeneneneneernaernenanenene erna 213 Hafnarfjarðarbær ..................0...00eneeeeanarrnenenenenrrrrrenrnenrnenrnrn rare 4089 Hafnarfjarðarkirkja .................0.0eeeeeneeneereeneneneneneernanenenenenene rr 3875, 3893 Hafnarstjórn Vestmannaeyja ..............0.0.00020eeeneneneerrranenenenenrnrrarrranerenenrr 3358 Hafsteinn Frímann Aðalsteinsson ...............0eeaeeeeeeneneneeerrararenenrrrrn 613 Hafsteinn Hafliðason .......................000eeereeerneneneneneneernenenenrnenrnrarrrrrnenenrnrr Hagkaup hf... Halaklettur ehf .....................eeeeeenenenenenreenenenenanenrrrnn nenna Halldór Viðar Halldórsson .... . Halldór Reimarsson ..............0.0000eeenerenenersnenrrrrn ern Halldóra Björk Ragnarsdóttir ......................000ee0e0eeaeaeenrnenenenarrrnenrnrenrn 1769 Halldóra Ingibjörnsdóttir Hallgrímur Elísson ..................000000aeeenenenenarrrnenenenenrrreenen err Hallgrímur A. Ottósson ... Hallgrímur Guðjónsson ..............eeeeeeeeenenenenrrrnreenenenenenrnar rare Hallgrímur Viggó Marinósson ...............000e0eeeeeeeneneerrsrsrerrrenrrrereresnrrer 390 Hallveig Thordarson .................000eeeneneneneereenenenenenenananrrnenenanrarrrn rn 2707 Hans Krisján Árnason... unun 1820 Haraldur Friðjónsson ................0.0eeeneneneereenenenenenenenrneenenenananr near 1769 Haraldur Jónsson .................ee0eeeeeneneneneneneenenenenanaranrrrn nenna 33 Harpa Hrönn Davíðsdóttir „.. 3093 Harpa Guðmundsdóttir ...................00..0.00eenenenanararrrnenenenrnrrrnenrnenrnn 1536 Háanes hf... 4219 LII Nafnaskrá Bls Heiðar B. Kristinsson 0... reset 4060 Heiðar Sigurðsson ............0.0eeeeerererernrnenenenererernaneneneneneneerrrnrnenenen era 1812 Heiðrún Ósk Sigfúsdóttir .... Heimilistæki hf Helga Egilsdóttir ....................0.000eneneneneneerernenenenenererereernrrenenenerrennnenrnnnnn 1089 Helga Jóelsdóttir .................0e.ee0eeneeeeneernenereenennrneeenenernenaernen renna 2907 Helga Þorsteinsdóttir ...................e.ee.0eeaeeneaerneennenererne erna 1089 Helgi Felixson ........... Helgi Guðmundsson Helgi Kr. Pálsson ................0eeeeeeeeeneneneneneeresereeneneneneneernsernenenenenaernnnrnnnnn Helgi G. Þórðarson ..............0eeeeeeeeeneneneneneneresneneneneneeneenernrnenenenenrnsnennrnnnnn Hellen Linda Georgsdóttir .................eeaeaeeeeneneneneenenenrerrenenen renna 1673 Herborg Haraldsdóttir... 2302 Herluf Jörgensen ................0..eeeeeeeenereeneneneeeernerrnenrnenen een 2754 Hermann Björnsson ...........00eee0eeneeenenereenenerneernenarnereernenarnenennenennrnenernrennn 3524 Hermann Jón Erlingsson ..............eeeeeeereeeenenenenerenerererneneneneneerrrnerrrnnnn 3781 Hermann E. Karlsson .............e.0eeeeneneneeeeerneneneneneeneerrrerneneneenerrrnerrnrnnnnn 1070 Hermann Ingólfsson ..............eeeeeeeeenereeneeeneernenerneneerneesrenerneerneneerrrnenn 33 Hervör Þorvaldsdóttir... 1541 Hf. Eimskipafélag Íslands .... „.. 1163, 2451 Hf. Ofnasmiðjan ...........0....000teeetenereeeenererneerneernenernenenrnenrnenernenerneneernrnernn 1143 Hið íslenska kennarafélag .................e.e0e0eeeenenernenereenenernenenerneernenerrrneernn 284 Hildiberg hf... 339 Hilda Hafsteinsdóttir .......................0eneneeeeeeerenenenenenreraeenenenenrnrnrnn 2806 Hildur Bolladóttir ..... Hildur Einarsdóttir Hilmar Ingimundarson ...............e.eeeeeeeneseeneeenenerneereene erna 33 Hinrik Bergsson ............0.eeeeeeeneerneneeenenerrenernenerrenen erna 177 Hjalti Hauksson ...........eeeeeeeeerreneerreernenerrene erna 419 Hjálmar Júlíusson ...............eeeeeeerneerneneneeesererar ene 3323 Hjálmar S. Pálsson ............eeeeeeserneeeeeneeeserernrnenenenee renna 1536 Hjörleifur Einarsson .... „.. 1769 Hjörleifur Jónsson .............eeeeeeeernreenenresearsnrnrnrnerarerrranenrnr erna 3093 Hlíf Jónsdóttir ....................eeaeaeeneneneseneneeserneneneneene ea 3037 Hlíf Ragnarsdóttir... eeen ene 2466 Hraðfrystihús Eskifjarðar hf... 753 Hrafn Hrafnsson ...........0.eeeeeseeeeseeenernrsesreerne esne returns 3829 Hraundís Guðmundsdóttir .................000.e0eeeeeneeesererereenreeeesernenrnrnnr 1298 Hreiðar Grímsson 33 Nafnaskrá LIII Bls. Hreinn Guðlaugsson -........0eeeeeeeneeeereserererernrnenrer err 2848 Hreinn Sigfússon... raennarenenrnrrarnaranantnrnrr rn Hríseyjarhreppur eeen Hulda Einarsdóttir Hulda Þórðardóttir ...................0.ee000eeneeneeeeneeeeneneneererarernrnrnrner erna 3789 Húnaröst hf .................0ea00eneeenenrsnenenenernenerernenrne arnar 18 Húsanes sf... rrnrtartnrnnanrnsnt rare 1720 Húsfélag Glæsibæjar .....................eeeeeeeenenenrnrnrereen erna 845 Húsfélagið Asparfelli 2-12 ..............0..eeeeeeeenenerereeerserenenenenrnnnrenrnrnananrnnnnn 1563 Húsfélagið Austurbergi2,4 0g 7 eeen 1769 Húsfélagið Krummahólum 4 ..............0..eeeeeeeeeeseeeeernenenerrrrraranenenrrrnnrnnn 841 Húsfélagið Suðurhvammi 5, 7 089 ......eeeeseseeeenerenenrrarsrarrntnrnenr rann 1580 Húsfélagið Vallarás 2....................eeeeeeeeeeeenenenrneeree eeen 3428, 3655 Húsfélögin Árkvörn 2A 08 2B „ld... 2337 Húsgagnaloftið ......................eeeeeeeeeeeenenenereesesenenenenenenrennnrrnenenenrnnnnnnnnanerennnn 1812 Húsnæðisnefnd Reykjavíkur ...........00.e0eeeeneeeeneneeeneneenenrnnenenenrrrernrnernn 3563 Húsnæðisnefnd Reykjanesbæjar... 4039 Húsnæðisstofnun ríkisins ...............e.e00eeeeeneeeneeenerernrererenerer esne 2399 Hvalur hf... nenna rrrren ene rnanrnrrnrrannn HvOll hf eee Höfn-Þríhyrningur hf Hörður Harðar ....................00a00eeeenenenrenenrenenreneneeenenrenenenenenenerrn 3893 Hörður Valdimarsson .............eeeeeeeeeereseneresnenrnrnrerranrnrnrrrnenrr erase 1089 Höskuldur Einarsson ...........0eeeeeeeeeeeerenereesnr esne rare 1021 Iðnlánasjóður eeen 1059, 2428 Iðunn Angela Andrésdóttir... err 3079 Iðunn Óskarsdóttir ..............0......e0eeeneeeneunnrenneennrrnnarnnnrrnnnarnnennnenn renna 1673 Inga Guðjónsson .............eeeeeeesesnenrnrnere nenna rare tnrn nenna Inger Sigfúsdóttir... eeen esne Ingi S. Helgason ............0.e000eeeeenereeeseenerereeereserennsererrn enst Ingibjörg Bjarnardóttir Ingibjörg Danivalsdóttir Ingibjörg Einarsdóttir ...................eeeaeeeeneeeneeenenreeseananenenrnrnrannarenrnrnrrraran Ingunn Baldvins ..............e.eeeeeeererneeeseseenrnenrnen eeen 2892 Ingunn Egilsdóttir ..................e0e0eaeeeeereeeneene eneste renna 33 Ingunn Lilja Guðmundsdóttir ............0..000.eeeeeeneeeeerereserneararen esne 1298 Ingvar Sigurðsson -..........0eeeeeeerneeeenerareesererernresnrrr nennt 11 Innheimtustofnun sveitarfélaga ................eeeseeseeraereneaernenernenernrrenrrrtnnr 2017 Íslandsbanki hf................................ 1,8,74, 812, 1332, 1432, 1536, 1638, 1748, LIV Nafnaskrá Bls. 2399, 2713, 3196, 3524, 3669, 3789, 3835, 4165, 4243 Íslenska Álfélagið hf ...............eeneeeneeenenrenrnrenrnrn rare 2023 Íslenska ríkið ................. 205, 229, 390, 405, 503, 561,613,629, 973, 980, 1089, 1255, 1298, 1108, 1697, 1955, 2255, 2328, 2376, 2428, 2457, 2598, 2701, 2707, 2776, 2806, 2956, 3002, 3114, 3130, 3169, 3212, 3237, 3237, 3291, 3466, 3482, 3628, 3647, 3683, 3920, 3962, 4045, 4076, 4112, 4248, 4260 Íslenska umboðssalan hf ......................000eeeeeae2eeeeee eeen 678 3760 Íslenska útvarpsfélagið hf 1820, 1820 Íslenskt Marfang hf... nunnurnar 1788 Ítalía pizza SÉ... JÓ Ef „arnar nunnurnar Jakob Þorsteinsson... Jarþrúður Þórhallsdóttir Jens Ingólfsson ....... Jens Valur Ólafsson Jóhann Geirsson decrease erase Jóhanna Lyngheiður Jóelsdóttir .. Jóhanna M. Jóhannsdóttir ....................0eeeeeeeeueeeeurerenrereeneu nennu Jóhanna Tryggvadóttir .........................00.0teeneeneeneeuenrnenrenenerrenrerenrnnerennn Jóhanna Erla Sigþórsdóttir .....................0..0tneeeneeeeneeeenenrnenenenrnre enn Jóhannes Gunnarsson Jóhannes Jóhannesson Jóhannes Ólafsson ................0022eeee2eeeeneeeeenreeenne nanna 1642, 3439 Jóhannes V. Skarphéðinsson .................0e0eeeeaeeaeeneeenenaenennernenrnannennrnnrrrnn 554 Jólína Jóelsdóttir ......................0eeeeneneeeeenenenenenenararrnrnenenenre eeen 2907 Jón Halldór Bergsson .............0e0eeeeneeeeneneeenerrnenarrnarrnrnrnenrenenre ene 3794 Jón Eggert Hvanndal ........................0eeaeaeearaeerenrurnrnersre nenna 1852 Jón Egilsson ..............0e0.eeneeeneerenenenenrnnenenrnenar nanna 2419 Jón Einar Jakobsson ...............20eeettneenenenenerrnenerrnrrenerenrnrrrnrnenerrnnen enn 1347 Jón Gíslason ............0eeneeeeneneeenenreenerenrrrnerarnrnarrnrnrnrnrnrnrn nenna 33 Jón Guðmundsson ................00eeeeueneeneneenenrrenenrnrnrrrnrnrnrrenerren ene 1121 Jón Gunnar Zoöga .................0eenenrenenaenenaenenen nennu 1753 Jón Kristján Ólafsson... unnar 455 Jón R. Lárusson eeen erna 33 Nafnaskrá LV Bls. Jón GuðmMuUNdSSON eererereeererererrrrerrerrereresrrnrnrnrrrerrererreenennn 3308 Jón V. GuÖmunNdsSON Þ.....c.reerereeerererrrrrnrrrrerrreraneernneererr eeen 177 Jón Þór Pálsson .......... Jón Örn Ingólfsson Jón Kristinsson Jón Sigfús Sigurjónsson Jóni JÓNSSYNI „.........0.0.eeeeeneneeenreenenranenr rennur nennu ennta Jóna Bergjónsdóttir ................0..0ee2eaeeeeeneeneennenneeneeneenrenennrnnrenrenrnnrnnrenrnarnnrnnr 3302 Jóna Guðrún Kristinsdóttir .........d...eeeeeeeeeeenreserrererseenrnrrrenrananerrnenrannnnn 189 Jónas Bjarnason .................... Jónas Haraldsson Jónína Gunnarsdóttir .........d...000.eeeeeeeeeseeerererenrrnr renna 270 Jónína Guðrún Færseth 4165 Jónína Ívarsdóttir ..........0.e0ee0eeeeeneerreurnnreneenrnneenrenrnnrnnrrnernaanr nanna 1059 Jöfur Hf... „een „ 966 Jörundur Guðmundsson 1070 Keener 1387, 2071,3451,3575 3710 Kaldrananeshreppur ...............e.eeeeeeeeeneereserernrernenenersearrrrnerrnenerraranananrnnn 2766 Katrín Þorvaldsdóttir ...............000eeeeeeeneneneeneererereeeern renna 1720 Kaupfélag Austur-Skaftfellinga 3519 Kaupfélag Eyfirðinga ..............eeeeeeeneneerereresnsnenenrnrnrarrrarananenrnenenrnnnnnnnnn 1493 Kaupgarðar hf .....eeeneneeeseseseenenrnenrnerrrnanrnrnrner 2721 Kaupgarður í Mjódd hf .............eeeeeeeeeeeeneneeerereenenenenenenrnnrnrnenenrnrrnnennnnn 4018 Kaupþing hf... eeen 311, 980, 2760, 3455 Kjartan Reynir Ólafsson ..............0...eeeeeeeenueranneeannerannr erna 2482 Kjósarhreppur .............00.eeeeeeeeeeereeneneeeeeresnr erna 33 Klettaútgáfan hf... 51 Konráð Eggertsson 1475 Kópavogskaupstaður..................eeeeeeeneeenenenenreraesnarenrnrrararararnnanrnrnrn 582, 2848 Kreditkort hf ..................0eeneneeesereenenenee ene 462, 3267 Kringlan 4-6 Ehf... eeen nenna 2372, 2659 Kristbjörg Kristjánsdóttir... eeen 1070 Kristbjörg Olsen .............eeeeeeeeerenesernrnenrnrnr eeen rare Kristinn Guðjónsson 2... Kristín Guðmundsdóttir Kristín Jónsdóttir... Kristín M. Guðmundsdóttir „..............e.eeeeeeeereereeernee eeen 1298 Kristín Ottesen ...........0.0.0.0eneneeneneseenereenereneerneneereesnenrna err Kristín Pálmadóttir LVI Nafnaskrá Kristín Þorvaldsdóttir .....................0.0eeneeneeueeeeeneeneeneereenrenenenenenenernn Kristín Zophaníasdóttir ........................0eeeeneenreeureurenrenereneneenennenenenn Kristjana Eggertsdóttir... Kristjana Sveinbjörnsdóttir Kristjana Sölvadóttir ... Kristján Bergjónsson Kristján Finnsson .................00.eae0neenenneneneeneenrnenrenreuennreenrenreur nenna Kristján 1. Einarsson .....................0e00eentnueneeneeneeuen ene Kristján K. Pálsson ...................0.0..000eeteueeneeneeneeueeurenrnurenranranenennenneenennnn Kristján Kristjánsson ... Kristján Oddsson ...............000e.e0aeneeneenenueneeneeneeenrenrenrenereneneenennenenrenr nn Kristján Stefánsson .....................0.0.e00teenneeneenenurenrenrenr aurar 845 Kristján Wendel ...................00.00eeaeenennenerneeneenrnenrenreneenreenrenrenenenannnn 629, 2321 Kærunefnd jafnréttismála ......................0e0eeeneeeueeeenrrrenerreenrn nenna 3760 Lakkrísgerðin Kólus hf Landbúnaðarráðuneytið Landsbanki Íslands...................... 405, 927, 943, 1334, 1422, 1432, 1753, 1992, 2089, 2269, 2340, 2087, 3455, 3457, 3514, 3718, 4228 Landssamband ísl. útvegsmanna .....................00ee0eeeeeeeeenrenrernenr nenna 2974 Landvernd ..................... eeen etern 3088 Landsvirkjun sera 2245, 2416 Landvélar hf... rennur 1832 Laufey Elsa Sólveigardóttir ...................0...000e00eeaeeeuenenrenrern enn 1912 Lánasjóður íslenskra námsmanna ....................0.0eeeeueeeeneneernrnenrrrr ene 1665 Leif Göran Victorin .................00.0eeeneeeneneenenerrnrranre erna 1356 Leifur Breiðfjörð ............e.eneereneneenrerernenrnenannenrernrenenre enn 85 Lilja Vilhjálmsdóttir... 177 Linda Laufey Bragadóttir ......................00eneeeeeeneneeeneernrnreenrnreneneennenn 96 Litlibær ehf... eeneeeneeenenrenenrenenrn ene 3842 Lífeyrisjóður Dagsbrúnar og Framsóknar ..................0.0eeeeeeeeeueern 405, 3718 Lífeyrissjóður Austurlands ...................00eeeeueeeeueneeeneenenre erna 693 Lífeyrissjóður félags íslenskra stjórnunarstarfsmanna á Keflavíkurflugvelli 15, 1852 Lífeyrissjóður lækna ...................e000eeeneeeeneneeenerenerrnerenenrrrnrn err 1443 Lífeyrissjóður starfsmanna Akureyrarbæjar... 2113 Lífeyrissjóður starfsmanna Áburðarverksmiðju TÍKISINS „nn 1443 Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins ..................0.eeneneeeere eeen 1559 Lífeyrissjóður Suðurnesja ..................0000eeeaenaenenrernaernerernenrn enn 4039 Lífeyrissjóður Vesturlands „ee. 943, 2309 Nafnaskrá LVI Bls. Línuskip Ehf ........eeaeeneneeenereenrneneneneneaernenenenene arena 1338 Lu-Sy Trans ..............0.00eeeerneennenernenereeneernenerneneneneerner nn 2369 Lúther Harðarson ................eeeeneneneerereeerneneneneneeenenenenenenen een 2501 Lýður Sveinbjörnsson .............00.0000eeeneneneeneernenernenerernernrnen erna 1769 Lögfræðiþjónustan hf... eeen 2101 Lögfræðistofan sf ..............e0eereenerreneerneererneernenernenenrenerreneennenen 3108, 3112 Lögmenn v. Austurvöll sf... 2626, 2641 Meer 1387, 2071,3451,3575, 3710 Magnea Jónsdóttir ...................0.0.0eeneneereeenrrrnenenene renna 3169 Magnús Alfonsson . 1769 Magnús Eiríksson 1070 Magnús Guðmundsson ...........00.0e.teeenenerneeenerneneneenerernenreneerrrnerererereeneee SÍTT Magnús Halldórsson ............0e.eeeeeeeneneeeenenerrenennenererneernen een 1326 Magnús Hjaltested...................00.e0e0e0eneeneeseenerenerrnearna erna 2255, 2848 Magnús Magnússon -........00e.eeeeneeerneerneernenenrrnenernenernenernrneernene neee 1089 Magnús Sæmundsson -............00eeeneeneereenenerrnenenen eeen 33 Magnús Þ. Einarsson .......0....0.eeeeneeeseeneneneneneneneernrnrneneneneneneerrrrnnenene 2466 Margeir Jóhannsson ...........ereneernenerrenerrrnrnerrenerrrnrrrrnrnernrnrnrnrrrnr nn 262, 2315 Margeir Margeirsson ............0...0.0eneneeerernrneneneneneneerernrnrneneneneneerrrnanenenenn 1542 Margrét Björgvinsdóttir ..................00.0e00neeaneneernene nenna 3432 Margrét Einarsdóttir ...................00.000ea0enernnener renn 2382, 3291 Margrét Magnúsdóttir .......... „1089 Margrét Þóra Vilbergsdóttir... 1422 Marta Guðjónsdóttir... eeen 1673 Matthías Sveinsson ..............eeeeneneneerernanenrernenenenerernrnrneneneneneerennn enn 2466 765 „2733 Miðfell hf... eeen 3277 Monika D. Blöndal ...................eeeeeeeeeeeeeneneeeerereeneneneneneneneenenn 1236, 1449 Netagerð Aðalsteins hf... 1626 Neskaupstaður... nenna 3432 Nína Þórðardóttir ...................00eeeeeeeeeeeenenenenrereenenenenenanrnennn 2318, 2764 Njarðvíkurkaupstaður ..............0..0eeeeneneureenenreneneaeneneneneenenenenenenenanennn 1089 Óðinn Haraldsson ....... 3225 Ólína Kjartansdóttir 2786 Olíufélagið hf... ,„ 2684 Olíuverslun Íslands hf 2... rennur 919 Oxala Shipping company Ltd... 2350 Ófeigur:BjÖrnSSON „0... 1735 LVIII Nafnaskrá Ólafsfjárðarbær 2... rennur Ólafía Ársælsdóttir... nennu Ólafur Auðunsson .... Ólafur G. JÓSEfSSON „.........0200 unnur Ólafur Guðbjartsson Ólafur H. Georgsson Ólafur Haukur JOhNSSON ................0e0ee eeen rennur 284 Ólafur Helgi Úlfarsson - 15 Ólafur Ingibjörnsson ..................0000eeueeeeeaennuner raunar 33 Ólafur SigUrþÓFSSON „........0000ennre rn 2907 Ólafur Jens Pétursson... rununnar 1070 Ólafur MagNÚSSON 2... rennur 1089 Ólafur ÓlafSSON ...........0...e0ee enn nenna 33 Ólafur Þ. Ólafsson 2... rununnar 33 Ólafur Thóroddsen .....................2.2..222220022erean 3108, 3112 Ólöf Ingibjörg JÓnsdÓttir ...........0....00eeeeeeennrenunnr rununnar 486 Ólöf S. Arngrímsdóttir... unnur ruunreennnureannnnnnn 33 Ólöf ÞOrEIrSdÓttir ld... rennur 33 Oskar Arnason ... Óskar Helgason -..............000000eeeeaennnnnere nanna unnur 3622 Óskar Ingibersson..............0000eeeeu eeen 3531, 3544 Parkwood Engineering Co.Ltd .................e.eeeeeneneeeerenneneneneneernsennrnrnnnn 1791 Páll Friðriksson ............00eeeeeneereneerrrnrrrarenranenrarenanerenrarsnrrsne esne 2733 Páll Ingólfsson ...............0....eeeeeeeeeerneeeneneneneerererneneneneneneenernrneneneneeeanrnnnnn 33 Páll Pálsson ÍS-102 ..................000eeeeeueeeeeeeeennnneee nanna 3277 Pálmar Þorvaldsson ................0e0000e0ee0eneeerneearenrrrenererenrrren arena 2907 Pálmi S. Rögnvaldsson ..............00.ee0eeenenenenererernrnrneneneneneenernnnaneneneeraerrrnnn 1012 Pétur Bjarnason ............0.0.e0e0eenenereeneeenerernenernenernenennrnenerneneernenrneerneneern nr 3804 Pétur H. Blöndal ....................0.0e00ea0eneeneanernernannenennerrnrrneanannennannan renna 1449 Pétur Hartmannsson ...............0eeeereanernennaarearenneernrrnernennenan nanna 2574 Pétur Lárusson .......... 33 Pétur Lúðvík Marteinsson ...............00eaeeeeeanerneaneeenernernernennennene naar 2489 Pétur Ólafur Pétursson... rennur 2546 Pétur Stefánsson ..................0eeeeaernererereranrrnrrneanrnnerrrrrrrerrrrnrrnr 3338 Prentsmiðjan Grafík hf... 3298 Prentsmiðjan Oddi hf..................0.2000eeeeenereneerrne rann 2284, 3298 Próf Ehf ......eeeeeesneneerenrarenerrenrsnenerenrrrnenrsnenrnrrnenasr err 2372 301 Radíobúðin hf .... Nafnaskrá LIX Bls. Raggý Guðjónsdóttir... 1673 Ragnar Hafliðason ...............e.eeeeenenereeeeeeeernenenensnarrrnenenenrrrenaenennn 2365, 3845 Ragnar I. JÓNSSON ........ee rr eererurnreenrereenenererarseranenenenerenrnnrnrnenenennnnnennn 262 Ragnar J. Jónsson ............eeeernrnerrrrerereeuenenenaesesernrnrnenenrrraenenena renn 2315 Ragnar Karlsson Ragnar Ragnarsson Ragnheiður Björnsdóttir ................eeeeeeereneeeeenereenerenenenarnenrnrnarnrnrnrnrnnnnn 1089 Ragnheiður Erla Bjarnadóttir ...............eeeeaeeeeeeeenenerararararrnenenenrennnnrnnennn 1673 Ragnheiður Erla Sigurðardóttir ................eeeeeeeeneeeeneeeernennrneearnenannenenenennnn 1812 Ragnheiður Óskarsdóttir ..... eeneneenenerne err 339 Ragnheiður Steindórsdóttir 786 Ragnhildur I. Guðmundsdóttir .................0eeeeeeeeeeeneneneneneeernenenrnenrnenn 358, 365 Ragnhildur Óskarsdóttir ...................eeeeeaeeeeeennaeennnneennnneee sannana 3663 Rakel Olsen ............000eeerneneeeeneneeneerneereresesnr erase rrran ennta Rannsóknarnefnd sjóslysa Rás Hf learners ene enrn a nrnrnanenenanannnnn Reykjanesbær ..............eeeeeeernreenreerenrseensrenenrnenrarrranenrnrnrnrnrrrnnnrnenaeanenn Reykjavíkurborg... Rederij N. ér F. Bruins C.V Reynir Jósefsson -..........eeeeeeeenrernrneereeeaenenrnarrrararnnenenenenenrnrnrnenenenannnnnnn RENNSLI hf. eeen 3875 Ríkharður Kristjánsson Ríkharður Sveinsson -........0eeeeeeeneereresrrneesnrerntnrrrrnreanrrnrnrnnrnenrrnrrnnrna 225 Ríkisspítalar.................00e.eeeeeueeeeeennrnenreene eeen Ríkisútvarpið eeen eeansntnenenrrnrartnrnenananrnrn rr Rut Skúladóttir .................eeeeeeeaeenenenenenerenrenenenrnrnrnnre eeen SR-mjöl hf ............... S.G. einingarhús hf Saltkaup Hf... nenna 401, 3519 Sameinaði lífeyrisjóðurinn Samgönguráðherra ..............0eeeeseerererernenernrnrsnrnrsrentrsntrnetnrnnanenrantnranana Samherji hf ......d.....eeeeaeeeeeneaeeeneerernrnrnen eneste rarserrrnerenr nanna Samskip hf „eeen Samtök um kvennaathvarf Samvinnulífeyrissjóðurinn Samvinnusjóður Íslands hf ................0....eeeeeeeeeeeeereeaareannrer annann 1511 Sandgerðisbær .................eeeeeneeaernrarnenenenen erase rararnnarrnrnenr rann 198 Sauðárkrókskaupstaður ................0eeeeeeeneeeresneerer esne 678 Saurbæjarhreppur .............0eeeeeeesereeereesnrnerernerrnrrsernranrnerastnrasenaarrnrarrnar 2457 LX Nafnaskrá Bls. Seðlabanki Íslands ....................aeeeeeeeeeannaaennaeeerannnna aerea 1255 Seltjarnarneskaupstaður ....................0.0eeeeneeneeueeuereuenrenrrenenenennenenenen nn 2848 Seyðisfjarðarkaupstaður ...................0.0.eeeeeeeneeneeuenrenrenrenrenenneneneenennn 3457, 4076 Sigfús Bergmann Ingvarsson... 11 Sigfús Þór Elíassyni ..................00..000000neeueeurneenreuenenrentenren nenna 2737 Siggeir Ólafsson... 33 Sighvatur E. Sighvatsson .....................00.e0eeueeneenren eeen 2907 Sígla hf... Sigluberg hf Siglufjarðarkaupstaður .....................0.0neeueeeneenreneneuure ene 3286 Sigmundur Böðvarsson... ene 2153, 2158 Sigmundur Hannesson ....................000e0eeueeueeeeeneenrenenrr nunnurnar 2641 Sigmundur Franz Kristjánsson 1 Sigmundur P. Lárusson ....................00eeaeeeeeueeneeneenenreureuennenneenenenennenrnn 2421 Signý Ólafsdóttir ........... eeen 33 Sigríður Ásgeirsdóttir 3079 Sigríður Elísdóttir ...................0...0...00e0eneeneenenenenreneeuren nenna 2907 Sigríður Garðarsdóttir ....................0.eeeeeeeneeneeurnrenrenrenrrneneneenennennenene nn 4243 Sigríður B. Guðmundsdóttir ......................0.000000000a0ene 358, 365 Sigríður Þorgrímsdóttir ....... Sigríður Ingibjörnsdóttir Sigríður Jónsdóttir... renn 1089 Sigríður Ólafsdóttir ...............0.......e0eeeeeeeennenunnnnrrrrreen nanna 33, 629 Sigríður D. Martin ..................0eeeeeneeneenennenrneneenennrnurnenr ene 2802 Sigríður Lind Sigurðardóttir Sigríður R.J. Briem .................0.00ae0eeneeneearrrneenenurnnenenrenrenenurn ene Sigrún Einarsdóttir .......................00.eneeuenueneneeneeuenenrrnreurnrnenenranenenenennn Sigrún Gísladóttir .............0....00ee.eneneenenrnenrnrnrrrnrnre ene Sigrún H. Kristmannsdóttir Sigrún M. Guðmundsdóttir ..................0.....ee0aeneenaenueenenuennennrenenre rann Sigrún Vilhelmína Eiríksdóttir ......................eeeeeeneeueeneeurneurenrenernenenenennn 33 Sigurbjörg Guðmundsdóttir Sigurður A. Þóroddsson ...............0....ee00eeueerneeneeuenuenurnenrenruurrenr nennu Sigurður Blomsterberg ..................0..00eeneeneeueneneenrenenurnenrenrenrnen enn Sigurður Dalmann Skarphéðinsson .................0eeeeueeueeuerenrenrenrrerren enn 1769 Sigurður Egilssson ................0e.eeaeneeneeneeneneneeneenenarnrnaenrnnrrrn ene 33 Sigurður Einarsson .................000.00enaenenaeutnrrrnrrenrnre ene 2907 Sigurður Þorkelsson ...............00.e0e0aeneeeeenruenerenerrenenenenre ene 1143 Sigurður Þorvarðarson .. Nafnaskrá LXI Bls. Sigurður Friðriksson ...................eeneueeeeenrnenenrereen err err 522 Sigurður Gunnarsson .............eeeeereeeeenrererererererne esne rann 3428, 3655 Sigurður Guðmundsson ..............0ee.eeeeeeueneeueneerenenrenenrerenenrernernrnn 33, 225 Sigurður Hjálmarsson ..........0..000eeeneeeerrseenarerenrnrrrtranentnenenenrranrnanrnrnanrn 3647 Sigurður Ingimarsson ..........eeeeeeersnenrnenrnen eee eananenenrnrnenrrraranrntnrnrar 4200 Sigurður Ingvason....... 320, 2701 Sigurður Már Jónsson dee. eserrenerenrnrrnananenanrnrnrnanrnnnnanrnnrnnn 3794 Sigurður Kaldal Sævarsson .............eeeerserreeenenenenrrn rare 205 Sigurður S. Hákonarson dd... ene 2265 Sigurður JÓNSSON... nrnenreeenerrnersesenenenenrnananennnrnrnenenrrnrnan nn 3130 Sigurður T. Magnússon ..............eeeeseeeenrnrnenrn eeen eeen erna 629 Sigurður E. Sigurðsson ..............eeeeaeenenenenenrrseresernerenenrarsenrananrnrnenrnennnnnrnnn 3338 Sigurður Sigurþórsson... Sigurður H. Þorsteinsson Sigursteinn Jósefsson ............0..ereeersnrnenenenenre erna rnrraeraranrnantnrnrr rann Sigvaldi Jóhannsson .............0.0eeeneneneneeerreenenenenrnrae eeen Siv E. Sæmundsdóttir .....................00.eeeeeernennenennennrnrererrrnr nenna Síldarvinnslan hf .... SímMafi hf eeen nenna Sjóvá-Almennar tryggingar hf...... 213,445, 858, 919, 990a, 1059, 1457, 1475, 1840, 2626, 2641,3120, 3277, 3344, 3499, 3865, 3992 Sjöfn Skúladóttir 1559 Skeljungur hf 4171 Skil ehf esne renna 2187 Skinnaiðnaður hf ......d.d.....0eeeeeeeeeeeererrrennrenrrnerrrrnarner nenna 678 Skipatækni hf... neee 320 Skógrækt ríkisins ................0eeeeereeeneeenernererneresnr ner 2445 Skriðuhreppur ..............eeeeeeeereneseenereenerernenennresnane erna 1697 Skúli Geirsson .............eererereeenernernernernerearrernern erna 33 Skúli Skúlason ................000eneanernernernerrenen renna 1697 Skúli Svavar Skaftason .................0.0000ea0eeeeeneanernernernernernenenernennern ene 1152 Skúli Þorvaldsson ................020.eaeaneeneneenennrnernernernennernene nenna 1720 Sláturfélag Suðurlands svf ............00..e.eeeeereerereserer err 3748 Slippfélagið í Reykjavík ...........0.00.eerneeeneneernenesnenerrenerereernen erna 2265 Smári Þorvaldsson ...............00eeeeaeeneenernernen renna SNOFTI ÓlafSSON 2... Snorri Örn Hilmarsson Snæbjörn Ingólfsson .................e0eaeeaeeeeeeernennerneeennereeenrnererer er 3683 Snæfellsbær ..................eenranenrerrrrer eeen err rrr err 1992 LXII Nafnaskrá Sottía Þorsteinsdóttir ......................0...0aeeeneeneeneeuenuenrnenreurnenrenrenrrrnen nn Sorpeyðngarstöð Suðurnesja ..................0eeeeeneeneeuenrnrerenrernenrenernennenenenn Sólrún Guðmundsdóttir .....................0..000eaeeneearneeneeneeneenenenren nennu Sólveig M. Óskarsdóttir .............0...0...0e0eeeeneneeeeunneennnnrr nn Sparisjóður Akureyrar og Arnarneshrepps Sparisjóður Hafnarfjarðar Sparisjóður Höfðhverfinga Sparisjóðurinn í Keflavík ........................0.00e0ueeueeeneenrenrenrnrnrenrernenrenennnn Sparisjóður Ólafsfjarðar... nanna 1969 Sparisjóður Reykjavíkur og nágrennis... 1012, 4165 Starfsmannafélag ríkisstofnanna Stefán Björnsson ..............0eeeenenrenenennenerrnrnrenrnee enn Stefán G. Olgeirsson ...................0.0t0eeaenaeurnerrnerren ene Stefán G.Stefánsson ..............000eentneeneernrnrernrrenrnre ene Stefán Stefánsson ...................0.eentneeernrrnenenenrreeree ene eens Steinar Guðmundsson . Steindór Stefánsson ..................0eentenrnrenrnerenrrre nenna 765 Steinn Jakob Ólason ................0.000eeeeueueeeennnree runnar 205 Steinunn Auður Guðmundsdóttir ...................0.0.e0eeeeeeeeeeenenenenenenen een 2042 Steinunn Inga Ólafsdóttir... nanna 2443 Stígandi hf ......................eeeneeneeueneneeneenennenenrenernenenannaenenn nennu 213 Sturla Haraldsson .................00eeteeeeeeenenenenenrerernrnerenerer eeen 96 Styrktarfélag krabbameinssjúkra barna .... 51 Suðurverk hf... eeen 3130 Svala Ólafsdóttir .............0....000eeeenneeueneennnneennn rennur Sveinn Kristjánsson Sveinn Sigurjónsson Sveinþór Eiríksson ..................eeeueneeeeenenenenenenarararrnrnenarrrrrn nenna Sverrir Einar Eiríksson .....................00eeaenenenaeaeeenenenrrrnru rennur Sæmundur Guðmundsson Sæmundur Sigursteinsson Sæmundur Þórðarson ............00.eee0eeeeneeseeeserrrrseserererern aerea Sævar AFNÐLÍMSSON ..............00e terra rsrrrsnenrnenrneereresnrn eeen Sævar Jóhann Sigursteinsson ..................0eeeeeeeeeeenenerenenrnrrsrsrrnrnrne eeen 3781 Nafnaskrá LXIII Bls. Söluskrifstofa Bjarna/Braga ehf... 2678 T.Skretting A/S eeen eneste ól Tage Andersen deres err enrrss snart ranrrrna rana 2245 Tálknafjarðarhreppur .............eeeeeeeeeseeerarnrneneeneerensnrnrnrnrnrn eeen 3251 Teiknistofan Skólavörðustíg 28 sf deres 3237 Theódóra Ingvarsdóttir... 240 Tollstjórinn í Reykjavík... 2559, 2678 Trausti, félag sendibílstjóra .............0..e.eeeeteeeereresetnenrenereanenerenrranrreneranrnnarn 790 Trygging hf... eeen eens 3141, 3869 Trésmiðjan K 14 hf „ 2584 Tæknival hf... 301 Una Guðlaugsdóttir... rennur 788 Una María Óskarsdóttir .............0..00..e0eeeeneeaneennrennernnrrnnennnennrennrannennnn 1945 Undína Sigmundsdóttir ................e.eeeeeeereeerererernresernrrerneer err 1070 Ungmennafélag Íslands Unnar E. Óskarsson 2... annann annann Unnur Runólfsdóttir... Unnur Steingrímsdóttir Úlfar ÁsMUNdSSON 2... rennur annarrar s Útgerðarfélagið Njörður hf .... 229 Útvegsmannafélag Norðurlands .................000eeeeeeeeeeeeneeenaeenneennennnernneannnnnr 2974 Valdís Halldórsdóttir... 33 Valdemar Baldvinsson hf... 3829 Valdimar G. Kristjánsson deres 3604 Valery KOZENtSOV ........eeeneneernereneneneneerererenneneneneneerreneneneneee ner 2754 Valery MalykoV ....eeeeeereresereseeeresnrrnrerernrerernenernrnesnrnrnrrnrranen rennt Valgeir Sigurgeirsson Valgeir Kristjánsson ..............0eeeeeeeeeeenererneenrenenrrnen esne VAlhús sf... eeen 3178 Valgerður G. Guðmundsdóttir ...........d.........0eeeeneneneeneneerererr 177 Valgerður Þ. Kristjánsdóttir .................0.0e.eeneeeeaeeeeneneneeararsernanenenrr rann 4284 Valgerður Jónsdóttir ................00000eeeneeeneenerneernenennenennenernenenennenerneneren 2409 Valmundur Eggertsson .................eeneeeneeseeernernennesnerenernre res ra 1070 Valur Og Helgi sf... ee 3392 Vatnsleysa SÉ... 1720 Vátryggingarfélag Íslands hf .............. 159,189,313, 431, 765, 786, 788, 1021, 1547, 1926, 2457, 3037, 3323, 3604, 3622, 3781, 4161,4165 Vátryggingarfélagið Skandia hf .................0.0.eeeeeeeeerereeeenrerernrn ern 1279, 1356 1769 Verónica M. Björnsson LXIV Nafnaskrá Vélar og þjónusta hf .................0.eeneeneneeneneeenenaenener nennu Vélbátaábyrgðarfélagið Grótta Vélbátatrygging Eyjafjarðar ... Vélstjórafélag Íslands... nunnurnar Vigtús Björgvinsson ...............0eeaeeneeneneeenenrenenennener nennu 2561 Vigfús Guðbrandsson.................0eeeeeeeneneeenenaenener ene 23, 3587 Vigfús Guðmundsson .................0eeneenenenenerernenerrnen enn 3962 Vilborg Eggertsdóttir... 1769 Vilborg Soffía Karlsdóttir... 396 Vilhelm Martin Fredriksen ....................00eeeeeneeneeneenenuenrnrenrenrnrnrenrr 1279 Vilhelmína Ragnarsdóttir ....................e0.eeeeeeneneerneneneenenrn ner 2006 Vilhjálmur Bergsson ................00020eeeeneneeneneeurnenrnrrre ene Vilhjálmur Bjarnason Vífilfell ehf... nennu Víkurlyftur hf .........eeeeeneeeeneneenenennenrenenenenenrr nenna Vladimir Shenko .........000.000.eeeneeeeneneerenenenenrenenrrenrrarnenrnenrnrnarrnrnr enn Vöruvernd hf... 301 Þorbjörg Atladóttir ........... Þorbjörg Guðmundsdóttir .......................00eeaeeeeeeneeneenennenrnaenennr nenna Þorfinnur Guðnason ..................00ee0eneneeraereseenenenen eeen Þorkell P. Pálsson... eeen Þorkell Ragnarsson ..............0.00eeeneneereenenenenenenararrrnrnananrr rennur - Þorlákur Ómar Einarsson .... Þorsteinn Erlingsson .....................0eeeeeaeeenenenenrnenrnnenenenenenrrarrrnenen rn Þorsteinn Geirsson „0. Þorsteinn Hlynur Jónsson .................0.0.eeneneneneneneraenenenrnenrrrrrn nenna Þorsteinn Jónsson .........00.eeeeeeeerereneeerenrsrenrrrnresneerernrrrrrn ene Þorsteinn Laufkvist Þorsteinsson Þorsteinn Símonarson ............eeereeeersrenenrne eeen ene Þorsteinn Þ. Jónsson ..............eeeeaeeeeeeeeeerenenenrererrrnereneneneererennrrrrn ern Þorvaldur Guðmundsson ................eaeeeeanerenersneneerrenrrrrnrrrnresr eee Þór Halldórsson ...............0.e0e0eeeneeeanererrenranenennenerrnenrren err 3639 Þór Skjaldberg ................e.eeeeeeenenrneereenenenenenerreeenenenrnnernen nenna 3049 Þóra Guðmundsdóttir .....................0e.0eeaereeese eee 358, 365, 2245 Nafnaskrá LXV Bls. Þórdís Guðmundsdóttir ....................0.000000e0erenenranenerrenrrenrennenrrranrrrnernn 2245 Þórður John Sæmundsson ...............0000ereeenereneesrenrrenrrrsnersrrnr ser 1720 Þórður M. Sigurjónsson ...............eeeeeeeeeeeneneneerereeeneneneneneneenenenenan nn 3002 Þórður Þórðarson ................0.e000eeeneeeneeenenerenenrrrenrarenrranrennenrrranrrnerrnr rn 2356 Þórey Jónsdóttir... 2042 Þórhallur Dan Johansen ........... 2451 Þórhallur Ölver Gunnlaugsson ............0. rennur 2328 Þórir Björnsson ..............eeeeeneneneneneeereenenenenrrreraenenenenrnenrne nenna 1089 Þórunn Einarsdóttir... 3 Þórunn Magnúsdóttir ...........0.0..eeeeeeeueeeeenenenereneneenenenenenrnenenensenenennennn 2482 Þráinn Árnason 2... rununnar 1070 Þráinn Þorvaldsson ..............000eeaeeeeeeeersrene rantur 2907 Þrotabú Auðuns hf... 3669 Þrotabú Ásgeirs hf „ld... 2721 Þrotabú Blaðs hf .............00.0e00eeeeeeeeneeenenrereneerrenrsneasrr err 2153, 2158 Þrotabú Bónusbíla ehf... 2392 Þrotabú BRA ehf... 3992 Þrotabú Drafnar fasteignaþjónusu hf.................0000e0e0eaeeeeeenn 2017,2187, 2365 Þrotabú Einars Guðfinnssonar hf... 892 Þrotabú Eyjavíkur hf „a. 3669 Þrotabú Fax hf... 1016 Þrotabú Fiskvinnslunnar á Bíldudal hf... 2987 Þrotabú Hafarnarins hf... 2684 Þrotabú Hafverks hf... 3358 Þrotabú Hesthólma hf ....................00000e0eneenrenereenerenrnrrnrrarenrrrnrrsnrrrr nn 1926 Þrotabú Hjartar Ingþórssonar .....................000e0eneneneeeenenenenenanreenrnnn 3435 Þrotabú Ístess hf... ól Þrotabú Jónasar Guðmundssonar .............00..00.0e0eeeneneeererrrsrrnenenr renn 4168 Þrotabú Jóns Egils Unndórssonar ..................0000eneneeraeserreranenenr err 3842 Þrotabú Jóns Friðrikssonar .................eaeaeeeeeenrenrrnrrnrrnrrnernr rr 1085 Þrotabú K. Jónssonar á Co. hf .... 9 Þrotabú Kaupfélagsins Fram ....................eeeneeeeeeeeneneneneneaeenenenenenrnrnn 693 Þrotabú Lindarlax hf... 1720 Þrotabú Márusar Jóhannessonar ................eeeeeeeeerrnresnreerrerrrrr 605 Þrotabú Miklagarðs hf... 901,1132, 1183, 1314,1493, 1511, 2688 Þrotabú Mótvægis hf... 1347 Þrotabú Rögnvaldar Pálmasonar ........................0e0eeeeaearaeenenenenrrrrrrnnn 1012 Þrotabú S. Óskarssonar ét CO hf 2... 4260 Þrotabú SH verktaka hf LXVI Nafnaskrá Þrotabú Sjávarborgar hf ............ Þrotabú Skipabrautarinnar hf Þrotabú Stanza hf ............0.eeeeeeeneneeenerennenernenernenenrrnenernenenenerrrnenrrnene rn Þrotabú Vatnsskarðs hf ..............eeeeeneeaeenereenerernenenernererneerne arnar Þrotabú Verndar hf ..................eeeeaeaeaeaereenenenrenernrnenenenenenerenrrenrnenenenr rn Þrotabú Viktors R. Þórðarson .. Þrotabú Ögmundar Árnasonar ..........00.eeeeearenn enn 3704 Þuríður Guðmundsdóttir ..................eeaeeeeeeneneneneeeeerereeneneneneernrernrnenennen 1023 Þuríður hf... 1788 Ægir Þorsteinsson ...........0.0eeneneneereaenererneneneneenennrnenenenenrnranrarrnrnenenenene rn 3323 Ævar GuÖMUNdSSON .........eeeeeeeeeneneneneneerererneneneneererereernenenen eeen 2237 Ölgerðin Egill Skallagrímsson ehf... 1314 Ölvushreppur eeen rennur 2848 Örn Árnason reru eens 1785 Örn Erlingsson 2... rennur enn 126 Örn Hólm eeen 3531 Örn SteingrÍMSSON „rennur erna 1536 Örn Svavarsson Örvar INGÓLFSSON -.........0 en enenurenrerrnurenrenrenennr uur enrenur ene 3835 Öxnadalshreppur ...........eeerenrensrenrenreenrennr ene 1697 B. Opinber mál Agnar Hólm Jóhannesson ...............eeeeeneneneneerrreenenenrnerrneeenenrnrnr nn 3166 Agnes Bragadóttir 40 Ásgeir Þór ÁSgEIrSSON „........0. ene 1323 Árni Gunnsteinsson „.........0rnrr eeen rennur 278 Árni Ólafur JÓNSSON... 3872 Baldur Gunnarsson „deres 25,27, 2163 Baldur Þór Guðmundsson .............ee.eaeeeeneneenernenerereenerreneerneerneanneneernn 4299 Benedikt Orri Viktorsson ... „. 387, 2181 Birgir Andrésson ..........0.00.eeeeeneeenenenrenererneneerenernenerrrnenerrrnenene renn 3149 Birgir Guðmundsson ..............e.0eeeeeeeeeeereneeenenerreererne erna 2302, 2310 Björg Anna Skúladóttir ....................eeeeeeeeeeneneneneneneereenrneneneneerrnnnn 1998 Björn Harðarson ............00eeeeeneeeeneeerenerreneeenerrenenerneneerneerneernrenree nn 1663 Björn Kristjánsson ..............00.ee0eeeeeenenereeneeenerernen renna 2123 Brian Keith Tiner ..........0..eeeeeeeeeeereeneeeneerneernrenerererrraerneereer 3214 Börkur Birgisson ...... „2299 Charin Thaiprasert 2423 Christopher Bundeh ..............e.eeeeeenereenerneneneenenesneneerneernenerrenerrenerrren err 2425 Nafnaskrá LXVII Bls. Daníel Birgir Ívarsson .............00eaeeeuneeenureunnrrennrnnnarnnnnr nanna 66 Davíð Geir Gunnarsson .........00.eeeneeereeereneerneersrnaserernsrrrerrresnen ner 2568 Einar Jóhannesson ...........000eeeeeeneenenerrenenernenernrnererneerneareerarr ant 1977 Einar Örn Sigurðsson ................00e20eaneeaaeenneenaernneenennrennennae nenna 670 Einvarður Hallvarðsson .............0.eeeteereeneneseenerrenerenrnrr nr 126 Engilbert Runólfsson . „2127 Eiríkur Helgason 2... esne 2518 Gestur Eiríkur Eggertsson .............e.eeeeneeeeseseenarenenrrarrraranantnrrrrananann 1904 Gerður Yrja Ólafsdóttir... 1998 Guðjón Knútsson ...........0eeeeenernenee eeen eeen 2004 Guðmann Agnar Óskarsson LEVY 2... raunar 666 Guðmundur AxElsson lc. 2055 Guðmundur Bjarni Guðmundsson .............eeeeeeeeeeeeneneneeseserearerenenerarnnrrnnr 2141 Guðmundur Jóhannsson ............0.0.0eeeeeeseeeee eeen 2334 Guðmundur Jakob Jónsson .............0.eeeeeeeeeeeeeeresereser rr 3802 Guðmundur Ingi Sigurvinsson Þ.e erna 1974 Gunnar Sverrir Arnarsson „2307 Gunnar ÁrnASON A. rann raunar 2910 Gunnar Ársæll Ársælsson ..........0...00e0eeeeereenurennrenueanureanrnanr nanna 126 Gunnar Orvar Skaptason ..........0..eeeeeeereeereesneesnrenn sense 2610 Gunnar Traustason ..............eeeeeeeeeerernenneereeere sera 2297 Gunnlaugur Birgir Gunnlaugsson -.......e err rarrrrrrnrn 1982 Gunnlaugur Halldór Halldórsson ..............ee.eeeeereeeserererreserernrrrr rn 1271 Hafþór Ingi Samúelsson... rennt 1373 Haraldur Pétur Guðmundsson ..............000.e0eeeeneneenenernenerrrrenerrenernrneeene 1415 Haukur Steinar Baldursson ................eeeeeeeeeernesnerererneerere see 2894 Haukur Örvar Weihe ...............eeeeeeneeuerenenrnrnneenerenrnennenar nenna 2290 Hákon Örn Matthíasson... 4012 Hálfdán Ingason ................ee0eeeeeneenenereenerernenerrenererneerneereraere err 31 Heiðar Þór Guðmundsson...............ee0eeeeeeenererneeere neee 1106, 1373 Heimir Baldursson 4197 Helgi Sigurjónsson 1940, 4239 Helgi Þór Kristínarson .............0..0.0eeaeeneeaneneerneernenernenernenenernenerneneere rr 3583 Hermann Gunnarsson ............0.eeeeesseeeeresnernernernerernernrerernernerer 3218 Hrafnhildur Sigurbjartsdóttir ....................e.eeeaenerueneeeeeenerarnenr ee 1607 Hildur Fríða Þórhallsdóttir ...................0..00000eeeeeneeeeenernenereenenernenernenerrne nn 719 Haukur Guðjónsson .........eeeeeeeeeeeereenerrenenennenernenerrneerneneerne esne Hörður Karlsson ...........0.eeeeeeeeeseenerneneernenerrenereenerene rns Ingvar Örn Hafsteinsson LXVII Nafnaskrá Bls. Ingvar Þór Ólason... rennur nunnurnar 3030 Jón Valgeir Björgvinsson .................0.eeenenareernrrrrnererersne eeen 1308 Jón Ellert Tryggvason... een 731 Jóhann Halldór Þorgeirsson ................0eeeeeeeeueeeeneneenenrenrnrrenrn 3429, 4293 Jóhanna Lucinda Vilhjálmsdóttir Heiðdal... 3429, 4293 Jóhannes Guðmundsson... venner rare rare rare 2656, 3295 Júlíus Norðdahl .................eeeeneneeueneeneneenenenenrnanrnenrnannrnr nr 652 Kjartan Hafsteinn Óskarsson... 916 Kolbrún Guðmundsdóttir ...................0.000e0eneneeeneneenenenenrnerrnrnrr renn 1868 Kristján Ingi Bragason ....................0000eeaeeenaenennreuenrnrnanneenreenrenrenen arna 2433 Kristján Hauksson Kristján Stefánsson Kristjón Kristjónsson ..............eeeeeneeeneneenenrrrenrnrenenernenerrnarrrnarrnrr nn 2811 Kristófer Arnar Einarsson ..............0..eeeeeeruerrneneneneneesrrrrnenenen eeen 571 Lahouari Sadok ............eerenenrereneerne eeen esne 4037 Linda Björk Daniels ...................eeeeaeaeeeeeenenenenererrnenenenenr rn Linda Dögg Ragnarsdóttir Gunnar Sverrir Harðarson . Magnús Þór Bjarnason ................0.0eeeneeeeneneeneneeenenrenenrenenannrnenrnrn nn Magnús Víkingur Grímsson ...................20eteeseneeenerrenerenenarnenarrnrr ner 581 Magnús Ingibergur Jóhannsson ................0eteeeneeeneeenerenrnrrenrrenrnrn nr 1613 Magnús Björgvin Sveinsson .................e.eneeeeeeeeenenenerrerrenenenenensre ann 2813 Óðinn Örn Jóhannsson Ólafur HreggvViðsSON ..........000eenrrrnnnnnr rennur Óskar Marinó SigUrJÓNSSON „.........0...0eeeenunrrr nunnurnar 2674 Páll Indriði Pálsson .................000eeeneeeneeeeneneenenenenenrenerrenenerrnerrnrnnnr nn Petra Stefánsdóttir .....................eeenrrere neee Ragnar Þór Gunnarsson .. Ragnar Símonarson ............0eenenereeeneneneneneererenenenenenenraenenenenenenenann nn Rakel Björk Gunnarsdóttir .....................eeeeaeareenenereee rennur 1998 Reynir Ragnarsson ..................00eeeneeernenenrnenararrrenarrnrer renn enn 3581 Rúnar Þröstur Grímsson... eeen 177, 2813 2305 Sesley Gregory Smith ....... Sigmundur Þorsteinsson Sigurður Hólm Sigurðsson..................0.0.0eenenenenenaererenenenrrarrrrerrn 1989, 2539 Nafnaskrá LXIX Sigurður Pétur Sigurðsson Sigurður Þór Sigurðsson... Sigurjón Hannesson .................0.00e0eeeeneenernernenneren renna Sigurjón Pétursson.............0..e000eeeneneeneerneenrrneerneerneanrenerrrnen Snæbjörn Snæbjörnsson ..........eeeeeeeeneererernrneeereeraserarnr ene 343 Stefán Örn Kristjánsson... rantur 1868 Stefán Siggeir Þorsteinsson .....d.....eeeeeseererereeneeneeresernenrnrnr eeen 3824 Steinar AFNAFSON ......eeeeeeeeneerneernenesrenesnerenernenernenernenerernerrnrne erna Steinar Benedikt Valsson K eee Sveinn Sæmundsson Tómas Hólmgeir Hauksson ...............eeeeeneeneeeneneerenerneneerrenrrrrneren ern 2525 Trausti Róbert Guðmundson .................00000eneeeenerenerreneernenenernearneennaernnn 1417 Tryggvi Knud Óskarsson... rennur 2553 Valdimar Þ. Ólafsson... rennur 1399 Vignir Pétursson ............00eeeneneneneneererernrerneneneneernrnrnenene nenna 3448 Þorlákur Ómar Einarsson .. 1199 Þorri Jóhannsson ............0..000eaeenerenenerrenerernrnernenernene nenna 718 Þorsteinn Baldvin Ragnarsson...........0..000eeeeeeneeeeneerneerneneennenernen 2052 2682 Þorgeir SaMúElsson -......erereereenernenerrenrnernenernenenernenrnerannrneernenrnenerne nn 2532 Þorsteinn Víðir Þórðarson ..............0.00eeeeeneeneeeenereeneerneenerner neee 1199 Ægir fiór Harðarson ................00e0eeenene err 883 Örn JOhNSSON ............0 rununnar erna 580 Örn Karlsson II. SKRÁ um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl., sem vitnað er til í LX VII. bindi hæstaréttardóma. 1281, Jónsbók. 2. kap. — 2519, 2520, 2520, 2526, 2527, 2533, 2534 1849, 20. júní. Tilskipun um veiði á Íslandi. 1. gr. — 2519, 2526, 2527, 2533 3. gr. — 2518, 2520, 2521, 2525, 2527, 2528, 2532, 2534, 2535 11. gr. — 2518, 2521, 2525, 2528, 2532 21. gr. — 2519, 2527, 2533 1878, nr. 3, 12. apríl. Lög um skipti á dánarbúum og félagsbúum o.fl. 5. gr. — 3440 10. gr. — 3440 12. gr. — 2909 15. gr. — 2909 33. gr. — 2909 1887, nr. 18, 4. nóvember. Lög um veð. 4. gr. — 2269, 2270, 3679 6. gr. — 3679 1887, nr. 19, 4. nóvember. Lög um aðför. — 2196 1901, nr. 23, 13. september. Lög um forgangsrétt veðhafa fyrir vöxtum. — 1993 1903, nr. 42, 13. nóvember. Lög um verslanaskrár, firmu og prókúruumboð. 25. gr. — 3663, 3664, 4228, 4229 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXI 26. gr. — 3664, 4229 31. gr. —— 3664, 4229 1905, nr. 14, 20. október. Lög um fyrning skulda og annarra kröfuréttinda. — 1695 1. gr. — 1973, 2244 3. gr. — 138, 240, 340, 490, 499, 777, 929, 938, 1161, 1441, 1973, 2244, 3561 4. gr. — 240, 499, 930, 1441, 1732, 2244, 2452, 3179 5. gr. — 138, 340, 342, 1973, 2244, 3561 8. gr. — 706, 708 11. gr. — 1995 12. gr. — 461, 1995 1905, nr. 46, 10. nóvember. Lög um hefð. — 3353 8. gr. — 703 1914, nr. 35, 2. nóvember. Lög um mælingu og skrásetningu lóða og landa í lög- sagnarumdæmi Reykjavíkur. 11. gr. — 85 1922, nr. 39, 19. júní. Lög um lausafjárkaup. — 221,1245, 3915 5. gr. — 1329 25. gr. — 1740 42. gr. — 97, 115, 123, 249, 253, 305, 311, 312, 548, 550, 635, 711, 713, 1046, 1243, 1244,1595, 1740 2748, 2916, 2917, 3382, 3393, 3401, 3410 43. gr. — 221,249,253 44. gr. — 1046 45. gr. —- 1740 47. gr. — 1046, 1736, 1746 52. gr. — 555, 1046, 1598, 1745 58. gr. — 311 1923, nr. 15, 20, júní. Vatnalög. — 2519,2526, 2533 LXXII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1923, nr. 20, 20. júní. Lög um réttindi og skyldur hjóna. 20. gr. — 599, 602 48. gr. — 949 49. gr. — 949 1924, nr. 19, 4. júní. Lög um nauðasamninga. 21. gr. — 694 22. gr. — 694 43. gr. — 694 1928, nr. 59, 7. maí. Lög um friðun Þingvalla. 2. gr. — 1868, 1869, 1875, 1878 5. gr. — 1869 8. gr. — 1875 1928, nr. 71, 7. maí. Lög um vernd atvinnufyrirtækja gegn óréttmætum prent- uðum ummælum. 1. gr. — 320 1929, nr. 32, 14. júní. Lög um loftferðir. — 1097 22. gr. — 1092 1933, nr. 93, 19. júní Víxillög. — 311 VIL. kafli — 1014 XII. kafli — 74 1. gr. — 72, 73. 1012, 1751, 3790, 3830, 3837 2. gr. — 76, 1014, 1751, 3790, 3830, 3837 4. gr. — 72,73 6. gr. — 487 10. gr. — 75, 3265 16. gr. — 488 27. gr. — 72 34. gr. — 75, 76, 621, 627 38. gr. — 72, 73. 1012, 1014, 1015, 1752 44. gr. — 71, 72 45. gr. — 72, 1012, 1014, 1015 46. gr. — 72, 73, 1748 53. 69. 70. 75. 76. 71. 78. gr. gr. gr. gr. gr. gr gr Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXITII — 11,77,627,1014. 1015 — 17. 2266 — 17. 621, 2266 — 76 —75 „— 74,77 „74, 77 1933, nr. 94, 19. júní. Lög um tékka. 15. gr. — 1441 51. gr. — 1432, 1436, 1437, 1438 1936, nr. 7, 1. febrúar. Lög um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. — 625, 1245, 1329 TIl. kafli — 2285 10. gr. --1444 11. gr. — 362 23. gr. — 3000 31. gr. — 2413 32. gr. — 2064 33. gr. — 527, 528, 530, 535, 599, 604, 1647, 2413, 2511 36. gr. -- 52, 54, 136, 527, 528, 530, 535, 1431, 1829, 2064, 2413, 2511, 2567, 3086, 3268 1936, nr. 85, 23. júní. Lög um meðferð einkamála í héraði. XVII. kafli — 71 34. gr. — 412 223. gr. — 946 1938, nr. 80, 11. júní. Lög um stéttarfélög og vinnudeilur. 7. gr. — 523, 527, 528, 530 44. gr. — 2417, 2976 45. gr. — 2417 47. gr. — 2417 67. gr. — 1779, 2974 1940, nr. 19, 12. febrúar. Almenn hegningarlög. XIV. kafli — 46, 320 XXV. kafli — 329, 330, 331 LXXIV Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1S. gr. — 884, 1905, 2303 16. gr. — 884, 1905, 2303 17. gr. — 884 20. gr. — 26, 392, 395, 1418, 1764, 2163, 2182, 2423, 2424 22. gr. — 47, 732 29. gr. — 321 42. gr. — 1765, 4239 49. gr. — 1412 57. gr. — 349, 669, 675, 729, 730, 742, 743, 888, 1205, 1233, 1234, 1313, 1413, 1608, 1988, 2058, 2060, 2172, 2184, 2210, 2294, 2295, 2614, 2844, 3031, 3940, 4016, 4242 60. gr. — 672, 809, 1385, 1765, 2152, 2896, 3583, 3827 70. gr. — 654, 655, 664, 720, 884, 1272, 1324, 1618, 2124, 2129, 2181, 2205, 2540, 4239 71. gr. — 2540, 2725, 2844, 3149, 4239 72. gr. — 724, 2540, 4239 74. gr. — 884, 1324, 1608, 2152, 2205 75. gr. — 884 76. gr. — 742, 2725 TI. gr. — 672, 724, 725, 742, 809, 1233, 1384, 1385, 1765, 2124, 2152, 2540, 2125, 2844, 3149, 3166, 3583, 3827, 4016 78. gr. — 1765, 2059, 2540, 2725, 2896, 3149, 3206, 3583 80. gr. — 1877 81. gr. — 1876, 1877 82. gr. — 1876, 1877 106. gr. — 519 120. gr. — 387 136. gr. — 41, 45, 47, 49, 50 138. gr. — 46, 206, 1202, 1210 155. gr. — 343, 345, 723, 1760, 2178, 2677, 2898, 4299 157. gr. — 683 158. gr. — 632, 1209 162. gr. — 632 164. gr — 390, 395, 1608, 1764, 2004 173. gr. a — 4037 190. gr. — 1863 193. gr. — 519 194. gr. — 354, 356, 809, 1271, 2209, 3448 195. gr. — 809, 2911, 2014 196. 199. 200. 201. 202. 209. 211. 215 217. 218. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. . gT. gr. gr. 219 gr. 220. 225. 2206. 231 232. 234. 2335. 236. 241. 243. 244. 245. 246. 247. 248. 249. 252. 254. 255. 256. 257. 259. 262. 264. gr. gr. gr. . gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr gr. gr. gr. Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXV — 889, 890, 3031 — 3031 — 1863, 3940 — 3940 — 1863, 2205, 3940 — 1272, 1863, 2205 — 26, 1904, 1908, 2163, 2423, 2424 — 652, 653, 655, 676, 677, 4054 — 672, 1272,1616 — 26, 202, 203, 206, 652, 655, 809, 1324, 1908, 2142, 2147, 2209, 2210, 2299. 2303, 2311, 2423, 2424, 2896, 2897, 3873, 4197 — 2059 — 203, 1613, 1614, 1615, 1616, 1617, 1618 — 519 — 519 — 2303, 2311 — 3825 — 328 — 328 — 328 — 322,325, 330, 338 — 2057, 2303 — 683, 885, 1376, 1377, 1383, 1418, 1634, 1764, 2178, 2307, 2305, 2541, 2656, 2717, 2724, 3151, 3152, 3206, 3295, 3802, 4239, 4299 — 885 — 3206 — 667, 668, 731, 733, 741, 1209, 1231, 1310, 1312, 1444, 1988, 2056, 2057, 2615, 4013, 4016 — 278, 387, 392, 395, 683, 722, 739, 2182, 2541, 2814, 2826, 2830, 2834, 2836, 2838, 3151 — 1200, 1208, 1230, 1443, 2615, 2826 — 279, 280, 281, 282, 283, 387, 388, 2209, 2826, 4299 — 683, 1383, 1634, 2182, 2305, 2826, 2843, 3802 — 724, 2181,2540, 2725, 2844, 3149, 3209, 4239 — 3214 — 392,652, 1764 — 683, 1376, 1764, 2294, 2716, 2717, 3151, 4299 — 4014,4015 — 205, 207, 227, 330, 392, 1713, 1836, 1848, 1863, 3767 LXXVI Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1941, nr. 20, 28. maí. Lög um breyting á lögum nr. 32/1929 um loftferðir. — 1092, 1097 1942, nr. 14, 15. maí. Lög um læknaráð. 4. gr. — 1022 1942, nr. 61, 4. júlí. Lög um málflytjendur. — 2637, 2653 2. gr. — 1069 1944, nr. 33, 17. júní. Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands. 2 72 „gr — 2782 40. 41. ól. 67. 69. 70. 7. - gr. — 47, 702, 706, 2588, 3114 73. 74. 75. 76. 71. 78. gr. — 3478, 3479, 3494, 3495, 4263, 4264, 4265 gr. — 3479, 3495 gr. — 2002 gr. — 134, 577, 596, 1097, 1902, 3006 gr. — 797, 798, 3005, 3006 gr. — 731, 1789, 1876, 2000, 2002, 2611 gr. — 2554, 3576, 3577 gr. — 47, 798, 2586, 2587 gr. — 976, 2586, 2587, 2588 gr. — 1978, 2957 gr. — 587, 596, 597 gr. — 3119, 4264, 4265 gr. — 583, 584 1949, nr. 57, 25. maí. Lög um nauðungaruppboð. — 948, 2196 4. gr. — 947 21. gr. — 1125 27. gr. — 947 33. gr. — 947 34. gr. — 947 35. gr. — 944, 946, 947, 948, 1125, 1126 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXVII 1951, nr. 110, 19. desember. Lög um lagagildi varnarsamnings milli Íslands og Bandaríkjanna og um réttarstöðu liðs Bandaríkjanna og eignir þess. — 231 12. gr. viðbótarfylgiskjals — 234 1952, nr. 113, 29. desember. Lög um lausn ítaka af jörðum. — 105, 706 1. gr. — 701 2. gr. — 701 3. gr. — 701 4. gr. — 701. 702 S. gr. — 702, 702 11. gr. — 701 1954, nr. 20, 8. mars. Lög um vátryggingarsamninga. — 445, 3648 11. gr. — 438 14. gr. -— 440 15. gr. — 440 21. gr. — 3995 24. gr. — 439, 3992, 3997, 4068 25. gr. — 3648 39. gr. — 314, 316, 317, 319 54. gr. — 438 56. gr. — 438 57. gr. — 438 124. gr. — 448, 449, 452 1954, nr. 38, 14. apríl. Lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins. — 200, 3175, 3176, 3418, 3419 4. 14. gr. — 2707 gr. — 2705, 2707, 3175, 3176, 3417, 3419, 4045 1955, nr. 3, 6. mars. Lög um skógrækt. 22. gr. — 270 LXXVIII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1955, nr. 22, 3. maí. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940. 4. gr. — 675, 677, 1608, 1233, 1988, 2058, 2060, 2172, 2295, 2614, 2844, 3031, 4016, 4017 7. gr. — 672, 1385, 2152, 3583, 4242 1956, nr. 20, 1. mars. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940. 1. gr. — 2294 1956, nr. 57, 10. apríl. Lög um prentrétt. 15. gr. — 42, 3795 1957, nr. 53, 29. maí. Lög um laxr— og silungsveiði. 61. gr. — 38 108. gr. — 38 1960, nr. 58, 28. júní. Lög um bann við okri, dráttarvexti o.fl. 5. gr. — 190, 191 1961, nr. 10, Lög um Seðlabanka Íslands. — 1257 13. gr. -191 1961, nr. 52, 29. mars. Lög um Lánasjóð íslenskra námsmanna. 5. gr. — 1665 1961, nr. 58, 29. mars. Sveitarstjórnarlög. 2. gr. — 2854 3. gr. — 2854 1962, nr. 7, 14. mars. Lög um framsal sakamanna til Danmerkur, Finnlands, Nor- egs og Svíþjóðar. 1. gr. — 2427 3. gr. — 2427 6. gr. — 2427 11. gr. — 2425 13. gr. — 2425 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXIX 1962, nr. 8, 14. mars. Erfðalög. IV. kafli — 361, 362 gr. — 1913, 1916 34. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 54. gr. gr. gr. gr. gr. gr. gr. — 184, 1914 — 184 — 184,1914 — 184 — 184 — 1914 — 361, 362, 364, 369 1963, nr. 29, 29. apríl. Lög um Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins. — 2114 12. gr. — 2116 17. gr. — 3418 1963, nr. 30, 29. apríl. Lyfsölulög. 12. gr. — 3921 51. gr. — 728, 720, 2171,2174 68. gr. — 729, 2171,2174 1964, nr. 19, 21. maí. Skipulagslög. 31. gr. — 1690, 1691 1964, nr. 34, 21. maí. Lög um loftferðir. IV. kafli — 4113 37. 38. 39. 41 71. 184. 187. gr gr. gr. „gr. gr. gr. gr. „— 4113,4119 — 4113 — 4113 — 4113,4119 — 1615 — 580, 581 — 4113 1966, nr. 48, 10. maí. Lög um Stofnlánadeild verzlunarfyrirtækja. —5 1967, nr. 7, 31. mars. Lög um námslán og námsstyrki. 5. gr. — 1665 LXXX Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1968, nr. 40, 23. apríl. Umferðarlög. 2. 11. 67. 69. 70. 7. 74. 78. gr. — 561, 766 gr. — 766, 775 gr. — 766, 767, 772, 773, 774, 775, 1159, 1795, 1798 gr. — 765, 1159, 1795 gr. — 766, 1159 gr. — 170 gr. — 1159 gr. — 1153, 1159, 1160 1968, 51, 2. maí. Lög um bókhald. — 266 1. gr. — 266 5. gr. — 266 7. gr. — 266 8. gr. — 266 12. gr. — 266 15. gr. — 266 1969, nr. 82, 2. júlí. Áfengislög. 2. 7. 8. 33. gr. — 1399 gr. — 1402 gr. — 1402 gr. — 1402 1969, nr. 96, 31. desember. Auglýsing um staðfestingu forseta Íslands á reglugerð um Stjórnarráð Íslands. 14. gr. — 235 1970, nr. 30, 12. maí. Lög um Húsnæðismálastofnun ríkisins. — 4285 1970, nr. 36, 9. maí. Lög um leigubifreiðar. S. gr. — 802 1970, nr. 76, 25. júní. Lög um lax— og silungsveiði. — 34 1. gr. — 2253 39. gr. — 38 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXXI 40. gr. — 2253 50. gr. — 37, 2253 94. gr. — 37 95. gr. — 36, 37 96. gr. — 36, 37,38 1971, nr. 54, 6. apríl. Lög um Innheimtustofnun sveitarfélaga. 3. gr. — 2021 4. gr. — 2021 5. gr. — 2017, 2018 1971, nr. 67, 20. apríl. Lög um almannatryggingar. 16. gr. — 397, 1971, nr. 68, 15. júní. Lög um tekjuskatt og eignarskatt. 3. gr. — 4035 25. gr. — 4035 1974, nr. 63, 21. maí. Lög um grunnskóla. — 2459, 2463, 2767 XIV. kafli — 1712 1. gr. — 1712, 1714 19. gr. — 1715 20. gr. — 1712,1715 28. gr. — 1698, 1712 29. gr. — 1715 78. gr. — 1715 1974, nr. 64, 21. maí. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940. — 4037 1974, nr. 65, 21. maí. Lög um ávana— og fíkniefni. — 2298 2. gr. — 671,683, 2123, 2129 5. gr. — 671,673, 683, 2123, 2129 6. gr. — 671, 683, 2123 LXXXII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1974, nr. 74, 21. ágúst. Lög um meðferð opinberra mála. XVII. kafli — 615 34. gr. — 2806 138. gr. — 1876 150. gr. — 391, 393, 394, 395, 614, 615, 617, 609 152. gr. — 393, 394 154. gr. — 617 155. gr. — 393, 394 1974, nr. 97, 31. desember. Lög um eftirlit með ráðningu starfsmanna og húsnæð- ismálum ríkisstofnana.. 2.gr — 2707 1974, nr. 103, 31. desember. Lög um lántökur ríkissjóðs og ríkisfyrirtækja. 1. gr — 3479, 3496 1976, nr. 16, 21. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 19/1940, almennum hegn- ingarlögum. 3. gr. — 4239 1976, nr. 17, 19. mars. Lög um greiðslu vátryggingagjalda fiskiskipa. — 3629 1976, nr. 18, 23. apríl. Lög um bátaábyrgðarfélög. 13. gr. — 4215 1976, nr. 32, 19. maí. Lög um upptöku ólöglegs sjávarafla. 1. gr. — 3631 2. gr. — 3630 3. gr. — 3630, 3631, 3632 4. gr. — 3631 1976, nr. 57, 28. maí. Lög um námslán og námsstyrki. 8. gr. — 1665, 1666, 1667 1976, nr. 59, 31. maí. Lög um fjölbýlishús. — 1595, 3657, 4286, 4287, 4288 10. gr. — 3656, 3657 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 13. gr. — 3657, 4287 15. gr. — 1595 1976, nr. 64, 31. maí. Ábúðarlög. 5. gr. — 2043 24. gr. — 2042, 2050 30. gr. — 2449, 2450 1976, nr. 65, 31. maí. Jarðalög. 1. gr. — 1901 13. gr. — 1896, 1897 34. gr. — 1101 1976, nr. 67, 31. maí. Lög um löggilta endurskoðendur. 10. gr. — 1202, 1210 17. gr. — 1202, 1210 1976, nr. 94, 20. maí. Lög um skráningu og mat fasteigna. 1. gr. — 2264 2. gr. — 379, 380, 2264 3. gr. — 2264 4. gr. — 2264 5. gr. — 2264 17. gr. — 2264 1976, nr. 367, 22. mars. Reglugerð um bátaábyrgðarfélög. 7. gr. — 4211 31. gr. — 4213 1977, nr. 6, 25. mars. Vegalög. 59. gr. — 3131 1977, nr. 40, 13. maí. Lög um tilkynningarskyldu íslenskra skipa. 1. gr. — 2210 10. gr. — 2210 1977, nr. 46, 13. maí. Lög um skotvopn, sprengiefni og skotelda. 5. gr. — 665 LXXXTII LXXXIV Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 26. gr. — 665 34. gr. — 665 1978, nr. 6, 5. maí. Gjaldþrotalög. 8. gr. — 2612 32. gr. — 2612 54. gr. — 3750 61. gr. — 3750 1978, nr. 8, 5. maí. Lög um geymslufé. — 3749 1. gr. — 3532, 3750 1978, nr. 32, 12, maí. Lög um hlutafélög. — 1087 Ill. kafli — 64, 813 V. kafli — 64 XVI. kafli — 1731, 1732 XIX. kafli — 1722, 1732 1. gr. — 65 4. gr. — 65 5. gr. — 65, 1732 6. gr. — 65 7. gr. — 1348, 1353 12. gr. — 1543 13. gr. — 822 19. gr. — 681 23. gr. — 1927 27. gr. — 1348, 1352, 1353 30. gr. — 1348, 1353 31. gr. — 1722 32. gr. — 1348, 1353, 1732 33. gr. — 1348, 1353 34. gr. — 1348, 1354 35. gr. — 1732 60. gr. — 4229 102. gr. — 64 132. gr. — 1731, 1733 133. 134. Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. gr. — 1731 gr. — 1732,1733 1978, nr. 36, 10. maí. Lög um stimpilgjald. — 486 1978, nr. 39, 10. maí. Þinglýsingalög. — 698 3. gr. — 270, 275 7. gr., — 412, 985 9. gr., — 984, 985 15. gr., — 984 22. gr. — 360, 367 24. gr. — 275, 854 27. gr., — 272,275, 216, 4201 28. gr. — 4201 29. gr. — 2415 39. gr. — 4200 49. gr., — 412, 414, 982, 985, 986, 988 1978, nr. 40, 18. maí. Lög um tekjuskatt og eignarskatt. XII. kafli — 4035 63. Sl. 114. gr. — 4035 gr. — 4035 gr. — 4035 1978, nr. 49, 16. maí. Lyfjalög. X. kafli — 3921, 3922 1978, nr. 54, 16. maí. Byggingarlög. IV. kafli — 1877 8. 9. 13. gr. — 1875, 1878 gr. — 1870, 1874, 1875 gr. — 3094 14. gr. — 1691, 1695 31. gr. — 1869, 1870, 1871, 1875 35. gr. — 1875 LXXXV LXXXVI Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1979, nr. 13, 10. apríl. Lög um stjórn efnahagsmála o.fl. — 1425 38. gr. — 930 39. gr. — 930 1979, nr. 19, 1. maí. Lög um rétt verkafólks til uppsagnarfrests frá störfum og til launa vegna sjúkdóms— og slysaforfalla. — 607, 3331 5. gr. — 2023, 2027, 2028, 2040 8. gr. — 2028 1979, nr. 56, 30. maí. Lög um dómvexti, viðauki við lög nr. 85/1936, um meðferð einkamála í héraði. — 190,192, 193 1. gr. — 190, 191 1979, nr. 292, 16. maí. Byggingarreglugerð. — 1875 5.6.1. gr. — 1691 5.9.4. gr. — 1695 1980, nr. 46, 28. maí. Lög um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustað. — 3220, 3221, 4139 VII. kafli — 1548 13. gr. — 3221 1980, nr. 51, 9. júní. Lög um Húsnæðisstofnun ríkisins. 11. gr. — 4285 50. gr. — 4285 68. gr. — 4285, 4286 1980, nr. 55, 9. júní. Lög um starfskjör launafólks og skyldutryggingu. — 1202, 2586, 2588, 2589 2. gr. — 1842, 2585, 4248 1980, nr. 60, 3. júní. Lög um breyting á lögum nr. 65/1974 um ávana— og fíkniefni. — 671,2123, 2129 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXXVII 1980, nr. 67, 9. september. Bráðabirgðalög um breytingu á lögum nr. 29 29. apríl 1963, um Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins, sbr. lög nr. 49/1973 og nr. 21/1975. — 2114 1980, nr. 73, 26. nóvember. Lög um tekjustofna sveitarfélaga. 36. gr. — 1115 1980, nr. 97, 29. desember. Lög um breytingu á lögum nr. 29 29. apríl 1963, um Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins, sbr. lög nr. 49/1973 og nr. 21/1975. — 2114 1980, nr. 98, 31. desember. Lög um breyting á lögum nr. 67/1971 um almanna- tryggingar. 1. gr. — 397 1981, nr. 9, 15. apríl. Barnalög. 20. gr. — 1451 22. gr. — 1450 23. gr. — 951 1981, nr. 20, 18. maí. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940, sbr. lög nr. 22/1959. 11. gr. — 206, 655, 1323, 2142, 2209, 3873, 4198 12. gr. — 1324 1981, nr. 75, 14. september. Lög um tekjuskatt og eignarskatt. — 4035 1. gr. — 1115 2. gr. — 471, 1115, 1116 3. gr. — 1115 5. gr. — 4035 7. gr. — 4249 29. gr. — 4248 30. gr. — 1955, 1956 31. gr. — 473, 476, 477, 4248, 4249 57. gr. — 2378 63. gr. — 4035 71. gr. — 470 LXXXVIII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 16. gr. — 477 81. gr. — 4035 95. gr. — 475, 478 96. gr. — 474,478 97. gr. — 474,478 112. gr. — 4249 114. gr. — 1116, 1119, 1120, 4035, 4036 1982, nr. 72, 3. maí. Lög um námslán og námsstyrki. — 1665 1982, nr. 75, 13. maí. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940 og sektarmörkum nokkurra laga. 9. gr. — 671 1982, nr. 76, 21. maí. Lög um lyfjadreifingu. — 356, 3921 3. gr. — 3920, 3921, 3922 9. gr. — 3921 11. gr. — 3922 1982, nr. 88, 8. nóvember. Lög um Viðlagatryggingu Íslands. 10. gr. — 245 1982, nr. 417, 12. júlí. Reglugerð um bókhald. — 266 1983, nr. 59, 1. júní. Lög um heilbrigðisþjónustu. 22. gr. — 3761 1983, nr. 198, 7. apríl. Reglugerð um réttindi til að stjórna vinnuvélum. — 1548 1984, nr. 60, Í. júní. Lög um Húsnæðisstofnun ríkisins. 44. gr. — 4286 66. gr. — 4286, 4288 1984, nr. 68, 30. maí. Lögræðislög. Il. kafli — 156 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. LXXXIX V. kafli — 1713 10. gr. — 1103 13. gr. — 150,151,152, 154, 155, 156, 158, 1103, 1105 14. gr. — 154 15. gr. — 154 16. gr. — 152, 154 17. gr. — 152,154 18. gr. — 1103, 1104, 1105 25. gr. — 3453 1984, nr. 108, 14. nóvember. Lyfjalög. Á. 41. kafli — 3921, 3922 gr. — 3921 1984, nr. 112, 31. desember. Lög um atvinnuréttindi skipstjórnarmanna á íslensk- um skipum. 2. 2. 7. 22. gr. — 2210 gr. — 2210 gr. — 2210 gr. — 2210 1985, nr. 13, 21. maí. Lög um breyting á lögum nr. 65/1974 um ávana- og fíkniefni, sbr. lög nr. 13/1985 og reglugerð nr. 16/1986 um sölu og meðferð ávana- og fíkniefna. — 671,2123, 2129 1985, nr. 25, 3. júní. Lög um kirkjusóknir, safnaðarfundi, sóknarnefndir, héraðs- fundi o.fl. — 1072 IV. kafli — 1072 V. kafli — 1073 11. 12. 13. 18. 19. 20. gr. — 1072, 1080, 1074, 1082 gr. — 1073, 1074, 1082 gr. — 1073 gr. — 1073 gr. — 1074 gr. — 1073 XC Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1985, nr. 34, 19. júní. Siglingalög. IV. kafli — 3865, 3869 VIII. kafli — 3277 XIII. kafli — 2354 62. 63. 68. 69. 70. M. 72. 73. 101. 104. 106. 107. 110. 118. 119. 165. 171. 172. 176. 197. 200. 215. 216. 219. 224. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr „— 163, 1165, 1170, 1171, 1172 „— 163, 1165, 1170, 1171, 1172 „— 139,141,401, 403, 1170, 3738 „— 401,403 „— 139, 141, 142, 145, 147, 148, 401, 403, 3739 „— 401, 403 „— 401,403 „— 401,403 „— 144 „— 144 „— 144 „— 144 „— 144,2638 „— 2638, 2654, 3738 „— 2638, 2654 „— 3271, 3218 „— 425, 428 „— 423 „— 2627, 2638, 2642, 2654 „— 2363 „— 970 „— 401, 402, 403, 2637, 2652 „— 401,402 „— 2350, 4225 „— 4225 1985, nr. 35, 19. júní. Sjómannalög. 6. 27. 36. 42. 45. 53. 59. gr gr gr gr gr gr gr „— 2363 .— 4060 „— 3309, 3310, 3338 — 178 . — 4060 „— 2363 „— 3532 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. XCI 1985, nr. 46, 27. júní. Lög um framleiðslu, verðlagningu og sölu á búvörum. — 3004, 3005 8. gr. — 3005 13. gr. — 4263 14. gr. — 4263 15. gr. — 4263 30. gr. — 3002, 3005, 3006, 4260, 4261, 4262, 4265 35. gr. — 3002, 3005, 3006 36. gr. — 3005 42. gr. — 4262 1985, nr. 65, 28. júní. Lög um jafna stöðu og jafnan rétt kvenna og karla. — 3761,3767 1. gr. — 3765 2. gr. — 3765 3. gr. — 3765 4. gr. — 3766 5. gr. — 3766 9. gr. — 3765, 3766 18. gr. — 3766, 3767 1985, nr. 86, 4. júlí. Lög um viðskiptabanka. — 1087 1985, nr. 478, 5. desember. Reglugerð um hávaðavarnir á vinnustöðum og heyrn- areftirlit starfsmanna. 1. 8. 10. 14. gr. — 4139 gr. — 4139 gr. — 4139 gr. — 4139 1986, nr. 6, 21. mars. Lög um afréttamálefni, fjallskil o.fl.. 8. 9. 12. gr. — 707 gr. — 707 gr. — 707 1986, nr. 8, 18. apríl. Sveitarstjórnarlög. — 583, 587 VIL. kafli — 748 XCII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1986, 1986, 1986, 1986, 1986, 2. gr. — 587, 596 6. gr. — 596 70. gr. — 748 13. gr. — 3563 75. gr. — 585, 587, 597 80. gr. — 585, 587, 597 89. gr. — 3459, 3514, 4077, 4078, 4079 116. gr. — 587, 593, 596 118. gr. — 1712 nr. 11, 30. apríl. Lög um breyting á lögum nr. 7/1936, um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. — 52, 2064 6. gr. — 3268 nr. 16, 7. janúar. Reglugerð um meðferð og sölu ávana— og fíkniefna. 10. gr. — 671, 673, 2123, 2129 nr. 24, 7. maí. Lög um skiptaverðmæti og greiðslumiðlun innan sjáv- arútvegsins. — 528, 536, 2975, 2976 1. kafli — 2976 Il. kafli — 1016, 1018, 1019 1. gr. — 527 6. gr. — 1016, 1018, 1019 8. gr. — 1016 nr. 25, 5. maí. Lög um breytiong á lögum nr. 46/1985 um framleiðslu, verðlagningu og sölu á búvörum. — 4262, 4263 1. gr. — 4260 nr. 27, 2. maí. Lög um verðbréfamiðlun. — 413, 1261 V. kafli — 1257 12. gr. — 412,416 14. gr. — 407,412,416 15. gr. — 1256, 1257, 1258, 1262 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. XCIII 1986, nr. 34, 5. maí. Lög um fasteigna— og skipasölu. — 13 1. kafli — 2470 6. gr. — 1284 8. gr. — 1284, 2470, 3321, 3322 10. gr. — 555, 1281. 2470. 3321 11. gr. — 555, 1281 12. gr. — 1284, 2470. 3322 1986, nr. 36, 5. maí. Lög um Seðlabanka Íslands. — 1256 1986, nr. 94, 31. desember. Lög um kjarasamninga opinberra starfsmanna. IV. kafli — 1779 3. gr. — 1783 9. gr. — 1784 26. gr. — 1779, 1783 30. gr. — 2707 31. gr. — 4046 1986, nr. 177, 26. mars. Reglugerð um breyting á reglugerð um ávana— og fíkniefni nr. 16/1986. — 2123 1986, nr. 289, 24. júní. Reglugerð um sérstakt jöfnunargjald af innfluttum kart- öflum og vörum unnum úr þeim. — 4264 1986, nr. 451, 30. október. Reglugerð um breytingu á reglugerð nr. 289 24. júní 1986 um sérstakt jöfnunargjald af innfluttum kartöflum og vörum unnum úr þeim. — 4264 1986, nr. 470, 14. nóvember. Reglugerð fyrir Seðlabanka Íslands. IV. kafli — 1257 33. gr. — 1257 36. gr. — 1257 73. gr. — 1257 KCIV Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1987, nr. 25, 14. apríl. Vaxtalög. — 96, 190, 191, 401, 550, 666, 753, 786, 788, 827, 1028, 1969, 2157, 2162, 2356, 2018, 3738, 3829, 3992 11. kafli — 191, 1840, 3080, 4069 11. kafli — 70, 73, 75, 77, 79, 84, 100, 121, 122, 125, 128, 133, 138, 139, 149, 152, 153, 158, 159, 163, 175, 176, 189, 199, 205, 208, 211, 212, 230, 239, 240, 243, 286, 300, 313, 324, 328, 337, 338, 339, 340, 405, 408, 409, 417, 418, 419, 424, 431, 432, 438, 445, 454, 481, 485, 487, 488, 489, 491, 492, 494, 501, 503, 521, 545, 554, 582, 585, 597, 605, 606, 612, 620, 625, 628, 629, 637, 655. 665, 667, 710, 712, 731, 745, 755, 759, 765, 770, 793, 812, 814, 839, 846, 858, 865, 866, 891, 900, 901, 903, 907, 911, 913, 919, 926, 928, 943, 946, 949, 983, 989, 990, 992, 1001, 1002, 1011, 1012, 1016, 1020, 1054, 1074, 1075, 1080, 1083, 1084, 1061, 1069, 1070, 1095, 1127, 1131, 1133, 1144, 1152, 1155, 1173, 1187, 1195, 1206, 1211. 1236, 1240, 1254, 1271, 1279, 1298, 1310, 1314, 1322, 1347, 1422, 1432, 1460, 1478, 1493, 1497, 1511, 1513, 1547, 1559, 1567, 1606, 1619, 1626, 1667, 1699, 1735, 1748, 1769, 1799, 1821, 1825, 1827, 1831, 1840, 1851, 1852, 1864, 1954, 1955, 2040, 2041, 2055, 2069, 2101,2104, 2170, 2180, 2221, 2224, 2321,2327, 2457, 2489, 2493, 2549, 2561,2574, 2576, 2584, 2597, 2609, 2684, 2686, 2693, 2695, 2729,2132,2736, 2737, 2752, 2905, 2906, 2928, 2930, 2031, 2942, 2945, 2956, 2958, 2090, 3001, 3002, 3008, 3031, 3040, 3049, 3052, 3080, 3087, 3093, 3095, 3111,3113, 3130, 3133, 3142, 3148, 3176, 3178, 3181, 3226, 3252, 3267, 3269, 3322, 3338, 3343, 3347, 3358, 3361,3381, 3382, 3392, 3393, 3400, 3402, 3409, 3411, 3419,3457, 3460, 3500, 3534, 3558, 3590, 3591, 3604, 3607, 3622, 3624, 3639, 3641,3655, 3658, 3668, 3683, 3687, 3721, 3723, 3731, 3739, 3740, 3760, 3768, 3782, 3793, 3804, 3806, 3830, 3838, 3911, 3912, 3997, 4046, 4061, 4067, 4069, 4089, 4092, 4139, 4159, 4228, 4229, 4250, 4284,4289 5. gr. — 312, 481, 2483, 2928, 2929, 2942, 2943 7. gr. — 163, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 354, 357, 390, 407, 408, 452, 506, 761, 765, 777, 804, 812, 839, 889, 891, 919, 924, 926, 985, 989, 992, 1000, 1002, 1003, 1004, 1011, 1021, 1059, 1068, 1069, 1142,1155, 1195, 1210, 1234, 1255, 1284, 1313, 1457, 1475, 1547, 1699, 1832, 1840, 1850, 2055, 2180, 2609, 2905, 2906, 2928, 2930, 2942, 2944, 2956, 2958, 3007, 3035, 3052, 3093, 3148, 3278, 3500, 3687, 3721, 3739, 4067, 4077 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. XCV 8. gr. — 919, 926 10. 11. 12. 13. 14. „gr. — 454, 609, 841, 912, 964, 969, 971, 1133, 1187, 1314, 2104, 2548, 2989, 3252 gr. — 301, 397, 454, 528, 538, 554, 606, 609, 637, 765, 777, 841, 846, 895, 913, 928, 930, 949, 1028, 1431, 1662, 1719, 1759, 2321, 2327, 2733, 3269 gr. — 139, 142, 928 „— 128, 176, 189, 199, 300, 301, 397, 454, 481, 528, 637, 841, 846, 895, 927, 949, 985, 1028, 1127, 1133, 1142, 1187, 1195, 1241, 1315, 1431, 1840, 2157, 2162, 2321, 2327, 3111 „— 1451 „— 538, 554, 1759 „— 175, 286, 407, 519, 765, 985, 924, 1004, 1719, 3148, 3623, 3721, 3739 1987, nr. 30, 27. mars. Lög um orlof. — 607 3. gr. — 612 ö 1987, nr. 45, 30. mars. Lög um staðgreiðslu opinberra gjalda. — 4012 30. gr. — 4015 1987, nr. 50, 30. mars. Umferðarlög. — 562,574 XII. kafli — 227 XII. kafli — 1840, 3050, 3121 2 „gr 4. 10. 15. 17. 18. 22. 31. 36. 37. 44. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr „— 562, 767, 3050, 3781 „— 655, 676, 677, 1613, 2059, 2201, 2541, 3050 „— 1550 „— 3782 „— 2541 „— 1613 — 3781 „— 3182 „— 655, 676, 677, 2059, 3131, 4054 „— 655, 676, 677, 2059, 2291 „— 676,677, 2059 KXCVI 45. 48. 59. 63. 86. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 95. 97. 99. 100. 101. 102. 103. Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. gr. — 31, 447, 671, 676, 677, 721, 724, 2059, 2294. 2812, 3120,3128, 3151, 3167 gr. — 31, 683, 721, 724, 1765, 1990, 2541, 2716, 2724, 2812,3151,3167, 4209 gr. — 3147 gr. — 3050 gr. — 228 gr. — 159,925, 1549, 1840, 3050, 3051, 3121, 3128, 3511 gr. — 3050, 3782 gr. — 925, 1549, 3051, 3128, 3511 gr. — 163, 925, 1549, 3128, 3511 gr. — 160, 163, 164, 165, 168, 169, 990, 995, 998, 999, 1458, 1476, 3050, 3141, 3147, 3648 gr. — 3050 gr. — 3128, 3511 gr. — 925, 1840, 3511 gr. — 1153 gr. — 31, 655, 671, 676, 677,1376, 1614, 1990, 2059, 2291, 2294, 2541, 2716,2812, 3151, 3167 gr. — 31,32, 655, 671,672,676, 677, 721, 1614, 1618, 2293, 2812, 3152, 3167 gr. — 31, 671, 676, 677, 721, 2812, 3152, 3167 gr. — 2293 1987, nr. 55, 30. mars. Tollalög. 2 8. 16. 32. 98. 99. 101. 123. 124. 125. 135. 136. „gr. — 561 gr. — 4261, 4262 gr. — 562, 568, 573, 574 gr. — 563, 4261 gr. — 563 gr. — 563, 564, 566, 568, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 4262 gr. — 566, 4261 gr. — 343, 346, 729, 2172 gr. — 343, 346, 729, 2172 gr. — 2172 gr. — 343, 346, 729 gr. — 344, 349, 729, 2172 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. XCVII 1987, nr. 57, 31. mars. Lög um fæðingarorlof. — 397 2. gr. — 1178 7. gr. — 399, 400, 1174, 1176, 1179, 1180, 1181 1987, nr. 76,19. ágúst. Lög um Íðnlánasjóð. 3. gr. — 976 5. gr. — 977, 2428 8. gr. — 977 19. gr. — 977, 2429 21. gr. — 977 1987, nr. 223, 21. maí. Reglugerð um sérstakt jöfnunargjald af innfluttum kart- öflum og vörum unnum úr þeim. — 4264 1. gr. — 4264 1987, nr. 395, 26. ágúst. Reglugerð um tollverð og tollverðsákvörðun. — 4261 10. gr. — 4262 1987, nr. 492, 28. október. Reglugerð um öryggisbúnað véla. 8. gr. — 3221 1987, nr. 520, 24. nóvember. Reglugerð um löggildingu og tryggingaskyldu fast- eigna— og skiptasala. 1. gr. — 1283 2. gr. — 561, 1281 1987, nr. 613, 31. desember. Reglugerð um sérstakt gjald af bifreiðum og bif- hjólum. —573 2. gr. — 562, 568, 569 1987, nr. 625, 22. desember. Lögreglusamþykkt fyrir Reykjavík. 2. gr. — 2806 3. gr. — 2806 XCVII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1988, nr. 3, 8. janúar. Lög um stjórn fiskveiða 1988-1990. — 134, 136, 536, 3632 1. gr. — 126 3. gr. — 126 4. gr. — 126 18. gr. — 3631 1988, nr. 4, 8. janúar. Lög um útflutningsleyfi o.fl. — 2957, 2958 1. gr. — 2956 2. gr. — 2956 3. gr. — 2956 1988, nr. 22, 16. maí. Lög um heimild fyrir Reykjavíkurborg til þess að taka eign- arnámi hluta af landi jarðarinnar Vatnsenda í Kópavogskaupstað — 2255 1988, nr. 39, 20. maí. Lög um bifreiðagjald. 1. gr. — 3114 2.gr. — 3114 1988, nr. 48, 19. maí. Lög um fangelsi og fangavist. 27. gr. — 2330 1988, nr. 50, 24. maí. Lög um virðisaukaskatt. — 4012 1. gr. — 4014 6. gr. — 4014 22. gr. — 539 27. gr. — 2572, 2573 28. gr. — 2572 1988, nr. 53, 19. maí. Læknalög. 11. gr. — 2039 18. gr. — 2039 1988, nr. 86, 28. september. Lög um Húsnæðisstofnun ríkisins. — 590, 4286, 4289 2. gr. — 591 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. XCIX 11. gr. — 590 29. gr. — 590 53. gr. — 582, 594 58. gr. — 587, 588, 593 58. gr. — 582, 586, 597 ól. gr. — 588 70. gr. — 582, 588, 590, 595 71. gr. — 590, 595 85. gr. — 4286, 4289 107. gr. — 4286, 4289 124. gr. — 586 1988, nr. 108, 26. febrúar. Reglugerð um gerð og búnað bifreiða o.fl.. 32. gr. — 562,574 1988, nr. 109, 26. febrúar. Reglugerð um breyting á reglugerð nr. 223/1987 um sérstakt jöfnunargjald á kartöflur og vörur unnar úr þeim. — 4264,4266 1988, nr. 413, 26. júlí. Reglur um vinnuöryggi á fiskiskipum stærri en 15 m að lengd. 1. gr. — 421 1988, nr. 421, 16. júní. Reglugerð um gerð lyfseðla og ávísun lyfja, afgreiðslu beirra og merkingu. — 121 1988, nr. 523, 15. desember. Reglugerð um skráningu ökutækja. 2. gr. — 3050 1989, nr. 20, 4. apríl. Lög um verðbréfaviðskipti og verðbréfasjóði. — 1444 I. kafli — 827 1. gr. — 1210 3. gr. — 1210 9. gr. — 412,416,827 34. gr. — 1258 31. gr. — 1210 C Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1989, nr. 53, 24. maí. Lög um samningsbundna gerðardóma. 2. gr. — 3088 1989, nr. 67, 29. maí. Lög um breytingu vaxtalögum nr. 25/1987. 1. gr. — 312 5. gr. — 438 1989, nr. 69, 29. maí. Lög um breyting á lögum nr. 32/1978 um hlutafélög. 10. gr. — 682 1989, nr. 77, 1. júní. Lög um leigubifreiðar. — 793, 794, 795, 796, 800, 803 1. gr. — 792, 795, 802 2. gr. — 795, 796, 802 3. gr. — 795, 796 5. gr. — 795, 798 1989, nr. 87, 31. maí. Lög um breytingu á verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga. — 2767 III. kafli — 3761 VI. kafli — 1715 37. gr. — 1698, 1715 38. gr. — 1715 44. gr. — 1715 1989, nr. 90, 1. júní. Lög um aðför. XII. kafli — 3711 XV. kafli — 473, 476, 754, 3587 1. gr. — 260, 261, 1345, 2450, 3680 3. gr. — 459 7. gr. — 459 11. gr. — 459, 460, 3299 12. gr. — 459 13. gr. — 459 14. gr. — 460 16. gr. — 458, 459, 460 21. gr. — 461 24. gr. — 461 21. gr. — 473, 475, 476 28. 36. 43. 55. 56. 57. 66. 72. 73. 14. 71. 78. 79. 83. 84. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 105. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CI „— 462,463,466 „ — 463,466 „ — 463,468 „— 751, 1758 „— 1760 „— 754, 758, 763 „— 1753 „— 1340,2385 „— 1340 „— 1340 „— 1696 „— 258, 260, 1340, 1343, 1344, 1929, 2288, 2385, 2449, 2450, 2667, 4210 „— 3453 „ — 260, 1344, 2667, 3301, 3453, 4020, 4210 „— 257,1338, 1926, 2284, 2372, 2384, 2445, 2450, 2659, 3289, 3298, 3451, 3710, 3718, 4018, 4206 „— 3453 „— 189, 2321 „— 462,463,473,475 —473 „— 473.1534 „— 455, 462, 473, 474, 1114,1534, 2382, 2419, 2421, 4031 „— 461 1989, nr. 92, Í. júní. Lög um aðskilnað dómsvalds og umboðsvalds í héraði. 4. gr. — 1108, 1111,1112 6. gr. — 1109, 1110,1112, 1113, 1415, 1663, 3166 8. gr. — 633, 1108, 1110, 3166 1989, nr. 112, 22. desember. Lög um skuldbreytingar vegna loðdýraræktar. — 3466 1989, nr. 121, 28. desember. Lög um skráningu og meðferð persónuupplýsinga. — 2554 1989, nr. 123, 28. desember. Lög um uppboðsmarkað fyrir sjávarafla. 6. gr. — 1019 CII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1989, nr. 305, 16. júní. Samþykkt um hundahald í Reykjavík. — 2331 6. gr. — 2331 1989, nr. 335, 26. júní. Reglugerð um breytingu á reglugerð nr. 223/1987 um sér- stakt jöfnunargjald af innfluttum kartöflum og vörum unnum úr þeim. — 4265 1989, nr. 410, 24. ágúst. Reglugerð um barnsburðarleyfi starfsmanna ríkisins. 13. gr. — 396 1989, nr. 585, 19. desember. Reglugerð um stjórn botnfiskveiða 1990. 3. gr. — 3632 1989, nr. 586, 19. desember. Reglugerð um veiðar á úthafsrækju 1990. 3. gr. — 3632 1989, nr. 655, 28. desember. Reglugerð um gerð og búnað ökutækja. — 563, 574 33. gr. — 562 1990, nr. 20, 23. mars. Lög um skipti á dánarbúum o.fl. 68. gr. — 358, 365 1990, nr. 30, 16. janúar. Reglur um skilmála slysatryggingar ríkisstarfsmanna samkvæmt kjarasamningum vegna slysa sem starfsmenn verða fyrir í starfi. — 2607, 2608 2. gr. — 2608, 3647 3. gr. — 2607 10. gr. — 2608 14. gr. — 3648 15. gr. — 2599, 2607, 2608 1990, nr. 31, 23. apríl. Lög um kyrrsetningu, lögbann o.fl. VII. kafli — 291, 296, 297 5. gr. — 3680 8. gr. — 297 26. gr. — 297 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CIlII 42. gr. — 284, 285, 201, 202, 294, 296, 298 43. gr. — 204 1990, nr. 38, 15. maí. Lög um stjórn fiskveiða. — 136, 522, 523, 536, 2778 ákvæði II til bráðabirgða — 130 1. gr. — 126, 127, 537 2. gr. — 2518, 2526, 2533 3. gr. — 126, 1620, 1627 4. gr. — 137, 2782 7. gr. — 128, 137, 1620, 1626, 1627, 2779 8. gr. — 134 10. gr. — 2783 11. gr. — 1620, 1627, 2783 12. gr. — 1620, 1621, 1627, 1628, 2783 20. gr. — 2782, 2784 1990, nr. 50, 15. maí. Lög um breytingu á læknalögum. — 2039 1990, nr. 81, 16. febrúar. Reglugerð um takmörkun umferðar og dvalar á svæði Keflavíkurflugvallar. 1. gr. — 1615 6. gr. — 1615 1990, nr. 90, 13. ágúst. Lög um tekjustofna sveitarfélaga. 1. gr. — 199 3. gr. — 199, 376 4. gr. — 199, 378, 379, 380, 381 7. gr. — 199,379 32. gr. — 1116, 1119, 4036 ws Þ gg 8 „— 1115,1116,1119 36. gr. — 1119 31. gr. — 1116, 4036 1990, nr. 116, 28. desember. Lög um breytingu á sektarmörkum nokurra laga o.fl.. — 2518, 2525, 2532 CIV Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1990, nr. 121, 20. mars. Reglugerð um vörubifreiðar og sendibifreiðar, sem not- aðar eru til leiguaksturs og takmarkanir á fjölda þeirra.. — 794, 795 1990, nr. 161, 30. mars. Reglugerð um póstþjónustu. 4.5.8.2. — 200 1990, nr. 344, 17. júlí. Reglugerð um skírteini gefin út af Flugmálastjórn. — 4114 1.2.4. gr. — 4119 1.2.4.9. gr. — 4117 1.2.4.10. gr. — 4115, 4118 1.2.5.2.2. gr. — 4115 6.1.1. gr. — 4115 6.3.2.2. gr. — 4114 7.6. gr. — 4119 1990, nr. 465, 27. nóvember. Reglugerð um veiðar í atvinnuskyni. — 126, 133, 2782 6. gr. — 128, 134 1991, nr. 19, 26. mars. Lög um meðferð opinberra mála. VIII. kafli — 45 Á. kafli — 1615, 2556, 2557 XX. kafli — 2540 XXI. kafli — 616, 617 2. gr. — 1879 5. gr. — 2052, 2208, 2683 6. gr. — 1999, 2000, 2002, 2293, 2682, 2683, 3581 29. gr. — 3295 30. gr. — 4293 45. gr. — 2520, 2528, 2534, 2816 46. gr. — 353, 807, 810, 2142, 4054 48. gr. — 2144, 3209 49. gr. — 41,42,46,48 50. gr. — 46, 48 $1. gr. — 41,46,48,49 52. gr. — 46,48 53. gr. — 41, 42, 44, 46, 48, 49,50 54. 55. 59. 68. 71. 74. 75. 86. 87. 89. 103. 106. 108. 112. 115. 117. 124. 125. 128. 129. 131. 132. 133. 135. 142. 144. 147. 148. 149. 150. 151. Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CV gr. — 46, 48 gr. — 46,48 gr. — 3209 gr. — 2556 gr. — 1905, 2303 gr. — 41,45,48 gr. —- 28 gr. — 2553, 2554, 2556, 2557 gr. — 2553, 2554, 2556, 2557, 2558 gr. — 2331, 2334 gr. — 25, 66, 202, 203, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 387, 389, 577, 683, 1106, 1196, 1633, 1904, 2000, 2004, 2297, 2299, 2302, 2305, 2307, 2310, 2423, 2656, 2676, 3210, 3295, 3448, 3571, 3581, 3873, 3874, 4037, 4197, 4198, 4204, 4299 gr. — 3872, 3873 gr. — 28 gr. — 431, 731, 809, 2434 gr. — 2292 gr. — 653, 1272, 2203, 3031 gr. — 31,32 gr. — 729, 885, 1324, 2125, 2295 gr. — 2557 gr. — 16, 1418, 1983, 2057, 2207, 2541, 2541 gr. — 353, 629 gr. — 4196 gr. — 741, 1876, 2611 gr. — 883 gr. — 25, 40, 66, 187, 202, 278, 280, 282, 387, 577, 580, 581, 683, 1106, 1196, 1904, 1910, 2004, 2290, 2299, 2302, 2305, 2307, 2310, 2331, 2334, 2423, 2425, 2433, 2533, 2557, 2656, 2676, 2682, 2753, 3210, 3214, 3295, 3429, 3448, 3571, 3872, 4037, 4195, 4197, 4204, 4293 gr. — 186, 2433, 2753 gr. — 652, 666, 670, 719, 726, 731, 916, 1199, 1323, 1373, 1399, 1607, 1760, 1982, 2127,2141,2163,2171,2518,2525, 2532, 2539, 2610, 2674, 2813, 3030, 3206, 3824, 3940, 4012, 4053 gr. — 2141 gr. — 2972, 3940 gr. — 779 gr. — 778, 1767, 2539, 2540, 2674, 2072, 2073, 3872 CVI 152. 153. 156. 159. 165. 166. 171. 172. 178. 176. 178. 179. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. „— 2972,2973 „— 2972,3873, 3873 „— 2000, 2674 „— 652, 1607, 1863, 1905, 2052, 2683, 2910, 3214, 3429 „— 1313, 1613, 1765, 1990, 2125, 2812 „— 1878, 3214 „— 2170,2573 „— 354,357, 804, 811, 891, 2614 „— 391, 393, 395, 614, 617 „-152, 158, 393 „ -152, 394, 395, 619 „-393 1991, nr. 20, 23. mars. Lög um skipti á dánarbúum o.fl. XIV. kafli — 386, 1523, 1525 4 „gr 31. 38. 53. 68. 87. 100. 104. 109. 110. 131. 133. 147. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr „— 2893 „— 1912 „— 3440 „— 179 „— 361,368 „— 2893 „— 385, 386 „— 385 „— 2011 „— 2011 „— 1642 „— 177, 384, 1523, 1912, 2006, 3439 „— 3440 1991, nr. 21, 26. mars. Lög um gjaldþrotaskipti o.fl. XII. kafli — 2999 XVI. kafli — 1494 XX. kafli — 1624, 1626 3. gr. — 2685, 2686 19. gr. — 2189, 3848, 3878, 3895 20. gr. — 2189, 3878, 3895 21. gr. — 2189, 3848, 3878, 3895 60. gr. — 760 62. gr. — 694 1991, 65 114 137. 138. 141. 142. 144. 145. 147. 160. 171. 176. 179. „gr 66. 67. 70. 72. 73. 74. 76. 7. 100. 101. 109. 110. 112. 113. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr „gr 115. 129. 131. 134. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CVII „—1337,2330 „— 3435 . — 2680, 3574 „— 2680 „— 1763, 2450, 2680, 2999 „— 2450, 2680, 2999 „— 2680, 2999 „— 4175 „— 4174 „— 1132,1494, 2612, 3000, 3705 „— 3000 „— 1347 „— 2187, 2189, 2356, 3845, 3848, 3849 „— 685, 686, 2017, 2022, 2395, 2396 „— 3705, 3849 „— 3705 .— 2018 „— 4172 „— 912, 2014 „— 893, 897, 899, 902, 906, 907, 909, 908, 912, 914, 1132, 1138, 1140, 1141, 1186, 1191, 1192, 1193, 1194, 1317, 1318, 1512, 1513, 2684, 2685, 2686 „— 3525 „— 755, 761, 763, 912 „— 897, 906, 907, 908, 1138, 1140, 1141, 1191, 1192, 1317, 1318 „— 893, 897, 898, 900, 902, 907, 912, 914, 915, 1138, 1141, 1192, 1194, 1314,1318, 1513, 2686 „— 894 „— 900 „— 912 „— 2314 „— 2314 .— 2680 „— 685, 1334, 1347, 2017, 2187, 2313, 2328, 2356, 2392, 2559, 2668, 2678, 2680, 3573, 3704, 3845, 4171 nr. 25, 25. mars. Lög um skaðsemisábyrgð. — 1817 15. gr. — 1818 CVIII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1991, nr. 27, 2. apríl. Lög um ársreikninga og endurskoðun lífeyrissjóða. 2. gr. — 1217 3. gr. — 1210 6. gr. — 1210 1991, nr. 28, 27. mars. Lög um jafna stöðu og jafnan rétt kvenna og karla. — 1180, 3766 5. gr. — 3766 6. gr. — 1175, 1176, 1181, 3761 20. gr. — 3761 21. gr. — 3761 22. gr. — 3766, 3767 1991, nr. 49, 27. mars. Lög um grunnskóla. — 2161 1991, nr. 90, 23. desember. Lög um nauðungarsölu. XIII. kafli — 16, 17,374 XIV. kafli — 1639 2. gr. — 4041 3. gr. — 375, 376 6. gr. — 6, 970, 3680 7. gr. — 458 12. gr. — 1992 13. gr. — 1992 22. gr. — 17 34. gr. — 4167 49. gr. — 374, 375 50. gr. — 2356 52. gr. — 4042 56. gr. — 3084 57. gr. — 2064, 3670 60. gr. — 970 73. gr. — 4042 75. gr. — 2414, 2758 77. gr. — 378, 2347, 2363, 2414 79. gr. — 1,8,15,371, 851, 966, 1332, 1443, 1992, 2340, 2350, 2356, 2399, 2409, 2754, 2760, 3455, 4039 80. gr. — 4166, 4167 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CIX 82. gr. — 4165, 4167 83. gr. — 1,4,5,9 84. gr. — 9 85. gr. — 1,8, 1638, 4165 88. gr. — 3292 1991, nr. 91, 31. desember. Lög um meðferð einkamála. VI. kafli — 783 VIII. kafli — 783, 1786 IX. kafli — 38 XI. kafli — 23 IX. kafli — 550, 1635, 1786 KI. kafli — 23 XII. kafli — 371, 486 XVII. kafli — 70, 75, 487, 694, 847, 848, 1014, 1750, 1757, 2067, 2266, 3111, 3113, 3790, 3834, 3837 XXI. kafli — 275, 276, 296, 494, 550, 899, 1244, 1246, 3310 XXIII. kafli — 200 KXIV. kafli — 2974 XIX. kafli — 3920, 3962, 4113 2. gr. — 1022,1461,1479 5. gr. — 9, 200, 2000, 2682, 2683, 3574 6. gr. — 9,3574 10. gr. — 321 16. gr. — 5, 145, 875, 914, 937, 974, 1147, 1357, 1546, 1598, 1689, 1812, 2347, 2378, 4041 18. gr. — 101, 697, 698, 707, 833, 979, 1360, 1537, 1690, 2725 19. gr. — 11,13, 143, 627, 1360, 1595 21. gr. — 554 22. gr. — 694 23. gr. — 1016, 1690, 2561 24. gr. — 3088 25. gr. — 833, 834. 974, 977, 979, 1357, 1595, 2378, 3922 26. gr. — 964, 973, 977, 979 27. gr. — 123,125, 1148 28. gr. — 124, 489. 1148, 3093 31. gr. — 1542, 33. gr. — 2399 42. gr. — 11,1360, 3299 CX 43. 44. 45 46. 50. $1. 53. 56. 59. 65. 69. 75. 76. 80. Sl. 83. 85. 86. 89. 92. 93. 94. 96. 97. 99. 100. 101. 102. 104. 105. 108. 111. 112. 114. 115. 116. 117. 118. Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. gr. — 1360 gr. — 782, 785, 1067, 1786 „gr. — 159, 206 gr. — 783, 784, 785, 1567, 1635 gr. — 2978 gr. — 782, 784, 1786 gr. — 3576, 3577 gr. — 785 gr. — 2014 gr. — 1786 gr. — 977, 2429 gr. — 23 gr. — 23 gr. — 29, 120, 364, 369, 629, 645, 646, 697, 699, 784, 849, 978, 979, 1057, 1193, 1532, 1562, 1778, 2339, 2375, 2893, 3534, 3547 gr. — 200, 784 gr. — 200, 201, 3836 gr. — 2319, 3835 gr. — 198, 2319 gr. — 2319 gr. — 2666 gr. — 403 gr. — 1359 gr. — 200, 1562 gr. —9 gr. — 120, 784 gr. — 9,30, 267, 874, 1779, 3113 gr. — 263,321, 376, 1778 gr. — 1443, 1534, 2715 gr. — 376, 2715, 3212 gr. — 3286 gr. — 946 gr. — 124, 159, 206, 2042 gr. — 443, 1534 gr. — 429, 786, 788, 1696, 3310 gr. — 944 gr. — 123, 284, 298, 2758, 2908 gr. — 1336 gr. — 71, 694, 1336, 1756, 2266, 3111, 3113, 3790, 3837 119. 122. 125. 129. 130. 131. 133. 135. 137. 138. 141. 142. 143. 144. 150. 151. 152. 153. 156. 158. 159. 160. 161. 163. 166. 169. gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr gr Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CXI „— 68, 1756 .— 698 „— 3803 „— 94, 276, 285, 294, 295, 380, 550, 571, 793, 899, 1087, 1192, 1193, 1566, 1598, 1750, 2186, 2482, 3681 „— 70,71,73, 75, 200, 229, 276, 319, 380, 444, 470, 478, 550, 625, 682, 764, 803, 812, 839, 858, 881, 899, 910, 1046, 1080, 1087, 1142, 1183, 1322, 1546, 1598, 1696, 1730, 1778, 1836, 2050, 2100, 2186, 2316, 2363, 3087, 3111, 3287, 4168 „— 267,635, 1013, 1028, 1046, 2548 „— 1121,1639, 1640, 1642, 1643, 1644, 1790, 1791, 2441, 2443, 2764, 3437, 3842 .— 883 „— 2680 „— 2680 „— 1942, 1943,3731 „— 21 „— 11,23,29,34, 61, 198, 262, 678, 780, 841, 845, 973, 1108, 1112, 1356, 1535, 1536, 1635, 1642, 1785, 1788, 2185, 2315, 2318, 2337, 2369, 2373, 2376, 2416, 2428, 2436, 2559, 3286, 3201, 3428, 3432, 3435, 3575, 3842, 3865, 3869, 4168 „— 1332 „— 2382, 2419, 2421,3455, 4168, 4171 „— 320,631 „— 779, 2382, 2419, 2421, 2929, 2943, 3455, 4168 „— 1016, 2102, 4171 „— 1053, 2101 „— 620,1559, 2102, 3836 „— 1053, 3940 „— 445,2102 „— 1103,3264 „— 86, 206, 893, 1132, 1559, 1841, 2728, 3251, 3829 „— 694,1121, 1792, 2441, 2443, 2561, 3212, 3437 „— 1755 1991, nr. 92, 23. desember. Lög um breyting á ýmsum lögum vegna aðskilnaðar dómsvalds og umboðsvalds í héraði. 102. gr. — 257, 1338, 1534, 1926, 2284, 2321, 2372, 2382, 2384, 2419, 2421, 2445, 2659, 3289, 3298, 3451, 3710, 3718, 4018, 4031, 4206 CXII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1991, nr. 262, 5. júní. Reglugerð um fullvirðisrétt fyrir framleiðslu mjólkur verðlagsárið 1991-1992. 1. gr. — 3002 6. gr. — 3003, 3006 1992, nr. 1, 24. janúar 1992. Lög um ráðstafanir í ríkisfjármálum á árinu 1992. — 584, 586 10. gr. — 584, 586, 587, 588, 589, 592, 593, 594, 595, 596,597 1992, nr. 20, 22. maí. Barnalög. 18. gr. — 958, 1451 19. gr. — 951 34. gr. — 1391, 2072, 3453 35. gr. — 2071, 2072 36. gr. — 1390, 1396, 3711 60. gr. — 3453 62. gr. — 2087 19. gr. — 3453, 3454 1992, nr. 40, 26. maí. Lög um breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940. 2. gr. — 356, 804, 1271, 2209 3. gr. — 2011, 2014 4. gr. — 889, 890, 888 8. gr. — 1863 9. gr. — 3940 10. gr. — 1863, 3940 15. gr. — 1272 1992, nr. 52, 2. júní. Lög um ábyrgðasjóð launa. — 480, 482 5. gr. — 480, 483, 484, 485 1992, nr. 177, 6. maí. Byggingarreglugerð. 6.10.7.6. — 1874 1992, nr. 251, 29. júní. Reglugerð um tollfrjálsan farangur ferðamanna og far- manna við komu frá útlöndum, einkasölugjald o.fl. — 128 1. gr. — 343, 2172 1992, 1993, 1993, 1993, 1993, 1993, 1993, Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CXIII 5. gr. — 729,2174 6. gr. — 343, 344, 346, 729, 2172, 2174 nr. 324, 31. ágúst. Reglugerð um aðlögun fullvirðisréttar að innanlands- markaði og um greiðslumark til framleiðslu mjólkur á lögbýlum verðlags- árið 1991-1992. — 3003, 3007 1. gr. — 3004 2. gr. — 3004 5. gr. — 3004 nr. 9, 5. mars. Lög um verðbréfaviðskipti. — 1444 1. gr. — 1210 2.gr.— 1210 nr. 20, 5. apríl. Lög um stofnun hlutafélags um Síldarverksmiðjur ríkisins. — 3417 7. gr. — 3417 nr. 31, 14. apríl, Hjúskaparlög. 1. gr. — 386 139. gr. — 470 nr. 37, 30. apríl. Stjórnsýslulög. — 4113 2. gr. — 477 13. gr. — 4120 nr. 43, 11. maí. Lög um Lög um viðskiptabanka og sparisjóði. 43. gr. — 41,43, 45, 46,47,49,50 100. gr. — 41,45 139. gr. —- 599 nr. 44, 7. maí. Lög um breyting á umferðarlögum nr. 50/1987. 25. gr. — 31,32 26. gr. — 31 CXIV Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1993, nr. 50, 19. maí. Skaðabótalög. — 1458, 1475, 2164, 3623 26. gr. — 152, 320, 357, 889, 890, 1864, 2152 28. gr. — 990 1993, nr. 53, 19. maí. Lög um ábyrgðasjóð launa vegna gjaldþrota. — 480, 484 5. gr. — 483 1993, nr. 70, 23. febrúar. Reglugerð um útflutningsleyfi o.fl. 2. gr. — 2596 4. gr. — 2596 5. gr. — 2596 1993, nr. 97, 12. ágúst. Lög um Húsnæðisstofnun ríkisins. — 4286, 4287, 4289 2. gr. — 591 19. gr. — 2400 37 gr. — 583, 590, 594 40. gr. — 584, 587 41. gr. — 588 42. gr. — 582, 583, 586, 588, 589, 593, 597 45. gr. — 584, 588 46. gr. — 582 54. gr. — 583, 590, 594, 595 55. gr. — 583, 590, 595 58. gr. — 590 69. gr. — 4286 90. gr. — 4286 1993, nr.123, 27. desember. Lög um lánastofnanir aðrar en viðskiptabanka og sparisjóði. 24 gr. —5 1993, nr. 133, 31. desember. Lög um breyting á ýmsum lögum sem varða réttarfar, atvinnuréttindi o.fl. vegna aðildar að samningi um Evrópska efnahagssvæð- ið. 21. gr. — 23 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CXV 1993, nr.134, 31. desember. Lög um iðnaðarmálagjald. 1 gr. — 973 1993, nr. 292, 12. júlí. Reglugerð um Flugmálastjórn, skipulag, starfshætti og verk- efni. — 4113 1. gr. — 4113 3. gr. — 4113 1993, nr. 444, 28. október. Samþykkt um breyting á samþykkt um hundahald í Mosfellsbæ. — 234 6. gr. — 2334 1994, nr. 26, 6. apríl. Lög um fjöleignahús. 10. gr. — 4289 54. gr. — 1537, 2338 56. gr. — 4289 1994, nr. 36, 22. apríl. Húsaleigulög. 13. gr. — 2660, 2665, 2666 55. gr. — 2660, 2665, 2666 1994, nr. 37, 19. apríl. Lög um breyting á lögum um meðferð opinberra mála nr. 19/1991. — 670, 2610, 3940, 4053 1. gr. — 2208, 2683 7. gr. — 719, 726, 731, 916, 1199, 1308, 1323, 1373, 1399. 1607, 1760, 1767, 1982, 2127, 2146, 2163, 2171, 2518, 2525, 2674, 2813, 3824, 4012 10. gr. — 779 11. gr. — 778, 1767, 2540, 2674 12. gr. — 2973 16. gr. — 2000, 2674 19. gr. — 1607, 1863, 2052, 2683, 2910, 3214, 3429, 3940 1994, nr. 38, 19. apríl. Lög um breyting á lögum um meðferð einkamála o.fl. nr. 91/1991. 6. gr. — 779, 2929, 2943, 4168 1. gr. — 4171 CXVI Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 10. gr. — 1053, 2101 12. gr. — 620, 1559, 2102 13. gr. — 1053 15. gr. — 3264 17. gr. — 893, 1132, 1559, 1841, 3251 20. gr. — 1121, 1792, 2561 1994, nr. 62, 19. maí. Lög um Mannréttindasáttmála Evrópu. — 8,47, 731, 1893, 2000, 2554, 2586, 2587, 4288 2. gr. samningsviðauka nr. 7 — 2973 1. gr. sáttmálans — 9 5. gr. — 1633 6. gr. — 9, 1893, 2611 8. gr. — 2554 11. gr. — 798, 976, 2586, 2587, 4289 1994, nr. 63, 17. maí. Lög um breyting á lögum nr. 76/1070 um lax— og silungs- veiði með síðari breytingum. 4. gr. — 38, 2253 7. gr. — 36,37 1994, nr. 64, 19. maí. Lög um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum. 18. gr. — 2521, 2528, 2535 21. gr. — 2521, 2528, 2535 1994, nr. 92, 28. febrúar. Reglugerð um hrognkelsaveiðar. — 2518, 2525, 2532 1994, nr. 93, 20. maí. Lyfjalög. — 3963 1. gr. — 3963 20. gr. — 3963 1994, nr. 122, 10. nóvember. Lög um breytingu á lyfjalögum nr. 93/1994. — 3920, 3921 1995, nr. 2, 30. janúar. Lög um hlutafélög. 15. gr. — 1545 Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. CXVII 22. gr. — 682 29. gr. — 1927 96. gr. — 1358 1995, nr. 4, 30. janúar. Lög um tekjustofna sveitarfélaga. 4. gr. — 373 1995, nr. 31, 6. mars. Lög um breytingar á lögum er varða rétt til endurgreiðslu og vaxta af ofteknum sköttum og gjöldum. — 4249 1995, nr. 61, 8. mars. Lög um leigubifreiðar. 1. gr. — 792, 1974, 1977, 1978, 1979 3. gr. — 1974 S. gr. — 1974, 1977 11. gr. — 1974 1995, nr. 68, 10. mars. Lög um Lúganósamninginn um dómsvald og um fullnustu dóma í einkamálum. — 1791 1995, nr. 80, 31. maí. Lög um breyting á lögum um aðskilnað dómsvalds og umboðsvalds nr. 92/1989. — 1108, 1109, 1110, 1111, 1112 1. gr. — 3166 2. gr. — 3166 1995, nr. 97, 28. júní. Stjórnarskipunarlög um breytingu á stjórnarskrá lýðveld- isins Íslands, nr. 33/1944, með síðari breytingum. 5. gr. — 577 8. gr. — 731, 1876, 2000 9. gr. — 2554, 3576 10. gr. — 47, 702, 3114 11. gr. — 47 13. gr. — 1978, 2957 1995, nr. 118, 31. október. Lög um breytingu á lyfjalögum nr. 93/1994, með síðari breytingum. — 3920, 3921 CXVIII Skrá um lög og reglugerðir, samþykktir o.fl. 1995, nr. 224, 30. mars. Reglugerð um leigubifreiðar. 1. gr. — 1978 IV. EFNISSKRÁ TIL YFIRLITS Bls. Aðfarargerð ..............eeenenrneeerarnrnrnrn err erna 189,470, 1114 Aðfinnslur ................. 270, 350, 358, 365, 486, 577, 887, 927, 1050,2328, 2365, 3295, 3531, 3829, 3872, 3940, 4195 Aðflutningsgjöld -..............eeeeeneeenrneerenenrnrnenrneraerrrrnenanenannnrnnnrnrnrnrnn 561 Aðför 257, 2445 Aðilaskýrsla ..............ee00eeneeneeeerereserernerernrnenrrnrneanenrantnrsrenaneanenrrnrnan renna 2977 AÖ 257,462, 582, 1356, 1580, 1769, 1931,2153,2158, 2428, 2727,2133, 2892, 3432, 3435, 3835 Aðildarhæfi ............. neee 1812,2340, 2376, 4039 Aðildarskortur ..............0eeeeeeeeurneneeeneneenrurnrneernrernr nennt ennta 1542 Afsal eeen eeen eens 358, 365 Afsláttur 96, 545, 554, 629, 710, 2737, 2915, 3381, 3392, 3400, 3409 Afturhvarf frá framburði 2127 Andmælaréttur .................0.0.eeeneneenenereneeenrnerereer ern 4112 Arfleiðsla ......eeneeeeeerernenernenernenereenesernenernen erna eens 177 Atvinnufrelsi „eeen 2956 AtVINNUlEYfi „.........e eeen eeen renna 1974, 1977 Auðgunarbrot ............0..eeeeeseeereeneneneneesasernsernrnrn eeen 3214 Ábúð .............. Ábúðarlög Ábyrgð lr 455, 1114, 1143. 1969, 3154, 3196, 3267, 3457, 3514, 3875, 3893, 4031, 4076, 4243 ÁDYBÐIr 2... 2089 Ábyrgð á lífeyrisiðgjöldum .....................0.e0e0eeeeuerenneeenrennernnnranrrnnrrnnar nn 480 Áfenpislög .......eeeaneeennerenueraneenneannaennnarnnneennenn nenna 1399 ÁLEÝJUM lensu 320,652,2141,2539, 2972 Áfrýjun opinbers Máls ...................00eeeueeeeneeenneenueaneennranne nanna 778, 1767 Áfrýjarfjárhæð ............eeeenreenueeanrenneeennrennrennrennennerannernne annann 3455 Áfrýjunarfrestur 1767, 2674 Áfrýjunarheimild 717, 778 CXX Efnisskrá til yfirlits Bls. ÁfÝJUNAr Eyfi... 71 Áhættutaka ............eaeeaeennnurrrrrerae nenna eeen 3120 ÁkÆra „ 1271,1373, 3214 Álagning opinberra gjalda ...........eerenenenrenennenenenaenennenenrnrenrrnr nn 973 ÁMINNINÐ 2... nunnurnar 605, 3824 Á vana- Og fíkniefni... 670,2123, 2127 Banaslys .........eeeeneeeneerenenrenenenenenannrnarnrnerrnenrenre nennu 4053 Bankaeftirlit ............................ eeen. 1255 Bankar ..........eeeeneneeneereneneeenenrenenarrnar enn 40,139, 1432, 2089, 3154, 3169 Bátaábyrgðarfélag ........................00aeneenennenenrenennenenenreneenreenrenr renna 4211 Bein aðfaragerð -..................000eanenenenaenennenrnenreneneanreeneenerenenanernenn enn 2284 Biðlaun ........... eeen 744, 2701, 2707, 3169,3251,3417, 4045 BifhjÓl ......... eee eeerureneeneenerenrenennrenennenaenennenne nenntu rennur 674 Bifreiðar: a) Einkamál ............ 159, 445, 561, 990, 1059, 1152, 1457, 1475, 1547, 1793, 3037, 3120, 3141, 3323, 3344, 3499, 3604, 3622. 3647,3781 b) Opinber mál ................00eeeneneneneenrern enn 652, 1989, 2204, 2811, 4053 Björgunarlaun 3277 Blaðamenn ...............0eeeeaeeeeeeneeneenenreneneenrnurrrneenannenuenu nennu 40 Brenna ....... letters t EEE rn E RN E ERNA E RENNA EEN LRRREERLRrr 1607 Brottnám mannvirkja ..............0.eeneeeneerenenenenerrnenrenerenerrnnenrn enn 1868 BÚjÖrð ....eeeeeneenenreneeneenenrenreneeneanenenernennr erna 2255 Búvörulög .............eeeeneneeneneeneneeenennenenrenenrn ene 4260 Byggingarlög -................ eeen 1868 Börn „eeen 1387, 1449, 1863, 2071, 2205, 3451, 3710, 3940 Dagsektir ee eeeneuneenrenenenneenenenre nanna 3804 Dánarbú .................eeeeueeeneeneeneenenrenreneenennennenaenennenrnannrnannrnn enn 2892, 3804 Dánarbússkipti .................000000eeneneearaeenenenenenenrreanenenrnrnn neee 177, 1912 Dómarafulltrúi ...................e00.eeneeenenenenrenenrrenen rennur 1108 Dómarar... 8,629, 1108, 1998, 2290, 2682, 3166, 3429, 3573, 3581 Dómkvaðning matsmanna ......................000eeneneneneeeen eeen 34, 1635 Dómstólar... Dráttarvélar Dráttarvextir .....rrsneanesne eeen 2610, 3748 Eftirlaun ..............0eeeeueeneneeneneeenenreneneenenrrenrnrenrnrnnenen nennu 470 Eignaréttur 85, 696, 1673,2518, 2525, 2532, 2786, 3298, 3352 Eignarnámsbætur .....................eeeeeeeneeneeneeneeeneenennennenenrenennenenrnannrnnrnrn nn 4089 Endurgreiðsla ...............0e.eeneeeneneenenrenenrenenerrnenrnrnaenenrrnrernrnr nn 1852, 4248 Endurkrafa 3251 Efnisskrá til yfirlits CXXI Bls. Endurskoðendur ................00.000eneeeneeeereeneneneneneneereeerneneneneeraerer ner 1199 Endurupptaka lesser 2678, 3212 Erfðaskrá „ereeeenenenenereneerennnrn 1912 Farbann ............eeeeneeeeeneerrneernenereenernenerenenerrenesnene renna 187 Farmflutningur eeen 139,2626, 2641 FarMSAMNINÐUr err 401,1163,3738, 3865, 3869 Farmskírteini ........eereneernenerreneseenernnnenenrenernrnenernenernenarnrnen erna 139 Fasteign „eee 85, 96, 240, 405, 980, 1102, 1673, 3079, 3723 Fasteignakaup ...................... 489, 554, 620, 629, 1023, 1123, 1236, 1279, 1735, 2466, 2737, 2915, 3093, 3178, 3316 Fasteignamat - 2255 Fasteingasala 1278 Fasteignasali „...........eeeeerrneneneneeeerear en 2466,3178, 3316 Félagafrelsi „................0eeeeeeneneeneernenernenernnne nr 2584, 4284 Félagaréttur ........0......0.eeenerenenernenereene esne 1070 Félagsdómur ............... eeen 1779, 2416, 2974 Fiskveiðiheimildir ..................0000000eeenenereenerennenereanenrrneernenrnrnerrne nn 1619, 1626 Fjárdráttur dd... 666, 731, 1199, 1308, 1982, 2055, 2610, 4012 Fjárkrafa .............eeeeeeeneneneneneneerneneneneneneen eens 3154, 3196 Fjármál hjóna ................0eeneneneeeeeeneneneneneenernenenrnenenenenernenenenrnenee ann 598 Fjármögnunarleiga ...............00eeeeeeneneeerernrerneneneneeen en 1163, 1422, 2561 Fjárnám .................... 189, 753, 851, 1114,2195, 2321,2382, 2419,2421,3718, 4031 Fjárnám að hluta fellt úr gildi ...................eeeeeaeeeeneeeereer 455, 462 Fjárskipti ............eeeeeeneernenraeneneneereenrneneneneneneerrrerneneneeenna nenna 3804 Fjárslit eeen 1523, 2006 FjársvVik „eeen 119,731,2181,2539, 2813 Fjöleignahús .....................00eneaeneenenenenenererarrernenenenen 1536, 2786, 3655, 4284 Flugmenn ........ eeen ene 4112 Flugréttindi .....................eeeeeneeeeeneeneneneneneeenernenrnenene aerea 4112 Forkaupsréttur „. 301, 1089 Forsendur ...............0.000eeenereenenenernerrrnenr neee 2489 Forsendubrestur ....................00..0e0reeneenernernenren neee renna 301 FORSjÁ .......eeeeeneneneneneneerrenenenrneneneneerrrnrnenenenenea err 1387, 2071,3451, 3710 Framsal ...........eeererneeneaneernerarerneenernernen nenna 1753 Framsal sakamanns ..................- „2425 Framsal skattlagningsvalds .................eeeeeerneesnenesrenerrenenrrnenerrenernrneernen 4260 Framsal valds rr 2656, 3002 1955 Framdráttarheimild CXXITI Efnisskrá til yfirlits Bls. Frávísun: a) Frá héraðsdómi .................. 539,693, 2482, 2713, 2892, 2908, 4039, 4211 b) Frá Hæstarétti „.. 23,186, 580, 581, 717, 778, 1332, 1534, 1541, 1767, 2372, 2382, 2419, 2421,2559, 2674, 2753, 2776, 2972, 3289, 3428, 3455 Frávísun máls að hluta .............0...0.0.00eeeeeeneenernernenen esne 858, 1373, 2376 Frávísun máls að hluta frá héraðsdómi .............0.0.00000000 1812,2466,3531, 3544 Frávísun máls að hluta frá Hæstarétti 3587 Frávísun máls felld úr gildi 4195 Frávísun staðfest... 2369 Frávísunarkröfu hrundið ...................0eeeeeeeeeeeneneeeersesesnrnreereernrnr 1779 Frávísunarúrskurði hrundið ..................eaeeeeeeeeeeneneeueerererereer eeen 1536 Frávísunarúrskurður felldur úr gildi ...... 11,61,1356, 2416, 2433, 2436, 3291, 3432, 3435, 3865, 3869, 4293 Frávísunarúrskurður staðfestur ............. 198, 262, 841,845, 2313,2318, 2237, 2373, 2974, 3088, 3214, 4165 Frávísunarúrskurður staðfestur að hluta ................0.0.0.0.00eeeeerrnn 973 Frelsissvipting .................0.0eeeeaeneeeeenenenenenarrerenrnrnenarn renna 150 Frestun Máls ........... eeen eens 29, 1534 Friðhelgi einkalífs .... „. 503, 3824 Friðun Þingvalla ...................000eeeneeeeneeeenenrenenenrnenarnrn nennu 1868 Fuglafriðun ...................00.000aeeanenrrnenenrrenrsrenrrrrnrrerneerrr rr 2518,2525, 2532 Fullvirðisréttur dessa 3002, 3639 Fundarsamþykkt .............00.eeeeeeneneeneneeneneenenerrenenrnenernenenrnenarnrne nr 1070 Fyrirsvar 2892 Fyrning .............. 339, 401, 455, 489, 1152, 1432, 1720, 1969, 1992,2237,2451, 3558 Fyrning sakar ......................0.0aeeneneneneenenenenenenenrnrrrnnen nenna 1868 Fyrning víxilréttar .....................eeeeeneeeeneneeeneeeneneenenenenrenenenranenenenennenrnnn 74 Fæðingarorlof ...............0eeeneneneneeeenenenenenenrnrnreranen nenna 1173 Fölsun ............0.0000ee00e0enerrenearenerrenrernrnrrenrnrnenrrnen eeen 1432 Gagnaöðflun ........ereerrersrrnrrrrnenrrrrnrrrrrrrn 916,2428,2553, 3212, 3428 Gagnsök Galli „eee 1735, 2737, 2915, 3093, 3381, 3392, 3400, 3409 Gáleysi „ene enenenrerarenen neee nennt 445 Geðrannsókn err 1904, 2302 Gerðardómur ................eeeearanenenenenenenrrararrnenen ene rarsrrnen ene enesrrnrnrrr ern 3088 Geymslugreiðsla ...............0.a0eeneneneneneererrsnenenrrre rr 629,3531,3544, 3748 Gjafsókn 150, 240, 445, 765, 1387, 2071, 2101,3120,3267, 3575 Efnisskrá til yfirlits CXXIII Bls. Gjalddagi -............eeeenenenrerreeenenrnrnrnrnreenenenrnrnrrreenrrnrnanenenarrnanrnanananrnn 74 Gjaldþrot ............0eeeeneeenenrenenrenenenenenraenr nenna 1085, 1619, 1626, 1720 Gjaldþrotaskipti .............. 685, 693, 753, 858, 892, 901, 911,1132,1183,1314, 1334, 1347, 1493, 1511, 2017, 2187, 2313, 2328, 2392, 2559, 2668, 2678, 2684, 2987, 3524, 3704, 3845, 4171 Greiðsla ..........eeeerereneenersernennerreneeee eeen ntrrrsn rana 3911 Greiðslumark ............000eeeeeeeeeeenenenenererereeneneneneneererernrnrnrn rennt 3002 Greiðslumiðlun .............0.0e.t0neneeneeeneernenerseneereeerer eeen rann 1016 Greiðslustaður 68, 1012,3829, 3835 Greiðslustöðvun „err rsenersnrenrrrnre rare 3845, 3875, 3893 Gripdeild ...............eeeeeereeerenenrerererererenenenenrranrnernenenenerenannrrnenenanennnrannenannn 883 Gæsluvarðhald „eeen 390, 613 1. mgr.103. gr. laga nr. 19/1991 ...d...eeeeeeesereerenenrnrrarrrarsrarsnenrnrnnrnnnnnn 2423 2.mgr.103. gr. laga nr. 9/1991 ..........0000eeeeeeeeeeeeererrnr 2004,3448, 3872, 4197 a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 00.00.0000. 278, 280, 282, 387, 577, 1633, 2297, 3571, 4204 a- og c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ld... 2305, 2307, 2310 a- og d-liður 1. mgr. 103. gr. og 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ................. 1904 b-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ........eeeeeeeeeeeeeenenereeeesrnenrrrnenenennnnr b- og c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ............... 66, 683, 1106, 1910, 2656, 2676, 3210, 3295, 4299 d-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 dd... 2302 a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 og 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 25,202, 2299 Gæsluvarðhaldsvist ...............eeeeeeeeeeneeneeererenneneneen erase 27 Haldsréttur eeen rr 966, 1163, 2340 Handtaka ....................0.0000eaeeeenernennennernennenneeenern erna 2806 Handveð .............0.00eeeeeeerereeernrernrenernrn esne ern nn rare aatanerrntnanrnrnrrn ann 1085 Hefð .......eenenenrereneneneneeerenenenenenenrnrnrnenenenerenrrrne enn 696, 3352 Hlutafélög -........... 301, 678, 1143, 1347, 1542, 1720, 1926, 4228 Hlutafjárloforð ..............0eeeeeeeeernerserreresnenrenrnrsnr esne trrenrarenrarrnrarenr nanna 1720 Húsaleiga CXXIV Efnisskrá til yfirlits Bls. Húsleit .......... 2331, 2334 Húsnæðismál ....................0..e0eneeneenennreneneeneenennenenren err 582 Hylming -........ ee eeneenenreneenenenreneeneenennrnenren ananas enn 2813 Hæfi „0 eneneenreneenenenreneenenenenenrneenenenren rennur 2682,3573, 3581 Héæfi stjórnvalda ..................0.ea.eneeeeneeneneeneeneenenenerneeneenerenrenr era 4293 Innlausn .............. a 1896 Innsetningargerð 257,1338, 1926, 3298, 3451, 3710 Ítak 000 Ítrekun 2. Jafnrétti eeen ene Jarðarlög Jarðaverð Játningamál ........................0 eeen eeen rennur 1323 Jöfnunargjald ........................0.00.eneenenneeneneneeneenenenrenrenrenrnenrenr aerea 4260 Kaupmáli .........eeeeeneneeueneeeneerenenrnnenenarntrenenren ene 462 Kaupsamningur ............. 96, 126, 301, 1143, 1279, 1338, 1542, 1646, 2063, 2237, 2501, 2727, 3079, 3723 Kaupskylda ...............0...eeeeeeneeeeneneeeneenenrnrenrnrrnrnerrnenrenenenrrrenrnrnenrnre ene 3920 Kirkjusókn .................eeeueeneeneeneneeneeneenernenaenernernenuenrneneenrrrnenr aurar 1070 Kjarasamningur ...................00.eaeeeeeneeneenennenneeneenrnrnnrenenurnnrenenen 522,2598, 3647 Kröfugerð ............ 539, 858, 919, 1559, 1580, 1982,2255, 2376, 2713 Kynferðisbrot ............... 350, 887, 1271, 1863, 2205, 2208, 2910, 3030, 3940 Kynferðismál ...................000eeeeneneenenennrnerrnenennenrr enn 804 Kyrrsetning ...............0eeeeeneeenenrenenennenernenrnarnrnrrn nennu 3669 Kæra er eueeenenneneneneneeneneenenenrenrnnnrnenr nennu enn 186 Kærufr€stur eeen 1332,2433, 2753 Kæruheimild ........................0.... 23,580, 581, 1534, 1541, 2382, 2419,2421, 2559 Kærumál: Aðfarargerð .............rreereerneerereerneernen esne 189, 470, 1114 Aðfinnslur .... 270, 577, 2328, 2365, 3295, 3872 2445 3435 4039 177 3214 2445 Ábyrgð .lleennrerenunnnnnreeennnnunurreeunnnnnreennnunnnrennnnnna 455, 1114, 4031 Áfrýjunarfjárhæð ..........000ereeeun nunnurnar 3455 Efnisskrá til yfirlits CXXV Bls. Álagning opinberra gjalda ......................eeeeeeeeueeeneeeenrennrennerennrennrnnnrnnnn 973 Bankar .......eeeeeeeereeneerrenererneernenernenernenenrrne renna 40 Bein aðfaragerð -.......d.....0.eeeeeaeeeeenerenenerrenernenenerneeeneear eens 2284 Blaðamenn .................020e0eeeeeeeeerernersenneereee renna 40 BÖRN ...eeeeeseeeeeneennrerreereanreanernernreanr rr rnneanrernerner nenna 3451, 3710 Dánarbússkipti ..............0.00eeeeeeeeeeneeneeenenereeneeenenreereen err 177, 1912 Dómarafulltrúar ....................000eeeeeereenenerneererneseenerere esne 1108 Dómarar ........... „8, 1108, 2290, 2682, 3429, 3573, 3581 Dómkvaðning matsmanna .............0e0e.eeeeeeeeneeneserersrnrnrnenre renn 34, 1635 Eignaréttur „eeen 3298 Endurupptaka ................eeeeeeeeeeeenenenenenreeenenenenerrnrnn nenna 2678 Erfðaskrár ..................eeeeeeeereeeeneneneerenereenrneneneneerernrnenenenenee ern 1912 Eftirlaun .... 470 Farbann ..........eeeeaneereeneernenennenernenenenenernenerrenerene eeen 187 FarMSAMNINgUr eeen 3865, 3869 Félagsdómur .............0.eeeeeeereeereereenesnreerneeserer err 1779, 2416, 2974 Fjárnám ........... 189, 851, 1114, 2321,2382,2419,2421,3718, 4031 Fjárnám að hluta fellt Úr gildi .....................0eaeeeeaeeseeerererr rr 455, 462 Fjárslit „eeen 1523, 2006 Fjöleignahús .................0.0.eeaeeneeeneeeneeenenerenerreneeene erna 1536 FOPSJÁ „0... 3451, 3710 Framsal sakamanns ..............e.ee0e0eeeeeeerneneesneenneeseenerereernsererenar ern 2425 Frávísun: a) Frá héraðsdómi .....................000eeneneeeeeenenenenenenreeenenenenrreeenennn 4039 b) Frá Hæstarétti ........... 23, 186, 580, 581, 1332, 1534, 1541, 2372,2382, 2419,2421,2559, 2753, 3289, 3428, 3455 Frávísun mála að hluta ...................e.ee0e0eaeeneeeneerneernenenrre eee 2376 Frávísun máls felld úr gildi Frávísun staðfest ................eeeeeneeerarrenreen rennur rrrran renn Frávísunarkröfu hrundið .... Frávísunarúrskurði hrundið Frávísunarúrskurður felldur úr gildi ....... 11,61,1356,2416, 2433, 2436, 3291,3432, 3435, 3565, 3869 Frávísunarúrskurður staðfestur ................... 198,262,841,845,2313,1318, 2337,2373, 2974, 3088, 3214, 4165 Frávísunarúrskurður staðfestur að hluta ..................0....00000eea0eeeeaeeane rn 973 Frestun máls . 29, 1534 FyYrNiNg .....eeeeeeenenererrenesrenerrenenreneneenenenreneneenernrnen erna 455, 1992 Gagnaöflun ................0.0eeeeeneneeenrerenernernennernernerernernenr 2428,2553, 3428 CXXVI Efnisskrá til yfirlits Bls. Geðrannsókn 1904, 2302 Gerðardómur ............0eeeeeneeenenrenenrenenrenenrnrenenrrn nanna 3088 Gjafsókn ...........00eeeeeenereneneenenerrenrnenenrenenrnen nanna 3575 Gjaldþrotaskipti ........................ 685, 1334, 1347, 2017, 2187,2313,2328, 2392,2559, 2668, 2678, 3704, 3845, 4171 Greiðslustöðvun ...................20e0e0neneenenrreneraeaenerrnerrnenrnrnrrnrnrr enn 3845 Gæsluvarðhald: 1.mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 2... ner 2423 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 -................eern. 2004,3448, 3872, 4197 a- og c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 .........0.....0e000e... 2305, 2307, 2310 a- og d-liður 1. mgr.103. gr. og 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 .............. 1904 a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ............... 278, 280, 282, 387, 577, 1633, 2297, 3571, 4204 b-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ........0......00eaeeeueeeeueneernrernrrn 4037 b- og c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 2... 1196 a-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991, 2. mgr. 103. gr. laga nr.19/1991 25, 202, 2299 c-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 ........... 66, 683, 1106, 1910, 2656, 2676, 3210, 3295, 4299 d-liður 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1999 ..........0....00eeaeueneeueneneeneneenerrernr 2302 Gæsluvarðhaldsvist ...................0e0eeeneeeeneneeenenrenenenenrrnenrnenenarnenrnn 27 Haldsréttur ..................eeeeeneeserneereesreesneerreneernenernen anne 966, 2340 Hlutabréf .... „ereaeenenenenenennerennrnnn 1926 Hlutafélög .............eeeeneeenenreneneenenenenrenenenranenrnenenrnennnnnnn 678, 1347, 1926 Húsaleiga .....................0.0eeeenenenenereeenenenenenenenreenenenenrrananrrnrnrnen enn 2659 Húsleit... eeeeneneeenerreneneenenreneneeenenrenenenranenenenrrnenrnene nan 2331, 2334 Hæfi ee eeeeerneneneneneeaernenrneneneneneenernenenenrneeenrnrnnrnna 2682, 3573, 3581 Hæfi stjórnvalda ........................0eeeneneneneeeereeenenenenrnrenenrnenenenenenrnnrrnnnnn 4293 Innsetningargerð ......................00.0aee0eenenenenn 257,1338, 1926, 3298, 3451, 3710 Kaupmáli ........... 462 Kaupsamningur 1338 Kröfugerð ..............eeenenerreenenenenenanaraeanrarnenerarrr nenna 2376 Kæra ..eeeeneeereeereenenenenenenenesennrneneneneernnnenennnenenenenraranenenen erna 186 Kærufrestur eeen 1332,2433, 2753 Kæruheimild .............................. 23, 580, 581, 1534,1541, 2382, 2419,2421, 2559 Leigusamningur ...............eeeereenenenenenreeeenenenenenreeenenenenenenrrnnrnnennn 4018 Litis pendens-áhrif ..................0.eeeeneeenenreneneeeneneenenranenenenenrenenenenrnenrnnn 1356 LOftför eeen enn 580, 581 Lóðarleiga .................eeeeeeeneneneneneneneererneneneneeernanrnenenenene erna 270 Efnisskrá til yfirlits CXXVII Bls. Lög um lax- og silungsveiði -.................0e eeen 34 Lögmenn eeen ern renn rastnrarrn tran tnrrntnr ara 4171 Lögvarðir hagsmunir 1356, 4039 LÖgVEð Þ.eas anars rarrnannrnraran nn 1992 Lögveðsréttur .............eeeeeeuenenreeenenrnrnraneren tennurnar 371 Mannréttindasáttmáli Evrópu .............0eeeeeneeeneneneeesererernarrrenrn 1633, 2553 MatsgErð eeen rennt 29, 678 Málshöfðunarfrestur eeen 678,1356, 3291 Málskostnaður ..........0.eeeeeeeeerreranrrenrrrrrenrarare rare 8,2185, 2315 Málskostnaðartrygging .............eeeeeeeneneneee err 1642,1788, 2764, 3842 Málskostnaður ...........e.eeeeeereeeneeeanrrrnnrernerr ra enreran rr nerrnr ern rn 3286, 4168 Nauðungarsala .............. 1,15,371, 851, 966, 1332, 1443, 1638, 1992, 2340, 2350, 2356, 2399, 2409, 2754, 2760, 3291, 3455, 4039, 4165 Nauðungarvistun ................0eeeeeeeerereeerernresnrererrrern rett 1103 ÓMErkINg „lr eunrnunreunrrnneeanrennr anne nnnr anne rnn enn rann 2365 Opinber skipti eeen 384 Opinber skipti dánarbús ..................eeeneeeeeeseenenenrererer renn 1642, 3439 Opinberir starfsmenn 0... ennta rana 40 Óvígð SaMbÚð Þ.e 384,1523, 2006, 4031 RANNSÓkN ..........00eeeeeeeeerererneneneneerererarernrn eeen ennta nennt 2433 Réttindaröð 2017, 2187 RIiftUn eeen 1338 Sammaðild -.............. eeen 1536, 4039 SAMEIÐN „errors renna 2384 Sameignarfélag 455 Samlagsaðild ..................0.00en0eneeeneaernenereenenrneernenrrneerneeeerne erna 11 Sératkvæði eeen 1108 SJÓPFÓF ..........eeeeeeeeeenenenrnrnrerneenenenenrnrna eeen enter 1541 Skaðabætur ..................0e.eeeeaeaeeenenenenenrnrrnenenenrnenrrree ene 685, 2350, 2668 Skattar eeen 470,1114, 4031 Skattar Og gjöld ..........d.0.0.0eeeeerernreeneneneeeerernrnenr eeen 3 Skiptastjóri SKJÖL „..eeeaerereeneneneneeereneeenrneneneenernenenenenenenerenrnenenen eeen Skuldajöfnuður Skuldaröð .............eeeeeeeeneneeererernrneneeesenannrenaenenee nanna Skýrslutökur undir rekstri máls fyrir Hæstarétti ......................e en 23 Stefnubirting ..........0.eeeeeeeeneeeneerneeeneerrrneerne esne 198, 2318 Stjórnarskrá decrease 2553, 3575 Sönnun 2392 CXXVIII Efnisskrá til yfirlits Sönnunarfærsla „dd... eeen nenna 780 Tilkynning Tómlæti Umboð ÚtbUrÐUr 0. 2372, 2384, 2445, 4018, 4206 Úthlutun söluverðs 2... 371,851,966, 2754 198 3429 2369 3298 2409 Veðréttur .................eeenenenenenrnrerenenenenenrreenenrnenrr eeen 4200 Verksamningur - 3845 VEXtIr eeen esne , 3718 Viðskiptabréf ................0e0eeeneeeneuenrerenenerrnenaenenenrrrnenrernrnnnrnr renn 257 Viðurlagaákvörðun ...................00..02eeaeueneneneneeernenenerrn eeen 31 Vinnusamningur ...............00e.eeeueereneerenenrerenerrnenernrnarnrnrrrnrrenerrn 2356, 2392 Vinnuslys ..........0e eeen 685 Viti ereeeeeeeenrenenenenenrenenenrenenenenreenennenrnrrnrnrrrnannnn 3575 Þagnarskylda ............0.00eeeeeeeeereeneneerereenenenenenenrrrnnenenenanara rare 40, 3575 Þinghald .........eeeeeeneneeenenreneneeneneeenrnrenenrn nennu 1108 ÞINglÝSINg ............. eeen 270,2760, 4200 Lagaheimild ..................e.0.e0eeeeeneeenennenenenenrenenerenenrenrnenenarnen rn 3466, 3482 Landamerki eeen renn 2848, 3948 Launþegar .... a 2113 Lausafé ..........eeneeeneeenenneneneeeneneenenanrenenrenenrnenenrnenrnernnenrrrnrrrnrnrnn nn 2269 Lausafjárkaup ................... 213,545, 710, 1931,2501, 3381, 3392, 3400, 3409, 3911 Lánssamningur ...........eeeeerernerenrneneneneenerrenrnenenenrnen renna 2987 Leiðbeiningarskylda ...................0..eeneeneneeenenrenenerenennenerrnenrnrnrrnn 629, 4112 Leigubifr€iðar ....................... eeen a „ 1977 Leigulóð ............eeneneneneneneeenenenenenrerenenenenenenenrrrnenenananarnenrn annann 240 Leigusamningur ..... 39, 4018 Litis Pendens-áhrif 1356 Lífeyrisréttindi ..................eeenenereeenenenenenenreeenenenrnrnnnnnenenenenenarannennnnn 1050 Lífeyrisréttur .................eeeeeneneenenruneneeenenreneneenenenenennenennanenennanenan enn 2113 Lífeyrissjóður... 1852,2113,2584, 4248 Lífsgerningur ................ eeen erna 358, 365 Líkamsárás ...........................eeneneeererenenenrnrnrnn 670, 2052, 2146, 2208, 2894 Líkamsárás leiðir tildauða .................0.00.e reru 652 Efnisskrá til yfirlits CXXIX Bls. Líkamsmeiðingar ..................0eeeeneneeeeneneneneneneneeererreneneneee 3218, 3225 Líkamstjón ......... er 503, 990, 1002, 1059, 1152, 1793, 3604, 3622 Líkamstjón af gáleysi „dd... eens 2059 Loftf€rðir eeen 4112 Loftför eeen 580, 581 Lóðarleiga ...................eeneneneneneeseenrnenenenerenernrneneneneer ananas 270 Lóðamörk ............eeeenenenenrereeenenenenenenrnrenenenenenrnrnrn neee 1673 Lóðarréttindi ...................e000eenennenerneneneenenernenereenenernenene renn 85 Lyfjainnflutningur ... „.. 126, 2171 LyfSala „eeen 3920, 3962 Lyfsöluleyfi ..............eeeenenrrneneneerererneneneneneerernrnenenen aerea 3962 Lyfsölusjóður ................0..00e0reeneneerennrneneneneeneerarneneneneararnenrn nn 3920 Læknar eeen 1298 Læknaráð ... Lög um lax- Og silungsveiði -............eeeee renna 34 Lögbann ...........eeeueneneneneneneerarneneeerararaenanenre eens 284 Lögmannsþóknun ............000eeeeereenererereren sense 2101 Lögmenn eeen 620,2153, 2158, 2482, 2626, 2641, 4171 Lögreglumenn .............. eeen 205 Lögræðislög ...............0eeeeneeenrernrnrnrnr nanna Lögsagnarumdæmi eneererenen ene LöÖgskýring eeen 480, 1665, 2269, 3309 Lögvarðir hagsmunir... eeen 1356, 3298, 4039 LÖgVEð Þ.eas 1992, 3655 Lögveðsréttur ..............eeeenneneeeernsnrnrneneeaenrer renna 371 Manndráp af gáleysi 674 Mannréttindasáttmáli Evrópu ................. 1633, 1868, 1998, 2553, 2584, 2972, 4284 MatSgErð ...........nrrenrrnr nn 29, 405, 629, 678, 990, 1236, 1563, 2693, 3037, 3381, 3392, 3409, 4089 Málsástæður .................... eeen 1769,3531,3544, 3829 Málshöfðunarfrestur ................0e0eeeaeeeenr renna 320,678, 1356, 3291 Málskostnaðartrygging .................e00ereerereerne 1121,1642,1788,1791, 2441,2443, 2764, 3437, 3842 Málskostnaður ............... 8, 629, 1023,2185, 2315, 2546, 2892, 3286, 4168 Málsvarnarlaun ..............0..0eaeeneaeenereneernenererne erna 350 Meðdómendur ..................eeeeeerenernenrneneeraeraernanr eeen 1021, 1793 Meðlag ee erneeeueereeernrnenernenernenernenennsnenennenerarne renna 1449 Miskabætur ..................0eeneneeeereeenenenenenenrnenenennn 320, 419, 1697, 1863, 3794 Miski 2... eeen aerea 284, 4139 CXXX Efnisskrá til yfirlits Bls. NauðasamningUr .................00e0eneneenenrenener nenna 693 Nauðungarsala ........... 1,15, 371, 851, 943, 966, 1123, 1332, 1443, 1638, 1992, 2195, 2340, 2350, 2356, 2399, 2409, 2754, 2760, 3291, 3455, 3669, 4039, 4165 NákOMNIr ........eeeeneeneneereneneenenerenennentnrenenenenrnrnnrnt nunnurnar 2684 NetlÖg 0... 2518,2525, 2532 Nytjastuldur .....................eeeaenraernenenerarrrnenenenenanarrenrnenenrnerrnreeee en 2294 ÓMErkINg s.n 1998, 2052, 2356 Opinber skipti... eeen ease ene 384 Opinber skipti dánarbús 1642, 3439 Opinberir starfsmenn ......r 40, 744, 2701, 2707, 2766,4045, 4067 Ógilding sAMNINgS „........ nunnurnar 598, 2501 Ógildingu hafnað -......... eeen enn 91 Ógilt LOfOrð 2... rennur unnur 1642 Ómerking .......... 539, 693, 786,788, 1021, 1415, 1663, 1998, 2052, 2356, 2908, 3802 Ómerking héraðsdóms .............eeee unnur 916, 1323 Ómerking UMmæla ..........0nn rennur nanna 320, 3794 Óvenjulegur greiðslueyrir ............................ 892, 901,1132,1183,1314, 1511, 2684 ÓVÍgð SAMbÚð 2... 384, 1523, 2006, 3804 Prentréttur .................0eeenenenenenerenenenenenerreeenenenenerne rann 3794 Prókúruumboð .... „. 3663, 4228 Rannsókn ........0.0eeenenenenenrnerreenenenenrnrernrnenene nenna 2433, 4012 Ráðningarsamningur ....................000a000enenerenenrn 18, 744, 2701, 2707,3169, 3563 Refsi- og viðurlagaákvörðun ....................0e0ee2eneneeueneenenennenerrnenarrnanrrnn 674 ReEfstábyrgð -.............. eeen 1199 Refsiákvörðun „ 670, 883, 1607, 2205 REfSimörk ..........eeenenenenenereeeenenenenarreneenenrnenanrn nenna 1607 Res Jdicata ............. eeen 2908 Reynslulausn .............eeeereenenenenerernrernenrneneneesrrrenenrnenenene renn 117, 1760 Réttindaröðun .............0.0.0.0.rreene eeen eeen neee 2017, 2187 RiftUn 301, 489, 892, 901, 911,1132,1183, 1314, 1338, 1493, 1511, 2561, 2684, 3524, 3723 1613 Sakarskipting ..........0...eeeeneneeeneeeneneenenreneneeeneneeneneerenranenennnr 3049,3225, 3781 Samaðild .......................eeenee eeen renna 696, 1536, 4039 SAMEIÐN ........ eeen ananas 85, 2384, 2786, 3655 Sameignarfélag ..................0e00eeneeeneenenenenenennenenrenenrenenrenenrnenr rn 455, 3663 Samlagsaðild ...............0..e.eeneneneneeneneeneneenenenrenenernenenrenenenrnrrenenrnrnannr rn 11 SAMNINGA eeen 51, 931, 1050, 1089, 2089, 2245, 3267, 3466, 3482 Efnisskrá til yfirlits CXXKXI Bls. Sératkvæði .......... 126, 159, 240, 320, 419, 445, 561, 804, 949, 980, 1089, 1108, 1298, 1457, 1475, 1673, 1793, 1868, 1998, 2221, 2245, 2269, 2457, 2584, 2598, 2956, 3049, 3120, 3196, 3417, 3466, 3482, 3563, 3647, 3760, 3794, 3920, 3948, 3962, 4248 SÉTÁlit le renenenernnererrnnenenenenenerernenenenenene eeen 887, 3149 SIfjaspEll „eeen 1863, 2005 Sjálfskuldarábyrgð ..............eeeeeeeenenr eeen 339, 1422 Sjávarútvegur .. 1016,2518,2525, 2532 SJÓMENN err 78, 419, 522, 2356, 3309, 3338, 3531, 3544, 4060 SJÓPFÓF .............0enenenrereenenenenrnrrraenenenenenenenenenenenenn anne 1541 SjÓvÁtrYÐBINÐ .....d.deeeeensnrnrneenereesernrnrna nenna 313 Sjúkrahús ..............0.0...0000neeeuereeneueneneneeenaenree nenna 790, 1298 Skaðabótakrafa eeen ser esnr rare rare trans 213 Skaðabótamál ................0e 159,240, 390, 812, 1002, 1255, 1769, 1793, 2221,2451, 2457, 2626, 2641, 3049, 3323, 3683 Skaðabætur ............. 126,139,150, 205, 225, 229, 284, 401,419, 503, 613,629, 666, 685, 744, 753, 765, 919, 943, 980, 990, 1016, 1059, 1152, 1236, 1279, 1298, 1308, 1457, 1475, 1547, 1580, 1697, 1832, 1840, 1945, 2055, 2146, 2163, 2195, 2350, 2466, 2574, 2610, 2668, 2693, 2776, 2806, 2915, 2028, 2942, 3037, 3120, 3130, 3178, 3225, 3237, 3267, 3316, 3344, 3499, 3604, 3622, 3723, 3738, 3760, 3781, 4139, 4219 Skaðabætur innan samninga ...............00000eeeteneeeenererne erna 1619, 1626 Skaðsemisábyrgð dd... eeen 1812 Skattar .......... „. 470,1114,1955, 3114, 4031, 4248, 4260 Skattar Og gjöld dd... neee enn 371 Skilnaðarsamningur ...................0000e eeen 949, 1449 SKIlOFð 343, 887, 1199, 1308, 1607, 2059, 2208, 2294, 2610, 4012 SkIlOFÖSTO .........eenenenrneereenenenenenenrnrnreenenenrnrnrnn neee 670,2146, 3824 SKIP seen renna 126, 3669 Skipstjórnarréttindi ..............0...eteeaeeeenenenenene reset rennt 2208 Skiptastjóri ... 4171 Skipulag eeen esne 240 Skjálafals ................. erna 343, 719, 3149 SKÓli eeen rns eneste erna 3683 CXXXII Efnisskrá til yfirlits Bls. Skráningarskylda ...................00002enterntneeuenereneneuenrenenrenenrnenrnreenrreneanrnn 3049 Skriflega flutt Mál... 1559, 3264, 4243 Skuldabréf... 339, 1665, 1753, 3079, 3524, 3911 Skuldabréfamál ..............e.eeeeeeeneneeneneenenenenenrenrnerrnenrnenrnen renna 693 Skuldajöfnuður .. „- 858, 949, 1493, 2015, 2987, 3093, 3704, 4045 Skuldajöfnun ...........0.eeeeneeeeneneeneneeenennenenrenenenrenrnranenrnnenar nennu 1236 Skúldamál .............. eeen 927, 3587 Skuldaraskipti ...............0..0eeeenernernanenenen rennur 1559 Skuldaröð .................0.e0.enrenenenreneeneneneenrenenneneneanennenenaeneenerne nenna 3845 Skuldaskil ............... „. 620 Skuldbreyting 3893 Skuldskeyting 2063, 2733, 3519 Skýring samningsákvæðis ......................0000e00nenrenenennenenrnenrnenrrrnrrrnrnn 301 Skýrslutökur undir rekstri máls fyrir Hæstarétti... 23 Slysatrygging -- 2598, 3647, 4067, 4161 Slysatrygging ökumanns ..................0.0enenenererere renn 990, 1457, 1475, 3344 Staðgreiðsla skatta .................0e0.0eneenenenenenerrnerener enn 4012 Starfslok ............eeeenreeneureneneenenenenenenenrenenenenenrenenrnnrnrnnrnrn nan 1820, 1826 Stefna ee eenreenreenenenenreenenenenenenennenrnenenrnn nenna rnenr nanna 2892 Stefnubirting ............0.0.0eetenenenenenrenenreneneeenennenenerene nenna 198, 2318, 3835 Stjórnarskrá... 582, 731, 1868, 1977, 1998, 2553, 2584, 2956, 3002, 3114, 3466, 3482, 3575, 4260 StjÓrNSÝSlA .............0.eenenreneeeneneeneenenneneneenennennenranennennennenenennenar nn 2042, 4112 Stjórnvaldsákvörðun .......................0.e0eeeeeeaerenenenenenrrnrrnenerr 1896, 2776, 3628 Stjórnvaldsúrskurður ........................0200.eeeeaeaeaeaenenenenenerrerrnen enn 4260 Stöðuveiting ..............eeeenenenenenrrreenenenenrnararaenrnen nennu enn 3760 Sveitarfélög - Sveitarstjórnarmál ....................0eenenenenenrereenenenenenenn rare 3251 SveitarstjÓFNIr ...............0eneeeneeeneneenenrenenenrenenenenenrrn enn 582, 1868, 3457, 3514 Sveitarstjórnarlög .......................00enenenaeree renna 4076 Svipting ökuréttar ......................0.00e.eeeeeenenenenenenarrenenenrnrnanrrrnnn 2059, 3166 SÝKkNA -....eeeeereernrerenenenenenerrereenanenenrereenenenenenenenrrnneneneneranarrananrnrnnn 350, 1974 Sýkna af r€fsikröfu ........................eeaeaeaeeeaeenenenenrnenrnnenenenenenrrrrarrrrnrnrrn 320 Sýnileg sönnunargögn .. „. 350 Sýning til greiðslu .......................000000nenenenenenenarren renna 1784 Sýning víxils til greiðslu... 68, 74 Sölttandvirði ...........eeeeeeeeureenerrarenenenenenenrereeneneneneneneenenenenenennnrnran annann 3669 SÖNNUN Þ....d.l.eeeneneneneeneneneneneneeenreenenenenrnrrrenenenenenanen nn 1931,2052, 2392 Sönnunarfærsla ..................errsreree err 780, 2141 Efnisskrá til yfirlits CXXXIII Bls. Tékkar ...eeeeeeeeneneneeneenesereenenenenerenenennnnenenenenerenannenenenenena een 1432 Tilkynning .......0. eeen ensure 2659 Tilkynningarskylda ...........................eeneeaerenererneneneneenererneneneneneneeerrnrnnnnn 2208 Tilraun recent 1399, 1417, 2208 Tilraun til manndráps .....................0.00000eneneeenenrereenenenenenenrrenenenenenenn 2163 Tolllagabrot 2171 Tollalög 4260 Torfærutæki 3049 Tómlæti ............... eeen 3723 Trúnaðarmenn ..................eeeeeeeneneneneneernrernenenenenenrernrnenenenen renna 2707 Trygging „eeen 1619, 1626 Tryggingarbréf ...............eeeeeeeneneneneererernrnenenenererernrnenenrne 598, 620, 4243 UMbOð eeen 931,1443, 3789 Umboðssvik ..............0eeneeeeeererneneneneeaeanenenenenenenrarararenenenerenrrernanenee rr 1199 Umferðalagabrot ................eeeneneneeeeeeeeeneneneneneerereeneneneneernrneen enn 2539 Umferðarlög ..................... 670, 765, 1152, 1613, 1989, 2811, 3049,3120, 3166 Umferðarréttur ............eeaeernereenerenrsn rare 2042, 2786 Umtferðarslys ................00000earenearenerrenenrrne rare 225,3323, 3499 Uppgjör ...eeeeeeeereenenenenenenerarerneneneneneneernenaneneneeernrnanrnenan een 489, 2089 Uppsögn eeen 396, 605, 744, 1173, 1945, 3531, 3544, 3563, 4060 Upptaka ............0eeeereaeeneneneneneenerernanenenenrnnerrarrnenrnrnrnrnananenrnnnnn 343,1399, 2171 Upptaka ólöglegs sjávarafla ....................0000.000eeneeereanrnenrnenenrererrnenenrnerr 3628 Útboðslýsing ...............eeeeeeuunnr rennur rennur 3358 Útbúrðargerð (ll... 2659, 3289 Útburður ............. nn 2372, 2384, 2445, 4018, 4206 Úthlutun söluverðs 2... 371,851, 966, 2754 Útivist... annann naar 1559 Útivistarmál 198 Vanefndir ...eeeeeserseurneseneneerereenrneneneneneenernrnenane nenna 1123 Vanhæfi .......... eeen „ 3429 Vanlýsing ... etern 696 Vanreifun eeen een 2369 Varnarlið Bandaríkja Norður-Ameríku .................0.000eeeneneeeeanerenenenrr rn 229 VArNArþINÐ ee rrerreeenenenenenrenenenenenenenrnrernenenenenenrnannrnnnnn 11,1356, 3298 Varnir rennur 2265, 3789 VátryggiNg 159, 313, 765, 1547, 3049, 3141, 3647, 3992, 4211 Vátryggingarsamningar .......................0000aenenenenenrereenenenenenaerrenrrnnnn 431, 445 VEð 4243 Veðbókarvottorð 405 CXXXIV Efnisskrá til yfirlits Bls. Veðréttur err 598, 011, 1926, 2269, 2760, 2987, 3524, 3669, 4200 leet rn ene e ner Ren R ENN RL ERNA R RE R ER ER RN R ERL R RE RERRERERRRERERRE 693, 980 leet Ren RENNA R ERLA LR R ER ER RLR ERL EERE RA RERL EEN ER R ER R NEL RERRRR RE ERELRRERLLR 225, 3130 „ 126,522,2518, 2525, 2532 Hen ert ene R Ra E EEN ER NE E ER RR RE RRR ENN LE ERL R RE EER ER E RN ER R RE R EFN RE E RF RNRRERN ER R 2245 „etern RENNA NEE RENNA RENNA ERNA RER FREE LEARN ARENA 2023 „lane e enter nennt LR R ER R ERLA R ERL R ENN ERL R FREE R ENN R EEE 1199 Verðbréfasjóður ..............eeeeeaeeueseneneneneeereeneneneeernernenenenenen eeen 1255 Verðbréfaviðskipti .. „... 405, 980 Verksamningur ..................... 790, 858, 1326, 1563, 1580, 2546, 2733, 2977, 3093, 3237, 3358, 3558, 3845, 3875, 3893 Verktakar .........eeeeeneernenernererrenerenrnrrrenerrnrrrrnrranenrrrrne rann 3358 Verktrygging ........ereneneneererernenenenenenerenernenrnenenenaenaernnnenenenenaernrnenrnnnnn 1769 Vextir ... 189,405, 1050, 1308, 2055, 2321, 2482, 2733, 2928, 2042, 3622,3718, 4248 Viðskiptabréf ...............eeeeereereenrneneneneearernenrneneneneernrnrnenenenenene 257 Viðtökudráttur .....................00000e0eneeenene renna 3748 Viðurlagaákvörðun .................0..e00eeneneeneneeereenerenerrnenn 31,719, 726, 731, 2171 Vinnusamningur ........................ 396, 605, 1173, 1820, 1826, 1945, 2023, 2356, 2392, 2489, 2766, 3251, 3309, 3331, 3338, 3531, 3544 Vinnuslys ..........eeeeereerereeneneneneneeernenreeneneneneerrnn 685, 1832, 2221,2451, 3218 Vinnuvernd ............... rr 3218 Vinnuveitandaábyrgð ......................e0eeneneeneeeeneneneneneeneerneneneneneeernrnennnnnn 205 Vinnuvélar „eeen renna 1547 Virðisaukaskattur „eeen 2568, 4012 Viti eserreearenenrrrenrarenrreneranrrrrnrrsnenernerrnenarrane rr 40, 780, 1785, 3575 VíKill eeen 620 Víxilmál ............... 68,74, 486, 1012, 1748, 2265, 3108, 3112, 3264, 3789, 3829, 3835 Þagnarskylda .................e0000eeeeeneeeenerennenernenerrenerrenereeneneeenernrneernene rn 40, 3575 Þinghald ...................eeneenerereseenenenenenenererernenenenenererererernenenen eeen 1108 ÞiNglÝSINg ............eeneneeerernaneneneneenenerernrnrnenenenren 270, 598, 980, 2760, 4200 Þjófnaður ............. 883, 1373, 1417, 1760, 2178, 2539, 2716, 3149, 3206, 3583, 4239 Ærumeiðingar ...........0eeeeneereenerernenereenerernerenennrnenerneneerne esne 320, 3794 Ökuréttarsvipting l..deeeeereeeeneeneenurenrenrenennrnneaneen erna 652, 674 Ökuréttur eneenenenereereeerenenenenerenenenenenrrrree een 719,1989, 2811 Ökutækjastyrkur ................0.0eaeeeaeeeneanenne renna 1955 Ölvun Við Akstur eeen 445, 2059, 2294,2811, 3166 Örorka 159, 419, 765, 919, 1002, 1547, 1697, 1840, 2451, 2457, 2574, 3037, 3049, 3225, 3344, 3499, 3604, 3622, 4139 Örorkubætur eeen 1059,1152, 3683 Efnisskrá til yfirlits CXXXV Bis. ÖrorkuMat 0 enenrnurenenrernennernrenenenreenennennnnn 503, 990, 1059, 1457, 1475 Öryggi á vinnustöðum „.. 4139 Öryggisbúnaður ................0.000eeneeneenennenneeneennennrrnranren enn 3218 V. EFNISSKRÁ Aðfarargerð Sjá Fjárnám, Innsetning, Útburður Aðfinnslur Fundið að málsatvikalýsingu og hugtakanotkun í úrskurði héraðsdóms. Sjá Þinglýsing. ....................e0enaeneenennenarnarneunenrnenrenrenrnenrenr ern Fundið að rannsókn lögreglu í kynferðisafbrotamáli. Sjá Kynferðisaf- DrOt. ee eeeerenrenrenennerneeneeneunernrenaanrnnr nennu Fundið að ummælum í greinargerð fyrir Hæstarétti. Sjá Lífsgerningur. .. Fundið að ummælum í greinargerð fyrir Hæstarétti. Sjá Lífsgerningur. .. Fundið að því að áfrýjun máls hefði verið að ófyrirsynju. Sjá Víxilmál. .. Fundið að því að 25 klst. liðu frá því að K var handtekinn þar til hann var leiddur fyrir dómara og 49 klst. liðu þar til úrskurður var kveðinn upp um gæsluvarðhald. Sjá Gæsluvarðhald... Mál barst ríkissaksóknara frá rannsóknarlögreglu 21. janúar 1995, en ákæra var ekki gefin út fyrr en 5. september það ár. Dráttur þessi hafði ekki verið réttlætur. ......................0eeeeneenreuenenreuruenenrenennnn Mál var tekið til úrskurðar um frávísunarkröfu eftir munnlegan málflutn- ing 22. mars 1994. Það var endurupptekið, flutt að nýju og tekið til úrskurðar 8. september sama ár. Engar skýringar komu fram á þessum óeðlilega drætti og var hann átalinn. ....................0.0e0.0en.. Það átalið, að lögmaður gætti ekki ákvæða 156. gr. og 159. gr. laga nr. 91/1991 við ritun greinargerðar til Hæstaréttar og aflaði ekki gagna fyrr en degi fyrir munnlegan flutning málsins... Fundið var að óhæfilegum drætti á rannsókn máls hjá Rannsóknarlög- reglu ríkisins. .............0eeeneenenennenreenenrenenenrnenanneernrnre enn Það átalið, að starfsmanni við héraðsdóm, sem brast að lögum vald til að fara með dómstörf, var úthlutað máli til meðferðar og úrlausnar. .. Fundið var að því, að í héraðsdómi var meðal annars stuðst við gögn, Bls. 270 350 358 365 486 887 927 1050 1308 1415 Efnisskrá CXXXVII sem meðdómsmenn öfluðu og létu áfrýjanda í té eftir uppkvaðningu héraðsdóms. Slík gagnaöflun var talin andstæð 1. mgr. 46. gr. laga nr. OLD. lleereeereeeeneerenenrnrnrerureeereneenenrnrnrrreenenenenenrnnrnnenenenenennnn Það átalið, að starfsmanni við héraðsdóm, sem brast að lögum vald til að fara með dómstörf, var úthlutað máli til meðferðar og úrlausnar. .. Aðfinnsluvert þótti við meðferð kröfu um gæsluvarðhald, að héraðsdóm- ari tók ekki skýrslu af sakborningi um sakarefnið þegar hann var leiddur fyrir dóm, svo sem bar að gera samkvæmt 105. gr. laga nr. TO/1991. lensa enn Kæra úrskurðar, þar sem fallist var á kröfu um gjaldþrotaskipti, talin með öllu að ófyrirsynju. Sjá Gjaldþrotaskipti. ....................00eeeeereneenn Talið aðfinnsluvert hvernig staðið var að samningu úrskurðar héraðs- dóms. Sjá Ómerking, ...............eeeaeeeeneennu rennur renna Að því var fundið að héraðsdómari hafði í skýrslutökum ranglega lit- ið á syni annars málsaðila sem aðila málsins og greint þannig frá framburði þeirra í dómi. Þá hefði héraðsdómara jafnframt verið ástæðulaust að kveðja meðdómendur til setu í dómi með sér. ......... Mál var þingfest í héraði 2. júní 1994 og tekið fyrir aftur 23. og 30. sama mánaðar. Dómþing var síðan ekki háð fyrr en 11. september 1995. Engar skýringar voru á þessum óhæfilega drætti og var hann átal- ÍNN. eeeeereeseneneneeereenrnenenenen eeen nenenenen een rnen nenna Á tímaskeiðinu frá uppkvaðningu héraðsdóms, er dæmdi Á í þriggja ára fangelsi fyrir brot gegn 2. mgr. 218. gr. laga nr. 19/1940, til fyrirtöku kröfu ákæruvaldsins um áframhaldandi gæsluvarðhald Á, var hann í haldi að ósk ríkissaksóknara og samkvæmt ákvörðun Fangels- ismálastofnunar. Brast lagaheimild fyrir þeirri frelsissviptingu og var framkvæmd þessi talin vítaverð. .................0.000000eneeerarnnennrnn Fundið var að því að kröfur og skrifleg greinargerð skipaðs verjanda ákærða fyrir Hæstarétti voru ekki í samræmi við áfrýjunaryfirlýs- ingu skipaðs verjanda hans í héraði. Einnig var að því fundið að meðferð málsins á rannsóknarstigi hafði dregist úr hömlu. Þá þótti bókun dómara ekki gefa fullnægjandi skýringu á þeim langa drætti sem varð frá dómtöku málsins í desember 1995, þar til það var end- urupptekið 24. júní 1996. ....................00.0eneneneneeenenrerenenenenenenrnrnn Felld var úr gildi ákvörðun héraðsdómara um frávísun máls og tekið fram að honum hefði verið rétt að kveða á um frávísunina í formi rök- studds úrskurðar. .................eeeaeneeeeerneneneneneenernenenenenenen renn Bls. 1563 1663 1904 2328 2365 3531 3829 3872 3940 4195 CXXKVIII Efnisskrá Aðflutningsgjöld Talið var að tollstjóra hefði verið heimilt að endurákvarða gjöld vegna innflutnings bifreiða samkvæmt 3. mgr. 32. gr. tollalaga nr. 55/1987, en þyngd bifreiðanna í tollskjölum var ranglega miðuð við viðmið sem giltu fyrir gildistöku umferðarlaga nr. 50/1987 og reglugerðar nr. 613/1987 um sérstakt gjald af bifreiðum og bifhjólum. ................ Aðför Sjá Fjárnám, Innsetning, Útburður Aðilaskýrsla Sjá Verksamningur. .................000e0eaeenenearenerrenrrenerrnrarenerrenerraneranrrr nn Aðild Íslandsbanki hf. krafðist nauðungarsölu á tilgreindum þremur eignarhlut- um í fasteign S á grundvelli tveggja veðskuldabréfa útgefnum af S til Verslunarlánasjóðs. Krafðist S ógildingar á uppboðinu meðal ann- ars vegna aðildarskorts, þar sem kröfuhafi bréfanna væri annar en uppboðsbeiðandi og bréfin væru ekki árituð um framsal. Í var talinn hafa komið réttilega fram sem kröfuhafi samkvæmt fyrrnefndum skuldabréfum, þar sem V var ekki talinn hafa aðildarhæfi, sbr. 16. g. laga mr. 91/1991. ...d.d.eeeneeerneneseenerrneerneerneernrneerneernearnenernenn Lagt var til grundvallar að Ú hefði framselt F tiltekin húsbréf og afhent honum þau. Var Ú, einn síns liðs, réttur aðili að kröfu um end- urheimtu bréfanna frá F...................0..0 eeen Talið að K, eiginkona gerðarþola, gæti haft uppi kröfu um ógildingu fjár- náms á þeim grundvelli að hún væri eigandi þeirra muna sem fjár- nám hafði verið gert í. Sjá Fjárnám. .....................0000.ea000eeeneernrnen Deilt um aðild húsnæðissamvinnufélags vegna kröfu gegn sveitarfélagi samkvæmt 2. mgr. 42. gr. laga nr. 97/1993 um Húsnæðisstofnun rík- isins. Sjá Húsnæðismál. ..................000.00000e0eeeneenrneernererneennenrrrnn Veðskuld fékkst greidd við nauðungarsölu fasteignar og í kjölfarið höfð- aði eigandi eignarinnar mál til endurgreiðslu úr hendi skuldara. Réttarsamband var talið hafa stofnast milli aðila við úthlutun sölu- verðs eignarinnar og því ekki fallist á að um aðildarskort væri að ræða. Sjá SAMNINgUr. „..........eeeeeererseneneneererererererreneeer are G höfðaði mál á hendur SN, S, L og VS hf. og krafðist þess meðal ann- ars að ógilt yrði ákvörðun hluthafafundar VS hf. um að veita stjórn félagsins heimild til að hækka hlutafé. Krafist var frávísunar málsins Bls. 561 2977 257 462 582 934 Með Efnisskrá CXXXIX á þeim grundvelli að G væri ekki hluthafi í félaginu og gegndi ekki trúnaðarstörfum fyrir það. Hann nyti því ekki réttar til að höfða mál samkvæmt 96. gr. laga nr. 2/1995. Vísað var til þess að ágreiningur um hvort G væri hluthafi í VS hf. væri til úrlausnar í öðru dómsmáli. Hver sem niðurstaða þess máls yrði, gæti þessi málsástæða ekki leitt til frávísunar, enda leiddu varnir, sem reistar væru á aðildarskorti, til sýknu ef á þær yrði fallist, sbr. 16. gr. laga nr. 91/1991. Jafnframt var ekki fallist á þær röksemdir fyrir frávísun, að G skorti lögvarða hagsmuni til að fá úrlausn krafna sinna. Í málinu yrði ekki leyst úr kröfum G að efni til nema að fenginni þeirri niðurstöðu, að hann væri hluthafi í VS hf. Gæti því ekki komið til þess, að úrlausn um kröfur G fælu í sér svar við lögspurningu, sbr. 1. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. ................e.eeeeeeeeeeeeneeeneserrnnrr samningi 5. febrúar 1992 keypti M ásamt öðrum manni í nafni óstofnaðs hlutafélags nánar tilgreind áhöld, tæki og búnað til veit- ingareksturs af I og Á. Þeir stofnuðu síðan hlutafélagið T hf. og barst hlutafélagaskrá tilkynning þess efnis 6. mars 1992. Í tilkynningunni kom fram að tilgangur félagsins væri meðal annars veitingarekstur. I og Á kröfðu M um efndir kaupsamningsins, en hann hélt því fram að T hf. væri félagið, sem vísað var til í samningnum. Litið var svo á, að með orðalagi kaupsamningsins hefðu Í og Á samþykkt, að óstofnað hlutafélag á vegum M væri í reynd viðsemjandi þeirra. Við skráningu félagsins hefði það tekið við skyldum samkvæmt samn- ingnum, sbr. 2. mgr. 12. gr. þágildandi laga nr. 32/1978. Var M sýkn- aður af kröfum Í og Á vegna aðildarskorts. .........................0eeaeeennn. Árið 1988 byggði B þriggja stigahúsa fjölbýlishús með alls 24 íbúðum, sem hann seldi síðan. Í júní sama ár tók M sf. að sér með verksamn- ingi við B að mála húsið og lauk verkinu um haustið 1989. Skömmu síðar komu í ljós gallar á verkinu, sem fólust í því að málning flagn- aði af húsinu. Af þessum sökum krafðist húsfélagið bóta úr hendi B og K, sem var annar af eigendum M sf. Húsfélagið var talið geta höfðað málið í eigin nafni án framsals á kröfum frá einstökum íbúð- areigendum. Sjá Verksamningur. ..................eeeseneeeerernrnee rr G var sýknaður af kröfum S um greiðslu kaupverðs laxaseiða á grundvelli aðildarskorts. Sjá Lausafjárkaup. ...............e.eeeeeeeeeeeeeneaererr err Lögmaður hafði haft kröfu til innheimtu og var dæmdur til að greiða kröfuhafa þann hluta hennar, sem skuldari hafði innt af hendi. Var ekki fallist á þá málsástæðu lögmannsins, að annar maður hefði átt Bls. 1356 1542 1580 1931 kröfuna. err rare rnr rr trans rra rann 2153. 2158 CXL Efnisskrá Aðild íslenska ríkisins að máli, þar sem deilt var um skyldu Iðnlánasjóðs til þess að afhenda tiltekin skjöl, var talin Óþörf. ...........0.....0.00.000. Í máli sem höfðað var á hendur K hf. sökum vanefnda kaupsamnings, krafðist K hf. sýknu á grundvelli aðildarskorts. Með því að fullyrð- ingar K hf. um efni þeirra samninga sem að baki lágu voru ósann- aðar, var þessari málsástæðu hafnað. Sjá Samningur. ........................ Heimild skorti til að beina kröfum að dánarbúi, sbr. 1. mgr. 87. gr. laga nr. 20/1991 og ekki var talið að bætt yrði úr þeim annmarka með því að erfingjarnir gerðust aðilar að málinu fyrir Hæstarétti í stað búsins. Sjá Frávísun máls frá héraðsdómi. .....................0.0e0eeeeeeueure ene GS og M höfðuðu mál gegn „GB bæjarstjóra fyrir hönd bæjarstjórnar Neskaupstaðar, kt. 480269-3819“, en tilgreind talnaröð er kennitala Neskaupstaðar. Talið var að enda þótt orðalagið væri ónákvæmt að þessu leyti, yrði það skilið þannig að málið væri höfðað gegn Neskaupstað, en ekki sérstaklega gegn bæjarstjórn sveitarfélagsins. Var því felldur úr gildi úrskurður héraðsdóms um frávísun máls- ins vegna skorts á aðildarhæfi. Lagt var fyrir héraðsdómara að taka málið til efnismeðferðar. ...................00..0eeeeenerrnernrnrnenrrreenrrnrnn Sjá Stefnubirting. ..................0e00eaeneneeaenaeneneernenrnenreenreenrn nennu Aðildarhæfi Mál höfðað til heimtu bóta gegn manni og einkafirma hans. Slíkt firma talið skorta hæfi til að eiga aðild að dómsmáli, sbr. 1. mgr. 16. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Var kröfum á hendur firmanu því vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. .....................eeeueeeeeneeeenereenrn Í ágreiningsmáli um úthlutun söluandvirðis við nauðungarsölu var talið að litið yrði á bankann L einan sem sóknaraðila, en ekki tiltekin útibú hans. Ekki þótti þó næg ástæða til þess að vísa málinu frá vegna annmarka að þessu leyti. ...................0.0.00eaeaeneeanaerrnrnrnerenrrnnr Sameignarfélag, sem hafði verið slitið, var ekki talið fullnægja skilyrðum 1. mgr. 16. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. ..................... Sökum réttarfarsannmarka var sjálfkrafa vísað frá héraðsdómi kröfum sem gerðar voru í málinu af hálfu húsnæðisnefndar sveitarfélagsins R. Tekið var fram að nefndina skorti að auki hæfi til að geta orðið sjálfstæður aðili að dómsmáli, sbr. meginreglu 1. mgr. 16. gr. laga nr. OO. l.l.eeeereeerenenreenenreneneenenenenenenensenenenenenrnnennn enn Afsal 2428 2727 2892 3432 3835 1812 2340 2376 Afsal K var talið fela í sér gildan lífsgerning. Sjá Lífsgerningur. ............. 358, 365 Efnisskrá Afsláttur L og G var dæmdur afsláttur að álitum vegna galla á fasteign sem þau höfðu keypt. Sjá SaMnNINgAr. -........e0eerenenenenrerereeneneneneneeennenen enn Kaupanda bifreiðar dæmdur afsláttur að álitum með hliðsjón af matsgerð vegna galla. Sjá Lausafjárkaup. .............0e0eeeceeeeeneneneeeeeeeenaeenenrnrnnnr Stærð grunnflatar fasteignar ranglega tilgreind í söluyfirliti. Kröfu um af- slátt hafnað vegna tómlætis. Sjá Fasteignakaup. .............0.00000000000. K var talin eiga rétt á afslætti vegna ófullnægjandi frágangs íbúðar. Sjá Fasteignakaup. ce. eneraenenennenerenenarnentnrenenenenenenenenennnnnn Kaupanda bifreiðar dæmdur afsláttur að álitum úr hendi seljanda vegna galla. Sjá Galli. ........0.eeneeenrereneneeereenenernnenarnrnernnnrnrenenrnnenennnennnnn S, kaupanda fasteignar dæmdur afsláttur vegna galla. Sjá Fasteigna- KAUÐ. eeen eeen erenenenreararararanrnrnenr nanna B keypti nýtt fiskiskip af G sem smíðað var í bátasmiðju hans. Vél báts- ins bilaði er hún hafði aðeins verið keyrð í 252 klst. og krafðist B aðallega skaðabóta en afsláttar til vara, ekki á þeim grundvelli að vélin hefði verið gölluð, heldur hafi „samsetningin“, þ.e. báturinn með þessari vél og þessari skrúfu, verið gölluð. Talið var í ljós leitt, að vélin hefði verið of lítil til að knýja bátinn með þeim hraða og afli, sem B taldi unnt að gera, nema í tiltölulega skamman tíma í senn. Stærð vélarinnar hafi leitt til meiri takmarkana á notkun hennar en B mátti gera ráð fyrir. Með hliðsjón af matsgerð var talið að kleift hefði verið að gera vélina nothæfa að nýju, þótt nýting henn- ar hefði eftir sem áður verið háð meiri takmörkunum en annarra aflmeiri vélartegunda sem vísað hafði verið til sem heppilegri fyrir bátinn. Ekki þótti nægilega sannað að skilyrði til skaðabótaskyldu á grundvelli 2. mgr. 42. gr. laga nr. 39/1922 væru uppfyllt. B var hins vegar talinn eiga rétt til afsláttar af kaupverði. ...............0...000000000.. CXLI Bls. 96 545 554 629 710 2915 3381 Mál V sf., H oog S sf. gegn G. Sjá næsta mál á undan. .................. 3392, 3400, 3409 Andmælaréttur Stjórnsýsluákvörðun ómerkt m.a. vegna þess að andmælaréttar hafði ekki verið gætt. Sjá Flugréttindi. ..................0.e0eeeeeeeeeeeeernrnrnenenennnn. Arfleiðsla Sjá Dánarbússkipti. Atvinnufrelsi Fallist á það með S hf. að synjun um útflutningsleyfi hefði byggst á ólög- 4112 CXLII Efnisskrá mætri réttarheimild. Félaginu ákvarðaðar skaðabætur. Sjá Stjórn- ATSKTÁ. ........eeeeneenrenenneeneeneeneennrenerneunenuenaenrnnree eeen Atvinnuréttindi Akstur samkvæmt verksamningi fyrir Ríkisspítalana var ekki talinn leiguakstur sendibifreiða í þeirri merkingu, sem um ræðir í 3. mgr. 1. gr. laga nr. 77/1989, sbr. nú lög nr. 61/1995. Sjá Verksamningur. ... G var sýknaður af broti gegn lögum nr. 61/1995 með því, að hafa ekið bifreið með farþegum án þess að hafa atvinnuleyfi til að stunda leiguakstur með fólk. Sjá Leigubifreiðar. ................0....0000eenaenr E var sakfelldur fyrir brot á lögum nr. 61/1995 fyrir að hafa ekið bifreið með farþegum án þess að hafa atvinnuleyfi til að stunda leiguakstur. Sjá Leigubifreiðar. ....................0.....0neeneneeeunreereeenenneenenenennn Auðgunarbrot Ekki var talið að ákæruvaldið hefði leitt að því líkur að tjón af ætluðu auðgunarbroti næði þeim 7.000 krónum sem um ræðir í 2. mgr. 256. gr. laga nr. 19/1940. Sjá Ákæra. „.........000.0..00eea0neeeanne nn Abúð Ábúanda ríkisjarðar var gert að þola umferðarrétt eiganda sumarhúss í samræmi við ákvörðun landbúnaðarráðuneytisins. Sjá Umferð- AFTÉLUT. „....... er enreneeneneneneeneenennr nennu rennur Útburður af jörð heimilaður, þar sem uppsögn ábúðarsamnings þótti hafa verið heimil. Sjá Útburður. .....................0......000eeauueeeeannnnne rann Ábyrgð Krafa á grundvelli ábyrgðar eiganda sameignarfélags talin fallin niður fyrir fyrningu. Lögtak hjá sameignarfélaginu rauf ekki fyrningu gagnvart ábyrgðarmanni. Sjá Fyrning. .....................00e0eeeneneenenenn 5. gr. laga nr. $2/1992 um ábyrgðarsjóð launa vegna gjaldþrota, þar sem mælt var fyrir um ábyrgð á kröfum um vangoldin lífeyrissjóðs- iðgjöld, sem fallið hefðu í gjalddaga á síðustu 18 mánuðum fyrir gjaldþrot, var skýrð á þá leið að með orðinu gjaldþrot væri átt við það tímamark þegar bú vinnuveitanda væri úrskurðað gjaldþrota. Eiginkona var talin bera ábyrgð á skattskuld vegna atvinnufyrirtækis maka, sbr. 114. gr. laga nr. 75/1981. Sjá Fjárnám. ....................00.0..0... Við kaup á hlutabréfum var gert ráð fyrir að fyrri hluthafar losnuðu undan ábyrgðum vegna félagsins. Var gert sérstakt samkomulag Bls. 2956 790 1974 1977 3214 2042 2445 455 480 1114 Efnisskrá CXLIII Bls. samhliða kaupsamningnum, þar sem fram kom að gefnir yrðu út tryggingarvíxlar og þeir afhentir hluthöfum vegna ábyrgða þeirra. Í þessum viðauka var ekki getið tveggja víxla, sem einn af fyrri hlut- höfum hafði gefið út en félagið samþykkt. Þótti ósannað að yfirtaka á ábyrgðum hefði verið rýmri en greindi í viðaukanum. Sjá Samn- INBUP. deres eeen treat rns 1143 Með yfirlýsingu 15. apríl 1992 gekkst M í sjálfskuldarábyrgð fyrir greiðslu leigu, vaxta og kostnaðar, vegna fjármögnunarleigusamnings gerð- um sama dag milli L og G um hópferðabifreið. Í yfirlýsingunni sagði að samningurinn væri til 60 mánaða og ábyrgðin tæki til viðauka og skuldbreytinga sem kynnu að verða gerðar á samningnum. Samn- ingur um leigu á fyrrgreindri bifreið milli L og G var gerður 15. maí 1992 og átti heildarleiga að verða 5.666.085 krónur, sem G bar að inna af hendi með mánaðarlegum greiðslum á tímabilinu 15. júní 1992 til loka leigutíma 15. maí 1997. Hinn 4. maí 1993 gerðu L og G á ný samning um sömu bifreið, en samkvæmt honum átti heild- arleiga að verða 6.862.215 krónur, sem G bar að standa skil á með mánaðarlegum greiðslum á tímabilinu 15. maí 1993 til 15. apríl 1997. Báðir samningarnir voru ritaðir á sams konar staðlað eyðublað L og báru sama númer, en sá síðari var tilgreindur sem skuldbreyting. Skjalið frá 4. maí 1993 þótti ekki bera með sér slík tengsl við upp- haflegan leigusamning, að það gæti eingöngu falið í sér breytingu greiðsluskilmála. Var þannig í yngra skjalinu lýst til fullnaðar skil- málum um leigu, líkt og enginn samningur hefði áður verið á milli aðilanna um sama efni. Að auki var leigugjald talsvert hærra en í upphaflegum samningi og leigutími skemmri. Var ekki talið að L hefði gefið viðhlítandi skýringar á tengslum þessara breytinga við fyrri samning. Þegar þessara atriða var gætt þótti verða að líta á ráðstöfun G og L 4. maí 1993 sem nýjan leigusamning. Yfirlýsing M 15. apríl 1992 var ekki svo óyggjandi væri talin fela í sér ábyrgð á skuldbindingu G samkvæmt nýjum samningi, þótt gerður væri um sama hlut og fyrri samningur. Einnig var talið að L gæti ekki reist kröfur á hendur M á grundvelli upphaflegs leigusamnings þegar að þeirri ástæðu að hann var niður fallin með seinni leigusamningi, svo og ábyrgð sú sem M kynni að hafa borið á eindum hans. Samkvæmt þessu var M sýknuð af kröfum L. dd... 1422 Ábyrgðarmaður var sýknaður, þar sem kröfur á hendur honum voru fyrndar. Sjá Fyrningu. .........0.0000ee0neneeenererneeenrerneerarererr err 1969 E gekkst í ábyrgðir fyrir H vegna bankaviðskipta hans við Samvinnu- CXLIV Efnisskrá Bls. banka Íslands hf. Hafði E gefið út þrjá tryggingarvíxla vegna ábyrgð- anna, með H sem samþykkjanda, þegar Landsbanki Íslands tók við starfsemi Samvinnubankans. Tveir víxlanna voru vegna yfirdrátt- arheimilda H á tékkareikningum, og var annar tengdur einkareikn- ingi hans, en hinn reikningi vegna atvinnureksturs, sem hann hafði með höndum. Taldi bankinn að sá víxill hefði verið vegna reiknings nr. 192, en E hélt því fram, að víxillinn hefði verið vegna reikn- ings nr. 492. Þriðji víxillinn var til tryggingar úttektum samkvæmt greiðslukorti H. Lyktir viðræðna um uppgjör E við bankann urðu þær, að honum yrði veitt lán og andvirði þess ráðstafað til greiðslu á vanskilaskuldum H. Vegna þessa gaf E út skuldabréf til bankans að fjárhæð 1.010.000 krónur og var andvirði þess 972.725,80 krónur að teknu tilliti til lántökugjalds og kostnaðar. Þá fjárhæð lagði bankinn inn á reikning E, en tók síðan út 1.019.640,40 krónur og ráðstafaði til greiðslu á skuldum H. Í kjölfarið lauk síðan uppgjöri á skuldum H með því, að Landsbankinn keypti fasteign H og eiginkonu hans og var kaupverðið notað til lúkningar á því, sem ógreitt var af skuldum eftir greiðslu af reikningi E. Þessari niðurstöðu vildi E ekki una og krafði bankann um endurgreiðslu þeirrar fjárhæðar, sem ráðstafað hafði verið af reikningi hans til greiðslu á skuldum E. Talið var, að með lánsumsókn E og samþykki hennar hefði komist á bindandi samkomulag um greiðslu á skuldbindingum hans við bankann. Þótti E ekki hafa leitt í ljós nein atvik, sem vörðuðu ógildi samkomulags- ins eða brests á forsendum þess. Var ekki fallist á það með E að hluti af þeim skuldbindingum, sem hann var í ábyrgðum fyrir, hefði verið greiddur af H, enda var við það uppgjör vegna kaupa á fast- eign hans, tekið tillit til þeirrar heildargreiðslu, sem fengist hafði frá E. Á hinn bóginn var hvorki talið að Landsbankinn hefði sýnt fram á, að E hefði skuldbundið sig með samkomulaginu til annarrar greiðslu en þeirrar, sem fólst í andvirði skuldabréfsins, né heldur, að bankinn hefði getað áskilið sér frekari greiðslu, án samþykkis E. Samkvæmt þessu var bankanum gert að greiða E 46.914,40 krónur, en sú fjárhæð svaraði til mismunar þess, sem lagt var inn á reikning hans og þeirrar fjárhæðar, sem síðan var ráðstafað af reikningnum til greiðslu á skuldum H. E reisti einnig kröfur sínar á því, að hann hefði ekki fengið víxlana framselda til að koma fram endurkröfu á hendur H. Þótti E ekki hafa sýnt fram á að honum hefði verið það nauðsynlegt eða að hann hefði orðið fyrir tjóni af þeim sökum. Var því hafnað kröfum E um annað en fyrrgreindan mismun. ............... 2089 Efnisskrá CXLV Bls. Sjá Bankar. „dd... eeen 3154, 3196 Í yfirlýsingu A um ábyrgð á skuld G á greiðslukortareikningi hjá K hf., sem rituð var á staðlað eyðublað frá K hf., notfærði A sér ekki þann kost binda ábyrgðina við hámarksfjárhæð, heldur veitti hún K hf. heimild til að rita á viðfestan víxil fjárhæð skuldar sem ekki var háð takmörkunum. Gat A því ekki borið því við gagnvart K hf. að ætlast hafi verið til að ábyrgðin tæki ekki til hærri fjárhæðar en 700.000 kr. Ekki var fallist á það með A að ábyrgð hennar hafi aðeins átt að ná til skulda vegna eins af þremur greiðslukortum sem G hafði til afnota hjá K hf. Þá var ekki fallist á það með A að ákvæði 36. gr. laga nr. 7/1936, sbr. 6. gr. laga nr. 11/1986, eða önnur ákvæði ll. kafla laga nr. 7/1936 gætu orðið til þess að ábyrgð A yrði hliðrað eða sætti ógildingu. ..........0..eeereneeseeerreeneneererereenererne arena 3267 Talið var að með samþykkt bæjarstjórnar S og gerðum bæjarstjóra, sem sjálfur hafði milligöngu um málið, hefði stofnast einföld ábyrgð S gagnvart bankanum L fyrir 6.000.000 kr. láni sem V hf. var veitt. Þótti og ljóst, m.a. af skýringum með ársreikningum S, að S hefði einnig síðar álitið að svo væri. Samkvæmt 5. mgr. 89. gr. laga nr. 8/1986 getur sveitarstjórn veitt öðrum aðilum en stofnunum sveit- arfélagsins einfalda ábyrgð gegn tryggingum, sem hún metur gildar. Formlegt mat á verðmæti þeirra trygginga sem V hf. bauð fram, fór ekki fram af hálfu S. Þótti liggja fyrir að sveitarstjórn S hefði talið þær eignir V hf. sem settar voru að veði fela í sér fullnægjandi trygg- ingu. Yfirlýsingar talsmanna S og V hf. þóttu renna stoðum undir að mat S hafi að þessu leyti getað staðist. Var því fullnægt lagaskil- yrðum fyrir því að S mætti veita V hf. einfalda ábyrgð og ábyrgðar- yfirlýsing S til L því í samræmi við fyrrgreint lagaákvæði. Var S dæmt til að greiða L samkvæmt ábyrgðaryfirlýsingunni. ..................0.0.0.0.0. 3457 Hreppsnefnd Á samþykkti að veita Á hf. hreppsábyrgð vegna allt að 15 milljón króna lántöku félagsins hjá bankanum L „með öruggu veði fyrir að minnsta kosti 75% þeirrar upphæðar í tækjabúnaði sem ekki var veðsettur ...“ Samkvæmt 5. mgr. 89. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 8/1986 getur sveitarstjórn veitt einfalda ábyrgð til annarra aðila en stofnana sveitarfélagsins gegn tryggingum, sem hún metur gildar. Þessum áskilnaði um tryggingar var ekki fullnægt í umræddu tilviki. Þar sem ekki voru lagaskilyrði til þess að Á tækist á hendur einfalda ábyrgð á skuld Á hf. við L var Á sýknaður af kröfum L. ................. 3514 Sjá Verksamningur. ..............e0000eeeneeeneneeneneesnenernenernrnerrere rn 3875, 3893 Sjá Fjárnám. ...................eeneneeeeeenen een 4031 CXLVI Efnisskrá Bls. Sveitarfélagið S tókst á herðar einfalda ábyrgð á láni H hf., að fjárhæð allt að 15.000.000 kr. Eftir að bú H hf. hafði verið tekið til gjaldþrota- skipta krafði Í hf. S um eftirstöðvar lánsins, 11.586.385 kr. Meðal þeirra skilyrða sem S sett voru af hálfu S fyrir ábyrgðinni var, að „tilskilin veð fáist, sbr. 89. gr. sveitarstjórnarlaga ...“ Þetta ákvæði 5. mgr. 89. gr. laga nr. 8/1986 hafði verið skýrt svo, m.a. í dómi Hæsta- réttar 1993, 76, að til þess að sveitarfélag yrði bundið við einfalda ábyrgð, yrði að vera um að ræða tryggingu sem sveitarstjórn hefur metið fullnægjandi. Engra gagna naut við um að H hf. hefði boðið fram tryggingar sem S gat lagt mat á hvort teldust fullnægjandi. Þá benti ekkert til að upplýsingar um væntanlega veðtryggingu H hf. til handa Í hf. hafi legið fyrir bæjarstjórn er ábyrgðin var samþykkt og var málefnið ekki borið upp síðar. S var því sýknaður af kröfum Í Hf. „aerea nunna annarra nanna nanna 4076 Sjá Tryggingarbréf. .......................0.0.000aeeenenenenenrnreenenerree enn 4243 Afengislög V og M var gefið að sök að hafa í sameiningu framleitt 1900 lítra af gambra til eimingar í þeim tilgangi að selja sterkt áfengi. V hafði tekið á leigu bílskúr og var staddur þar ásamt M þegar lögregla kom á vettvang að kvöldi 18. ágúst 1995. Þegar þeir urðu lögreglunnar varir helltu þeir úr öllum ílátum, sem voru innandyra og skoluðu þau með vatni. Talið var að stefnt hefði verið að bruggun áfengis með ílögn í tvö stór keröld, en óvíst, hver áfengisstyrkur hefði verið í vökvanum. Þótt aðstæður bentu til að áfengisbruggun hefði verið komin á veg, var ekki talið gegn neitun V og M að komin væri fram sönnun um annað en tilraun til áfengisframleiðslu. Í áfengislögum væri ekki að finna ákvæði um refsiverða tilraun til að framleiða áfengi og voru V og M því sýknaðir af þessum sakargiftum. V var hins vegar sakfelldur fyrir að eiga áhöld þau, sem voru notuð við framleiðslu gambrans og ætluð til frekari áfengisgerðar, án þess að hafa tilskilið leyfi. Var refsing V ákveðin 200.000 króna sekt í rík- issjóð, auk þess sem honum var gert að þola upptöku íláta og tækja til áfengisgerðar. ................0.eeeeeneneneneneneneerenennenenenenrnnenenanennnnnn 1399 Áfrýjun Þótt ákærði hefði ekki lýst áfrýjun máls innan áfrýjunarfrests var eigi talið að hann hefði með því fyrirgert rétti sínum til þess að bera fyrir sig í Hæstarétti sjónarmið um heimfærslu brots síns til 215. Efnisskrá CXLVII Bls. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 í stað 2. mgr. 218. gr. sömu laga, þar sem málinu hafði verið áfrýjað af hálfu ákæruvalds til end- urskoðunar á ákvörðun viðurlaga. Sjá Líkamsárás. ........................... 652 Ö var dæmd refsing með héraðsdómi uppkveðnum 24. október 1995 að viðstöddum verjanda hans. Ö afplánaði þá refsingu samkvæmt tveimur dómum Hæstaréttar, en hafði sótt um reynslulausn 22. ágúst það ár. Með bréfi Fangelsismálastofnunar 27. október 1995 var Ö veitt reynslulausn á eftirstöðvum samanlagðrar refsingar, þar með talið samkvæmt fyrrgreindum héraðsdómi. Hinn 1. nóvember það ár staðfesti Ö skriflega, að hann samþykkti skilyrði reynslulausn- ar. Héraðsdómur var birtur Ö 24. sama mánaðar og lýsti hann yfir áfrýjun dómsins með bréfum 18. og 19. næsta mánaðar. Í yfirlýsingu Ö um að hann samþykkti skilyrði reynslulausnar var talið felast að hann myndi una dómi og væri það ósamrýmanlegt yfirlýsingu hans um áfrýjun málsins. Málinu var því vísað frá Hæstarétti. .................. 717 Við uppkvaðningu héraðsdóms óskaði Þ eftir að áfrýja dóminum til mild- unar á refsingu. Þessi yfirlýsing um áfrýjun var ekki í samræmi við 2. mgr. 151. gr. laga nr. 19/1991. Voru því ekki skilyrði til að ríkissak- sóknari gæfi út stefnu til áfrýjunar af hendi ákærða. Á hinn bóg- inn var áfrýjunarstefna skilin svo, að málinu væri áfrýjað sjálfstætt af ákæruvaldsins hálfu. Áfrýjunarleyfis hafði ekki verið aflað. þótt dæmd sekt eða eignarupptaka færi ekki fram úr áfrýjunarfjárhæð. Málinu var því sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti. ................................. 778 Í héraðsdómi voru E dæmdar 1.000.000 krónur vegna örorku, sem hún hlaut við umferðarslys. Málinu var áfrýjað og við meðferð málsins fyrir Hæstarétti krafðist E frekari bóta. Þeirri kröfu var hafnað, þar sem héraðsdómi var ekki áfrýjað af hálfu E. ..........................00.00... 919 Með héraðsdómi var S gerð refsing og var hann viðstaddur uppkvaðn- ingu dómsins ásamt verjanda sínum. Var bókað í þingbók að S áfrýjaði málinu án þess að tilgreint væri í hvaða skyni. Við birtingu áfrýjunarstefnu lýsti S því yfir með áritun á stefnuna, að hann hefði þá fyrst fengið í hendur endurrit dómsins. Hann hefði því fyrr ekki getað tiltekið í hvaða skyni áfrýjað væri, en áfrýjunin væri reist á a., b., c., d. og e. liðum 7. gr. laga nr. 37/1994. S gerði ekki frekari reka að áfrýjun málsins. Samkvæmt óundanþægri reglu 2. mgr. 151. gr. laga nr. 19/1991, var talið að ákærði yrði að lýsa yfir áfrýjun héraðs- dóms innan áfrýjunarfrests í bréflegri tilkynningu til ríkissaksókn- ara. Gildi þessi regla án tillits til þess, hvort ákærði sæki þing við dómsuppsögu eða hverju hann kunni að lýsa þar yfir. S var því ekki CXLVIII Efnisskrá talinn hafa látið frá sér fara áfrýjun í lögskipuðu formi og ekki skil- yrði til áfrýjunar af hans hálfu. Samkvæmt þessu var málinu vísað frá Hæstarétti... Aðaláfrýjandi krafðist frávísunar gagnsakar, þar sem frestur til gagnáfrýj- unar hefði verið liðinn þegar stefna í gagnsök var gefin út. Í þeim efnum vísaði aðaláfrýjandi til þess, að málsgögn hans og greinargerð hefðu verið afhent Hæstarétti 1. júní 1995 og málið þá þingfest. Þá hefði gagnáfrýjendum verið veittur frestur til greinargerðar til 29. sama mánaðar og síðan hefði frekari frestur verið veittur án vitund- ar aðaláfrýjanda allt til 16. ágúst 1995 og gagnáfrýjunarstefna gefin út. Reisti aðaláfrýjandi kröfu sína á því, að það hefði verið and- stætt 1. mgr.158. gr. laga nr. 91/1991 að veita gagnáfrýjendum lengri frest í þessu skyni en nemi í mesta lagi sex vikum frá þingfestingu málsins fyrir Hæstarétti. Talið var að aðaláfrýjanda hefði ekki átt að dyljast að gagnáfrýjendum hefði verið veittur lengri frestur til að skila greinargerð en sem nam framangreindum tíma, sbr. 1. mgr. 160. gr. laga nr. 91/1991. Aðaláfrýjandi hefði þegar getað leitað ákvörð- unar Hæstaréttar um þetta á dómþingi, svo sem leiða mætti af 3. mgr. nefndrar greinar. Það hefði aðaláfrýjandi ekki gert og þóttu ekki efni til að hrófla nú við ákvörðun um veitingu frests, sem tekin var á fyrri stigum við meðferð málsins, en samkvæmt 3. mgr. 153. gr. og 1. mgr. 158. gr. gilti sá frestur jöfnum höndum handa gagnáfrýj- endum til að skila greinargerð vegna áfrýjunar aðaláfrýjenda og til að áfrýja fyrir sitt lEyti. ........d.d...00...eeeereeeenenrnrnre eeen Hafnað var kröfu um frávísun máls frá Hæstarétti á þeim grundvelli, að rétturinn gæti ekki endurmetið niðurstöðu héraðsdómara um sönn- unargildi munnlegs framburðar í refsimáli. Sjá Frávísun. ................. Talið var að skilyrði hefði skort til áfrýjunar máls af hálfu ákærða, þar sem verulega skorti á að tilkynning skipaðs verjanda væri í lögskip- UðU fOTMI. „....ceeereeeneeeererernenrneneneeerenernenenenenen eeen Máli ákæruvaldsins gegn K var sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti þar sem áfrýjunarfrestir voru liðnir er áfrýjun var lýst yfir. Sjá Frávísun máls frá Hæstarétti. ...............eeeeeeeeeeneeeneerneerneeerneeenenr err Áfrýjunarfjárhæð L kærði úrskurð héraðsdóms, þar sem felld úr gildi ákvörðun sýslumanns um að taka ekki til greina andmæli K hf. gegn frumvarpi til úthlut- unar söluverðs fasteignar. Málinu var vísað frá Hæstarétti þar sem ekki var fullnægt skilyrðum um áfrýjunarfjárhæð í Í. mgr. 152. gr. Bls. 1767 2101 2141 2539 2972 Efnisskrá CXLIX Bls. laga nr. 91/1991, sbr. 4. mgr. 150. gr. laganna og 3. málslið 1. mgr. 179. gr. laga nr. 90/1991. .....d.0.eeeeeeeeeeeenenenenrnrarrernerenenenerrrarrnanenanrnnn 3455 Áfrýjunarfrestur Áfrýjun var lýst yfir eftir lok áfrýjunarfrests samkvæmt 2. mgr. 151. gr. laga nr. 19/1991, sbr. 11. gr. laga nr. 37/1994. Var málinu því vísað frá Hæstarétti. Ekki haggaði það niðurstöðunni, þótt ákærði hefði fengið rangar upplýsingar um lok áfrýjunarfrests við birtingu hins áfrýjaða dóms, sbr. dóm Hæstaréttar 2. mars 1995 í máli nr. 465/1994. „eeen ennta 2674 Áhættutaka Þ hafði kannast við að hafa gefið ökumanni áfengisblöndu að morgni slysdags. Magn etanóls sem fannst í blóði ökumanns var ekki talið skýrast af öðru en áframhaldandi áfengisneyslu. Þ var talinn hafa verið svo lengi samvistum við ökumann um daginn að með ólík- indum væri ef ölvun hennar hefði getað leynst Þ. Var það metið Þ til stórfellds gáleysis að hafa tekið sér far með bifreiðinni og Þ með þessu talinn hafa tekið á sig verulega áhættu. Bótakröfu Þ var hafnað. Sératkvæði. Sjá Umferðarlög. .............00.0e.eeneetneeeeenr nn 3120 Ákæra Y kærði G fyrir tilraun til nauðgunar með því að hafa farið höndum um sig, kysst og sleikt í framan. Þótti ósannað að G hefði ætlað að þröngva Y til holdlegs samræðis eða annarra kynferðismaka í skiln- ingi 194. gr. laga nr. 19/1940. Talið var að ríkissaksóknara hefði verið rétt að ákæra til vara fyrir brot á 209. gr. og 217. gr. sömu laga. Þar sem verknaðarlýsing í ákæru stóð því ekki í vegi, þótti með heimild í 117. gr. laga nr. 19/1991 mega færa brotið til 209. gr. laga nr. 19/1940, en vörn málsins var ekki áfátt að þessu leyti. Hins vegar varð 217. gr. laganna ekki beitt. ................ eeen 1271 H var gefin að sök hilming með því að hafa tekið við vindlingalengjum og ferðatöskum, sem stolið var í innbrotum. Haldbærar upplýsingar voru ekki taldar hafa verið lagðar fram um muni þessa og þótti málatilbúnaður ákæruvaldsins óglöggur og ekki fullnægja þeim kröfum, sem gerðar eru í lögum nr. 19/1991. Kröfum ákæruvaldsins á hendur H var því vísað sjálfkrafa frá dómi... 1373 Ekki var talið að ákæruvaldið hefði leitt að því líkur að tjón af ætluðu auðgunarbroti S og B næði þeim 7.000 krónum sem um ræðir í 2. CL Efnisskrá mgr. 256. gr. laga nr. 19/1940. Þar sem ekki þótti heldur hafa verið sýnt fram á, að um aðrar heimildir fyrir saksókn, sem í ákvæði þessu greinir, væri að ræða í málinu, var ekki talið að skilyrði hafi verið fyrir að höfða málið. Var frávísunarúrskurður héraðsdóms því stað- fEStUr. -....reerenreneeeneneenenneenenenrenennenn enn Áminning Því hafnað að A hefði verið heimilt að rifta ráðningarsamningi M án áminningar. Þrotabúi M dæmd laun til loka uppsagnarfrests. Sjá Vinnusamningur. .................000e0eeneenennenreneenenrnarnrnennenuenrnrenrnrnr Ekki var fallist á að lögregluáminning, sem S hafði hlotið vegna háttsemi gagnvart X, væri nægileg til að háttsemi S gagnvart Y gæti varðað við 1. mgr. 232. gr. laga nr. 19/1940. Sjá Friðhelgi einkalífs. ............... Ávana- og fíkniefni Sjá Skilorðsrof ..............0.0.eeeeeneneeenerrnenrnenarenrrenenre ene B var á grundvelli eigin játningar sakfelldur fyrir að hafa í vörslum sínum 40 grömm af hassi, 40 grömm af amfetamíni og 17 töflur af svokall- aðri alsælu, og selt megnið af þessum efnum. Brot B var talið varða við lög nr. 65/1974 og reglugerð nr. 16/1986. Var honum gert að sæta fangelsi í átta mánuði og þola upptöku á fíkniefnum. ....................... E og G var gefið að sök að hafa í hagnaðarskyni staðið saman að innflutn- ingi á 313,7 grömmum af amfetamíni til landsins frá Luxemburg. E með því að hafa lagt til megnið af því fé er þurfti í þessu sambandi og keypt efnið og G með því að hafa lagt til það fé, sem á vantaði, og haft efnið innan klæða við komu til landsins. Fyrir héraðsdómi ját- aði G sök sína og greindi frá aðild E að málinu. E neitaði hins vegar sök, en framburður hans þótti ótrúverðugur og var ekki lagður til grundvallar. Héraðsdómur taldi sök E og G sannaða og voru þeir sakfelldir fyrir brot á lögum nr. 65/1974 og reglugerð nr. 167/1986. E áfrýjaði héraðsdómi og skömmu fyrir flutning málsins í Hæstarétti kom G fyrir héraðsdóm á ný og skýrði svo frá, að E hefði ekki átt neinn hlut að máli. Þessi síðbúna afturköllun fyrri framburðar var metin marklaus og upphafleg skýrsla virt án tillits til hans. Var stað- fest sú niðurstaða héraðsdóms, að lögfull sönnun væri fram komin um að E hefði gerst sekur um athæfi það, sem honum var gefið að sök í ákæru. Refsing E var ákveðin fangelsi í þrjú ár, auk þess sem honum var gert að þola upptöku fíkniefna. „00... Bls. 3214 602 3824 670 2123 2127 Efnisskrá Banaslys K var ákærður fyrir manndráp af gáleysi og umferðarlagabrot með því að hafa ekið bifreið sinni inn á brú án nægilegrar aðgæslu og of hratt miðað við aðstæður með þeim afleiðingum að árekstur varð og ökumaður hinnar bifreiðarinnar lést samstundis. Með hliðsjón af gögnum málsins og því að lögreglurannsókn taldist áfátt, var álitið ósannað, sbr. 46. gr. laga nr. 19/1991, að ákærði hefði gerst sekur um gáleysi í skilningi 215. gr. laga nr. 19/1940. Var K því sýknaður af kröfum ákæruvaldsins. ...............eeeeeeeeeenrrsnr eeen rann Bankar Skipafélagið S afhenti vörur á grundvelli yfirlýsingar bankans B um að þær mætti afhenda. S var dæmdur til greiðslu skaðabóta en B sýkn- aður þar sem ekki þótti nægilega í ljós leitt hvert traust S hefði mátt leggja í stimpil B. Sjá Farmflutningar. ..............0.00eeeeeeeeeeeaenenenenereennn. H varð fyrir tjóni í viðskiptum við verðbréfasjóði og krafði Seðlabanka Íslands og íslenska ríkið um bætur, en hann taldi mega rekja tjónið til saknæmrar vanrækslu bankaeftirlits Seðlabanka Íslands og við- skiptaráðherra. Ekki var talið að stofnast hefði til fébótaábyrgðar og var sýknað af kröfum H. Sjá Skaðabætur. ...............0eeeaeaeaee0e00r. Hafnað var kröfu Landsbanka Íslands á hendur Íslandsbanka hf. um end- urgreiðslu vegna innlausnar átta falsaðra tékka á reikningi í Lands- bankanum. Sjá Tékkar. e.s eneste Ábyrgðarmaður var talinn bundinn af samkomulagi við banka um upp- gjör skulda og var hafnað kröfu hans um endurgreiðslu, að því marki sem hann hafði greitt á grundvelli þeirrar skuldbindingar. Sjá Ábyrgð. eeen enn rannane nanna S, starfsmaður bankans Í hf.,ráðstafaði fjármunum af tveimur reikningum Á, sem voru í vörslu bankans, í eigin þágu. Hlaut S síðar dóm fyrir fjárdrátt, þar sem hann hafði ekki getað staðið skil á fjármunum þeim er Á hafði falið honum að ráðstafa fyrir sig. Á deildi um það við Í hf. hvort um hefði verið að ræða persónulegt lán Á til S eða hvort Á hefði falið S féð til ávöxtunar í bankanum. Talið var sann- að að Á hafi mátt ljóst vera, að S leit á féð sem persónulegt lán til sín eða fé, sem hann mætti ávaxta á eigin vegum og Í hf. bæri ekki ábyrgð á. Í hf. var því sýknaður af kröfum Á. 2... S, þjónustustjóri hjá bankanum Í hf., hafði verið dæmdur fyrir að hafa dregið sér fé úr sjóði sem S hafði hafði tekið að sér að ávaxta að beiðni G og fleiri. Þegar slíta átti sjóðnum og skipta milli sjóðfélaga CLI Bls. 4053 139 1255 1432 2089 3154 CLII Efnisskrá eignum hans var S ófær um að standa skil á hluta af þessu fé og gaf hann þá út yfirlýsingu í nafni bankans til G um móttöku 2.750.000 króna til tveggja mánaða. Áttu peningarnir að bera 15% ársvexti, en engir reikningar hjá bakanum munu hafa borið svo háa vexti á þessum tíma. Í málinu krafði dánarbú G Í hf. um greiðslu samkvæmt yfirlýsingunni. Talið var að við það yrði að miða að S hefði verið í persónulegu trúnaðarsambandi við sjóðfélaga og G, sem var vanur viðskiptum hefði mátt gera sér grein fyrir því að yfirlýsingin, sem hvorki var venjulegur innlagningarseðill né reikningsyfirlit banka- stofnunar, gæti ekki í raun bundið bankann. Í hf. var því sýknaður af kröfum dánarbús G. Sératkvæði. ..................0.e0eeeueeenenerrenen Bátaábyrgðarfélag Sjá Frávísun frá héraðsdómi. .................0...00e0eeeeeueeeeenrenrenrrenenenennernennn Biðlaun Óumdeilt var að S var sagt upp vegna fjárskorts með tilskildum fyrirvara í samræmi við ák væði ráðningarsamnings. Var íslenska ríkið því sýkn- að af biðlaunakröfum S. Sjá Ráðningarsamningur. ............................ Sjá Opinberir starfsmenn. ....................000eeueeenaeneeneeneenerenrenrernenenrenrn Við skipulagsbreytingu sem varð á starfsemi F með setningu laga nr. 36/1992 var M sagt upp störfum en hún síðan endurráðin til F með öðrum kjörum en hún hafði áður haft. Aðila greindi á um það hvort svo veigamiklar breytingar hefðu verið gerðar á stöðu M að jafna mætti til niðurlagningar stöðu í skilningi 1. mgr. 14. gr. laga nr. 38/1954. Talið var að nýja staðan sem M hafði ráðið sig til að gegna hjá F væri ekki sambærileg fyrri stöðu M, þar sem þau sérstöku rétt- indi er hún naut áður samkvæmt lögum nr.38/1954 fylgdu ekki hinni nýju stöðu. Var því fallist á kröfur M um biðlaun. ............0.0.....0.0.0... Tillaga um að skerða launakjör sveitarstjórans A með breytingum á biðlaunaákvæði ráðningarsamnings sveitarfélagsins T við A hlaut samþykki meirihluta sveitarstjórnar, en bókun þar að lútandi var síðan staðfest athugasemdalaust og án nokkurs fyrirvara af hálfu A í fundarlok. A bar sönnunarbyrði fyrir því að breytingin hafi verið skilyrðum háð. Þar sem sú sönnun þótti ekki hafa tekist var sveit- arfélagið T sýknað af kröfum A. Sjá Vinnusamningur. ..................... Með lögum nr. 20/1993 var ríkisstjórninni lögð sú skylda á herðar að stofna hlutafélag er tæki við rekstri Síldarverksmiðja ríkisins (S). G var starfsmaður S og naut réttarstöðu ríkisstarfsmanna, þar til staða Bls. 3196 4211 2701 2707 3169 3251 Efnisskrá CLIII Bls. hennar var lögð niður með lögum þessum. Deilt var um rétt G til biðlauna samkvæmt 14. gr. laga nr. 38/1954, en af hálfu íslenska rík- isins (Í) var á því byggt að 7. gr. laga nr. 20/1993 og ráðning G tilS hf. ylli því að hún ætti ekki slíkan rétt. Talið var ósannað að starf G hjá S hf. væri sambærilegt fyrra starfi hjá S í þeirri merkingu, að G hefði haldið jafngóðum starfskjörum og áður og nyti sömu réttinda að lögum og hún naut sem ríkisstarfsmaður og hefði notið áfram að óbreyttu. Vísað var til þeirrar túlkunar dómstóla á 14. gr. laga nr. 38/1954, að biðlaunaréttur væri fyrir hendi við niðurlagningu stöðu, þótt sá starfi, sem stöðunni fylgdi, yrði áfram ræktur á vegum annars aðila en ríkisins, sbr. t.d. H 1964,936 og H 1990, 452. Ný staða verður ekki talin sambærileg hinni fyrri, ef um hin sérstöku réttindi skv. lögum nr.38/1954 er ekki að ræða í nýju stöðunni, sbr. H 1996, 3169. Kröfur G um biðlaun og dráttarvexti voru því teknar til greina. Sér- AtkVÆði. eeen 3417 B, fyrrum starfsmaður Landmælinga Íslands, stefndi íslenska ríkinu (Í) til greiðslu biðlauna að fjárhæð 476.832 kr. Í viðurkenndi skyldu sína til að greiða B biðlaun í sex mánuði en krafðist lækkunar fjár- hæðarinnar. Með vísun til dóms Hæstaréttar 1995, 2342, var þriggja mánaða uppsagnarfrestur B talinn til biðlaunatíma. Í greiddi B laun í uppsagnarfresti frá 1. desember 1993 til 28. febrúar 1994. Var því fallist á með B að hún ætti ógreidd biðlaun frá 1. mars til 31. maí 1994, samtals 225.000 Kr. ...d...0eeeeeeeeeeeeneennrenreenernn esne 4045 Bifhjól Sjá Manndráp. ..............0.000000e000neneneeenerneneneneneneneenernrnenenen eeen 674 Bifreiðar A. Einkamál J slasaðist þegar snjóruðningstæki, sem hann stjórnaði, varð fyrir snjó- flóði. Talið var að vátryggingarfélagið V bæri ábyrgð á tjóni J í sam- ræmi við 92. gr. umferðarlaga nr. 50/1987. Ekki var talið starfsmenn vinnuveitanda J, V, hefðu sýnt af sér gáleysi. Þá voru í málinu ekki talin rök til þess að víkja frá þeirri áralöngu dómaframkvæmd að fella ekki skaðabótaskyldu án sakar á vinnuveitanda vegna slysa sem menn yrðu fyrir á sjó eða landi af völdum náttúruafla. Var V sýknaður af kröfum J. ........d.d.d......eeeneeeeereeneneneneeeenerneneneneenn 159 Sjá Vátrygging. -............. eeen 445 Talið var að tollstjóra hefði verið heimilt að endurákvarða gjöld vegna CLIV Efnisskrá innflutnings bifreiða samkvæmt 3. mgr. 32. gr. tollalaga nr. 55/1987. Sjá Aðflutningsgjöld. ...................e.0.000eereeenenenrereeenenenenenenr M hlaut mikla áverka 13 ára gömul þegar föt hennar festust í drifskafti, sem gekk í aflúrtak dráttarvélar. Varanleg örorka hennar var metin 80%. Skráður eigandi vélarinnar og tryggingarfélag hans voru talin bera bótaábyrgð samkvæmt 67. gr. laga nr. 40/1968. M voru dæmdar 5.500.000 krónur í örorkubætur og 2.500.000 krónur í miskabætur. Sjá skaðabætur. ......................e0.eeeaeenenenenenenenreenenenenrnrnrenen nenna Akstur fyrir Ríkisspítalanna samkvæmt verksamningi var ekki talinn leiguakstur sendibifreiða í þeirri merkingu, sem um ræðir í 3. mgr. 1. gr. laga nr. 77/1989, sbr. nú 1. gr. laga nr. 61/1995. Sjá Verksamn- ÍNBUP. llldleeeeeeneneenenenenenerenreeenenenenrnrrnen nenna nenna nenna Bifreið var ekið aftan á leigubifreið, en E var farþegi í aftursæti hennar. Við áreksturinn hlaut E varanlega örorku vegna meiðsla í hálsi. E voru dæmdar bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðar- innar. Sjá Skaðabætur. ...........00.0eeeeneneeeneeeneneenereeneneeenenrnneneenenrnnnn G ökumaður bifreiðar lenti í árekstri og hlaut hálshnykk. Læknisfræðileg Örorka var metin 10% „en fjárhagsleg örorka 5%.G voru dæmdar bæt- ur í samræmi við læknisfræðilega örorku úr hendi vátryggjanda bif- reiðarinnar á grundvelli 92. gr. laga nr. 50/1987. Sjá Skaðabætur. .... J hlaut hnykk á bak og háls þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Læknisfræðileg örorka var metin 15%, en fjárhagsleg örorka 10%.J voru dæmdar bætur í samræmi við lækn- isfræðilega örorku úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. ........................00.0.00.... G hlaut hálshnykk þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Örorka G var metin 15% og voru henni dæmdar bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. ...................ee0eneeeneenenenenenerrrrnenenen K hlaut hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði þegar ekið var aftan á bifreið hans. Hann hafði áður lent í umferðarslysi og fengið hnykk á háls. Læknisfræðileg örorka vegna seinna slyssins var metin 10% og var hún lögð til grundvallar við ákvörðun bóta úr hendi vátryggj- anda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ...................0.00000e0eeeaeaeneaeenrnnn G var að vinna við mastur háspennulínu í körfu sem fest var við krana bifreiðar. Jarðvegurinn undir stoðarmi bifreiðarinnar brast með þeim afleiðingum að hún lagðist á hliðina. Við fallið slasaðist G og var Örorka hans metin 10%. Slysið þótti í engu sambandi við notkun Bls. 561 765 790 919 990 1059 1152 1457 Efnisskrá bifreiðarinnar sem ökutækis og voru eigandi hennar og vátryggjandi sýknaðir af bótakröfum G. Sjá Skaðabætur. ...........0.000000000eeenenene0nn. E var 8 ára gamall og varð fyrir slysi þegar hann féll í götuna úr vöru- húsi flutningabifreiðar í akstri. Við fallið fékk E höfuðhögg og var örorka hans metin 75% vegna greindarskerðingar. Eigandi og vá- tryggjandi bifreiðarinnar voru sýknaðir af bótakröfum E, þar sem ekki var talið sannað, að skert greind hans stafaði af slysinu. Sjá Skaðabætur. ..............00.00.eeenenenenenerrneeenenenenrnrnnre eeen err G var farþegi í bifreið og varð fyrir slysi, þegar ökumaður missti stjórn á bifreiðinni með þeim afleiðingum að hún lenti utan vegar og valt. Við slysið hlaut G hálshnykk og axlarmein auk annarra áverka. Læknisfræðileg örorka var metin 15%, en fjárhagsleg örorka eng- in. G voru dæmdar bætur í samræmi við læknisfræðilega örorku úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ...... A slasaðist þegar ekið var á bifreið sem hún var farþegi í. Deilt var um, hversu mikla líkamlega örorku A hafði hlotið við slysið og upp- hæð skaðabóta. A voru dæmdar bætur fyrir varanlega örorku, auk miskabóta. Sjá Örorka. ..................0000eeaeeneeneanennenneennenneenneanennennn Þ hafði tekið sér far með bifreið þrátt fyrir ölvun bifreiðarstjórans og var bótakröfu hans hafnað á þeim grundvelli. Sjá Umferðarlög. ........... Sjá Vátrygging. ..............eneeeernrnrernrnrnrnrenrnrnanenrnrne nenna Ekki útilokað að vanbúnaður bifreiðar Æ kynni að hafa valdið nokkru um umferðarslys. Sjá Umferðarslys. .............eeeeaeeeeeeeeeerenerararnrannnr A, farþegi í bifreið S, slasaðist í bílveltu og krafðist bóta úr hendi S og tryggingafélagsins S hf. Sjá Örorka... E voru dæmdar bætur vegna áverka er hún varð fyrir við bifreiðaárekstur. Sjá Skaðabætur. .............000..0eeeeea nenna E voru dæmdar bætur vegna áverka er hann hlaut í bifreiðaslysi. Sjá Vextir. „eeen rana S, starfsmaður sjávarútvegsráðuneytisins, ók bifreið í þess eigu er hann lenti í árekstri og slasaðist. Deilt var um túlkun og gildi skilmála slysatryggingar samkvæmt samkomulagi íslenska ríksins (Í og stéttarfélags S. Sjá Slysatrygging. ................eeeeeeerr nn G hugðist aka bifreið sinni fram úr tveimur öðrum bifreiðum á svonefnd- um Skíðastaðavegi, en úr þeim vegi liggur í suðurátt u.þ.b. 150 m langur afleggjari heim að bænum Glerá. Er bifreið G var nokkurn veginn samsíða aftari bifreiðinni, beygði ökumaður hennar, S, suður fyrrnefndan afleggjara, með þeim afleiðingum að framendi bifreiðar G rakst á vinstra afturhorn bifreiðar S. Heimreiðin að bænum Glerá CLV Bls. 1547 1793 1840 3037 3120 3141 3323 3499 3604 3622 3647 CLVI Efnisskrá er ætluð til almennrar umferðar og telst því vegur í merkingu 2. gr. laga nr. 50/1987. Samkvæmt meginreglu 1. mgr. 22. gr. laganna er óheimilt að aka fram úr öðru ökutæki rétt áður en komið er að vegamótum eða á þeim og ríkar varúðarkröfur eru gerðar til þess, sem vill nýta sér undantekningarheimild frá hinni skýru meginreglu. Þar sem G hugðist aka fram úr, var beygja á veginum og þrenn gatnamót með stuttu millibili. G gaf ekki merki samkvæmt 1. mgr. 31. gr. laganna þegar hann hóf framúraksturinn, en jafnframt var talið að S hefði ekki gætt þeirrar varúðar sem krafist er í 2. mgr. 15. gr. laganna. G var talinn bera 2/3 hluta sakarinnar en S 1/3 hluta. Skiptist tjónið samkvæmt 89. gr. laganna í þessum hlutum. .............. B. Opinber mál H var ákærður fyrir að aka ölvaður og sviptur ökurétti. Gekkst undir við- urlagaákvörðun þar sem honum var ákvörðuð sekt en ekki svipting Ökuréttar. Sjá Viðurlagaákvörðun. .......................0e0eeeneeeueuernen J var sakfelldur fyrir stórfellda líkamsárás, umferðarlagabrot o.fl. fyrir að hafa ekið bifreið á S, sem var á reiðhjóli, með þeim afleiðingum að hann lést. ................0.eeeueeeneeneeneeneenenenernennenenrnaenran ene R var meðal annars sakfelldur fyrir að aka ölvaður og sviptur öku- TÉ... eneeenreneeneenenreneanennenenrenennen nanna H var meðal annars sakfelldur fyrir nytjastuld með því að tengja rafmagn framhjá ræsilás og gangsetja bifreið í heimildarleysi og síðan aka henni um götur og á kyrrstæða bifreið. ................0.0.0. en G var sýknaður af broti gegn lögum nr. 61/1995 með því, að hafa ekið bifreið með farþegum án þess að hafa atvinnuleyfi til að stunda leiguakstur með fólk. Sjá Leigubifreiðar. .....................e.eee E var sakfelldur fyrir brot á lögum nr. 61/1995 fyrir að hafa ekið bifreið með farþegum án þess að hafa atvinnuleyfi til að stunda leiguakstur. Sjá Leigubifreiðar. .....................e..eeeeeeneeenerennrrenrnrn enn S var sakfelldur fyrir að aka ölvaður og sviptur ökurétti. Með hliðsjón af sakaferli S þótti ljóst, að hann væri vanaafbrotamaður, og var refs- ing hans ákveðin fangelsi í fjóra mánurði. ..................0.0.0eeeeeenenn S var sakfelldur fyrir að aka of hratt, ógætilega og undir áhrifum áfengis, en hann missti stjórn á bifreiðinni eftir að hafa verið að neyta áfeng- is við aksturinn. Við þetta slasaðist alvarlega farþegi í bifreiðinni. Refsing S var ákveðin fangelsi í þrjá mánuði skilorðsbundið, auk þess, sem hann var sviptur ökurétti Í tvö Ár. dd... S var sakfelldur fyrir nytjastuld og ölvunarakstur. Refsing hans var ákveð- Bls. 3781 31 652 719 1373 1974 1977 1989 2059 Efnisskrá CLVII Bls. in skilorðsbundið fangelsi í 30 daga og 35.000 króna sekt, auk þess sem hann var sviptur ökurétti í Í Ár. dd... 2204 K ók bifreið 1996 undir áhrifum áfengis og sviptur ökuréttindum ævi- langt. Með hliðsjón af ítrekuðum ölvunarakstursbrotum K var hon- um gert að sæta fangelsi í 5 mánuði vegna ölvunaraksturs og áréttuð var ævilöng ökuréttarsvipting hans. ..............eeeeeeeeeeeerenenerararararannrr 2811 Sjá Banaslys. .............0eneeeeneeenenenenrnenenren rennur nennu enter enenannrnarnnannnn 4053 Björgunarlaun Áhöfn b/v P bjargaði b/v S þegar síðarnefnda skipið fékk vörpuna í skrúf- una við rækjuveiðar á Vestfjarðamiðum. Deilt var um hvort skipið hefði verið í yfirvofandi hættu í skilningi VIII. kafla siglingalaga nr. 34/1985 og hvort ákveða skyldi björgunarlaun í samræmi við 1. eða 2. mgr. 165. gr. laganna. Hæstiréttur hafði áður tekið afstöðu til þess, hver væru skil þessara málsgreina, sbr. H 1995. 426, og voru björgunarlaun ákvörðuð samkvæmt 2. mgr. 165. gr. laganna, þar sem skipið hafi ekki verið statt í yfirvofandi hættu, en hafi þó ekki getað komist til hafnar fyrir eigin vélarafli. Björgunarlaun voru ákvörðuð 6.000.000 krónur og var við þá ákvörðun höfð hliðsjón af samkomulagi milli Samsteypu íslenskra fiskiskipatryggingafélaga og Landhelgisgæslu Íslands o.fl. frá 16. september 1987, en til þess þótti þó einnig mega líta að skipin voru bæði verðmæt og nokkur hætta fylgdi ætíð siglingu Í Ís. „dd... 3277 Brenna H var sakfelld fyrir brennu með því að hafa lagt eld að dýnu og rúmfatn- aði, svo og jólatré í arinstofu á heimili sínu. Brotið var talið varða við 1. mgr. 164. gr. almennra hegningarlaga. Við ákvörðun refsing- ar var höfð hliðsjón af 8. tl. 1. mgr. 74. gr. sömu laga, en H gerði sér far um að draga úr tjóni og hindra útbreiðslu elds með því að hringja eftir hjálp og reyna sjálf að kæfa eldinn með vatni. Refsing var ákveðin sex mánaða fangelsi skilorðsbundið. .............0.....000.0e.e0. 1607 Búvörulög Sjá Framsal skattlagningarvalds. .............0..0eeeeeeeeeeeneeereeeseenrarsne err 4260 Byggingarlög Árið 1990 keypti K sumarhús í landi Kárastaða í Þingvallasveit. Hún gerði síðan lóðarleigusamning við Þingvallarnefnd 25. febrúar 1991. Sum- CLVIII Efnisskrá Bls. arahúsið var innan þeirra marka, sem lýtur yfirstjórn Þingvallanefnd- ar samkvæmt lögum nr. 59/1928, en þar er lagt bann við mannvirkja- gerð nema með leyfi Þingvallanefndar. Með bréfi byggingarfulltrúa 10. október 1990 var S, eiginmanni K, tilkynnt að byggingarleyfi fyrir nýju sumarhúsi 83,6 fermetrar að flatarmáli, yrði ekki veitt án leyfis Þingvallanefndar, en hámarksstærð á sumarhúsi væri 60 fermetrar. Hinn 21. maí 1991 sendi lögmaður Þingvallanefndar byggingarfull- trúa símskeyti og greindi frá því, að þjóðgarðsverði hefði verið til- kynnt um byggingu sumarbústaðar á lóðinni án allra leyfa. Fjallað var um málið á fundi byggingarnefndar Þingvallahrepps 4. júní 1991 og S veittur frestur til 1. ágúst sama ár til að færa húsið í löglegt horf, en samkvæmt mælingum reyndist nýbyggingin vera 128,7 fermetrar að flatarmáli. Þessi niðurstaða var tilkynnt K með bréfi 5. júní 1991, en með bréfi 12. sama mánaðar lýsti hún sig reiðubúna til að minnka sumarhúsið um 10 fermetra og fjarlægja útigeymslu. Hinn 19. ágúst 1991 fór byggingarfulltrúi á vettvang og hitti fyrir S, þar sem hann var að smíða við þriðja mann. Lagði fulltrúinn fyrir S að bíða eftir næsta fundi byggingarnefndar. Lögmaður byggingarfulltrúa kærði síðan K til ríkissaksóknara 18. nóvember 1991 fyrir ætlað brot á byggingarlögum nr. 54/1978 og lögum nr. 59/1928 um friðun Þing- valla. Í kjölfar þess mælti ríkissaksóknari fyrir um rannsókn málsins og lauk henni að því er virtist 7. apríl 1992. Á fundi hreppsnefnd- ar Þingvallahrepps 2. maí 1992 var samþykkt að leggja dagsektir á K vegna ólögmæts sumarhúss samkvæmt heimild í 36. gr. laga nr. 54/1978. Var févítið ákveðið 3.500 krónur fyrir hvern dag sem hið ólögmæta ástand varði eftir 1. maí 1992. Hinn 8. september 1994 sótti lögmaður K um byggingarleyfi og fylgdi umsókninni teikning þar sem flatarmál hússins var 125,75 fermetrar. Jafnframt var fall- ist á að fjarlægt yrði 18 fermetra útihús, sem við kaup K á eign- inni var notað sem vélarhús. Loks var boðin fram 1.500.000 króna greiðsla vegna kostnaðar, sem hreppurinn hefði orðið fyrir vegna máls þessa. Umsókn K var tekin fyrir á fundi byggingarnefndar 3. nóvember 1994 og samþykkt af meirihluta nefndarinnar. Hrepps- nefnd fjallaði um umsókn K á fundi sínum 13. febrúar 1995, en áður hafði málið verið sent til umsagnar Þingvallanefndar. Á umræddum fundi lýsti nefndin sig mótfallna því að bygging sumarhúss K yrði samþykkt. Hinn 22. júní 1995 gaf ríkissaksóknari út ákæru á hendur K og S fyrir brot á lögum nr. 59/1928 um friðun Þingvalla, bygging- arlögum nr. 54/1978 og byggingarreglugerð nr. 292/1979. Áður hafði Efnisskrá málið verið borið undir umhverfisráðuneytið og Skipulags ríkisins, en þau stjórnvöld ekki komist að niðurstöðu þegar kveðinn var upp dómur í málinu á hendur K og S. Talið var að K, lóðarleiguhafi og þinglýstur eigandi hins umdeilda sumarhúss og annarra mannvirkja, hefði vitað af framkvæmdum og að byggingaryfirvöld í Þingvall- arhreppi höfðu aldrei veitt leyfi fyrir mannvirkjum þessum. Henni hefði borið að sjá til þess að þau risu ekki án tilskilinna leyfa þótt eiginmaður hennar hefði ráðið gangi framkvæmda. S stjórnaði öll- um framkvæmdum og honum hafði verið synjað um byggingarleyfi í október 1990. Þrátt fyrir það hóf hann framkvæmdir og sinnti ekki viðvörunum og bönnum byggingaryfirvalda. Með þessari háttsemi var talið, að K og S hefðu brotið gegn þeim lagaákvæðum, sem greindi í ákæru. Við ákvörðun refsiviðurlaga þótti verða að taka mið af því, að S sýndi einbeittan ásetning þegar hann hélt áfram fram- kvæmdum þrátt fyrir viðvaranir og fyrirmæli um að stöðva fram- kvæmdir og færa þær í löglegt horf, sem hann hafði reyndar lofað að gera. Á hitt var einnig litið, að byggingaryfirvöld beittu ekki þeim úrræðum 31. gr. laga nr. 54/1978 að kalla til lögreglu í því skyni að stöðva framkvæmdir og nema brott þau mannvirki, sem reist höfðu verið án heimildar. Þá var einnig vísað til þess, að lögreglurannsókn fór fram á tímabilinu 9. desember 1991 til 7. apríl 1992. Ekkert var síðan aðhafst fyrr en ákæra var gefin út 22. Júní 1995 og birt K og S 21. ágúst sama ár, rúmum þremur árum eftir að lögreglurannsókn lauk. Þessi mikli dráttur á meðferð málsins af hálfu ákæruvalds var á engan hátt sök ákærðu og þótti ekki hafa verið réttlættur. Var máls- meðferðin talin fara í bága við 1. mgr. 133. gr. laga nr. 19/1991 og 1. mgr. 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, svo og 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar. Eins og málavöxtum var háttað var talið að refsing K og S hefði ekki farið fram úr sektum. Sök fyrntist því á tveimur árum samkvæmt 1. tl. 1. mgr. 81. gr. almennra hegningarlaga. Þótti rétt að miða upphaf fyrningarfrests við full- framningu brotsins, sem var eigi síðar en 21. maí 1991. Var brotið talið þess eðlis að hið ólögmæta ástand hlyti óhjákvæmilega að leiða af verknaðinum til óákveðinnar frambúðar án frekari tilverknaðar brotamanns. Þótt því ekki unnt að miða frestinn við það að hinu ólögmæta ástandi lyki, sbr. 1. mgr. 82. gr. almennra hegningarlaga. Samkvæmt þessu var sök S og K talin fyrnd og voru þau sýknuð af refsikröfum. Ákæruvaldið krafðist einnig brottnáms mannvirkja og var fyrning sakar ekki talin hagga þeirri kröfu. Ályktun meiri hluta CLIX Bls. CLX Efnisskrá byggingarnefndar 3. nóvember 1994 þótti ekki skilin öðru vísi en sem samþykki við umsókn K um byggingarleyfi. Byggingarnefnd vísaði málinu síðan til hreppsnefndar, sem hafði ekki tekið end- anlega afstöðu. Þar sem sveitarstjórn hafði ekki tekið ályktun bygg- ingarnefndar til afgreiðslu innan tveggja mánaða, var ályktunin tal- in hafa öðlast gildi 3. janúar 1995, sbr. 6. mgr. 8. gr. laga nr. 54/1978. Var því hafnað kröfum ákæruvaldsins um brottnám mannvirkja að því leyti, sem þau samrýmdust umsókn K. Þótti ekki breyta þessari niðurstöðu að leyfi Þingvallanefndar væri áskilið í 4. mgr. 2. gr. laga nr. 59/1928 til gerðar mannvirkja, enda engin ákvæði í þeim lögum um brottnám mannvirkja, sem kunna að vera reyst án leyfis nefnd- arinnar. Stóð því aðeins eftir krafa um brottnám svonefnd vélarhúss, sem var tekin til greina, en til þess hafði K boðist í umsókn sinni um byggingarleyfi. Í málinu var hins vegar ekki að öðru leyti fjallað um skyldu K og S til að laga önnur mannvirki að samþykktri umsókn þeirra um byggingarleyfi. Einn dómari skilaði sératkvæði. ............... Börn Við skilnað M og K að borði og sæng deildu þau um forsjá tveggja dætra þeirra. K var dæmd forsjá beggja telpnanna. Sjá Forsjá. ................... K var sýknuð af kröfu M um endurgreiðslu meðlags með börnum þeirra. Sjá Meðlag. ..............00...e0eneeneneeeneeenenenenennenenrenenenenenrnennrnr renn X var sakfelldur fyrir kynferðisbrot gegn dóttur sinni, fæddri 1983. Sjá Kynferðisbrot. ..................eeeeeneererneneneneneenerraerernrnenenrrrrrrnernrnrrnnn M og K áttu tvö börn, sem lutu forsjá M samkvæmt úrskurði dómsmála- ráðuneytisins. Fallist var á kröfu K um að henni yrði fengin fosjá barnanna. Sjá ForSjá. .....................eeeeeeeeneneneneenenenenenrnrnrrrrrnn X var sakfelldur fyrir kynferðisbrot gegn dóttur sinni, fæddri 1978. Sjá Kynferðisbrot. .................0eeeneneeeeneneneneneneerneenenenrnrnreenenenenenrnnn Sjá Innsetningargerð. ................0.000aeeaeanenenenenrerarenanenrnenrnene renn Sjá Innsetningarg€rð. .....................eeenenenenenenrereenenenenrnran enn X var dæmdur í 12 mánaða fangelsi fyrir kynferðisbrot gegn X, þegar hún var á S. og 6. aldursári. Sjá Kynferðisbrot. ..............0.0000ee0e0e0eneneneeene Dagsektir Bifreið sem um var deilt hafði verið afhent er dómur féll og krafa um afhendingu hennar var ekki til endurskoðunar. Þótti því rétt að fella niður dagsektir sem dæmdar voru í héraði. Sjá Fjárskipti. ............... Bls. 1868 1387 1449 1863 2071 2208 3451 3710 3940 3804 Efnisskrá Dánarbú Sjá Fjárskipti. .................0000eeneneneneeenrne nenna Dánarbússkipti Talið var að uppkast að erfðaskrá sem lögmaður hafði gert að beiðni H, skömmu áður en hún lést, fæli ekki í sér munnlega arfleiðslu heldur væri einungis um undirbúning að erfðaskrá að ræða. Var kröfum A og J um arf á grundvelli skjalsins hafnað. ...........00...e0eeeeeeeeeeaeneseennrr E, sem búsett var erlendis, krafðist þess að dánarbú yrði tekið til opin- berra skipta. Samkvæmt a-lið 1. mgr. 133. gr. laga nr. 91/1991 var henni gert að setja málskostnaðartryggingu. .............eeaeeeeeen Við skipti dánarbús LG var erfðaskrá hinnar látnu metin ógild. Sjá Erfða- SKTÁ. „eneste Þótt erfingjar hefðu fengið leyfi til einkaskipta, skorti heimild til að beina kröfum að dánarbúinu, sbr. 1. mgr. 87. gr. laga nr. 20/1991 og ekki var talið að bætt yrði úr þeim annmarka með því að erfingjarnir gerðust aðilar að málinu fyrir Hæstarétti í stað búsins. Sjá Frávísun máls frá héraðsdómi. ..............eeeueeenenenenreernrnsernrnrnrnrn ennta Dómarar Í samræmi við fyrri ákvörðun í ágreiningsmáli vegna nauðungarsölu, háði dómari þing tilgreindan dag til framlagningar greinargerðar af hálfu varnaraðila, þrátt fyrir að sóknaraðili hefði boðað veikindafortöll. Var fyrrnefnd greinargerð lögð fram en vegna forfalla sóknaraðila frestaði dómari málinu til ákveðins tíma, jafnframt sem ákveðið var að munnlegur málflutningur um fram komna frávísunarkröfu varnaraðila færi þá fram. Ekki talið andstætt 3. mgr. 97. gr. laga nr. 91/1991, enda eðlilegt til að unnt væri að leggja fram staðfestingu á lögmæti forfalla. Þá var hvorki talið að dómarinn væri vanhæfur til að fara með málið af ástæðum sem taldar eru upp í b. lið 5. gr. laga nr. 91/1991, né að honum bæri að víkja sæti samkvæmt g. lið sömu greinar. Í samræmi við þetta var ekki talið að brotið hafi verið á réttindum sóknaraðila samkvæmt 1. og 6. gr. samnings um vernd- un mannréttinda og mannfrelsis, sbr. lög nr. 62/1994 um Mannrétt- indasáttmála Evrópu. .................e.eeeeeeeeeeerenerrserrserne rennt Kröfu K um að íslenska ríkið, dómstjóri héraðsdóms, varadómstjóri, til- teknir dómarar, meðdómendur og dómarafulltrúi greiddu óskipt skaðabætur, auk þess sem dómararnir yrðu dæmdir til refsingar, vegna löglausrar meðferðar máls var hafnað. dd... CLXI Bls. 3804 177 1642 1912 2892 629 CLKXII Efnisskrá Bls. Að ósk héraðsdómara boðaði dómarafulltrúi til þinghalds í því skyni að frekari gögn yrðu lögð fram, sátta yrði leitað og næsta þinghald ákveðið. Varð ekki séð að lög hömluðu að þessi háttur yrði hafð- ur á um meðferð máls fram að aðalflutningi þess enda væri þetta gert með samkomulagi dómstjóra og héraðsdómara. Var því hafnað kröfu um að dómarafulltrúinn viki sæti í þinghaldinu. Þá voru ekki talin efni til að taka til greina kröfu um áminningu héraðsdómarans, fulltrúans og dómstjórans. Þrír dómenda skiluðu sératkvæði. .......... 1108 Maður var sakfelldur samkvæmt eigin játningu fyrir brot á umferðarlög- um og almennum hegningarlögum. Dóm þennan kvað upp dómara- fulltrúi, sem hafði með samningi 15. september 1995 verið ráðinn til starfa við héraðsdóm frá fyrsta sama mánaðar. Fulltrúinn var síðan með bréfi dóms- og kirkjumálaráðuneytisins 23. janúar 1996 settur til að gegna starfi dómarafulltrúa um eins árs skeið frá 15. september 1995 að telja, en með bréfi ráðuneytisins 5. febrúar 1996 var upphafi setningartímans breytt í fyrsta dag fyrrgreinds mánaðar. Samkvæmt 6. gr. laga nr. 92/1989 gat dómsmálaráðherra skipað full- trúa við héraðsdómstól til að framkvæma tilteknar dómsathafnir í umboði og á ábyrgð dómstjóra. Við uppkvaðningu hins áfrýjaða dóms hafði fulltrúinn hvorki verið skipaður né settur til að gegna stöðu dómarafulltrúa. Var því talið að hann hefði ekki haft vald til þessa verks og þótti eftirfarandi setning hans engu breyta í þeim efnum. Var dómurinn ómerktur og öll meðferð málsins fyrir hér- aðsdómi og málinu vísað heim til löglegrar meðferðar. .............. 1415, 1663 Hinn 31. janúar 1996 kvað dómarafulltrúi upp úrskurð um framlengingu á gæsluvarðhaldi yfir L. Var úrskurðurinn reistur á 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Hinn 14. febrúar 1996 þingfesti síðan dómarafulltrúinn mál vegna sama sakarefnis og birti ákæru á hendur L og fleirum. Að því loknu tók eini dómari embættisins við málinu og dæmdi það að efni til. Samkvæmt síðari málslið 6. gr. laga nr. 19/1991 var talið að dómarafulltrúinn hefði verið vanhæfur til að fara með málið. Hins vegar bæri dómara, sem vikið hefur sæti, að halda máli í réttu horfi þar til annar dómari tekur við, samkvæmt fyrri málslið greinarinnar, sbr. 4. mgr. 6. gr. laga nr. 91/1991. Með hliðsjón af þessu ákvæði voru afskipti fulltrúans af málinu ekki talin horfa til þeirra málsspjalla að ómerkja þyrfti þess vegna alla málsmeðferðina. Aftur á móti var talið að réttara hefði verið, að annar dómari þingfesti málið. Síðari málsliður 6. gr. laga nr. 19/1991 um vanhæfi dómara sem hefur úr- skurðað mann, sem ákærður er í málinu, í gæsluvarðhald samkvæmt Efnisskrá CLXIII Bls. 2. mgr. 103. gr. laganna, var talinn reistur á því að óhjákvæmilegt væri fyrir dómarann að taka einhverja afstöðu til sektar eða sak- leysis ákærða við þá úrlausn. Hann hefði á rannsóknarstigi málsins haft þau afskipti af því að telja mætti að hann hefði þegar myndað sér skoðun um sekt ákærða og teldist því ekki óhlutdrægur dóm- ari í málinu eftir ákæru. Dómarafulltrúinn, sem kvað upp úrskurð um gæsluvarðhald yfir L, gerði það í skjóli valds héraðsdómarans, sem lauk endanlegum efnisdómi á málið. Ákært var fyrir alvarleg- ar sakargiftir og málið var talið vandmeðfarið frá sönnunarsjón- armiði. Héraðsdómarinn hafði fengið fulltrúanum það verkefni að leggja úrskurð á ágreining um gæsluvarðhaldið og hafði vald til að leiðbeina honum og til dómarans var eðlilegt að fulltrúinn leitaði um ráð. Í málinu var ekki talið liggja fyrir að héraðsdómarinn hefði haft raunveruleg áhrif á störf dómarafulltrúans. Hins vegar þótti ekki óeðlilegt að ákærðu gætu haft af því beyg að sú hefði verið raunin og að héraðsdómari væri ekki óvilhallur vegna fyrri afskipta embættis hans af málinu. Eins og hér hagaði til þótti sá beygur geta verið á rökum reistur frá hlutlægu sjónarmiði. Samkvæmt 6. gr. laga nr. 19/1991,sbr. g. lið 5. gr. laga nr. 91/1991, 70. gr. stjórnarskrárinnar og 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, var héraðsdómarinn talinn vanhæfur til að fara með málið. Samkvæmt heimild í 1. mgr. 156. gr. laga nr. 19/1991 þótti rétt að ómerkja hinn áfrýjaða dóm og máls- meðferðina í héraði í heild og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar að nýju. Tveir dómarar skiluðu sér- AtkVÆðI. eeen 1998 Opinbert mál var höfðað gegn H fyrir brot á umferðarlögum. Ákæruvald- ið krafðist þess að dómari sá, sem fékk málið til meðferðar, viki sæti, þar sem hann hafði áður fellt úr gildi ákvörðun sýslumanns um að H skyldi sviptur ökurétti til bráðabirgða vegna þeirrar hátt- semi, sem honum var gefin að sök í málinu. Hæstiréttur staðfesti þá niðurstöðu héraðsdómara, að hann hefði á engan hátt tekið slíka afstöðu til ákæruatriða, þegar hann felldi úr gildi ákvörðun sýslu- manns, að hann væri vanhæfur til að fara með málið og dæma í því. Kröfu ákæruvalds um að dómari viki sæti var því hafnað. ............... 2290 Héraðsdómari hafði sýknað sakborning af ákæru en Hæstiréttur hafði fellt þann dóm úr gildi og heimvísað málinu til aðalmeðferðar og dómsálagningar að nýju. Staðfestur var úrskurður héraðsdómara sem vikið hafði sæti með vísan til g. liðar 5. gr. laga nr. 19/1991, sbr. 6. gr. sömu laga með áorðnum breytingum, en héraðsdómarinn taldi CLXIV Efnisskrá niðurstöðu Hæstaréttar byggða á efasemdum um rétt mat dómara á framburði fyrir dÓMI. .............00eeerr reru Krafist var Ómerkingar héraðsdóms þar sem dómarafulltrúi er kvað upp dóminn hefði ekki haft skipun til starfans og því ekki verið hæfur til að fara með málið og kveða upp dóm í því. Ómerkingarkröfunni var hafnað, enda þótti orðalag ákvæðis 6. gr. laga nr. 92/1989 ekki verða skýrt svo að að það stæði því í vegi, að dómarafulltrúi yrði settur um tiltekinn tíma samkvæmt almennum reglum um starfsmenn ríkisins og gæti þá haft með höndum þær dómsathafnir sem um ræddi. ...... Að lokinni ómerkingu héraðsdóms og heimvísun málsins til frekari með- ferðar var þess krafist af hálfu ákæruvaldsins að héraðsdómari viki sæti með vísan til g. liðar 5. gr. laga nr. 91/1991. Héraðsdómari taldi ekkert fram komið er til þess væri fallið draga óhlutdrægni hans með réttu í efa og synjaði kröfunni. Var synjunin staðfest með þeirri athugasemd að ómerking héraðsdómsins hefði ekki verið reist á þeim atvikum sem nú greinir í 5. mgr. 159. gr. laga nr. 19/1991, sbr. 19. gr. laga nr. 37/1994. ..........0...eeeeeeeneeneenerennennenrenennenenennnennn Staðfestur var úrskurður um synjun kröfu F ehf. um að héraðsdómari Með viki sæti. Sú ákvörðun dómara að taka fyrir beiðni G um gjaldþrota- skipti á búi F ehf. var ekki talin leiða til vanhæfis dómara samkvæmt 5. gr. laga nr. 91/1991, svo að honum bæri að víkja sæti, sbr. 1. mgr. 6. gr. sömu laga... eeen úrskurði hafnaði dómarafulltrúinn S kröfu sýslumanns um gæslu- varðhald yfir R á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Talið var að samkvæmt gagnályktun frá 6. gr. sömu laga bæri héraðsdómara ekki að víkja sæti í máli ef hann eða dómarafulltrúi, sem starfar í umboði og á ábyrgð hans, hefur hafnað slíkri kröfu um gæsluvarð- hald. Úrskurðurinn var því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm- ara að taka málið til efnismeðferðar. ....................eenenenee err Dómkvaðning matsmanna Nokkrir eigendur jarða við Laxá í Kjós fóru þess á leit að dómkvaddir yrðu tveir matsmenn á grundvelli laga nr. 76/1970 um lax- og sil- ungsveiði, m.a. til að skoða vatnasvæði Veiðifélags Kjósarhrepps og meta það tjón, sem matsbeiðendur töldu sig hafa orðið öðrum viðiréttareigendum fremur, vegna gerð fiskvegar(laxastiga) í Laxá í Kjós og fælist í því að tekjur þeirra af veiðirétti jarðanna hafi bæði beint og hlutfallslega lækkað í framhaldi af gerð fiskvegarins. Var þess óskað að hinir dómkvöddu matsmenn staðreyndu og mætu, Bls. 2682 3166 3429 3581 Efnisskrá CLXV Bls. hvaða ástæður lægju að baki tjóni matsbeiðenda. Með dómi Hæsta- réttar 20. mars 1995 hafði beiðni matsbeiðenda um dómkvaðningu matsmanna samkvæmt lögum nr. 76/1970 verið hafnað á þeirri forsendu, að ekki hefði verið leyst úr þeirri grundvallarspurningu, hvaða ástæður liggi að baki ætluðu tjóni þeirra. Ekki var talið að álitaefnið í hinni nýju beiðni um það hvaða ástæður lægju að baki tjóni matsbeiðenda, gæti átt undir matsmenn sem dómkvaddir væru samkvæmt nefndum lögum. Yrði um dómkvaðningu þeirra að fara eftir almennum reglum. ..............e000e0eeneeeneeeneesnererene renna 33 Beiðni F um dómkvaðningu matsmanna laut að atriðum, sem kröfur hans tóku til. Að gættum lögákveðnum takmörkunum þótti F hafa for- ræði á hverra gagna hann aflaði til stuðnings kröfum sínum, sbr. 46. gr. laga nr. 91/1991, en réttmæti þeirra væri ekki til skoðunar á þessu stigi málsins. Þau atriði, sem F leitaði mats á, voru ekki talin slík, að ákvæði 3. mgr. 46. gr. eða IX. kafli sömu laga gætu staðið dómkvaðn- ingu í vegi. Voru því ekki efni til annars en að hún nægði fram að BANBA. „.rrrrrnearenrrrrnrnrrnenern nenna enn nanna 1635 Dómstólar Dómarafulltrúi var talinn hæfur til að heyja þinghald í máli, sem hafði verið úthlutað héraðsdómara til meðferðar, í því skyni að frekari gögn yrðu lögð fram, sátta yrði leitað og næsta þinghald ákveðið. Sjá Dómarar. ...........0eerenerenrnerrenerrenrrrnrrrrenrrranerrrnenrrnnn erna 1108 Dómarafulltrúi, sem hvorki hafði verið skipaður né settur til að gegna stöðunni, var ekki talinn hafa haft vald til að kveða upp dóm í opinberu máli og þótti eftirfarandi setning hans engu breyta í þeim efnum. Var dómurinn ómerktur og öll meðferð málsins fyrir héraðs- dómi og málinu vísað heim til löglegrar meðferðar. .................... 1415, 1663 Mál talið heyra undir dómsvald Félagsdóms. Sjá Frávísunarkröfu hafn- AÖ. lr saenananene eeen 1779 Við héraðsdóm störfuðu tveir lögfræðingar, dómari og dómarafulltrúi. Dómarinn var talinn vanhæfur að fara með opinbert mál, sökum þess að fulltrúi hans hafði úrskurðað sakborning í gæsluvarðhald á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Til stuðnings þessari niðurstöðu var vísað til 6. gr. laga nr. 19/1991, sbr. g. lið 5. gr. laga nr. 91/1991, 70. gr. stjórnarskrárinnar og 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Sjá Dómarar. ....................0.e0ereeeeneneneneernrnenenenenenene err 1998 Dómari var ekki talinn vanhæfur til að fara með og dæma opinbert mál, þótt hann hefði áður fellt úr gildi ákvörðun sýslumanns um bráða- CLXVI Efnisskrá birgðasviptingu ökuréttar ákærða vegna sama sakarefnis. Sjá Dóm- Dráttarvextir G. sem gerst hafði sekur um fjárdrátt og var jafnframt dæmdur til greiðslu skaðabóta er numu þeirri fjárhæð er hann hafði dregið sér. Upp- hafstími dráttarvaxta var miðaður við þann dag er honum var kynnt skaðabótakrafan við yfirheyrslu. .....................000e0e0eeanena rr Á það var fallist með Gm hf. að félaginu bæri ekki að greiða dráttarvexti af stefnufjárhæð frá gjalddaga kröfunnar, þar sem óvissa hefði ríkt um hver ætti tilkall til kröfunnar þar til dómar gengu í Hæstarétti um málið. Sjá Geymslugreiðsla. .....................0000ee0eeeeee renn Eignarnámsbætur Sveitarfélagið H tók eignarnámi tvær erfðafestulóðir í eigu E. Greindi aðila á um fjárhæð eignarnámsbóta, en í málinu lágu fyrir þrjár mismunandi matsgerðir. Hafði matsnefnd eignarnámsbóta ákveðið að matsbætur skyldu vera 16.144.125 kr. Í matsgerð tveggja dóm- kvaddra matsmanna voru bætur ákveðnar samtals 21.083.313 kr. Loks var í matsgerð þriggja dómkvaddra yfirmatsmanna kveðið á um bætur að fjárhæð 28.000.000 kr., auk bóta fyrir fiskreit, sem var á lóðinni, samtals 37.400.000 kr., en í fyrri matsgerðunum voru ekki metnar bætur fyrir fiskreitinn. Hafði E tekið við þeirri fjárhæð sem ákveðin var af matsnefnd eignarnámsbóta, með fyrirvara, og krafðist mismunar hennar og þeirrar fjárhæðar sem ákveðin var í yfirmatsgerðinni. Með hliðsjón af þeim takmörkunum sem réttur E yfir lóðunum sætti og breyttra aðstæðna, svo og fremur lélegs ástands húsa sem á lóðinni voru og óvissu um það hversu mikill markaður var fyrir þau, þótti rétt að ákveða bætur fyrir eignirnar, aðrar en fiskreitinn, 26.000.000 kr. Bætur fyrir reitinn þóttu hæfilega ákveðnar $.000.000 kr. ee... Eignarréttur L og A áttu hvor sinn eignarhluta í fjöleignarhúsi. L höfðaði mál gegn A til staðfestingar lögbanns við því að A tæki upp hellulögn á lóð hússins, en jafnframt krafðist hann þess að viðurkenndur yrði eign- arréttur hans á nánar tilgreindum hluta lóðarinnar. Talið var að með ákvæðum í afsali 7. júlí 1964 hefðu fyrri eigendur hússins orðið ásáttir um að skipta lóðinni milli tveggja eignarhluta hússins. Var því Bls. 2290 2610 3748 4089 Efnisskrá CLXVII Bls. tekin til greina krafa L um að viðurkenndur yrði eignarréttur hans hluta lóðarinnar í samræmi við ákvæði afsalsins. Samkvæmt þessu var hellulögnin á þeim hluta lóðar hússins sem var í eigu L. Var stað- fest lögbann við því að A tæki upp lögnina gegn andmælum L. ...... 85 Eigendur jarðanna S og D höfðuðu mál gegn eigendum jarðanna H og Á og kröfðust þess, að viðurkennt yrði, að þeir ættu engin ítaksréttindi í Blikdal, norðan Blikdalsár, og væri óheimilt að beita þar hrossum eða öðrum búfénaði. Samkvæmt landamerkjabréfum frá 1890 og 1922 og landskiptagerð frá 1930 var lagt til grundvallar, að landið væri í óskiptri sameign eigenda jarðanna S og D, enda varð ekki fundin stoð fyrir öðru í eldri heimildum eða annarri skipan verið komið á með yngri heimildarbréfum. Á hinn bóginn hafði landið verið háð rétti til beitar og slægna handa jörðunum H og Á. Rétt- indi þessi voru talin ítaksréttindi í skilningi 1. gr. laga nr. 113/1952. Samkvæmt 4. gr. laganna lét héraðsdómari birta áskorun þrívegis í Lögbirtingarblaði í júní og júlí 1953 til þeirra, sem töldu sig eiga ítök í jörðum í viðkomandi umdæmi, um að lýsa réttindum sínum innan tólf mánaða frá síðustu birtingu áskorunarinnar. Þótt síðasta birting áskorunarinnar hefði ekki náðst innan sex mánaða frests samkvæmt 4. gr. laga nr. 113/1952, var sá annmarki ekki talinn hafa áhrif á gildi hennar. Jafnframt var ekki talið að taka hefði þurft fram berum orðum í áskoruninni, að vanlýsing ítaksréttinda leiddi til brottfalls þeirra, enda var slíkt ekki áskilið í lögunum. Eigendur jarðanna H og Á þóttu ekki hafa sýnt fram á að ítaksréttindum vegna jarðanna hefði verið lýst. Var ekki fallist á þá röksemd eiganda jarðarinnar Á, að óþarft hefði verið að lýsa ítaksréttindunum jarðarinnar, að sami maður hafi á þessum tíma átt þá jörð og jörðina S. Samkvæmt þessu voru ítaksréttindi vegna jarðanna H og Á fallin niður fyrir vanlýsingu við lok frests til að lýsa þeim. Var sú niðurstaða ekki talin stangast á við 72. gr. stjórnarskrárinnar. Þá var ekki fallist á, að stofnast hafi til nýrra efnislegra réttinda handa eigendum jarðanna H og Á. þótt sýslumaður hafi ekki gætt 2. mgr. 5. gr. laga nr. 113/1952 og afmáð ítaksréttindin úr þinglýsingabók. Árið 1956 ráðstafaði Ó jörðinni Á til manna, sem eigendur jarðarinnar leiddu rétt sinn frá, en Ó var jafnframt eigandi jarðarinnar S. Í afsali fyrir eigninni vís- aðist um landamerki til landamerkjabréfs frá 1922. Þetta var ekki skilið svo að stofna hefði átt til ítaksréttinda að nýju. Þá var ekki talið, að hagnýting eiganda jarðanna H og Á á landi í Blikdal, þótt óslitin væri, gæti nægt þeim til hefðar, enda voru ekki liðin 40 ár frá CLXVII Efnisskrá því ítaksréttindin féllu niður fyrir vanlýsingu þar til málið var höfð- að, sbr. 8. gr. laga nr. 46/1905. Samkvæmt þessu var talið að eigendur jarðanna H og Á ættu engin ítaksréttindi í landi jarðanna S og D í Blikdal. .........0. eeen ene ene Á árinu 1982 var samþykkt af skipulagsnefnd og borgarráði umsókn eig- enda um skiptingu lóðarinnar Skeljaness 4. Í kaupsamningi og afsali fyrir nýju lóðinni var vísað til uppdráttar borgarskipulags Reykja- víkur 3. september 1982. Var sá uppdráttur lagður til grundvallar um lóðarmörk, en ekki breyting á lóðamörkum með uppdrætti mæl- ingadeildar Reykjavíkur 29. ágúst 1984. Sjá Lóðarmörk. .................. Ábúanda ríkisjarðar var gert að þola umferðarrétt eiganda sumarhúss Í samræmi við ákvörðun landbúnaðarráðuneytisins. Sjá Umferð- ATTÉLLUF. „......... eneste rennur Fallist var á kröfu Landsvirkjunar á hendur eigendum og ábúendum jarðanna Bíldsfells og Tungu um viðurkenningar veiðiréttar í Sog- inu á grundvelli afsals fyrir landsspildu úr landi fyrrnefndrar jarðar. Sjá Veiðiréttur. E var ákærður fyrir að leggja grásleppunet sín innan 60 faðma frá stór- straumsfjörumáli Efri-Langeyjar og þar með í netlögum eyjarinnar. Var þetta talið varða við 1. mgr. 18. gr. laga nr. 64/1994 um vernd, friðun og veiða á villtum fuglum og villtum spendýrum og 3. sbr. 18. gr. tilskipunar um veiði á Íslandi frá 20. júní 1849. Talið var, að með veiðitilskipuninni frá 1849 hefði verið tekin upp ný afmörkun netlaga á þann veg, að þau skyldu miðast við tiltekna fjarlægð frá stórstraumsfjörumáli. Með löggjöf eftir gildistöku tilskipunarinnar hefði fasteignareigendum ekki verið veittur einkaréttur til veiði sjávarfiska í netlögum með ótvíræðum hætti, en samkvæmt 21. gr. tilskipunarinnar skyldu allar greinar laga um fiskveiðar, sem ekki væri breytt með tilskipuninni standa fyrst um sinn óhaggaðar. Vafi um rétt fasteignareiganda að þessu leyti yrði skýrður ákærða í hag, en alls óvíst væri um hvar hann hefði lagt net sín með hliðsjón af ákvæðum eldri laga um netlög. Sá þáttur ákærunnar, sem varðaði brot gegn laga nr. 64/1994 þótti ekki studdur haldbærum gögnum. Bls. 696 1673 2042 2245 Var E sýknaður af ákærunni. ...........0... nn 2518, 2525, 2532 S hafði keypt kjallaraíbúð í því ástandi sem hún var í eftir breytingar sem gerðar voru í kjölfar samkomulags eigenda alls hússins. Voru kröfur S um viðurkenningu eignarréttar samkvæmt kaupsamningi teknar til greina. Sjá Sameign. ................0.0.eaeueeeneneenrenrenenrnenennenenenr Slíkur vafi þótti leika á um eignarrétt að munum að varhugavert þótti 2786 Efnisskrá CLXIX að láta aðfarargerð ná fram að ganga, sbr. 3. mgr. 83. gr. laga nr. OO/1989. „ll... Eigendur jarðanna ST og SI deildu um hvort sölur á hlutum jarðarinnar S hefðu náð til svonefnds Dalahólma í mynni Miðár. Hvorki varð af kaupsamingi né afsölum þeim er til grundvallar lágu, ráðið að ætl- unin hafi verið sú að hólminn yrði undanskilinn sölu þannig að hann myndi með öllu fylgja SI framvegis. Gögn málsins þóttu jafnframt styrkja það að eigendur beggja jarðanna hafi talið hólmann fylgja báðum jörðunum að jöfnu. Óskert umráð eigenda SI yfir hólmanum þóttu ekki hafa staðið svo langan tíma að þeir gætu reist eignarrétt á ákvæðum laga nr. 46/1905 um hefð... Eignaupptaka Þótt lýsing í ákæru á þeim munum sem ákæruvaldið krafðist upptöku á þætti eigi eins glögg sem skyldi var ekki fallist á kröfu S um að kröf- unni yrði vísað frá dómi af þeim sökum. Var S gert að þola upptöku á ýmsum munum sem hann hafði flutt til landsins í andstöðu við tollalög. eeen E og H voru sakfelldir fyrir brot á tollalögum og lyfsölulögum með því að hafa við komu til landsins í ágúst 1993 haft meðferðis 2.388 töflur af efedrín, 158 töflur af tamoxíleni og 212 lykjur af karlkynshorm- ónalyfjum (sterum) með anabólískri verkun. E og H var gert að þola upptöku á lyfjum þessum. ...........0.eeeee ene V var sakfelldur fyrir að eiga áhöld, sem notuð voru við framleiðslu gambra og ætluð til frekari áfengisgerðar, án þess að hafa tilskilið leyfi. Var honum gert að þola upptöku á þessum áhöldum. .............. B var sakfelldur fyrir að hafa haft í vörslum sínum og selt fíkniefni. Hon- um var gert að þola upptöku á 12 gömmum af amfetamíni og 0,5 gömmum af hassi... eeen E var fundinn sekur um fíkniefnabrot og gert að þola upptöku á 313,7 grömmum af amfetamíni... Ó var sakfelldur fyrir smygl á sterum og öðrum efnum. Honum var gert að þola upptöku þessara lyfja að því frátöldu, að ekki þótti laga- grundvöllur til að fallast á kröfu um upptöku á töflum, sem Ó taldi astmalyf, en við rannsókn fundust engin þekkt lyf eða ávana- og fíkniefni í töflunum. „dd... Bls. 343 726 1399 2123 2127 2171 CLXX Efnisskrá Bls. Endurgreiðsla Sjá Greiðsla Viðurkenndur var réttur H til að fá oftekinn skatt endurgreiddan. Sjá Lífeyrissjóður... nenna 4248 Endurkrafa S, kaupandi fasteignar, leitaði dóms á hendur 1, seljanda eignarinnar, og Á um að þeim bæri að greiða S sameiginlega 372.343 kr. sem S hafði innt af hendi án skyldu til H vegna vanskila Í og Á á skuld sem tryggð var með veði í eigninni samkvæmt skuldabréfi útgefnu af Í og Á. Í ljósi ákvæðis kaupsamings um sagnkvæman forkaups- rétt | að 1. hæð hússins og S að 2. hæð þess var talið að S hefði haft lögvarða hagsmuni af því sem þinglýstur eigandi fasteignarinnar að forða henni frá nauðungarsölu með greiðslunni, sbr. 2. mgr. 56. gr. laga nr. 90/1991. Gagnstæð niðurstaða var talin leiða til þess að Í og Á myndu sem ótvíræðir skuldarar kröfunnar hagnast á óeðlilegan hátt á kostnað S. eeen 3079 Sjá Vinnusamningur. ..................00.e0eeeeneeeneneeenenrenenrr nennu 3251 Endurskoðendur Þ var umsjónarmaður lífeyrissjóðs og hafði í miklum mæli keypt skulda- bréf án þess að þau væru nægjanlega tryggð með veði, svo sem áskil- ið var í reglugerð sjóðsins. Talið var að S, endurskoðanda sjóðsins, hefði mátt vera ljóst að kaupin voru andstæð reglugerðinni. Því hefði honum borið að gera fyrirvara um þetta í áritun ársreikninga eða á viðeigandi hátt í skýringum með þeim. Var S sakfelldur fyr- ir brot á lögum nr. 67/1976, lögum nr. 27/1991 og 138. gr. laga nr. 19/1940. Hann var hins vegar ekki sakfelldur fyrir að gera ekki at- hugasemd við að umrædd bréf hefðu í ársreikningi ranglega verið tilgreind sem „bankabréf o.fl.“ S var gert að greiða 100.000 króna sekt í FÍkiSSjÓð. -............... eeen 1199 Endurupptaka Talið var að 1. mgr. 137. gr., sbr. 138. gr. laga nr. 91/1991 yrði ekki beitt fortakslaust um beiðnir um endurupptöku mála, sem rekin voru samkvæmt lögum nr. 21/1991 og lokið með úrskurði um gjaldþrota- skipti. Sjá Gjaldþrotaskipti. ...............0e0eeaeareeeeenenenenrnrerrarrnenrnnnnn 2678 E hafði gert kröfu um skaðabætur vegna aðgerðar sem hún hafði gengist undir. Málið, sem hafði verið munnlega flutt fyrir Hæstarétti, var Efnisskrá CLXXI Bls. endurupptekið samkvæmt 104. gr. laga nr. 91/1991. sbr. 166. gr. sömu laga. Með vísan til 1. og 2. mgr. 2. gr., 1. mgr. 4. gr. og 4. mgr. 6. gr. laga nr. 14/1942 var lagt fyrir aðila að afla rökstuddrar álitsgerðar læknaráðs um tiltekin álitaefni. dd... 3212 Erfðaskrá Hinn 25. september 1994 lést LG og var eini lögerfingi við skipti dánar- búsins sonur hennar Þ. Auk Þ hafði L dóttir hans uppi arfstilkall við skiptin á grundvelli erfðaskrár hinnar látnu 11. janúar 1989. Í meginmáli erfðaskrárinnar var kveðið á um ráðstöfun LG á risíbúð í Reykjavík til L og tekið fram að hún væri þriðjungur eigna arf- leiðandans. Síðan sagði í skjalinu: „Erfðaskrá þessa undirrita ég í viðurvist tveggja votta, sem sérstaklega eru til þess kvaddir að votta erfðaskrána, og skal hún færð inn í notarialbókina. Endurrit úr bók- inni skal vera jafngilt frumriti erfðaskrárinnar. Vottar: að fjárræði, dagsetningu og undirskrift arfleifanda, andlegu heilbrigði og hæfi til að gera erfðaskrá.“ Í niðurlagi skjalsins stóð síðan „vottar:“, þar sem G og E rituðu undir. Þ vefengdi gildi skjalsins og bar því við annars vegar, að skjalið lægi eingöngu fyrir í ljósriti og væri frumrit þess sagt glatað. Dró Þ í efa, að undirritunin stafaði í reynd frá LG. Hins vegar byggði Þ á því, að L hefði ekki verið svo á sig komin andlega, að hún hefði fullnægt hæfisskilyrðum 2. mgr. 34. gr. laga nr. 8/1962 til að gera erfðaskrá. Eintakið af erfðaskrá LG, sem lá fyrir í málinu, bar með sér staðfestingu sýslumanns um að það væri rétt ljósrit skjals í vörslum þess embættis. Á skjalinu mátti sjá áritun lögbókanda um að hann hefði tekið við eintaki skjalsins, sem ljós- ritið var af, hinn 23. janúar 1989. Þótti því sýnt, að skjalið hefði að minnsta kosti á þeim degi verið til í þeirri mynd, sem það lá fyrir í málinu. Þ var talinn bera sönnunarbyrði fyrir því, að LG hefði ekki ritað undir skjalið. Þótti hann ekki hafa fært fram nein gögn til stuðnings þessari staðhæfingu, sem stangaðist á við framburð vottsins E. Var því ekki fallist á þessa málsástæðu Þ. Textinn í meg- inmáli erfðaskrárinnar um vottun hennar var ekki talinn taka til allra þeirra atriða, sem geta bar í arfleiðsluvottorði samkvæmt 42. gr. laga nr. 8/1962, og um sum atriðin, sem þar var þó getið, þótti textanum áfátt. Þá var ótalinn sá megingalli, að á skjalinu var ekk- ert eiginlegt vottorð frá vottunum, þar sem þeir gera beinlínis að sínum orðum þau atriði varðandi vottun, sem um ræðir í texta erfðaskrárinnar. Var því af þessum ástæðum ekki talið unnt að líta CLXXII Efnisskrá Bls. svo á, að fullnægjandi arfleiðsluvottorð samkvæmt 42. gr. laga nr. S/1962 hefði verið fært á erfðaskrána. Af þessum sökum og með vísan til 2. mgr. 45. gr. laganna hvíldi sönnunarbyrði á L fyrir því, að LG hefði fullnægt hæfisskilyrðum samkvæmt 2. mgr. 34. gr. laganna við undirritun erfðaskrárinnar. Í vottorði yfirlæknis öldrunardeildar Landsspítalans, sem ritað var eftir gögnum deildarinnar, var meðal annars greint frá því, að LG hefði fyrst verið skoðuð á deildinni 10. janúar 1989, en þangað hefði henni verið vísað til rannsóknar á heilabilunareinkennum. Sagði í vottorðinu, að tveimur árum áður hefði farið að bera á áttunarleysi, ranghugmyndum og minnisskerð- ingu, sem virtist fara hægt í vöxt. LG hefði verið innrituð á spítalann 28. febrúar 1989 og þá komið fram veruleg merki um heilabilun. Þegar litið var til sjúkrasögu LG eins og henni var lýst í umræddu læknisvottorði, aðdraganda að gerð erfðaskrárinnar og að vottarnir á erfðaskránni voru vinkonur L, þótti ekki nægjanlega sannað af hennar hendi, að LG hefði hinn 11. janúar 1989 verið svo heil heilsu andlega, að hún hefði verið fær um að gera erfðaskrána á skynsam- legan hátt, sbr. 2. mgr. 34. gr. laga nr. 8/1962. Var því tekin til greina krafa Þ um að erfðaskráin yrði metin ógild við skipti dánarbúsins. 1912 Farbann X var bönnuð för úr landi meðan máli hans var ólokið fyrir Hæstarétti, en ný sönnunargögn voru þá komin fram í málinu sem röskuðu þeim sönnunargögnum sem sakfelling héraðsdóms hafði byggt á. ............ 187 Farmflutningar F seldi V hjólaskóflu ásamt fylgihlutum og var skóflan send til landsins með skipi S. V átti að fá afhent frumrit farmskírteinis þegar það hefði greitt reikning fyrir eftirstöðvum kaupverðsins. S afhenti hins vegar skófluna án þess að frumriti farmskíreinis væri framvísað eða reikningurinn greiddur á grundvelli yfirlýsingar bankans B. F höfð- aði mál gegn S og B til greiðslu skaðabóta, en bú V hafði verið tekið til gjaldþrotaskipta. Talið var að miða yrði við það að ábyrgð S á því að afhenda aðeins skófluna gegn farmskírteini væri í fullu gildi. Þótti S ekki geta reist sýknukröfu sína á því að B hefði heimilað honum að afhenda vöruna enda væri ekkert samningssamband milli F og B. B var hins vegar sýknaður af kröfum F þar sem ekki þótti í ljós leitt hvert traust S hefði mátt leggja í stimpil bankans. Voru F dæmdar Efnisskrá CLXXIII Bls. bætur, en ekki þótti rétt að lækka bætur til F á grundvelli 2. mgr. 70. gr. siglingalaga nr.34/1985. .........e0eeeeeeeetcerneneenrnrnenenenennnenenrnrnnn 139 Vélbátur F hf. var samkvæmt farmsamningi við S hf. fluttur sem þilfars- farmur á ábyrgð farmsendanda, en án ábyrgðar af hálfu flytjanda á skemmdum eða tjóni í ferðinni samkvæmt skýrum og lögmætum fyrirvara í farmskírteini. F hf. gat ekki vænst þess að koma fram bótakröfu á hendur farmflytjanda, nema tjón á vélbátnum hefði orðið fyrir ásetning eða stórfellt gáleysi, sem rekja mætti til farm- flytjanda sjálfs, svo að honum væri ljóst, að tjón myndi sennilega af hljótast, sbr. 176. gr. siglingalaga nr. 34/1985. Var því hafnað, að athöfn eða athafnaleysi með þessum ummerkjum hafi orðið orsök að tjóni F hf., sem samkvæmt þessu var ekki talinn hafa átt lögvarða kröfu á hendur S hf. „dd... eeresrrnarrenenrrnrrrnrenneennnn 2626 Vélbátur V var, samkvæmt farmsamningi við S hf., fluttur sem þilfars- farmur á ábyrgð farmsendanda, en án ábyrgðar af hálfu flytjanda á skemmdum eða tjóni í ferðinni samkvæmt skýrum og lögmætum fyrirvara í farmskírteini. V gat ekki vænst þess að koma fram bóta- kröfu á hendur farmflytjanda, nema tjón á vélbátnum hefði orðið fyrir ásetning eða stórfellt gáleysi, sem rekja mætti til farmflytjanda sjálfs, svo að honum væri ljóst, að tjón myndi sennilega af hljótast, sbr. 176. gr. siglingalaga nr. 34/1985. Var því hafnað, að athöfn eða athafnaleysi með þessum ummerkjum hafi orðið orsök að tjóni V, sem samkvæmt þessu var ekki talinn hafa átt lögvarða kröfu á hend- Ur S Hf. eeeeeeereenenernenrneerneeneaen arena err esnennnrnerana rana 2641 Farmsamningur Kröfur SK gegn farmflytjandanum SA voru taldar fallnar niður fyrir fyrn- ingu. Sjá Fyrning. ..............eeeeeeeneneseeeesenenenrnenenrnrrnrnnenenennnrnnrnnnn 401 Hinn 31. mars 1987 keypti L 528 fiskkör og seldi þau síðan ID og LÞ á fjármögnunarleigu með samningi, sem tók gildi 15. maí sama ár. IÐ gerði síðan flutningssamning við Hf. Eimskipafélag Íslands, sem gilti frá 1. apríl til 31. desember 1987. Samkvæmt þeim samningi tók Eimskipafélagið að sér að flytja ferskan fisk frá Suðureyri um Ísafjörð og Reykjavík til Árósa í Danmörku. Eimskipafélagið hélt eftir 240 kerum vegna vangoldinna farmgjalda og kostnaðar við að geyma körin í Reykjavík. Málsaðilar náðu samkomulagi um sölu keranna, en deildu um hver ætti rétt til andvirðis þeirra, sem Eim- skipafélagið varðveitti á bankareikningi. Fiskkörin voru talin farm- ur í skilningi laga nr. 34/1985 og þótti eignarréttur L ekki girða fyrir CLXXIV Efnisskrá að þau gætu lotið haldsrétti vegna ógreiddra farmgjalda og annarra gjalda, sem viðtakanda farms bæri að greiða, sbr. 62. gr. og 63. gr. laganna. Eimskipafélagið var ekki talið hafa fært sönnur að því, að sá farmur, sem um var deilt í málinu, hefði ekki farið úr vörslum þess milli ferða. Af því leiddi að haldsréttur náði ekki til annarra ferða en hinnar síðustu, sem lauk á Ísafirði í september 1987, en í henni voru flutt 30 fiskkör. Þau 240 kör, sem Eimskipafélagið lýsti haldsrétti í, voru send frá Ísafirði til Reykjavíkur í september og nóvember það ár til geymslu hjá félaginu. Á það varð ekki fallist, að flutningur á tómum kerjum frá Ísafirði til Reykjavíkur í því skyni að geyma þau þar, gætu tilheyrt síðustu ferðinni í skilningi flutnings- samnings. Var viðurkenndur eignarréttur L að þeirri fjárhæð, sem var á fyrrgreindum bankareikningi að frádregnum flutningsgjöldum og geymslukostnaði vegna 30 kerja. Sjá Skaðabætur. ....................0a0ee een Kröfur SA hf. á hendur R og S hf. voru eingöngu reistar á reglum IV. kafla laga nr. 34/1985 en ekki ákvæðum framlagðra farmskírteina. Sjá Frávísunarúrskurður felldur úr gildi. ..........................00.00.000000 Mál T hf. gegn R og S hf. Sjá næsta mál á undan. ....................0..00000000n. Farmskírteini Sjá Farmflutningar. ........................0000ae0euneeneneeenren rennur Fasteign Talið var að lóð, sem á stóð tíbýlishús, hefði verið skipt milli eignarhluta hússins með afsali fyrri eigenda. Var L talinn einn eigandi að til- teknum huta lóðarinnar. Sjá Eignarréttur. ......................0.00.eneenen Log G voru talin eiga rétt á afslætti vegna galla á fasteign sem þau höfðu keypt. Sjá Samningar... Talið var að ósannað að land það sem hús T stóð á hefði verið óbygging- arhæft vegna hitauppstreymis þegar byggingarleyfi var veitt fyrir húsinu. Var kröfum T, eiganda hússins, gegn bæjarfélaginu H. því hafnað. „eeen nenna Sjá Verðbréfamiðlun. Sjá Eignaréttur. .................0....eeenenernrenrerrenenr eeen enn Þ var á leið út úr verslun B í Sigtúni þegar henni skrikaði fótur í hálku á stéttinni fyrir utan dyr verslunarinnar þannig að hún datt. Við fall- ið ökklabrotnaði Þ og hlaut áverka á hægra hné. B var talin bera bótaábyrgð á slysinu. Sjá Skaðabætur. ......................00eeeneneeneneenen Bls. 1163 3738 3865 3869 96 240 405 696 Efnisskrá CLXXV Bls. Á árinu 1982 var samþykkt af skipulagsnefnd og borgarráði umsókn eig- enda um skiptingu lóðarinnar Skeljaness 4. Í kaupsamningi og afsali fyrir nýju lóðinni var vísað til uppdráttar borgarskipulags Reykja- víkur 3. september 1982. Var sá uppdráttur lagður til grundvallar um lóðarmörk, en ekki breyting á lóðamörkum með uppdrætti mæl- ingadeildar Reykjavíkur 29. ágúst 1984. Sjá Lóðarmörk. .................. 1673 Með kaupsamningi 7. október 1987 keypti Reykjavíkurborg 43,6 hektara landspildu af M úr jörðinni V. Um söluna höfðu verið sett lög nr. 22/1988 meðal annars vegna þess, að spildan var flutt milli lögsagn- arumdæma Reykjavíkur og Kópavogs. Með bréfi 19. september 1989 fór M fram á að landspildan yrði metin fasteignamati, og það miðað við gildandi fasteignamatsverð í árslok 1979. Þessari kröfu hafnaði Fasteignamat ríkisins með úrskurði 12. júlí 1990. Sá úrskurður var kærður til yfirfasteignamatsnefndar, sem einnig hafnaði kröfunni með úrskurði 23. janúar 1991. Lagði yfirfasteignamatsnefnd til við Fasteignamat ríkisins, að spildan yrði metin fasteignamati miðað við verðlag í nóvember 1988. Úrskurðurinn var sendur Fasteignamati ríkisins til afgreiðslu og komst það að niðurstöðu um matið 28. Júní 1991. Því mati vildi M ekki una og kærði til yfirfasteignamatsnefnd- ar, sem vísaði málinu til Fasteignamats ríkisins til endurákvörð- unar. Með úrskurði 6. september 1991 staðfesti það fyrra mat sitt og var sá úrskurður einnig kærður til yfirfasteignamatsnefndar. Með úrskurði nefndarinnar 17. febrúar 1992 var síðan ákveðið, að fasteignamat landspildunnar skyldi miðað við 1. desember 1988. M höfðaði síðan málið og krafðist þess að spildan yrði metin miðað við gildandi fasteignamat í árslok 1979. Samkvæmt gögnum máls- ins var umdeildur jarðarskiki fyrst skráður sem sérstök fasteign við sölu hans til Reykjavíkur árið 1987. Áður hafði jörðin í heild verið metin fasteignamati sem bújörð í samræmi við ákvæði 3. mgr. 17. gr. laga nr. 94/1976. Engin gögn lágu fyrir um að skikinn hefði þá verið sérstaklega auðkenndur eða afmarkaður frá jörðinni eða hagnýttur með öðrum hætti en annað óræktað land jarðarinnar. Þá hafði M ekki gert athugasemdir við að skikinn var metinn fasteignamati sem hluti jarðarinnar fyrr en eftir að hann var úr jörðinni. Samkvæmt þessu var talið ósannað að umræddur skiki hefði getað talist sjálf- stæð eind í skilningi 1.tl.2. gr. laga nr. 94/1976 fyrr en hann var við sölu skilinn frá jörðinni. Þótti því ekki fyrir hendi lagaheimild til að meta skikann sjálfstæðu fasteignamati fyrir árið 1979 og var sýknað af kröfum M. ddr 2255 CLXXVI Efnisskrá Sjá Endurkrafa. ...................e0eneeneeneneeaeneenannennenenrenrerenrrenrenrrrnrnnnn Sjá Riftun. ...............e0eeneeneeneereurrnnenneenennennaen enn Á og J keyptu fasteign af JS og U 24. október 1991. Við kaupin kváðust Á og J hafa treyst upplýsingum um stærð hússins, sem fram komu í söluyfirliti fasteignasala, en þar var grunnflötur sagður vera 177 fermetrar. Á og J kváðust hins vegar fyrst hafa orðið þess vör að grunnflöturinn var í reynd 141,4 fermetrar þegar þau seldu fasteign- ina í nóvember 1993. Kröfðust þau aflsáttar úr hendi JS og U. Þótt Á og J hefðu skoðað eignina þrívegis og haft aðgang að samþykktum teikningum eignarinnar, sem af mátti ráða rétta stærð grunnflatar, var talið að þau hefðu mátt treysta á réttmæti upplýsinga í söluyfir- liti, enda virtist ekkert hafa átt að gefa þeim tilefni til annars við venjulega skoðun. Hins vegar var talið, að á þeim rúmlega tveimur árum, sem þau bjuggu í húsinu, hefðu þau hæglega mátt verða þess vör, að það væri fimmtungi minna að flatarmáli en þau höfðu verið upplýst um þegar þau keyptu það. Þau hefðu hins vegar fyrst gert athugasemdir við JS og U 20. júní 1994. Þegar þessa var gætt þóttu þau hafa glatað rétti til að bera fyrir sig að eigninni hefði verið áfátt að þessu leyti með hliðsjón af meginreglu 52. gr. laga nr. 39/1922 um lausafjárkaup. Voru JS og U sýknuð af kröfum Á og J. 2... B gerði kaupsamning við S, þar sem sá fyrrnefndi keypti fasteign af þeim síðarnefnda. S lofaði að aflétta tilteknum veðskuldum af eigninni og gaf út víxil því til tryggingar auk tryggingarbréfs, sem þinglýst var á eignina. Dráttur varð á því að S aflétti veðskuldunum. S kvað lög- manninn G hafa lofað því að sjá um að veðskuldirnar yrðu greiddar svo að eigi félli ábyrgð eða greiðsluskylda á B og hefði hann afhent G tryggingarbréfið í framhaldi af því. G hafi látið aflýsa trygg- ingabréfinu án þess að fá nokkuð greitt af kröfunum. Hafi B þurft að greiða veðskuldirnar sjálfur af þessum sökum. S var dæmdur til greiðslu fjárins, en af hans hálfu var ekki sótt þing í málinu. Gegn eindreginni neitun G var það talið ósannað, að hann hefði lofað að sjá um greiðslu skuldarinnar, sem um ræddi í málilinu. Var hann sýknaður af kröfu B. ....................0enenenanearrr nenna K keypti íbúð af G, B og sameignarfélaginu GE. Þegar kom að afhend- ingu íbúðarinnar gerði K ýmsar athugasemdir við við frágang henn- ar og tók á það ráð að inna ekki af hendi lokagreiðslu útborgunar samkvæmt kaupsamningi. G, B og GE leituðu riftunar samningsins 554 620 Efnisskrá CLXXVII Bls. en K krafðist endurbóta og hafnaði riftun. Krafði hann G, B og GE um bætur vegna vanefnda þeirra. Talið var að K hefði enga heimild haft til þess að lögum að halda eftir greiðslu. Vísað var til þess, að matsgerðir væru haldnar þeim ágalla, að lagt væri fyrir matsmenn að meta það, sem K teldi sjálfur vera galla á íbúðinni, án tillits til þess hvort matsmenn teldu um galla að ræða. Hins var fallist á að K hefði rétt á afslætti sem kæmi til skuldajafnaðar við gagnkröfur G, BOÐ GE. eeen 629 H seldi G og Þ bújörð sína ásamt mannvirkjum 8. september 1985. Í mars 1988 brast norðurgafi haughúss á jörðinni og af því tilefni áskildi G sér allan rétt til bóta úr hendi H með bréfi 11. apríl 1988. Kaupendur óskaðu eftir dómkvaðningu matsmanna 2. ágúst 1988 til að meta galla á haughúsinu og lauk því mati 10. nóvember 1988. Einnig var óskað eftir mati 2. nóvember 1988 á íbúðarhúsi jarðarinnar og fjár- húsi. Tveir matsmenn voru dómkvaddir 9. janúar 1989, en dráttur varð á því, að þeir tækju til starfa. Lögmaður kaupenda óskaði á ný eftir mati 6. desember 1991 á flestum sömu atriðum og í matsbeiðni 2. nóvember 1988. en auk þess var óskað eftir mati á skolpleiðslum í íbúðarhúsi, svo og viðbótarmati vegna haughúss. Viðbótarmati lauk 1. september 1992 og í kjölfar þess var óskað eftir yfirmati 22. nóvember sama ár. Yfirmatinu lauk síðan í maí 1993. Ástæður þessa dráttar þóttu vera ómarkvissar aðgerðir kaupenda til að afla viðbótarmats og allveruleg töf að hálfu matsmanna. Þótti samt sem áður ljóst að H hefði ekki haft ástæðu til að ætla, að kaupendur hefðu fallið frá kröfum sínum vegna missmíði haughússins. Var ekki talið nægt tilefni til að telja, að þeir hefðu með tómlæti fyrirgert rétti sínum á hendur H vegna annmarka á haughúsinu. Talið var að kaupendur hefði mátt treysta því, að haughúsið hefði ekki verið haldið svo víðtækum galla, sem raun varð á, og því ættu þeir rétt til bóta úr hendi H. Þótt gerð eða smíði útihúsa í sveitum landsins kunni allvíða að hafa verið ábótavant á byggingartíma haughússins var það ekki talið leysa H undan ábyrgð. Auk bóta samkvæmt yf- irmati kröfðust kaupendur greiðslu kostnaðar, sem tengdist viðgerð á haughúsi. Þessi krafa var ekki talin studd fullnægjandi gögnum og var henni vísað frá héraðsdómi. Sumarið 1986 gaf sig gólf í fjár- húsi. Kaupendur gerðu þó ekki reka að þessum kröfulið fyrr en með beiðni um dómkvaðningu matsmanna 2. nóvember 1988. Með sömu beiðni var fyrst farið fram á mat á gleri í gluggum íbúðarhúss. Var talið að kaupendur hefðu með þessu tómlæti glatað rétti til að bera CLXXVIII Efnisskrá Bls. fyrir sig vanefndir hvað þetta varðaði. Þá var einng talið að kaup- endur hefðu með tómlæti firrt sig rétti til bóta vegna riðuhreinsunar JATÖAFINNAF. ...........eeeeeerurerneneneneneneeserernenenen eeen 1023 Hinn 8. janúar 1991 gerðu G og S með sér kaupsamning um fasteign á grundvelli kauptilboðs G. Kaupverðið var 9.300.000 krónur, en þar af skyldi G greiða 1.396.021,29 krónur með peningum á tilteknum gjalddögum. Eftirstöðvarnar átti að greiða með yfirtöku G á áhvíl- andi veðskuldum, sem voru í vanskilum. G fékk eignina afhenta 12. janúar 1991, en innti ekkert af hendi af umsömdum kaupverði. Hinn 16. október 1991 var fasteignin seld við þriðja og síðasta nauðungar- uppboð. Hæstbjóðandi við uppboðið var HI, sem bauð 10.800.000 krónur, en næst hæsta boð, 10.700.000 krónur, átti SÞ. HI stóð ekki við boð sitt og tók uppboðshaldari ákvörðun um að taka boði SÞ, sem var heldur ekki staðið við. Í þinghaldi 27. nóvember 1991 féllst S á, að tekið yrði fjórða hæsta boði HI í eignina að fjárhæð 10.200.000 krónur, en áskildi sér rétt til að krefja SÞ um bætur vegna vanefnda. Í þinghaldinu lýsti uppboðshaldari því yfir, að hann rifti uppboðskaupunum við SÞ en samþykkti umrætt boð HI. S krafðist efnda úr hendi G samkvæmt aðalefni kaupsamnings um eignina 8. janúar 1991. G krafðist lækkunar á kröfum S um 600.000 krónur og studdi það þeim rökum, að S hefði ákveðið án samráðs við sig að veita hæstbjóðanda afslátt með því að taka ekki hæsta boði hans. S var uppboðsþoli og naut því ekki réttarstöðu samkvæmt 35. gr. laga nr. 57/1949 til að krefjast þess, að eignin yrði boðin upp að nýju, ef kaupandi fullnægði ekki uppboðsskilmálum. Það þótti því hvorki á færi G að krefjast vanefndauppboðs né heldur að ákveða hvaða boði uppboðshaldari tæki í eignina. Var talið að réttur S til að krefjast efnda úr hendi G breyttist ekki vegna nauðungaruppboðs á eigninni, sem stafaði af vanefndum G.S var því í sjálfsvald sett hvort hún héldi fram þessum rétti sínum eða neytti sjálf þess úrræðis að leita greiðslu á hluta kröfu sinnar með málsókn gegn uppboðskaup- anda, sem stóð ekki við boð sitt. Var til þess litið, að sá hugsanlegi bótaréttur samkvæmt 3. mgr. 35. gr. laga nr. 57/1949 færðist í hendur G, ef hann efndi skyldur sínar samkvæmt kaupsamningi um eignina. Voru kröfur S á hendur G því teknar til greina. ................0..0000.00. 1123 Með samningi 5. janúar 1991 keypti M raðhús af J. Húsið var þá enn í smíðum og átti að afhenda það tilbúið undir træéverk og málningu að innan 15. apríl 1991. Framkvæmdum utanhúss átti hins vegar að ljúka 15. júní sama ár. Eftir afhendingu varð vart við leka á ýmsum Efnisskrá CLXXIX Bls. stöðum í húsinu. Hinn 2. desember 1991 var fenginn verkfræðingur til að skoða húsið og taldi hann kostnað við úrbætur 350.000 krónur. Samkvæmt kaupsamningi átti lokagreiðsla M að fara fram 7. des- ember það ár. Á grundvelli álits verkfræðingsins innti hún ekki þá greiðslu af hendi að fullu. Talið var að M hefði mátt treysta því, að húsið væri ekki haldið framangreindum annmörkum, en þeir stöf- uðu af atvikum. sem J bar ábyrgð á. Var J því talinn bera bótaábyrgð gagnvart M og dæmdur til að greiða henni 425.000 krónur. Voru bætur ákveðnar með hliðsjón af matsgerð dómkvadds manns. J höfðaði gagnsök og krafðist eftirstöðva af lokagreiðslunni, sem var á gjalddaga 7. desember 1991. Vísað var til þess að ákvörðun M um að halda eftir hluta af þeirri greiðslu studdist ekki við álit dóm- kvadds matmanns. Var talið að við þær aðstæður hefði henni verið óheimilt að skuldajafna samningsbundinni greiðslu við skaðabóta- kröfu, sem ekki hafði enn verið aflað viðhlítandi sönnunargagna um, en matsgerð lá ekki fyrir fyrr en 12. janúar 1993. Var M því gert að greiða dráttarvexti af hinni gjaldföllnu fjárhæð fram til þess, þegar forsenda var til að láta kröfurnar mætast. M var jafnframt gert að greiða 21.492 krónur, sem vantaði á að full skil yrðu gerð á umræddri lokagreiðslu. J krafði einnig M um 241.848 krónur af fyrri afborgun, sem hún hafði haldið eftir sökum þess, að hún taldi sig hafa ofgreitt á fyrri stigum. Af þeirri fjárhæð var henni gert að greiða 34.423 krónur. Samtals var því M gert að greiða J 405.915 krónur, en fallist var á að skaðabótakrafa hennar kæmi til frádráttar þeirri fjárhæð miðað við 12. janúar 1993. Þá var J gert að gefa út afsal til M fyrir eigninni gegn greiðslu fjárhæðar, sem hún skuldaði honum eftir að kröfur þeirra hefðu verið látnar mætast. .................. 1236 Með samningi 1. nóvember 1990 keyptu E og V fasteign af Þ og sá fast- eignasalan F hf. um milligöngu við söluna. Kaupverð eignarinnar var 12.200.000 krónur, sem átti að greiðast með yfirtöku veðskulda að fjárhæð 4.825.046 krónur, en að öðru leyti með peningagreiðslum á sjö gjalddögum og áttu síðasta afborgun að fara fram 20. október 1991. Þ skuldbatt sig hins vegar til að aflétta öðrum áhvílandi veð- skuldum ekki síðar en 10. maí 1991. Þann dag hafði Þ ekki feng- ið aflýst neinu af áhvílandi veðskuldunum, en sama dag áttu E og V að greiða fjórðu afborgun af kaupverði eignarinnar, að fjárhæð 1.000.000 krónur. Samkvæmt samkomulagi V við F hf. 27. maí 1991, sem Þ taldi sig bundna af, inntu V og E af hendi á tímabilinu maí til ágúst 1991 fjórar greiðslur, samtals 1.500.000 krónur til F hf., sem CLXXX Efnisskrá Bls. ráðstafaði þeim til greiðslu lána, sem Þ bar að aflétta, að undanskild- um 72.820 krónum. Þ aflétti enn ekki veðskuldum af eigninni og inntu E og V ekki af hendi frekari greiðslur. Fasteignin var að lok- um seld á nauðungaruppboði 9. júní 1992 fyrir 9.500.000 krónur. Í kjölfarið kröfðust E og V skaðabóta úr hendi Þ og fasteignarsalanna G og S, sem stóðu að rekstri F hf. Á það var ekki fallist að sam- komulagið 27. maí 1991 hefði breytt efni kaupsamningsins, heldur var það eingöngu talið hafa falið í sér samning um greiðslutilhög- un til að afstýra því, að gengið yrði að fasteigninni. Þótti Þ ekki hafa staðið við skuldbindingu sína um að aflétta veðskuldum með þeim afleiðingum, að E og V var ekki unnt að taka lán með veði í eigninni. Þessar vanefndir Þ voru taldar hafa verið meginorsök þess tjóns, sem E og V urðu fyrir. Ósannað þótti að söluyfirlit hefði legið frammi við kaupsamningsgerð. Sú skylda var talin hafa hvílt á fast- eignasalanum G, sem annaðist samningsgerð, að afla vitneskju um stöðu þeirra veðskulda, sem Þ átti að aflétta. Honum var kunnugt um vanskilin og hefði hann átt að kanna hvernig innheimtu þeirra leið og hvort eignin væri undir uppboði. Þá þótti ósannað að vakin hefði verið athygli E og V á því, að fjárhæð óviðkomandi veðskulda á kaupsamningsdegi gat orðið hærri en sú fjárhæð, sem þau áttu eft- ir að greiða 10. maí 1991, þegar lokið skyldi aflýsingu veðskuldanna. G var kunnugt um að Þ var að selja eignina af fjárhagsástæðum og hafði milligöngu um kaup hennar á annarri fasteign. Greiðslur sam- kvæmt þeim kaupsamningi stóðust á við greiðslur E og V, þannig að ljóst mátti vera að ekki yrði afgangur til að aflétta veðskuldum. Þá var talið að sú ráðgjöf fasteignasölunnar til E og V, að þau héldu áfram greiðslum og gerðu samkomulagið 27. maí 1991, hefði verið andstæð hagsmunum þeirra. Samkvæmt þessu var talið að starfs- menn fasteignasölunnar hefðu ekki virt þær skyldur, sem á þeim hvíldu samkvæmt lögum nr. 34/1986. Voru E og V dæmdar bætur úr hendi Þ,G og S að fjárhæð 1.800.000 krónur og hafði þá verið tek- ið tillit til söluhagnaðar, sem þau nutu úr hendi uppboðskaupanda. Einnig var tekið tillit til þess, að V og E bjuggu í húsinu, en á móti kom að þau önnuðust viðhald og rekstur eignarinnar þann tíma... 1279 Með samningi 9. apríl 1991 keyptu E og B tveggja hæða raðhús af Ó og H. Kaupverð eignarinnar var 13.500.000 krónur. Samkvæmt kaup- samningi var afhendingardagur eignarinnar 25. maí 1991, en afsal fyrir henni var gefið út 11. maí 1992. Skömmu eftir útgáfu afsals sendu kaupendur skeyti til seljenda, þar sem tilkynnt var um galla Efnisskrá CLXXXI Bls. á eigninni. Í matsgerð dómkvaddra manna var komist að þeirri nið- urstöðu, að húsið væri haldið verulegum steypuskemmdum, sem rekja mætti til samvirkni alkalí- og frostskemmda. Töldu matsmenn kostnað og viðgerðir samtals nema 3.192.480 krónum og voru gerð- ar kröfur um þá greiðslu úr hendi seljenda. Kaupendur könnuðust við að hafa séð sprungur í útveggjum við skoðun eignarinnar og var talið ljóst að stevpuskemmdir hefðu borið á góma við samn- ingsgerðina. Húsið hafði einnig verið skoðað af Rannsóknastofn- un byggingariðnaðarins árin 1983 og 1989 og sást þá sprungunet á útveggjum og frítt standandi veggjum og var það greinilegra síðara árið. Þegar kaupendur skoðuðu húsið sáu þeir ekki ástæðu til að grennslast fyrir um sprungur í ytri veggjum þess. Í stað þess gerðu þeir kauptilboð, þar sem tekið var fram, að eignin væri seld í því ástandi, sem kaupandi hefði kynnt sér við skoðun og sætti sig við að öllu leyti. Í kaupsamningi og afsali voru einnig efnislega sam- hljóða yfirlýsingar. Kaupendur þóttu hafa átt færi á að kanna nánar steypuskemmdir áður en kaup voru ráðin og afsal gefið út, en létu það undir höfuð leggjast þótt fullt tilefni væri. Samkvæmt lögjöfnun frá 47. gr. laga nr. 39/1922 var því talið, að þeir gætu ekki borið fyrir sig galla, sem hefði átt að koma í ljós við eðlilega rannsókn, enda þótti ekki í ljós leitt, að seljendur hefðu beitt svikum við kaupin. Samkvæmt þessu voru kaupendur sýknaðir af kröfum seljenda. ..... 1735 M og H keyptu íbúð af Þ og K fyrir milligöngu ME. Í kaupsamningi var að finna ákvæði, þar sem fram kom að kaupendum væri kunnugt um að yfirteknar veðskuldir væru í verulegum vanskilum og beðið hefði verið um uppboð á eigninni af þeim sökum. Kaupandi hefði rétt til þess að láta innheimta tryggingavíxil, sem umboðsmaður selj- anda hefði samþykkt og væri í vörslu fasteignarsölunnar, ef ekki yrði staðið við að koma skuldunum í skil og sjá um aflýsingar. M og H stóðu skil á umsamdri útborgun, en Þ og K stóðu ekki við skuld- bindingu sína um að aflétta áhvílandi veðskuldum og var íbúðin seld á nauðungaruppboði. M og H kröfðu Þ, K og ME um efndabætur vegna tjóns síns, sem þau miðuðu við markaðsverð íbúðarinnar á uppboðsdegi, að frádreginni heildarfjárhæð viðtekinna lána, eins og þau voru þá og greiðslum af viðteknum lánum frá kaupdegi til uppboðsdags. Talið var að miða ætti útreikning efndabóta við þann dag, sem efndum Þ og K átti að vera lokið, en ekki uppboðsdag. Þar sem krafa M og H var ekki reist á réttum grunni þótti ekki verða komist hjá því að vísa henni sjálfkrafa frá héraðsdómi. Ekki var á CLXXXII Efnisskrá Með það fallist með M og H að ME hefði misfarið með fé sem þau höfðu afhent honum. Hins vegar var talið að ME hefði mátt vera ljóst, að vanskilaskuldir, sem Þ og K bar að aflétta af íbúðinni, voru svo miklar, að umræddur tryggingarvíxill, myndi hvergi nærri hrökkva til að tryggja efndir. Þótti hann hafa gerst sekur um vanrækslu á skyldum, er á honum hvíldu sem fasteignasala samkvæmt eðli máls og meginreglum þeim, sem fram kæmu í Il. kafla laga nr. 34/1986 um fasteigna- og skipasölu. M og H þóttu ekki hafa sýnt fram á að þau hefðu orðið fyrir öðrum fjárútlátum vegna vanrækslu ME en þau höfðu greitt í útborgun og greiðslu til umboðsmanns Þ og K. Þegar litið var til þess ávinnings, sem þau höfðu haft af umráðum íbúð- arinnar, var talið ósannað að þau hefðu orðið fyrir tjóni af völdum ME. Var hann því sýknaður af kröfu M og H. ................000000000e0000 vísan til matsgerðar og forsendna héraðsdóms, sem skipaður var sérfróðum meðdómendum, taldist sannað að á kaupsamningsdegi hefðu verið gallar á múrhúð, einangrun og hitakerfi húss sem S og Ó keyptu af J og U. Í ljósi matsgerðar var einnig talið að húsinu hefði verið áfátt vegna leka í gluggum í eldhúsi og stofu. Enda þótt J hefði vakið athygli S og Ó á gallaðri múrhúð hússins, var ekki talið að þau hefðu mátt búast við, að gallar á múrverki væru svo stórfelldir sem raun varð á, eða að á þeim hefði hvílt ríkari skylda til könnunar á múrhúðinni en þau létu verða af. Þá voru gallar á einangrun og hita- kerfi hússins taldir slíkir, svo og leki í tilteknum gluggum þess, að ekki yrði ætlast til að S og Ó yrðu þeirra vör við skoðun eignarinnar. Þótt ekki hefðu verið talin skilyrði til að dæma S og Ó skaðabætur vegna framangreindra galla, var þeim dæmdur afsláttur í ljósi þess hve verulegir annmarkar voru á eigninni. Við útreikning afsláttar var lögð til grundvallar niðurstaða matsgerðar um verðmætisrýrnun fasteignarinnar vegna gallanna, en þó að frádreginni þeirri upphæð sem J og U höfðu fyrir kaupin upplýst S og Ó um að kosta myndi að lagfæra múrverkið. ..............0.000000eeeeneeenenernenerenerernernrneernenenn S, sem keypti fasteign af U, hélt eftir 1.000.000 kr. af umsömdu kaup- verði eignarinnar vegna galla sem S taldi vera á eigninni. Ú stefndi S og krafðist eftirstöðvanna. Með vísan til orðalags söluyfirlits um að „vatnslagnir“ hefðu verið endurnýjaðar og vitnaframburða um ástand miðstöðvarkerfis hússins, var ekki talið að S hafi mátt gera ráð fyrir að miðstöðvarlagnir hefðu verið endurnýjaðar áður en kaupin voru gerð, eða að U ábyrgðist að ástand þeirra væri betra en vænta mátti miðað við aldur hússins. Þótti S ekki eiga rétt á Bls. 2466 2737 Efnisskrá CLXXXIII skaðabótum vegna þessa. Á grundvelli orðalags söluyfirlits voru S hins vegar dæmdar bætur vegna ástands raflagna. Eftir meginreglu 2. mgr. 42. gr. laga nr. 39/1922 fékk S skaðabætur vegna kostnaðar á endurnýjun vatnslagna í húsinu. Þá fékk S dæmdan afslátt vegna tærðra frárennslislagna og leynds galla í svalagólfi. Að loknum skuldajöfnuði var S dæmdur til að greiða Ú 587.100 kr. ..................- Við kaupsamningsgerð, sem seljandinn HJ annaðist, lá frammi lýsing framleiðanda húsa af þeirri tegund sem B og HD keyptu. Sam- kvæmt lýsingunni fylgdi húsunum eldhússinnrétting af ákveðinni gerð. Í kaupsamningi aðila var eldhússinnrétting ekki undanskil- in, en sérstaklega tekið fram að kaupendur skyldu greiða aukalega fyrir breytingu á eldhússinnréttingu. Var því talið að slík innrétting hefði verið innifalin í kaupverði hússins. Krafa HJ um eftirstöðvar kaupverðs var tekin til greina, að frádregnu verðmæti innrétting- ATÍNNAF. „ld. Sjá Fasteignasala. ....................e eeen Sjá Fasteignasali. .............. eeen Fasteignasala Kaupendum fasteignar voru dæmdar skaðabætur úr hendi tveggja fast- eignasala, þar sem þeir þóttu ekki hafa virt þær skyldur, sem á þeim hvíldu samkvæmt lögum nr. 34/1986. Sjá Fasteignakaup. .................. Fasteignasali sýknaður af skaðabótakröfu, þar sem tjón var talið ósannað. Sjá Fasteignakaup. .............00.00e0ererenerenenrrnenrerenrrrrner renn Fasteignasalinn V talinn bótaskyldur gagnvart H og A þar sem hann hefði ekki gætt hagsmuna þeirra svo sem honum bar. Sjá Skaðabætur. ... Fasteignasali A krafðist greiðslu úr hendi F hf. vegna skaðabótaskyldra mistaka lög- mannsins G sem starfaði hjá F hf. sem löggiltur fasteignasali. Af hálfu F hf. var aðildarskorti borið við. G hafi starfað hjá F hf. sem sjálf- stæður verktaki og bæri því sjálfur alla ábyrgð á mistökum sínum. Á þetta var ekki fallist. F hf. hefði verið með eignina í sölumeðferð og auglýst hana til sölu, fengið söluþóknun greidda, nafn G hefði verið tilgreint á kaupsamningnum sem eitt þriggja nafna lögmanna F hf. og G hefði séð að öllu leyti um samninginn. Viðsemjendur F hf., þ.á m. A, hafi samkvæmt þessu getað treyst því að G kæmi fram fyrir hönd F hf. við kaupin og enga skyldu borið til að kanna hvernig vinnusambandi F hf. og G væri háttað. Þar sem vanrækt hefði verið Bls. 2915 3093 3178 3316 1279 2466 3178 CLXXXIV Efnisskrá af hálfu F hf. að gæta hagsmuna og lögboðinnar leiðbeiningarskyldu við Á er kaupin fóru fram bar F hf. skaðabótaábyrgð á tjóni A. ..... Sjá SAMNINÐUr. .............0eeeeneeeneneeneneenenrnenenrnn nenna Félagafrelsi Skylduaðild að lífeyrissjóði ekki talin andstæð 2. mgr. 74. gr. stjórnarskrár- innar. Sjá Lífeyrissjóðir... eeen Byggingarfélag verkamanna í Reykjavík (B) stefndi V og S til heimtu ár- gjalds til félagssjóðs og mánaðargjalda vegna viðhaldssjóðs B. Talið var að eins og ákvæði laga nr. 60/1984 um Húsnæðisstofnun ríkisins og síðari löggjöf um sama efni voru úr garði gerð, yrði ekki annað ráðið en að löggjafinn hefði í reynd lagt til grundvallar að íbúð- areigendum væri skylt að vera í byggingarfélögum verkamanna til að fullnægja almennri skyldu til að vera í húsfélagi ef þeir stofnuðu ekki eigin húsfélög á grundvelli laga nr. 59/1975 um fjölbýlishús, sem tækju við verkefnum hins fyrra að öllu leyti. Eigendur umrædds húss höfðu, er atvik málsins gerðust, ekki nýtt sér heimild til að stofna húsfélag, er tæki við því hlutverki B að sjá um viðhald utanhúss. Að þessu virtu var fallist á það með B að næg heimild fælist í 2. mgr. 85. gr. og 107. gr. laga nr. 86/1988 um Húsnæðisstofnun ríkisins og 2. mgr. 69. gr. og 2. mgr. 90. gr. laga nr. 97/1993 um stofnunina, er giltu á umræddu tímabili, tilað V og S væri skylt að eiga aðild að B. Tilvísun V og S til Mannréttindasáttmála Evrópu kom þeim ekki að haldi. Kröfur B voru því teknar til greina. Sjá Mannréttindasáttmáli EVrÓpU. ee eeeeeneeeneneeeernrnnnenrneneneeernenaneneneneneaerrrnannnenr rn Félagsdómur Mál talið heyra undir dómsvald Félagsdóms. Sjá Frávísunarkröfu hafn- AÖ. err Héraðsdómi var talið rétt að meta öll atriði, sem vörðuðu launakröfu A og skýra að því leyti ákvæði viðeigandi kjarasamninga. Var úrskurð- ur héraðsdóms um að vísa málinu frá héraðsdómi því felldur úr gildi og lagt fyrir hann að taka málið til efnismeðferðar. ......................... Talið var að ágreiningur málsaðila snerist í reynd um ákvörðun og útreikn- ing á skiptaverðmæti. Við úrlausn þess ágreinings reyndi, samkvæmt kjarasamningi þeirra, á túlkun laga nr. 24/1986 um skiptaverðmæti og greiðslumiðlun innan sjávarútvegsins. Staðfestur var úrskurður Félagsdóms um frávísun málsins, sem byggður var á 2. tölulið 1. mgr. Bls. 3316 3723 2584 4284 1779 2416 Efnisskrá CLXXXV Bls. 44. gr. laga nr. 80/1938 um stéttarfélög og vinnudeilur, svo og því að túlka bæri þröngt ákvæði laganna um valdsvið Félagsdóms. ............ 2974 Félög Til ágreinings kom í Digranessókn um byggingu kirkju, sem hafist var handa við að reisa á svonefndum Víghól haustið 1992. Var bygg- ingunni mótmælt af 25 sóknarbörnum á grundvelli grenndarsjón- armiða. Lagt var lögbann við byggingunni og á aðalsafnaðarfundi 15. september 1992 var felld tillaga um að halda áfram bygging- arframkvæmdum á lóð safnaðarins. Höfðað var mál til staðfestingar á lögbanninu og hélt sóknarnefnd Digranessóknar ekki uppi vörn- um gegn öðru en kröfu um málskostnað að fjárhæð 308.138 krón- ur. Með úrskurði Héraðsdóms Reykjaness 10. desember 1992 var sóknarnefndinni gert að greiða fyrrgreindum sóknarbörnum 80.000 krónur í málskostnað. Með bréfi sóknarbarnanna 7. október 1992 óskuðu þau eftir því. að tillaga um greiðslu lögfræðikostnaðar þeirra yrði borin upp á safnaðarfundi. Safnaðarfundur var haldinn 11. október 1992 og var samþykkt að vísa tillögunni til sóknarnefndar til „lögmætrar og sanngjarnarar meðferðar“. Á aðalsafnaðarfundi 26. maí 1993 var hins vegar samþykkt að greiða úr sameiginlegum sjóðum safnaðarins umræddan kostnað að fjárhæð 763.360 krónur og hafði þá verið tekið tillit til greiðslu sóknarnefndarinnar sam- kvæmt fyrrgreindum úrskurði héraðsdóms. Sóknarnefndin fékkst ekki til að hlíta þessari samþykkt og var málið höfðað til heimtu fyrrnefndrar fjárhæðar. Talið var að lög gerðu ekki ráð fyrir því, að aðrir en sóknarnefnd efndu til kostnaðar, sem söfnuðurinn ætti að bera. Yrði kostnaður sóknarbarnanna greiddur væri um að ræða verulegan og sérstakan hluta rekstrarkostnaðar, sem ekki var sam- þykktur af stofnunum sóknarinnar, áður en til hans var efnt. Vildu sóknarbörnin láta á það reyna á aðalsafnaðarfundi, hvort safnaðar- fólk samþykkti að þeim yrði greitt frekar en sóknin hafði greitt sam- kvæmt úrskurði héraðsdóms, varð það að koma fram í fundarboði samkvæmt 2. mgr. 12. gr. laga nr. 25/1985. Sóknarbörnunum var því rétt að rita sóknarnefnd og óska eftir því að tillögu þeirra yrði getið við fundarboðun með viðeigandi hætti. Var ekki talið, að þau hefðu mátt vænta þess, að málið yrði borið upp á fundinum án frekara frumkvæðis þeirra. Samkvæmt þessu og þegar litið var til afgreiðslu tillögunnar á fundinum, þar sem sóknarbörnin sjálf voru verulegur CLXXXVI Efnisskrá Bls. hluti fundarmanna, var samþykkt tillögunnar ekki talin bindandi. Sóknin var því sýknuð af kröfum sóknarbarnanna. ......................0... 1070 Fiskveiðiheimildir Vegna skulda S við Ó,N og Sv var gert samkomulag 21. ágúst 1993 um að yfirfæra til F aflakvóta af báti S í hlutfalli við skuldir hans. Jafnframt skuldbatt S sig til að landa öllum afla bátsins hjá F, sem síðan skyldi taka af aflaverðmætinu fyrir skuldum, en í kjölfar þess átti að færa aflakvóta á ný yfir á bát S. F ritaði undir samkomulag þetta fyrir sitt leyti. Hinn 23. september 1993 var bú S tekið til gjaldþrotaskipta og var bát hans ekki haldið til veiða frá því samkomulagið var gert og þar til bátnum var ráðstafað úr eigu þrotabúsins. Fiskistofa staðfesti 6. október sama ár móttöku tilkynningar um að aflaheimildir hefðu verið færðar af bát S, en þær voru síðan færðar á ný á bátinn að kröfu skiptastjóra þrotabús S án þess að rétthöfum samkomulagsins væri greitt. Af umræddu samkomulagi þótti helst ráðið að ætlunin hefði verið að stundaðar yrðu veiðar á bát S og aflanum landað hjá F, sem síðan átti að sjá um greiðslur til rétthafa. Aflamark bátsins hefði hins vegar átt að vera skráð á annan bát, þar til afli væri kom- inn að landi. Samkvæmt þessu var samkomulagið talið fara í bága við skýr ákvæði laga nr. 38/1990, sem byggi á því, að aflaheimildir liggi fyrir áður en fiskur er veiddur, sbr. 2. mgr. 12. gr. laganna. Þótti mega líta á ráðagerð aðilanna sem tilraun til framsals á aflamark- inu einu sér, án raunverulegrar yfirfærslu til annars skips, í þeim tilgangi að tryggja viðsemjendum S greiðslur af veiddum afla. Þar sem umráð skips og veiðiheimilda voru komin í hendur þrotabús S áður en Fiskistofa staðfesti færslu aflamarksins, gat yfirfærsla þessi ekki orðið virk nema með atbeina skiptastjóra. Þótti F því ekki hafa brotið gegn rétthöfum samkomulagsins með því að hlíta fyrirmæl- um skiptastjóra um að færa aflaheimildir á ný á bátinn og var F sýknaður af kröfum um skaðabætur. ...................eeenenesnrn nn 1619, 1626 Fjárdráttur G var sakfelldur fyrir fjárdrátt með því að hafa tekið við tékka frá poka- sjóði Landverndar, sem stílaður var á foreldra- og kennarafélag skólans H, og framselt hann og fengið andvirði hans í reiðufé. ....... 666 JE var dæmdur fyrir fjárdrátt með því að hafa dregið sér og notað í eigin þágu skuldabréf og tékka. Hann var einnig sakfelldur fyrir fjársvik. = 731 J hafði ekki sinnt framtalsskyldu vegna álagningar opinberra gjalda Efnisskrá CLXXXVII árin 1988 til 1992. Skattar hans voru því áætlaðir. Bú J var tekið til gjaldþrotaskipta og lauk skiptum 18. mars 1991. J hafði ekki greitt skatta í samræmi við áætlanir og í árlok 1991 var skuld hans vegna opinberra gjalda afskrifuð. J leitaði eftir niðurfellingu umræddra skattaáætlana og úrskurðaði skattsjóri um skattbreytingu vegna ár- anna 1989 til 1992. Í janúar 1993 fékk J vegna mistaka sendan tékka frá ríkisbókhaldi að fjárhæð 2.746.670 krónur, sem hann innleysti, en þessi fjárhæð svaraði til mismunar milli álagðra gjalda fyrir og eftir áðurgreinda skattbreytingu. Afskriftir á skattaskuld J voru síð- an bakfærðar í mars þar ár. Staðhæfingar J um að hann hefði verið í góðri trú um rétt sinn til fjárins þóttu haldlausar með öllu. J var því sakfelldur fyrir fjárdrátt og gert að sæta níu mánaða fangelsi, þar af sex mánuðir skilorðsbundnir. .............0000..00. eeen G starfsmaður S hf. var sakfelldur fyrir að hafa dregið sér 355.494 krón- ur af fjármunum félagsins. Var refsing hans ákveðin skilorðsbundið fangelsi Í sex Mánuði... J var sakfelldur fyrir fjárdrátt með því að ráðstafa í eigin þágu, án þess að gera upp við eigendur, olíumálverki, sem J tók í umboðssölu. Þótti haldlaus sú skýring J, að hann hefði sent málverkið til Danmörku, en eftirgrenslan eftir því þar var árangurslaus. Var J gert að sæta átta mánaða fangelsi, þar af fimm mánuðir skilorðsbundnir. ................... G var sakfelldur fyrir að hafa, sem framkvæmdastjóri og eigandi meiri hluta í H hf., gengið frá starfssamningi við sjálfan sig um laun og önnur fríðindi sem talin voru í engu samræmi við bágborna fjárhags- stöðu félagsins... Sjá Virðisaukaskattur. ................0.0.000en00nererenearene renna Fjárkrafa Sjá Bankar... nenna Sjá Bankar... Fjármögnunarleiga Eignarréttur að fiskkerjum, sem seld höfðu verið á fjármögnunarleigu, var ekki talinn girða fyrir að þau gætu lotið haldsrétti farmflytj- anda vegna ógreiddra farmgjalda og annarra krafna, sem viðtak- anda farms bæri að greiða, sbr. 62. gr. og 63. gr. laga nr. 34/1985. Sjá FarmsamniNngUr. „eeen Sjálfskuldarábyrgð á greiðslum samkvæmt fjármögnunarleigusamningi var talin niður fallin sökum þess að nýr samningur komst á milli Bls. 1308 2055 2610 4012 3154 3196 1163 CLXXXVIII Efnisskrá Bls. leigutaka og leigusala án þess að ábyrgðin tæki til síðari samnings- Ís. Sjá Ábyrgð. 2... rennur 1422 Samkvæmt samningi V og F hf. (síðar G hf.) um fjármögnunarleigu á sendibifreið var bifreiðin eign F hf. allan umsamdan leigutíma en V hafði afnotarétt af henni. V krafðist þess, að G hf. greiddi honum fjárhæð, er svaraði til þess hagnaðar, sem hann taldi F hf. hafa notið með sölu bifreiðarinnar eftir riftun samnings aðila, að teknu tilliti til þess, sem V hefði borið að greiða í leigu til loka leigutímans. Talið var, að hvorki af samningnum né réttarreglum um viðskipti sem þessi yrði leiddur réttur handa V sem leigutaka samkvæmt samn- ingnum til að gera kröfu þessa efnis... 2561 Fjárnám J krafðist fjárnáms hjá V þar sem hún taldi V hafa vangreitt sér vexti sam- kvæmt 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987. Nánar tiltekið taldi J sér heimilt að höfuðstólsfæra árlega þessa vexti en því mótmælti V. Talið var að orðalag 7. gr. laga nr. 25/1987 benti eftir hljóðan sinni eindreg- ið til þess, að ætlast væri til, að áfallnir vextir væru árlega lagðir við höfuðstól. Fengist að öðrum kosti ekki jöfnuður við vaxtakjör á innlánsreikningum í bönkum, sem hér um ræddi ásamt því sem slík skýring samræmdist dómi Hæstaréttar 11. mars 1987 í máli nr. 23/1986. Var því tekin til greina krafa J um fjárnám fyrir kröfunni Hjá V. eeen 189 Fjárnám fellt úr gildi að hluta. Sjá Fyrning. -.................e00eaeeaaenrenenrnn 455 E krafðist ógildingar fjárnáms í píanói og sex málverkum sem fundust höfðu á heimili hennar og gerðarþolans. Talið var að E hefði ekki tekist að sýna fram á eignarrétt sinn að mununum, utan tiltekinna þriggja málverka, en fyrirmæli í kaupmála milli E og gerðarþola, þar sem „húsbúnaður“ var gerður að séreign E, þóttu svo óákveðin að þau kæmu ekki að haldi sem stoð fyrir eignarrétti hennar yfir öðrum málverkum. Var því talið rétt að líta svo á, að munirnir, sem voru Í sameiginlegum vörslum E og gerðarþola tilheyrðu hinum síðarnefnda í þeim skilningi sem um ræddi í 1. mgr. 36. gr. laga nr. 90/1989. Ákvæði 1. mgr. 43. gr. laga nr. 90/1989, um bann við því að gert sé fjárnám í munum, sem talist geta nauðsynlegir til þess að halda látlaust heimili, var aðeins talið veita gerðarþola rétt, en ekki E. Var fjárnámið því fellt úr gildi hvað varðaði þau þrjú málverk sem E taldist eiga, en staðfest að öðru leyti... 462 Talið var að sýslumanni hefði ekki verið skylt að rökstyðja með skrif- Efnisskrá CLXXXIX Bls. legum hætti ákvörðun sína samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 90/1989 um aðför. Þá var einnig talið að ákvörðun sýslumanns um að stöðva ekki framgang gerðarinnar hefði verið lögmæt, en fjárnámsbeiðni studdist við kröfu um opinber gjöld sem skattstjóri hafði úrskurðað um. Sjá einnig Skattar. ................0.e0ennneneneneeeenrnnrenen 470 Að kröfu F var hinn 15. febrúar 1993 gert fjárnám hjá J í loðnufarmi um borð í skipi hans, sem síðan var landað hjá H. Fjárnámið var endurupptekið 6. apríl 1993 og fjárnám gert í kröfu á hendur H um andvirði loðnufarmsins, en hún var þá gjaldfallin. Samdægurs tilkynnti sýslumaður H um síðara fjárnámið og krafðist greiðslu fjárnámskröfunnar. Áður hafði lögmaður J tilkynnt H að ágrein- ingur væri um lögmæti fyrra fjárnámsins og að krafist yrði úrlausnar héraðsdóms um gerðina. Hinn 16. apríl 1993 var bú J tekið til gjald- þrotaskipta og með bréfi 19. sama mánaðar krafðist skiptastjóri H um greiðslu loðnufarmsins. H varð við þeirri kröfu og í kjölfarið krafðist F skaðabóta úr hans hendi. Það var ekki metið H til sak- ar að hafa ekki farið að tilmælum sýslumanns, þegar honum barst krafa skiptastjórans. Var litið til þess að þá var skammur tími lið- inn frá því sýslumaður krafðist greiðslu og að ágreiningur var um fyrra fjárnámið. Talið að H hefði verið skylt að afhenda þrotabúinu greiðsluna, sbr. 1. mgr. 138. gr. laga nr. 21/1991, enda fengju reglur laga nr. 90/1989 ekki haggað því ákvæði. H var því sýknaður af kröf- UN Ferrer 753 Gerð voru þrjú fjárnám hjá kaupendum fasteignar samkvæmt óþing- lýstum kaupsamningi. Við þær aðstæður var talið að fjárnám yrði ekki með réttu gert í eigninni sjálfri, en réttindi kaupendanna gætu hins vegar orðið andlag fullnustugerða. Þótt orðalag fyrrgreindra fjárnáma benti til annars voru þau skýrð í samræmi við þetta. Á grundvelli þessara fjárnáma gátu fjárnámshafar ekki notið réttar til fullnustu af söluverði eignarinnar í kjölfar nauðungarsölu, enda átti ekkert af því að koma í hlut kaupendanna. Sjá Nauðungarsala. ...... 851 Fjárnám var gert hjá Á fyrir opinberum gjöldum, sem lögð voru á eig- inmann hennar H vegna fyrirtækisins M. Til ágreinings kom um gildi fjárnámsins vegna aðstöðugjalds álagt 1992. Með skattframtali Á og H fylgdu gögn varðandi rekstur M, þar á meðal greinargerð um að- stöðugjaldsstofn með H tilgreindan sem rekstraraðila. Á hliðstæðu eyðublaði vegna M var aðstöðugjaldsstofn sagður vera enginn og vísað til skattframtals H. Í samræmi við þetta var aðstöðugjald lagt á H persónulega en ekki M. Ekki þótti ráðið með vissu hvert rekstr- CXC Efnisskrá Bls. arform M var á þeim tíma þegar aðstöðugjaldið var lagt á H. Með hliðsjón af forsögu 1. mgr. 34. gr. laga nr. 90/1990 var ekki fallist á það með Gjaldheimtunni í Reykjavík, að ekki hefði verið unnt að leggja aðstöðugjald á M sökum þess, að félagið hefði ekki verið sjálfstæður skattaðili við álagningu tekjuskatts og eignarskatts sam- kvæmt 2. gr. laga nr. 75/1981. Talið var að skattyfirvöld hefðu gefið H kost á að aðstöðugjald yrði lagt á M, en þeim kosti hefði hann í verki hafnað með þeim afleiðingum, að gjaldið var lagt á hann persónulega. Við þá álagningu þótti H bundinn og voru ekki talin efni til að lækka skuld hans til samræmis við þann eignarhluta, sem Á kvað H hafa átt í M., enda hagaði hann skattframtali sínu líkt og hann væri einkaeigandi M. Á var talin bera ábyrgð á þessari skuld eiginmanns síns samkvæmt 114. gr. laga nr. 75/1981, sbr. 32. gr. og 6. mgr. 37. gr. laga nr. 90/1990. .........0.00eeeaereenenenenenenrerrrenenenrne err 1114 Fjárnám var gert í ófullgerðu sumarhúsi fyrir kröfu á hendur J, en húsið stóð við heimili hans og hafði ekki verið skeytt við jörð. Húsið var síðan selt við nauðungarsölu. G taldi sig hafa keypt sumarhúsið og krafðist skaðabóta úr hendi gerðarbeiðanda. Ekki var fallist á að gerðarbeiðandi bæri bótaábyrgð á tjóni G. Sjá Nauðungarsala. ...... 2195 Fjárnám heimilað fyrir höfuðstólsfærðum dráttarvöxtum. Sjá Vextir. ...... 2321 Talið var að ekki væri fullnægt skilyrðum um áfrýjunarfjárhæð svo að kæra mætti úrskurð héraðsdómara um ógildingu fjárnáms, en ákvæði 1. mgr. 152. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála yrði beitt um kæruna... 2382, 2419, 2421 Sjá Vextir... eeen enn 3718 SÓ bjó í óvígðri sambúð með SH og höfðu þau talið fram sameiginlega 1991 og óskuðu þá samsköttunar. Var á þá beiðni fallist og skiluðu þau sameiginlegu framtali til og með árinu 1994, en höfðu síðan ekki talið fram. Bú SH hafði verið tekið til gjaldþrotaskipta og eft- ir skiptalok 8. ágúst 1994 ákvað Gjaldheimtan í Reykjavík (G). að leita fullnustu í eigum SÓ. Í málinu krafðist SÓ þess að ógilt yrði fjárnámsgerð sýslumanns sem fram fór hjá henni 19. ágúst 1996 fyr- ir skattskuldum SH. Fallist var á það með SÓ að hvorki 1. mgr. 114. gr. laga nr. 75/1981 né ákvæði laga um tekjustofna sveitarfélaga og um málefni aldraðra geymi nægilega skýr fyrirmæli um óskipta ábyrgð sambýlisfólks á greiðslu skatta hvorts annars og að lagaskil- yrði skorti þannig til að fallist yrði á kröfur G. Ábyrgð SÓ á sköttum sambýlismanns hennar yrði heldur ekki reist á öðrum réttarheim- ildum. Var fjárnámið því fellt úr gildi. ..........................0..0ee 4031 Efnisskrá Fjárskipti M var óvígðri sambúð með K frá 1981 til 1990. M lést 1991. Eftir andlát M kröfðu erfingjar hennar K (síðar dánarbú K) til greiðslu skulda er K hefði stofnað til við M, auk dagsekta vegna dráttar á afhend- ingu tiltekinnar bifreiðar og leigugjalds fyrir hana. Sýnt þótti, að M hefði lagt K til verulegt fé í upphafi sambúðar þeirra. Jafnframt þótti ósannað að skuldin hefði verið gefin eftir. Var dánarbú K því dæmt til greiðslu umkrafinnar fjárhæðar. Talið var að ekki bæri að reikna vexti af skuldinni fyrr en að loknum sambúðartímanum. Drátt- arvextir voru dæmdir frá uppkvaðningu héraðsdóms. Með því að bifreiðin hafði verið afhent og krafa um afhendingu hennar var ekki til endurskoðunar þótti rétt að fella niður dagsektir sem dæmdar voru í héraði. Gagna um afnot af bifreiðinni naut ekki og þóttu því ekki efni til að fallast á kröfu um leigugreiðslur. ..................0.....0.0. Fjárslit Hafnað var kröfum M um hlutdeild í eignum K við opinber skipti til fjár- slita milli þeirra í kjölfar óvígðrar sambúðar. Sjá Óvígð sambúð. ... Við opinber skipti til fjárslita milli M og K í kjölfar óvígðrar sambúðar, deildu þau um skiptingu helstu eigna. Talið var sannað, að K hefði með fjárframlögum sínum öðlast hlutdeild í verðmætaaukningu í búi aðila á sambúðartímanum, umfram það, sem hún hafði þegar fengið í sinn hlut, eftir að sambúðinni lauk. Sjá Óvígð sambúð. ...... Fjársvik R og H voru saktfelld fyrir fjölda brota, sem einkum fólust í misferli með tékka, en einnig í því að verða sér úti um gistingu og veitingar á gistihúsum, en hverfa síðan á braut án þess að greiða kostnaðinn. . JE var dæmdur fyrir fjársvik með því að hafa notað þrettán tékka í við- skiptum útgefna af JV, sem ritaði undir eyðublöðin eigin nafni, en JE fyllti út að öðru leyti. JE var einnig sakfelldur fyrir fjárdrátt. .... B var sakfelldur fyrir fjársvik með því að hafa í tvígang sviðsett innbrot og þjófnað á heimili sínu. Hann útbjó síðan lista yfir þá muni, sem hann lýsti stolnum ásamt verðmæti þeirra og sveik þannig út og tók við bótum. Hann var einnig fundinn sekur um tilraun til slíks verkn- aðar. Refsing B var ákveðin fangelsi í 15 mánuði. ............................. S var sakfelldur fyrir fjársvik, þjófnað og umferðarlagabrot. Sjá einnig ÁEÝJUN. eeen raunar M var sakfelldur fyrir stórfelld og kerfisbundin fjársvik og önnur auðg- CXCI BIs. 3804 1523 2006 719 731 2181 2539 CXCII Efnisskrá unarbrot, er einkum voru framin á tímabilinu 11. apríl 1995 til 15. júní s.á. Var refsing hans ákveðin fangelsi í tvö ár og sex mánuði. .. Sjá Þjófnaður. ...............0.0.000eneneneneraeaeaeanrneneneerrararrnenenrnen renna Fjöleignarhús Ekki var talin þörf á samaðild með öllum félagsmönnum húsfélags í máli á hendur nokkrum þeirra persónulega til heimtu skuldar húsfélags- ins. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. .....................00.e0eaeeaeaeane renn Deilt var um hvort anddyri og skáli inn af kjallarainngangi væri hluti af séreign S eða í sameign málsaðila. Talið var að þegar íbúð í kjall- ara var seld í þriðja sinn hefðu í afsalinu verið tekin af tvímæli um, að eignarrétturinn að þessu rými fylgdi þeirri íbúð. Í síðar gerð- um afsölum fyrir efri hæð hússins var ekkert að finna sem ekki gat samrýmst þessu. Sjá Umferðarréttur. „.................00eeeeanenenennennn Húsfélagið H krafði íbúðareigandann S um greiðslu hlutdeildar hans í kostnaði af framkvæmdum við sameign í húsi, á lóð og bílastæð- um. Sýnt þótti að lögmæt ákvörðun um að ráðast í framkvæmdirnar hefði verið tekin á húsfélagsfundi. Við úrlausn málsins var litið til þess að S hafði engum athugasemdum hreyft við lögmæti ákvörð- unarinnar meðan framkvæmdir stóðu yfir, enda þótt honum hefði verið brýnt tilefni til þess, sbr. niðurlagsorð 10. gr. þágildandi laga nr. 59/1976. Samkvæmt gögnum málsins hafði S engum athugasemdum við lögmæti ákvörðunar að baki andmælum hreyft á fundinum. Með vísan til sömu lagagreinar var ekki talið koma að sök að upphafleg kostnaðaráætlun stóðst ekki. Þá þótti tillaga um framkvæmdirnar hafa innihaldið nægilegar upplýsingar um dreifingu kostnaðar. ...... Með vísan til ákvæða laga um Húsnæðisstofnun ríkisins voru V og S dæmd til greiðslu árgjalds til félagssjóðs Byggingarfélags verka- manna í Reykjavík (B) og mánaðargjalda vegna viðhaldssjóðs B. Sjá Félagafrelsi. .....................eeeneneerereeneneneneneneeenernrarnenenene Flugmenn Sjá Flugréttindi. .....................0000e0eeerne ene Flugréttindi Þ, sem var handhafi atvinnuflugmannsskírteinis, gekkst undir reglu- bundna læknisskoðun 14. ágúst 1991 og fékk heilbrigðisvottorð sitt endurnýjað án athugasemda að henni lokinni. Trúnaðarlæknir Flugmálstjórnar (F) tilkynnti honum 6. desember 1991 að heilbrigð- Bls. 2813 3149 1536 2786 3655 4284 4112 Efnisskrá CXCIII Bls. isvottorð hans væri dregið til baka um óákveðinn tíma. Hafði þetta í för með sér að Þ missti flugmannsréttindi sín. Í kjölfarið stefndi Þ íslenska ríkinu (Í), sérstakri áfrýjunarnefnd (Á) og F til ómerking- ar þeirra ákvarðana og niðurstaðna er fallið höfðu honum í óhag. Talið var að Þ hefði í raun sætt sig við að heilbrigðisvottorð hans væri afturkallað fyrst um sinn og fram var komið að efnislegar for- sendur lágu að baki þeirri ákvörðun. Kröfu Þ um ómerkingu þess- arar ákvörðunar var því hafnað. Síðari niðurstöðum trúnaðarlækna var skotið til Á. Í stað þess að taka endanlega ákvörðun sem F gat þá byggt á útgáfu heilbrigðisvottorðs, gaf Á Þ kost á að sanna hæfni sína fyrir trúnaðarlæknunum. Talið var að Á hefði verið þetta heimilt og Þ viðurkenndi að hafa samþykkt þessa niðurstöðu. Þessi ákvörðun Á var því ekki ómerkt. Samkvæmt ákvörðun Á og með hliðsjón af reglu 37. gr. laga nr. 34/1964 átti Þ að gangast undir venjubundna rannsókn trúnaðarlækna og sanna fyrir þeim að hann uppfyllti þau skilyrði sem Á setti. Ekki lá fyrir að Þ hefði verið leiðbeint um hvernig hann ætti að fara að við að sanna hæfni sína, svo sem skylt var samkvæmt 1. mgr. 7. gr. stjórnsýslulaga. Þá lá ekki fyrir að Þ hefði fengið að skýra sjónarmið sín fyrir F, sbr. 13. gr. laga nr. 37/1993, áður en tekin var ákvörðun um að gefa ekki út heilbrigðisvottorðið með vísan til álits trúnaðarlæknanna, sem mælt höfðu gegn útgáfu þess. Samkvæmt þessu var ómerkt ákvörðun F 16. ágúst 1995 um synjun útgáfu vottorðins. Þ skaut ákvörðun F til samgönguráðuneytisins 30. ágúst 1995, sem 3. nóvember s.á. bað Á um ótvíræðan úrskurð um heilbrigði Þ. Ákvörðun Á, um að álit lækna F skyldi standa, barst daginn eftir og var byggð á því að Þ hefði ekki uppfyllt skilyrði Á. Þessi ákvörðun Á var ómerkt á sama grunni og ákvörðun F, auk þess sem ekki var talið að málsmeðferð Á hefði fullnægt þeim kröfum sem til Á yrði að gera. Af þessu leiddi að ákvörðun ráðuneytisins 6. nóvember 1995, sem litið var á sem staðfestingu á ákvörðun F 16. ágúst 1995, var einnig ómerkt. Þ skyldi gefinn kostur á að sanna fyrir trúnaðarlæknum F að hann uppfyllti skilyrði Á og mælt var fyrir um stjórnsýslumeðferð málsins. ........... 4112 Forkaupsréttur R, hlutahafi í hlutafélaginu S, nýtti sér forkaupsrétt samkvæmt samþykkt- um félagsins við sölu hluta í félaginu til RK. Málsástæðum R um að ekki hefði stofnast til bindandi samnings á grundvelli forkaupsrétt- CXCIV Efnisskrá Bls. arins eða R hefði verið heimil riftun samkvæmt skilmálum í tilboði RK var hafnað. Sjá samningur. ..................e.eeeaeeenenenenenrnrrnn 301 Forkaupsréttur ekki talinn virkur, þar sem rétthafar þóttu hafa hafnað boði seljanda um kaup eða leigu. Sjá Samningur. ..................0e 1089 Forsendubrestur Sjá SÆMNINgUr. „Ld... erna 301 Sjá Vinnusamningur. .............0.eeeeeeeereeneneneenererneneuenenen eeen 2489 Forsjá M og K gengu í hjúskap 1975 og áttu saman fjórar dætur. Við skilnað þeirra að borði og sæng varð ágreiningur um forsjá tveggja yngri dætranna, X fæddrar 1984 og Y fæddrar 1988. Undir meðferð máls- ins var ákveðið til bráðabirgða að M færi með forsjá X en forsjá Y væri hjá K. Í héraðsdómi var talið að það þjónaði best hags- munum telpnanna að sú skipan yrði óbreytt. Í dómi Hæstaréttar var hins vegar vísað til þeirrar eindregnu niðurstöðu dómkvaddra matsmanna, að systurnar nytu vænlegri þroskamöguleika yrðu þær samvistum hvor við aðra, og aðskilnaður þeirra gæti aukið hættuna af skaðlegum afleiðingum skilnaðar foreldranna. Með hliðsjón af þessu mæltu matsmenn með því að systrunum yrði búinn sameig- inlegur dvalarstaður hjá K, sem fengi forsjá þeirra beggja. Þegar gögn málsins voru virt í heild þóttu ástæður til að skipta forsjá milli foreldranna ekki hvíla að öllu leyti á svo traustum grunni, sem talið var í héraðsdómi. Meðal annars væri við því búist að eldri dætur foreldranna yrðu í minna nábýli við M en þar var gert ráð fyrir. Jafn- framt var litið til þess að aðstaða K til að skapa X og Y áhyggjulítið og umhyggjusamt umhverfi væri greinilega betri en M eins og nú stæðu sakir. Var X því talið fyrir bestu að hún nyti forsjá K ásamt SYSÍUF SINNI. „leet rennt nsnsrsnrntntnrnr nr 1387 M og K hófu sambúð um mitt ár 1984 og lauk henni með því að K fluttist af heimili þeirra í mars 1985. Hinn 9. febrúar 1984 ól K drenginn X og fóru málsaðilar saman með forsjá hans, þar til dómsmálaráðu- neytið úrskurðaði 20. ágúst 1986 í tilefni af sambúðarslitunum, að K skyldi framvegis fara með forsjá X. Eftir sambúðarslitin eignuðust M og K soninn Y, sem fæddist 22. mars 1988 og laut hann forsjá K. Hinn 14. október 1993 úrskurðaði ráðuneytið, að M skyldi fara með forsjá drengjanna. K höfðaði málið tæplega ári síðar og krafðist þess, að úrskurður ráðuneytisins yrði felldur úr gildi og henni falin Efnisskrá CXCV Bls. forsjá barnanna. Vísað var til þess, að með úrskurði ráðuneytisins hefði forsjá drengjanna verið færð frá K til M, þar sem þá var talið fullnægt því skilyrði 35. gr. laga nr. 20/1992, að það væri réttmætt vegna breyttra aðstæðna. Þessar breyttu aðstæður hefðu verið tald- ar alvarleg misnotkun K á áfengi. Í Hæstarétti var lagt fram vott- orð þess efnis að K hefði unnið bug á þessari meinsemd og virt- ist félagsleg staða hennar trygg. Var því talið að hér væri enn um breyttar aðstæður að ræða, sem réttlætt gætu breytingu forsjár í hið fyrra horf. Samkvæmt skýrslu sálfræðings var afstaða drengjanna sjálfra ótvíræð, báðir kusu að flytjast aftur til K. Með vísan til 34. gr. laga nr. 20/1992 var þetta sjónarmið talið hljóta að vega þungt á metum, ásamt því, að ekki var talið æskilegt annað en drengirnir væru saman í forsjá. Einnig var litið til þess að drengirnir voru hjá K allt þar til ráðuneytið kvað upp fyrrgreindan úrskurð. Samkvæmt þessu var niðurstaða málsins að fullnægt væri skilyrðum 1.mgr. 35. gr. laga nr. 20/1992 til að breyta úrlausn dómsmálaráðuneytisins frá 14. október 1993 um forsjá sona málsaðila. Var K því dæmd forsjá beggja barnanna, en tekið fram, að mikilvægt væri vegna hagsmuna beggja sonanna, að þeim væri tryggður rúmur umgengnisréttur við M. eeen 2071 Sjá Innsetningarg€rð. Ld... 3451 Sjá Innsetningargerð. „eeen 3710 Framsal Í máli til heimtu kröfu samkvæmt skuldabréfi var því haldið fram, að framsalshafi hefði ekki komist að bréfinu með lögformlegum hætti, þar sem fyrirsvarsmaður hlutafélags hefði ekki haft heimild til að framselja bréfið og framsalsröðin því rofnað. Formlega þótti rétt staðið að framsali skuldabréfsins og var ekki talið skipta máli hvort fyrirsvarsmaðurinn hefði í raun haft umboð til að skuldbinda hluta- félagið, þegar hann framseldi bréfið, enda lægi ekki annað fyrir en að framsalshafi hefði verið í góðri trú, þegar hann tók við bréfinu. Sjá Skuldabréf. ...................... eeen 1753 Fallist var á framsal C til Finnlands, þar sem hann átti óafplánaðan dóm fyrir nauðgun. ................0.000eneernen ene enerneernen erna 2425 Framsal skattlagningarvalds Með úrskurðum ríkistollstjóra og ríkistollanefndar, sem kveðnir voru upp á grundvelli 3. mgr. 32. gr. og 101. gr. tollalaga, var tollverð CXCVI Efnisskrá Bls. innfluttrar vöru samkvæmt aðflutningsskýrslum S hf. endurákvarð- að með skírskotun til b-liðar 1. mgr. 8. gr. sömu laga. Þrotabú S hf. (Þ) stefndi íslenska ríkinu (Í) og krafðist ógildingar úrskurðar ríkistollanefndar er staðfest hafði úrskurð ríkistollstjóra um mál- ið. Talið var að ákvæði 40. og 77. gr. stjórnarskrárinnar um skatt- lagningarvald löggjafans bæri að skýra á þann veg að skattar skuli lagðir á eftir almennum efnislegum mælikvarða og jafnræðisreglu. Þegar vald þetta er framselt með lögum til ráðherra er hann háður þessari kvöð ásamt þeim takmörkunum sem felast í lagaheimild- inni sjálfri. Af hálfu Í hafði ekki verið reynt að skýra að marki þær ákvarðanir um álagningu sérstaks jöfnunargjalds samkvæmt e-lið 1. mgr. 30. gr. laga nr. 46/1985, sem teknar voru með reglugerð nr. 289/1986, sbr. rglg. 451/1986, og síðar reglugerð nr. 223/1987, með síðari breytingum. Rétt var talið við það að miða, að við lögleiðingu heimildarinnar hafi það verið mat löggjafans, að raunhæf þörf væri á gjaldinu í þeim tilgangi sem lýst var í 1. gr. laga nr. 46/1985 um fram- leiðslu, verðlagningu og sölu á búvörum. Var Í samkvæmt þessu ekki talinn hafa sýnt fram á að álagning gjaldsins fengi samrýmst þeim takmörkunum sem heimild ráðherra voru settar, og þeim kvöðum um málefnalegan grundvöll skattheimtu og stjórnsýslu, sem gæta varð. Álagning gjaldsins á þær vörusendingar sem um ræddi var þannig talin ólögmæt. Í niðurstöðu úrskurðar ríkistollanefndar var ekki greint á milli gjaldsins og annarra þátta, er réðu fjárhæð þeirra aðflutningsgjalda, sem staðfest voru með úrskurðinum og var því fallist á kröfu Þ um ógildingu úrskurðarins. ...............eeeeeeeeeeesern 4260 Framsal valds Sjá Stjórnarskrá. .......................e0eetenearanenanenenrnerrrnernanrnrnrnan ern 2956 Sjá Stjórnarskrá... een 3002 Frávísun 1. Frá héraðsdómi Talið var að krafa stefnanda í héraði beindist að formsatriðum fremur en efnisatriðum og væri þannig sett fram, að viðurkenning hennar með dómi myndi ekki leiða til þess að efnisleg úrlausn fengist um það álitaefni sem málsaðilar deildu um í reynd. Var kröfugerðin talin svo andstæð meginreglum réttarfars um skýran málatilbúnað að ekki yrði hjá því komist að ómerkja dóm héraðsdóms og vísa málinu frá héraðsdómi. ......................020eneneneeeeeenenenenenenenreenenenenenrnrrrnee nn 539 Efnisskrá CXCVII Bls. S keypti hlutabréf af SS í L hf. með þeim áskilnaði að kaupverðið væri óatturkrætt þótt L hf. eða einstaka hluthafar í félaginu neyttu for- kaupsréttar eftir samþykktum þess. L hf. tilkynnti S að hluthafar í félaginu hygðust neyta forkaupsréttar og jafnframt að kaupverði hlutabréfanna væri andmælt. Að kröfu L hf. voru dómkvaddir mats- menn til að meta verðmæti bréfanna og samkvæmt matsgerð þeirra 9. maí 1995 voru bréfin verðlaus. Með stefnu birtri 23. og 24. ágúst 1995 höfðaði S mál á hendur hluthöfum í L hf. til að fá matsgerðinni hnekkt. Málinu var vísað frá dómi, þar sem þrír mánuðir voru liðnir við höfðun málsins frá því að mati var lokið, sbr. 4. mgr. 22. gr. laga nr. 2/1995 um hlutafélög. .....................000000eeeaererneneneneneneeernrnn 678 L höfðaði mál á hendur F til heimtu kröfu samkvæmt 18 skuldabréfum. Bréfin voru gefin út af N til F, sem framseldi þau með sjálfskuldar- ábyrgð til S á árinu 1988. Bréfin voru síðan framseld L með sjálf- skuldarábyrgð S. Til tryggingar greiðslu samkvæmt bréfunum var veð í fasteign. Sú eign var seld við nauðungarsölu og þann hluta sem L fékk af söluandvirði eignarinnar dró hann frá höfuðstól kröfu sinnar. Hinn 30. október 1989 komst á nauðasamningur fyrir F og 11. júlí 1995 var bú F tekið til gjaldþrotaskipta. Talið var að nauða- samningurinn tæki til kröfu L og að þrotabú F kæmi þeirri vörn að í málinu, sem rekið var eftir XVII. kafla laga nr. 91/1991. Þar sem L hafði ekki gert grein fyrir á hvern hátt greiðslur inn á kröfuna skyldu dragast frá skuldinni í því tilviki, þótti ekki unnt að leggja efnisdóm á málið. Var hinn áfrýjaði dómur því ómerktur og málinu vísað frá héraðsdómi. ....................0..e0e0eneneneaerneneneneneneenenranenanenr 693 J var gjaldkeri húsfélags frá 15. mars 1992 til 21. október 1993, en eig- inkona hans B tók að sér að sinna þeim störfum, án þess að hafa til þess heimild húsfélagsins. Hinn 21. október 1993 fékk húsfélagið endurgreiddan virðisaukaskatt með tékka að fjárhæð 920.199 krón- ur. B framseldi tékkann og lagði andvirði hans inn á reikning, sem hún hafði stofnað 5. ágúst 1993 í Búnaðarbanka Íslands á nafni hús- félagsins. Húsfélagið taldi að það hefði ekki fengið andvirði tékkans, heldur hefði B hagnýtt það í eigin þágu. Taldi húsfélagið bankann ábyrgan vegna tjónsins og krafðist skaðabóta. Eftir að ný stjórn húsfélagsins tók til starfa hafði fé verið lagt inn á umræddan reikn- ing, auk þess sem innistæðu hans hafði að hluta til verið ráðstafað til greiðslu reikninga vegna félagsins. Þá hafði B einnig lagt fé inn á reikninginn. Þrátt fyrir áskoranir bankans lagði húsfélagið ekki fram gögn um tjón þess vegna meints gáleysis starfsmanna hans. CXCVIII Efnisskrá Af gögnum málsins varð hvorki séð hverju það kynni að nema né hvort um eitthvað tjón væri að ræða. Þótti svo mjög skorta á skýran og ljósan málatilbúnað af hálfu húsfélagsins að vísa bæri málinu frá dómi án kröfu vegna vanreifunar. ................0....eeeeereenrneneeneen Húsfélag höfðaði mál til heimtu kröfu á hendur K. Af héraðsdómsstefnu var talið ókleift að ráða, á hvaða grundvelli dómkröfur væru reist- ar, enda fengi lýsing málsástæðna og annarra atvika ekki samrýmst ákvæði e-liðar 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991. Úr slíkum annmarka yrði ekki bætt undir rekstri málsins. Var málinu því vísað frá héraðs- ÁÓMI. „eeen eeen A hafði enga grein gert fyrir ítölskum réttarreglum sem L kunni að hafa notið til að takmarka skaðabótaábyrgð sína við flutning á vörum fyrir A. Var málatilbúnaður A af þessum sökum talin svo vanreif- aður að ekki yrði lagður efnisdómur á kröfur Á gegn L og var mál- inu vísað frá héraðsdómi. .............0..00.eeeaeeeeeeneneneneneneeernenrneneenenn Máli vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi, þar sem ekki var unnt að finna fjárhæð dráttarvaxta, sem Þ og H áttu rétt til, stoð í málatilbúnaði þeirra. Sjá Vextir... Talið var að slíkir annmarkar væru á kröfum Í hf. að ekki yrði felldur dómur á þær. Var héraðsdómur því felldur úr gildi og málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti... H og F sem keypt höfðu fasteign af Þ með samningi 6. nóvember 1992, töldu eigninni áfátt og kröfðust skaðabóta af þeim sökum. Þ lést 3. desember 1994 en H og F höfðuðu mál á hendur dánarbúi Þ með stefnu útgefinni 7. desember 1994. Málsókn þessi var talin andstæð meginreglu 1. mgr. 4. gr. laga nr. 20/1991. Þótt erfingjar Þ hefðu fengið leyfi til einkaskipta, skorti heimild til að beina kröfum að dánarbúinu, sbr. 1. mgr. 87. gr. sömu laga og ekki var talið að bætt yrði úr þeim annmarka með því að erfingjarnir gerðust aðilar að málinu fyrir Hæstarétti í stað dánarbúsins. Héraðsdómsstefnu var jafnframt áfátt með því að þar var látið hjá líða að greina frá nafni fyrirsvarsmanns stefnda. sbr. b-lið 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991. Af þessum ástæðum þóttu slíkir annmarkar á málinu að ekki yrði hjá því komist að vísa því frá héraðsdómi. H og F voru þó ekki dæmd til greiðslu málskostnaðar þar sem lögmaður stefndu var talinn hafa átt hlut að rekstri málsins í þessu ólögmæta horfi... Sjá ÓMmerkiNg. „..........0eerenreenrranrennrennrunnaranennnrannrannaranrrnnrnnrrnnrrnnnnn B og R höfðuðu mál á hendur L, en óútskýrt var hver væru þau óskiptu réttindi eða skyldur B og R sem búið gætu að baki því að þeir ættu Bls. 841 845 2369 2483 2713 2892 2907 Efnisskrá CXCIX Bls. samaðild eftir ákvæðum 18. gr. laga nr. 91/1991. Þá var og talið að hvorki ákvæði laga nr. 90/1991 né 97/1993 veittu R slíka lögvarða hagsmuni af úrlausn málsins að hann gæti átt aðild að því. Kröfum R var því sjálfkrafa vísað frá dómi. .............e0e.eeeeeneneeeererenenenenenenennn 4039 Kröfur V um greiðslur vátryggingaiðgjalda úr hendi B hf. þóttu í veruleg- um atriðum vanreifaðar og ekki til þess fallnar að efnisdómur yrði lagður á þær. Var kröfum þessum vísað frá héraðsdómi þar sem málatilbúnaður V í heild varðandi þær þótti svo óskýr. Kröfu B ht. á hendur V um greiðslu tryggingabóta o.fl. var jafnframt vísað frá dómi, en V hafði lýst því yfir í gagnstefnu í héraði að krafan væri ekki endanleg. Krafa B hf. um endurgreiðslu oftekinna iðgjalda af húftryggingu hlaut sömu örlög, þar sem B hf. hafði ekki nýtt sér rétt sinn samkvæmt 5. mgr. 13. gr. laga nr. 18/1976 til að óska yfirmats um vátryggingarfjárhæð, sem kröfur V um iðgjaldið grundvölluðust á. Þá var varakröfu B hf. ennfremur vísað frá héraðsdómi þar eð hún tengdist svo uppgjöri þeirra krafna sem áður hafði verið vísað frá samkvæmt framanskráðu, að óhjákvæmilegt virtist að fjalla um þá þætti málsins saman. -..........0eeeeenesenerrrrrenenrnenenennnnenenenenrnrnnnn 4211 2. Frá héraðsdómi að hluta Bú SH hf. var tekið til gjaldþrotaskipta áður en félagið hafði lokið verki samkvæmt verksamningi. Samkvæmt verksamningnum hafði SH hf. tekið verktryggingu hjá S. Samkomulag náðist milli verkkaupa og S um greiðslu tryggingar, að frádregnum ógreiddum verklaunum. Þrotabúið höfðaði málið gegn verkkaupa til heimtu eftirstöðva verklauna vegna þess, sem unnið hafði verið. Þrotabúið höfðaði málið einnig gegn S og krafðist þess, að S yrði gert að þola dóm í málinu á hendur verkkaupa. Litið var svo á, að búið gerði í raun engar dómkröfur á hendur S. Samkvæmt meginreglum einkamála- réttarfars var talið, að aðrir gætu ekki talist aðilar að einkamáli en þeir, sem gera þar dómkröfur eða kröfum er beint að. Frá þeirri meginreglu væri sú undantekning, sem mælt væri fyrir um í 21. gr. laga nr. 91/1991 en þrotabúið hefði ekki kosið að gera S að þátt- takanda í málinu með réttargæslustefnu samkvæmt því ákvæði. Var málsókn búsins á hendur S því vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. ..... 858 G höfðaði mál til að fá viðurkennt að óheimilt væri að leggja á hann iðnaðarmálagjald samkvæmt lögum nr. 134/1993 og iðnlánasjóðs- gjald samkvæmt lögum nr. 76/1987. Kröfugerð þessi varðaði ekki til- tekna álagningu, heldur var almennt leitað úrlausnar um heimildir CC Efnisskrá til álagningar samkvæmt umræddum lögum. Þetta þótti andstætt 1. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991 og var kröfum þessum vísað frá héraðs- dómi. G krafðist þess einnig að felld yrði úr gildi álagning umræddra gjalda árið 1995 á G og K sf. Við úrlausn um frávísun málsins var talið að ekki reyndi á hvort G gæti haft uppi slíka kröfu í eigin nafni, enda leiði varnir byggðar á aðildarskorti til sýknu, sbr. 2. mgr. 16. gr. laga nr. 91/1991. Á málatilbúnaði G þóttu að þessu leyti engir þeir annmarkar, sem varðað geta frávísun málsins. Var því lagt fyrir hér- aðsdómara að taka síðastnefndu kröfuna til efnismeðferðar. .......... Við sölu jarðar ásamt útihúsum var krafist skaðabóta vegna galla á haug- húsi. Auk bóta samkvæmt yfirmati kröfðust kaupendur greiðslu kostnaðar, sem tengdist viðgerð á húsinu. Þessi krafa var ekki talin studd fullnægjandi gögnum og var henni vísað frá héraðsdómi. ...... H var sakfelldur fyrir fjölda þjófnaðarbrota með innbrotum. HI var gefin að sök hilming með því að taka við til vörslu hjá H „öllum vindlinga- lengjunum og ferðatöskunum“, sem hann ásamt öðrum manni hafði stolið, þótt HI væri ljóst að um þýfi væri að ræða. Í gögnum máls- ins þótti ekki nægilega skýrt hvernig fundið var út verðmæti þýfis, en svo virtist sem í ákæru væri ekki aðeins gert ráð fyrir verðmæti þeirra vindlinga, sem HI veitti viðtöku, heldur einnig annars tób- aks. Voru ekki metnir til verðs þeir munir, sem haldlagðir voru á vinnustað HI, en munir þessir voru meðal annars vindlingalengjur og töskur. Þá voru ekki lagðar fram haldbærar upplýsingar um hina haldlögðu muni, til dæmis til hverra af þeim ákæra á hendur HI tæki. Málatilbúnaður ákæruvalds varðandi sakagiftir á hendur HI þótti því að þessu leyti óglöggur og fullnægði ekki þeim kröfum, sem gerðar eru í lögum nr. 19/1991. Var því ekki komist hjá því að vísa sjálfkrafa frá héraðsdómi kröfum ákæruvaldsins á hendur hon- Hinn 8. júlí 1991 gaf E út skuldabréf til L, en með yfirlýsingu til L 12. sama mánaðar var óskað eftir því að S yrði greiðandi skuldar samkvæmt bréfinu. L höfðaði þetta mál til heimtu skuldarinnar aðallega gegn E og S í sameiningu, en til vara gegn S einni. Þar sem L byggði á yfirlýsingu þessari þótti óljóst á hvaða grundvelli hafðar voru uppi kröfur gegn E og var þeim vísað frá héraðsdómi. Kröfur á hendur S voru hins vegar dæmdar að efni til. Sjá Skuldaraskipti. ................... Mál höfðað til heimtu bóta gegn manni og einkafirma hans. Slíkt firma talið skorta hæfi til að eiga aðild að dómsmáli, sbr. 1. mgr. 16. gr. laga Bls. 973 1023 1373 Efnisskrá nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Var kröfum á hendur firmanu því vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. ..............0eeeeeeeneneeererereenn Í opinberu máli vegna líkamsárásar var kröfu um bætur vegna fjártjóns vísað frá héraðsdómi, þar sem engin gögn um tjónið höfðu verið lögð fram. Hins vegar voru miskabætur dæmdar... Maður var sakfelldur fyrir tilraun til manndráps. Í héraðsdómi var honum gert að greiða tjónþola 400.000 krónur í miskabætur. Hæstiréttur staðfesti þá niðurstöðu, en vísaði frekari kröfum frá héraðsdómi, þar sem bótakrafan var ekki nægjanlega rökstudd með hliðsjón af ákvæðum laga nr. 50/1993. 000... Í máli sem G, Þ og sameignarfélagið Í höfðuðu gegn íslenska ríkinu var talið var að ekki væri fullnægt skilyrðum 1. mgr. 16. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála til þess að Í, sem hafði verið slit- ið áður en til málsóknarinnar kom, gæti átt aðild máls. Var öllum kröfum í nafni félagsins vísað frá héraðsdómi. Kröfu G og Þ um að viðurkennt yrði með dómi að sameining Í og hlutafélagsins GR væri lögmæt var ekki talin varða hagsmuni þeirra sjálfra og stæði 1. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991 því í vegi að efnisdómur yrði lagður á hana. Kröfum kaupenda fasteignar á hendur seljendum var vísað frá héraðs- dómi, þar sem þær voru ekki miðaðar þann tíma, sem efndir áttu að fara fram, heldur síðara tímamark. Sjá Fasteignakaup. ................... Mál Ö gegn Ó. Dómkröfum Ö vísað frá héraðsdómi með vísan til d- og e-liða 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991. Sjá Málsástæður. ..................... Mál G gegn Ó. Sjá næsta mál á undan... 3. Frá Hæstarétti D kærði úrskurð héraðsdóms, þar sem tekin var til greina krafa V um að honum yrði heimilað að gefa aðilaskýrslu fyrir héraðsdómi í tengslum við rekstur máls milli sín og D fyrir Hæstarétti svo og að leiða tiltekið vitni fyrir héraðsdóm til skýrslugjafar af sama tilefni. Heimild til kæru máls ekki talin vera fyrir hendi samkvæmt gagn- ályktun frá e-lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991. Var málinu því vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti. .....................0.000a0.0000neneeeneeerrrnann Talið var að þar sem ekki hafði verið mætt fyrir varnaraðila á dómþingi, hefði kæra orðið að berast héraðsdómara skriflega. Var málinu vís- að frá Hæstarétti þar sem kæra var ekki í lögskipuðu formi. ........... Ö var sviptur til bráðabirgða rétti til að starfa í loftfari samkvæmt 5. mgr. 184. gr. laga nr. 34/1964 um loftferðir. Talið að ekki væri að heimild til að kæra til Hæstaréttar úrlausn héraðsdóms í lögum nr. 34/1964, CCI Bls. 1812 2146 2163 2466 3531 3544 186 CCII Efnisskrá en kæra yrði ekki reist á lögum nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Var málinu því sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti. ......................... M var sviptur til bráðabirgða rétti til að starfa í loftfari samkvæmt 5. mgr. 164. gr. laga nr. 34/1964 um loftferðir. Talið að ekki væri að heimild til að kæra til Hæstaréttar úrlausn héraðsdóms í lögum nr. 34/1964, en kæra yrði ekki reist á lögum nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Var málinu því sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti. ......................... Ö samþykkti skilyrði reynslulausnar, meðal annars samkvæmt hinum áfrýjaða dómi. Í því var talið felast að hann myndi una dómi og það væri ósamrýmanlegt áfrýjun málsins. Málinu var því vísað frá Hæstarétti. Sjá Áfrýjum. 2... Dómur gekk í sakamáli og var honum áfrýjað til Hæstaréttar. Málinu var sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti, þar sem yfirlýsing ákærða um áfrýjun þótti ófullnægjandi og áfrýjunarleyfis hafði ekki verið aflað til áfrýj- unar af ákæruvaldsins hálfu, þótt dæmd sekt eða eignarupptaka færi ekki fram úr áfrýjunarfjárhæð. Sjá Áfrýjun. ..............00..eeeeeeeun. G kærði úrskurð héraðsdóms, þar sem felld var úr gildi ákvörðun sýslu- manns um að láta nauðungarsölu á fasteign ná fram að ganga. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp á dómþingi 27. mars 1996 að við- stöddum tveimur héraðsdómslögmönnum, sem mættu af hálfu G. Samkvæmt áritun héraðsdómara á kæru G barst hún honum 11. apríl 1996. Var þá liðinn kærufrestur samkvæmt 2. mgr. 79. gr. laga nr. 90/1991, sbr. 1. mgr. 144. gr. laga nr. 91/1991. Málinu var því sjálf- krafa vísað frá Hæstarétti. ............................0.0.0a00aanenenenernennnn Mál V á hendur Gjaldheimtunni í Reykjavík til ógildingar á fjárnámi var tekið fyrir á dómþingi 15. ágúst 1996 að viðstöddum lögmönn- um beggja aðila. Var þar kynnt ákvörðun, sem héraðsdómur tók af sjálfsdáðum samkvæmt 3. mgr. 102. gr. laga nr. 91/1991, sbr. 94. gr. laga nr. 90/1989, um að fresta málinu þar til úrslit yrðu fengin um kæru V til yfirskattanefndar á þeim opinberu gjöldum, sem fjár- námið var gert fyrir. Lögmenn málsaðila gerðu engar athugasemdir við þessa ákvörðun og var hún því talin vera í réttu formi sam- kvæmt 1. mgr. 112. gr. laga nr. 91/1991. Ekki var talið heimilt að kæra ákvörðun héraðsdómara um frestun máls og var málinu því vísað frá Hæstarétti... Héraðsdómur hafnaði kröfu um framhaldssjópróf vegna slyss um borð í skipi. Ekki var talin vera fyrir hendi lagaheimild til að kæra úrskurð- inn Og var málinu vísað frá Hæstarétti... S var ekki talinn hafa látið frá sér fara áfrýjun refsimáls í lögskipuðu Bls. 580 581 717 718 1332 1534 1541 Efnisskrá formi. Voru því ekki skilyrði til áfrýjunar af hans hálfu og málinu vísað frá Hæstarétti. Sjá Áfrýjum. 2... Þar sem útburðargerð hafði þegar farið fram þegar málið kom fyrir Hæstarétt var gerðarþoli ekki talin hafa lengur réttarhagsmuni af því, að úrskurður héraðsdóms kæmi til endurskoðunar. Var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti... Talið var að ekki væri fullnægt skilyrðum um áfrýjunarfjárhæð svo að kæra mætti úrskurð héraðsdómara um ógildingu fjárnáms, en ákvæði 1. mgr. 152. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála yrði CCI Bls. 1767 2372 beitt um kæruna. Var málinu vísað frá Hæstarétti. ............ 2382, 2419,2421 Ekki var talið heimilt að kæra ákvörðun héraðsdómara um þingfestingu ágreiningsmáls samkvæmt lögum nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti. Var málinu sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti... Áfrýjunarfrestur samkvæmt 2. mgr. 151. gr. laga nr. 19/1991, sbr. 11. gr. laga nr. 37/1994 var liðinn þegar tilkynning um áfrýjun barst. Var málinu því vísað frá Hæstarétti. Sjá Áfrýjumarfrestur. a... Kærufrestur var liðinn þegar kæra barst héraðsdómi var málinu því vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti. ...................0.0.0eeeeeneneneererenenenenenenenennnnnn Hluta kröfugerðar B hf. var vísað frá Hæstarétti, þar sem þeim kröfum fyrirtækisins hafði áður verið vísað frá undirrétti og hafði B hf. ekki skotið þeim dómi til Hæstaréttar með kæru. Talið var að B hf. gæti í síðara máli hvorki haft uppi fyrir Hæstarétti sömu kröfu, sem ekki hafði komið til efnisúrlausnar í héraði, né leitað endurskoðunar á fyrrgreindum frávísunardómi. .................0.000eeeenteeeeeenrnenenrnenenanennn Bréflegri tilkynningu K um áfrýjun héraðsdóms var ranglega beint til héraðsdómara og gögn málsins staðfestu að hún hafði ekki borist ríkissaksóknara fyrr en löngu var liðinn sá frestur, sem um getur í 2. mgr. 151. gr. laga nr. 19/1991, svo sem henni var breytt með 11. gr. laga nr. 37/1994, til að beina yfirlýsingu um áfrýjun til ríkissak- sóknara. Þá var einnig liðinn frestur ákæruvaldsins til áfrýjunar af sinni hálfu samkvæmt 152. gr. sömu laga, sbr. 12. gr. laga nr. 37/1994. Leiddi þessi annmarki á áfrýjun málsins til þess að málinu var sjálf- krafa vísað í heild frá Hæstarétti... B var ekki talinn hafa lengur réttarhagsmuni af því að úrskurður héraðs- dóms kæmi til endurskoðunar. Var málinu því vísað frá Hæstarétti. Sjá Útburðargerð. ............0..000eeeeeenueeenneenneennreannrennnernneennennneennan nn Sjá Gagnaðflun. ........d.d.de.eeeeee err rarrarenenrnrrararararanenrnr rann Máli vísað frá Hæstarétti þar sem skilyrðum um áfrýjunarfjárhæð í 1. mgr. 2559 2776 2972 3289 3428 CCIV Efnisskrá 152. gr. laga nr. 91/1991, sbr. 4. mgr. 150. gr. laganna og 3. málslið 1. mgr. 179. gr. laga nr. 90/1991, var ekki fullnægt. ....................000 3455 Fyrir Hæstarétti krafðist V m.a. að fellt yrði úr gildi fjárnám sem gert var í fasteign hans. Kröfu þessa hafði V ekki sett fram í héraði og var henni vísað frá Hæstarétti með vísan til þess að krafa um ógildingu fjárnáms gæti ekki sætt meðferð fyrir dómi á annan hátt en eftir reglum 15. kafla laga nr. 90/1989. ll... 3587 4. Frávísunarkröfu hafnað Kaupendur söluturns 1 og S, höfðuðu mál gegn seljendunum E,S og fast- eignasalanum F persónulega og fyrir hönd einkafyrirtækis hans, fast- eignasölunnar Þ, til greiðslu skaðabóta. Stefnendur byggðu kröfur sína á hendur seljendum söluturnsins á kaupsamningnum, aðallega að þeir hefðu beitt svikum við gerð kaupsamningsins eða a.m.k. stórlega vanrækt upplýsingaskyldu sínar, en gagnvart fasteignasal- anum, F og fasteignasölunni V, að hann hefði stórlega vanrækt skyldur sínar sem fasteignasali. Í greinargerð F fyrir héraðsdómi krafðist hann frávísunar málsins á þeirri forsendu einni, að málið væri höfðað á röngu varnarþingi, hvað sig varðaði. Héraðsdómari vísaði hins vegar málinu frá, að því er F og einkafyritæki hans Þ, varðaði, á þeirri forsendu að heimild skorti samkvæmt 1. mgr. 19. gr. laga nr. 91/1991 til að sækja kröfur á hendur honum og öðrum stefndu í sama máli. Talið var að kröfur á hendur þeim, sem stefndu sóttu til að þola dóm við hlið stefnda F, hafi verið sóttar á réttu varnarþingi og þar með væru uppfyllt skilyrði 1. mgr. 42. gr. laga nr. 91/1991. Hins vegar yrði máli aðeins vísað frá dómi samkvæmt 1. mgr. 19. gr. sömu laga að stefndi, F, gerði kröfu um það. Þar sem F hafði ekki reist frávísunarkröfu sína á þeirri röksemd varð ekki á henni byggt. Var úrskurður héraðsdóms því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdómara að taka til efnismeðferðar kröfur stefnenda á hendur stefnda, F. Þrotabú Í hf. höfðaði mál á hendur hlutafélaginu T til greiðslu hlutafjár- loforða hins síðarnefnda en á aðalfundi Í hf. hafði verið samþykkt tilgreind hlutafjáraukning. Í framhaldi af fundinum lýsti T hf. því yfir að aðild félagsins að hlutafjáraukningunni yrði með þeim hætti að félagið greiddi með fjárhæð, sem svaraði til þess, er Í hf. greiddi í framleiðsluleyfisgjald til T hf. þar tilT hf. ætti 48% hlutafjár. Þetta átti að fara þannig fram að T hf. tæki við hlutabréfum sem greiðslu fyrir framleiðsluleyfi á nánar tilgreindan hátt. Héraðsdómur vís- Efnisskrá CCV Bls. aði málinu frá án kröfu þar sem málið væri svo óupplýst að ekki væri hægt að leggja dóm á það. Í forsendum er m.a. vikið að því að greiðsla á hlutafé með fyrrgreindum hætti sé ólögmæt skv. Hl. og V. kafla laga um hlutafélög nr. 32/1978 og aukning hlutafjár með þessum hætti sé ekki hlutafjárloforð í skilningi laga um hlutafélög. Ekki talið að neinir annmarkar væru á málatilbúnaði sóknaraðila, sem leiði til frávísunar málsins án kröfu. Var úrskurður héraðsdóms því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdómara að taka málið til efnis- legrar meðferðar. ............eeeereeeeseseenrnenenenrrarrnrnenenenannnnenanenenenennnn ól Eigendur jarðanna S og D höfðuðu mál gegn eigendum jarðanna H og Á og kröfðust þess, að viðurkennt yrði, að þeir ættu engin ítaksréttindi í landi í óskiptri sameign eigenda jarðanna S og D í Blikdal, norðan Blikdalsár. og væri óheimilt að beita þar hrossum eða öðrum búfén- aði. Þótt spilda hefði verið seld úr jörðinni D án beinna eða óbeinna réttinda yfir jörðinni, vörðuðu beitarréttindi í Blikdal ekki þessa landspildu. Jafnframt var talið að réttindi til beitarítaks væru ekki óskipt í þeim skilningi, að þau gætu ekki staðið sjálfstætt, þótt eig- endur annarra jarða ættu sams konar réttindi og eigendur jarðanna H og Á töldu sig njóta. Var því ekki fallist frávísunarkröfu á þeim grundvelli, að fleiri en aðilar málsins ættu óskipt réttindi eða bæru óskiptar skyldur varðandi þau beitarréttindi, sem ágreiningur máls- ins stóð um. Þá var ekki heldur fallist á það, að eigendur jarðanna S og D hefðu átt að leita úrræða samkvæmt þinglýsingalögum nr. 39/1978 til að fá afmáð þinglýsingu ítaksréttinda, en með þeim hefðu þeir ekki átt kost á að fá leyst úr öðru en því, hvort tiltekin réttindi nytu réttarverndar með þinglýsingu. Slíkt úrræði útilokaði ekki höfðun máls eftir almennum reglum til að fá endanlega og efnislega úrlausn um ágreininginn. Enn fremur var hafnað að eig- endur jarðanna S og D hefðu átt að leita eignardóms, enda mundu bresta skilyrði fyrir slíkri málsókn, þar sem eigendur jarðanna H og Á höfðu skilríki fyrir eignarrétti sínum. Þá þótti ekki ástæða til að vísa málinu frá dómi af þeim sökum, að kröfugerð fullnægði ekki skilyrðum 80. gr. laga nr. 91/1991. dd... 696 Hinn 26. júní 1991 keypti SN alla hluti í VS hf. að frátalinni hlutafjár- eign G. Samhliða var hlutafé í félaginu aukið og í kjölfar þess átti G 35,7% af heildarhlutafénu, en SN 64,3%. G skuldbatt sig til að eiga sinn hlut og starfa sem forstjóri félagsins, auk þess að sitja í stjórn, til 31. desember 1997, en þá skyldi SN kaupa hlut hans og greiða fyrir ákveðið verð eftir umsömdum reikniforsendum. Upp CCVI Efnisskrá úr miðju ári 1992 bárust SN upplýsingar um meintar ávirðingar G í starfi og taldi SN þar með brostnar forsendur fyrir frekara samstarfi aðila. Með samningi 18. desember 1992 keypti G alla hluti SN í VS hf. og var kaupverðið 1 króna. Hinn 29. desember 1992 taldi G sig hins vegar nauðbeygðan til að selja SN alla hluti sína í félaginu fyrir mun lægra verð en hann hefði áður fallist á, auk þess sem hann lét af störfum hjá VS hf. Kaupverðið samkvæmt samningnum 29. des- ember 1992 var 19.000.000 krónur og þar var tekið fram að fyrri samningur 18. desember sama ár félli úr gildi. Hinn 30. desember 1992 var haldinn hluthafafundur í VS hf. og sú ákvörðun tekin að heimila stjórn félagsins að auka hlutafé þess um allt að 140.000.000 krónur. Á stjórnarfundi í félaginu 31. desember sama ár var síð- an ákveðið að nýta heimild til hækkunar hlutafjár og skrifaði SN sig fyrir öllum hlutunum. Þann sama dag framseldi SN hlut í VS hf. að nafnverði 1.262 krónur til L og var það gert til að fullnægja kröfum laga um lágmarksfjölda hluthafa. Á miðju ári 1994 höfðaði G gerðardómsmál á hendur SN og krafðist þess að samningarnir frá 18. og 29. desember 1992 yrðu ógiltir. Gerðardómurinn féllst á þá kröfu, en vísaði hins vegar frá kröfu SN um að G yrði gert að greiða 15.203.523 sænskar krónur, en það svaraði til35,7% af þeirri fjárhæð, sem SN taldi sig hafa lagt til VS hf. eftir 29. desember 1992. Í kjölfarið höfðaði SN mál á hendur G og krafðist þess aðallega að gerðardómurinn yrði ógiltur, en til vara að fram færi fjárhagslegt uppgjör á milli aðila. G höfðaði hins vegar annað gerðardómsmál og krafðist afhendingar á hlutabréfum í félaginu. Auk þess höfðaði G mál á hendur SN, S, L og VS hf. og krafðist þess meðal annars að ógilt yrði ákvörðun hluthafafundar VS hf. 30. desember 1992 um að veita stjórn félagsins heimild til að hækka hlutafé um 140.000.000 krónur og jafnframt að ógilt yrði framsal á hlut til L. Krafist var frá- vísunar málsins á þeim grundvelli að G væri ekki hluthafi í félaginu og gegndi ekki trúnaðarstörfum fyrir það. Hann nyti því ekki réttar til að höfða mál samkvæmt 96. gr. laga nr. 2/1995. Vísað var til þess að ágreiningur um hvort G væri hluthafi í VS hf. væri til úrlausnar í öðru dómsmáli. Hver sem niðurstaða þess máls yrði, gæti þessi málsástæða ekki leitt til frávísunar, enda leiddu varnir, sem reistar væru á aðildarskorti, til sýknu ef á þær yrði fallist, sbr. 16. gr. laga nr. 91/1991. Jafnframt var ekki fallist á þær röksemdir fyrir frávísun, að G skorti lögvarða hagsmuni til að fá úrlausn krafna sinna. Í málinu yrði ekki leyst úr kröfum G að efni til nema að fenginni þeirri nið- Bls. Efnisskrá CCVII Bls. urstöðu, að hann væri hluthafi í VS hf. Gæti því ekki komið til þess, að úrlausn um kröfur G fælu í sér svar við lögspurningu, sbr. 1. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991. Í öðru lagi var krafist frávísunar málsins, þar sem málshöfðunarfrestir samkvæmt 96. gr. laga nr. 2/1995 væru liðn- ir. G reisti meðal annars málatilbúnað sinn á því að ólöglega hefði verið staðið að ákvörðun um aukningu hlutafjár, sbr. a. líð 3. mgr. 96. gr. laganna, og að reglna um boðun til hluthafafundar hefði ekki verið gætt, sbr. c. lið sömu greinar. Með því að málsóknin var reist á þessum ákvæðum laganna voru ekki talin skilyrði fyrir því að fallast á kröfu um frávísun, enda hefðu nefnd ákvæði ekki að geyma sér- staka fresti til höfðunar máls á þessum grundvelli. Í þriðja lagi var krafist frávísunar málsins sökum þess að annað mál var rekið um gildi áðurgreinds gerðardóms, auk þess sem G hafði sjálfur höfðað gerðardómsmál til afhendingar á hlutabréfum í VS hf. Í þeim málum var hvorki gerð krafa um ógildingu hlutafjáraukningarinnar í VS hf. né aðrar þær kröfur, sem G hafði uppi í þessu máli. Var því ekki fallist á kröfu um frávísun á þessum grundvelli, auk þess sem ekki þótti hafa verið sýnt fram á, að ágreiningsefni málsins ætti undir gerðardóm samkvæmt samningi aðila. Í fjórða lagi var krafist frávís- unar á grundvelli vanreifunar. Kröfur G þóttu nægjanlega skýrar, svo leggja mætti á þær efnisdóm. Að öðru leyti voru ekki taldir slíkir gallar á málatilbúnaði G, að frávísun varðaði fyrir þessar sakir. Í fimmta lagi var krafa um frávísun varðandi L sérstaklega studd við það, að hann ætti ekki varnarþing hér á landi, þar sem lögheimili hans væri í Svíþjóð. Því var ekki sérstaklega andmælt, að skilyrði samlagsaðildar samkvæmt 1. mgr. 19. gr. laga nr. 91/1991 væru fyrir hendi til að sækja SN, S, VS hf. og L í einu máli. Að því virtu og með vísan til 1. mgr. 42. gr., sbr. 1. mgr. 43. gr. laganna, þóttu reglur um varnarþing því ekki til fyrirstöðu, að L yrði gert að þola dóm um kröfur G á hendur honum í málinu. Samkvæmt öllu framangreindu var ekki fallist á kröfu um frávísun málsins... 1356 Íslandsbanki hf. höfðaði mál á hendur nokkrum félagsmönnum í húsfélagi persónulega til greiðslu skuldar samkvæmt skuldabréfi útgefnu af félaginu. Þessir félagsmenn höfðu staðfest með yfirlýsingu, að stjórn félagsins hefði fengið heimild á löglega boðuðum fundi til að stofna til skuldarinnar. Þar sem málið var ekki höfðað gegn húsfélaginu og ekki var heldur stefnt öllum eigendum hússins, vísaði héraðsdómari málinu frá dómi samkvæmt 2. mgr. 18. gr. laga nr. 91/1991. Talið var að ef niðurstaða málsins yrði sú, að eigendur hússins bæru allir sam- CCVIII Efnisskrá Bls. eiginlega ábyrgð á skuld húsfélagsins, væri ekki nauðsyn vegna rétt- arfarsreglna að beina málsókn að fleiri eigendum eða húsfélaginu. Yrði niðurstaðan hins vegar að ábyrgð væri talin hvíla hlutfallslega á eigendum hússins í samræmi við eignarhluta íbúða þeirra, leiddi það til sýknu stefndu að hluta af kröfum bankans. Þótti málatilbún- aðurinn í hvorugu tilviki andstæður 2. mgr. 18. gr. laga nr. 91/1991 eða haldinn öðrum annmörkum af þessum sökum, sem gætu varðað frávísun. Úrskurður héraðsdóms var því felldur úr gildi og lagt fyrir dómara að taka málið til efnismeðferðar. ..............0...ee 1536 Árið 1988 byggði B þriggja stigahúsa fjölbýlishús með alls 24 íbúðum, sem hann seldi síðan. Í júní sama ár tók M sf. að sér með verksamn- ingi við B að mála húsið og lauk verkinu um haustið 1989. Skömmu síðar komu í ljós gallar á verkinu, sem fólust í því að málning flagn- aði utan af húsinu. Af þessum sökum krafðist húsfélagið bóta úr hendi B og K, sem var annar af eigendum M sf. K taldi málið van- reifað sökum þess, að ábyrgð hans og B á umræddum göllum væri ekki sundurgreind og því væri örðugt fyrir hann að taka til varna í málinu. Húsfélagið byggði á óskiptri ábyrgð B og K á göllunum og þótti kröfugerð þess vera í samræmi við 80. gr. laga nr. 91/1991. Þau atriði, sem K taldi vanreifuð, þóttu varða efnishlið málsins og koma til kasta dómsins þegar á málið yrði lagður efnisdómur. Kröfu K um frávísun málsins var því hafnað. Sjá Verksamningur. ....................... 1580 Hinn 2. febrúar 1993 gerði ríkið og Starfsmannafélag ríkisstofnanna með sér samkomulag um að koma á samráðsnefndum innan einstakra stofnana, þar sem menn í félaginu störfuðu. Hlutverk samráðsnefnd- anna var það sama og samstarfsnefnda samkvæmt kjarasamningi, en þar var mælt fyrir um að samstarfsnefndir skyldu fjalla um laus- og fastráðningu starfsmanna hvað snerti röðun í launaflokka, og gilti það einnig um fólk, sem færðist milli starfa innan stofnunar eða milli stofnana. Skyldu nefndirnar reyna að jafna ágreining eftir að röðun í launaflokka færi fram og fjalla um kærur varðandi fyrrgreinda hópa og hafa eftirlit með röðun í launaflokka. Á samráðsnefndarfundi 11. maí 1995 var gerð samþykkt um röðun læknaritara í launaflokka og höfðaði Starfsmannafélag ríkisstofnunar mál fyrir Félagsdómi til viðurkenningar á bindandi gildi þeirrar samþykktar. Niðurstaða málsins þótti ráðast af skýringu á hlutverki samráðsnefnda sam- kvæmt samningi 2. febrúar 1995, sem vísaði til ákvæða kjarasamn- ings um samstarfsnefndir. Málið var því talið risið af ágreiningi um skilning á kjarasamningi og heyra undir dómsvald Félagsdóms, sbr. Efnisskrá 3.tl.1. mgr. 26. gr. laga nr. 94/1986. Kröfu ríkisins um frávísun máls- ins var því hrundið. ............00.eeeeeeneneeeneernenernenerrenerrne neee Hafnað var kröfu um frávísun gagnsakar fyrir Hæstarétti. Sjá Áfrýjun. .. Krafist var frávísunar á opinberu máli fyrir Hæstarétti, þar sem máli verði ekki áfrýjað í því skyni að fá endurskoðaða niðurstöðu, sem byggð- ist á mati á sönnunargildi munnlegs framburðar fyrir héraðsdómi, sbr. c. liður 147. gr. laga nr. 19/1991. Þessi ástæða var ekki talin leiða til frávísunar málsins, þar sem Hæstiréttur gæti fellt héraðsdóm úr gildi og mælt fyrir um nýja meðferð máls, ef hann teldi líkur fyrir að niðurstaða héraðsdómara um sönnunargildi munnlegs framburðar fyrir dómi kynni að vera röng svo að einhverju skipti um úrslit máls. Var kröfu um frávísun því hafnað. ...............e...000000eneeneneneenerenen Frávísunarúrskurður felldur úr gildi Talið að máli til heimtu launakröfu, sem reist var á kjarasamningi, hefði réttilega verið höfðað fyrir héraðsdómi. Var úrskurður héraðsdóms um að vísa málinu frá dómi felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm- ara að taka málið til efnismeðferðar. ..................e000eeeneeneeenenennn Talið var sannað með yfirlýsingu starfsmanns héraðsdóms, að kæra opin- bers máls hefði verið afhent héraðsdómara áður en kærufrestur rann út. Var því ekki á það fallist að vísa skyldi málinu frá Hæsta- rétti. Með hliðsjón af því hversu einfalt sakarefni málsins var þóttu ekki þau vanhöld á rannsókn lögreglunnar að vísa bæri málinu frá héraðsdómi af þeim sökum. Var úrskurður héraðsdóms því felldur úr gildi og lagt fyrir hann að taka málið til efnismeðferðar. ............. B og H deildu um hversu margir gjalddagar skuldabréfa væru. Talið var að það gæti ekki varðað frávísun málsins þótt B teldi að gjalddag- arnir væru fjórtán í stað þrettán og þyrfti að leysa úr ágreiningi að- ila, þegar málið væri dæmt að efni til. Var úrskurður héraðsdóms því felldur úr gildi og lagt fyrir hann að taka málið til efnismeðferðar. Priggja mánaða málshöfðunarfrestur samkvæmt 88. gr. laga nr. 90/1991 var ekki liðinn er málið var höfðað. Frávísunarúrskurður héraðs- dómara var því felldur úr gildi og lagt fyrir hann að taka málið til efnismeðferðar. ................... eeen Sjá AÐild. „eeen Felldur var úr gildi úrskurður héraðsdóms um frávísun vegna vanreif- unar, þar sem kröfur SA hf. á hendur R og S hf. voru eingöngu reistar á reglum IV. kafla laga nr. 34/1985 og því ekki talin þörf á upplýsingum um efni erlendra réttarreglna, sem annars hefði orðið CCIX Bls. 1779 2101 2141 2416 2436 3201 3432 CCX Efnisskrá að afla ef hann hefði stutt kröfur sínar við ákvæði framlagðra farm- skírteina, þar sem vísað var til Haag-reglnanna frá 1924 og viðauka við þær frá 1968. ....................00ene0eneeaeenenrnenenenanarenrnenanrrrrr renn Mál T hf. gegn R og S hf. Sjá næsta mál á undan. ...................ee0ee0eeeenn Við fyrirtöku opinbers máls sem höfðað hafði verið á hendur S, var því þá lýst yfir af hálfu ákæruvaldsins, að fallið væri frá ákærunni, en S hafði ekki sótt þing. Ekki var talið unnt að meta þessa ráðstöfun á annan veg en þann að ákæran hefði verið afturkölluð hvað S varð- aði, sbr. b-lið 132. gr. laga nr. 19/1991. Niðurfelling máls með þessum hætti girti þó á engan hátt fyrir að nýtt mál yrði höfðað um sama sakarefni. Héraðsdómari hefði því ekkert tilefni haft til að vísa frá máli ákæruvaldsins gegn S samkvæmt nýrri ákæru. Var lagt fyrir dómara að taka málið til efnismeðferðar. ......................0000a Sjá Hæfi stjórnvalds... Frávísunarúrskurður staðfestur Staðfestur úrskurður héraðsdóms um að einkamáli skyldi sjálfkrafa vísað frá dómi vegna ófullnægjandi birtingar stefnu. Sjá stefnubirting ..... G og R höfðuðu mál gegn M vegna hlutdeildar og ábyrgðar M á fjár- munabrotum J gegn sameignarfélaginu Í, en G, R og M voru eig- endur Í. Fyrir lá að þær kröfur sem G og R höfðu uppi vörðuðu heimildarlausar greiðslur úr sjóðum Í. Var ekki ljóst hvernig hlut- deild einstakra sameigenda í þeim var háttað. Þótti aðild G og R að málinu verulega vanreifuð ásamt því sem það sem fram kom um tjón þeirra í gögnum málsins nægði ekki sem grundvöllur bóta. Var úrskurður héraðsdóms um að vísa skyldi bótakröfum G og R frá dómi staðfestur. .........eeeeeeeneseeeneneneneernrnrnenenenenenenerernrnenenenen era Ágreininingsmáli í tengslum við lok gjaldþrotaskipta vísað frá dómi án kröfu. Sjá Gjaldþrotaskipti. ............0.eeeaeereeneneneneneneneerrrnrnenenenenn Máli vísað frá vegna annmarka á birtingu stefnu. Sjá Stefnubirting. ........ Máli tveggja húsfélaga vísað frá dómi vegna vanreifunar á sóknaraðild og stefnukröfum. ....................0.0.eeneneeeeeereenen nenna Máli vísað frá héraðsdómi vegna vanreifunar á sóknaraðild og stefnu- kröfum. eeen Máli vísað frá héraðsdómi þar sem fyrir lá ótvíræð viljayfirlýsing samn- ingsaðila um, að túlkun og framkvæmd samkomulagsins skyldi fara fram fyrir gerðardómi. Sjá Gerðardómur. ..................0.00000e0enenenenenrnn Sjá Ákæra. lr enn Máli vísað frá héraðsdómi þar sem frestur sá er mælt er fyrir um í 80. gr. Bls. 3865 3869 4195 4293 198 262 2313 2318 2337 2373 3088 3214 Efnisskrá CCXI Bls. laga nr. 90/1991 var útrunninn er S leitaði úrlausnar héraðsdómara á gildi nauðungarsölu. Sjá Nauðungarsala. ...................00eeaene. 4165 Frelsissvipting X var vistaður á sjúkrahúsi gegn vilja sínum með vísan til 3. mgr. sbr. 2. mgr. 13. gr. lögræðislaga nr. 38/1984. Eins og málið lá fyrir þótti ósannað að um efnisleg skilyrði 13. gr. laganna hefði verið að ræða til þess að hefta mætti frelsi X og vista hann á sjúkrahúsi gegn vilja sínum. Þá var talið að ekki hefði verið rétt staðið að viðtöku og meðhöndlun X fyrstu dægrin. Voru X dæmdar miskabætur á grund- velli 176. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála, sbr. 26. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993...............00eaeaereeeeneneneeereanrrenenrnrne rr 150 Frestun máls Kröfu F um dómkvaðningu matsmanna frestað þar til skorið hefði verið úr um kröfu G um frávísun málsins. Sjá dómkvaðning matsmanna. .... 29 Ekki var talið heimilt að kæra ákvörðun héraðsdómara um frestun máls og var málinu því vísað frá Hæstarétti. Sjá Frávísun frá Hæstarétti. ... 1534 Friðhelgi einkalífs Starfsmaður meðferðarheimilis talinn hafa raskað umráðarétti G yfir ur > heimili sínu og friðhelgi þess. Sjá Skaðabætur. ....................000000e0e00 S var ákærður fyrir að hafa ónáðað X með bréfasendingum og símhring- ingum. Einnig var S ákærður fyrir að hafa ónáðað Y með símhring- ingum þrátt fyrir áminningu lögreglunnar fyrir sams konar ónæði gegn X, en í ákæru voru þau X og Y sögð tengjast vinarböndum. Talið var að þótt S hefði viðurkennt að hafa ónáðað Y á þennan hátt vegna tengsla hans við X, yrði að líta til þess að Y og X áttu ekki heimili saman og háttsemi S gagnvart þeim fólst í ónæði sem beindist sjálfstætt að hvoru um sig. Var því ekki fallist á að fyrrnefnd áminning lögreglunnar væri nægileg til að háttsemi S gagnvart Y gæti varðað við 1. mgr. 232. gr. laga nr. 19/1940. S var sýknaður af þessu ákæruatriði en sakfelldur fyrir sams konar brot gegn X. Var S gert að sæta fangelsi í 10 mánuði og tekið fram að ekki væru efni til að binda refsinguna skilorði að hluta eða Með öllu... 3824 Fuglafriðun Sýknað af ákæru fyrir að leggja grásleppunet í netlögum jarðar. Sjá Eign- ATTÉU. „......... eeen enn 2518, 2525, 2532 CCKII Efnisskrá Bls. Fullvirðisréttur Sjá Stjórnarskrá. ................0.0.0eeaeeneeenrneneeneerne ene 3002 Þ keypti jörð af A með kaupsamningi 15. desember 1990 og gekk þar með inn Í réttindi og skyldur A samkvæmt samningi Á við landbúnaðar- ráðherra um leigu á fullvirðisrétti jarðarinnar til fjögurra ára. Með samningi Þ og landbúnaðarráðuneytis, dagsettum 28. ágúst 1991 og 31. janúar 1992, seldi Þ ríkissjóði 400 ærgildi af þeim fullvirðisrétti jarðar sinnar, sem þá var bundinn með nefndum leigusamningi. Talið var að með leigusamningnum hefði jarðareigandi tekist þá skyldu á herðar að nýta ekki jörðina til að framleiða kindakjöt með fullvirðisrétti í ákveðinn árafjölda og jafnframt samþykkt að kvöð þess efnis yrði þinglýst á jörðina. Ekki lá annað fyrir en að kvöðin hefði í reynd verið virt. Sem endurgjald fyrir það sem jarðareig- andi lét af hendi skuldbatt Framleiðnisjóður landbúnaðarins (F) sig til að greiða tilgreinda fjárhæð árlega í fjögur ár. Enginn fyrirvari var gerður af hálfu F um að ráðstöfun fullvirðisréttar til frambúðar gæti raskað stöðu Þ samkvæmt samningnum eða haft áhrif á rétt- arsamband aðilanna. Þá hefði lögum ekki verið breytt eftir gerð samningsins, svo að máli skipti um skyldur Þ samkvæmt honum. Samkvæmt þessu hafði F ekki vísað til neinna atvika sem að lögum gætu leyst hann undan skyldum til að greiða Þ umsamda leigu fyrir fullvirðisrétt jarðarinnar. Var F því dæmdur til greiðslu samkvæmt efni leigusamningsINs. ...............00eeeneerne erna 3639 Fyrirsvar Sjá Frávísun máls frá héraðsdómi. ..................00.0eeeeeeenernenernearereernn 2892 Fyrning Ekki var talið að víxilhafi hefði glatað víxilrétti sínum á hendur útgef- anda eiginvíxils, þótt hann hafi ekki sýnt víxilinn til greiðslu innan þess eins árs frests frá útgáfudegi, er getur í 1. mgr. 34. gr. laga nr. 93/1933, sbr. 1. mgr. 53.gr., 1. mgr. 77. gr. og 1. mgr. 78. gr. sömu laga. Víxilkrafan talin fyrnast á 3 árum miðað við gjalddaga eða lok sýn- ingarfrests. Sjá Víxilmál ................eeeeeeeeeeeeeeneeensnrere ene 74 H gjaldfelldi skuld samkvæmt skuldabréfum með heimild í ákvæðum bréfanna við vanskil útgefanda. R og E, sem tekið höfðu sjálf- skuldarábyrgð á bréfunum, töldu að miða ætti upphaf fyrningar við gjaldfellingu bréfsins, en ekki við það þegar H skoraði á þau um greiðslu og tilkynnti þeim að hann myndi ganga að þeim á grund- Efnisskrá CCXIII velli sjálfskuldarábyrgðar þeirra. Eftir málatilbúnaði H, sem krafð- ist dráttarvaxta frá þeim gjalddaga þegar skuldin var gjaldfelld, og eftir orðalagi kvittunar sem upphaflegur kröfuhafi hafði gefið þriðja aðila, sem ásamt R og E hafði gengið í sjálfskuldarábyrgð, var tal- ið að fyrningarfrestur hefði byrjað að líða á þeim gjalddaga þegar skuldin var gjaldfelld. Var krafa H því fyrnd samkvæmt 2. mgr. 5. gr. og 4.tl.3. gr. laga nr. 14/1905 um fyrning skulda og annarra kröfu- réttinda. .............eerneeneeneernenesnenennenernrneernenr renna Kröfur SK gegn farmflytjandanum SÁ voru taldar fallnar niður fyrir fyrn- ingu samkvæmt 7. tölulið 215. gr. siglingarlaga nr. 34/1985, en ekki var fallist á að krafa SK væri endurkrafa samkvæmt 216. gr. lag- Fjárnám var gert hjá J, að kröfu G, vegna opinberra gjalda sameign- arfélagsins B, en J var annar tveggja eigenda félagsins. Ýmsum máls- ástæðum J um ógildingu fjárnámsins var hafnað. Um þá málsástæðu J,að gjöld vegna áranna 1984 og 1985 væru fyrnd, sagði að árið 1985 hefði verið gert lögtak hjá B sf. Með því hefði fyrning ekki verið rofin gagnvart J sem ábyrgðarmanni skuldarinnar. Þótti ekki hafa verið sýnt fram á atvik sem slitið hefðu getað fyrningu kröfunnar gagnvart J. Var fjárnámið því fellt úr gildi að því er þetta varðaði.. Ekki var talið að 1. tölulíður 1. mgr. 3. gr. laga nr. 14/1905 um fyrning skulda og annarra kröfuréttinda ætti við um endurgreiðslukröfu vegna riftunar gagnaðila. Sjá Riftun. ...............0.e00eeeeneaeeneneener rr Krafa vegna erlends endurláns var talin fyrnast á 10 árum, sbr. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 14/1905. Sjá Skuldamál. ..............0..000neeenene err Veðskuld fékkst greidd við nauðungarsölu fasteignar og í kjölfarið höfð- aði eigandi eignarinnar mál til endurgreiðslu úr hendi skuldara. Endurkrafan var ekki talin gjaldkræf fyrr en við þessa greiðslu. Nauðungarsalan fór fram 25. maí 1989 og var krafan því ekki fyrnd Þegar málið var höfðað með stefnu 10. maí 1993. Sjá Samningur. ... G varð fyrir umferðarslysi 5. október 1986 þegar ekið var aftan á kyrr- stæða bifreið, sem hún var farþegi í. Hlaut G hálshnykk og var örorka hennar metin 15%. Talið var að G hefði ekki átt þess kost að leita fullnustu bótakröfu sinnar fyrr en á árinu 1989. Fyrning- arfrestur tók því ekki að líða fyrr en 1. Janúar 1990 og var krafan ekki fyrnd þegar málið var höfðað 28. október 1993, sbr. 99. gr. laga nr. 50/1987.G voru dæmdar bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. ......... Iðnaðarbankinn hf. innleysti átta tékka útgefna af Innkaupastofnun rík- Bls. 401 489 927 934 1152 CCXIV Efnisskrá Bls. isins á reikningi hennar hjá Landsbanka Íslands. Var fyrsti tékkinn innleystur 15. febrúar 1985, en sá síðasti 23. ágúst sama ár. Tékkar þessir voru falsaðir þannig að fjárhæð hvers þeirra var hækkuð um eina milljón krónur. Landsbankanum var ekki kunnugt um fölsun tékkanna fyrr með bréfi Innkaupastofnunar 4. október 1985. Hinn 29. sama mánaðar leiðrétti bankinn reikning Innkaupastofnunar með bækfærslu á 7.000.000 krónur, en sá sem falsaði tékkanna hafði greitt eina milljón til Innkaupastofnunar. Landsbankinn krafði síðan Íslandsbanka hf., sem tekið hafði við réttindum og skyld- um Iðnaðarbankans hf., um greiðslu, sem svaraði til fyrrgreindrar bakfærslu. Talið var að krafa Landsbankans lyti að endurgreiðslu Íslandsbanka hf. vegna skuldfærslu andvirðis tékkanna á reikning hjá Landsbankanum, sem átt hefði sér stað í þeirri röngu ímyndun beggja bankanna að um fullgilda tékka væri að ræða. Krafa sem þessi þótti fyrnast á fjórum árum samkvæmt 5. tl. 3. gr. laga nr. 14/1905. Málið var höfðað með stefnu birtri 11. nóvember 1993 og var því fyrningarfrestur löngu liðinn ................e.eeeenenenenenee er 1432 Krafist var skaðabóta úr hendi stjórnarmanna og stofnenda hlutafélags vegna hækkunar hlutafjár. Annmarkar á hlutafjáraukningunni voru ekki virtir hluthöfunum til refsiábyrgðar og þóttu því ákvæði 134. gr. laga nr. 32/1978 um málshöfðunarfresti eiga við. Þar sem frestir voru liðnir voru kröfur á hendur hluthöfunum taldar fyrndar. Sjá Hlutafé. Hinn 3. júní 1987 gekkst SÓ í einfalda ábyrgð gagnvart B fyrir greiðslu afurðarláns til S hf. vegna framleiðslu félagsins það ár. Bú S hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 12. desember 1988, en skiptunum lauk 17. nóvember 1989 og var búið eignalaust. Með stefnu birtri 14. maí 1993 höfðaði B málið og krafðist greiðslu úr hendi SÓ á grundvelli ábyrgðarinnar. Talið var að fyrningarfrestur ábyrgðarkröfunnar hefði byrjað að líða við upphaf skipta á búi S hf., sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 14/1905, og þó svo skiptalok hefðu verið síðar, stæði 3. 1720 mgr. ákvæðisins í vegi að telja upphaf fyrningarfrests frá þeim tíma. Ábyrgðarkrafan fyrntist á fjórum árum, sbr. 4. tl.3. gr. sömu laga og var sá frestur liðin þegar málið var höfðað. Var SÓ því sýknaður af kröfum B. ................eeeneneeeeereenenenenerrneeenenenenrnrnenenenenenrnrnnnn nn 1969 Beiðni um nauðungarsölu var talin slíta fyrningu lögveðréttar, sem hvíli á eigninni. Sjá Nauðungarsala. ..................0eeeeaeneaeeeenenenenrrar rr 1992 Krafa um greiðslu kaupverðs hlutabréfa var talin fyrnd samkvæmt 1. tl. 3. gr. laga nr. 14/1905. Sjá Samningur. -.........0..00000eenenerrenerrenerrrrnr 2237 Efnisskrá CCXV Bls. Þ höfðaði mál gegn E vegna slyss sem hann varð fyrir þegar liðin voru tæplega þrettán ár frá því að örorkumat lá fyrir og rúm ellefu ár frá því að fyrirvaralaus kvittun fyrir fullnaðarbótum var gefin at hálfu Þ. Ekki var talið að E hefði viðurkennt skyldu sína til greiðslu frek- ari bóta eftir þetta tímamark. Þótt ljóst að bótakrafa Þ væri fyrnd samkvæmt 2. tl. 4. gr. laga nr. 14/1905 um fyrning skulda og annarra kröfuréttinda. .................0ee0eneeeeeer 2451 Samkvæmt meginreglu kröfuréttar var kröfuhafanum J rétt láta greiðslur F hf. ganga inn á elstu kröfur sínar, sem töldust þ.a.l. ekki fyrndar. Sjá Verksamningur. ................. eeen ene 3558 Fyrning sakar Hinn 18. nóvember 1991 voru K og S kærð til ríkissaksóknara fyrir bort á byggingarlögum með því að hafa reist sumarhús í landi Kárastaða í Þingvallarsveit án tilskildra leyfa byggingaryfirvalda. Lögreglurann- sókn fór fram á tímabilinu 9. desember 1991 til 7. apríl 1992. Ekkert var síðan aðhafst fyrr en ákæra var gefin út 22. júní 1995 og birt K og S 21. ágúst sama ár, rúmum þremur árum eftir að lögreglurann- sókn lauk. Eins og málavöxtum var háttað var talið að refsing K og S hefði ekki farið fram úr sektum. Sök fyrntist því á tveimur árum samkvæmt 1. tl. 1. mgr. 81. gr. almennra hegningarlaga. Þótti rétt að miða upphaf fyrningarfrests við fullframningu brotsins, sem var eigi síðar en 21. maí 1991. Var brotið talið þess eðlis að hið ólögmæta ástand hlyti óhjákvæmilega að leiða af verknaðinum til óákveðinnar frambúðar án frekari tilverknaðar brotamanns. Þótt því ekki unnt að miða frestinn við það að hinu ólögmæta ástandi lyki, sbr. 1. mgr. 82. gr. almennra hegningarlaga. Samkvæmt þessu var sök S og K talin fyrnd og voru þau sýknuð af refsikröfum. Sjá Byggingarlög... 1868 Fölsun Hafnað var kröfu Landsbanka Íslands um endurgreiðslu á hendur Ís- landsbanka hf. vegna innlausnar átta falsaðra tékka á reikningi í Landsbankanum. Sjá Tékkar. ..................e.eeeeeeeeeser erase 1432 Gagnaöflun B lýsti kröfu um skaðabætur í þrotabú S vegna vinnuslyss um borð í fiskiskipi. Við skiptin var kröfunni hafnað og var sú afstaða staðfest fyrir héraðsómi. Fyrir Hæstarétti voru lögð fram ný gögn, en talið var að þeirra hefði verið unnt að afla undir rekstri málsins í héraði. CCXVI Efnisskrá Gögn þessi voru því ekki talin fá hnekkt niðurstöðu héraðsdóms, en í honum sátu tveir sérfróðir meðdómsmenn. Sjá Skaðabætur. ......... Héraðsdómur í opinberu máli var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til aðalmeðferðar á ný vegna þess að misbrestur hafði orðið á öflun sönnunargagna. Sjá Ómerking. ....................00eeeaeeeeeaneennrennrennn Kröfum G um að 1 yrði gert skylt að leggja fram tiltekin skjöl var hafnað vegna skorts á skýrleika, og tengsla við hagsmuni. .......................0.... Í opinberu máli var ekki á það fallist, að nauðsyn bæri til að beina kröfu um upplýsingar um samtöl í síma að umráðamönnum og notendum þeirra síma, sem sakborningur var talinn hafa átt samtöl við. Ekki var talið að skráning Póst- og símamálastofnunarinnar á upplýsing- um um notkun farsíma væri andstæð ákvæðum laga nr. 121/1989 um skráningu og meðferð persónuupplýsinga. Krafan um upplýsingarn- ar þótti eiga stoð í lögum nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála og vera hvorki andstæð 71. gr. stjórnarskrárinnar né 8. gr. samnings um verndun mannréttinda og mannfrelsis. Var úrskurður héraðsdóms um að heimilt væri að veita upplýsingarnar staðfestur. ..................... S kærði úrskurð héraðsdóms þar sem H var heimilað að leiða tilgreind vitni fyrir dóm vegna máls sem rekið var fyrir Hæstarétti milli S og H. Samkvæmt gagnályktun frá e-lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 verður slíkur úrskurður ekki kærður til Hæstaréttar. Málinu var því vísað frá Hæstarétti... Sjá Endurupptaka. .............0..ee0eeeneerenerenenrenenerrnenrnnrn rennur Gagnsök HJ. seljandi og húsasmíðameistari einingahúss, krafði B og HD, kaup- endur hússins um eftirstöðvar kaupverðsins. B og HD gagnstefndu vegna galla á húsinu. Sjá Fasteignakaup og Gallar. ........................... Galli G og L voru talin eiga rétt á afslætti vegna galla á fasteign. Við mat á afslætti vegna glugga var ekki talið að G og L hefðu samið um að gluggarnir væru smíðaðir í samræmi við ítrustu kröfur um útlit og sæði. Var því dýrasta leið til úrbóta, sem sett var fram í matsgerð, ekki lögð til grundvallar. Sjá Samningur... Vél bifreiðar talin gölluð, en á söluspjaldi kom fram að hún væri nýupp- tekin. Sjá Lausafjárkaup. ....................00.0.0eaeaenenenereeaeeeenenrnern rn Stærð grunnflatar fasteignar ranglega tilgreind í söluyfirliti. Sjá Fasteigna- Kaup. eeeeeeereenenenreenenenenreneneanennenenennenenrenenrn nanna nenna Bls. 916 2428 2553 3428 3212 3093 96 545 554 Efnisskrá CCXVI K var talin eiga rétt á afslætti vegna ófullnægjandi frágangs íbúðar. Sjá Fasteignakaup. ...............ee0eeeereenenenrrreen nenna A keypti bifreið af H í desember 1992. Í afsali fyrir bifreiðinni sagði að hún væri ekin 84.000 km. Nokkru eftir kaupin bilaði drifkerfi bifreiðar- innar og hélt A því fram, að hún væri mun meira ekin en ökumælir sagði til um. Talið var að ekki hefði verið hnekkt þeirri niðurstöðu héraðsdóms, sem skipaður var sérfróðum meðdómsmönnum, að bilun í drifkerfi bifreiðarinnar yrði ekki rakin til atvika, sem selj- andi bæri ábyrgð á. Var því hvorki fallist á kröfu kaupanda vegna viðgerðarkostnaðar né á kröfu vegna afnotamissis. Hins vegar þótti sannað með framburði vitna, að í ágúst 1992, áður en seljandi eign- aðist bifreiðina, hafi ökumælir hennar sýnt um 135.000 km. Þótti kaupandi því eiga rétt til afsláttar af kaupverði, sem metinn var að ÁlÍtUM. eeen Kaupendum að jörð ásamt útihúsum voru dæmdar skaðabætur vegna galla á haughúsi. Öðrum bótakröfum var ýmist vísað frá héraðs- dómi eða þeim hafnað vegna tómlætis kaupenda. Sjá Fasteigna- KAUÐ. eeen era Með kaupsamningi 5. janúar 1991 keypti M raðhús í smíðum af J. Skömmu eftir afhendingu eignarinnar varð vart leka víða í húsinu og voru M dæmdar bætur úr hendi J. Sjá Fasteignarkaup. ...............0.0.e00000000en0. Með verksamningi 21. mars 1988 við H tók V hf. að sér viðgerð og húð- un suðurhliðar fjölbýlishúss. Verkið þótti gallað og var V hf. talið bera ábyrgð á því sem úrskeiðis fór. Voru verkkaupa því dæmdar skaðabætur. Sjá Verksamningur. .....................0000e0enenereerenenr Árið 1988 byggði B þriggja stigahúsa fjölbýlishús með alls 24 íbúðum, sem hann seldi síðan. Í júní sama ár tók M sf. að sér með verk- samningi við B að mála húsið og lauk verkinu um haustið 1989. Skömmu síðar komu í ljós gallar á verkinu, sem fólust í því að máln- ing flagnaði utan af húsinu. Af þessum sökum krafðist húsfélagið bóta úr hendi B og K, sem var annar af eigendum M sf. K var talinn ábyrgur samkvæmt almennu skaðabótareglunni, en B á grundvelli samningsbundinnar ábyrgðar, og var þeim gert að greiða húsfélag- inu bætur. Sjá Verksamningur. ......................000enenenenen eeen Með samningi 9. apríl 1991 keyptu E og B fasteign af Ó og H. Samkvæmt samningnum var afhendingardagur eignarinnar 25. maí 1991, en af- sal fyrir henni var gefið út 11. maí 1992. Skömmu eftir útgáfu afsals kvörtuðu kaupendur vegna galla á útveggjum eignarinnar. Kaup- endur könnuðust við að hafa sér sprungur í veggjum við skoðun Bls. 629 710 1023 1236 1563 1580 CCXVIII Efnisskrá hússins og voru þeir taldir hafa haft fullt tilefni til að kanna nánar steypuskemmdir. Samkvæmt lögjöfnun frá 47. gr. laga nr. 39/1922 var því talið, að þeir gætu ekki borið fyrir sig galla, sem hefði átt að koma í ljós við eðlilega rannsókn, enda þótti ekki í ljós leitt, að seljendur hefðu beitt svikum við kaupin. Samkvæmt þessu voru kaupendur sýknaðir af kröfum seljenda. Sjá Fasteignakaup. ........... HJ seldi B og HD einingahús sem framleitt var í Noregi. Samkvæmt nið- urstöðu dómkvaddra matsmanna var húsið haldið ýmsum göllum. Fram kom í matsgerð að vindvarnarlag og frágangur hússins væri í samræmi við teikningar sem lágu fyrir frá framleiðanda þess, en vindvarnarlagið fullnægði ekki ákvæðum byggingarreglugerðar þar um. Þrátt fyrir þetta var talið að HJ, sem hafði stöðu byggingarstjóra við uppsetningu hússins, sbr. 3. mgr. gr. 4.5. rglg. Nr. 177/1992, bæri ábyrgð gagnvart B og HD á því að hús reist hér á landi fullnægði þeim opinberu kröfum sem gerðar eru um vindvarnarlag húsa á Ís- landi. HJ var því talinn bera ábyrgð á framkomnum göllum hússins og dæmdur til greiðslu skaðabóta. ....................00000e0eeerennenenenrnenennn Skilyrði skaðabótaskyldu á grundvelli 2. mgr. 42. gr. laga nr. 39/1922 þóttu ekki uppfyllt. B, kaupanda gallaðs lausafjár, var hins vegar dæmdur afsláttur úr hendi seljandans G. Sjá Afsláttur. ................0.0000000.000 Bls. 1735 3093 3381 Mál V sf., H og S sf. gegn G. Sjá næsta mál á undan. .................. 3392, 3400, 3409 Kaupanda fasteignar dæmdur afsláttur og skaðabætur vegna galla eign- inni. Sjá Fasteignakaup. ................00000eneneneereaereaeanrnenenenearrrrerrnrnrnnnn Geðrannsókn Í kröfu um geðrannsókn var þeim rökum hvergi hreyft, að nauðsyn bæri til hennar vegna vafa um hvort ákvæði 15. eða 16. gr. almennra hegn- ingarlaga gætu átt við um hagi sakbornings. Þegar af þeirri ástæðu brast skilyrði samkvæmt d. lið 1. mgr. 71. gr. laga nr. 19/1991 fyrir kröfunni og var henni synjað. ..........0.0000eeeeeneerrenerernernrneerneernnn I réðst á stjúpföður sinn og veitti honum áverka á auga. Hann hafði áður lent í átökum við stjúpa sinn og móðir Í kvað hann hafa haft í hót- unum við sig og mann sinn. Í var gert að sæta gæsluvarðhaldi og geðrannsókn. ..............0.0e000eneaenreneanenerrnerrnenernenenrnen erna Gerðardómur L krafði H hf. um greiðslu skuldar sem H hf. hefði stofnað til með því 2915 1904 2302 Efnisskrá CCXIX að vanefna samkomulag L við Kaupmannasamtök Íslands um svokallað pokagjald sem renna skyldi til L. Talið var að fyrir lægi ótvíræð viljayfirlýsing samningsaðila um, að túlkun og framkvæmd samkomulagsins skyldi fara fram fyrir gerðardómi. Samkvæmt því og með vísan til 1. mgr. 24. gr. laga nr. 91/1991 var því staðfest nið- urstaða héraðsdóms um frávísun málsins að kröfu H hf., sbr. einnig 2. gr. laga nr. 53/1989 um samningsbundna gerðardóma. .................. Geymslugreiðsla Samkvæmt 1. gr. laga nr. 9/1978 um geymslufé er það skilyrði fyrir því að skuldari geti fullnægt greiðsluskyldu sinni með greiðslu geymslufjár, að hann fái ekki greitt kröfueiganda vegna aðstæðna eða atvika sem kröfueigandi ber ábyrgð á. Því skilyrði var ekki til að dreifa í málinu. Var því ekki fallist á að skuldarinn Ó gæti losnað undan greiðslu- skyldu sinni við kröfuhafann Ö með þessum hætti. ................0.0.0... Mál G gegn Ó. Sjá næsta mál á undan. .....................0.00eenaeeeanaeennnennnnrnnn Fallist var á það með Gm hf., að upp hafi verið kominn réttmætur vafi um það hver væri lögmætur viðtakandi þeirrar greiðslu, sem honum bar samkvæmt samningi að inna af hendi. Við þessar aðstæður hafi Gm hf. verið tiltæk sú leið að fullnægja greiðsluskyldu sinni með því að leggja féð inn á geymslureikning samkvæmt 1. gr. laga nr. 8/1978, eins og lagagreinin verður skýrð með hliðsjón af athugasemdum sem fylgdu frumvarpi til þeirra laga. Það eitt að ekki var fylgt þeirri aðferð sem lög nr. 8/1978 gera ráð fyrir, gat ekki ráðið úrslitum í málinu. Var þá til þess litið, að Gm hf. sérgreindi greiðsluna þegar í upphafi og hélt henni þannig allan tímann án þess að reyna á nokkr- un hátt að ná henni til baka. Reiddi hann féð af hendi í samræmi við fyrri viðurkenningu sína á kröfunni. Voru gerðir hans taldar rétt- mætar í þeirri aðstöðu sem hann var er greiðsla hans skyldi innt af hendi. Gm hf. var því sýknaður af fjárkröfum SS svf. 2... Gjafsókn X höfðaði mál til greiðslu bóta vegna nauðungarvistunar á sjúkrahúsi. X hafði lögbundna gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti . Sjá Frels- ÍSSVIÐUNE Þ..d.ereeenerenenearrneneeneresnenrrnearnrne nenna T höfðaði mál gegn bæjarfélaginu H, vegna tjóns sem hitauppstreymi í húsi hennar olli. T fékk gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti. .......... Sjá VátryggiNg. deres M höfðaði mál til greiðslu bóta vegna örorkutjóns og miska af völdum slyss, Bls. 3088 3531 3544 3748 150 240 445 CCXX Efnisskrá sem hún varð fyrir þegar föt hennar festust í drifskafti tengdu aflúr- taki dráttarvélar. M fékk gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti. ....... G höfðaði mál til heimtu bóta vegna örorkutjóns og miska af völdum slyss, sem hún varð fyrir þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. G fékk gjafsókn fyrir Hæstarétti. ................... H varð fyrir tjóni í viðskiptum við verðbréfasjóði og krafði Seðlabanka Íslands og íslenska ríkið um bætur, en hann taldi mega rekja tjónið til saknæmrar vanrækslu bankaeftirlits Seðlabanka Íslands og við- skiptaráðherra. H fékk gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti. .......... Kaupendur fasteignar höfðuðu skaðabótamál á hendur seljanda fasteign- ar og tveimur fasteignasölum, en þeir stóðu saman að rekstri fast- eignasölunnar F hf., sem hafði milligöngu við kaupin. Kaupendur eignarinnar fengu gjafsókn fyrir Hæstarétti... Við skilnað M og K að borði og sæng deildu þau um forsjá tveggja dætra þeirra. K fékk gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti. ......................... M og K deildu um forsjá sona sinna og fengu þau bæði gjafsókn í héraði og fyrir Hæstarétti... S höfðaði mál til endurgreiðslu á lögmannsþóknun og fékk gjafsók í hér- aði og fyrir Hæstarétti... Ábyrgðarmaðurinn A krafði greiðslukortafyrirtækið K hf. um end- urgreiðslu þess fjár sem A hafði innt af hendi vegna skuldarans G. A var veitt gjafsókn á báðum dómstigum. ................0.0eeeeee er M var dæmdur til að greiða K kærumálskostnað. Gjafsókn málsaðila kom ekki til álita, enda var hún gagnvart þeim báðum bundin við rekstur máls þeirra í héraði... eeen Gjaldþrotaskipti Kröfu um skaðabætur í þrotabú útgerðarmanns vegna vinnuslyss hafnað. Sjá Skaðabætur. ...................00.0eaeaeanenenenrrereaererrenrnenrnenr err Fjárnám var gert í kröfu, en skuldari greiddi þrotabúi gerðarþola kröfuna. Skuldara var talið skylt að greiða búinu féð, sbr. 1. mgr. 138. gr. laga 21/1991. Hafnað var kröfu gerðarbeiðanda um skaðabætur úr hendi skuldara. Sjá Fjárnám. ..................0.ee.e0eeeeneneenenrenenanenrnarnr nn Bú SH hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 8. febrúar 1993 áður en félagið hafði lokið verki samkvæmt verksamningi 29. janúar 1992. Þrota- búið höfðaði málið á hendur verkkaupa til heimtu verklauna vegna þess, sem unnið hafði verið. Verkkaupi hafði hins vegar uppi kröfur til skuldajafnaðar vegna vanefnda á verksamningnum. Gagnkröf- urnar þóttu til orðnar við gerð verksamnings, en það var langt utan Bls. 765 1152 1255 1279 1387 2071 2101 3267 3575 685 153 Efnisskrá CCXKXI Bls. þeirra tímamarka, sem um ræðir í 1. mgr. 100. gr. laga nr. 21/1991. Það lagaákvæði var því ekki talið standa því í vegi, að gagnkröf- unum yrði beitt til skuldajafnaðar við kröfur þortabúsins. ............... 858 Bú EG hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. febrúar 1993. Frestdagur við skiptin var 22. október 1992. Þrotabúið krafðist riftunar á greiðslum tilG í júlí og september 1992, sem höfðu farið fram með því, að til lækkunar á inneign hans hjá félaginu voru færðar kröfur félagsins á hendur skyldmennum hans. Var fallist á það með þrotabúinu að um óvenjulegan greiðslueyrir hefði verið að ræða. Þóttu ósannaðar fullyrðingar G um að í upphafi hefði verið samið um greiðslur með þessum hætti og að millifærsla í bókhaldi hefði dregist fyrir mistök. Riftunarkrafa búsins náði því fram að ganga. Hins vegar var kröfu búsins um endurgreiðslu úr hendi G hafnað á grundvelli 144. gr. laga Mr. 21/TO01. eeen 892 Bú M hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. júní 1993, en sá dagur var einnig frestdagur við skiptin. S hafði veitt M hf. lán 5. mars 1993, en það átti að endurgreiða tíu dögum síðar. Í þessu skyni var S afhentur tékki, sem reyndist innistæðulaus, þegar hann var sýndur til greiðslu á gjalddaga lánsins. M hf. endurgreiddi hins vegar hluta af láninu með því að fela banka að selja viðskiptavíxla í eigu félagsins, en and- virði þeirra var lagt inn á tékkareikning S í samræmi við skrifleg til- mæli þess efnis frá M hf. Þrotabúið krafist riftunar á þeim grundvelli að greiðslur þessar hefðu verið inntar af hendi með óvenjulegum greiðslueyri. Við mat á því, hvort um óvenjulegan greiðslueyri hefði verið að ræða, var talið að líta yrði til þess, í hvaða formi greiðsla færi frá skuldara, en ekki í hvaða mynd hún bærist kröfueiganda. Greiðsla á peningakröfum með viðskiptabréfum frá þriðja aðila gæti almennt ekki talist venjulegur greiðslueyrir í viðskiptum. Fyr- irfram hefði ekki verið samið um greiðslu í þessu formi, heldur var gert ráð fyrir greiðslu frá M hf. með tékka. Einnig höfðu greiðslur með þessum hætti ekki tíðkast við fyrri skammtímalán, sem M hf. fékk hjá S. Þá var það ekki talið hafa þýðingu, hvort S hafði vitn- eskju um uppruna þess fjár, sem lagt var inn á bankareikning hans eftir sölu víxlanna. Var því fallist á kröfu búsins um riftun og end- urgreiðslu. ............0eeeeenenernenernenenrenerernenernenernenernrnerenr ern 901 Bú K hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 11. mars 1993. Hinn 10. desember 1992 höfðu að fullu verið gerðar upp ógjaldfallnar eftirstöðvar skuldar K hf. við S samkvæmt skuldabréfi útgefnu af K hf. 5. júlí 1989. Skuldin var tryggð með veði í fasteign stjórnarformanns K hf. CCXXII Efnisskrá Bls. Þrotabúið höfðaði málið á hendur S og krafðist riftunar á þessari ráðstöfun. Þar sem greitt var fyrr en eðlilegt var og S hafði ekki vísað til atvika, sem nægðu til að greiðslan mætti hafa virst venjuleg, var talið að skilyrðum 1. mgr. 134. gr. laga nr. 21/1991 væri fullnægt til að verða við kröfu um riftun á greiðslu skuldarinnar. Einnig var talið að S hefði þann hag af ráðstöfun þessari í skilningi 142. gr. laganna, að með henni var greidd að fullu krafa hans. Þannig naut S hags af ráðstöfuninni á kostnað annarra lánardrottna K hf. Í því sambandi skipti ekki máli, þótt ráðstöfunin hefði um leið verið til hagsbóta fyrir eiganda þeirrar fasteignar, sem var veðsett fyrir skuldinni, og þrotabúið kynni af þeim sökum að hafa getað beint kröfu að honum af þessu tilefni með stoð í 147. gr. laga nr. 21/1991. Var því fallist á kröfu búsins um endurgreiðslu úr hendi S. 0... 911 Banka var gert að afhenda þrotabúi hlutabréf, þar sem ekki hefði stofnast gilt handveð yfir bréfunum. Sjá Handveð. ...............0.0eeeeeee 1085 Bú M hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. júní 1993, en sá dagur var einnig frestdagur við skiptin. Í apríl 1993 nam skuld M hf. við H 895.995 krónum. H tók út vörur hjá M hf. og notaði kröfu sína til skuldajafn- aðar við andvirði þeirra. Talið var að greiðsla skuldar með afhend- ingu á vörum væri að jafnaði óvenjulegur greiðslueyrir í skilningi 134. gr. laga nr. 21/1991. Ekki var um að ræða þann greiðslueyri, sem samið var um í upphafi, og M hf. hafði ekki fyrr í viðskiptum sínum við H greitt skuldir sínar með þessum hætti. Var því talið ósannað að umrædd greiðsla hefði mátt virðast eðlileg eftir atvikum. Var því fallist á kröfu þrotabúsins um riftun. Einnig var fallist á kröfu búsins um endurgreiðslu að frádregnum mismuni vegna viðskipta aðilanna eftir umræddan skuldajöfnuð. ..................0.0.... Bú M hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. júní 1993, en sá dagur var einnig frestdagur við skiptin. Félagið hafði átt gagnkvæm viðskipti við L, sem fólust annars vegar í kaupum M hf. á framleiðsluvörum L og 1132 hins vegar í kaupum L á hráefni til framleiðslunnar, einkum sykri. Fram til mars 1993 hafði hvor aðilinn gert upp skuldir sínar við hinn með víxlum og peningum, en skuldajöfnuði virtist aldrei hafa verið beitt. Í apríl 1993 var skuld M hf. við L orðin 1.151.109 krónur. Hinn 22. mars 1993 keypti L 44.050 kg af sykri af M hf. fyrir 1.749.126 krónur og með bréfi 14. apríl það ár lýsti L yfir skuldajöfnuði á fyrrgreindri skuld félagsins við sig, auk vöruúttektar félagsins hjá L fyrir 44.779 krónur frá 23. mars 1993 til loka þess mánaðar. Kaup L á sykri 22. mars 1993 samsvöruðu nánast sjöföldu því sykurmagni, Efnisskrá CCXXITII Bls. sem L hafði fram til þess tíma keypt af M hf. að meðaltali á mánuði. Hvorki hafði fyrir fram verið samið um skuldajöfnuð vegna þess né átti hann sér hliðstæðu í fyrri viðskiptum L við M hf. Var fallist á það með þrotabúi M hf., að L hefði með þessum viðskiptum í reynd fengið skuld M hf. við sig greidda með vörum, sem telja yrði óvenjulegan greiðslueyri í skilningi 1. mgr. 134. gr. laga nr. 21/1991. Voru ekki talin efni til að líta svo á, að greiðslan hefði getað virst venjuleg eftir atvikum. Var L því gert að þola riftun á greiðslunni og endurgreiða þrotabúi M hf. 975.465 krónur, en útreikningur þeirrar fjárhæðar var ágreiningslaus með aðilum. ..............00e0eeeeeeeeeenenenen 1183 Bú M hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. júní 1993, en sá dagur var einnig frestdagur við skiptin. M hf. hafði keypt vörur hjá Ö og fóru viðskiptin þannig fram að M greiddi með peningum að frádregnu andvirði sykurs. sem Ö keypti af M hf. í apríl 1993, að fjárhæð 2.362.512 krónur. Talið var að greiðsla með vörum í stað peninga væri almennt óvenjulegur greiðslueyrir. Þótti Ö ekki hafa tekist að sanna, að greiðslan hefði virst venjuleg eftir atvikum, og var hún talin óvenjulegur greiðslueyrir í skilningi 1. mgr. 134. gr. laga nr. 21/1991. Var fallist á kröfu um riftun greiðslunnar og Ö gert að end- urgreiða þrotabúi M hf. andvirði hennar. Síðari viðskipti þóttu ekki standa í vegi kröfu búsins um endurgreiðslu, þar sem vörukaup eftir þennan tíma voru staðgreidd af M hf. ...dd.0.0.eeeeeeeeeeenenenenensenrrenrnnn 1314 L krafðist gjaldþrotaskipta á búi G á grundvelli árangurslauss fjárnáms hjá G 13. nóvember 1995 fyrir kröfu L samkvæmt víxli að fjárhæð 2.000.000 krónur, útgefnum af G 28. september 1994, en samþykkt- um til greiðslu við sýningu af S. Víxillinn var sýndur til greiðslu 26. maí 1995 og afsagður þann dag vegna greiðslufalls. G hélt því fram að víxillinn væri greiddur og vísaði til greiðslukvittunar frá 28. september 1994 fyrir sömu fjárhæð. Víxillinn bar enga áritun um greiðslu og þótti texti fyrrrgreindrar kvittunar, sem dagsett var á útgáfudegi víxilsins, á engan hátt benda til þess, að þargreind fjár- hæð hefði verið innt af hendi til greiðslu skuldar samkvæmt honum. Gegn andmælum L var því ekki fallist á, að kvittunin gæti talist full- nægjandi sönnun um greiðslu víxilsins. Var því fallist á kröfur L og bú G tekið til gjaldþrotaskipta. .................eeeeeeeeeeeneerrrnrererrrnn 1334 J lofaði að kaupa 300.000 króna hlut í M hf. við aukningu á hlutafé í félaginu, sem var ákveðin 14. apríl 1993. Hinn 30. desember sama ár var bú félagsins tekið til gjaldþrotaskipta. Hafnað var kröfum J um riftun á kaupunum og endurgreiðslu úr þrotabúinu. Sjá Hlutafé... 1347 CCXXKIV Efnisskrá Bls. Bú M hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. júní 1993, en sá dagur var einn- ig frestdagur við skiptin. Gagnkvæm viðskipti höfðu verið með M hf. annars vegar og kaupfélagsins E og dótturfyrirtækjum þess hins vegar. Hinn 15. júní 1993 var skuld E og dótturfyrirtækisins S sf. við M hf. 26.539.861 króna. Á hinn bóginn áttu E og dótturfyrirtækin K hf., S hf. og V hf., kröfur samkvæmt sextán víxlum á hendur M hf. Var lýst yfir skuldajöfnuði við kröfur þrotabúsins. Í málinu krafðist Þrotabúið riftunar á greiðslu skuldar M hf. við E og 8 sf. að fjárhæð 23.464.491 króna, sem fengin var með áðurgreindum skuldajöfnuði. Við úrlausn málsins var tekin afstaða til þess hvort fullnægt væri skilyrðum 1. mgr. 100. gr. laga nr. 21/1991 fyrir skuldajöfnuði. Með aðilum var ágreiningslaust að fjórir víxlar fullnægðu ekki þessum skilyrðum. Aftur á móti var talið að E hefði verið heimilt að nota til skuldajafnaðar víxla að fjárhæð 356.895 krónur, en þeir voru gefnir út af E 31. janúar og 28. febrúar 1993. Hins vegar var ekki talið heimilt að nota til skuldajafnaðar sjö víxla, sem E yfirtók frá K hf. og S hf. á hendur M hf. Þá þótti hvorki sannað að E hefði frá upp- hafi verið eigandi sex víxla, sem M hf. samþykkti og afhenti V hf., né að E hefði eignast víxlanna áður en þrír mánuðir voru til frestdags, sbr. 1. mgr. 100. gr. laga nr. 21/1991. Var því ekki talið að víxlar þess- ir gætu nýst til skuldajafnaðar gegn kröfum M hf. Enn fremur var hafnað gagnkröfu E vegna vaxta þar sem ekki var í ljós leitt að þeir tengdust þeim tveimur víxlum sem E var heimilt að nota til skulda- jafnaðar. Samkvæmt þessu var fallist á kröfu M hf. á hendur E að fjárhæð 23.107.596 krónur. .............0...0ae0eeneeneeerrnrenreurn enn 1493 Bú M hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 15. júní 1993, en sá dagur var einnig frestdagur við skiptin. Frá 20. apríl til 3. júní 1993 fékk S hf. framseldar viðskiptakröfur M hf. að fjárhæð 13.695.249 krónur og ráðstafaði þeim upp í skuld M hf. við sig samkvæmt fjórum víxlum útgefnum í í febrúar og mars það ár. Um þessa tilhögun hafði ekki verið samið við upphaf viðskipta M hf. og S hf. og var ekki að sjá að hún hefði átt sér hliðstæðu á fyrri stigum. Var greiðslan talin innt af hendi með óvenjulegum greiðslueyri í skilningi 1. mgr. 134. gr. laga nr. 21/1991. Þá var ekki fallist á að greiðslan teldist venjuleg eftir atvikum í ljósi áskilnaðar við fyrri lánveitingar S hf. til M hf. um að M hf. greiddi eigin skuldbindingar og leysti til sín skuldbindingar á hendur þriðja manni, sem voru í vanskilum. Var ekkert talið liggja fyrir í málinu um að greiðslurnar, sem leitað var riftunar á, hefðu verið inntar af hendi vegna nýrra lánveitinga eða kröfukaupa af Efnisskrá CCXXV Bls. félaginu. Einnig var litið til þess að greiðslur M hf. fóru eingöngu fram með afhendingu krafna á hendur þriðja manni en ekki nýrra skuldaskjala frá félaginu sjálfu. Samkvæmt þessu var greiðslunni rift og S hf. gert að endurgreiða þrotabúinu fyrrgreinda fjárhæð. .......... 1511 Yfirfærsla aflamarks af báti þrotamanns, sem Fiskistofa staðfesti ekki fyrr en eftir upphaf gjaldþrotaskipta, gat ekki orðið virk nema með atbeina skiptastjóra. Sjá Fiskveiðiheimildir. ................................ 1619, 1626 Í kjölfar þess, að bú hlutafélags var tekið til gjaldþrotaskipta var kraf- ist skaðabóta úr hendi stjórnarmanna og hluthafa vegna hækkunar hlutafjár. Frestur til höfðunar málsins var liðinn og kröfur því taldar fyrndar. Sjá Hlutafé. .......................00000eneranaerneneneenearrnnnrnr nn 1720 Hinn 23. janúar 1995 var bú D hf. tekið til gjaldþrotaskipta. Félagið hafði haldið eftir hluta af launum þriggja starfsmana sinna að kröfu Inn- heimtustofnunar sveitarfélaga til greiðslu barnsmeðlaga. Stofnunin lýsti síðan í búið kröfu, sem svaraði til þeirrar fjárhæðar. Við skipt- in var ágreiningur um það, hvort þessi krafa ætti að njóta stöðu í skuldaröð samkvæmt 1. íl. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 21/1991, eins og krafa starfsmannanna hefði notið, ef ekki hefði komið til afdráttar af launum þeirra með áðurgreindum hætti. Talið var að með því, að verða við skyldu samkvæmt fyrirmælum laga nr. 54/1971 til að halda eftir fé samkvæmt kröfu Innheimtustofnunar sveitarfélaga til greiðslu meðlaga hefði D hf. staðið starfsmönnum sínum skil á hluta launa þeirra. Félagið hefði þar með efnt kröfur starfsmanna, sem kynnu að hafa verið um laun fyrir vinnu í þjónustu þess í skiln- ingi 1. tl. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 21/1991. Réttindi stofnunarinnar til greiðslu úr hendi félagsins voru hins vegar ekki talin háð því að það héldi í reynd eftir fé við útborgun launa, svo sem ráðið yrði af 4. málslið 1. tl. 4. mgr. 5. gr. laga nr. 54/1971, heldur hefðu þau orðið til við það eitt, að laun hlutaðeigandi starfsmanna yrðu gjaldkræf. Í ljósi þessa alls þótti því ekki unnt að líta á kröfu Innheimtustofn- unar sem hluta af launakröfu starfsmannanna, sem aðilaskipti hefðu orðið að samkvæmt 1. mgr. 115. gr. laga nr. 21/1991. Var því ekki fallist á að skipa kröfunni í skuldaröð samkvæmt 1. tl. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 21/1991. dl... 2017 Hinn 12. október 1994 var D hf. veitt heimild til greiðslustöðvunar til 1. nóvember sama ár og var sú heimild framlengd allt til 31. jan- úar 1995. Á greiðslustöðvunartíma gegndi lögmaðurinn B starfi að- stoðarmanns félagsins við greiðslustöðvunina. Tilraunir til að koma nýrri skipan á fjármál D hf. báru ekki árangur og var bú þess tekið til CCXXVI Efnisskrá Bls. gjaldþrotaskipta 23. janúar 1995 samkvæmt beiðni stjórnar félags- ins. Á greiðslustöðvunartíma var S hf. falið að vinna að uppgjöri fyrir félagið vegna ársins 1994. Vegna þessarar þjónustu var gerður reikningur að fjárhæð 200.725 krónur fyrir tímabilið 9. til 19. Janúar 1995. S hf. lýsti kröfu á hendur búinu og krafðist stöðu í réttindaröð samkvæmt 4. tl. 110. gr. laga nr. 21/1991, en þeirri kröfu var hafnað. Með yfirlýsingu 11. maí 1995 staðfesti B, að hann hefði sem aðstoð- armaður við greiðslustöðvun samþykkt að starfsmaður S hf. yrði “fenginn til að vinna við bókhald félagsins og vinna að uppgjöri fyrir félagið fyrir árið 1994.“ Þrotabúið var ekki talið hafa borið brigður á að þessi yfirlýsing nægði til sönnunar á að gætt hefði verið skilyrða 19. gr. laga nr. 21/1991 um öflun samþykkis aðstoðarmanns fyrir því, að félagið stofnaði til skuldar við S hf. Í málinu lá fyrir skjal 7. janúar 1995, þar sem voru svokallaðir minnispunktar frá B og hagfræðingi, sem starfaði með honum að málefnum félagsins. Virtist þessu skjali hafa verið beint til félagsstjórnar, en þar sagði, að ekki væri réttlætanlegt að halda rekstri áfram. Reksturinn væri kominn í greiðsluþrot og ekki hefði tekist að standa skil á forgangs- kröfum. Jafnframt væri ekki tilefni til að ætla að úr þessari stöðu rættist í nánustu framtíð og því mætti telja að félaginu væri skylt að krefjast gjaldþrotaskipta. Vísað var til þess að B hafði látið þessa yfirlýsingu frá sér fara tveimur dögum áður en S hf. hófst handa um þau störf, sem deilt var um greiðslu fyrir. Þótti ljóst, að B hefði ekki getað vænst þess að framhald yrði á rekstri félagsins og engin þörf á þjónustu S hf. til að varna félaginu tjóni. Var talið að B hefði því verið óheimilt að samþykkja að D hf. stofnaði til skuldbindingar við S hf. á því tímabili, sem það innti að hendi þjónustu í þágu félagsins. Einnig var talið að B hefði borið, ef því var að skipta, að afturkalla án tafar samþykki sitt, hefði því verið lýst yfir fyrir þetta tímamark. Samkvæmt þessu þótti ekki fullnægt því skilyrði 4. tl. 110. gr. laga nr. 21/1991, að heimild hefði staðið til þess í 19.-21. gr. laganna, að D hf. stofnaði í greiðslustöðvun til þeirrar skuldbindingar við S hf., sem um ræddi í málinu. Af þessum sökum gat S hf. því ekki notið þeirrar stöðu í réttindaröð fyrir kröfu sinni, sem mælt var fyrir í fyrstnefnda lagaákvæðinu, og var þeirri kröfu hans hafnað. dd... 2187 Talið var, að skiptastjóri hefði ekki getað vísað ágreiningsmáli í tengslum við lok gjaldþrotaskipta til héraðsdóms eftir að skiptum hafði verið lokið með því að allar kröfur greiddust og hið gjaldþrota félag fékk bú sitt afhent tilbaka. „dd... 2313 Efnisskrá CCXXVII Sú málsvörn varnaraðila í ágreiningsmáli um kröfu um gjaldþrotaskipti, að ekki hefði mátt gera fjárnám hjá honum vegna ákvæða 27. gr. laga nr. 48/1988 um fangelsi og fangavist var hafnað, þar sem krafa sóknaraðila var vegna skaðabóta, en ekki opinberra gjalda. ............ H höfðaði mál gegn þrotabúi B og krafðist þess að viðurkennd yrði sem forgangskrafa krafa hennar um ógreidd laun. Engra gagna naut um ógreidd laun H í bókhaldi B eða skilgreinagreinum til lífeyrissjóða og skattyfirvalda. Þegar gætt var þeirrar óvissu, sem var í málinu um stöðu, vinnuframlag, launakjör og starfslok H þótti hún ekki hafa sannað að hún ætti tilkall til frekari launa frá B en hún hafði þegar fengið gréidd. ...............eenenrnrnrnernenrnr nenna Ekki var talið heimilt að kæra ákvörðun héraðsdómara um þingfestingu ágreiningsmáls samkvæmt lögum nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti. Var málinu sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti... Hafnað var kröfu G þess efnis, að skaðabótakrafa hennar yrði viðurkennd sem almenn krafa við skipti Þ. Sjá Skaðabætur. ..............00.0.00.0e0 Hafnað var kröfu S um endurupptöku á meðferð kröfu um gjaldþrota- skipti á búi hans, sem tekið hafði verið til skipta með úrskurði hér- aðsdóms. Með hliðsjón af fordæmum var talið að 1. mgr. 137. gr., sbr. 138. gr. laga nr. 91/1991 yrði ekki beitt fortakslaust um beiðnir um endurupptöku mála, sem rekin voru samkvæmt lögum nr. 21/1991 og lokið með úrskurði um gjaldþrotaskipti... Sjá Lánssamningur. ................0.000e neee Í hf. krafðist þess að rift yrði veðsetningu á eignarhluta RB í fasteign samkvæmt veðskuldabréfi út gefnu af RB til HB 30. mars 1994, upp- haflega að fjárhæð 2.000.000 kr. Einnig krafðist Í hf. þess að HB yrði dæmdur til greiðslu 1.973.571 kr. með vöxtum frá útgáfudegi skuldabréfsins. Bú RB var tekið til gjaldþrotaskipta að kröfu Í hf. 20. september 1994 og frestdagur við skiptin var 12. júní 1994. RB og HB voru svilar. Skýringar RB á bréfinu voru á reiki og taldar ótrúverðugar. Ekki var fullnægt áskilnaði 1. mgr. 137. gr. laga nr. 21/1991 um að stofnað sé til skuldar um leið og kröfuhafi fékk veð- rétt sinn til tryggingar skuldinni. Brast því lagaskilyrði tilað HB gæti notið þeirrar tryggingar sem veðrétti hans var ætlað að veita. Kröfur Í voru því teknar til greina en gegn mótmælum Í hf. þótti ósönnuð sú staðhæfing HB að hann hafi áskilið sér veðréttinn um leið og hann hafi innt féð af hendi. ................0.00eeeene err Dánarbú Á (D) lýsti kröfu að fjárhæð 946.967 kr. sem almennri kröfu á hendur þrotabúi Ö (Þ). Jafnframt var þess krafist að þessari fjárhæð Bls. 2328 2392 2559 2668 2678 2987 CCXXKVII Efnisskrá D hf. gerði 14. maí 1994 verksamning við H um frágang um tiltekið verk. = yrði skuldajafnað við arfstilkall Ö í D. Litið var svo á, að krafan hefði verið orðin til við töku bús Ö til gjaldþrotaskipta. Með vísan til 113. gr. og 1. tl. 114. gr. laga nr. 21/1991 var krafa D viðurkennd sem almenn krafa í Þ. Talið var að þótt Þ gæti haft uppi arfstilkall við skipti á dánarbúi Á, stæði D ekki í skuld við Þ. Jafnframt hafði arfur eftir Á ekki fallið á frestdegi við gjaldþrotaskipti Ö. Var því ekki fullnægt skilyrðum 1. mgr. 100. gr. laga nr. 21/1991 fyrir skuldajöfn- uði við gjaldþrotaskipti Ö og var þeirri kröfu D því hafnað. ........... D hf. aflaði síðan tilboðs frá R, að fjárhæð 1.466.244 kr. Meðan á verkinu stóð bættust við aukaverk, sem ekki virtist ljóst, hvenær um hefði verið samið, en fyrir þau átti R að fá 122.090 kr. til viðbótar. D hf. var veitt heimild til greiðslustöðvunar 12. október 1994 og var búið tekið til gjaldþrotaskipta 23. janúar 1995. R stefndi þrotabúinu til greiðslu kröfu að fjárhæð 921.637 kr. Var annars vegar deilt um hvort og þá með hverri fjárhæð viðurkenna ætti greiðslukröfu R, og hins vegar um stöðu þeirrar kröfu í réttindaröð við gjaldþrotaskipti D hf. Hluti kröfu R, 205.579 kr., átti rætur að rekja til verks sem R vann á greiðslustöðvunartímanum, fyrir geymslufé sem kom til frádráttar öðrum reikningum R á sama tíma, en aðrir kröfuliðir, 716. 058 kr., voru studdir reikningum vegna aukaverka og hafði þeim ekki verið hnekkt. Voru fjárkröfur R á hendur Þ viðurkenndar að fullu. Sjá Skuldaröð. ..................000e.eeneneeenenennen enn Deilt var um fjárhæð þóknunar skiptastjóra. Sjá Skiptastjóri. ................... Greiðsla Fullnaðaruppgjör var talið hafa farið fram við afhendingu skuldabréfs og kvittunar umboðsmanns kröfuhafa. Sjá Samningur. ........... Lögmaðurinn Í tók að sér í starfi hjá L hf. að veita S aðstoð við hjóna- skilnað og var henni gerður reikningur vegna verksins. S leitaði álits stjórnar Lögmannafélags Íslands á fjárhæð reikningsins og var Í og L hf. gert að endurgreiða S í samræmi við niðurstöðu stjórnar félags- ins. Sjá Lögmenn. ..................eeneeeeeeeeeeenenenenenenrnenenenrnenananrrrrn Sjá Lausafjárkaup. ................0.0.00000eaeneaaarreenenenenenreeen ern Greiðslumark Sjá Stjórnarskrá. ...............0..0000000eeenaneeanerrreerrersrrnr rare Bls. 3704 3845 4171 934 2101 3911 3002 Efnisskrá CCXXIX Greiðslumiðlun Hafnað var kröfu um skaðabætur vegna tjóns, sem seljandi báts taldi sig hafa orðið fyrir sökum þess, að kaupandi afla ráðstafaði ekki greiðslum inn á greiðslumiðlunarreikning smábáta hjá Stofnfjár- sjóði fiskiskipa. Sjá Skaðabætur. ................0....0000e0eeneneerenneneneneneen Ábyrgðarmaður var talinn bundinn af samkomulagi við banka um upp- gjör skulda og var hafnað kröfu hans um endurgreiðslu, að því marki sem hann hafði greitt á grundvelli þeirrar skuldbindingar. Sjá Ábyrgð. ll. Greiðslustaður Má höfðað á hendur útgefanda og framseljanda tveggja víxla. Samkvæmt prentuðu formi víxlanna var greiðslustaður þeirra í Íslandsbanka hf., Reykjavík. Útibú bankans talinn réttur greiðslustaður víxlanna. Sjá Víxilmál. ............ eeen Mál var höfðað á hendur útgefanda og ábekingi víxils. Á víxileyðublaðinu sagði að víxillinn skyldi greiðast „í Sparisjóði Reykjavíkur og ná- grennis“. Þessi tilgreining greiðslustaðar þótti fullnægjandi sam- kvæmt 5. tl.1. gr. laga nr. 93/1933. Sjá Víxilmál. dd... Bankinn Í hf. krafði Ö um greiðslu samkvæmt víxli. Með vísan til dóma Hæstaréttar í dómasafni 1995, 224 og 372, var fallist á að útibú bank- ans teldist réttur greiðslustaður víxilsins. ..............000aeaeaa ee Greiðslustöðvun Sjá Skúldaröð. dd... renna Bls. 1016 2089 68 1012 3835 3845 Sjá Verksamningur. ....................eee eeen enn 3875, 3893 Gripdeild Æ var meðal annars sakfelldur fyrir gripdeild með því að hafa stokkið inn fyrir afgreiðsluborð bankaútibús með prjónahúfu yfir andlitið og hrifsað þar 137.000 krónum úr peningaskúffu gjaldkera. ............ Gæsluvarðhald Í. a-liður 1. mgr. 103. gr. X var grunaður um að hafa í félagi við þrjár unglingsstúlkur ráðist að 16 ára stúlku og veitt henni lífshættulega áverka. Var X látin sæta gæsluvarðhaldi samkvæmt 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 um með- ferð opinberra mála, en talið var að ekki væri þörf gæsluvarðhalds vegna rannsóknarhagsmuna. ...................0.eeenenereeeerneneneneneeerarnrnrnen 883 202 CCXXX Efnisskrá Talið var að rökstuddur grunur væri um aðild Á að ráni. Var úrskurður héraðsdóms um að Á skyldi sæta gæsluvarðhaldi í 6 daga staðfest- Talið var að rökstuddur grunur væri um aðild S að ráni. Var úrskurður héraðsdóms um að S skyldi sæta gæsluvarðhaldi í 6 daga staðfest- Talið var að rökstuddur grunur væri um aðild R að ráni. Var úrskurður héraðsdóms um að R skyldi sæta gæsluvarðhaldi í 6 daga staðfest- Talið var að rökstuddur grunur væri um aðild B að fjársvikum, með svið- setningu umferðarslysa og þjófnaðar bifreiðar og íkveikju hennar. Var úrskurður héraðsdóms um að B skyldi sæta áfram gæsluvarð- haldi staðfestur. ....................eeeeeeeereeenenenenenrrenenenenrnenrnnnnn K hafði játað að eiga 12 g af amfetamíni sem fundust við húsleit en auk þess var hann grunaður um dreifingu og sölu á fíkniefnum. Rann- sókn síðara atriðisins talin skammt á veg komin. Var úrskurður hér- aðdóms um að K skyldi sæta gæsluvarðhaldi staðfestur. .................. Á var grunaður um þjófnað eða hilmingu og var honum gert að sæta gæsluvarðhaldi í níu daga. Talið var að c-liður 1. mgr. 5. gr. mann- réttindasáttmála Evrópu stæði ekki í vegi, að gæsluvarðhaldi yrði beitt með tilliti til rannsóknarhagsmuna, væri rökstuddur grunur um afbrot þess, sem í hlut ætti... eeen Ó var grunaður um þjófnað eða hilmingu og var honum gert að sæta gæsluvarðhaldi í níu daga. Talið var að c-liður 1. mgr. 5. gr. mann- réttindasáttmála Evrópu stæði ekki í vegi, að gæsluvarðhaldi yrði beitt með tilliti til rannsóknarhagsmuna, væri rökstuddur grunur um afbrot þess, sem í hlut ætti... G var undir rökstuddum grun um aðild að fíkniefnabroti og þótti nauð- synlegt í þágu rannsóknar málsins, að hann gæti ekki náð tali af samsekum, sem voru væntanlegir til landssins. Honum var því gert að sæta gæsluvarðhaldi í þrjá daga. ..................0.00000e0eeeeeneanrernnnn B fór inn í söluturn og réðst með ofbeldi að afgreiðslustúlku og hafði á brott með sér peninga. Var hann undir rökstuddum grun um brot, sem varðað gæti við 2. mgr. 218. gr. og 252. gr. almennra hegn- ingarlaga nr. 19/1940. Þótti ástæða til að ætla að B gæti torveldað rannsókn málsins ef hann gengi laus, svo sem með undanskoti þýfis. Honum var gert að sæta gæsluvarðhaldi í fjórar vikur á grundvelli a-liðar 1. mgr. og 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. dd. B var grunaður um fjölda innbrotsþjófnaða. Hann var atvinnulaus vímu- Bls. 278 280 282 387 577 1633 2297 2299 Efnisskrá CCXXKXI efnaneytandi og fjármagnaði neyslu sína með afbrotum. Talið var mega ætla að B gæti torveldað rannsókn málsins, sem var á frum- stigi. B var gert að sæta gæsluvarðhaldi í rúmar sex vikur. ............... Hjá lögreglu voru til rannsóknar fjöldi innbrota, sem G var grunaður um aðild að. Hann var atvinnulaus og átti við vímuefnavanda að etja. Talið var mega ætla að G gæti torveldað rannsókn málsins. G var gert að sæta gæsluvarðhaldi í rúmar sex Vikur. .............00000eeeeenennn. Staðfestur var gæsluvarðhaldsúrskurður yfir G, sem grunaður var um að- ild að innflutningi á miklu magni stórhættulegra fíkniefna. .............. R játaði að hafa haft töluvert magn fíkniefna í sínum vörslum og brýnt tilefni var talið til nákvæmrar rannsóknar. R var samkvæmt þessu undir rökstuddum grun um brot gegn 173. gr. a og b laga nr. 19/1940. R var gert að sæta gæsluvarðhaldi í fjórar Vikur. ....................0.0.0.0.. 2. b-liður Í. mgr. 103. gr. S hlaut dóm 22. mars 1996 vegna fjölda brota og lýsti yfir áfrýjun málsins til Hæstaréttar. Hann átti að baki langan brotaferil. Rík ástæða þótti til að ætla, að S héldi áfram brotum eða reyndi að komast úr landi meðan mál hans væri ólokið í Hæstarétti, ef hann fengi að halda frelsi sínu. Þóttu vera fyrir hendi skilyrði til gæsluvarðhalds yfir S á grundvelli b- og c-liðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Var honum gert að sæta gæsluvarðhaldi þar til dómur gengi í Hæstarétti, en þó ekki lengur en rúma þrjá mánuði. ...............e0eaeeteneeeeeerenrrnenrnrnennnnn Gefin hafði verið út ákæra á hendur L, erlendum ríkisborgara, vegna brots á 173. gr. laga nr. 19/1940. Með hliðsjón af eðli sakargifta þótti fullnægt skilyrðum b-líðar 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 til gæslu- varðhalds. Var þá ekki þörf á að leysa sérstaklega úr því hvort einnig væru skilyrði fyrir gæsluvarðhaldi samkvæmt 2. mgr. 103. gr. sömu 3. c-liður Í. mgr. 103. gr. D játaði að hafa framið tvö innbrot á eins mánaðar tímabili. Tæpum tveim- ur mánuðum áður hafði honum verið veitt skilorðsbundin reynslu- lausn af 180 daga eftirstöðvum refsingar í eitt ár af tveimur refsidóm- um en samkvæmt sakavottorði hafið hann hlotið fimm refsidóma m.a. fyrir brot gegn 244. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Var honum gert að sæta gæsluvarðhaldi í rúmar sex vikur. ..................... S var grunaður um brot gegn 244. gr.,248. gr.,254. gr. og 259. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 og lögum um ávana- og fíkniefni. Jafn- Bls. 2305 2307 3571 4204 1196 4037 66 CCXXXTI Efnisskrá framt höfðu verið gefnar út fimm ákærur á hendur S vegna fjölda brota á árunum 1995 og 1996. Þá hafði S langan brotaferil að baki. Var honum gert að sæta gæsluvarðhaldi í rúmar fimm vikur. ........... H hlaut fimm mánaða fangelsi með dómi 19. mars 1996 fyrir þjófnað og tilraun til þjófnaðar. Við uppkvaðningu dómsins tók H sér fjög- urra vikna frest til að kveða á um áfrýjun. Áður hafði hann hlotið tveggja ára fangelsi með dómi 8. mars 1995 fyrir þjófnað, nytjastuld og umferðarlagabrot. Fram að þeim dómi sat H í gæsluvarðhaldi, en lét ekki skipast og hélt áfram afbrotum. Með hliðsjón af þessu og sakaferli H þótti rík ástæða til að ætla að hann myndi halda áfram uppteknum hætti. Var H gert að sæta gæsluvarðhaldi þar til héraðs- dómur kæmi til fullnustu eða dómur Hæstaréttar, þó ekki lengur en Í FÚMAF Sjö Vikur... Sjá Umdir 2... nenna H var handtekinn vegna gruns um innbrot í spilasal og þjófnað. Hann hafði hlotið fjölmarga dóma vegna brota á hegningarlögum. Þótti líklegt að H myndi halda áfram brotum meðan máli hans væri ekki lokið og var honum því gert að sæta gæsluvarðhaldi í sex vikur. ..... Bls. 1106 1196 1940 Sjá Undir Í... nenna 2305, 2307 J hafði játað þjófnað en auk þess var hann grunaður um innbrot. J var síbrotamaður og fíkniefnaneytandi. Þótti mega ætla, að hann myndi, ef hann væri frjáls ferða sinna, halda áfram brotum. J var gert að sæta gæsluvarðhaldi í fimm vikur... L hafði m.a. viðurkennt að hafa falsað og notað í viðskiptum 34 tékka á hálfu ári. Við yfirheyrslu hjá lögreglu kvaðst L neyta fíkniefna daglega og fjármagna neyslu sína með tékkafalsi. Var L gert að sæta gæsluvarðhaldi í fjórar vikur. L hafði viðurkennt að hafa falsað og notað í viðskiptum fjölmarga tékka til að fjármagna daglega neyslu sína á fíkniefnum. Var L gert að sæta gæsluvarðhaldi í þrjár Vikur. 2... Gefin hafði verið út ákæra á hendur J þar sem honum var gefið að sök að hafa brotið gegn 244. gr. laga nr. 19/1940. Með hliðsjón af löngum sakaferli J var honum gert að sæta framhaldi gæsluvarðhalds. ........ Í ákæru voru B gefin að sök fjögur þjófnaðarbrot, ein tilraun til þjófnaðar og eitt brot gegn 155. gr. laga nr. 19/1940 á tímabilinu 21. ágúst 1996 gil 31. október s.á. Með hliðsjón af sakaferli B þótti fullnægt skil- yrðum til áframhaldandi gæsluvarðhalds yfir honum. ....................... 2656 2676 3210 3205 Efnisskrá CCXXXIII 4. d-liður 1. mgr. 103. gr. B réðst á stjúpföður sinn og veitti honum áverka á auga. Hann hafði áður lent í átökum við stjúpa sinn og móðir B kvað hann hafa haft í hótunum við sig og mann sinn. B var gert að sæta gæsluvarðhaldi í fjórar Vikur. „dd... B réðst á stjúpföður sinn og veitti honum áverka á auga. Honum var gert að sæta áframhaldandi gæsluvarðhaldi þar til dómur gengi í máli hans, þó ekki lengur en í rúmar sex vikur. Vegna sjúklegs ástands B var ákveðið að hann skyldi vistaður á sjúkrahúsi eða á viðeigandi stofnun á varðhaldstíma, sbr. 110. gr. laga nr. 19/1991. „dd... 5. 2. mgr. 103. gr. B var undir rökstuddum grun um að hafa brotið gegn 211. gr., sbr. 20. gr., eða 2. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 með því að ráðast að manni þar sem hann lá sofandi og stinga hann í hálsinn með hnífi. Samkvæmt gögnum málins var rannsókn vel á veg kom- inn og ekki þótti hafa verið í ljós leitt að þörf væri gæsluvarðhalds vegna rannsóknarhagsmuna. Hins vegar þótti ætlað brot B sérstak- lega hættulegt vegna þeirrar aðferðar, sem notuð var og var brotið talið þess eðlis, að telja yrði gæsluvarðhald nauðsynlegt með tilliti til almannahagsmuna. Var B gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. 0... Sjá Undir Í... C gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála vegna sterks gruns um tilraun til mann- dráps eða stórfelldrar líkamsárásar... Héraðsdómur hafði dæmt Á í þriggja ára fangelsi fyrir brot gegn 2. mgr. 218. gr. laga nr. 19/1940. Talið var fullnægt skilyrðum 106. gr. laga nr. 19/1991 til að Á yrði gert að sæta gæsluvarðhaldi meðan á fresti hans til áfrýjunar dómsins stóð, samkvæmt 2. mgr. 151. gr. laga nr. LO/LOO1. learn Rökstuddur grunur lá fyrir um að H hefði gerst brotlegur við 2. mgr. 218. gr. laga nr. 19/1940, sbr. 11. gr. laga nr. 20/1981, og jafnframt, að lík- amsárásin hefði verið hrottaleg og lífshættuleg. Var H því gert að sæta gæsluvarðhaldi í þrjár vikur. ....................000ea00eeaereennneneeneen 6. Kröfu um gæsluvarðhald hafnað Með úrskurði héraðsdóms var G gert að sæta gæsluvarðhaldi samkvæmt a. lið 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 vegna gruns um að hafa valdið Bls. 2302 2310 25 2299 2423 3872 4197 CCXXXIV Efnisskrá Bls. dauða systur sinnar, sem var gestkomandi hjá honum. Af gögnum málsins þótti ekki annað ráðið en rannsókn þess væri vel á veg kom- in. Var því ekki talið sýnt fram á, að rannsóknarhagsmunir krefð- ust gæsluvarðhalds yfir G samkvæmt a. lið 1. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Þá þótti ekki liggja fyrir rökstutt tilefni til gæsluvarðhalds samkvæmt d. lið sömu málsgreinar. Í niðurstöðum krufningarskýrslu sagði meðal annars, að vefræn dánarorsök lægi ekki fyrir, þrátt fyrir veruleg áverkamerki. Með hliðsjón af niðurstöðum krufningar þótti ekki fullnægt skilyrðum til gæsluvarðhalds á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og þótti ekki standa þessari niðurstöðu í vegi að G kærði ekki úrskurðinn fyrir sitt leyti, sbr. lögjöfnun frá 2. mgr. 159. gr. laga nr. 19/1991. ..... 1904 G var grunaður um íkveikju í risíbúð, þar sem hann var búsettur, og kvaðst hann hafa ætlað að svipta sig lífi. Krafist var gæsluvarðhalds yfir G á grundvelli 2. mgr. 103 gr. laga nr. 19/1991 og vísað til röksemda, sem vörðuðu aðalega heilsu G. Ekki þóttu efni til að fallast á kröfuna, enda fyrir hendi önnur úrræði að lögum til að sporna við hættu af því tilefni... eeen 2004 V hafði viðurkennt að hafa komið aftan að konu fyrir utan veitingastað að nóttu til, tekið utan um hana og sagt henni að þegja. V neitaði hins vegar staðfastlega að hafa ætlað að nauðga konunni eða meiða hana. Ekki þótti í ljós leitt að fullnægt væri skilyrðum 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991 til gæsluvarðhalds yfir V. Þar sem krafa um gæslu- varðhald var ekki reist á annarri lagaheimild var gæsluvarðhalds- úrskurður héraðsdóms felldur úr gildi. .....................0e0eeaa 3448 7. Gæsluvarðhaldsvist Gæsluvarðhaldsfanganum B var gert með úrskurði héraðsdóms að sæta takmörkunum á réttindum samkvæmt c-, d- og e-lið 1. mgr. 108. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála. Var hann í einangrun og sætti heimsóknarbanni og bréfaskoðun. Ekki var talið að rök- stutt hefði verið á nokkurn hátt að rannsóknarnauðsynjar krefðust þess, að B sæti slíkum takmörkunum á réttindum sínum. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi. ..........................00000en0nennnnn 27 6. Skaðabætur vegna gæsluvarðhaldsvistar Ríkið var sýknað af kröfu H um skaðabætur vegna gæsluvarðhalds. Sjá Skaðabótamál. ................0...eeeneneneernreenrneneneneeerennrnrneneneeenanrnnnn 614 Efnisskrá CCXXXV Haldsréttur Hinn 26. október 1994 keypti N bifreið af J, sem fékk andvirði hennar greitt með skuldabréfi, tryggðu með 1. veðrétti í bifreiðinni. N seldi K bifreiðina 12. desember það ár, en M keypti síðan bifreiðina 10. apríl 1995. Í mars 1995 tók B bifreiðina að sér til breytinga og við- gerða og lauk því verki í apríl það ár. Eigandi bifreiðarinnar var krafinn um greiðslu fyrir verkið og greitt var upp í það af hálfu M fyrir hönd N. B neitaði hins vegar að afhenda bifreiðina fyrr en fullnaðargreiðsla hefði verið innt af hendi. Að kröfu J var bifreiðin seld á nauðungarsölu 2. september 1995 og í kjölfar hennar deildu J og B um úthlutun söluverðs. Talið var að verkið hefði verið unnið í samræmi við verkbeiðni og þótti nægjanlega sannað að um verð- mætisaukningu á bifreiðinni hefði verið að ræða. Haldsréttur B var því talinn ganga framar veðrétti J og var staðfest sú ákvörðun sýslu- manns að úthluta B söluverði bifreiðarinnar. ................eeaeaeeee0enenen. Eignarréttur að fiskkerjum, sem seld höfðu verið á fjármögnunarleigu, var ekki talinn girða fyrir að þau gætu lotið haldsrétti farmflytj- anda vegna ógreiddra farmgjalda og annarra krafna, sem viðtak- anda farms bæri að greiða, sbr. 62. gr. og 63. gr. laga nr. 34/198S5. Haldsréttur var hins vegar ekki talinn ná til skulda vegna annarra ferða en hinnar síðustu, en í henni voru hluti af þeim kerjum sem farmflytjandi taldi til haldsréttar yfir. Sjá Farmsamningur. ............... Ekki var talið sýnt fram á að skipasmíðastöðin S ætti ógreiddan hluta af smíðaverði báts, sem nyti haldsréttar. Sjá Nauðungarsala. ............... Handtaka Talið var ljóst, að lögreglumenn hefðu haft tilefni og nægar ástæður til þess að vista H í fangaklefa í stuttan tíma, sbr. meginreglu 34. gr. laga nr. 74/1974 og 2. og 3. gr. lögreglusamþykktar Reykjavíkur nr. 625/1987, enda annað úrræði ekki verið tiltækt. Var skaðabótakröfu H því hafnað. eeen Handveð Á árinu 1988 afhenti J Búnaðarbanka Íslands hlutabréf til tryggingar á skuldbindingum hans við bankann. Í bréfunum var vísað til ákvæðis í samþykktum félagsins, sem lagði bann við veðsetningu hlutabréfa án samþykkis stjórnar. Með bréfi 23. maí 1989 óskaði J eftir heimild stjórnar til að veðsetja bréfin, en þeirri málaleitan var synjað. Bú J var tekið til gjaldþrotaskipta 24. janúar 1990 og krafðist skiptastjóri Bls. 966 1163 2340 2806 CCXXXVI Efnisskrá búsins afhendingar hlutabréfanna. Bankanum var gert að afhenda þrotabúinu bréfin, þar sem gilt handveð hefði ekki stofnast. ........... Sjá Eignaréttur. ..........................0.0000enennennaen ene Sjá Eignaréttur. ............... Sjá Líkamsárás. Sjá Þjófnaður. .................0.eeeeeeneenneenennrnnranarenrrrrrennr annarrar H var sakfelldur fyrir þjófnaðarbrot og rauf þar með skilorð dóms 29. febrúar 1996. Var H gerð refsing í einu lagi samkvæmt 60. gr. laga nr 19/1940 og hún tiltekin samkvæmt 77. og 78. gr. sömu laga. Jafn- framt var litið til þess að brotin vörðuðu hegningarauka við dóm er H hlaut 17. júlí 1995. Refsing H ákveðin fangelsi í 6 mánuði. .......... Heilbrigðisvottorð Sjá Flugréttindi. ......................0...0000000e0nenenaeuran nennu Heimvísun Sjá Ómerking Hjón B. sem gefið hafði út tryggingarbréf með veði í fasteign sinni án samþykk- is eiginkonu sinnar, var ekki talin geta borið fyrir sig 2. mgr. 20. gr. laga nr. 20/1923 um réttindi og skyldur hjóna. ..................0e0eeeeeenen Ágreiningur með hjónum vegna uppgjörs samkvæmt skilnaðarsamningi. Sjá Skilnaðarsamningur. ......................000000eeaeenrerrrernrnrrr Við skilnað M og K að borði og sæng deildu þau um forsjá tveggja dætra þeirra. K var dæmd forsjá beggja telpnanna. Sjá Forsjá. ................... K var sýknuð af kröfu M um endurgreiðslu meðlags með börnum þeirra. Sjá Mela... Hlutabréf Banka var gert að afhenda þrotabúi hlutabréf, þar sem ekki hefði stofnast gilt handveð honum til handa yfir bréfunum. Sjá Handveð. ............. Þrotabú H hf. krafðist afheningar hlutabréfa í eigu þess, sem sett höfðu verið að handveði til V. Taldi búið veðsetninguna ekki fá staðist vegna ákvæða í samþykktum félagsins. Samkvæmt 23. gr. laga nr. Bls. 1085 696 3352 2894 3149 3583 4112 1085 Efnisskrá CCXXXVII Bls. 32/1978 áttu reglur um viðskiptabréf við um framsal og veðsetn- ingu hlutabréfa nema annað væri skýrt tekið fram í hlutabréfinu. Eðli máls samkvæmt þótti verða að skýra þetta ákvæði með tilliti til sérstöðu hlutabréfa meðal viðskiptabréfa, en að baki hlutabréfum væru að jafnaði margbrotin og umfangsmikil lögskipti, sem ætlaður væri langur aldur. Í stofnsamningi og samþykktum hlutafélags væru nánari ákvæði um þau lögskipti, en efni þessara gagna væri almennt ekki tekið upp í hlutabréfum nema í takmörkuðum mæli, auk þess sem samþykktir hlutafélaga gætu tekið breytingum. Talið var að V hefði ekki getað látið við það eitt sitja að kanna efni bréfanna, enda mátti hann ekki treysta því að þau geymdu tæmandi upplýsingar um hömlur á meðferð þeirra. Átti hann greiðan aðgang að upplýsing- um úr hlutafélagaskrá um fyrrgreindar takmarkanir, sem giltu um heimild til að veðsetja hlutabréf í félaginu. Samkvæmt þessu þótti V ekki njóta handveðsréttar, sem stæði í vegi kröfu þrotabús H hf. um að fá bréfin afhent með beinni aðfarargerð. Var krafan því tekin til GREINA. „renna naar runan ene nananrnrna nenna 1926 Hlutafé Banki, sem hafði milligöngu um að nýir hluthafar kæmu að hlutafélagi, var sýknaður af kröfu þeirra um skaðabætur vegna rangra upplýs- inga um fjárhag félagsins við hækkun hlutafjár. Sjá Skaðabætur. .... 812 J lofaði að kaupa 300.000 króna hlut í M hf. við aukningu á hlutafé í félaginu, sem var ákveðin 14. apríl 1993. Hinn 30. desember sama ár var bú félagsins tekið til gjaldþrotaskipta. J hélt því fram að yfirlýs- ingar forsvarsmanna félagsins hefðu bent til þess, að það gæti borið sig og skilað arði. Það hefði brugðist og staða félagsins verið verri en gefið hefði verið í skyn. J þótti ekki hafa gætt þeirrar varkárni, sem rétt væri að krefjast af mönnum við hlutafjárkaup, og var því ekki fallist á það með J, að kaup hans væru ógildanleg vegna brostinna forsendna eða rangra upplýsinga. Í ýmsum atriðum varð misbrestur við undirbúning hlutarfjáraukningar í félaginu á því að gætt væri þeirra reglna, sem giltu í þeim efnum samkvæmt 27. gr.,30. gr. og 32. gr. þágildandi laga nr. 32/1978. J mótmælti því þó ekki við ráðherra, að áskrift hans væri bindandi vegna þessara ágalla, sbr. 1. mgr. 7. gr. og 33. gr. laganna. Gat J því ekki losnað nú undan skuldbindingum sínum af þessum sökum. Af tilkynningu stjórnar M ht., sem barst hlutafélagaskrá 2. september 1993, varð ekki annað ráðið en að stjórnin teldi að hlutafjáraukningunni væri náð. J gerði ekki kröfu CCXXXVIII Efnisskrá Bls. um riftun kaupa sinna á hlutafé í félaginu fyrr en rúmu ári eftir að tilkynningin barst hlutafélagaskrá. Þegar virtir voru hagsmunir lán- ardrottna félagsins, sem máttu treysta á þessa hlutafjáraukningu, var J ekki talinn hafa komið fram með riftunarkröfu sína svo tímanlega, að hann gæti borið fyrir sig ákvæði 34. gr. laga nr. 32/1978 á þeirri forsendu, að ekki hefði tekist að ná áskrift að hlutafjáraukningunni innan áskriftarfrests, sem var til 1. júlí 1993. Kröfum J á hendur þrotabúi M hf. var því hafnað. „dd... 1347 Hinn 18. nóvember 1987 tók stjórn L hf. ákvörðun um að hækka hlutafé í félaginu. Tilteknir hluthafar í félaginu skráðu sig fyrir hluta af hækkuninni og greiddu þeir framlög sín með því, að selja félaginu á leigu lóð undir fiskeldisstöð, auk heimildar til að nýta vatn, sjó og jarðvarma. Hinn 12. desember 1992 var bú L hf. tekið til gjald- þrotaskipta. Einn af kröfuhöfum búsins höfðaði málið því til hags- bóta og krafðist skaðabóta úr hendi fyrrgreindra hluthafa vegna hlutafjárframlagsins. Þótt hnökrar hefðu verið á hlutafjárhækk- uninni var ekki talið að þeir annmarkar yrðu raktir til vísvitandi yfirsjóna eða að reynt hefði verið að dylja, hvernig hlutafjárframlög- um var háttað. Voru annmarkar þessir því ekki virtir hluthöfunum til refslábyrgðar samkvæmt XIX. kafla laga nr. 32/1978 og ákvæði a. og b. liðir 134. gr. laganna um málshöfðunarfresti því talin eiga við. Upphaf málshöfðunarfrestsins miðaðist við 1. janúar 1988 og var þriggja mánaða málshöfðunarfrestur því liðin og skaðabótakrafan fyrnd, þegar málið var höfðað 7. mars 1994. Þá voru kröfur einnig reistar á því, að verðmæti leiguréttindanna væru verðminni en þau voru metin á sem greiðsla hlutafjár. Talið var að hluthafarnir hefðu ekki lofað frekara framlagi en leiguréttindunum. Með samningi 10. maí 1989 framseldu þeir L hf. hlutabréfin gegn greiðslu leigu fyrir réttindin og var litið svo á, að þar með hefðu hluthafarnir orðið lausir frá hlutafjárloforði sínu og ekki krafðir frekari efnda á því. Samkvæmt þessu voru hluthafarnir sýknaðir af kröfum í málinu... 1720 Hlutafélög R, hluthafi í hlutafélaginu S, nýtti sér forkaupsrétt samkvæmt samþykkt- um félagsins við sölu hluta í félaginu til RK. Málsástæðum R um að ekki hefði stofnast til bindandi samnings á grundvelli forkaupsrétt- arins eða R hefði verið heimil riftun samkvæmt skilmálum í tilboði RK var hafnað. Sjá Samningur. ...................000eeeneneneeeeee err 301 S keypti hlutabréf af SS í L hf. með þeim áskilnaði að kaupverðið væri Efnisskrá CCXXXIX Bis. óafturkræft þótt L hf. eða einstaka hluthafar í félaginu neyttu for- kaupsréttar eftir samþykktum þess. L hf. tilkynnti S að hluthafar í félaginu hyggðust neyta forkaupsréttar og jafnframt að kaupverði hlutabréfanna væri andmælt. Að kröfu L hf. voru dómkvaddir mats- menn til að meta verðmæti bréfanna og samkvæmt matsgerð þeirra 9. maí 1995 voru bréfin verðlaus. Með stefnu birtri 23. og 24. ágúst 1995 höfðaði S mál á hendur hluthöfum í L hf. til að fá matsgerðinni hnekkt. Málinu var vísað frá dómi, þar sem þrír mánuðir voru liðnir frá því að mati var lokið þegar málið var höfðað, sbr. 4. mgr. 22. gr. laga nr. 2/1995 um hlutafélög. -............00e0eeeeaeneneeneneeneneeenenarenrnenrnnnn 678 G höfðaði mál til ógildingar á ákvörðun hluthafafundar VS hf. um heim- ild til stjórnar félagsins til að hækka hlutafé. Krafist var frávísunar málsins, þar sem málshöfðunarfrestir samkvæmt 96. gr. laga nr. 2/1995 væru liðnir. G reisti meðal annars málatilbúnað sinn á því að ólöglega hefði verið staðið að ákvörðun um aukningu hlutafjár, sbr. a. lið 3. mgr. 96. gr. laganna, og að reglna um boðun til hlut- hafafundar hefði ekki verið gætt, sbr. c. lið sömu greinar. Með því að málsóknin var reist á þessum ákvæðum laganna voru ekki talin skilyrði fyrir því að fallast á kröfu um frávísun, enda hefðu nefnd ákvæði ekki að geyma sérstaka fresti til höfðunar máls á þessum grundvelli. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. .............00eeeeeeeeeeeeeneneenennn 1356 Hlutafélag var talið taka við skyldum samkvæmt kaupsamningi gerðum í nafni óstofnaðs hlutafélags. Stofnandi félagsins, sem gert hafði samninginn í nafni þess, var því sýknaður af kröfum seljenda. Sjá AI. „errtu 1542 Sjá Prókúruumboð. ...............eeeeeeeeeneneneneraerrnrnenenrnarrannanenanenrnnnnnennnnnn 4228 Húsaleiga Hafnað var þeirri kröfu K að B yrði borinn út úr verslunarhúsnæði. Sjá Tilkynning... een enrnenrereeenanrnrnenanrnrnrnrnenenenennnnnnn 2659 Húsleit Húsleit heimiluð, þar sem rökstuddur grunur var um að B héldi hund á heimili sínu gegn 6. gr. samþykktar nr. 305/1989 um hundahald. 2331, 2334 Húsnæðismál Húsnæðissamvinnufélagið B krafðist þess sveitarfélagið K greiddi því 3,5% af kostnaðarverði eða kaupverði félagslegra kaupleiguíbúða CCXL Efnisskrá samkvæmt 2. mgr. 42. gr. laga nr. 97/1993 um Húsnæðisstofnun rík- isins. Talið var að B hefði verið fullgiltur framkvæmdaraðili í skiln- ingi laganna til þess að byggja og reka kaupleiguíbúðir og væri hann réttur aðili að málinu. Þá var talið að B hefði fullnægt þeim laga- skilyrðum gagnvart Húsnæðisstofnun sem við ættu. Hins vegar lá fyrir að B hafði ekkert samráð haft við húsnæðisnefnd K eða sveit- arstjórnina, áður en hann gerði samning við lóðarhafa um byggingu íbúðanna. Talið var að samkvæmt 45. og 46. gr. laga nr. 97/1993 og með hliðsjón af ákvæðum sveitarstjórnarlaga hefði B átt að bera málið upp við sveitarstjórnina, enda vandséð hvernig hún ætti að framfylgja ákvæðum laganna um húsnæðisnefndir svo og 75. gr. og 80. gr. sveitarstjórnarlaga um fjárhagsáætlanir og fleira, væri ekki haft samráð við hana áður en í það væri ráðist að reisa félagslegt íbúðarhúsnæði í sveitarfélaginu. Var K því sýknað af kröfu B. ........ Hylming Þótt framburður M hefði verið talinn gefa tilefni til að rökstuddur grunur félli á R um brot gegn 1. mgr. 254. gr. laga nr. 19/1940 var R sýkn- aður af kröfum ákæruvaldsins, þar sem ekki þótti komin fram alveg Sjá dÓMarar. -..............0eenennernenneenrnrnneenenrenr eeen Hæfi stjórnvalds Af töfum sem orðið höfðu á rannsókn og rekstri opinbers máls á hendur JÞ og JH var ekki talið unnt að álykta um neitt það, sem valdið gæti vanhæfi ríkissaksóknara til að gegna hlutverki ákæranda í því vegna ákvæðis 1. mgr. 30. gr. laga nr. 19/1991. Úrskurður héraðsdóms um frávísun af þessum sökum var því felldur úr gildi. ............................. Innsetning Ú framseldi F húsbréf og afhenti honum þau. Hélt Ú því fram að hann hefði falið F að koma bréfunum til B, til greiðslu samkvæmt samn- ingi um byggingu íbúða. Í málinu lágu fyrir afsöl frá B fyrir íbúð- unum og var ekki að sjá á þeim neina athugasemd um að B teldi sig eiga eftir að fá húsbréfin. Var talið að með afhendingu húsbréfanna hefði Ú tekið á sig áhættu af því að viðtakandi færi með bréfin með öðrum hætti en hann ætlaðist til. Þótti Ú ekki hafa sýnt fram á að Bls. 582 2813 3581 4293 Með Efnisskrá CCXLI skilyrðum væri fullnægt til þess að taka mætti húsbréfin úr vörslum F með beinni aðfararg€rð. .........................0e neee kaupsamningi 6. desember 1995 keypti F hf. v/s Kofra af L ehf. ásamt aflahlutdeild og aflamarksheimildum, sem ýmist voru á skip- inu eða L ehf. skuldbatt sig til að flytja á skipið. Kaupverð skipsins var 280.000.000 krónur og átti að greiðast með yfirtöku áhvílandi veðskulda og peningagreiðslu við afhendingu skipsins 1. mars 1996. Í kaupsamningnum var ákvæði þess efnis að L ehf. yrði laus undan samningnum ef hann gæti ekki af óviðráðanlegum ástæðum afhent skipið, til dæmis vegna þess að það hefði farist. Áður en til afhend- ingar skipsins kom hafði það orðið fyrir miklum skemmdum, þegar eldur varð laus um borð í því 4. febrúar 1996. Var skipinu komið til hafnar, en L ehf. taldi skemmdirnar svo miklar, að öldungis yrði jafnað til þess að það hefði farist, og lýsti yfir riftun á kaupunum. Hvað sem leið skemmdum á skipinu var talið að L ehf. væri unnt að fullnægja skuldbindingu sinni samkvæmt aðalefni samnings um að afhenda það. Þótti fyrrgreint ákvæði kaupsamningsins samkvæmt orðalagi sínu ekki standa í vegi kröfu F hf. um að fá skipið afhent með beinni aðför, enda var ekki talið að L ehf. gæti af þessum sök- um stutt við ákvæðið heimild til að rifta samningi. Á það var ekki fallist með L ehf. að F hf. hefði vanefnt samningsbundna skyldu sína um að vinna að því með L ehf. að afla samþykkis veðhafa fyrir efni kaupsamnings og skuldskeytingar við afhendingu skipsins, enda hafði L ehf. neitað að afhenda það og lýst yfir riftun áður en til afhendingar þess átti að koma. Þá þótti F hf. hafa sýnt fram á vilja og getu til að efna skyldu sína til peningagreiðslu við afhendingu skipsins með því að framvísa bankabók með fjárhæð greiðslunnar. Samkvæmt þessu var talið að fullnægt væri skilyrðum 78. gr. laga nr. 90/1989 til að veita F hf. umráð yfir skipinu með innsetningargerð. Með innsetningu í skipið var talið að F hf. fengi sjálfkrafa umráð yfir aflaheimildum, sem kynnu að fylgja því á þeim tíma. Var því ekki sérstaklega kveðið á um að gerðin skyldi taka til þeirra. Á hinn bóginn var talið að skyldu L ehf. til að flytja að öðru leyti á skipið aflaheimildir yrði fullnægt með aðfarargerð samkvæmt 74. gr. laga nr. 90/1989, ef aflað yrði aðfararheimildar fyrir þeirri skyldu eftir almennum reglum. Samkvæmt 78. gr. laga nr. 90/1989 yrði beinni aðfarargerð eingöngu beitt til að fullnægja skyldu af þeim toga, sem um ræðir í 72. gr. og 73. gr. laganna. Þótti því skorta lagaheimild til að fullnægja skyldu L ehf. að þessu leyti með beinni aðfarargerð. Var Bls. 257 CCXLII Efnisskrá Bls. því hafnað kröfu um beina aðfarargerð til að fá umráð yfir aflaheim- AU. „neee 1338 Hinn 31. janúar 1994 var bú H hf. tekið til gjaldþrotaskipta. Í eigu búsins voru 55 hlutabréf í L hf., útgefin 1962, 1973 og 1986. Bréf þessi höfðu með yfirlýsingu 25. júní 1993 verið sett V að handveði til tryggingar á skuld NV hf. Í upphaflegum samþykktum L hf. voru ekki sett- ar aðrar hömlur við heimild hluthafa til að framselja eða veðsetja hlutabréf í félaginu en þær, að hluthafar áttu forkaupsrétt að þeim í samræmi við hlutafjáreign sína. Eftir útgáfu fyrrgreindra hlutabréfa var samþykktum félagsins hins vegar breytt og mælt fyrir um að veðsetning hlutabréfa væri óheimil nema með samhljóða samþykki stjórnar félagsins. Af þessum sökum taldi þrotabú H hf. veðsetn- inguna ekki gilda og krafðist þess að fá bréfin afhent úr vörslum V með innsetningargerð. Samkvæmt 23. gr. laga nr. 32/1978 áttu reglur um viðskiptabréf við um framsal og veðsetningu hlutabréfa nema annað væri skýrt tekið fram í hlutabréfinu. Eðli máls samkvæmt þótti verða að skýra þetta ákvæði með tilliti til sérstöðu hlutabréfa meðal viðskiptabréta, en að baki hlutabréfum væru að jafnaði marg- brotin og umfangsmikil lögskipti, sem ætlaður væri langur aldur. Í stofnsamningi og samþykktum hlutafélags væru nánari ákvæði um þau lögskipti, en efni þessara gagna væri almennt ekki tekið upp í hlutabréfum nema í takmörkuðum mæli, auk þess sem samþykktir hlutafélaga gætu tekið breytingum. Talið var að V hefði ekki get- að látið við það eitt sitja að kanna efni bréfanna, enda mátti hann ekki treysta því að þau geymdu tæmandi upplýsingar um hömlur á meðferð þeirra. Átti hann greiðan aðgang að upplýsingum úr hluta- félagaskrá um fyrrgreindar takmarkanir, sem giltu um heimild til að veðsetja hlutabréf í félaginu. Samkvæmt þessu þótti V ekki njóta handveðréttar, sem stæði í vegi kröfu þrotabús H hf. um að fá bréfin afhent með beinni aðfarargerð. Var krafan því tekin til greina. ....... 1926 Með kaupsamningi 29. febrúar 1996 keypti hollenska fyrirtækið EGS bókbandsvél með fylgihlutum af O, og átti að afhenda vélina í lok mars 1996. F keypti síðan vélina af EGS með kaupsamningi sama dag, og átti afhending einnig að fara fram í mars 1996. Hinn 22. apr- íl 1996 framseldi síðan EGS öll réttindi sín samkvæmt fyrrnefnda kaupsamningnum til F, sem tók að sér að greiða O umsamið kaup- verð. O neitaði að veita greiðslu viðtöku og afhenda vélina. Lagði F því andvirði hennar inn á geymslureikning og krafðist afhendingar með beinni aðfarargerð. Ekki var fallist á þá málsástæður Q, að við Efnisskrá CCXLNI BIs. kaupin hefði verið áskilið að vélin yrði ekki endurseld hér á landi. Þótti það hvorki ráðið af samningi O við EGS né öðrum gögnum málsins, auk þess sem ekki var leitt nægjanlega í ljós að viðsemjand- anum hefði mátt vera kunnug slík forsenda. Kaupsamningur við O hafði verið efndur að fullu og var hann talinn bundinn við það, enda hafði O ekki borið fyrir sig að ákvæði III. kafla laga nr. 7/1936 ætti við um samning hans við EGS. Þá hélt O því fram að bókbandsvél- in hefði hvorki tilheyrt sér né væri í hans vörslu. Þessi staðhæfing stangaðist á við ótvíræð ákvæði kaupsamnings, auk þess sem hún þótti ekki studd haldbærum gögnum. Lá ekki annað fyrir í málinu hvar vélin væri niðurkomin en ákvæði í kaupsamningi ESG við O, þar sem sagði að hún væri staðsett á starfsstöð O. Var þessi yfirlýsing O því ekki talin standa í vegi kröfu F, sem laut að því einu, að vélin yrði tekin úr vörslum Q, enda var framgangur aðfarargerðarinnar til fullnustu kröfunni háður því, að vélin væri í vörslum O ef til gerð- arinnar kæmi. Var því fallist á kröfu F um að gerðin næði fram að GANGA. errrrresreerernersnrnr renna erna nanna rn ern 2284 Innsetningargerð F hf. krafðist þess að tilteknir munir yrðu með beinni aðfarargerð teknir úr umráðum PG hf. og PO hf. Vegna vafa um eignarrétt að mun- um þessum var talið varhugavert að láta aðfarargerðina ná fram að ganga gagnvart PG hf., sbr. 3. mgr. 83. gr. laga nr. 90/1989. Sjá Lögvarðir hagsmunir. ....................0. eeen 3298 Með dómi Hæstaréttar 1996, 1387, var K dæmd forsjá barns síns og M. Talið var að gegn þeim ótvíræða rétti sem K var veittur með dóm- inum, hefði M ekki fært rök sem leiddu til þess að varhugavert yrði talið að krafa K um innsetningargerð, til að koma á forsjá hennar yfir barninu, sem dvaldist hjá M, næði fram að ganga. ...................... 3451 M krafðist innsetningargerðar til að koma á forsjá hans yfir barni hans og K, sem dvaldist hjá K. M fór með forsjá barnsins samkvæmt úrskurði dóms- og kirkjumálaráðuneytisins, þar til annað yrði ákveðið. Stóð sú niðurstaða óhögguð þótt K hefði síðar fallið frá samþykki sínu um að fela ráðuneytinu úrlausn málsins. Þá hafði K ekki fært fram slík rök gegn úrskurðinum að varhugavert yrði talið að gerðin næði fram að ganga. Innsetningargerðin var því heimiluð. ........................ 3710 Sjá Eignaréttur. ....................... eeen 696 CCXLIV Efnisskrá Bls. Ítrekun Sjá Þjófnaður. ................00eeeneeneneneneerenerernrneneneenerenrnenrnen eeen 3149 Sjá Þjófnaður. ..................0a0eneeeeanernernernene nenna 4239 Jafnrétti Talið var að jafnréttislög hefðu verið brotin við stöðuveitingu. Sjá Stöðu- VEI. „a rrnrneernenernrnereenerernenennenernenenneneet nenna renna 3760 Jarðarlög S var eigandi jarðarinnar Ás og óskaði eftir heimild til að innleysa út- skipta hluta jarðarinnar í eigu F og G. Landbúnaðarráðuneytið féllst á beiðni S og heimilaði innlausnina 7. júní 1993. F og G töldu ann- marka á umræddri ákvörðun og kröfðust ógildingar hennar með dómi. Vísað var til þess, að fullnægt væri skilyrðum 13. gr. laga nr. 65/1976 um að skipting jarðar hefði átt sér stað, bú væri ekki rekið á úrskiptum jarðarhluta, innlausnarbeiðandi væri eigandi og ábúandi jarðar þeirrar, sem skipt var úr og jarðarnefnda og Búnaðarfélag Íslands mæltu með innlausninni. Þegar virt voru meðmæli jarð- arnefndar og umsögn sveitarstjórnar, svo og önnur gögn málsins, var ekki talið að F og G hefðu fært fram viðhlítandi rök fyrir því, að leyfisveiting ráðherra hefði verið óréttmæt í ljósi þeirra hagsmuna, sem í húfi voru. Voru S og ráðuneytið því sýknað af kröfum F og G. eeen 1896 Játningarmál Héraðsdómur var ómerktur og máli heimvísað, þar sem játning þótti ekki skýlaus í þeim skilningi, sem um ræðir í 125. gr. laga nr. 19/1991. Sjá ÓMEFkINg. „learners anrennrannr ann rnnnrannrnnrnnrnnnn 1323 Jöfnunargjald Sjá Framsal skattlagningarvalds. ...............0..eeeeeneenereeesnrrrnrnrnr err 4260 Kaupmáli Sjá Fjárnám. .................00e0eeeeee eneste 462 Kaupsamningur Sjá Samningur Efnisskrá CCXLV Bls. Kaupskylda Á krafðist þess að viðurkennt yrði að íslenska ríkinu (Í) væri skylt að kaupa húsnæði Siglufjarðar A póteks og íbúð lyfsala, auk innréttinga og áhalda. Til vara krafðist Á þess að viðurkennd yrði skaðabóta- skylda Í á tjóni Á, þar sem lyfsölusjóður hafði verið lagður niður þegar Á lagði inn lyfsöluleyfi sitt. þrátt fyrir kaupskyldu sjóðsins samkvæmt 6. mgr. 3. gr. laga nr. 76/1982 um lyfjadreifingu, sbr. lög 112/1994, nr. 122/1994 og nr. 118/1995. Með hliðsjón af því að fyrr- nefnd kaupskylduákvæði laga nr. 76/1982 fólu í sér ríkari skyldur lyfsölusjóðs en ákveðnar voru í X. kafla laga nr. 108/1984, sbr. áður Á. kafla laga nr. 49/1978, var talið að löggjafanum hefði verið skylt að taka af skarið hefði það verið vilji hans að réttarstaða fráfarandi lyfsala væri mismunandi eftir því hvort einhver sótti um lyfsöluleyf- ið eða ekki. Þar sem það var ekki gert, yrði Í að svara til þeirrar skyldu, sem að lögum hvíldi á lyfsölusjóði til 15. mars 1996, þótt sjóðurinn hefði af óskýrðum ástæðum verið lagður niður fyrir þann tíma. Krafa Á um viðurkenningu kaupskyldu Í náði því fram að ganga, sbr. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991. Sératkvæði. ...............0..... 3920 Kjarasamningur E voru dæmdar bætur úr ríkissjóði skv. reglum nr. 30/1993 um skilmála slysatryggingar ríkisstarfsmanna skv. kjarasamningum vegna slysa sem ríkisstarfsmenn verða fyrir í starfi. Sjá Slysatrygging. ................ 2598 S krafðist bóta úr ríkissjóði skv. reglum nr. 30/1993 um skilmála slysa- tryggingar ríkisstarfsmanna skv. kjarasamningum vegna slysa sem ríkisstarfsmenn verða fyrir í starfi. Íslenska ríkið sýknað af kröfum S. Sjá Slysatrygging. ........... enn 3647 Kröfugerð Talið var að krafa stefnanda í héraði beindist að formsatriðum fremur en efnisatriðum og væri þannig sett fram, að viðurkenning hennar með dómi myndi ekki leiða til þess að efnisleg úrlausn fengist um það álitaefni sem málsaðilar deildu um í reynd. Var kröfugerðin talin svo andstæð meginreglum réttarfars um skýran málatilbúnað að ekki yrði hjá því komist að ómerkja dóm héraðsdóms og vísa málinu frá héraðsdómi. ....................000eeenenenereneeen nenna 539 Þrotabú S hf. höfðaði mál til greiðslu eftirstöðva verklauna félagsins samkvæmt verksamningi. Málið var einnig höfðað gegn S, sem veitt hafði verktryggingu. Á hendur S voru gerðar þær kröfur, að S yrði CCXLVI Efnisskrá gert að þola dóm í málinu á hendur verkkaupa. Talið var að aðrir sætu ekki talist aðilar að einkamáli en þeir, sem gera þar dómkröfur eða kröfum er beint að. Frá þeirri meginreglu væri sú undantekning, sem mælt væri fyrir um í 21. gr. laga nr. 91/1991 en þrotabúið hefði ekki kosið að gera S að þátttakanda í málinu með réttargæslustefnu samkvæmt því ákvæði. Var málsókn búsins á hendur S því vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. .....................00.e020eenenenenarren renn Í héraðsdómi voru E dæmdar 1.000.000 krónur vegna örorku, sem hún hlaut við umferðarslys. Málinu var áfrýjað og við meðferð málsins fyrir Hæstarétti krafðist E frekari bóta. Þeirri kröfu var hafnað, þar sem héraðsdómi var ekki áfrýjað af hálfu E. .........................0.0.0000.. Hinn 8. júlí 1991 gaf E út skuldabréf til L, en með yfirlýsingu til L12. sama mánaðar var óskað eftir því að S yrði greiðandi skuldar samkvæmt bréfinu. L höfðaði þetta mál til heimtu skuldarinnar aðallega gegn E og S í sameiningu, en til vara gegn S einni. Þar sem L byggði á yfirlýsingu þessari þótti óljóst á hvaða grundvelli hafðar voru uppi kröfur gegn E og var þeim vísað frá héraðsdómi. Kröfur á hendur S voru hins vegar dæmdar að efni til. Sjá Skuldaraskipti. .................... Í máli til heimtu bóta vegna galla á verki var tilteknum kröfuliðum hafn- að, þar sem upplýsingar voru af svo skornum skammti að ókleift þótti að taka afstöðu til þeirra. Sjá Verksamningur. ......................... M krafðist þess að viðurkennt yrði að Fasteignamati ríkisins væri skylt að meta tiltekna landspildu sérstöku fasteignamati miðað við gild- andi fasteignamat í árslok 1979. Málatilbúnaður þessi þótti ekki svo glöggur sem skyldi. Talið var að rétt hefði verið að kröfur M beind- ust að því, að fá felldan úr gildi tiltekinn úrskurð yfirfasteignamats- nefndar. Ekki þóttu þó næg efni til að vísa málinu frá héraðsdómi. Sjá Frávísun máls að hluta. .....................00000e0eneeeeneernrneneneneneernrnrnenenrnnn Kynferðisbrot X var ákærður fyrir brot gegn 194. gr. almennra hegningarlaga með því að hafa þröngvað konunni K til holdlegs samræðis um borð í skipi. Fyr- ir Hæstarétti lá DNA rannsókn sem gekk þvert á fyrri niðurstöðu, en samkvæmt henni taldist útilokað að sæði sem fannst í verju, sem K hafði afhent lögreglunni, væri úr X. Þegar til þessa var litið og galla á rannsókn málsins þótti vera sá vafi um sekt X að önnur atriði, svo sem framburður vitna, nægði ekki til sakfellingar hans. Var hann sýknaður af kröfum ákæruvalds. .....................0.000e rr Maður sýknaður af ákæru um nauðgun. Sjá Nauðgun. ...........000000.e0e0e0en Bls. 858 919 1580 2255 2376 350 804 Efnisskrá CCXLVII Bls. S var sakfelldur fyrir að hafa notfært sér andlega annmarka E til að hafa við hana samræði. Var talið að engum, sem sæi E augliti til aug- lits og ræddi við hana litla stund, gæti dulist mikill greindarskortur hennar, þótt hún ætti tiltölulega auðvelt með að tjá sig. S kynntist E þegar hún var lítil stúlka og endurnýjaði kynnin við hana um einu ári fyrir fyrrgreindan atburð og var tíður gestur á heimili hennar og sambýlismanns. Þrátt fyrir neitun ákærða taldi dómurinn sannað, að honum hlyti að hafa verið ljóst að hún var verulega þroskaheft. Þá þótti ótrúverðugur sá framburður S, að samræði þeirra hefði verið beggja vilji. S hlaut 8 mánaða fangelsi, þar af 5 mánuði skilorðs- bundna. Einn dómenda skilaði séráliti. .............0.......... en 887 Y kærði G fyrir tilraun til nauðgunar aðfaranótt 22. júlí 1995. Lýsti Y at- vikum svo, að G hefði gripið föstum tökum um upphandlegg hennar og þrýst henni niður á bekk í strætisvagnabiðskýli. Þar hefði G farið með hendina undir föt og brjóstahaldara Y, kysst hana og sleikt í framan. Frásögn Y um atburði var lögð til grundvallar, en G kvaðst ekki muna eftir atvikum sökum ölvunar. Þótti ósannað að G hefði ætlað að þröngva Y til holdlegs samræðis eða annarra kynferð- ismaka í skilningi 194. gr. laga nr. 19/1940. Var brot G því heimfært til 209. gr. laga sömu laga og hlaut hann 8 mánaða fangelsi. ............ 1271 X var sakfelldur fyrir að hafa haft samræði eða önnur kynmök við dóttur sína fædda 1983, látið hana fróa sér og sleikt kynfæri hennar. Brot X var talið varða við 1. og 2. mgr. 200. gr. og 1. mgr. 202 „gr almennr- ar hegningarlaga. Var X dæmdur til að sæta fangelsi í fjögur ár og greiða dóttur sinni 1.000.000 krónur í miskabætur. ...........0......0..0.0.. 1863 X var sýknaður af tilraun til nauðgunar. Sjá Nauðgun. ..........0...000e 2205 X var sakfelldur fyrir kynferðisbrot með því að hafa frá því síðla árs 1985 til 1988 ótal sinnum káfað á öllum líkama dóttur sinnar fæddrar árið 1978 og látið telpuna fara höndum um lim sinn. Einnig að hafa frá því sumarið 1991 til maí 1993 margsinnis haft samræði eða önnur kynferðismök við telpuna. Þetta var talið varða við 1. og 2. mgr. 200. gr. og 1. mgr. 202. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Brot X var talið mjög alvarlegs eðlis og þótti ljóst að þau gætu haft alvarlegar afleiðingar í för með sér fyrir brotaþola. X hafði hins vegar játað brot sitt greiðlega og af hreinskilni og greitt brotaþola bætur. Hann hafði einnig af sjálfsdáðum sótt sér hjálp til geðlæknis í því skyni að ráða bót á tilhneigingum sínum. Þá hafði hann ekki gerst sekur um önnur brot sem skiptu máli. Þótti því þegar refsing hans var tiltekin samkvæmt 70. gr. almennra hegningarlaga mega hafa til hliðsjónar CCXLVIII Efnisskrá 8. og 9. tl. 1. mgr. 74. gr. sömu laga. Var refsing X ákveðin fangelsi í 4 ár Og Ó Mánuði. ....rrnreeneneneneernarrnenenenenenenrrrarrnrnenrrnrrr Staðfest var niðurstaða héraðsdóms um sakfellingu G af broti gegn 195. gr. laga nr. 19/1940, sbr. 3. gr. laga nr. 40/1992. Niðurstaða héraðs- dóms, sem kveðinn var upp af þremur héraðsdómurum, var að verulegu leyti byggð á mati á sönnunargildi munnlegs framburðar, og kom það ekki til endurskoðunar í Hæstarétti samkvæmt 4. mgr. 159. gr. laga nr. 19/1991, sbr. 19. gr. laga nr. 37/1994. Þá voru ekki talin efni til að beita 5. mgr. sömu greinar... I var ákærður fyrir kynferðisbrot með því að hafa farið inn í svefnher- bergi í íbúð K, þar sem Í var gestkomandi, afklætt K að neðanverðu og haft við hana samfarir, en vegna svefndrunga og ölvunar gat K ekki spornað við samræðinu og skynjaði það svo í fyrstu að um mann sinn væri að ræða. Eins og öllum aðstæðum var háttað var tal- ið að I hefði hlotið að vera ljóst, að kærandi var í villu. Framburður K, sem jafnframt var studdur frásögnum vitna, þótti trúverðugur og var Í sakfelldur fyrir brot gegn 199. gr. laga nr. 19/1940. Var refsing hans ákveðin fangelsi í níu mánuði en fullnustu 6 mánaða af refs- ingunni frestað skilorðsbundið. ...................00200eeeeneneerneerrrnrn Með skýlausri játningu X taldist sannað að hann hefði gerst sekur um kynferðisbrot gegn telpunni B, þegar hún var á 5. og 6. aldursári. Taldist háttsemi X varða við 1. mgr. 201. gr. og 1. málslið 1. mgr. 202. gr. laga nr. 19/1940, sbr. 9. og 10. gr. laga nr. 40/1992, og var honum gert að sæta fangelsi í 12 Mánuði... Kyrrsetning Lagaskilyrði kyrrsetningar, sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 31/1990, voru talin hafa verið tiltæk við framkvæmd kyrrsetningargerðar. Var gerðin því staðfest, að teknu tilliti til þeirrar úrlausnar sem fjárkrafa stefn- anda sætti með dóminum. Þá takmarkaðist kyrrsetningin af veð- samningi aðila. Sjá Veðréttur. .................0.00000aennrrneneneeerrernnrnnnn Kæra Talið var að þar sem ekki hafði verið mætt fyrir varnaraðila á dómþinsi, hefði kæra orðið að berast héraðsdómara skriflega. Var málinu vís- að frá Hæstarétti... Varnaraðili fyrir Hæstarétti hafði ekki kært úrskurð héraðsdóms fyrir sitt leyti. Kom því ekki til álita aðalkrafa varnaraðila um breytingu á niðurstöðu úrskurðarins honum í hag. .................0..0000eeaeaeaeaeraeennn Bls. 2208 2910 3030 3940 3669 186 2185 Efnisskrá CCXLIX Kærufrestur G kærði úrskurð héraðsdóms, þar sem felld var úr gildi ákvörðun sýslu- manns um að láta nauðungarsölu á fasteign ná fram að ganga. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp á dómþingi 27. mars 1996 að við- stöddum tveimur héraðsdómslögmönnum, sem mættu af hálfu G. Samkvæmt áritun héraðsdómara á kæru G barst hún honum 11. apríl 1996. Var þá liðinn kærufrestur samkvæmt 2. mgr. 79. gr. laga nr. 90/1991, sbr. 1. mgr. 144. gr. laga nr. 91/1991. Málinu var því sjálf- krafa vísað frá Hæstarétti... Sækjandi máls og verjandi ákærða voru viðstaddir uppkvaðningu frávís- unarúrskurðar héraðsdóms og tók þá að líða þriggja sólarhringa kærufrestur samkvæmt 2. mgr. 144. gr. laga nr. 19/1991. Með því að fresturinn var liðinn þegar kæra barst héraðsdómi var málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti. ...........................0000 eeen Kæruheimild Samkvæmt gagnályktun frá e-lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 var ekki talið heimilt að kæra úrskurð héraðsdóms, sem heimilaði tiltekna sönnunarfærslu fyrir héraðsdómi í tengslum við rekstur máls fyrir Hæstarétti. Var málinu því vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti. Sjá Frávís- un frá Hæstarétti. ........ Ekki var talið heimilt að kæra ákvörðun héraðsdómara um frestun máls og var málinu því vísað frá Hæstarétti. Sjá Frávísun frá Hæstarétti. .... Héraðsdómur hafnaði kröfu um framhaldssjópróf vegna slyss um borð í skipi. Ekki var talin lagaheimild fyrir hendi til að kæra úrskurðinn og var málinu vísað frá Hæstarétti... Ekki var talið heimilt að kæra ákvörðun héraðsdómara um þingfestingu ÁÐTEININESMÁLS. „................ nenna Kærumál Sjá: IV. EFNISSKRÁ TIL YFIRLITS Lagaheimild Bls. 2753 1541 2559 Sjá SAMNINÐUT. ................. rr 3466, 3482 Landamerki Sveitarfélagið Ö stefndi sveitarfélögunum R. S.K, G, B, H. eiganda jarð- arinnar V og öðrum þeim sem töldu til beins eða óbeins eignarréttar og krafðist staðfestingar á að landamerki og jafnframt sveitarfélaga- CCL Efnisskrá Bls. mörk Ö annars vegar og stefndu hins vegar lægju milli nánar til- greindra hnita. Taldi Ö sig hafa eignarrétt á afréttarlandi sínu er helgaðist af hefð og venjum frá ómunatíð. Af hálfu Ö var á því byggt að ekki hefðu komið fram andmæli gegn þessum eignarrétti á liðnum öldum, fyrr en á allra síðustu árum. Andmæli þessi, af hálfu sveitarfélaga vestan fjalls í Gullbringu- og Kjósarsýslu, hafi ekki raskað á neinn hátt eignarrétti Ö að afréttinum. Við úrlausn málsins var litið til gamalla uppdrátta, afréttarnota, sem málsaðilar höfðu haft af þrætulandinu, fjallskila, svo og þess hvaða mörk teldust hag- kvæm, þegar landamörkin væru ákvörðuð. Talið var að þau mörk, sem dregin voru í héraðsdómi, væru glögg af völdum náttúrunnar og samrýmdust þeim eldri lýsingum, sem einkum yrði að líta til. Bláfjallahryggurinn skæri sig úr í landslaginu og markalína um hann hæstan var talið eðlilegt framhald þess merkjapunkts, sem aðilar voru ásáttir um að Vífilstelli. Þá var það talið skipta sköpum, þegar lína var dregin úr suðurenda Bláfjalla, að Litla-Kóngsfell hafði verið ákvarðað sem merkjapunktur. Var markalína á hinu umdeilda svæði dregin samkvæmt þessu eftir nánar tiltekinni hnitasetningu. ........... 2848 Deilt var um landamerki jarðanna F og H og reistu báðir málsaðilar kröf- ur sínar á landamerkjabréfi jarðarinnar H, frá árinu 1919. Með vísan til vitnisburða kunnugra manna fyrir dómi var talið verða við það að miða að samkomulag hefði verið milli fyrri eigenda jarðanna um mörk þeirra á þeim tíma sem þær voru girtar af. Var markalína ákveðin með hliðsjón af þessu, enda þótti framburður vitna geta komið heim við lýsingu landamerkjabréfsins og staðhætti. Sér- AtkVÆði. eeen 3948 Lausafjárkaup Kröfum kaupanda salts, vegna tjóns sem hann taldi að saltið hefði valdið á saltfiski, var hafnað. Sjá Skaðabótakrafa. .............0.000eeeneseneeennn 213 G keypti notaða bifreið af B, sem samkvæmt mati dómkvaddra mats- manna var með mjög slitna vél, ónýtt drifhjól olíudælu í gírkassa og ónýtan átaksbreytir (túrbínu). Talið var sannað að G hefði fyr- ir kaupin verið gefnar þær upplýsingar að vél bifreiðarinnar væri nýuppgerð og hefði hann rækt skoðunarskyldu sína nægilega. Var fallist á vél bifreiðarinnar hefði verið gölluð, sbr. 1. mgr. 42. gr. laga nr. 39/1922 um lausafjárkaup, og ætti hann rétt til afsláttar, sem met- in var að álitum með hliðsjón af matsgerð dómkvaddra matsmanna. Hins vegar var ekki fallist á að tilvísun á söluspjaldi, um að vél væri Efnisskrá CCLI Bls. nýupptekin, fæli jafnframt í sér tilvísun til ástands gírkassa. Brast G sönnur þess að ástand gírkassans hefði verið með þeim hætti að taka ætti kröfu hans til greina hvað þetta varðaði. ...................0.eeeeeeeen. 545 Kaupanda bifreiðar dæmdur afsláttur að álitum úr hendi seljanda vegna galla. Sjá Galli. „de rereerrereeeernerernrnesern rantur 710 S hélt því fram, að B einkafirma hans hefði selt M, einkafyrirtæki G, 27- 28.000 laxaseiði og krafðist greiðslu kaupverðsins. G vefengdi hins vegar að samningur um kaupin hefðu komist á og yrði svo talið, taldi hann viðsemjanda sinn B hf. en ekki einkafirma S. Móttöku- kvittun vegna 8.436 seiða þótti renna stoðum undir að munnlegur samningur hefði komist á um kaupin og var það lagt til grundvallar í málinu, þótt ekki væri talið ljóst að öllu leyti hvert efni samningsins hefði verið. Málatilbúnaður S var hins vegar talinn á reiki um það, hver hefði verið seljandi laxaseiðanna. Í fyrra máli milli aðila var því haldið fram, að B hf. væri seljandi, en í málinu var byggt á því að einkafirmað B væri seljandi. Þá þóttu yfirlýsingar S um meðferð skuldabréfs til tryggingar greiðslu kaupverðs misvísandi varðandi það, hvort hlutafélagið eða S sjálfur hefðu átt hlut að máli hverju sinni. Var talið sannað að B hf. hefði leyst til sín umrætt skuldabréf í Landsbanka Íslands en ekki S. Einnig þótti S ekki hafa stutt það nein- um gögnum, að hann hefði eignast kröfu til andvirðis hins selda frá hlutafélaginu með greiðslu þess. Var G því sýknaður af kröfu S. ..... 1931 Sjálfsvörsluveð í lausafé var talið falla niður í kjölfar sölu þess og afhend- ingu, en veðréttur færast yfir á kröfu um endurgjald fyrir hið selda. Sjá Veð. ld... 2269 Kröfu um breytingu eða ógildi á samningi um sölu varanlegra aflaheim- ilda hafnað. Sjá Samningur... eeen eeen 2501 Kaupendum gallaðs lausafjár dæmdur afsláttur úr hendi seljandans G. Sjá Afsláttur. „neee 3381, 3392, 3400, 3409 Á seldi E bifreið og var verð hennar samkvæmt afsali 800.000 kr. E seldi um leið Á bifreið fyrir 500.000 kr. og var umsamið að E léti af hendi í milligjöf skuldabréf að eftirstöðvum 308.000 kr., útgefið af þriðja manni og tryggt með sjálfskuldarábyrgð tveggja annarra, en auk þess, að E afhenti greiðslu að fjárhæð 12.000 kr. Ekkert fékkst greitt af bréfinu og var enginn skuldaranna greiðslufær. Stefndi Á þá E til greiðslu skuldarinnar. Gegn mótmælum Á taldist ósannað að hann hefði tekið við skuldabréfinu sem fullnaðargreiðslu. Var fallist á það með Á að skuldarsambandið milli hans og E hafi aftur orðið virkt, þar sem skuldabréfið fékkst ekki greitt. Var lagt til grundvallar að CCLII Efnisskrá Bls. Á ætti ógreiddan mismun verðmætis bifreiðanna að frádregnum 12.000 kr. E var því dæmdur til að greiða Á 288.000 kr. ..........0........ 3911 Lánssamningur L og F hf. gerðu samning 17. janúar 1992, þar sem L skuldbatt sig til að veita félaginu afurðalán á því ári, að fjárhæð 50.000.000 króna, gegn fyrsta veðrétti í tilgreindum afurðum og rekstarvörum, sem félagið átti eða kynni að eignast á árinu. Bú F hf. var tekið til gjald- þrotaskipta 15. júlí 1992. Eftir upphaf skiptanna, á tímabilinu 12. ágúst 1992 til 4. febrúar 1993, fékk L í hendur frá Í hf. söluandvirði afurða frá félaginu, samtals 30.517.513 krónur. Af þeirri fjárhæð lét L 13.921.021 krónu renna til greiðslu skuldar félagsins sam- kvæmt tveimur veðskuldabréfum. Þrotabú F hf. (Þ) undi ekki við þessa ráðstöfun og sótti L um greiðslu fjárhæðarinnar. Með vísan til 4. gr. laga nr. 39/1990 var talið að L hefði brostið heimild til að taka til sín umræddra fjárhæð til endurgreiðslu upp í skuld F hf. við Verðjöfnunarsjóð sjávarútvegsins, þar sem fyrir lá að skuldin stafaði að engu leyti af söluandvirði afurða félagsins sem L fékk í hendur á tímabilinu 12. ágúst 1992 til 4. febrúar 1993. Talið var að kröfur samkvæmt fyrrgreindum skuldabréfum tengdust bersýnilega ekki afurðaframleiðslu F hf. árið 1992 og var því ekki á það fallist með L að umræddar aðgerðir L ættu sér stoð í afurðalaánasamningnum frá 17. janúar 1992. Þá hafði L ekki sýnt fram á að veðskuldabréfin hefðu verið gefin út vegna rekstrarlána til félagsins. Þar sem ekki var fullnægt því skilyrði 100. gr. laga nr. 21/1991 að krafa Þ hafi verið orðin til fyrir frestdag, var hafnað þeirri málsástæðu L að honum hefði verið heimilt að taka hina umdeildu fjárhæð til greiðslu inn á skuldir Þ í skjóli heimilda til skuldajafnaðar. Var L því dæmdur til að greiða Þ umkrafða fjárhæð. ..........................0000aeaeaenenannn 2987 Leiðbeiningarskylda Ekki á það fallist að héraðsdómendur hefðu brugðist leiðbeiningarskyldu sinni gagnvart K. Sjá Fasteignakaup. ...............0.0.000eenenenenrrr 629 Sjá Flugréttindi. .......................0.0eeeneeee eeen 4112 Leigubifreiðar Akstur fyrir Ríkisspítalanna samkvæmt verksamningi var ekki talinn leiguakstur sendibifreiða í þeirri merkingu, sem um ræðir í 3. mgr. Efnisskrá CCLMI Bis. 1. gr. laga nr. 77/1989, sbr. nú 1. gr. laga nr. 61/1995. Sjá Verksamn- ingur. ....... 790 G var gefið að sök að hafa ekið 5 farþegum án þess að hafa atvinnuleyfi til að stunda leiguakstur með fólk. Bifreið G var ætluð til hópferða og tók tíu farþega auk ökumanns. Samkvæmt 2. ml. 1. mgr. 1. gr. laga nr. 61/1995 féllu ekki undir ákvæði laganna bifreiðir fyrir fleiri en átta farþega. Var brot G því ekki talið varða við refsiákvæði laganna, enda var í ákæru ekki vísað til fyrirmæla laga nr. 53/1987 um skipu- lag á fólksflutningum með langferðarbifreiðum. Var G því sýknaður af kröfum ákæruvaldsins. ..............0e.eeeeesnenreneeeeren esne 1974 E var gefið að sök að hafa ekið farþegum í leiguakstri án tilskilins at- vinnuleyfis. Var háttsemi þessi talin varða við 1. mgr.5. gr., sbr. 11. gr. laga nr. 61/1995. Á það var ekki fallist með E að lögin og reglugerð nr. 224/1995, sem sett var með heimild í lögunum, væru andstæð 1. mgr. 75. gr. stjórnarskrárinnar. Í málinu lá fyrir, að E tók að sér gegn gjaldi að aka farþegum ásamt farangri þeirra. Það verk var ótvírætt talið falla undir skilgreiningu á leiguakstri fólksbifreiða í 1. mgr. 1. gr. laga nr. 61/1995. Var E því sakfelldur fyrir það brot, sem honum var gefið að sök og dæmdur til að greiða 40.000 króna sekt í rík- ÍSSJÓ. „.........e eeen 1977 Leigulóð Sjá Fasteign. ...............00re eeen 240 Leigusamningur Sjá Fullvirðisréttur. ....................0000eneeneeeenernrnenerne renna 3639 Sjá Útbúrður. ..............000..00rennrrnr rennur 4018 Litis pendens áhrif G höfðaði mál á hendur SN, S, L og VS hf. og krafðist þess meðal ann- ars að ógilt yrði ákvörðun hluthafafundar VS hf. um að veita stjórn félagsins heimild til að hækka hlutafé. Krafist var frávísunar málsins sökum þess að annað mál var rekið milli G og SN um gildi gerð- ardóms varðandi sölu á hlutum í VS hf., auk þess sem G hafði sjálf- ur höfðað annað gerðardómsmál til afhendingar á hlutabréfum í félaginu. Í þeim málum var hvorki gerð krafa um ógildingu hluta- fjáraukningarinnar í VS hf. né voru gerðar þar aðrar þær kröfur, sem G hafði uppi í þessu máli. Var því ekki fallist á kröfu um frávísun á þessum grundvelli. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. ...................0...000.0. 1356 CCLIV Efnisskrá Bls. Lífeyrisréttindi Á var framkvæmdastjóri búvörudeildar Sambands íslenskra samvinnu- félaga þar til í ársbyrjun 1991 þegar hann tók við starfi fram- kvæmdastjóra Goða hf., sem yfirtók rekstur búvörudeildarinnar. Hinn 29. maí 1992 lét Á af störfum hjá Goða hl. og var gerður við hann starfslokasamningur. Þar var kveðið á um að áunnin lífeyr- isréttindi hjá búvörudeildinni giltu. Skyldu lífeyrisréttindin reiknuð út og gerð upp innan tólf mánaða. Í samræmi við umræddan samn- ing var tryggingarstærðfræðingur fenginn til að reikna út núvirði lífeyrisréttindanna. Skilaði hann mismunandi niðurstöðum eftir því við hvaða ávöxtunarkröfu var stuðst. Málsaðilar deildu um vaxtafót til afvöxtunar á greiðslu til Á. Hvað það varðar var talið rétt að hafa að markmiði. að Á yrði fjárhagslega settur sem líkast því, að hann hefði haldið umsömdum réttindum sínum, þannig að andvirði greiðslanna nýttist honum til framfærslu með svipuðum hætti og hefði orðið á þeim ókomnu árum, sem áætlunin um þær næði yfir. Úrlausnarefninu þótti svipa mjög til ákvörðunar skaðabóta fyrir tjón vegna varanlegrar örorku, þar sem meta þyrfti missi framtíð- artekna. Var talið að hafa mætti sömu viðmiðun í málinu og var því 4,5% vaxtafótur lagður til grundvallar. Aðilar deildu einnig um makalífeyrisrétt og var talið að einskorða yrði þann þátt greiðslunn- ar við áunnin rétt á þeim tíma, þegar Á lét af starfi, í stað áunnins og framreiknaðs makalífeyrisréttar. Þá var talið að lækkun á núvirði lífeyrisfjár Á vegna hagræðis af staðgreiðslu ætti stoð í samningi aðila... 1050 J starfaði á Keflavíkurflugvelli og greiddi lífeyrissjóðsiðgjöld í tiltekinn lífeyrissjóð. Þar sem J var bandarískur ríkisborgari og fluttur af landi brott, fór hann fram á að fá inneign sína hjá sjóðnum end- urgreidda samkvæmt heimild í reglugerð sjóðsins. Þeirri beiðni var synjað sökum þess að núvirðismat á eignum sjóðsins lá ekki fyrir. Þegar J ítrekaði beiðni sína höfðu eignir sjóðsins verið metnar og á aðalfundi sjóðsins í Júní 1989 var samþykkt að einungis núvirði eign- arhlutdeildar sjóðsins yrði greitt við flutning úr sjóðnum. Bókfærð innistæða J í sjóðnum um áramótini 1988 og 1989 var 3.490.977,76 krónur en núvirði hennar 2.617.273 krónur. Þeirri fjárhæð veitti J viðtöku 31. júlí 1989 og krafði síðan sjóðinn um mismuninn miðað við bókfærða innistæðu, þar sem hann taldi sig ekki þurfa að sæta afföllum af henni. Talið var að J hefði verið kunnugt um það skilyrði sjóðsins, að einungis núvirði kæmi til endurgreiðslu. Með hliðsjón Efnisskrá af hlutverki og skipulagi sjóðsins var litið svo á, að skilyrðið hefði ekki farið í bága við reglugerð hans. Var sjóðurinn því sýknaður af kröfum J. eeen rann G starfaði sem vélstjóri eða vélfræðingur við Laxárvirkjun nær alla starfs- ævi sína, frá 1952 til 1987. Fyrirtækið var upphaflega í eigu Akureyr- arkaupstaðar, en á árinu 1983 var það sameinað Landsvirkjun. Í starfi sínu vann G á vöktum og fékk greidd laun á grundvelli kjara- samnings hans. Fékk hann greidd tiltekin grunnlaun að viðbættu vaktálagi, sem greitt var mánaðarlega án tillits til vaktafjölda í mán- uðinum. G var félagi í lífeyrissjóði ÁA og greiddi hann og fyrirtækið þangað iðgjöld allan starfstímann eftir reglum sjóðsins. Þegar G hóf að taka lífeyri 1. október 1987 var í gildi reglugerð fyrir sjóðinn frá 1. janúar 1967 ásamt samkomulagi frá 28. ágúst 1980 um rétt- indamál félagsmanna STAK. Samkomulagið varðaði meðal ann- ars réttindi vaktavinnufólks og þeirra, sem gegndu vinnuskyldu á næturnar, og kvað á um greiðslu iðgjalds af vaktaálagi og lífeyri á grundvelli álagsins. Var honum lýst sem sérstökum viðbótarlífeyri, sem ákveðinn væri eftir eigin viðmiðunarreglum á grundvelli þeirra mánaðarlauna, sem vaktaálag væri miðað við. Lífeyrissjóðsiðgjald vegna G var lengst af einvörðungu greitt af grunnlaunum hans, sem svöruðu til dagvinnu, en ekki af mánaðarlegri greiðslu vegna vaktaálags. Viðbótariðgjaldið var hins vegar greitt frá 1. Janúar 1963. Frá því G hóf að taka lífeyri greiddi lífeyrissjóðurinn honum eft- irlaun, sem svöruðu til 65,83% af föstum launum fyrir dagvinnu ásamt persónuuppbót og orlofsuppbót, sem fylgdu starfi hans, að viðbættum eftirlaunum vegna vaktaálags sem nam 6,43% af þeim viðmiðunarlaunum vaktavinnufólks, sem við áttu samkvæmt sam- komulaginu frá 28. ágúst 1980. Svaraði fyrrnefnda hlutfallið til rétt- inda vegna alls starfsferils hans hjá Laxárvirkjun, en hið síðarnefnda til þess, sem honum ávannst vegna viðbótariðgjaldsins. Þessu vildi G ekki una og krafðist greiðslu, sem svaraði til 65,83% af fullum föstum launum vaktavinnumanna. Til stuðnings kröfum sínum vís- aði G til þess, að samkvæmt 2. mgr. 13. gr. reglugerðar sjóðsins frá 1967 hefði upphæð ettirlauna átt að vera hundraðshluti að launum þeim, er á hverjum tíma fylgdu starfi því, sem sjóðsfélaginn gegndi síðast. Talið var að orðalag ákvæðisins hefði verið mótað af því viðhorfi, að lífeyrisréttindi og iðgjaldagreiðslur þeirra vegna væru almennt tengd launum fyrir dagvinnu, en ekki fyrir yfirvinnu. Lit- ið hefði verið á álagsgreiðslur vegna vinnu á afbrigðilegum tíma CCLV Bls. 1852 CCLVI Efnisskrá Bls. sem hliðstæðu yfirvinnugreiðslna að þessu leyti, þótt um væri að ræða reglubundna vinnuskyldu innan tímamarka, sem svöruðu til dagsvinnu. Var í samkomulagið frá 28. ágúst 1980 talið hafa komið fram skýr staðfesting á þessu viðhorfi, en eitt meginmarkmið sam- komulagsins var að breyta því með þeim hætti, að vaktavinnufólk ætti kost á lífeyrisréttindum, sem tengd væru þessum launamun. Þá þótti ekki hafa áhrif á lífeyrisréttindi G sú tilhögun launagreiðslna, að vaktaálag var fastur liður í mánaðarlaunum G. Samkvæmt þessu var lífeyrissjóðurinn sýknaður af kröfum G. ............0......ee enn 2113 Lífeyrissjóðir Deilt var um hvort T hf. hafi verið skylt að standa skil á greiðslu lífeyr- issjóðsiðgjalds til S vegna þriggja starfsmanna sinna sem jafnframt voru stjórnarmenn og hluthafar, en á þeim tíma sem kröfugerð S náði til höfðu þeir greitt iðgjöld í Frjálsa lífeyrissjóðinn. Talið var, að í lögum nr. 55/1980 fælist ótvíræð lagaskylda fyrir alla lands- menn til að vera í lífeyrissjóði. Slíkar almennar takmarkanir að lögum væru ekki andstæðar mannréttindaákvæðum stjórnarskrár- innar nr. 33/1944 með áorðnum breytingum. Samkvæmt 2. gr. laga nr. 55/1980 hafi T hf., sem atvinnurekanda, borið, að að standa skil á iðgjöldum starfsmanna sinna. Ekki var á það fallist með T hf., að með greiðslu iðgjalds til Frjálsa lífeyrissjóðsins hefðu umræddir starfsmenn fullnægt skyldu til lífeyristryggingar samkvæmt lögum nr. 55/1980. Stofnað væri til lífeyrissjóða eins og S að lögum til hags- bóta fyrir aðila sjóðanna og til að ná fram ákveðnu þjóðfélagslegu markmiði, en hér væri um samtryggingarsjóði að ræða. Löggjafinn hefði talið, að hætta væri á, að þetta þjóðfélagslega markmið næðist ekki og að hagsmunir annarra rétthafa í sjóðunum verði fyrir borð bornir, megi ganga úr þeim og í að vild. T þótti ekki hafa sýnt fram á, að sú takmörkun á valfrelsi starfsmannanna um lífeyrissjóð, sem fólgin var í skylduaðild launþega hans að stefnda samkvæmt lögum nr. $5/1980 yrði ekki samræmd áður gildandi ákvæði stjórnarskrár um félagafrelsi, sbr. núgildandi ákvæði 2. mgr. 74. gr. stjórnarskrár- innar. Var T hf. dæmt til að greiða lífeyristillag launþega sinna til $. SératkvVæði. .......... eeen 2584 H stefndi íslenska ríkinu (Í) og krafðist viðurkenningar á rétti sínum til að gjaldfæra á skattframtali eigin lífeyriskaup. H, sem var sjálfstætt starfandi atvinnurekandi, hélt því fram að framlag slíkra aðila til lífeyrissjóðs af eigin vinnu vegna þess hluta, sem almennt greiðist Efnisskrá CCLVI Bls. af vinnuveitanda teldist til rekstrarkostnaðar í skilningi 1. tl. 31. gr. laga nr. 75/1981 um tekjuskatt og eignarskatt, svo að draga mætti það frá atvinnurekstrartekjum, áður en skattstofn er ákveðinn. Það var talin meginregla í skattarétti að öll gjöld sem fara í að afla tekna, tryggja þær og halda þeim við, kæmu til frádráttar frá tekjum af atvinnurekstri eða sjálfstæðri starfsemi. Allar undantekningar frá þeirri reglu yrði að vera skýrar og ótvíræðar. Í lögum nr. 75/1981 væri að þessu leyti enginn munur gerður á fyrirtækjum eftir rekstr- arformi þeirra. Þá var til þess litið að H var skylt að greiða iðgjöld í lífeyrissjóð af tekjum sínum. Var því fallist á að atvinnurekenda- framlag H í eigin lífeyrissjóð félli undir rekstrarkostnað, sem heim- ilt væri að gjaldfæra. Jafnframt var viðurkenndur réttur H til að fá álagningu skatta, fyrir það tímabil sem um ræddi, endurskoðaða og oftekinn skatt endurgreiddan með dráttarvöxtum, sem dæmdir voru í samræmi við 112. gr. laga nr. 75/1981, sbr. lög nr. 31/1995, sem tekið höfðu gildi eftir að héraðsdómur féll. Sératkvæði. .....................00... 4248 Lífsgerningur K afsalaði “4 jarðar ásamt hlunnindum tl systur sinnar, E, þegar hann átti skammt eftir ólifað. Talið var sannað að afsalið hefði verið í samræmi við vilja K. Eins og atvikum var háttað var ekki á það fallist að í afsalinu hefði falist gjöf. Var það talið gildur lífsgerningur sem bindandi hefði orðið þá þegar. Var því hafnað kröfum erfingja K um að hinar afsöluðu eignir teldust eign dánarbús K. .................. 358 K afsalaði % jarðar ásamt hlunnindum til systursonar síns, G, þegar hann átti skammt eftir ólifað. Talið var sannað að afsalið hefði verið í samræmi við vilja K. Eins og atvikum var háttað var ekki á það fallist að í afsalinu hefði falist gjöf. Var það talið gildur lífsgerningur sem bindandi hefði orðið þá þegar. Var því hafnað kröfum erfingja K um að hinar afsöluðu eignir teldust eign dánarbús K. .................. 365 Líkamsárás J ók aftan á S, þar sem hann var á reihjóli, með þeim afleiðingum að S$ lést. Fallist var á niðurstöðu héraðsdóms um að J hefði ekið á S af ásetningi sem myndaðist í þann mund, er hann ók á eftir honum um götuna F. Hann hefði mátt gera sér grein fyrir því, að hætta væri á að stórfellt líkams- eða heilsutjón hlytist af ákeyrslunni. Hins veg- ar yrði að meta afleiðingarnar J til gáleysis. Var brot J heimfært til 2. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Við ákvörðun CCLVII Efnisskrá Bis. refsingar var meðal annars litið til ungs aldurs J. Þótti refsing hans hæfileg þriggja ára fangelsi... 652 Sjá Skilorðsrof. ........... 670 Með héraðsdómi var Þ sýknaður af ákæru, þar sem honum var gefið að sök að hafa slegið mann í andlitið með brotinni flösku með þeim afleiðingum, að hann hlaut djúpan skurð á hægri kinn. Þær ályktanir, sem héraðsdómari dró af munnlegum framburði þeirra, sem komu fyrir dóm, þóttu orka mjög tvímælis. Var talið að sönnunarfærsla þyrfti að fara fram á ný fyrir héraðsdómi, sem yrði skipaður þremur dómurum, sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 19/1991. Samkvæmt þessu varð ekki hjá því komist að fella hinn áfrýjaða dóm og meðferð málsins í héraði úr gildi og vísa málinu til héraðsdóms, svo munnleg sönn- unarfærsla og dómsálagning gæti farið þar fram að nýju. ................. 2052 G var gefið að sök að hafa slegið konu hnefahögg í andlitið svo að hún féll í götuna og slasaðist á höfði. Mikið bar á milli ákærða og vitna í mál- inu. Aðeins eitt vitni bar um að G hefði slegið konuna og þótti sekt hans ekki sönnuð í héraði. Með hliðsjón af gögnum málsins í heild og skírskotun til 46. gr. laga nr. 19/1991 var sakarmat héraðsdómara staðfest í dómi Hæstaréttar og G sýknaður af sakargiftum. ............. 2141 I var sakfelldur fyrir líkamsárás með því að hafa ráðist á þáverandi sam- býliskonu sína, sem lá í rúmi í hjónaherbergi íbúðarinnar, rifið hana á hárinu upp úr rúminu, slegið hana mörg hnefahögg í andlitið og sparkað í hana eftir að hún hafði dottið í gólfið. Verknaðurinn þótti með þeim hætti að ekki yrði á það fallist að færa bæri refsing niður með vísan til 4. tl. 74. gr. almennra hegningarlaga vegna afbrýðisemi I í garð konunnar. Á hinn bóginn hafði hann játað brot sitt greið- lega. Refsing I var ákveðin átta mánaða fangelsi, en hann hafði með háttsemi sinni rofið skilorð fyrri dóms. Að auki var J gert að greiða konunni 150.000 krónur í miskabætur. .................00.00000e0enenarnen 2146 X var meðal annars sakfelldur fyrir líkamsárás með því að hafa hrint K svo að hún féll í gólfið og hlaut brot á vinstri framhandlegg. Voru afleiðingar brotsins virtar X til gáleysis og háttsemi hans talin varða við 1. mgr. 218. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. ................... 2205 H og P voru sakfelld fyrir stórfellda líkamsárás á K. Þótti verknaður H varða við 2. mgr.218. gr. laga nr. 19/1940, en verknaður P við 1. mgr. sama lagaákvæðis. Refsing beggja var ákvörðuð hliðsjón af nið- urlagi 3. mgr. 218. gr. a laga nr. 19/1940, sbr. 12. gr. laga nr. 20/1981. Með vísan til 60. gr. laga nr. 19/1940, sbr. 78. gr. sömu laga, var eldri skilorðsdómur tekinn upp og refsing ákveðin í einu lagi fyrir þau Efnisskrá CCLIX brot, sem þar um ræddi, og brot þessa máls. Var refsing H ákveðin fangelsi í 15 mánuði en refsing P fangelsi í 12 mánuði. ..................... Líkamsmeiðingar Sjá Vinnuslys. ............0eaeenereenenerrenernrne rennur Ó olli G ýmsum áverkum og ósannað þótti að um neyðarvörn hefði ver- ið að ræða af hálfu G. Ekki yrði þó með öllu þvertekið fyrir að G hefði með framkomu sinni átt þátt í því hvernig fór. Þótti því rétt að G bæri sjálfur 4 hluta sakar en Ó bætti honum tjónið að %. Við ákvörðun bóta var höfð hliðsjón af örorkumati sem ekki hafði verið hnekkt. „eeen Líkamstjón Sjá Skaðabætur. ..............0..000000 neee Hafnað kröfu um bætur vegna líkamstjóns, sem hlaust við vinnuslys um borð í fiskiskipi. Sjá Skaðabætur. ................0...0000enee eeen M var 13 ára og hlaut mikla áverka þegar föt hennar festust í drifskafti, sem gekk í aflúrtak dráttarvélar. Varanleg örorka hennar var metin 80%. Skráður eigandi vélarinnar og tryggingarfélag hans voru talin bera bótaábyrgð á tjóni M. Sjá Skaðabætur. .............00...00.eeee Bifreið var ekið aftan á leigubifreið, en E var farþegi í aftursæti hennar. Við áreksturinn hlaut E varanlega örorku vegna meiðsla í hálsi. E voru dæmdar bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðar- innar. Sjá Skaðabætur. ..............0eeeeeeererernrnen eens G, sem var ökumaður bifreiðar, lenti í árekstri og hlaut hálshnykk. Lækn- isfræðileg örorka var metin 10%, en fjárhagsleg örorka 5%.G voru dæmdar bætur úr hendi vátryggjanda bifreiðarinnar í samræmi við læknisfræðilega örorku á grundvelli 92. gr. laga nr. 50/1987. Sjá Skaðabætur. .................... eeen Þ var á leið út úr verslun B í Sigtúni þegar henni skrikaði fótur í hálku á stéttinni fyrir utan dyr verslunarinnar þannig að hún datt. Við fallið ökklabrotnaði Þ og hlaut áverka á hægra hné. Tímabundin örorka Þ vegna afleiðinga slyssins var metin 100% í fimm mánuði, en varanleg örorka 20%. B var talin bera bótaábyrgð á slysinu. Sjá Skaðabætur. de. J hlaut hnykk á bak og háls þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Læknisfræðileg örorka var metin 15%, en fjárhagsleg örorka 10%.J voru dæmdar bætur í samræmi við lækn- Bls. 2894 3218 3225 503 685 765 919 990 1002 CCLX Efnisskrá isfræðilega örorku úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. .............0..e0eee ee G hlaut hálshnykk þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Örorka G var metin 15% og voru henni dæmdar bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. ..................0000.000eneeeneenenerenerenrrernnr K hlaut hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði þegar ekið var aftan á bifreið hans. Hann hafði áður lent í umferðarslysi og fengið hnykk á háls. Læknisfræðileg Örorka vegna seinna slyssins var metin 10% og var hún lögð til grundvallar við ákvörðun bóta úr hendi vátryggj- anda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ....................0000eeeeneeeeenrer K lenti í umferðarslysi og fékk hnykk á háls. Skömmu síðar var ekið aftan á bifreið K og hlaut hann hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði. Læknisfræðileg örorka vegna fyrra slyssins var metin 10% og var hún lögð til grundvallar við ákvörðun bóta úr hendi vátryggjanda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ..................0.e0eeeeenenenerreenrr enn G var að vinna við mastur háspennulínu í körfu sem fest var við krana bifreiðar. Jarðvegurinn undir stoðarmi bifreiðarinnar brast með þeim afleiðingum að hún lagðist á hliðina. Við fallið slasaðist G og var Örorka hans metin 10%. Slysið þótti í engu sambandi við notkun bifreiðarinnar sem ökutækis og voru eigandi hennar og vátryggj- andi sýknaðir af bótakröfum G. Málið var einnig höfðað gegn A sem undirverktaka eða leigusala bifreiðarinnar á grundvelli sakar starfsmanns A, sem var ökumaður bifreiðarinnar. Þótti ökumað- urinn ekki hafa sýnt af sér bótaskylt gáleysi og var Á einnig sýkn- aður af kröfum G. Sjá Skaðabætur. ....................0..00000eneneneerenrr S var 6 ára og varð fyrir slysi þegar hann féll í dý við sundlaug, sem mynd- ast hafði í jarðveginum nærri lauginni vegna leka úr hitavatnslögn- um. Varanleg örorka S var metin 5%. Skólinn og sveitarfélög þau, sem stóðu að rekstri hans voru talin bera bótaábyrgð á tjóni S. Sjá Skaðabætur. ...............00.000.0eneneneereeenenenenenenenrerenenenenrrarrnan nenna E var 8 ára gamall og varð fyrir slysi þegar hann féll í götuna úr vöru- húsi flutningabifreiðar í akstri. Við fallið fékk E höfuðhögg og var Örorka hans metin 75% vegna greindarskerðingar. Eigandi og vá- tryggjandi bifreiðarinnar voru sýknaðir af bótakröfum E, þar sem ekki var talið sannað, að skert greind hans stafaði af slysinu. Sjá Skaðabætur. ....................0..0e0eeeeenenenenenenenreenenenenrrrnren nenna Viðurkennd var skaðabótaskylda seljanda stóls vegna framleiðslugalla gagnvart notanda, sem hlaut líkamstjón við fall úr stólnum, þeg- Bls. 1059 1152 1457 1475 1547 1697 1793 Efnisskrá CCLXI ar þverbiti undir framanverðri setunni losnaði á samskeytum. Sjá Skaðsemisábyrgð. ............0.000eeeernernenenerreeseenerurer renna Við vinnu sína missti maður framan af litla fingri hægri handar. Vinnu- veitandi hans þótti ekki bera ábyrgð á tjóninu og var sýknaður af kröfum um örorku- og miskabætur. Sjá Skaðabætur. ....................... G var farþegi í bifreið og varð fyrir slysi, þegar ökumaður missti stjórn á bifreiðinni með þeim afleiðingum að hún lenti utan vegar og valt. Við slysið hlaut G hálshnykk og axlarmein auk annarra áverka. Læknisfræðileg örorka var metin 15%, en fjárhagsleg örorka eng- in. G voru dæmdar bætur í samræmi við læknisfræðilega örorku úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ...... Ó var starfsmaður E og varð fyrir slysi við störf sín. Varanleg örorka hans var metin 25%. Talið var að E bæri bótaábyrgð á tjóninu, en Ó þótti einnig hafa átt sök á því, að slysið varð. Sök var því skipt þannig að Ó og E báru hvor helming tjónsins. Sjá Skaðabætur. ........................ Sjá Skaðabætur. ................eeeennenenrneeeresnrarnenrnrner nn Sjá Vextir. ...........0.eeeeeneeeenenernenernrnernenennenen esne Líkamstjón af gáleysi S var sakfelldur fyrir að aka of hratt, ógætilega og undir áhrifum áfeng- is, en hann missti stjórn á bifreiðinni eftir að hafa verið að neyta áfengis við aksturinn. Farþegi í bifreiðinni slasaðist alvarlega og var brot S meðal annars talið varða við 1. mgr. 219. gr. almennra hegn- ingarlaga. Refsing S var ákveðin fangelsi í þrjá mánuði skilorðs- Ddið. ........ eeen Loftferðir Sjá Flugréttindi. .....................0.00000.nenennen ene Loftför Úrskurði héraðsdóms um bráðabirgðasviptingu réttinda til að starfa í loftfari vísað frá Hæstarétti vegna skorts á kæruheimild. Sjá Frávís- un frá Hæstarétti. ........................ neee Úrskurði héraðsdóms um bráðabirgðasviptingu réttinda til að starfa í loftfari vísað frá Hæstarétti vegna skorts á kæruheimild. Sjá Frávís- un frá Hæstarétti... Lóðamörk Á árinu 1982 var samþykkt af skipulagsnefnd og borgarráði umsókn eig- Bls. 1812 1832 1840 2221 3604 3622 2059 4112 580 581 CCLXII Efnisskrá Bls. enda um skiptingu lóðarinnar Skeljaness 4. Þótt stærð lóðarinnar hefði ekki verið talin fullmæld var talið ótvírætt að við það hefði ver- ið miðað, að lóðamörk yrðu í sex metra fjarlægð frá íbúðarhúsi því, sem fyrir var á lóðinni, og lægju samhliða vesturgafli þess. Var þetta talið koma greinilega fram á uppdrætti borgarskipulags Reykjavík- ur 3. september 1982, en til uppdráttarins var vísað í kaupsamningi um hina nýju lóð 25. október 1982 og einnig í afsali fyrir henni til kaupenda 17. september 1987. Hinn 29. ágúst 1984 var gerð breyting á lóðamörkunum með uppdrætti mælingadeildar Reykjavíkurborg- ar. Sá uppdráttur var ekki talinn geta skert rétt eigenda Skeljaness 4 samkvæmt fyrrgreindum eignarheimildum. Var því fallist á kröfu þeirra um lóðamörk samkvæmt uppdrættinum 3. september 1982 og eigendum hinnar útskiptu lóðar gert að nema burt girðingu og trjágróður á lóð eigenda Skeljaness 4 að viðlögðum dagsektum..... 1673 Lóðarleiga Ákvörðun sýslumanns um að afmá lóðarleigusamning úr þinglýsing- arbók með vísan til 2. mgr. 27. gr. þinglýsingarlaga nr. 39/1978 talin ólögmæt. Sjá Þinglýsing. -.................00eanaeeenenenrrenenenrnenanrrernnn 270 Lóðarréttindi Sjá Eignarréttur og Fasteign. .................0.00eeneeeerererrernrnrnrrrererrrnrnre 85 Lyf E og H voru saktelldir fyrir brot á lyfsölulögum og tollalögum með því að hafa við komu til landsins í ágúst 1993 haft meðferðis 2.388 töflur af efedrín, 158 töflur af tamoxífeni og 212 lykjur af karlkynshorm- ónalyfjum (sterum) með anabólískri verkun. Var hvor þeirra dæmd- ur til greiðslu 120.000 króna sektar. ..........0..00.00eeeeaeaneranenenenenenrnrn 7126 Ó var sakfelldur fyrir að smygla til landsins miklu magni af sterum og selja hluta þeirra. Á hinn bóginn var ákæruvaldið ekki talið hafa sýnt fram á, að vítamín, sem Ó flutti til landsins teldust til lyfja í merkingu þeirra ákvæða lyfsölulaga nr. 30/1963, sem vísað var til í ákæru. Þá var Ó fundin sekur um tilraunaverknað með því að flytja til landsins efni, þótt hann teldi það innihalda astmalyf. Sjá Tolla- lAgAbrOt. „renna renna 2171 Lyfsala Sjá Kaupskylda. .............000..eeeeeesererererneneneeererernenenenenen eeen 3920 Efnisskrá CCLXMI Sjá Lyfsöluleyfi. ..........0.00eeeeneeeuenreenen een enrnuenee eens Lyfsöluleyfi V krafðist þess að ógiltar yrðu ákvarðanir ráðherra um veitingu lyf- söluleyfa til 1 og G, svo og að 1 og G yrði gert að þola ógildingu lyfsöluleyfa þeirra. Talið var að ákvæði 3. mgr. 20. gr. lyfjalaga nr. 93/1994 bæri að skýra á grundvelli þeirra markmiða sem sett eru fram í 1. gr. þeirra. Í lögunum er ekki að finna sérstakar leiðbein- ingar um skyldur sveitarstjórnar sem umsagnaraðila og ráðherra sem leyfisveitanda að gæta þeirra sjónarmiða meðal annarra, €r lúta að íbúafjölda að baki væntanlegri lyfjabúð og fjarlægð hennar frá næstu lyfjabúð. Hvorki lögin sjálf né lögskýringargögn veittu óyggj- andi úrlausn um nánari túlkun. Með því að V hafði ekki sýnt fram á að ákvarðanir ráðherra hefðu verið með þeim annmörkum, að varð- að gætu ógildingu þeirra, var kröfum hans hafnað. Sératkvæði. ...... Lyfsölusjóður Sjá Kaupskylda. ............0. 000. - Læknar R gekkst undir aðgerð og lést í kjölfarið vegna innvortis blæðinga. Ekki var talið að andlát R yrði rakið til saknæms gáleysis lækna. Sjá Skaðabætur. .................0000eenteeerneerereeanennsnresrrnearrrnreneaarrnearerann Læknaráð Örorkumat og matsgerð dómkvaddra manna borin undir læknaráð. ...... Kona lést í kjölfar aðgerðar vegna innvortis blæðinga. Málið var borið undir siðamáladeild Læknaráðs og Læknaráð. ...............eeeeeaeene Aflað var umsagnar læknaráðs í máli til heimtu bóta vegna líkams- LJÓNS. „eeen enn nansnrern ene nernenanenasnn nr Sjá Endurupptaka. ................eeeeeeeeeeuenereeensern eneste nenna Lögbann Talið var að stéttarfélagið H bæri skaðabótaábyrgð samkvæmt almennum reglum og 6. mgr. 42. gr. laga nr. 31/1990 um kyrrsetningu, lögbann o.fl. á tjóni sem Ó varð fyrir af aðgerðum H til þess að hindra skóla- starfsemi hans og P vorið og sumarið 1993, en kröfu H um lögbann við starfsemi Ó og P hafði verið synjað af sýslumanni. Ó voru dæmdar bætur að álitum samkvæmt 1. mgr. 42. gr. laga nr. 31/1990 Bls. 3962 3962 3920 1298 685 1298 1793 3212 CCLXIV Efnisskrá fyrir fjártjón og miska, en kröfum hans vegna vinnu og kostnaðar af lögbannsmálinu hafnað. .......................0...0200aeeeeaneeneneeurenrenren enn Lögjöfnun Seljendur fasteignar voru sýknaðir af kröfum vegna palla á útveggjum eignarinnar. Samkvæmt lögjöfnun frá 47. gr. laga nr. 39/1922, þóttu kaupendur ekki geta borið fyrir sig galla, sem hefði átt að koma í ljós við eðlilega rannsókn á eigninni. Sjá Fasteignakaup. ................. Lögmenn Talið var ósannað að lögmaðurinn G hefði lofað að sjá um greiðslu tiltek- inna veðskulda fyrir B. Sjá Fasteignakaup. ....................e0.eaeeneeneenn Lögmaðurinn Í tók að sér í starfi hjá L hf. að veita S aðstoð við hjónaskiln- að. Í þessu verki urðu viðfangsefni Í margháttuð, en störfum hennar lauk í mars eða apríl 1992. Áður gerðu 1 og L hf. reikning vegna verksins, að fjárhæð 896.400 krónur að meðtöldum virðisaukaskatti. Í hafði þá tekið við húsbréfum að fjárhæð 3.300.000 krónur, sem komu í hlut hennar við fjárslit vegna skilnaðarins, auk 38.975 krón- um í peningum vegna uppgjörs af sama tilefni. Samkvæmt kvittun 1 og L hf. greiddi S reikninginn með húsbréfi að nafnverði 1.000.000 krónur, auk fyrrgreindrar peningafjárhæðar. Var mismunur á fjár- hæð reikningsins og greiðslunni vegna affalla við sölu húsbréfsins. S leitaði álits stjórnar Lögmannafélags Íslands á fjárhæð reikn- ingsins og í rökstuddri álitsgerð stjórnarinnar var komist að þeirri niðurstöðu, að hæfileg þóknun handa Í vegna vinnu í þágu S væri 358.104 krónur auk virðisaukaskatts. S krafði síðan 1 og L hf. um endurgreiðslu á mismuni þeirrar fjárhæðar og þess, sem hún hafði greitt, auk affalla vegna sölu á húsbréfi. Talið var að S hefði ekki glatað rétti til að leita endurgreiðslu á því, sem hún kynni að hafa greitt umfram réttmætt endurgjald vegna starfa í hennar þágu. Þóttu Í og L hf. ekki hafa sannað, að samið hefði verið um greiðslu sam- kvæmt tímagjaldi eða að S hefði á annan hátt verið gerð ljós slík tilætlun. Þegar Í og L hf. gerðu S reikning var í gildi gjaldskrá Lög- mannafélags Íslands frá 1. september 1991. Var talið að S hefði mátt ætla, að þóknun yrði áskilinn í samræmi við gjaldskrá félagsins, fyrst hvorki var gerð grein fyrir öðru með áætlun verkkostnaðar í upp- hafi né athygli vakin á, að kostnaður kynni að verða háð að tiltölu miðað við þá hagsmuni, sem voru í húfi. Þóttu I og L hf. ekki hafa hnekkt áliti stjórnar Lögmannafélagsins og var fallist á kröfur S því Bls. 284 1735 620 Efnisskrá CCLXV Bls. til samræmis. Var einnig fallist á kröfu S um að fá endurgreidda fjárhæð, sem svaraði til affalla húsbréfsins, enda var ekki talið að sýnt hefði verið fram á, að hún hefði orðið að koma bréfinu í verð til að standa skil á þóknun í samræmi við umrædda álitsgerð stjórnar Lögmannafélags Íslands. ..................00.0eeeeeeenaeeennneeannneannr annann 2101 Lögmaður hafði haft kröfu til innheimtu og var dæmdur til að greiða kröfuhafa þann hluta hennar, sem skuldari hafði innt af hendi. Var ekki fallist á þá málsástæðu lögmannsins, að annar maður hefði átt krÖfuna. err k trans r LELLA 2153,2158 Talið var að lögmaðurinn K ætti að greiða Þ og H dráttarvexti af fé þeirra, sem hann hafði í vörslum sínum, frá og með mánuði eftir þann dag, sem hann hafði sannanlega verið krafinn um féð. dd... 2483 F hf. krafði lögmanninn S um skaðabætur vegna þeirra ætluðu mistaka S, að höfða of seint mál gegn S hf. fyrir hönd F hf. Talið að F hf. hefði ekki átt lögvarða kröfu á hendur S hf., svo að efnismeðferð málsins án tillits til fyrningar hefði ekki átt að leiða til annars en sýknu. Var S því sýknaður af kröfum F hf. Sjá Farmflutningar. ........................... 2026 Mál V gegn S. Sjá næsta mál á undan. ...........0...0..ee0eeenenernrrersnerrnrr rr 2641 Deilt var um fjárhæð þóknunar lögmannsins J vegna starfa við skiptastjórn í þrotabúinu J hf. Talið var, að þótt bein ákvæði væru ekki í lögum nr. 21/1991 um, hvernig fjárhæð þóknunar skiptastjóra verði ákveðin, hefðu kröfuhafar í búinu mátt treysta því, fyrst annað var þeim ekki kynnt, að í þessum efnum yrði eingöngu tekið mið af tímanum sem yrði varið til verksins, og að endurgjald fyrir hverja vinnustund yrði hæfilegt, sbr. meginreglu 2. mgr. 2. gr. laga nr. 61/1942 um málflytj- endur. Sjá Gjaldþrotaskipti. .................eeeeeeeeeenee een 4171 Lögreglumenn Sjá Skaðabætur, Vinnuveitendaábyrgð. ....................eeaeeeeeae 205 Lögræðislög Sjá Frelsissvipting -........00..eeene err 150 Lögsagnarumdæmi Deilt var um mörk lögsagnarumdæma sveitarfélaga. Sjá Landamerki... 2848 Lögskýring 5. gr. laga nr. 52/1992 um ábyrgðarsjóð launa vegna gjaldþrota, þar sem mælt var fyrir um ábyrgð á kröfum um vangoldin lífeyrissjóðs- CCLXVI Efnisskrá iðgjöld, sem fallið hefðu í gjalddaga á síðustu 18. mánuðum fyrir gjaldþrot, var skýrð á þá leið að með orðinu gjaldþrot væri átt við það tímamark þegar bú vinnuveitanda væri úrskurðað gjaldþrota. Með hliðsjón af lögskýringargögnum þóttu frekari skyldur ekki verða lagðar á bankaettirlit Seðlabanka Íslands til eftirlits með verðbréfa- miðlun en beinlínis urðu leiddar af ákvæði 15. gr. laga nr. 27/1986. Talið var að sérregla 3. mgr. 8. gr. laga nr. 57/1976 væri tímabundin og ívilnandi undantekningarregla sem skýra bæri þröngt. Sjá Skulda- Dréf. a eenrenrrnreeneneenennenenanrnnennenrnr nenna Með hliðsjón af orðalagi 5. mgr. 4. gr. laga nr. 18/1887, skýringa ákvæðisins í athugasemdum með frumvarpi til laganna og orða framsögumanns á Alþingi, þótti eðlileg skýring ákvæðisins sú, að við afhendingu vöru færðist veðréttur veðhafa frá vörunni yfir á kröfu um endurgjald fyrir þær. Annar skilningur myndi valda miklum erfiðleikum í fram- kvæmd og óvissu í viðskiptum. Sjá Veð. ll... Ákvæði 36. gr. sjómannalaga nr.35/1985 þótti verða að skýra svo að skip- verji eigi rétt til launa í forföllum vegna veikinda eða slyss frá þeim tíma sem honum hefði verið skylt að hefja störf að nýju að loknu launalausu leyfi, en verkfall á því tímaskeiði raski ekki upphafs- marki þess, heldur valdi því að réttur til forfallalauna glatist meðan á verkfallinu stendur. ..................000e0.e0eeeenenrrenreenanrnrnrnenr rn Lögvarðir hagsmunir Kærður var úrskurður héraðsdóms 25. október 1996 þar sem tekin var til greina krafa F hf. um að tilteknir munir yrðu teknir úr vörslum PO hf. og PG hf. með beinni aðfarargerð. Krafa F hf. gagnvart PO hf. hafði áður verið tekin til greina með dómi Hæstaréttar 27. júní 1996 og stóð sú aðfararheimild óhögguð, þótt F hf. hefði ekki enn reynst unnt að fylgja henni eftir. Var F hf. ekki talinn hafa lögvarða hagsmuni af því að fá þessa heimild áréttaða. Þessum þætti málsins var því vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. ...................e0eeeeeeeereenrr Hvorki ákvæði laga nr. 90/1991 né 97/1993 voru talin veita R slíka lög- varða hagsmuni af úrlausn málsins að hann gæti átt aðild að því. Kröfum R var því sjálfkrafa vísað frá dómi. ..................eaeeeeeeeee nn Lögveð Sjá Nauðungarsala. ....................e.e00e0aenenenenenanae rennur Beiðni um nauðungarsölu var talin slíta fyrningu lögveðréttar, sem hvíli á eigninni. Sjá Nauðungarsala. .....................0e0e0aeeneneneneeeee eeen Bls. 480 1255 1665 2269 3309 3298 4039 371 1992 Efnisskrá CCLXVII Með vísan til síðari málsliðar 2. mgr. 13. gr. laga nr. 59/1976 var hafnað kröfu húsfélagsins H um viðurkenningu á lögveðsrétti í íbúð S til tryggingar ógreiddri hlutdeild S í kostnaði af sameiginlegum fram- kvæmdum, þar sem ekki lá fyrir hvort H hefði fylgt þessum rétti sínum eftir með lögsókn innan árs frá þeim degi er H innti af hendi þá greiðslu er félagið krafði Sum. ..........0...0..00eeeueneeereerrrrnenenenrnrnn Manndráp P var sakfelldur fyrir brot gegn 215. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 og ýmsum ákvæðum umferðarlaga fyrir að að hafa ekið ölvaður á bifhjóli á ljósastaur með þeim afleiðingum að farþegi á hjólinu lést... rann B var sakfelldur fyrir tilraun til manndráps með því að hafa ruðst í heim- ildarleysi inn í hús og þar inn í svefnherbergi. þar sem húsráðandi og kona sváfu í rúmi, sest klofvega á manninn og fyrirvaralaust lagt til hans með hnífi og í því skyni að svipta hann lífi, veitt honum 11 cm. langt svöðusár á hálsi. Var brotið talið varða við 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga. Refsing B var ákveðin fangelsi í sex ár. ... Mannréttindasáttmáli Evrópu Málsmeðferð dómara ekki talin leiða til vanhæfis hans sbr. b. og g. lið S. gr. laga nr. 19/1991. Þar sem aðilinn hafði ekki sýnt fram á neinar réttmætar ástæður til að draga mætti óhlutdrægni dómarans í efa, var talið að hann nyti þess réttar, sem tryggður væri með Í. og 6. gr. samnings um verndun mannréttinda og mannfrelsis, sbr. lög nr. 62/1994 um Mannréttindasáttmála Evrópu. .........eeeeeeeeeeeeeenesneener. Talið var að c-liður 1. mgr. 5. gr. mannréttindasáttmála Evrópu stæði ekki í vegi, að gæsluvarðhaldi yrði beitt með tilliti til rannsóknarhags- muna, væri rökstuddur grunur um afbrot þess, sem í hlut ætti. ........ Dráttur á meðferð opinbers máls var talinn fara í bága við 1. mgr. 133. gr. laga nr. 19/1991, 1. mgr. 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu og 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar. „dd... Við héraðsdóm störfuðu tveir lögfræðingar, dómari og dómarafulltrúi. Dómarinn var talinn vanhæfur að fara með opinbert mál, sökum þess að fulltrúi hans hafði úrskurðað sakborning í gæsluvarðhald á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Til stuðnings þessari niðurstöðu var vísað til 6. gr. laga nr. 19/1991, sbr. g. lið 5. gr. laga nr. 91/1991, 70. gr. stjórnarskrárinnar og 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Sjá Dómarar... BIs. 3655 674 2163 1633 1868 1998 CCLXVIII Efnisskrá Ákvæði b. liðar 86. gr. og 1. mgr. 87. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála voru ekki talin andstæð 71. gr. stjórnarskrár eða 8. gr. samnings um verndun mannréttinda og mannfrelsis sbr. lög nr. 62/1994 um mannréttindasáttmála Evrópu. Sjá Gagnaöflun. ........... Skylduaðild að lífeyrissjóði ekki talin andstæð mannréttindaákvæðum íslensku stjórnarskrárinnar með áorðnum breytingum. Sjá Lífeyr- ÍSSJÓÖIF. „..........0.0e0enenrenreneeneneneenenneen rann 1. gr. samningsviðauka nr. 7 við samning um verndun mannréttinda og mannfrelsis, sbr. lög nr. 62/1994, var ekki talin standa því í vegi að settar væru reglur í lögum um áfrýjunarfrest og hvernig staðið skuli formlega að áfrýjun, svo og, að það varði frávísun, ef út af þeim reglum er brugðið. Sjá Frávísun máls frá Hæstarétti. ........................ Byggingarfélag verkamanna (B) stefndi V og S til heimtu árgjalds til félagssjóðs og mánaðargjalda vegna viðhaldssjóðs B. V og S kröfð- ust sýknu með almennri tilvísun til Mannréttindasáttmála Evrópu. Ákvæði 11. gr. samnings frá 4. nóvember 1950 um verndun mann- réttinda og mannfrelsis, sem talin hafa verið vernda svokallað nei- kvætt félagafrelsi. Með því að ákvæðið felur ekki í sér rétt til að standa utan félags, sem starfar að því markmiði sem B gerði, var ekki fallist á þessi sjónarmið V og S, sem ekki höfðu verið skýrð frekar. Sjá Fjöleignarhús. ......................0.0.00eeeeeeeeenenenenenenerenenenn Matsgerð Frestað var ákvörðun um kröfu sóknaraðila, F, um dómkvaðningu mats- manna, þar til skorið hafi verið úr um kröfu varnaraðila um frávís- un málsins. Kærði F úrskurð héraðsdóms. Byggði varnaraðili, G, þá kröfu sína að málinu yrðu vísað frá héraðsdómi í heild, á því að málatilbúnaður F fullnægði ekki kröfum 80. gr. laga nr. 91/1991, einkum e. liðar þess ákvæðis og taldi framsetningu málsástæðna af hendi sóknaraðila andstæða því ákvæði. Varnaraðili krafðist þess einnig að einstakar kröfur sóknaraðila yrði vísað frá héraðsdómi og studdi þær kröfur sínar einkum þeim rökum að sóknaraðili hafi viðurkennt réttmæti gerðardóms þess, sem málið reis af, að sókn- araðili hafi fyrirgert málshöfðunarrétti með tómlæti og að skylt væri að leggja nánar tilteknar kröfur sóknaraðila fyrir gerðardóm. Talið var að matsefni það, sem sóknaraðili óskaði eftir að dómkvadd- irmenn tækju afstöðu til, varðaði ekki þau atriði, er frávísunarkrafa varnaraðila byggðist á. Þótti sóknaraðili ekki heldur hafa sýnt fram á, að hann hefði af öðrum ástæðum hagsmuni af því, að matsmenn Bls. 2553 2584 2972 4284 Efnisskrá CCLXIX yrðu dómkvaddir, áður en héraðsdómari felldi úrskurð um frávís- unarkröfuna. Af þessu virtu og því, að dómara væri skylt samkvæmt 100.gr. laga nr. 19/1991, að leysa úr álitaefnum um frávísun, áður en fjallað væri frekar um önnur atriði máls. var niðurstaða hins kærða úrskurðar staðfest. ...............eeeneeaeeneneaetneaeenearenrrennenerenearanrr nn Sjá Verðbréfamiðlun. ..............eeeeeeeeeneeneeeerrnenrenennenenennennrnnenrnrenrenrrrrrnarnnnn Fundið að spurningum til matsmanna. Sjá Fasteignakaup. .............0....0.. Sjá Frávísun frá héraðsdómi...............20020eeeeneneeeneneeenreeenrnrntnernrntnarnanannennnnnr Vegna galla í bifreið var kaupanda dæmdur afsláttur úr hendi seljanda. Afslátturinn var metinn að álitum með hliðsjón af matsgerð dóm- kvaddra manna. Sjá Galli. ..............ee0eeeneraraeereneneneneneenanennrnanrnrnrnanrnr Í máli til heimtu bóta vegna líkamstjóns var læknisfræðileg örorka metin 10% „Fjárhagsleg örorka var hins vegar metin5% „Bætur voru ákvarð- aðar í samræmi við læknisfræðilega örorku. Sjá Skaðabætur. .......... Kaupendum jarðar voru dæmdar skaðabætur vegna galla á haughúsi á henni. Við ákvörðun fjárhæðar bóta var yfirmat lagt til grundvallar. Sjá Fasteignakaup. ..............0eeeceneenreneeneenenrenennennenenenrnnren erna Í máli til heimtu bóta vegna líkamstjóns var læknisfræðileg örorka metin 15% Fjárhagslegörorkavarhinsvegarmetin 10% Bætur voruákvarð- aðar Í samræmi við læknisfræðilega örorku. Sjá Skaðabætur. .......... Kaupanda fasteignar voru dæmdar skaðabætur vegna galla á eigninni. Við ákvörðun bóta var matsgerð dómkvadds manns lögð til grund- vallar. Sjá Fasteignakaup. ........0..00eeeeneeeenerereneerenrnrenenrenenennenrnnnn nn Við skilnað M og K að borði og sæng deildu þau um forsjá tveggja dætra þeirra. K var dæmd forsjá beggja telpnanna og var sú niðurstaða meðal annars byggð á matsgerð dómkvaddra manna. .................... Í máli til heimtu bóta vegna líkamstjóns lá fyrir mat eins læknis lækn- isfræðilegri örorku, sem var þar metin 10%. Einnig var aflað mats- gerðar dómkvaddra manna um fjárhagslega og læknisfræðilega ör- orku, en hún þótti ekki fá hnekkt fyrrgreindu örorkumati, sem lagt Bls. 29 405 629 678 710 990 1023 1059 1236 1387 var til grundvallar við ákvörðun bóta. Sjá Skaðabætur. .............. 1457, 1475 Í máli til heimtu bóta vegna galla á verki var höfð hliðsjón af matsgerð dómkvaddra manna við ákvörðun bóta. Sérfróðir meðdómsmenn töldu matsgerðina ekki fá staðist um orsök galla, en þrátt fyrir mis- ræmi í sérfræðilegum álitum taldi Hæstiréttur nægilega sannað að galli á verkinu yrði rakinn til óvandaðs undirbúnings eða gáleysis við framkvæmd þess. Sjá Verksamningur. ..........000ece0eneneneneneeenenenn. Við ákvörðun bóta vegna galla á verki var höfð hliðsjón af yfirmati dóm- kvaddra manna. Sjá Verksamningur. .............e.aceeeeeeereneneneneennrennn 1563 1580 CCLXX Efnisskrá Í máli til ógildingar löggernings þótti sannað með matsgerð dómkvaddra manna á þeim verðmætum, sem kaupsamningur tók til, að samn- ingurinn hefði falið í sér verulegan ávinning fyrir seljanda. Sjá Ógilt OLOF... eeen ennta enn een Í málitilheimtubóta vegnalíkamstjónsvarlæknisfræðilegörorka metin 15%. Fjárhagsleg örorka var hins vegar talin vera engin. Bætur voru ákvarð- aðar í samræmi við læknisfræðilega örorku. Sjá Skaðabætur. .......... Engir formgallar voru taldir vera á mati og hafði því ekki verið hnekkt með yfirmati, en í matsgerð kom fram að markaður fyrir sambæri- leg tæki væri takmarkaður og háður óvissuþáttum. Var bótafjárhæð ákvörðuð með hliðsjón af þessu. Sjá Skaðabætur. 2... Sjá Örorka... nanna Fjárkröfur B og HD á hendur HJ voru reistar á sundurliðuðu mati dóm- kvaddra manna. Var matsgerðin lögð til grundvallar að nokkru leyti við úrlausn um kröfur þeirra, ekki var felldur dómur á þá kröfuliði er byggðu á þeim hlutum matsgerðar er ófullnægjandi þóttu. ......... Matsgerð lögð til grundvallar við úrlausn um fjárkröfur B, kaupanda gall- aðs lausafjár, á hendur seljandanum G. Sjá Afsláttur. dd... Bls. 1646 1840 2693 3037 3093 3381 Mál V sí, HogS sf. gegn G. Sjá næsta mál á undan. .................. 3392, 3400, 3409 Sjá Eignarnámsbætur. ...................0.0000ee0eeeneeunr unnur Málsástæða 4089 Málsástæðu hafnað sem of seint fram komMiNni. 0... 966, 1123, 1132, 1769 Mál Ö gegn Ó. Hluti dómkrafna Ö í héraði taldar mjög á reiki, svo og grundvöllur þeirra og lýsing atvika að baki þeim. Engar málsástæður eða röksemdir voru færðar fyrir kröfunum framan af rekstri málsins í héraði. Með vísan til d- og e-liða 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991 svo og meginreglu þeirra laga um skýran og afdráttarlausan málflutning, var þessum lið í kröfum Ö vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi... Mál G gegn Ó. Sjá næsta mál á undan. ..................00..0.00eeee00urre V hf. krafði Á og A um skuld samkvæmt tryggingarvíxli. Á og A hreyfðu þeirri málsástæðu fyrst fyrir Hæstarétti, að eftir að V hf. var afhent víxileyðublaðið hefði hann breytt tilgreiningu eyðublaðsins um út- gáfustað og greiðslustað. Andmælti V hf. þessari málsástæðu sem of seint fram kominni og var fallist á að ekki væru skilyrði 2. mgr.163. gr. laga nr. 91/1991 til þess að málsástæða þessi gæti komið til álita. .... Málshöfðunarfrestur Hlutafélagið ST krafðist þess að tiltekin ummæli SI í tengslum við hönn- 3531 3544 3829 Efnisskrá CCLXXI Bls. un og byggingu ferju yrðu dæmd dauð og ómerk, hann dæmdur til þess að greiða ST bætur og látinn sæta refsingu. Vísað var til þess að málið hefði tvisvar áður komið til umfjöllunar dómstóla. Þegar síðara málið hafði verið höfðað höfðu meir en sex mánuðir liðið frá því ummæli SI voru viðhöfð. Talið var að mál sem ekki væri rétti- lega höfðað gæti ekki slitið málshöfðunarfresti og hefði því frestur samkvæmt 29. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 til þess að hafa uppi refsikröfu verið liðinn þegar síðara málið var höfðað. Sjá Ærumeiðingar. „eeen eens renna 320 Máli til ógildingar á matsgerð dómkvaddra manna var vísað frá dómi, þar sem þrír mánuðir voru liðnir við höfðun málsins frá því að mati var lokið, sbr. 4. mgr. 22. gr. laga nr. 2/1995 um hlutafélög. Sjá Frávísun frá héraðsdómi. ..............00.00eeeerereenenenenene eeen 678 G höfðaði mál á hendur SN, S, L og VS hf. og krafðist þess meðal annars að ógilt yrði ákvörðun hluthafafundar VS hf. um heimild til stjórnar félagsins til að hækka hlutafé. Krafist var frávísunar málsins, þar sem málshöfðunarfrestir samkvæmt 96. gr. laga nr. 2/1995 væru liðnir. G reisti meðal annars málatilbúnað sinn á því að ólöglega hefði verið staðið að ákvörðun um aukningu hlutafjár, sbr. a. lið 3. mgr. 96. gr. laganna, og að reglna um boðun til hluthafafundar hefði ekki verið gætt, sbr. c. lið sömu greinar. Með því að málsóknin var reist á þess- um ákvæðum laganna voru ekki talin skilyrði fyrir því að fallast á kröfu um frávísun, enda hefðu nefnd ákvæði ekki að geyma sérstaka fresti til höfðunar máls á þessum grundvelli. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. eeen ene 1356 Krafist var skaðabóta úr hendi stjórnarmanna og stofnenda hlutafélags vegna hækkunar hlutafjár. Annmarkar á hlutafjáraukningunni voru ekki virtir hluthöfunum til refslábyrgðar og þóttu því ákvæði 134. gr. laga nr. 32/1978 um málshöfðunarfresti eiga við. Þar sem frestir voru liðnir voru kröfur á hendur hluthöfunum taldar fyrndar. Sjá Hlutafé... 1720 B krafðist skaðabóta úr hendi M og Í vegna nauðungarsölu hesthúss, sem fram fór að beiðni Þ, en M, ekkja Þ, sem sat í óskiptu búi þeirra fékk afsal fyrir eigninni í skjóli nauðungarsölunnar. B reisti málsókn sína einkum á því að leitt væri í ljós að skilyrði hefði skort fyrir nauð- ungarsölunni. Talið var að þar sem B gat ekki haft uppi kröfu sína um skaðabætur fyrr en nauðungarsölunni lauk með útgáfu afsals 24. ágúst 1995, hefði þriggja mánaða málshöfðunarfrestur samkvæmt 88. gr. laga nr. 90/1991 ekki verið liðinn er málið var höfðað 15. nóv- CCLXXII Efnisskrá ember 1995. Frávísunarúrskurður héraðsdómara var því felldur úr gildi og lagt fyrir hann að taka málið til efnismeðferðar. ................. Málskostnaðartrygging Fyrir Hæstarétti krafðist stefndi þess að áfrýjanda yrði gert að leggja fram málskostnaðartryggingu. Gegn mótmælum áfrýjanda þótti stefndi ekki hafa leitt nægar líkur að því að áfrýjandi væri ófær um greiðslu málskostnaðar. Var kröfunni því hafnað. .............0..0.0.e.eeennn Árangurlaust fjárnám aðhluta hafði fariðfram hjá Rogvarhenni gertaðsetja málskostnaðartryggingu í máli til ógildingar á nauðungarsölu. ....... E. sem búsett var erlendis, krafðist þess að dánarbú yrði tekið til opin- berra skipta. Samkvæmt a-lið 1. mgr. 133. gr. laga nr. 91/1991 var henni gert að setja málskostnaðartryggingu. ............0..0.0e0 nn. Hinn 13. desember 1995 var gert árangurslaust fjárnám hjá Þ hf. Með þeirri gerð höfðu verið leiddar nægar líkur að því, að félagið væri ófært um að greiða málskostnað. Breytti engu þótt síðar hefði verið gert samkomulag um greiðslu þeirrar skuldar, sem krafist var fjár- náms fyrir. Var því fallist á kröfu um að Þ hf. yrði gert setja máls- kostnaðartryggingu. ................00.0eneeneneeenerrnenrnerenerrernrn ern Lögaðila með heimilisfang í Englandi var gert að leggja fram málskostn- aðartryggingu samkvæmt a-lið 1. mgr. 133. gr. laga nr. 91/1991, enda ekki vitað til, að menn búsettir á Íslandi væru undanþegnir því að setja slíka tryggingu í Englandi... Talið var að A hefði ekki sýnt nægilega fram á að Þ væri ófær um greiðslu málskostnaðar, en árangurslaust fjárnám hafði verið gert hjá Þ. Var málskostnaðartryggingu vegna meðerðar málsins fyrir Hæstarétti því hafnað. ..............eeeeeneeeenenrenennenenrnnenerrnrnarnene nennu Talið var að þrotabú hlutafélagsins S þyrfti ekki að leggja fram máls- kostnaðartryggingu fyrir Hæstarétti vegna málsóknar þess gegn stjórnarmönnum S. ............0.0.0 eeen Ekki var fallist á að S hefði leitt nægar líkur að því að N væri ófær um að greiða málskostnað, svo sem áskilið er í b-lið 1. mgr. 133. gr. laga nr. 91/1991. Var N því ekki gert að setja tryggingu fyrir greiðslu máls- kostnaðar. ............eeeeneeeneneeneneeneneeenenrene nenna nanna Á skiptafundi í þrotabúi var því lýst yfir fyrir hönd tollstjórans í Reykja- vík og Gjaldheimtunnar í Reykjavík, að ábyrgð væri tekin á þeim kostnaði, sem kynni að falla á búið vegna höfðunar riftunarmáls. Slík ábyrgð fyrrgreindu stofnunarinnar leiðir einnig af 2. mgr. 66. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Með hliðsjón af þessum Bls. 3291 1121 1638 1642 1788 1791 2441 2443 2764 Efnisskrá CCLXKXIII skuldbindingum tveggja opinberra stofnana þóttu engin efni til að þrotabúinu yrði gert að leggja fram málskostnaðartryggingu. ......... Talið var að gegn andmælum M hefði E ekki leitt að því nægar líkur að M væri ófær um greiðslu málskostnaðar. Kröfu E um að M yrði gert skylt að leggja fram málskostnaðartryggingu var því hafnað. .......... Þrotabú J (Þ) höfðaði mál á hendur L ehf. til riftunar á ráðstöfun J og byggði m.a. á því að sú ráðstöfun hafi leitt til ógjaldfærni hans. Krafð- ist L ehf. þess að Þ yrði gert að leggja fram málskostnaðartryggingu. Á þá kröfu var fallist þar sem engra upplýsinga naut um eignir Þ og uppfyllt voru skilyrði 1. mgr. b-liðar 133. gr. laga nr. 91/1991. .......... Málskostnaður Sóknaraðili í ágreiningsmáli vegna nauðungarsölu krafðist þess að dóm- ari viki sæti, þar sem hann háði þing í máli, þrátt fyrir áður boðuð forföll sóknaraðila. Í samræmi við 3. mgr. 97. gr. laga nr. 91/1991 frestaði dómarinn síðan málinu og tilkynnti sóknaraðila um nýtt þinghald. Við ákvörðun málskostnaðar fyrir Hæstarétti var tekið tillit til þess að kæra málsins var gersamlega að ófyrirsynju. ............ Við ákvörðun málskostnaðar var litið til þess, að K hafði hafnað því rétt- arúrræði að rifta kaupum á íbúð þótt ætla mætti að það væri honum hagfellt, en þess í stað kosið að fara fram með stórfelldar og fjar- stæðar fjárkröfur, er námu nær sjöföldu kaupverði íbúðar þeirrar, sem málið snérist um. Með hliðsjón af þessu og málatilbúnaði hans að öðru leyti þótti óhjákvæmilegt að hafna kröfu hans um máls- kostnað, að frátöldum hluta matskostnaðar. Sjá Fasteignakaup. ..... Mál var höfðað á hendur útgefanda og ábekingi víxils. Á víxileyðu- blaðinu sagði að víxillinn skyldi greiðast “í Sparisjóði Reykjavíkur og nágrennis“. Þessi tilgreining greiðslustaðar þótti fullnægjandi samkvæmt $. tl. 1. gr. laga nr. 93/1933, sbr. dóm Hæstaréttar 26. jan- úar 1995 í máli nr. 233/1993. Kröfur víxilhafa voru því teknar til greina. Málið var dómtekið í héraði 23. febrúar 1995 án munnlegs málflutnings. Lögmanni stefndu fyrir Hæstarétti var þá kunnugt um fyrrgreindan dóm Hæstaréttar. Í því ljósi var málskostnaður ákveð- inn að teknu tilliti til c-liðar 1. mgr., sbr. 2. mgr. 131. gr. laga nr. OLD. aerea een Við ákvörðun málskostnaðar var litið til dráttar af hálfu lögmanns áfrýj- enda, sbr. b-lið 131. gr. laga nr. 91/1991, svo og þess að ekki var krafist greiðslu á útlögðum kostnaði. Samkvæmt því og eftir máls- Bls. 3435 3437 3842 629 1012 CCLXXIV Efnisskrá úrslitum þótti rétt að málskostnaður í héraði félli niður, en fyrir Hæstarétti var stefnda gert að greiða áfrýjendum málskostnað. ..... Dómsátt varð með málsaðilum og úrskurðaði héraðsdómur að stefndi skyldi greiða stefnanda 300.000 krónur í málskostnað. Úrskurður héraðsdóms var staðfestur í Hæstarétti... G dæmdur til greiðslu málskostnaðar, þar sem verulegum hluta krafna hans hafði verið vísað frá dómi að kröfu stefnda. ............................ Verktakinn P var dæmdur til að greiða G málskostnað með vísan til c. líðar 1. mgr. 131. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sjá Verksamningur. ....................eenenrre eeen Máli vísað frá héraðsdómi sökum ágalla sem á því voru. Þar sem lögmað- ur stefndu áttu hlut að rekstri málsins í þessu ólögmæta horfi voru ekki efni til að dæma áfrýjendur til greiðslu málskostnaðar, sem því var felldur niður. ....................eeeeeeneneneneaeneereneenenenrnre renn Með hliðsjón af rekstri kærumáls í héraði var málskostnaður lækkaður úr 720.231 kr. í héraði í 400.000. Kærumálskostnaður var ekki dæmd- Þ felldi niður mál er hann hafði höfðað á hendur A til heimtu skuldar. Fyrir lá að Þ hafði beint kröfum sínum að A með bréfi 29. mars 1996. Af hálfu A hafði því hins vegar fyrst verið hreyft í greinargerð í hér- aði, að greiðslan sem sótt var með málshöfðun Þ, hafði verið innt af hendi 8. mars 1995, og var þá lögð fram kvittun fyrir greiðslunni. Eftir síðari málslið 3. mgr. 130. gr. laga nr. 91/1991 þótti því rétt að hvor aðili bæri sinn kostnað af málinu í héraði. ......................0.0.0.. Málsvarnarlaun Við ákvörðun málsvarnarlauna í kynferðisafbrotamáli þótti tímaskráning verjanda ákærða í héraði vera úr hófi og varð ekki á henni byggt. Sjá Kynferðisafbrot. ................0.0000eneeeneneneneeaerernanenrnenenea ene Meðdómendur Héraðsdómur var ómerktur og máli vísað heim í hérað til löglegrar með- ferðar og dómsuppsögu að nýju, þar sem héraðsdómari kvaddi ekki til sérfróða meðdómendur. Sjá Ómerking. .................0.0.eeeeeeeenur rr E var 8 ára gamall og varð fyrir slysi þegar hann féll í götuna úr vöruhúsi flutningabifreiðar í akstri. Við fallið fékk E höfuðhögg og var örorka hans metin 75% vegna greindarskerðingar. Héraðsdómur sýknaði eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, þar sem ekkert þótti komið fram um það, að námsörðugleikar og önnur þroskafrávik E yrðu Bls. 1023 2185 2315 2546 2892 3286 4168 350 1021 Efnisskrá CCLXXV Bls. rakin til slyssins. Krafist var ómerkingar meðal annars sökum þess að meðdómendur hefðu lagt sjálfstætt og sérfræðilegt mat á afleið- ingar slyssins, sem stangaðist á við fræðileg gögn málsins. Kröfu um ómerkingu var hafnað. Sjá Ómerking. ............0.....0000.eeee0ereunrnn 1793 Meðlag Við skilnað að borði og sæng gerðu M og K með sér samning 24. maí 1989 um að K fengi forsjá fjögurra barna þeirra, en M greiddi tvöfalt meðlag með hverju barni. M greiddi meðlögin beint til K frá maí 1989 til júlí 1990, en þá felldi hann niður þær greiðslur. Hinn 28. júlí 1989 lagði K inn umsókn um greiðslur hjá Tryggingarstofnun ríkisins og eftir það greiddi stofnunin henni einfalt meðlag með hverju barni og var M endurkrafinn um samsvarandi fjárhæð. M hafði því greitt þrefalt meðlag og krafði K um endurgreiðslu, sem svaraði til eins meðlags með hverju barni. Vísað var til þess, að í dómi Hæstaréttar 5. apríl 1993 (Hrd. 1993/758) hefði því verið slegið föstu, að K ætti ekki kröfu um hærra meðlag en ákveðið var í skiln- aðarsamningnum, og að meðlagsgreiðslur þær, sem K hafði innt af hendi umfram það, sem um var samið, gætu komið til skuldajafn- aðar við meðlagskröfu K. Þá krafði M einnig K um endurgreiðslu sökum þess að sonur þeirra hefði á tímabilum búið hjá M og verið á framfæri hans. M fór aldrei fram á breytingu á forsjá sonarins og var talið ósannað að K hefði engan kosnað haft af drengnum á þessum tímabilum. Þótti M ekki hafa sýnt fram á, að fullnægt væri efnislegum skilyrðum 22. gr. þágildandi laga nr. 9/1981, sbr. 2. mgr. 20. gr., og nú 18. gr. laga nr. 20/1992, sbr. 2. mgr. 16. gr., til breytinga á meðlagsákvæði skilnaðarsamnings M og K. Voru því ekki taldar forsendur til að taka til greina kröfu M um endurgreiðslu meðlags vegna sonarins. Samkvæmt þessu var K sýknuð af kröfum M. ........ 1449 Miskabætur Sjá Ærumeiðingar. .....................0eeeeneeneeennenenrenrnneneneeneanennenenenrrn nn 3794 Miski Stéttarfélagið H var dæmt til að greiða Ó skaðabætur fyrir fjártjón og miska á grundvelli 1. mgr. 42. gr. laga nr. 31/1990 um kyrrsetningu, lögbann o.fl. Sjá Lögbann. Sjá Ærumeiðingar. Sjá Skaðabætur. .... CCLXXVI Efnisskrá Bls. Miski G vegna heyrnartjóns þótti tilfinnanlegur voru honum dæmdar 200.000 kr. í bætur. Sjá Skaðabætur. ..................000eeeeaeneaeerenenarenrnrnn 4139 Nauðasamningur Talið var að nauðasamningur, sem komst á fyrir skuldara 30. október 1989, tæki til kröfu samkvæmt skuldabréfum frá árinu 1988. Sjá Frávísun frá héraðsdómi. ...............e0eeeeaeeesetneerernerrenrarrnerrnrrran nr 693 Nauðgun Hinn 23. nóvember 1994 lagði stúlkan Y fram kæru vegna nauðgunar, sem hún kvaðst hafa orðið fyrir 5. nóvember það ár. Hún hafði hitt ákærða ásamt bróður hans og kunningja, og farið með þeim í sam- kvæmi í Breiðholti. Þar taldi Y sig hafa orðið fyrir áreitni pilta, en ákærði hefði komið sér til hjálpar. Þau hefðu síðan farið heim til ákærða og voru þau sammála um að vel hefði farið á með þeim. Eftir að ákærði hafði afklæðst og lagst til svefns í herbergi sínu kom Y þangað og kvaðst vilja fara heim. Bar þeim saman um að ákærði hefði sagt, að hún skyldi leggja sig hjá honum í rúmið og sofa þar til morguns, en þá myndi hann aka henni heim. Y kvaðst hafa lagst hjá ákærða og hann hefði síðan þvingað hana til samræðis. Tveir læknar komu fyrir dóm og báru, að áverkar á Y gætu komið heim og saman við frásögn hennar um nauðgun. Töldu þeir ólíklegt, að slíkir áverkar kæmu við venjulegar samfarir, þó það væri ekki óhugsandi. Áður en Y fór á slysadeild Borgarspítalans að kvöldi 5. nóvember hafði hún samband við konu, sem hún kynntist hjá Stígamótum. Viðtal hennar við konu þessa var talið geta gefið vísbendingu um, að Y hefði ekki litið svo á í fyrstu, að ákærði hefði þröngvað sér til samræðis með ofbeldi, heldur hefði hún talið að sér hefði verið misboðið á annan hátt. Hins vegar hefði það orðið niðurstaðan eftir samtal þeirra, að um nauðgun væri að ræða. Einnig var talið, að Y hefði í upphafi verið í uppnámi út af því, sem átti að hafa gerst fyrr um nóttina í samkvæminu í Breiðholti og þeirri niðurlægingu, sem hún taldi sig þá hafa orðið fyrir. Þá var talið nokkru varða hvernig Y og ákærði skildu að skiptum um morguninn og að hún kærði ekki atburðinn fyrr en 18 dögum síðar. Að virtum þessum atrið- um og öðrum í heild, þótti ekki vera fram komin nægjanleg sönnun um sekt ákærða og var hann sýknaður. Tveir dómenda skiluðu sér- atkvæði. Töldu þeir sekt ákærða sannaða og sakfelldu hann fyrir brot á 195. gr. laga nr. 19/1940. ..............aeeeeeeneneneneraearrnenenenrneneneneenn 804 Efnisskrá CCLXXVII Bls. Y kærði G fyrir tilraun til nauðgunar aðfaranótt 22. júlí 1995. Lýsti Y at- vikum svo, að G hefði gripið föstum tökum um upphandlegg hennar og þrýst henni niður á bekk í strætisvagnabiðskýli. Þar hefði G farið með hendina undir föt og brjóstahaldara Y, kysst hana og sleikt í framan. Frásögn Y um atburði var lögð til grundvallar, en G kvaðst ekki muna eftir atvikum sökum ölvunar. Þótti ósannað að G hefði ætlað að þröngva Ý til holdlegs samræðis eða annarra kynferð- ismaka í skilningi 194. gr. laga nr. 19/1940. Var brot G því heimfært til 209. gr. laga sömu laga og hlaut hann 8 mánaða fangelsi. ............ 1271 Á var meðal annars gefið að sök kynferðisbrot með því að hafa reynt að þröngva K til holdlegs samræðis eða annarra kynferðismaka. K lýsti atburðum svo, að hún hefði sofið á sófa í stofu á heimili sínu, en X og eiginmaður hennar í hjónaherbergi og annar maður, sem þar var gestkomandi, í svefnherbergi. Þegar líða tók á morgun kvað K, að X hefði komið fram og reynt að hafa við sig samfarir, en hún hefði náð að komast undan honum og gera öðrum aðvart. Lagt var til grundvallar, að K hefði vaknað við að X var að leita á hana með tilburðum í þá átt að eiga við hana kynmök. Þegar litið var til þess, hve áleitni X náði skammt, og til annarra aðstæðna í íbúðinni, þótti á hinn bóginn óvarlegt að telja sannað, að fyrir honum hefði vakað að þröngva konunni gegn vilja hennar til holdlegs samræðis eða annarra kynferðismaka í merkingu 194. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. X var því sýknaður af þessum ákærulið. ........................ 2205 Nauðungarsala Íslandsbanki hf. krafðist nauðungarsölu á tilgreindum þremur eignarhlut- um í fasteign S á grundvelli tveggja veðskuldabréfa útgefnum af S til Verslunarsjóðs. Við nauðungarsölu á fyrsta eignarhlutanum, íbúð í kjallara, var Í hf. hæstbjóðandi en féll frá kröfu um úthlutun af uppboðsandvirði áður en boð hans var samþykkt. Beiðni um nauð- ungarsölu á öðrum eignarhlutanum var afurkölluð en við fram- haldssölu á þriðja eignarhlutanum mótmælti S framhaldsuppboðinu en sýslumaður ákvað að það skyldi fram fara og var hæstbjóðandi Í hf. Krafðist S ógildingar á uppboðinu meðal annaars vegna aðild- arskorts. Í hf. var talinn hafa komið réttilega fram sem kröfuhafi samkvæmt fyrrnefndum skuldabréfum og því aðili uppboðsmálsins sem eigandi V, sem ekki var talinn hafa aðildarhæfi, sbr. 16. g. laga nr. 91/1991. Þá var talið að veðhafa væri frjálst að falla frá veðrétti í hluta eignar, sem honum hafi verið veðsett til tryggingar samkvæmt CCLXXVIII Efnisskrá Bls. skuldabréfi a.m.k. allt þar til boð hefur verið samþykkt, og leita síð- an að því búnu eftir fullnustu í öðrum hlutum hins veðsetta enda væri ekki annað í ljós leitt en að hinar umdeildu veðkröfur varn- araðila hafi verið ógreidddar, þegar nauðungarsala fór fram. Var gildi nauðungarsölunnar því staðfest. ..................0..0000e0eneneee rn 1 Lífeyrissjóður krafðist nauðungarsölu á fasteign Á og Ó til greiðslu skuld- ar samkvæmt veðskuldabréfi upphaflega að fjárhæð 100.000 krónur. Mótmæltu Á og Ó framgangi nauðungarsölunnar á þeirri forsendu að þau hefðu komið umræddu skuldabréf í skil með greiðslu 31. desember 1990 að fjárhæð 300.000 krónur og framvísuðu þau kvitt- un þar að lútandi. Ágreiningur í málinu laut að því hvort Á og Ó hafi innt fyrrgreinda greiðslu af hendi á skrifstofu lögmanns lífeyr- issjóðsins 31. desember 1990 eða hvort kvittanir lögmannsins 31. desember 1990 að fjárhæð 300.000 krónur væru vegna innleggs Á og Ó á reikning lögmannsins 10. desember 1990, en ágreiningslaust var að þann dag greiddu þau inn á reikning lögmannsins 300.000 krónur auk greiðslu í janúar 1992. Þegar það var virt, að í viðskiptum Á og Ó og lögmannsins höfðu greiðslur jafnan farið fram með þeim hætti að greitt hafði verið inn á kröfurnar með innborgunum á banka- reikning lögmannsins, sem síðar gaf út kvittun fyrir innborguninni er gögn um hana bárust honum, að Á og Ó hefðu ekki sérstaklega mótmælt þeim forsendum héraðsdómara að í raun hefði verið um ofgreiðslu að hluta að ræða, ef hin umdeilda greiðsla á 300.000 krón- um hefði verið innt af hendi 31. desember 1990 og að greiðsla 13. janúar 1992 að fjárhæð 100.000 krónur, hefði af sömu ástæðum verið óþörf og loks að það samræmist góðum viðskiptavenjum lögmanna að gefa út kvittanir efir á fyrir innborgunum á reikninga þeirra vegna krafna í innheimu, var talið nægilega sannað, að fullyrðing Á og Ó um greiðslu á 300.000 krónum á gamlársdag 1990, fengi ekki staðist. Var því tekin til greina krafa lífeyrssjóssjóðsins um að fram færi nauðungasala á fasteign Á Og Ó. „dee 15 Gjaldheimtan gerði kröfu vegna vangreiddra fasteignagjalda í söluand- virði eignarhluta fasteignar sem seldur hafði verið nauðungarsölu. Í því fasteignamati sem lá til grundvallar álagningu fasteignagjalda var hvorki tekið tillit til skiptayfirlýsingar um fasteignina né eigna- skiptasamnings. Beindist því öll álagning gjaldanna að þeim eign- arhluta sem seldur var nauðungarsölu, en engin gjöld virtust hafa verið lögð á eigendur annarra eignarhluta. Talið var að réttur gjald- anda til þess leita úrlausnar Fasteignarmats ríkisins um gjaldstofn Efnisskrá CCLXXIX Bls. fasteignagjalda væri óviðkomandi rétti þeirra sem leituðu fullnustu í eign, en úr réttindum þeirra leysti sýslumaður. Væri því ekki til úrlausnar í málinu réttmæti fasteignagjalda heldur það, að hvaða marki Gjaldheimtan nyti lögveðsréttar fyrir gjöldunum. Á það varð ekki fallist að K, F og S, sem komu á eftir Gjaldheimtunni í rétt- indaröð, þyrftu að þola ríkari lögveðsrétt til tryggingar fasteigna- gjöldum en sem nam hlutfalli eignarhlutans í fasteigninni. Var krafa Gjaldheimtunnar um úthlutun söluandvirðis ákvörðuð í samræmi við þetta. Fundið var að því að Gjaldheimtan lét við það sitja að leggja fram yfirlit um greiðslustöðu fasteignagjalda, en lýsti ekki kröfu í eignarhlutan. Var sagt að sýslumaður hefð með réttu átt að virða þessa kröfulýsingu að vettugi... 371 Með kaupsamningi 14. maí 1991 keyptu N og E fasteign af F. Kaupsamn- ingi þessum var ekki þinglýst. Hinn 31. október 1991 var gert fjár- nám hjá N fyrir kröfum Á í eignarhluta gerðarþola í fasteigninni samkvæmt óþinglýstum kaupsamningi. Fjárnámi þessu var þinglýst á eignina með athugasemd um að gerðarþola skorti þinglýsta eign- arheimild. Auk þess voru hinn 27. janúar og 3. febrúar 1995 gerð fjárnám hjá N og E fyrir kröfum F um eftirstöðvar kaupverðs fasteignarinnar. Fyrra fjárnámið var gert í fasteigninni, réttindum samkvæmt kaupsamningi, en það síðara í eignarhluta gerðarþola samkvæmt kaupsamningi. Fasteignin sjálf var síðan seld á nauð- ungarsölu 11. júlí 1995 og í kjölfarið deildu Á og F um úthlutun söluandvirðis eignarinnar. Talið var að fjárnám hjá kaupanda sam- kvæmt óþinglýstum kaupsamningi um fasteign yrði ekki með réttu gert í eigninni sjálfri. Þótt óljóst orðalag fyrrgreindra fjárnámsgerða benti til annars, voru þær skýrðar til samræmis við þetta, þannig að fjárnám hefðu í raun verið gerð í réttindum gerðarþola samkvæmt óþinglýstum kaupsamningi. Með fjárnámunum öðluðust Á og F því ekki réttindi yfir fasteigninni og gátu þar með ekki notið réttar á þeim grunni til fullnustu af söluverði eignarinnar við nauðungar- sölu. F var á hinn bóginn þinglýstur eigandi fasteignarinnar og átti tilkall til eftirstöðva kaupverðs eignarinnar samkvæmt kaupsamn- ingi. Í samræmi við það hafði sýslumaður gert frumvarp til úthlut- unar á söluverði eignarinnar. Varð ekki við því hreyft í málinu. ...... 851 Við nauðungaruppboð á fasteign 23. janúar 1987 var hæsta boð 920.000 krónur, en næst hæsta boð kom frá Landsbanka Íslands, 900.000 krónur. Hæsta boð var samþykkt og átti LV að fá fullar efndir kröfu, sem hvíldi á þriðja veðrétti í eigninni. Hæstbjóðandi sá sér ekki fært CCLXXX Efnisskrá Bls. að standa við boð sitt og var óskað eftir svari við því, hvort Lands- bankinn stæði við boð sitt. Með yfirlýsingu bankans 8. janúar 1988 var lýst yfir vilja til að standa við boðið. Vanefndauppboð var hins vegar haldið á eigninni 15. mars 1991 án þess að uppboðshaldari samþykkti boð bankans eða tæki á annan hátt afstöðu til þess. Af þeim sökum komust kaupin ekki á. Því var bankinn ekki kaupandi að eigninni í skilningi 35. gr. laga nr. 57/1949, þar sem mælt var fyrir um heimild veðhafa til að sækja bætur úr hendi kaupanda vegna vanefnda við nauðungaruppboð. Þá þótti bótakrafa LV ekki verða studd við aðrar réttarheimildir og var Landsbankinn sýknaður. ..... 943 Hinn 26. október 1994 keypti N bifreið af J, sem fékk andvirði hennar greitt með skuldabréfi, tryggðu með 1. veðrétti í henni. N seldi K bifreiðina 12. desember það ár, en M keypti hana síðan 10. apríl 1995. Í mars 1995 tók B bifreiðina að sér til breytinga og viðgerða og lauk því verki í apríl það ár. Eigandi bifreiðarinnar var krafinn um greiðslu fyrir verkið og var greitt upp í það af hálfu M fyrir hönd N. B neitaði hins vegar að afhenda bifreiðina fyrr en fullnaðargreiðsla hefði verið innt af hendi. Að kröfu J var bifreiðin seld á naðung- arsölu 2. september 1995 og í kjölfar hennar deildu J og B um út- hlutun söluverðs. Talið var að verkið hefði verið unnið í samræmi við verkbeiðni og þótti nægjanlega sannað að um verðmætisaukn- ingu á bifreiðinni hefði verið að ræða. Haldsréttur B var því talinn ganga framar veðrétti J og var staðfest sú ákvörðun sýslumanns að úthluta B söluverði bifreiðarinnar. .......................0000eeeaeaerenn 966 Hinn 8. janúar 1991 keypti G fasteign af S og átti að greiða hluta kaup- verðs með yfirtöku áhvílandi veðskulda. Vegna vanefnda af hálfu G var eignin seld á nauðungaruppboði 16. október 1991. S féllst á að tekið yrði lægra boði í eignina og samþykkti uppboðshaldari það boð. eftir að hafa rift uppboðskaupum við þá, sem áttu hærri boð. Þótti hvorki á færi G að krefjast vanefndauppboðs né heldur að ákveða hvaða boði uppboðshaldari tæki í eignina. Var talið að réttur S til að krefjast efnda úr hendi G breyttist ekki vegna nauð- ungaruppboðs á eigninni, sem stafaði af vanefndum G.S var því í sjálfsvald sett hvort hún héldi fram þessum rétti sínum eða neytti sjálf þess úrræðis að leita greiðslu á hluta kröfu sinnar með málsókn gegn uppboðskaupanda, sem stóð ekki við boð sitt. Var til þess litið, að sá hugsanlegi bótaréttur færðist í hendur G, ef hann efndi skyldur sínar samkvæmt kaupsamningi um eigninna. Sjá Fasteignakaup..... 1123 Hinn 20. desember 1994 var fasteign seld nauðungarsölu og varð ágrein- Efnisskrá CCLXXKXI Bls. ingur með veðhöfum um úthlutun söluverðs hennar. Lífeyrissjóð- ur lýsti kröfu að fjárhæð 2.317.056 krónur í söluverðið samkvæmt skuldabréfi 24. september 1993, sem hann taldi hvíla á 2. veðrétti í eigninni. L lýsti einnig kröfu á 2. veðrétti að fjárhæð 2.317.056 krón- ur samkvæmt skuldabréfi 10. mars 1994, en mótteknu til þinglýsing- ar á eignina 16. mars 1994. Sú staða í veðröð studdist við veðleyfi útgefið sama dag af ÞE, en til þess hafði hann fengið umboð 23. mars 1994 frá ÞÞ, umsjónarmanni lífeyrissjóðsins. Því var haldið fram af lífeyrissjóðnum, að heimild ÞÞ til útgáfu veðleyfa hefði verið bund- in því skilyrði að hann hefði samráð við löggiltan endurskoðanda sjóðsins, en þess áskilnaðar hefði ekki verið gætt við útgáfu fyrr- greinds veðleyfis. Einnig var stöðuumboð ÞÞ vefengt og heimild hans til framsals þess. Talið var að ÞÞ hefði gagnvart þriðja manni hatt umboð til ráðstafana eins og þeirrar að gefa út umrætt veðleyfi. Gagnvart L skipti ekki máli þótt ÞÞ færi út fyrir heimild sína, enda var ekki talið að L hefði verið grandsamur um takmörkun á umboði ÞÞ. Samkvæmt þessu var krafa L talin ganga framar kröfu lífeyr- issjóðsins við úthlutun söluandvirðis eignarinnar. ld... 1443 Árangurlaust fjárnám aðhlutahafðifarið framhjá Rogvarhenni gertaðsetja málskostnaðartryggingu í máli til ógildingar á nauðungarsölu. ....... 1638 Hinn 6. ágúst krafðist Snæfellsbær nauðungarsölu á fiskvinnsluhúsi í sveitarfélaginu til fullnustu á fasteignagjöldum vegna áranna 1991 til 1993. Beiðni þessi var afturkölluð. þegar framhaldssala á eign- inni var auglýst 23. september 1994. Hinn 10. febrúar 1995 krafðist sveitarfélagið á ný nauðungarsölu á eigninni vegna ógreiddra fast- eignagjalda. Samkvæmt frumvarpi sýslumanns til úthlutunar á sölu- verði eignarinnar fékk Snæfellsbær úthlutun til greiðslu fasteigna- gjalda vegna áranna 1992 til 1995, á undan veðkröfu Landsbanka Íslands, sem hvíli á eigninni. Landsbankinn féllst ekki á frumvarp sýslumanns og taldi fyrndan lögveðrétt í eigninni til tryggingar fast- eignagjöldum áranna 1992 og 1993. Vísað var til 2. mgr. 12. gr. laga nr. 90/1991 um að fyrningu peningakröfu væri slitið gagnvart gerð- arþola ef beiðni um nauðungarsölu til fullnustu hennar bærist sýslu- manni fyrir lok fyrningartíma, beiðnin reyndist fullnægja skilyrðum 1. mgr. 13. gr. laganna og fullnusta fengist á kröfunni við söluna. Félli beiðnin niður án fullnustu kröfunnar fyrntist hún fyrst þegar sex mánuðir væru liðnir frá því það gerðist. Samkvæmt umræddu ákvæði væri ekki tekið fram, hvort beiðni um nauðungarsölu ryfi með sama hætti fyrningu á lögveðrétti, sem kynni að fylgja kröfunni. CCLXXKXII Efnisskrá Eign Í framkvæmd hefði jafnan verið litið svo á, að nauðungarsölubeiðni hefði að þessu leyti sömu áhrif varðandi fyrningarfrest lögveðrétt- inda sem kröfuréttindanna sjálfra. Þótti ekki ráðið af lögskýring- argögnum, sem fylgdu frumvarpi til laga nr. 90/1991, að stefnt hefði verið að því að hrófla við ríkjandi framkvæmd að þessu leyti. Voru eðlisrök talin hníga að því, að sama regla gilti um lögveð til trygg- ingar kröfu um fasteignagjöld. Var því fallist á kröfu Snæfellsbæjar og staðfest frumvarp sýslumanns til úthlutunar á söluverði. ............ var seld veðhafa á nauðungarsölu og í kjölfarið krafði hann skuld- ara um greiðslu eftirstöðva skuldarinnar. Þóttu ekki efni til að færa kröfuna niður samkvæmt 57. gr. laga nr. 90/1991, þar sem skuldari hafði ekki sannað markaðsverð eignarinnar, þegar kröfuhafi leysti hana til sín við nauðungarsöluna. Sjá Samningur. ................0.eee Hinn 9. júlí 1988 keypti J bifreið af G fyrir 550.000 krónur. Hélt G því fram að J hefði greitt bifreiðina með ófullgerðu sumarhúsi, sem stóð við heimili J, og jafnframt tekið að sér að ljúka við smíði hússins og afhenda það G í landi hans. Hinn 9. mars 1989 var gert fjárnám fyrir kröfu SG á hendur J í sumarhúsinu, sem stóð þá enn við heim- ili hans. J var ekki staddur við fjárnámsgerðina og var kvaddur til maður honum ótengdur til að gæta þar hagsmuna hans. Samkvæmt kröfu SG var sumarhúsið síðan selt sem eign J við uppboð 27. apríl 1990 á 55.000 krónur. Fjárnám og nauðungaruppboð á sumarhúsinu fóru fram þegar enn voru í gildi lög nr. 19/1887 og lög nr. 57/1949. Hvorki voru í þeim lögum né öðrum þágildandi réttarheimildum reglur, sem lögðu ábyrgð án sakar á gerðarbeiðanda vegna tjóns, sem aðrir kynnu að bíða með ólögmætum hætti af aðfarargerð eða nauðungaruppboði. Var því réttur þeirra til skaðabóta úr hendi gerðarbeiðanda talinn háður sök hans eftir almennum reglum. Samkvæmt gögnum málsins var sumarhúsið hvorki skeytt við jörðu þegar fjárnámið SG var gert í mars 1989 né þegar því var ráðstafað við nauðungaruppboð rúmu ári síðar. Var því talið að um þessar að- gerðir hefði farið samkvæmt reglum um lausafjármuni í þágildandi lögum. Samkvæmt þjóðskrá var J til heimilis þar sem sumarhúsið var og ekki lá annað fyrir en svo hefði verið í reynd. Við gerðina þótti því mega telja húsið í vörslum J. Samkvæmt venjuhelgaðri reglu var SG því rétt að líta svo á, að húsið væri eign J nema annað yrði sýnt. G þótti ekki hafa fært nein haldbær rök fyrir því, að SG hefði haft tilefni til að efast um eignarrétt J að sumarhúsinu, hvorki Bls. 1992 2063 Efnisskrá CCLXXXIII Bls. við framkvæmd fjárnámsins né við sölu þess á nauðungaruppboði. SG var því sýknaður af kröfum G. ............0....0.0e0eneaeneneneerernrnenennn 2195 Ekki var talið sýnt fram á að skipasmíðastöðin S ætti ógreiddan hluta af smíðaverði báts, sem nyti haldsréttar. Var kröfu S í uppboðsandvirði bátsins hafnað. .............0.00.00. eeen eens 2340 H krafðist hluts í söluandvirði skips við nauðungarsölu á grundvelli sjó- veðréttar. Hélt hann því fram að skip sitt hefði skemmst af völdum skipsins þegar þau lágu í höfn. Talið var að þótt líkur væru til, að skip H hefði skemmst með þeim hætti sem hann hélt fram, væru engar sönnur komnar fram um, að skemmdirnar yrðu raktar til atvika, sem eigandi eða útgerðarmaður skipsins bæri ábyrgð, en H hafði ekki gert reka að því að haldin yrðu sjópróf vegna atviksins. Var kröfu H hafnað. l..eeeeeeerurneneneeeereernenanereneeerernraneneeaeennnn 2350 Þ krafðist hluts í söluandvirði skips við nauðungarsölu á grundvelli sjó- veðréttar. Hélt hann því fram að hann hefði verið ráðinn yfirvél- stjóri á skipið og ætti vangreidd laun fyrir störf sín auk bóta fyrir slit á ráðningarsamningi. Talið var ósannað að Þ hefði verið ráðinn í þá stöðu sem hér um ræddi. Var kröfu hans hafnað. ....................... 2356 G gaf út skuldabréf til Húsnæðisstofnunar ríkisins, sem tryggt var með 1. veðrétti í fasteigninni S, og var því þinglýst án athugasemda. Sama dag var þinglýst á eignina þremur veðleyfum frá B, L og Í. Í Veðleyfum B og L sagði að réttindi þeirra skyldu víkja fyrir rétti Húsnæðisstofnunar enda yrði hinu nýja láni varið til þess að greiða upp veðskuldirnar við þá, en í veðleyfi Í var það gert að skilyrði að Í nyti 2. veðréttar að baki veðrétti Húsnæðisstofnunar einum. Veðleyfunum var þinglýst með athugasemd um að framangreind skilyrði væru ekki komin fram. Við nauðungarsölu S kröfðust B, L og Í þess að veðréttur Húsnæðisstofnunar viki fyrir réttindum þeirra. Talið var, að B, L og Í, sem væru lánastofnanir, hefði mátt vera ljóst, að óvarlegt var að gefa eftir veðrétt með skilyrtri yfirlýs- ingu án þess að gera jafnframt ráðstafanir til að koma í veg fyrir, að veðþoli misfæri með þann hluta lánsfjárins frá Húsnæðisstofnun, sem samkvæmt veðleyfunum átti að verða þeim til hagsbóta. Var kröfum þeirra hafnað. .......................000eeneneneerneereeenrnenrnnnnn 2399 Vegna sölu V á fasteign til hlutafélagsins K gaf K út skuldabréf sem tryggt skyldi með 5. veðrétti í eigninni. Sama dag gaf K út skuldabréf til sparisjóðsins S, þar sem ekki var gert ráð fyrir því að veðskuld við V gengi framar. V leitaði til sparisjóðsstjóra S í kjölfar þess að bréfi hennar var vísað frá þinglýsingu og fékk aðstoð hans við gerð CCLXXXIV Efnisskrá Bls. nýs skuldabréfs. Því var þinglýst að baki skuldabréfi S. Síðar gaf K út annað skuldabréf til S og greiddi upp fyrra bréfið og gaf V út veðleyfi af þessum sökum. V var ekki talin hafa sannað að for- ráðamönnum S hefði verið kunnugt um óþinglýst réttindi hennar þegar bréfið til S var gefið út. Hún þótti ekki hafa sýnt fram á nein þau atvik í tengslum við veðleyfið sem leitt gætu til þess að S fengi ekki reistan rétt á því. Var kröfu hennar um að veðréttur S viki fyrir réttindum hennar við nauðungarsölu fasteignarinnar hafnað. ......... 2409 S kærði úrskurð héraðsdóms þar sem staðfest var ákvörðun sýslumanns um úthlutun söluverðs skipsins A, sem selt var nauðungarsölu. Í dómum sem kröfuhafar höfðu aflað á hendur félaginu AIC, útgerð- armanni og eiganda skipsins, til greiðslu launa, var meðal annars kveðið á um staðfestingu sjóveðsréttar fyrir kröfunum. Voru dómar þessir taldir bindandi um réttindi kröfuhafa á hendur AIC, sem var gerðarþoli við nauðungarsöluna og gætu þeir því ekki komið til end- urskoðunar við úrlausn ágreinings um fullnustugerð gagnvart AIC. Ákvörðun sýslumanns var því staðfest... 2754 Samkvæmt þinglýstum eignarheimildum var íbúð F og O í óskiptri sam- eign þeirra. Eftir andlát O 1984 varð eignarhluti hans eign dánar- búsins en erfingjar O voru F og systir hennar S. Skiptasamningi F og S, þar sem fram kom að íbúðin skyldi falla í hlut F, var ekki þinglýst fyrr en 1993 og var því talið að augljós mistök hefðu verið gerð er F var í veðbókarvottorði árið 1991 tilgreind sem eigandi allrar íbúðarinnar. Þar að auki urðu þau mistök af hálfu sýslumannsemb- ættisins að veðskuldabréfum var þinglýst á alla eignina, þrátt fyrir að fyrir lægi að einungis annar hinna þinglýstu eigenda hefði gefið skriflegt samþykki sitt fyrir veðsetningunni. Var veðsetningin því ekki talin geta orðið grundvöllur fyrir nauðungarsölu á þeim helm- ingi eignarinnar. Var því staðfest ákvörðun sýslumanns um stöðvun nauðungarsölunnar. ..............0eee2eeerneneneneneeereerernrnrnenenenenenrrnnrnnn 2760 Sjá Málshöfðunarfrestur. .............00.eeeeeueeneeeereenruraruenenene era 3291 Sjá Áfrýjunatfjárhæð. .............00...e00eeeeneenenr eeen rennur 3455 Sjá Veðréttur. .............. 3669 L kærði úrskurð héraðsdóms, þar sem felld var úr gildi nauðungarsala á íbúð, og krafðist frávísunar málsins frá héraðsdómi. Óútskýrt var talið hver væru þau óskiptu réttindi eða skyldur B og R sem búið gætu að baki því að þeir ættu samaðild eftir ákvæðum 18. gr. laga nr. 91/1991. Þá var og talið að hvorki ákvæði laga nr. 90/1991 né 97/1993 Efnisskrá CCLXXXV veittu R slíka lögvarða hagsmuni af úrlausn málsins að hann gæti átt aðild að því. Kröfum R var því sjálfkrafa vísað frá dómi. ................. Er S leitaði úrlausnar héraðsdómara á gildi nauðungarsölu var útrunninn sá frestur sem mælt er fyrir um í 80. gr. laga nr. 90/1991. Staðfestur var úrskurður héraðsdómara, sem vísað hafði málinu sjálfkrafa frá dómi án þess að kveðja til aðila eða taka það fyrir að öðru leyti á dómþingi, sbr. síðari málslið 1. mgr. 82. gr. sömu laga. ..................0... Nauðungarvistun Á grundvelli læknisvottorðs og skýrslu læknis fyrir dómi um andlegt heilsufar X var ákveðið að nauðungarvistun hans samkvæmt ákvörðun dóms- og kirkjumálaráðuneytisins skyldi haldast. ............ Netlög Sýknað af ákæru fyrir að leggja grásleppunet í netlögum jarðar. Sjá Eign- Bls. 4039 4165 1103 AFTÉLUP. .rrrernrsnrsnrrnerrrnranrrerrnrsn rss 2518,2525, 2532 Nytjastuldur H var meðal annars sakfelldur fyrir nytjastuld með því að tengja rafmagn framhjá ræsilás og gangsetja bifreið í heimildarleysi og síðan aka henni um götur og á kyrrstæða bifreið. ............0.....000e0eeeeenrnnnenn S var sakfelldur fyrir að hafa tekið bifreið í heimildarleysi og ekið henni undir áhrifum áfengis... Opinber skipti Fallist var á kröfu B um að opinber skipti til fjárslita færu fram á milli hennar og Á, en ágreiningslaust var að þau höfðu verið í sambúð í UM 20 Ár. eeen Opinber skipti á dánarbúi Ekki var fallist á að E hefði sýnt fram á að fullnægt væri skilyrðum 2. mgr. 38. gr., sbr. 1. mgr. 147. gr. laga nr. 20/1991, fyrir opinberum skiptum á dánarbúi K, er lést árið 1947. ..........................0 eeen Opinberir starfsmenn B hóf störf sem bæjarstjóri Ólafsfjarðarbæjar í júlí 1988. Samkvæmt samn- ingi um störf hans var ráðningartími yfirstandandi kjörtímabil bæj- arstjórnar. Í kjölfar sveitarstjórnarkosninga í júní 1990 samþykkti bæjarstjórn að ráða B í stöðu bæjarstjóra, en nýr ráðningarsamn- 1373 2294 384 3439 CCLXXXVI Efnisskrá ingur var ekki gerður. Gegndi hann starfi sínu þar til honum var sagt upp í nóvember 1992. Þar sem nýr samningur var ekki gerður við endurráðningu B var talið að fyrri samningurinn hefði gilt áfram milli aðila. B hafði fengið greiðslur í samræmi við þann samning og var sveitarfélagið sýknað af kröfum um greiðslu bóta vegna ólög- mætrar uppsagnar hans. Sjá Vinnusamningur. . Sjá Ráðningarsamningur. ................00.0eeeneersesrrnenrnenrn eeen H var upphaflega ráðin til afleysingakennslu við framhaldsskóla en ekki var um að ræða varanlegt stöðugildi fyrir H í skólanum. Vísun til 4. gr. laga nr. 38/1954, sem mælir um skilyrði þess að sá sem skipaður hefur verið í stöðu verði leystur frá henni, var því ekki talin eiga við í málinu og H ekki talin eiga bótakröfur á hendur íslenska ríkinu samkvæmt 4. mgr. 30. gr. laga nr. 94/1986 um kjarasamninga opin- berra starfsmanna. Stöðugildi við hvern skóla miðast við kennslu- þörf, sbr. 2. gr. laga nr. 97/1974. Engin staða var lögð niður þegar vinnusamningi við H var sagt upp, en samkvæmt ákvæðum hans var gagnkvæmur uppsagnarfrestur þrír mánuðir. Átti H því eigi heldur kröfu á íslenska ríkið á grundvelli 14. gr. laga nr. 38/1954. ............... Ekkert lá fyrir um, að samningur hefði verið gerður um það milli S og rík- isins að S gegndi tilteknum störfum, auk þess sem ekki urðu fundin ákvæði í lögum nr. 63/1974 eða lögum nr. 49/1991, sem leitt gætu til þess að umrædd störf kæmu sjálfkrafa í hlut S. Sjá Vinnusamning- ÚT. leraeaeeeenenenrerereser renna rnr nr Fallist á kröfu fyrrum starfsmanns Landmælinga Íslands um greiðslu biðlauna. Sjá Biðlaun. ................0......000e0eneeeeae nenna Sjá SlySatrygging. ll... aenenenenraenenenenrnnenranenenenenenenenennnnn Orlof S, sem var starfsmaður hjá dagblaðinu Degi, krafðist skaðabóta, þar sem henni hafði verið sagt upp störfum þótt hún væri þunguð. Talið var að gildar ástæður hefðu verið færðar fyrir uppsögninni og var sýkn- að af kröfum S. Sjá Vinnusamningur. ....................00000e0eeereneenenanenenn Ógilding Hafnað var ógildingu samnings á grundvelli 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga þar sem ekki þótti hafa verið sýnt fram á, að við samningsgerðina hefði hallað á annan samningsaðilann eða framkvæmd samningsins hefði verið öndverð hagsmunum hans. Sjá Samningur. ...............e.eaeeeeeeeenrnenenesenernernrnnn Bls. 744 2701 2707 2766 4045 4067 1173 $1 Efnisskrá CCLXXXVII Bls. B var ekki talin hafa sannað að hann hefði verið ölvaður þegar hann und- irritaði yfirlýsingu um breytingu á efni tryggingarbréfs. Sjá Trygging- ATDRÉf. „ene 598 Kröfu um breytingu eða ógildi á samningi um sölu varanlegra aflaheim- ilda hafnað. Sjá SamMnINgUr. ............0.0.0 eeen 2501 Ógilt loforð Með samningi 23. mars 1990 keypti S söluturn með tækjum og vörulager af SS, auk þess sem hann yfirtók leigusamning um húsnæði rekst- ursins. Kaupverðið var 2.398.522 krónur, sem greitt var með bifreið S, víxlum og skuldabréfum, en þau voru tryggð með veði í fasteign S og tækum og áhöldum söluturnsins. Í vottorðum læknis og skýrslu hans fyrir dómi var lýst andlegu atgervi S og geðsjúkdómi hans, en einkenni sjúkdómsins birtust meðal annars í ranghugmyndum, sinnuleysi, ofskynjun, dómgreindarleysi í samskiptum við annað fólk og um eigin getu og brengluðu skynbragði á fjármálum. Þá taldi læknirinn að annað fólk gæti í orðræðum við S gert sér grein fyrir því, að hann gengi ekki heill til skógar. Að þessu virtu var talið að SS og faðir hans, sem aðstoðaði hann við samningsgerðina, hefðu mátt vita um vanhæfni S til að gera sér grein fyrir efni fyrrgreinds kaupsamnings og hverjar afleiðingar hann hefði. Einnig þótti sann- að með matsgerð dómkvaddra manna á þeim verðmætum, sem S$ tók við, að samningurinn hefði falið í sér verulegan ávinning fyrir SS. Með vísan til 33. gr. laga nr. 7/1936 var samningurinn því talinn óskuldbindandi fyrir S og var SS gert að afhenda aftur þau verð- mæti, sem hann veitti móttöku. dd... 1646 Ómerking A. Einkamál Talið var að krafa stefnanda í héraði beindist að formsatriðum fremur en efnisatriðum og væri þannig sett fram, að viðurkenning hennar með dómi myndi ekki leiða til þess að efnisleg úrlausn fengist um það álitaefni sem málsaðilar deildu um í reynd. Var kröfugerðin talin svo andstæð meginreglum réttarfars um skýran málatilbúnað að ekki yrði hjá því komist að ómerkja dóm héraðsdóms og vísa málinu frá héraðsdómi. ...............e0eeeeenra eeen 539 Héraðsdómur var ómerktur og málinu vísað frá héraðsdómi vegna ann- marka á kröfugerð áfrýjanda. Sjá Frávísun frá héraðsdómi. ............ 693 A krafði tryggingafélag um greiðslu vátryggingarbóta vegna umferð- CCLXXXVIII Efnisskrá Bls. arslyss. Héraðsdómur sýknaði tryggingafélagið gegn tiltekinni greiðslu, án þess að kveðið væri á um hvaða vexti sú fjárhæð bæri, heldur var látið við það eitt sitja að vísa til vaxtafótar, sem ekki ætti sér beina stoð í settum lögum. Þá var málskostnaður felldur niður, en þess í stað mælt fyrir um tilkall A til innheimtulauna samkvæmt ótilgreindri gjaldskrá. Samkvæmt þessu var ekki kveðið á um skyldu í dómsorði, sem gat orðið grundvöllur aðfarar til fullnustu á kröfu A. Þetta voru slíkir annmarkar á hinum áfrýjaða dómi, að ekki þótti hjá því komist að ómerkja hann og vísa málinu heim í hérað til munnlegs málflutnings og dómsálagningar að Nýju. dd... 186, 788 E krafðist miska- og örorkubóta vegna meiðsla, sem hann hlaut í bifhjóla- slysi 3. júní 1990. Hann hafði áður lent í slysi í desember 1986 og skaddast á báðum fótum. Í málinu deildu aðilar um læknisfræðileg álitaefni varðandi það, hvort liðþófi í vinstra hné E hefði rifnað í slysinu 3. júní 1990 eða hvort rifa hefði verið á honum af völdum slyssins árið 1986. Báru aðilar fyrir sig andstæðar skoðanir lækna og vísuðu til röksemda þeirra. Við svo búið var talið brýnt að hér- aðsdómari kveddi til sérfróða meðdómendur til þess að leggja mat á læknisfræðilegar álitsgerðir og dæma málið með sér. Þar sem mál- ið sætti ekki slíkri meðferð þótti óhjákvæmilegt að ómerkja hinn áfrýjaða dóm og meðferð málsins í héraði frá og með aðalmeðferð þess og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar og dóms- uppsögu að nýju. ............ 1021 Úrskurði héraðsdómara var áfátt um lýsingu málsátvika auk þess sem ranglega var hermt að ekki væri deilt um málavexti og ekki tek- in afstaða til allra þátta kröfugerðar varnaraðila. Var úrskurðurinn ÓMEFktUr. ..reeeeeereeeeneernenenenenerernrnenrnanenenen nenna 2365 Dánarbú E var tekið til opinberra skipta í skiptarétti Rangárvallasýslu með úrskurði 17. október 1989. SS fylgdist með búskiptunum allan tímann og kom andmælum sínum að. Skiptaráðandi tók ákvörðun um ágreining aðila um eignir sem fylgdu dánarbúinu. Talið var að þar sem SS hafði ekki skotið þeirri ákvörðun til Hæstaréttar, væri hann við ákvörðunina bundinn. Dómstóll hefði þegar fjallað um það efni er krafa SS tók til og honum því ekki unnt að bera þá kröfu undir hliðsettan dómstól, sbr. 116. gr. laga nr. 91/1991. Var því fallist á kröfu SE o.fl. um ómerkingu héraðsdóms og frávísun málsins frá héraðsdómi. ..............0..eeeneeeanenrnenrneneneneernrnrnenenenenenerennnrnenna 2907 Efnisskrá CCLXXXIX Bls. B. Opinber mál Héraðsdómur sakfelldi K fyrir líkamsárás með því að hafa slegið B hnefahögg í andlitið á skemmtistað. Læknisfræðilegum gögnum um áverka B þótti áfátt og skýrsla tiltekins vitnis hjá lögreglu þótti ekki vera með öllu í samræmi við framburð B. Var því talin full ástæða til að ganga eftir því að vitnið kæmi fyrir dóm til að leita mætti skýrra svara þess. Einnig skori á að kannað væri hvort gæslumenn veitingahússins gætu borið um málsatvik. Þá þótti skorta upplýs- ingar um ferðir B eftir að hann yfirgaf veitingahúsið, en málsvörn K var meðal annars byggð á því, að dráttur sem varð á því að B leitaði til læknis kynni að styrkja, að hann hefði ekki hlotið áverk- anna inni á veitingahúsinu. Samkvæmt þessu þótti slíkur misbrestur á öflun sönnunargagna fyrir héraðsdómi, að óhjákvæmilegt væri að ómerkja hinn áfrýjaða dóm og vísa málinu heim í hérað til aðalmeð- ferðar á NÝ. 2. enenrnrnr rann 916 Á var með héraðsdómi sakfelldur fyrir að hafa slegið B í andlitið með þeim afleiðingum að hann hlaut áverka í andliti og tönn brotnaði. Var þessi háttsemi talin varða við 1. mgr. 218. gr. laga nr. 19/1940. Fyrir héraðsdómi játaði Á sök í málinu, en taldi B hafa átt upptökin með því að slá til sín að fyrra bragði. Á taldi því að hann hefði verið að verja sig, auk þess sem hann hefði verið skelkaður og viðbrögð hans því verið á þennan veg. Þessi atvik varðandi aðdraganda árás- arinnar þóttu geta skipt máli um ákvörðun refsingar, ef rétt væru. Þá gerði Á fyrirvara við staðhæfingar í ákæru um afleiðingar árásarinn- ar og þóttu ekki liggja fyrir viðunandi gögn í þeim efnum, einkum varðandi brot á tönn, en sönnun um þá afleiðingu var talin geta varðað miklu um heimfærslu brotsins til refsiákvæða. Framburður Á þótti ekki með þeim hætti, að í honum fælist skýlaus játning í þeim skilningi sem um ræðir í 125. gr. laga nr. 19/1991. Var því ekki fullnægt skilyrðum til að taka málið til dóms án frekari gagnaöfi- unar. Héraðsdómur var því ómerktur og málinu vísað heim í hérað til aðalmeðferðar og dómsuppkvaðningar á NÝ... 1323 Dómarafulltrúi, sem hvorki hafði verið skipaður né settur til að gegna stöðunni, var ekki talinn hafa haft vald til að kveða upp dóm í opin- beru máli og þótti eftirfarandi setning hans í stöðuna engu breyta í þeim efnum. Var dómurinn ómerktur og öll meðferð málsins fyrir héraðsdómi og málinu vísað heim til löglegrar meðferðar. ........ 1415, 1663 Við héraðsdóm störfuðu tveir lögfræðingar, dómari og dómarafulltrúi. Dómarinn var talinn vanhæfur að fara með opinbert mál, sökum CCXC Efnisskrá Bls. þess að fulltrúi hans hafði úrskurðað sakborning í gæsluvarðhald á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Til stuðnings þessari niðurstöðu var vísað til 6. gr. laga nr. 19/1991, sbr. g. lið 5. gr. laga nr. 91/1991, 70. gr. stjórnarskrárinnar og 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Sjá Dómarar... 1998 Með héraðsdómi var Þ sýknaður af ákæru, þar sem honum var gefið að sök að hafa slegið mann í andlitið með brotinni flösku með þeim afleiðingum, að hann hlaut djúpan skurð á hægri kinn. Þær ályktanir, sem héraðsdómari dró af munnlegum framburði þeirra, sem komu fyrir dóm, þóttu orka mjög tvímælis. Talið var að sönnunarfærsla þyrfti að fara fram á ný fyrir héraðsdómi, sem yrði skipaður þremur dómurum, sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 19/1991. Samkvæmt þessu varð ekki hjá því komist að fella hinn áfrýjaða dóm og meðferð málsins í héraði úr gildi og vísa málinu til héraðsdóms, svo munnleg sönn- unarfærsla og dómsálagning gæti farið þar fram að nýju. ................. 2052 Ekki var fullnægt því skilyrði 125. gr. laga nr. 19/1991 að ákærði hefði játað skýlaust alla þá háttsemi sem honum var gefin að sök. Héraðs- dómur, sem hafði ranglega gengið eftir þeirri lagaheimild, var því ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar. ..... 3802 C. Ómerkingarkröfu hafnað S var með héraðsdómi sakfelldur fyrir að hafa notfært sér andlega ann- marka E til að hafa við hana samræði. Fyrir Hæstarétti voru lögð fram gögn um andlegt og líkamlegt atgervi S. Gögn þessi þóttu ekki til þess fallin að hafa áhrif á mat héraðsdómara um andlega burði S yfir E. Var því ómerkingarkröfu hans hafnað. .................0.00e 887 Krafist var ómerkingar á úrskurði Félagsdóms um synjun frávísunar máls, þar sem niðurstaða var reist á tiltekinni bókun með kjarasamningi án þess að aðila gæfist kostur á að tjá sig og koma að andmælum. Ekki þótti næg ástæða til að ómerkja hinn kærða úrskurð af þess- um sökum, enda væri dómur ekki bundinn af úrskurði um synjun frávísunarkröfu, ef fram kæmu nýjar upplýsingar undir rekstri máls um þau atriði, sem úrskurðað var um, sbr. 3. mpr. 100. gr. laga nr. OTMÐIL. aeeeeeeerenrerenreneenenenenenerne rennur 1779 E var 8 ára gamall og varð fyrir slysi þegar hann féll í götuna úr vöruhúsi flutningabifreiðar í akstri. Við fallið fékk E höfuðhögg og var örorka hans metin 75% vegna greindarskerðingar. Héraðsdómur sýknaði eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, þar sem ekkert þótti komið fram um það, að námsörðugleikar og önnur þroskafrávik E yrðu Efnisskrá CCXCI Bls. rakin til slyssins. Krafist var ómerkingar dómsins sökum þess að ein- ungis hefði verið tekin afstaða til þess hvort greindarskerðing eða lestrarvandi ætti rætur að rekja til slyssins. Óumdeilt væri að E varð fyrir fleiri áverkum, enda hefði hann höfuðkúpubrotnað og legið á sjúkrahúsi eftir slysið, en engin afstaða væri tekin til þess hvort bæta ætti þetta tjón. Í annan stað var krafa um ómerkingu byggð á því, að hinir sérfróðu meðdómsmenn hefðu lagt sjálfstætt og sérfræðilegt mat á afleiðingar slyssins, sem stangaðist á við fræðileg gögn máls- ins. Þá væri því haldið fram í héraðsdómi að sálfræðingur og lækni, sem mat örorku, hefður ekki haft upplýsingar um ólæsi E og lestr- arörðugleika fyrir slysið. Hvorugur þeirra hefði komið fyrir dóm og væri því eingöngu byggt á ágiskunum um þetta atriði. Hæstiréttur féllst á að taka hefði átt skýra afstöðu til afleiðinga slyssins í heild og að nánar hefði átt að ganga eftir því við sálfræðinginn og lækninn hvaða upplýsingar þeir höfðu. Hins vegar var vísað til þess, að slysið varð 12. júní 1979 og málinu var ekki stefnt til héraðsdóms fyrr en 9. júní 1989. Ekki var um tímabundna örorku að ræða og E hafði verið greidd vátryggingarfjárhæðin með vöxtum og kostnaði. Var því litið svo á að verið væri að sækja um frekari bætur, sem tæpast gætu verið í öðru fólgnar en því, sem héraðsdómur tók til meðferðar. Þá væri þess að gæta að samkvæmt kröfu E hefði héraðsdómur synjað um frekari gagnaöflun eftir að hinn áfrýjaði dómur gekk. Þau gögn, sem vörðuðu skólagöngu E, ásamt öðrum tilgreindum gögnum, hefðu getað orðið grundvöllur nýrrar meðferðar í héraði. E hafði aftur á móti síðar lent í öðru slysi og slasat á höfði og var ekki talið ljóst að nýjar rannsóknir gætu varpað ljósi á málið. Þegar til þessa var litið og hins langa tíma, sem liðin var frá slysinu, þótti verða að leggja dóma á málið eins og það lá fyrir. Kröfu um ómerkingu héraðsdóms var því hafnað. dee 1793 Með héraðsdómi var viðurkenndur umferðarréttur sumarbústaðareig- anda um ríkisjörð, sem var í ábúð, með tilgreindum skilyrðum land- búnaðarráðuneytisins. Skilyrði þessi þrengdu rétt stefnanda og voru því talin innan marka krafna hans í héraði. Þótti héraðsdómari því ekki hafa farið út fyrir kröfur stefnanda í héraði og var ómerking- arkröfu hafnað. dd... renna 2042 X var gefin að sök tilraun til nauðgunar og sakfelldur í héraði. Ekki var fallist á kröfu hans um ómerkingu héraðsdóms, sökum þess að dóm- ari kvaddi ekki með sér tvo aðra dómara til að dæma málið. .......... 2205 Krafist var Ómerkingar héraðsdóms í víxilmáli, þar sem dómari hefði ekki CCXCII Efnisskrá tekið afstöðu til þeirrar málsástæðu að réttur samkvæmt víxli væri fallinn niður þegar hann var sýndur til greiðslu, enda hefði víxill- inn í raun verið gefinn út árið 1993 en ekki 1994. Í héraðsdómi var skýrlega á því byggt, að víxillinn hefði verið gefin út 3. ágúst 1994. Þótti héraðsdómari þar með hafa tekið afstöðu til umræddrar máls- ástæðu, þótt sérstakar röksemdir væru ekki færðar fyrir henni. Voru því ekki talin næg efni til að ómerkja hin áfrýjaða dóm. .................. Ómerking ummæla Sjá Ærumeiðingar. ....................0..000000eeneeneenenn eru Sjá Ærumeiðingar. .....................000e0aeeneenenenreneeenenrenrenrnnenenrenernene renn Óvígð sambúð Fallist var á kröfu B um að opinber skipti til fjárslita færu fram á milli hennar og Á, en ágreiningslaust var að þau höfðu verið í sambúð í UM 20 Ár. d.ereeneeeeenereneneenenrenenerenrnarrnrnrnrnen rennur Við opinber skipti, sem fram fóru til fjárslita milli M og K í eftir lok óvígðrar sambúðar, deildu þau um hlutdeild M í andvirði fasteign- ar K, sem hún hafði eignast á sambúðartímanum. Talið var að M hefði ekki tekist að sanna, að hann hefði stutt K með þeim hætti, að honum bæri hlutdeild í eigninni. Þá gerði M kröfu um helming af innbúi, en viðhlítandi gögn um muni þessa þóttu ekki liggja fyrir. Samkvæmt þessu var kröfum M á hendur K hafnað. ............00.0....... Við opinber skipti til fjárslita milli M og K í kjölfar óvígðrar sambúðar, deildu þau um skiptingu helstu eigna. Málsaðilum bar ekki saman um hvenær sambúð með þeim hefði stofnast. Þótti K ekki hafa fært sönnur fyrir þeirri fullyrðingu sinni, að sambúð hefði tekist með að- ilum á árinu 1984, og var lagt til grundvallar, að hún hefði varað frá árinu 1990 til 1994. Talið var sannað, að K hefði með fjárframlögum sínum öðlast hlutdeild í verðmætaaukningu í búi aðila á sambúð- artímanum, umfram það, sem hún hafði þegar fengið í sinn hlut, eftir að sambúðinni lauk. Í því sambandi var litið til þess, að K hafði hærri tekjur en M og vinnuframlags hennar á sameiginlegu heimili málsaðila. Þótti rétt að sitt hvor fasteignin kæmi í hlut málsaðila, en önnur ráðstöfun eigna, sem þegar hafði farið fram héldist, þannig að K fengi tvær bifreiðar og annan af sumarbústöðum málsaðila, en M fengi hinn sumarbústaðinn, fjórhjól, gúmmíbát og mótor. Sjá Fjárskipti. ..................e..e0.eaeeneereneeneeneaneneneeneenrnrnaunanne nunnur Talið var að hvorki 1. mgr. 114. gr. laga nr. 75/1981 né ákvæði laga um Bls. 2265 320 3794 384 1523 2006 3804 Efnisskrá CCXCIII Bls. tekjustofna sveitarfélaga og um málefni aldraðra geymi nægilega skýr fyrirmæli um óskipta ábyrgð sambýlisfólks á greiðslu skatta hvorts annars. Ábyrgð SÓ á sköttum sambýlismanns hennar yrði heldur ekki reist á öðrum réttarheimildum. Fjárnám því fellt úr gildi. Sjá Fjárnám. .................0..000000eeneeneeneeeruenee eeen 4031 Prentréttur Sjá Ærumeiðingar. ................00000eeeerneeenenenenenenenereenenenenene area 3794 Prókúruumboð R, B og Ó gerðu með sér félagssamning um stofnun og rekstur sam- eignarfélagsins H sf. Samkvæmt 3. gr. samningsins þurfti samþykki allra félagsmanna til meiri háttar ráðstafana, svo sem að kaupa eignir. Með hliðsjón af 31. gr., sbr. 25. og 26. gr. laga nr. 42/1903, var ekki talið að 3. gr. samningsins skerti umboð prókúruhafa og ekki hafði verið sýnt fram á að Ó hafi mátt vera kunnugt um sérstakar takmarkanir á prókúruumboði sínu þegar hann undirritaði í nafni H sf. samning við G hf. um fjármögnunarleigu á nánar tilgreindum tækjum. Undirritun Ó var því talin hafa skuldbundið H sf. og þar með alla eigendur félagsins. ............0....eeeeeereraeeneneeeerer 3663 L krafði V hf. um greiðslu kröfu samkvæmt skuldabréfi, sem L sagði vera tryggt með sjálfskuldarábyrgð V hf. samkvæmt yfirlýsingu á bréfinu, undirritaðri af P „pr. pr. Vélar og þjónusta hf.“. V hf. taldi umboð P ekki hafa náð til þess að baka félaginu skuldbindingu sem þessa, hvorki samkvæmt samþykktum félagsins né lögum. Talið var, að eins og tilgangi félagsins var lýst í tilkynningum til Hlutafélagaskrár, hefði viðtakandi skuldabréfsins ekki haft ástæðu til annars en mega treysta því, að prókúruhafi V hf. hefði stofnað til umræddrar sjálf- skuldarábyrgðar sem þátt í rekstri atvinnu V hf. Atvik voru að öðru leyti ekki talin slík að þau hafi gefið viðsemjanda V hf. sérstakt til- efni til að gæta að því hvort ráðstöfun P var tilhlýðileg gagnvart V hf., sbr. 1. mgr. 60. gr. laga nr. 38/1978. Með hliðsjón af 31. gr., sbr. 25. gr. og 26. gr. laga nr. 42/1903, var ekki heldur fallist á það með V hf. að ákvæði í samþykktum félagsins skertu umboð P, enda hafði ekki verið sýnt fram á að L hefði mátt vera kunnugt um takmarkanir á umboðinu. V hf. var því talinn bundinn af fyrrgreindri yfirlýsingu P og voru kröfur L því teknar til greina. .....................0.000eeeee 4228 CCXCIV Efnisskrá Rannsókn JE var sakfelldur fyrir fjárdrátt og fjársvik. Við ákvörðun refsingar var tekið tillit til verulegs dráttar, sem varð á hluta málsmeðferðar áður en ákæra var gefin út, sbr. 70. gr. stjórnarskrárinnar. ......................... Fundið var að óhæfilegum drætti á rannsókn máls hjá Rannsóknarlög- reglu ríkisins. ..............0.eeueeenreeneeenenenenennenenenenenenneenenenennnn nn Með hliðsjón af því hversu einfalt sakarefni málsins var þóttu ekki þau vanhöld á rannsókn lögreglunnar að vísa bæri málinu frá héraðs- dómi af þeim sökum. Sjá Frávísun. .................0eeee eeen H framdi brot sín á árunum 1991 og 1992. Rannsókn hófst ekki fyrr en á árinu 1994 og ákæra ekki gefin út fyrr en 16. júlí 1996. Með hliðsjón af þessum langa tíma og sakaferli H var refsing hans skilorðsbundin. Sjá Virðisaukaskattur. ...................00.000e0eneneueee eeen Ráðningarsamningur S var ráðinn sem 2. stýrimaður í apríl 1990 á skip H hf., sem þá var að hefja togveiðar. Var skipið að togveiðum til 18. desember sama ár og hélt að nýju til togveiða 7. janúar 1991 og hélt þeim veiðum áfram til 17. febrúar 1991 að loðnuveiðar hófust. S var ekki skráð- ur skipverji eftir áramótin, enda hafði annar maður verið ráðinn í hans stað. Ágreiningur málsins laut að því hvort S hafði verið sagt upp störfum eða ráðningartíma hans verið lokið samkvæmt sam- komulagi. S hélt því fram að ráðningartími hans hafi átt að ráðast af því, hversu lengi skipinu yrði haldið úti til togveiða árin 1990 og 1991 og gerði kröfu um greiðslu launa togveiðitímabilið í janúar og febrúar 1991, auk veikindalauna fyrir sama tímabil, þar sem hann hefði verið óvinnufær vegna sjúkdóms frá 19. desember 1990 og ver- ið það enn, er skráð var á skipið 7. Janúar 1991. H hf. hélt því fram að ráðningarsamningur S hafi verið tímabundinn og skilyrtur og lok- ið um leið og skipstjóri sá, sem réð hann til starfans hætti störfum 18. desember 1990. Hafi því ekki þurft að segja samningnum upp sérstaklega. Viðurkenndi H rétt S til veikindalauna þann tíma sem ráðningarsamningur hans gilti en kvað S hafa farið fyrirvaralaust frá borði 12. desember 1990 og mótmælti þeirri staðhæfingu S að hann hafi þá óskað eftir launalausu leyfi til að leita lækninga. H hf. bar sönnunarbyrðina fyrir því að ráðningartími S hafi ekki verið allt togveiðitímabil skipsins eins og skipshafnarskrá bar með sér, enda var hvorki gerður skriflegur ráðningarsamningur við S svo sem bar að gera skv. 42. gr. sbr. 6. gr. laga nr. 35/1985, né var ráðningartími Bls. 731 1308 2433 4012 Efnisskrá CCXCV Bls. hans sérstaklega ákveðinn við lögskráningu hans á skipið, svo sem heimilt var að gera skv. kjarasamningi aðilanna. H hf. tókst ekki að sanna þetta og lagt var til grundvallar samkvæmt framburði skip- stjórans A að S hafi verið í launalausu leyfi er skipið fór til veiða 13. desember 1990, en ekki farið fyrirvaralaust frá borði. Þar sem S var ekki boðaður til skips í janúar 1991 og annar maður ráðinn í hans stað var litið svo á að skiprúmssamningi hans hafi verið slitið áður en upphaflegur umsaminn ráðningartími var úti. H hf. var dæmt til að greiða S laun til loka ráðningartímans 17. febrúar 1991. ............. 18 Í samræmi við ákvæði kjarasamnings og, 7. gr. laga nr. 80/1938 um stétt- arfélög og vinnudeilur voru sérsamningar S við einstaka skipverja um þáttöku í kostnaði við kaup aflaheimilda taldir ógildir. ............. 522 Lagt var til grundvallar að starfslýsing, undirrituð af deildarstjóra efna- greiningardeildar RALA, hefði fylgt ráðningarsamningi sem gerður var við S. þar sem honum var falið tímabundið verkefni. Staðfesti S að hann hefði séð starflýsinguna, en hann hefði gert ráð fyrir að fá önnur verkefni, ef nauðsynlegt fjármagn fengist ekki til upphaflega verkefnisins. Óumdeilt var að S var sagt upp vegna fjárskorts með tilskildum fyrirvara í samræmi við ákvæði ráðningarsamningsins. Var íslenska ríkið því sýknað af biðlaunakröfum S. .................0.00.0... 2701 Sjá Opinberir starfsmenn. ..........0eeeeeneeenerenrrarnrntanrnrnrenenernenennenennnn nr 2707 Sjá Biðlaun. ..........eeeneeeeneeereneenenneearnersarnrnnrnrnnnennennennnanennn nanna 3169 G starfaði sem trésmiður hjá Húsnæðisnefnd Reykjavíkur (H). Ráðn- ingarkjör G miðuðust við kjarasamning stéttarfélags hans. Var samningssambandið einkaréttarlegs eðlis og óumdeilt var í málinu að G var ekki opinber starfsmaður í skilningi 1. mgr. 73. gr. sveit- arstjórnarlaga nr. 8/1986. Óumdeilt var einnig að samkvæmt samn- ingnum og þeim lögum sem um slíka samninga gilda, hafa vinnu- veitendur að verulegu leyti frjálst mat við uppsagnir launþega. Talið var að ákvörðun H um uppsögn G hafi verið á sviði vinnuréttar en ekki verið stjórnvaldsathöfn í skilningi stjórnsýsluréttar. G hefði því ekki getað vænst þess, að staða hans gagnvart H væri önnur en sú sem fólst í kjarasamningi hans og almennt gilti á vinnumarkaði. Sératkvæði. „decrease erase 3563 Refsingar og önnur viðurlög Sjá efnisskrá til yfirlits CCXCVI Efnisskrá Res judicata Sjá ÓMErkiNg, .........0000 nn Reynslulausn Ö samþykkti skilyrði reynslulausnar, meðal annars samkvæmt hinum áfrýjaða dómi. Í því var talið felast að hann myndi una dómi og það væri Ósamrýmanlegt áfrýjun málsins. Sjá Frávísun frá Hæstarétti. .. Réttindaröð Hafnað var kröfu Innheimtustofnunar sveitarfélaga um stöðu í skuldaröð samkvæmt 1. tl. 1. mgr. 112. gr. laga nr. 21/1991 við skipti á búi hluta- félags, vegna þess hluta launa starfsmanna, sem haldið hafði verið eftir til greiðslu barnsmeðlaga. Sjá Gjaldþrotaskipti. ....................... Hafnað var kröfu um stöðu skuldar við gjaldþrotaskipti í réttindaröð samkvæmt 4. tl. 110. gr. laga nr. 21/1991. Sjá Gjaldþrotaskipti. ........ Riftun Málsástæðu R um riftun kaupsamnings um hlutabréf í félaginu S. vegna fjárhagsstöðu þess, var hafnað. Sjá Samningur ....................000.000.e000n G keypti fasteign af E, en vegna vanefnda G krafðist E þess að G yrði borinn út af eigninni. G og E gerðu með sér sátt þar sem G sam- þykkti riftunarkröfu E og féllst á greiðslu málskostnaðar. G höfð- aði mál gegn E, til þess að fá endurgreiddar þær fjárhæðir sem hún hafði greitt E, þó að frádreginni húsaleigu, sölulaunum handa fast- eignasala og málskostnaði vegna útburðarmálsins. Ekki var talið að 1. töluliður 1. mgr.3. gr. laga nr. 14/1905 um fyrning skulda og ann- arra kröfuréttinda ætti við um kröfu G eða að krafan væri fallin niður fyrir tómlæti. Fallist var á að G ætti kröfu til innlánsvaxta af endurgreiðslukröfu sinni. E hafði ekki aflað álits dómkvaddra mats- manna um ástand fasteignarinnar þegar hann tók við henni aftur. Var gagnkröfum hans vegna nauðsynlegra viðgerða á fasteigninni hafnað. Ekki var fallist á gagnkröfur E vegna óbeins tjóns sem hann hefði orðið fyrir vegna vanefnda G, en E hélt því fram að hann hefði þurft að hverfa frá kaupum á annarri fasteign af þessum sökum. Var fallist á kröfu G um endurgreiðslu, þó þannig að frádráttur vegna húsaleigu var hækkaður og tekið var tillit til kostnaðar vegna van- skila G á áhvíldandi veðskuldum. ..............0....0...000eueuenenenenenn Fallist var á kröfu þrotabús um riftun greiðslu með óvenjulegum greiðslu- eyri, sbr. 134. gr. laga nr. 21/1991. Hins vegar var kröfu búsins um 717 2017 2187 301 489 Efnisskrá CCXCVII endurgreiðslu á þeim grundvelli hafnað með vísan til 144. gr. sömu laga. Sjá Gjaldþrotaskipti. ............0.000e0eeereneeererrrernanrrenenerrararrnrnrnrnnn Rift var greiðslu skuldar á grundvelli 134. gr. laga nr. 21/1991 og fallist á kröfu þrotabús um endurgreiðslu, þar sem talið var að um óvenju- legan greiðslueyri væri að ræða. Sjá Gjaldþrotaskipti. ....................- Fallist var á kröfu þrotabús um riftun greiðslu fyrr en eðlilegt var, sbr. 134. gr. laga nr. 21/1991. Einnig var fallist á kröfu búsins um end- urgreiðslu. Sjá Gjaldþrotaskipti. .............0000eeeeeeeersernarnenrrr Rift var greiðslu skuldar á grundvelli 134. gr. laga nr. 21/1991 og fallist á kröfu þrotabús um endurgreiðslu, þar sem talið var að um óvenju- legan greiðslueyri væri að ræða. Sjá Gjaldþrotaskipti. ....................- Fallist var á kröfu þrotabús um riftun greiðslu með óvenjulegum greiðslu- eyri, sbr. 134. gr. laga nr.21/1991. Einnig var fallist á kröfu búsins um endurgreiðslu. Sjá Gjaldþrotaskipti. ..................eeeeeeeeeerrrnn Rift var greiðslu skuldar á grundvelli 134. gr. laga nr. 21/1991 og fallist á kröfu þrotabús um endurgreiðslu, þar sem talið var að um óvenju- legan greiðslueyri væri að ræða. Sjá Gjaldþrotaskipti. ...............0.. Með samningi 6. desember 1995 keypti F hf. v/s Kofra af L ehf. Í kaup- samningnum var ákvæði þess efnis að L ehf. yrði laus undan samn- ingnum ef hann gæti ekki af óviðráðanlegum ástæðum afhent skip- ið, til dæmis vegna þess að það hefði farist. Áður en til afhendingar skipsins kom hafði það orðið fyrir miklum skemmdum, þegar eldur varð laus um borð í því 4. febrúar 1996. Var skipinu komið til hafnar, en L ehf. taldi skemmdirnar svo miklar, að öldungis yrði jafnað til þess að það hefði farist, og lýsti yfir riftun á kaupunum. Hvað sem leið skemmdum á skipinu var talið að L ehf. væru unnt að fullnægja skuldbindingu sinni samkvæmt aðalefni samnings um að afhenda það. Þótti fyrrgreint ákvæði kaupsamningsins samkvæmt orðalagi sínu ekki standa í vegi kröfu F hf. um að fá skipið afhent með beinni aðför, enda var ekki talið að L ehf. gæti af þessum sökum stutt við ákvæðið heimild til að rifta samningnum. Sjá Innsetning. ................ Ekki var fallist á heimild E til að lýsa yfir skuldajöfnuði við þrotabú M hf. með víxilkröfum dótturfyrirtækja E. Hins vegar var fallist á heimild til að lýsa yfir skuldajöfnuði með tveimur víxlum, sem voru gefnir út af E. Sjá Gjaldþrotaskipti. dd... Rift var greiðslu skuldar með kröfum á hendur þriðja manni samkvæmt 134. gr. laga nr. 21/1991 og fallist á kröfu þrotabús um endurgreiðslu, þar sem talið var að um óvenjulegan greiðslueyri væri að ræða. Sjá Gjaldþrotaskipti. ................ee eeen Bls. 892 901 911 1132 1183 1314 1493 1511 CCXCVII Efnisskrá Samkvæmt samningi V og F hf. (síðar G hf.) um fjármögnunarleigu á sendibifreið var bifreiðin eign F hf. allan umsamdan leigutíma en V hafði afnotarétt af henni. Talið var, að skilyrði hafi verið til rift- unar af hálfu F hf., á samningnum, svo og, að líta mætti þannig á, að riftun hafi í reynd farið fram, þótt formlegri tilkynningu þess efnis hafi ekki verið beint til V. Sjá Fjármögnunarleiga. ......................... Sjá Gjaldþrotaskipti. ..................0.eeeeerenenenenenrere ern - Áður en G, kaupandi fasteignar, hafði lýst yfir riftun kaupanna, hafði hluti fasteignarinnar verið seldur nauðungarsölu og andvirðinu var- ið til greiðslu veðskulda sem seljandinn B hefði ekki aflétt eins og um var samið. Var G því strax á þessu stigi ókleift að láta aftur af hendi við B allt það sem G fékk með kaupunum. Þegar af þessari ástæðu var ekki fullnægt skilyrðum riftunar af hálfu G. ................... Sakarkostnaður Við ákvörðun sakarkostnaðar var með hliðsjón af 1. mgr. 165. gr. laga nr. 19/1991 tekið tillit til niðurstöðu málsins um refsingu ákærða og þess að hann var sýknaður af broti, sem var mun alvarlegra en það, sem hann var sakfelldur fyrir. ....................00.0.0eeneueuerresrenrrnereen Sakarskipting Við mat á eigin sök BB þótti óhjákvæmilegt að líta til þess að hún neytti áfengis við akstur vélsleða og nýtti sér ekki tiltækan öryggishjálm, þótt bein lagaskylda hefði ekki legið til þess. Þá hafði BB ekki sinnt nægjanlega viðvörunum og ábendingum reyndra samferðarmanna. Var BB látin bera tjón sitt sjálf að þremur fimmtu hlutum. Sjá Skrán- ingarskylda. ..................0..0eenenenenrnre renna Ó olli G ýmsum áverkum og ósannað þótti að um neyðarvörn hefði verið að ræða af hálfu G. Ekki yrði þó með öllu þvertekið fyrir að G hefði með framkomu sinni átt þátt í því hvernig fór. Þótti því rétt að G bæri sjálfur % hluta sakar en Ó bætti honum tjónið að %. ................ Sök ökumanna bifreiða sem lentu í árekstri var skipt í hlutföllunum 1/3 á móti 2/3. Sjá Bifr€iðir. .....................00. renna Sakhæfi Æ var ákærður fyrir þjófnað og gripdeild í bankaútibúi. Fyrir Hæstarétt var lagt vottorð læknis, en þar sagði að Æ væri verulega persónu- leikatruflaður og framheilaskaðaður af völdum fíkniefna. Hann hefði frá æsku verið háður fíkniefnum, sem hefðu skert dómgreind Bls. 2561 3524 3723 1613 3049 3225 3781 Efnisskrá CCXCIX Bls. hans. Þá sagði í vottorðinu, að líklegt væri að ákærði hefði verið í vímu, þegar hann gerði „tilraun til bankaráns“. Í slíku ástandi væri ákærði veruleikafirrtur og dómgreindarlaus og lítt sjálfráður gerða sinna. Loks taldi læknirinn mjög líklegt, að ákærði hefði ekki verið með sjálfum sér, þegar hann framdi fyrrnefndan verknað. Af þessu vottorði varð ekki dregin sú ályktun, að ákærði hefði í umrætt sinn verið ósakhæfur. Þóttu önnur gögn málsins ekki benda til að ákærði hefði verið alls ófær um að stjórna gerðum sínum, sbr. 15. gr. laga nr. 19/1940. Fyrir dómi skýrði ákærði svo frá, að hann hefði ekki verið undir áhrifum áfengis, en verið á þunglyndislyfjum og librium, þegar hann ákvað að freista þess að fara í bankann og taka sér fé. Talið var að skilyrði 17. gr. almennra hegningarlaga um fullkomið rænuleysi væri ekki fullnægt. Ekki þóttu heldur fyrir hendi skilyrði til að beita 16. gr. sömu laga. Með hliðsjón að 70. gr. almennra hegningarlaga var ákærði dæmdur í sex mánaða fangelsi, en ekki þótti unnt að beita ákvæðum 74. eða 7S. gr. sömu laga. „dee 883 Samaðild Sjá Frávísunarkröfu hafnað. .............0....0000eeeeeeeeererererneseenr eneste 696 Ekki var talin þörf á samaðild með öllum félagsmönnum húsfélags í máli á hendur nokkrum þeirra persónulega til heimtu skuldar húsfélags- ins. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. ........d.......0.eeeeeeeeseersnenenrer ern 1536 B og R höfðuðu mál á hendur L, en óútskýrt var hver væru þau óskiptu réttindi eða skyldur B og R sem búið gætu að baki því að þeir ættu samaðild eftir ákvæðum 18. gr. laga nr. 91/1991. Þá var og talið að hvorki ákvæði laga nr. 90/1991 né 97/1993 veittu R slíka lögvarða hagsmuni af úrlausn málsins að hann gæti átt aðild að því. Kröfum R var því sjálfkrafa vísað frá dómi. .................eaeeeeeeeeeeneneeersearerrnenennr 4039 Sameign A, eiganda annars tveggja hluta fjöleignarhúss, tókst ekki að sýna fram á, gegn ákvæðum í afsali, að tilekinn hluti lóðar hússins væri í óskiptri sameign. Sjá Eignarréttur... 85 Fjárnám hjá eigenda sameignarfélags, vegna skulda félagsins, fellt úr gildi að hluta. Sjá FyrniNg. .......d....0... eeen 455 Meirihlutaeigandi fasteignar í óskiptri sameign var talinn geta krafist út- burðar án atbeina annarra sameigenda. Sjá Útburður. ..................... 2384 Deilt var um hvort anddyri og skáli inn af kjallarainngangi væri hluti af séreign S eða í sameign málsaðila. Talið var að þegar íbúð í kjallara CCC Efnisskrá Bls. var seld í þriðja sinn með afsali 12. desember 1956 hefðu verið tekin af tvímæli um, að eignarrétturinn að þessu rými fylgdi þeirri íbúð. Í síðar gerðum afsölum fyrir efri hæð hússins var ekkert að finna sem ekki gat samrýmst þessu. Kröfur S um viðurkenningu eignarréttar að hinu umdeilda rými voru því teknar til greina. Sjá Umferðarrétt- UP. sdeaeenrarenereneranenrarentarrne esne ererneernen er nenenren ene nnnnr erna 2786 Húsfélagið H krafði íbúðareigandann S um greiðslu hlutdeildar hans í kostnaði af framkvæmdum við sameign í húsi, á lóð og bílastæðum. S byggði varnir sínar m.a. á því að við kaup hans á íbúðinni hefði verið búið að þinglýsa yfirlýsingu B, sem reisti húsið, um að hlut- deild íbúðarinnar í kostnaði af óloknum framkvæmdum við hús og lóð væri að fullu greidd. Ekki var talið að yfirlýsingin gæti gefið S réttmætt tilefni til að ætla að með henni væri girt fyrir heimild eigenda annarra íbúða í húsinu til að krefja hann um greiðslu hlut- deildar í kostnaði af framkvæmdum sem B vanefndi að láta verða AL. arreenrereneererenreeneerenenreenenenennenenrnnenenenrnren nanna 3655 Sameignarfélag R, B og Ó gerðu með sér félagssamning um stofnun og rekstur H sf., sameignarfélags með ótakmarkaðri ábyrgð. Fjármögnunarleigu- samningur sem Ó, prókúruhafi félagsins, gerði við G hf., var talinn bindandi gagnvart G hf. og þannig bindandi fyrir R og B. Hélst sú ábyrgð þeirra þrátt fyrir útgöngu þeirra úr félaginu. Fjárkröfur G hf. á hendur R og B voru því teknar tilgreina. ..............0.0. 3663 Samlagsaðild Máli ekki vísað frá héraðsdómi, þótt skilyrðum 1. mgr. 19. gr. laga nr. 91/1991 um samlagsaðild væri ekki fullnægt, þar sem frávísunar- krafa hafði ekki verið byggð á þeirri röksemd. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. .............eeeenreeneereneneeneneenenenenenrenenerenenrnenrrnennrnr rn 11 Samningur Styrktarfélagið S og útgáfufélagðið K gerðu með sér skriflegt samkomu- lag um útgáfu ljóðabókar, þar sem ákveðið var að S fengi í sinn hlut af hverju seldu eintaki bókarinnar tiltekna greiðslu án tillits til kostnaðar úgefanda. Ekki var samið um að greiðsla þessi yrði ein- hver ákveðinn hluti heildarveltu eða hagnaðar. K skyldi bera allan kostnað útgáfunnar og alla fjárhagslega áhættu. Ljóðabókin seldist mun betur en aðilar höfðu gert ráð fyrir. Var talið að það væri báðum Efnisskrá CCCI Bls. aðilum til hagsbóta, þótt hagnaður K hafi orðið hlutfallslega mun meiri, meðal annars vegna lægri tilkostnaðar á hvert prentað eintak, eftir því sem þau urðu fleiri. Ekki þótt hafa verið sýnt fram á að við samningsgerðina hafi hallað á S eða framkvæmd við sölu bókarinn- ar hafi verið öndverð hagsmunum hans. Þótt hinar góðu viðtökur yrðu að drýgstum hluta raktar til velvildar kaupenda í garð S, sem léði nafn sitt í söluskyni gegn umsaminni greiðslu, þóttu ekki vera fyrir hendi skilyrði til að breyta samningi aðila á grundvelli 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. .... S1 S og A kröfðu G og L um eftirstöðvar greiðslna samkvæmt kaupsamn- ingi um fasteign, en þau síðarnefndu kröfðust skuldajafnaðar vegna galla sem þau töldu að hefðu verið á eigninni og metnir höfðu verið að dómkvöddum matsmönnum. Ekki voru talin skilyrði til þess að beita bótareglu 2. mgr. 42. gr. laga nr. 39/1922 um lausafjárkaup, beint eða fyrir lögjöfnun. Hins var talið að G og L ættu rétt á afslætti vegna galla sem þóttu hafa verið á eigninni. Var afslátturinn metinn að álitum og G og L dæmd til þess að greiða S og Á mismun afslátt- arins og eftirstöðva kaupverðsins. .............002e0eeeeeneeeneeeeneneenenrrrnernnr 96 Sjá Veiðiheimildir. ..............0.eeaeeneeeeeearcneenrenenneaneeneenenennranren enn 126 R, einn hluthafa í félaginu S, ákvað að nýta sér forkaupsrétt sinn á grund- velli samþykkta S þegar fyrir lá tilboð RK í alla hluti félagsins. Til- boð RK hafði verið bundið þeirri forsendu að fjárhagsstaða S hefði ekki versnað frá uppgjöri 30. júní þar til gengið yrði frá kaupunum 15. september sama árs, sem næmi „t/- 10%'“. Talið var að ákvörðun R um að neyta forkaupsréttar fæli í sér bindandi loforð af hans hálfu og hafnað málsástæðu hans um að boð hans hefði verið bundið skil- yrði um fjárhagsstöðu sem ekki hefði komið fram. Talið var að í fyr- irvara tilboðs RK hefði falist óljós áskilnaður um sérstakt hagræði tilboðsgjafa. Hefði R verið í lófa lagið að setja fram skilyrði fyrir til- boði sínu um slíkt hagræði með skiljanlegum hætti. Þótti það standa R nær en viðsemjendum hans að bera áhættuna af því að sérstakt skilyrði fyrir því að vera áfram bundinn af gerðum samningi var ekki fram sett með þeim hætti að merking þess yrði nægilega ljós. Þótti skilyrðið því ekki leysa R undan efndum samningsins. Ekki talið að fyrir hendi væri vanefnd á samningnum sem réttlætti riftun samkvæmt 1. mgr. 42. gr. laga nr. 39/1922 um lausafjárkaup. Var R dæmdur til þess að inna af hendi greiðslur til V, SÍ og T í samræmi við ákvæði samningsins, en eins og málið lá fyrir þótti ekki vera til- efni til þess að taka afstöðu til þess hvort R ætti rétt á afslætti. ...... 301 CCCII Efnisskrá Bls. Systkinin G, J og Ö áttu hvert sinn þriðjung í F hf. og G sf. Ö rak F hf. en J annaðist rekstur G sf. G bjó hins vegar erlendis og kom hvergi nálægt rekstri félaganna. Systkinin gerðu með sér samning, þar sem Ö keypti hlut G og JíF hf. Eignir félagsins að frádregnum skuldum voru metnar á 75.000.000 króna. Kaupverðið átti að greiða þannig, að G og J fengju í sinn hlut fasteign félagsins að Skipholti 7, sem metin var á 36.000.000 krónur, 2.000.000 krónur í peningum og 12.000.000 krónur, sem greiða átti með kvittun F hf. tilG,J og G sf. fyrir skuld- um þeirra við félagið og skuldabréfi fyrir mismuninum. Að auki varð að samkomulagi með systkinunum, að J stofnaði hlutafélag um rekstur G sf. og héldi G og Ö skaðlausum vegna skuldbindinga félagsins. Fasteignin að Skipholti 7 var seld á nauðungarsölu 25. maí 1989 og í kjölfar hennar höfðaði G mál á hendur F hf. og krafðist endurgreiðslu skulda, sem hvíldu á 1. veðrétti í eigninni og fengust greiddar við nauðungarsöluna. Af orðalagi samninga aðila og skýr- ingum vitnis, sem annaðist bókhald F hf. og sá um samningsgerðina, þótti ljóst, að fasteignin Skipholti 7 hefði átt að ganga til G og J veðbandslaus. Var því ekki litið svo á, að í samningi aðila hefði falist skuldbinding þess efnis, að G skyldi taka á sig greiðsluskyldu F hf. á skuldabréfum, sem hvíldu á 1. veðrétti. F hf. hélt því fram að gengið hefði verið að félaginu og Ö vegna skuldbindinga G sf. Hins vegar hefði ekki verið gengið að G, sem búsett var erlendis, þótt ljóst væri að hún væri meðábyrg. Hafði Ö framselt F hf. þær kröfur, sem hann hefði tekið á sig af þessum sökum, og stefnt að því að ljúka málinu á þann veg, að G tæki að sér umræddar veðskuldir á 1. veðrétti gegn því, að hún yrði laus undan endurkröfu Ö og F hf. Ekki var fallist á að um aðildarskort væri að ræða, þar sem réttarsamband hefði stofnast milli G og F hf. við úthlutun söluverðs eignarinnar. Jafn- framt var talið að krafan hefði orðið gjaldkræf þegar greiðsla átti sér stað. Fasteignin hefði verið seld nauðungarsölu 25. maí 1989 og var krafan því ekki fyrnd þegar málið var höfðað með stefnu birtri 10. maí 1993. Þá var ekki fallist á að krafan væri fallin niður fyrir tómlæti, en bréfaskriftir höfðu farið fram á milli lögmanna G og Ö. Á hinn bóginn var talið að fullnaðaruppgjör hefði farið fram með kvittun umboðsmanns G til Ö við afhendingu skuldabréfs eftir að fasteignin var seld nauðungarsölu og það hefði jafnframt náð til F hf., sem var útgefandi skuldabréfsins. Var F hf. því sýknað af kröfum G. lneeneeneenrenrenrenennenneeneenrenenarnnarnarnurnnrnneenrenene unnur 934 Við nauðungaruppboð á fasteign var ekki staðið við hæsta boð og upp- Efnisskrá CCCIII boðshaldari samþykkti ekki næst hæsta boð. Kaupin við næstbjóð- anda komust því ekki á og öðlaðist veðhafi ekki bótakröfu á hendur honum í kjölfar vanefndauppboðs. Sjá Nauðungarsala. .................... Á lét af störfum sem framkvæmdastjóri G hf. og var gerður við hann starfslokasamningur, þar sem kveðið var á um greiðslu lífeyris. Var ágreiningur með aðilum um uppgjör samkvæmt þessum samningi. Sjá Lífeyrisréttindi. ....................eeeeeneeenee ene Árið 1948 tók íslenska ríkið eignarnámi land á Reykjanesi undir flugvöll. Með Landið var síðan selt og afsalað ríkinu með samningi 21.janúar 1948 gegn endurgjaldi, sem svaraði til 2,06 nýrra króna á hektara. Í samn- ingi þessum var ákvæði um forkaupsrétt seljenda ef kaupandi vildi selja eða afhenda eitthvað af því landi, sem selt var. Með samningi 7. júlí 1987 tók bæjarstjórn Njarðvíkur 15,91 hektara landsins á leigu til 75 ára undir íbúðarbyggð. Seljendur landsins kröfðust ógildingar á þessum samningi og að viðurkenndur yrði forkaupsréttur þeirra að landinu gegn greiðslu sama verðs og ríkið greiddi fyrir landið upphaflega, en til vara gegn þeirri fjárhæð framreiknaðri miðað við byggingarvísitölu. Ríkið hafði boðið seljendum landið til kaups á markaðsverði 655.000, krónur hvern hektara. Það boð var ítrekað og jafnframt lýst yfir vilja til samkomulags. Var talið að ekki hefði verið sýnt fram á að þetta verð væri ekki hæfilegt. Einnig hafði selj- endum verið boðið að taka landið á leigu með sömu kjörum og skil- málum og rætt hafði verið um við Njarðvíkurbæ. Seljendur höfðu lýst yfir áhuga sínum til að fá landið aftur til eignar. Þeir gerðu hins vegar engan reka að því að sannreyna hvert væri eðlilegt verð fyrir landið, heldur buðust þeir til að greiða verð sem talið var svo fjarri lagi að líta yrði svo á, að þeir hefðu hafnað boði ríkisins. Þegar af þessum ástæðum var ríkið sýknað af kröfum seljenda. Sératkvæði. samningi 30. september 1991 keypti O öll hlutabréf í OK hf. Við kaupin var gert ráð fyrir því, að fyrrum hluthafar í OK hf. losnuðu undan persónulegum ábyrgðum vegna félagsins. Var gert sérstakt samkomulag samhliða kaupsamningnum, þar sem fram kom, að O samþykkti tryggingarvíxla og afhenti fyrrum hluthöfum vegna ábyrgða þeirra. Samanlögð fjárhæð þeirra var 2.800.000 krónur. Í samkomulaginu var ekki getið um tvo víxla, sem einn hluthafanna S hafði gefið út en félagið samþykkt. Víxlanna var hins vegar getið í umræddum kaupsamningi. Fallist var á það með O, að það hefði verið forsenda fyrir kaupunum, að ábyrgðir hluthafa lægju fyrir við gerð kaupsamningsins og að S hefði mátt vera sú forsenda ljós. Þótti Bls. 943 1050 1089 CCCIV Efnisskrá Bls. Ósannað að O hefði verið grandsamur um persónulega ábyrgð S vegna umræddra víxilskuldbindinga hans. Hins vegar þótti ljóst að S sjálfur hefði mátt vita, að hann hafði ritað undir víxlanna, en þrátt fyrir það gerði hann enga athugasemd við kaupsamninginn eða við- auka við hann, þótt hann hefði mátt sjá að víxlanna var getið í kaup- samningnum án þess að vera teknir inn í viðaukann. Samkvæmt þessu var talið ósannað að ábyrgðaryfirtaka O hefði verið rýmri en greindi í viðaukanum. Var O því sýknað af kröfum S. ..........0........... 1143 Með kaupsamningi 1. nóvember 1990 keyptu E og V fasteign af Þ. Sam- kvæmt samningnum átti Þ að fá aflétt af eigninni hluta af áhvíl- andi lánum ekki síðar en 10. maí 1991. Þá skuldbindingu vanefndi Þ og var eignin seld á nauðungaruppboði 9. júní 1992. Í kjölfarið kröfðust E og V skaðabóta úr hendi Þ og fasteignasalanna G og 8, en þeir stóðu saman að þeirri fasteignasölu, sem hafði milligöngu við kaupin. E og V héldu því fram, að fyrrgreindur kaupsamningur hefði verið til bráðabirgða, þar sem þau hefðu hugsað sér að fá lán í húsbréfadeild Húsnæðisstofnunar og síðan hefði átt að gera nýjan samning. Þetta þótti ósannað og einnig að fasteignasalan hefði hald- ið eftir frumriti samningsins. Sjá Fasteignakaup. ...............0.0e0e0e00 1279 Með samningi 6. desember 1995 keypti F hf. v/s Kofra af L ehf. Í kaup- samningnum var ákvæði þess efnis að L ehf. yrði laus undan samn- ingnum ef hann gæti ekki af óviðráðanlegum ástæðum afhent skip- ið, til dæmis vegna þess að það hefði farist. Áður en til afhendingar skipsins kom hafði það orðið fyrir miklum skemmdum, þegar eldur varð laus um borð í því 4. febrúar 1996. Var skipinu komið til hafnar, en L ehf. taldi skemmdirnar svo miklar, að öldungis yrði jafnað til þess að það hefði farist, og lýsti yfir riftun á kaupunum. Hvað sem leið skemmdum á skipinu var talið að L ehf. væru unnt að fullnægja skuldbindingu sinni samkvæmt aðalefni samnings um að afhenda það. Þótti fyrrgreint ákvæði kaupsamningsins samkvæmt orðalagi sínu ekki standa í vegi kröfu F hf. um að fá skipið afhent með beinni aðför, enda var ekki talið að L ehf. gæti af þessum sökum stutt við ákvæðið heimild til að rifta samningnum. Sjá Innsetning. ................ 1338 J lofaði að kaupa 300.000 króna hlut í M hf. við aukningu á hlutafé í félaginu. J þótti ekki hafa gætt þeirrar varkárni, sem rétt væri að krefjast af mönnum við hlutafjárkaup, og var því ekki fallist á það með J, að kaup hans væru ógildanleg vegna brostinna forsendna eða rangra upplýsinga. Sjá Hlutafé. ...................0..0.00000e0e0enenenerarrrrrennnnn 1347 Hlutafélag var talið taka við skyldum samkvæmt kaupsamningi gerðum Efnisskrá CCCV Bls. í nafni óstofnaðs hlutafélags. Stofnandi félagsins, sem gert hafði samninginn í nafni þess, var því sýknaður af kröfum seljenda. Sjá AI. err 1542 Með vísan til 33. gr. laga nr. 7/1936 var kaupsamningur um söluturn tal- inn óskuldbindandi fyrir kaupanda vegna andlegs atgervis hans. Sjá Ógilt lOfOfð. „.......0.00erenernr unnur 1646 Hinn 1. september 1989 keyptu E og S fasteign af SS fyrir 27.000.000 króna. Kaupverðið var greitt með því, að kaupendur yfirtóku skyld- ur seljanda samkvæmt veðskuldabréfum útgefnum af honum til Búnaðarbanka Íslands og samþykkti bankinn þá ráðstöfun fyrir sitt leyti. Eignin var síðan seld bankanum á nauðungarsölu 9. júlí 1993 fyrir 30.000.000 króna, en hún var þá þinglýst eign B hf. Í kjölfarið krafði bankinn síðan E um greiðslu þess, sem nam mismuninum samkvæmt umræddum veðskuldabréfum og þeirrar fullnustu, sem fékkst við nauðungarsöluna. E var talinn skuldbundinn samkvæmt fyrrgreindri yfirlýsingu í kaupsamningi um eignina. Þóttu ekki efni til að færa niður kröfu á hendur E samkvæmt 57. gr. laga nr. 90/1991, þar sem hann hafði ekki sannað markaðsverð eignarinnar, þegar bankinn keypti hana við nauðungarsölu. Voru kröfur Búnaðar- banka Íslands á hendur E því teknar til greina... 2063 Ábyrgðarmaður var talinn bundinn af samkomulagi við banka um upp- gjör skulda og var hafnað kröfu hans um endurgreiðslu, að því marki sem hann hafði greitt á grundvelli þeirrar skuldbindingar. Sjá ÁbYFÐÐ. „lll 2089 S og Æ áttu hvor um helmings hlut í V og T hf. og S hf. Árið 1983 sömdu þeir um að kaupa hvor annars hlut í félögunum, þannig að S keypti hlut Æ í V og 'T hf. og Æ keypti hlut $ í S hf. Í fundargerð aðalfundar S hf. 1. október 1983 kom fram að stjórnarkjör í félaginu hefði farið fram í kjölfar framsals hlutabréfa og að formaður hefði verið kosin Æ. Endurskoðanda félaganna var falið að skipta upp rekstrinum, en samkomulag var um að Æ þyrfti að greiða S 750.000 krónur í milligjöf fyrir hlut hans í S hf. Hins vegar deildu aðilar um greiðslu- skilmála þeirrar fjárhæðar. Ekki þótti sannað að Æ hefði fallist á að gefa út skuldabréf fyrir kaupverðinu eða að samið hefði verið um gjalddaga eða fjölda þeirra. Hins vegar var ágreininglaust að skuldina ætti að greiða á fimm árum. Ekkert þótti fram komið í málinu, sem rennt gæti stoðum undir þá staðhæfingu Æ, að S hefði gefið honum eftir skuldina og kom því til álita sú málsástæða Æ, að skuldin væri fallin niður fyrir fyrningu. Skuldin átti að greiðast CcCCvI Efnisskrá Bls. á fimm árum og þótti rétt að miða stofnun skuldarinnar við fyrr- greindan aðalfund. Krafan hefði því átt að vera greidd 1. október 1988. Þá hafi byrjað að líða fyrningarfrestur kröfunnar og var hún talin fallin niður fyrir fyrningu samkvæmt 1. tl.3. gr. laga nr. 14/1905 þegar S höfðaði málið til heimtu skuldarinnar í september 1994... 2237 Fallist var á kröfu Landsvirkjunar á hendur eigendum og ábúendum jarðanna Bíldsfells og Tungu um viðurkenningar veiðiréttar í Sog- inu á grundvelli afsals fyrir landsspildu úr landi fyrr nefndrar jarðar. Sjá Veiðiréttur. ..................0.eneneeeenerernenrenerrnenerrne rn 2245 L og G og hlutafélagið S gerðu samning um að S keypti varanlega afla- heimildir, sem fylgdu skipi L og G. Skyldi S greiða kaupverðið með greiðslu skulda L og G og greiðslu til þeirra sjálfra. L og G áttu að gela út tryggingarbréf með veði í skipinu vegna greiðslna S. Var- anlegar aflahemildir voru aldrei framseldar S og sömdu aðilar um að L og G greiddu S tiltekna fjárhæð gegn því að geta ráðstafað óskertum aflaheimildum við sölu á skipinu. L og G kröfðust þess að þessu samkomulagi yrði breytt eða það ómerkt enda hefði S vanefnt upprunalegan samning aðila fyrir sitt leyt. Ekki var talið unnt að fallast á það með L og G að S hefði vanefnt samninginn að því leyti sem honum bar að inna af hendi greiðslur með peningum. Ekki var talið sýnt að L og G hefðu orðið fyrir tjóni vegna þess að S lét ekki aflétta tilteknum veðskuldum af skipinu eða að þau hefðu sérstaklega leitað eftir því við S. Var ekki talið að S hefði vanefnt skyldur samkvæmt samningnum þegar síðara samkomulagið var gert og hefðu því L og G keypt aftur þær varanlegu aflaheimildir, sem seldar höfðu verið S. Þegar litið var á þennan hátt á síðara sam- komulag aðila var ekki talið að sýnt hefði verið fram á atvik, sem leitt gætu til, að kröfur L og G yrðu teknar til greina. ...................... 2501 Á grundvelli kauptilboðs K hf. komst á kaupsamningur þess við Á hf. um kaup á tækjum og innréttingum til verslunarrekstrar. Skyldi end- urgjald K hf. vera þrjár íbúðir, þar af ein, sem sögð var í smíðum, við Rauðarárstíg í Reykjavík. Á seinni stigum var fallið frá áform- um um byggingu fjölbýlishúss á nefndri lóð við Rauðarárstíg en atvinnuhúsnæði reist í þess stað. Þrotabú Á hf. krafðist peninga- greiðslu í stað íbúðarinnar sem ekki var afhent. Fallist var á fjárkröf- ur þrotabús Á hf. enda nam stefnufjárhæð málsins sömu krónutölu og verðmat umræddrar íbúðar samkvæmt kaupsamningnum. ......... 2727 Viðaukagrein í kaupsamningi milli S og Í var skýrð á þá leið að Í hefði tekið að sér greiðslu affalla húsbréfa. Þótti Í ekki hafa sýnt fram á Efnisskrá CCCVII Bls. að unnt hefði verið að fá hærra verð fyrir bréfin en S hafði fengið. Ekki var á það fallist með Í að samningsskilmálar þessir væru svo bersýnilega ósanngjarnir að víkja bæri þeim til hliðar samkvæmt 36. gr. laga nr. 7/1936, sbr. 6. gr. laga nr. 11/1986. 2... 3079 Í ljósi almennra skilmála K hf. um viðskipti með greiðslukort var talið að ábyrgðarmaðurinn A hefði mátt treysta því í lögskiptum við K hf., að K hf. léti ekki viðgangast á áhættu A að G misnotaði greiðslu- kort sín, þannig að farið væri svo máli skipti fram úr umsömdum mánaðarlegum úttektarheimildum, eða G stæði ekki í skilum þegar úttektarheimildir féllu í gjalddaga. A var talin hafa mátt gera ráð fyrir að umsamin ábyrgð hennar gæti náð til fjárhæðar sem svar- aði til fullrar úttektarheimildar G á tveimur tímabilum, án þess að K hf. hefði tilefni til að girða fyrir viðskipti hans. Samning aðila yrði því að skýra þannig að K hf. hafi mátt telja A ábyrga fyrir allt að tvöfaldri úttektarheimild G. K hf., sem krafið hafði A um 24.46 hundraðshluta skuldarinnar umfram það sem félagið mátti, var því gert að endurgreiða A þá fjárhæð sem A hafði innt af hendi umfram Skyldu... 3267 GB og íslenska ríkið (Í) gerðu með sér samkomulag um kaup Í á loðdýra- húsum GB. Ekki var staðið við samkomulagið af hálfu Í. GB stefndi þá Í og krafðist efndabóta. Við úrlausn málsins var litið til þess að GB hafði við undirbúning og gerð samkomulagsins notið aðstoð- ar lögmanns. Talið var að landbúnaðarráðherra hefði, með því að hlutast til um að fá samþykki Alþingis til efnda samkomulagsins, efnt skyldu sína samkvæmt samkomulaginu. og að það hefði ekki verið á hans valdi að gera meira eftir að fjárveitinganefnd þingsins dró tillögu þess efnis til baka. Ljóst þótti að skilningur löggjafans hefði verið sá að lagaheimild þyrfti til fasteignakaupa þegar við lánum er tekið samfara kaupunum, hvað sem liði ákvæðum laga nr. 103/1974 um lántökur ríkissjóðs og ríkisfyrirtækja. Með vísan til þeirrar meginreglu stjórnarskrárinnar, að fjárstjórnarvaldið sé hjá Alþingi, sbr. 40. og 41. gr. hennar, var litið svo á að Alþingi hefði hafnað því að samþykkja samninginn, sem þess vegna væri ógild- ur og óskuldbindandi fyrir Í. Í var því sýknað af kröfum GB. Sér- ATKVÆÐI... nurenenennennenn enn 3466 3482 Mál GS gegn íslenska ríkinu. Sjá næsta mál á undan. G og B gerðu samning um kaup G á tilteknum eignarhluta fasteignar af B. Innti G umsamda útborgun af hendi en hins vegar gaf B hvorki út afsal né gaf út skuldabréf fyrir eftirstöðvum kaupverðsins. Þá CCCVIII Efnisskrá létti B ekki af veðböndum samkvæmt því sem um var samið. Aðilar deildu einkum um, hvorum þeirra yrði kennt um þessar vanefndir. Ljóst var talið að aðgerðir aðila sem taldar voru upp í fylgiblaði með kaupsamningnum urðu meira eða minna að fara fram í sömu röð og þar greindi. Vegna undanfarandi vanefnda B hefði G ekki verið orðið skylt að standa við ákvæði kaupsamningsins um greiðslu eft- irstöðva kaupverðs til B á því tímamarki sem um ræddi. Var B því talinn hafa vanrækt svo skyldur sínar samkvæmt kaupsamningnum, að G hafi mátti grípa til vanefndaúrræða af þeim sökum. Var B því gert að bæta G það tjón sem vanefndirnar höfðu í för með sér. Sjá Tómlæti og Riftun. ..............eeeeeenentnereeerarrnenenenrnennannenenenenenen enn Sératkvæði Sjá efnisskrá til yfirlits Sérálit Sjá efnisskrá til yfirlits Sifjaspell X var sakfelldur fyrir kynferðisbrot gegn dóttur sinni, fæddri 1983. Sjá Kynferðisbrot. ..........eeeeeeeeeneeeneenrnenrenrnennenrnrenenenenannenrn nenna X var sakfelldur fyrir kynferðisbrot gegn dóttur sinni, fæddri 1978. Sjá Kynferðisbrot. ............0eeeeeeeeeneeneeneerntenennenrneenennenneneneenennen nenna Siglingar X var meðal annars sakfelldur fyrir að hafa stundað róðra án skipstjórn- arréttinda og vanrækt tilkynningarskyldu um ferðir bátsins. Var brot hans talið varða við lög nr. 112/1984 og lög nr. 40/1977. 2... Sjálfskuldarábyrgð Krafa á grundvelli sjálfskuldarábyrgðar talin fyrnd. Sjá Fyrning. ............. Sjávarútvegur Hafnað var kröfu um skaðabætur vegna tjóns, sem seljandi báts taldi sig hafa orðið fyrir í kjölfar riftunar kaupa um hann sökum þess, að kaupandi afla ráðstafaði ekki greiðslum inn á greiðslumiðlunar- reikning smábáta hjá Stofnfjársjóði fiskiskipa. Sjá Skaðabætur. ...... Sýknað af ákæru fyrir að leggja grásleppunet í netlögum jarðar. Sjá Eign- Bls. 3723 1863 2208 2205 > us oO 1016 ATTÉLUP. deres reset 2518,2525, 2532 Efnisskrá CCCIX Bls. Sjómenn Ekki gerður skriflegur ráðningarsamningur þrátt fyrir ákvæði 42. gr., sbr. 6. gr. laga nr. 35/1985 eða ráðningartími sérstaklega ákveðinn við lögskráningu. Skipsrúmssamningi talið slitið áður en umsam- inn ráðningartími var úti. Útgerðarfélag dæmt til að greiða laun út ráðningartímann. Sjá Ráðningarsamningur. ..................0eeeaeeeeeenenn. 78 Sjá Skaðabætur. .................0.00.0000eenee nenna 419 S, útgerðarmaður, gerði upp við hásetann G, á grundvelli þess aflaverð- mætis sem lagt var upp frá bátnum, en lækkaði aflaverð til skipta gagnvart honum og öðrum skipverjum sem svaraði helmingi kostn- aðar af kaupum aflamarks. Talið var að S yrði að bera kostnað og áhættu af því hvernig skipi hans væri haldið til veiða. Yrði að líta svo að kostnaður hans af kaupum aflamarks hefði átt að teljast til útgerðarkostnaðar í skilningi kjarasamnings. Samkvæmt ákvæði kjarasamnings og 7. gr. laga nr. 80/1938 um stéttarfélög og vinnu- deilur hefðu sérsamningar S við einstaka skipverja um annað fyr- irkomulag verið ógildir. Var því fallist á kröfu G um greiðslu á van- greiddum hlut vegna starfa sinna. .................e02000eereeneneneneeernrnnn 522 Talið var ósannað að Þ hefði verið ráðinn í þá stöðu yfirvélstjóra. Kröfu hans í söluandvirði skips hafnað. Sjá Nauðungarsala. ....................... 2356 Deilt var um hvort S hf. væri skylt að greiða Þ, sem varð fyrir slysi 20. desember 1993, tveggja mánaða laun samkvæmt 1. mgr. 36. gr. laga nr. 35/1985 frá og með 3. janúar 1994, þegar skipverjar hefðu átt að byrja störf að loknu samningsbundnu launalausu jólaleyfi eða frá og með 15. sama mánaðar, þegar þeir voru lögskráðir í skiprúm að loknu verkfalli. Talið var eðlilegt að Þ bæri áhættu af því, að verkfall stéttarfélags hans kom í veg fyrir að vinna á skipi S hf. hæfist þegar að loknu leyfinu. Sjá Lögskýring. ..............ee.eae0eeeeneneneneerrrrrnenenenrr 3309 S, háseti á togara, fékk sting í bakið er skipið var við veiðar og var óvinnu- fær frá 11. júní 1993 fram til 2. september s.á. Fallist var á að bakveiki S hafi verið veikindi, en ekki meiðsl í skilningi 1. ml. 1. mgr. 36. gr. sjómannalaga nr. 35/1985. Með því að skipstjóri fór ekki með S til lands, svo sem hann átti kost á, heldur hélt veiðiferðinni áfram, var talið að S hefði á þeim tíma verið „í þjónustu útgerðarmanns“, sbr. orðalag lokamálsliðar 1. mgr. 36. gr. laganna. Voru S dæmd for- fallalaun í 55 daga. .................0000eeeneneneneeeeereneneneneneneneenenenenenn 3338 Skipverjinn Ö krafðist þess að Ó, eiganda skipsins, yrði gert að greiða við- bót við aflahlut af þeim mismun, sem var annars vegar á söluverði aflans á fiskmarkaði og hins vegar á verðmæti hans samkvæmt fyrr- CCCX Efnisskrá Bls. greindum samningi útgerðarinnar við fiskverkun í eigu Ó. Þessum lið kröfugerðar Ö var vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi með vísan til d- og e-liða 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991. Sjá Málsástæður. ........... 3531 Mál G gegn Ó. Sjá næsta mál á undan. .... 3544 Skipstjóranum H var sagt upp störfum hjá S hf. 28. janúar 1994 og skyldu starfslok vera 1. júlí 1994. Með vísan til2. mgr.45. gr. laga nr. 35/1985 krafði H S hf. um greiðslu frídaga í uppsagnarfresti og veikindum tímabilið mars 1994 til júní s.á. Þá krafðist H greiðslu landgöngu- fjár og orlofs af frídögum. Með vísan til 27. gr. laga nr. 35/1985 og dóms Hæstaréttar 1988, 518, þótti H eiga rétt til greiðslu frídaga, að frádregnum 'á af legudögum í heimahöfn samkvæmt grein 8.7.3. í kjarasamningi aðila. Þá var H dæmt orlof í samræmi við kröfur hans. Kröfum H um landgöngutfé var hins vegar hafnað. Líta yrði á það sem endurgreiðslu útlagðs kostnaðar skipstjóra í utanlands- og inn- anlandssiglingum, sem fellur á við landgöngu vegna stöðu hans og starfa í þágu útgerðarmanns. Þar sem fé þetta teldist því ekki hluti af kaupi skipstjóra var S hf. sýknaður af þessum kröfulið. ............... 4060 Sjópróf Héraðsdómur hafnaði kröfu um framhaldssjópróf vegna slyss um borð í skipi. Ekki var talin vera fyrir hendi lagaheimild til að kæra úrskurð- inn og var málinu vísað frá Hæstarétti... 1541 Sjóvátrygging Sjá Vátrygging. „eeen 313 Skaðabótamál S, nemandi á fyrsta ári í grunndeild tréiðnaðar í Verkmenntaskólanum á Akureyri, slasaðist er hann var að saga spónlagða plötu í hjólsög í einni kennslustofu skólans. Talið var að slysið yrði að nokkru leyti rakið til þess hvernig S stóð að verkinu, en stilling á kleyfi og örygg- ishlíf var þó talin hafa ráðið úrslitum um að S meiddist. Atvik að slysinu og ábyrgð á því var metin í ljósi þess að í skólum ber að kosta kapps um að vernda nemendur fyrir slysahættu og gæta ýtrasta ör- yggis í því skyni. Tilhögun kennslu og vinnu átti að vera í samræmi við þetta. Kennari S, sem ekki var viðstaddur er S vann verk sitt, var talinn bera ábyrgð á því hvernig stillingunni var háttað. Var S látinn bera tjón sitt að 1/3 hluta, en 2/3 skaðabótaábyrgðarinnar var lögð á íslenska Fíkið. ...............0...0ene eeen 3683 Efnisskrá CCCXI Bls. Skaðabætur A. Bifreiðir V sýknað af kröfum J þar sem ekki þótti sannað að starfsmenn V hefðu sýnt af sér gáleysi eða skilyrði væru til ábyrgðar án sakar. Sjá Bif- FEIÖAF. Lees 159 M varð fyrir slysi 13 ára gömul þegar verið var að losa hey af heyflutn- ingsvagni. Færiband vagnsins var tengt drifskafti, sem gekk í afl- úrtak dráttarvélar. H stóð fyrir framan vagninn og átti að stjórna gangi færibandsins með þar til gerðri stöng. Föt hennar festust í drifskaftinu, sem var óvarið, og dróst hún að því og hlaut mikla áverka. Slysið þótti verða rakið til þeirrar notkunar dráttarvélarinn- ar, er telja mátti einkennandi og venjulega fyrir þess konar ökutæki. Voru skráður eigandi vélarinnar og tryggingarfélag hans talin bera bótaábyrgð samkvæmt 67. gr. laga nr. 40/1968. Vegna ungs aldurs M og þar sem slysið þótti rakið til verulegs vanbúnaðar var ekki talin ástæða til að skerða bætur vegna eign sakar hennar. Varanleg Örorka M var metin 80% og því mati hafði ekki verið hnekkt. M voru dæmdar 5.500.000 krónur í örorkubætur og 2.500.000 krónur í miskabætur... een 765 Hinn 5. febrúar 1990 var bifreið ekið aftan á leigubifreið, en E var farþegi í aftursæti hennar. Við áreksturinn hlaut E meiðsl í hálsi, en hún hafði áður lent í slíku slysi á árinu 1977. Varanleg örorka E var í örorkumati læknis metin 15%. Í matsgerð dómkvaddra matsmanna var varanleg örorka E metin 10% vegna fyrra slyssins en 5% vegna þess síðara. Í héraðsdómi voru E dæmdar 1.000.000 krónur í bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar. Fyrir Hæstarétti krafðist E frekari bóta, en þeirri kröfu var hafnað, þar sem E áfrýj- aði ekki héraðsdómi. Þóttu ekki efni til að fallast á það með eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, að bætur til E væru of hátt metnar og var héraðsdómur staðfestur... 919 G. sem var ökumaður bifreiðar, fékk högg á enni og hálshnykk þegar hann lenti í árekstri við strætisvagn. Í örorkumati var varanleg Örorka G metin 10%. Einnig var aflað matsgerðar tveggja lækna og mátu þeir læknisfræðilega örorku G 10%, en fjárhagslega ör- orku 5%. Bótaskylda á grundvelli vátryggingar samkvæmt 92. gr. laga nr. 50/1987 var viðurkennd, en aðilar deildu um útreikning og fjárhæð bóta. Ekki þótti ástæða til að víkja frá þeirri hefðbundnu aðferð dómstóla, að leggja til grundvallar læknisfræðilega örorku við ákvörðun örorkubóta. Voru G dæmdar 2.600.000 krónur í ör- CCCXII Efnisskrá Bls. orkubætur og 150.000 krónur í miskabætur að frádregnum 700.000 krónum, sem honum höfðu verið greiddar. ....................0000.aa 990 J fékk hnykk á háls og bak þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Læknir mat varanlega örorku hennar 15% og í mati dómkvaddra matsmanna var læknisfræðileg örorka metin sú sama. Hins vegar komust matsmenn að þeirri niðurstöðu, að fjár- hagsleg örorka væri 10%. Vísað var til þess, að dómstólar hefðu almennt litið til læknisfræðilegrar örorku og lagt til grundvallar, að hundraðshluti tekjutaps væri hinn sami og þannig ákvarðað ör- orkustig. Þóttu engar forsendur til að víkja frá þeirri hefðbundnu aðferð. Fjártjón J vegna varanlegrar örorku þótti hæfilega bætt með 1.960.000 krónum úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. J voru einnig dæmdar 156.800 krónur í bætur vegna tapaðra lífeyrisréttinda og 300.000 krónur í miskabæt- ur. Hins vegar þóttu ekki efni til að taka til greina sérstakan kröfulið J vegna heimilisstarfa. ...............00.0eeneeaneerneneernenernaernenanrnerrnrnn 1059 G varð fyrir umferðarslysi 5. október 1986 þegar ekið var aftan á kyrr- stæða bifreið, sem hún var farþegi í. Við slysið fékk hún hálshnykk og leitaði hún þrívegis til heimilislæknis síns á tímabilinu fram til 31. október 1988. Þess á milli naut hún sjúkraþjálfunar eftir tilvísun læknisins og þótti mega ráða af gögnum málsins að hún hefði fengið nokkra bót af þeirri meðhöndlun. Við síðustu komu til læknisins var henni enn vísað til sjúkraþjálfunar. Eftir það virtist hún ekki hafa fengið læknismeðferð, en á árinu 1990 leitaði hún til kiropraktors. Í apríl fór hún síðan til sérfræðings til að fá mat á örorku sinni vegna slyssins. Líklegt þótti að ástand G hefði verið orðið stöðugt þegar hún leitaði síðast til heimilislæknis í október 1988. Á hinn bóginn yrði ekki fullyrt, að hún eða heimilislæknirinn hefðu ekki haft ástæðu til að vænta frekari bata, meðal annars vegna æsku G, sem var 19 ára þegar hún varð fyrir slysinu. Af gögnum málsins varð ekki séð, að læknirinn hefði ráðlagt G að leita örorkumats, heldur vísaði hann henni til áframhaldandi meðferðar. Í annan stað varð ekki fullyrt. að örorkumati og öðrum undirbúningi kröfugerðar hefði lokið til hlítar á árinu 1988, ef G hefði hafist handa á þessum tíma og aflað vottorðs frá lækninum um áverka sinn. Með hliðsjón af þessu var talið að G hefði ekki átt þess kost að leita fullnustu kröfu sinnar fyrr en á árinu 1989. Fyrningarfrestur tók því ekki að líða fyrr en 1. janúar 1990 og var krafan ekki fyrnd þegar málið var höfðað 28. október 1993, sbr. 99. gr. laga nr. 50/1987. Læknir mat varanlega örorku G 15%. Þessu Efnisskrá CCCXIII Bls. mati hafði ekki verið hnekkt og var höfð hliðsjón af því við ákvörð- un bóta. Bætur vegna fjártjóns G þóttu hæfilega ákveðnar 2.200.000 krónur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á kyrrstæðu bifreiðina er G var farþegi í. G voru einnig dæmdar 150.000 krónur í miskabætur. ..................000eeneeenerreenenennernen 1152 K hlaut hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði þegar ekið var aft- an á bifreið hans 2. apríl 1991. K hafði áður lent í umferðarslysi 9. október 1990 og fengið hnykk á háls. Í málinu krafðist K bóta vegna seinna slyssins úr hendi vátryggjanda bifreiðarinnar á grundvelli slysatryggingar ökumanns. Læknir mat varanlega örorku K vegna slyssins 10%, en dómkvaddir matsmenn töldu ekki unnt að greina milli slysanna þannig að örorka K yrði metin með hliðsjón af hvoru slysi fyrir sig. Töldu þeir læknisfræðilega og fjárhagslega örorku K vegna beggja slysanna 12,5%. Annar matsmanna stóð að hinum læknisfræðilega þætti matsins og þótti niðurstaða hans ekki nægja til að hnekkja fyrrgreindu örorkumati. Var það mat á læknisfræðilegri örorku vegna slyssins 2. apríl 1991 því lagt til grundvallar við mat á tjóni K í samræmi við dómvenju, enda þótti ekki sýnt fram á sérstök rök til að víkja frá hinu læknisfræðilega mati. Bætur vegna fjártjóns voru ákveðnar 1.440.000 krónur, en vegna miska 150.000 krónur. Einn dómenda skilaði sératkvæði. ................eeererrrnn 1457 K, sem var ökumaður bifreiðar, hlaut hnykk á háls þegar hann lenti í árekstri við aðra bifreið 9. október 1990. K hlaut síðan hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði þegar ekið var aftan á bifreið hans 2. apríl 1991. Í málinu krafðist K bóta vegna fyrra slyssins úr hendi vátryggjanda bifreiðarinnar á grundvelli slysatryggingar ökumanns. Læknir mat varanlega örorku K vegna slyssins 10%.en dómkvaddir matsmenn töldu ekki unnt að greina milli slysanna þannig að örorka K yrði metin með hliðsjón af hvoru slysi fyrir sig. Töldu þeir lækn- isfræðilega og fjárhagslega örorku K vegna beggja slysanna 12,5%. Annar matsmanna stóð að hinum læknisfræðilega þætti matsins og þótti niðurstaða hans ekki nægja til að hnekkja fyrrgreindu ör- orkumati. Var það mat á læknisfræðilegri örorku vegna slyssins 9. október 1990 því lagt til grundvallar við mat á tjóni K í samræmi við dómvenju, enda þótti ekki sýnt fram á sérstök rök til að víkja frá hinu læknisfræðilega mati. Bætur vegna fjártjóns voru ákveðnar 1.465.000 krónur, en vegna miska 150.000 krónur. Einn dómenda skilaði sératkvæði. ..................enenenrenreen runur 1475 Sjá ViINNUSlyS „ll... 1547 CCCXIV Efnisskrá Bls. Hinn 12. júní varð E, sem var 8 ára gamall, fyrir slysi þegar hann féll í götuna úr vöruhúsi flutningabifreiðar í akstri. Við fallið fékk E höf- uðhögg og var örorka hans metin 75% vegna greindarskerðingar. Talið var óvarlegt af eiganda bifreiðarinnar, að líta ekki aftur í hana áður en hann ók af stað, og aðgæta hvort fullyrðingar nærstaddra barna um veru E í bifreiðinni ættu við rök að styðjast. Var hann því talinn eiga sök á tjónsatburðinum samkvæmt almennu sakarregl- unni, sbr. 3. mgr. 69. gr. laga nr. 40/1968. Á hinn bóginn var ekki talið að hann bæri hlutlæga ábyrgð á slysinu, þar sem slík ábyrgð tæki ekki til tjóns á mönnum eða munum, sem ökutækið flutti, nema flutt væri gegn gjaldi, sbr. 2. mgr. 67. gr. sömu laga. Þá þótti E ekki verða gefin sök á slysinu með tilliti til ungs aldurs hans. Í málinu lágu ekki fyrir önnur gögn um andlega færni áfrýjanda fyrir slysið en ljósrit úr einkunnarbókum hans, en samkvæmt þeim var hann með öllu ólæs fyrir slysið, fylgdist ekki með í lestri og vann hægt. Samkvæmt læknisvottorði var ástand E eðlilegt þegar hann útskrif- aðist af sjúkrahúsi eftir slysið. Upplýsingar um hagi E eftir slysið voru fyrst frá árinu 1985 og var ekki aflað frekari gagna frá skóla E þótt þeirra væri krafist. Þá fór ekki fram taugasálfræðileg athugun á E. þrátt fyrir ábendingu læknis og sálfræðings. Var því ekki talið sannað, að skert greind E stafaði af slysinu. Voru því eigandi og vá- tryggjandi bifreiðarinnar sýknaðir af bótakröfum E. Einn dómenda skilaði sératkvæði. ..............0.et eeen enrnreenereneeanennrrerrrnnan 1793 G var farþegi í bifreið og varð fyrir slysi, þegar ökumaður missti stjórn á bifreiðinni með þeim afleiðingum að hún lenti utan vegar og valt. Við slysið hlaut G hálshnykk og axlarmein auk annarra áverka. Læknir mat örorku G og taldi hana vera 100% fyrstu tvo mánuði eftir slysið og 50% í einn mánuð þar á eftir, en varanlega örorku 15%. Í matsgerð dómkvaddra manna var tímabundin læknisfræðileg örorka talin vera 100% í tvo mánuði frá slysdegi, en varanleg lækn- isfræðileg örorka 10%. Fjárhagslega örorku töldu matsmenn hins vegar vera enga. Að matsgerðinni stóð einn sérfróður maður um læknisfræðileg efni. Var matsgerðin ekki talin nægja til að hnekkja fyrrgreindu örorkumati og var það lagt til grundvallar við ákvörðun á tjóni G í samræmi við dómvenju, enda þóttu eigandi bifreiðar- innar og vátryggjandi ekki hafa sýnt fram á, að í málinu væru sérstök rök til að víka frá hinu læknisfræðilega mati. G naut óskertra launa á því tímabili, sem hann krafðist bóta vegna tímabundinnar örorku. Var sá liður í kröfum hans því ekki tekin til greina. Við ákvörð- Efnisskrá CCCXV un bóta vegna varanlegrar örorku var litið til þess, að G starfaði hjá félagi, sem hann var aðaleigandi að. Þóttu breytilegar tekjur G renna stoðum undir þá röksemd, að tekjur hans væru ekki að öllu leyti háðar vinnuframlagi hans. Var því ekki talið unnt að miða við að varanleg örorka G leiddi til samsvarandi skerðingar á tekjum hans í framtíðinni. Hliðsjón var þó allt að einu höfð af tjónsútreikn- ingi við ákvörðun bóta. Samkvæmt þessu og með tilliti til skattfrelsis og eingreiðsluhagræðis þóttu bætur vegna varanlegrar örorku og tapaðra lífeyrisréttinda úr hendi eiganda bifreiðarinnar og vátryggj- anda hæfilega ákveðnar 6.500.000 krónur og miskabætur 250.000 KrÓNUr. eeen Talið var með ólíkindum, ef ölvun ökumanns hefði hefði getað leynst Þ. Var það því metið Þ til stórfellds gáleysis að hafa tekið sér far með bifreiðinni og þótti hann með því hafa tekið á sig verulega áhættu. Bótakröfu Þ var hafnað. Sératkvæði. Sjá Umferðarlög. .................... S krafði íslenska ríkið (Í) og S hf. um skaðabætur vegna tjóns er hann varð fyrir er hann ók bíl sínum út af þjóðvegi nr. 1, með þeim afleiðingum að bíllinn skemmdist töluvert. Um bótaskyldu S hf. fór eftir almenn- um skaðabótareglum. Var S látinn bera helming tjónsins sjálfur þar sem honum hefði mátt vera ljóst af viðvörunarmerkjum að hætta væri fram undan. Helmingur bótaábyrgðar var lagður á S hf., þar sem slysið yrði að nokkru rakið til þess að vegarmerkingum hefði verið áfátt. Sjá Vegir... Æ, sem hlaut varanlega örorku vegna umferðarslyss, var sjálfur talinn eiga sök á tjóni sínu. V hf. og H voru því sýknaðir af skaðabótakröf- UM hans. eeen Tryggingafélagið S hf. dæmt til að greiða ökumanninum A 900.000 krónur vegna afleiðinga umferðarslyss. Sjá Slysatrygging ökumanns. .......... A, farþegi í bifreið S, sem slasaðist í bílveltu, krafðist bóta úr hendi S og tryggingafélagsins S hf. Sjá Örorka. ld... E krafði V og tryggingafélagið V hf. um bætur vegna áverka er hún varð fyrir við bifreiðaárekstur. Varanleg örorka E var metin 15% og samkvæmt matsgerð dómkvaddra manna var læknisfræðileg Örorka hennar metin 22%. Fjárhagsleg örorka E var engin. Með tilliti til skattfrelsis bóta og hagræðis af eingreiðslu þóttu bætur til E hæfilega áætlaðar 1.100.000 kr. Í bótakröfu E var tekið mið af því að hún gegndi fullu starfi utan heimilis. Þóttu því ekki efni til að taka til greina sérstakan kröfulið vegna heimilisstarfa. Krafa E um bætur fyrir töpuð lífeyrisréttindi, 79.700 kr., var tekin til greina. Bls. 1840 3120 3130 CCCXVI Efnisskrá Miskabætur ákveðnar 20.000 kr. Með vísan til meginreglu 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, sem var í gildi þegar E varð fyrir slysinu, kom greiðsla sem E fékk úr ríkissjóði í slysabætur frá atvinnurek- anda samkvæmt kjarasamningi Félags íslenskra símamanna, ekki til frádráttar bótum úr hendi V og V hf. 2... Sjá Vextir. „Ld... Skaðabætur vegna tjóns á bifreið voru reiknaðar samkvæmt sakarskipt- ingu. Sjá Bifr€iðir. ...................eeeeeeeererneneneeeeeerernneeee B. Opinber mál F dæmdar skaðabætur vegna fjárdráttar G. Sjá Fjárdráttur. .................... R og H, sem voru sakfelld fyrir skjalafals og fjársvik, voru dæmd til að greiða skaðabætur. ....................... JE var dæmdur fyrir fjársvik og fjárdrátt, auk þess sem honum var gert að greiða skaðabætur. ...............0....000 eeen S var sakfelldur fyrir að hafa notfært sér andlega annmarka E til að hafa við hana samræði. Var honum gert að greiða E 250.000 krónur í miskabætur. ................0.0eeeeeeneereeerueneeenerenrnrararene eeen Þ var sakfelldur fyrir fjárdrátt í störfum sínum sem umsjónarmaður líf- eyrissjóðs. Honum var gert að greiða sjóðnum skaðabætur. ............ G var sakfelldur fyrir kynferðisbrot með því að hafa farið höndum um Ý, kysst hana og sleikt í framan. G var dæmdur til að greiða Y 400.000 krónur í skaðabætur. ...................0eee ene J var sakfelldur fyrir fjárdrátt með því að hafa innleyst og hagnýtt sér andvirði tékka, sem honum var sendur frá ríkisbókhaldi vegna mis- taka. Honum var gert að greiða skaðabætur. ...............0....000eeeeenena X var sakfelldur fyrir kynferðisbrot gegn dóttur sinni, fæddri 1983. Var honum gert að greiða stúlkunni 1.000.000 krónur í miskabætur. ..... J var sakfelldur fyrir fjárdrátt með því að ráðstafa í eigin þágu, án þess að gera upp við eigendur, olíumálverk, sem J tók í umboðssölu. Var honum gert að greiða eigendum málverksins 1.350.000 krónur í skaðabætur. dd... Maður var sakfelldur fyrir líkamsárás gegn sambýliskonu sinni og var gert að greiða henni 150.000 krónur í miskabætur. .....................0..... Maður var sakfelldur fyrir tilraun til manndráps og gert að greiða 400.000 í miskabætur... rare Maður var sakfelldur fyrir þjófnað og gert að greiða skaðabætur. ......... Sjá Handtaka. ...............0.ee00eeeneeeneeesneereeernrenr eneste Bls. 3604 3622 3781 666 719 731 887 1199 1271 1308 1863 2055 2146 2163 2178 2806 Efnisskrá CCCXVII C. Ýmis tilvik R voru dæmdar voru dæmdar bætur á grundvelli matsgerðar, þar sem talið var að aflareynsla tiltekins skips hefði átt að nýtast honum við úthlutun veiðiheimilda, en ekki kaupendum skipsins. Sjá Veiðiheim- ildir. .............. Sjá Farmflutningar. .....................00000ee nennu X dæmdar miskabætur vegna nauðungarvistunar á sjúkrahúsi. Sjá Frels- ÍSSVÍPLINÐ a......eenerenenreneneenenranenenanenrenenrnn enn Lögreglumaðurinn J og íslenska ríkið voru sameiginlega dæmd til þess að greiða S bætur fyrir fjártjón og ófjárhagslegt tjón vegna harðræðis sem J hafði sýnt S. „dd... S, framleiðandi saltfisks, taldi sig hafa orðið fyrir tjóni vegna gallaðs salts sem hann hafði keypt af H. Nánar tiltekið taldi S að fjöldi roðagerla í saltinu hefði verið of mikill og hefði það valdið rauða í saltfisk- inum. Talið var að orsök þess að roði hafði myndast í saltfiski S hefði verið að hitastig hefði verið of hátt í húsinu þar sem hann var verkaður. Var kröfum S á hendur H því hafnað. ...............0.0.0.eeee Talið var að R hefði átt að vera ljóst að vegi, sem hann fór um á reiðhjóli, hafði verið raskað með fræsingu á malbiki. Var slys, sem varð þegar R hjólaði á skarpa malbiksbrún, rakið til skorts hans á aðgæslu í umrætt sinn. Þótti hann verða bera alla sök á tjóni sínu sjálfur og var kröfum hans um bætur hafnað. ......................e0.eeeaeeureenenenrnrr Við tilraunir til þess að ná upp botnvörpu, sem slitnað hafði frá báti, með slæðu, kom upp sjóstrengur í eigu varnarliðs Bandaríkjanna. Hafði lega strengsins ekki verið auglýst eða færð inná sjókort. Tilraunum til þess að ná upp botnvörpunni var hætt vegna tilmæla frá tals- manni varnarliðsins. Var talið að varnarliðið hefði með þessu tekið áhættu af því að hætt var við frekari tilraunir til þess að ná botn- vörpunni upp. Samkvæmt þessu var íslenska ríkið dæmt til greiðslu skaðabóta. ..............eeeeuesennenenrenenserenetenarrenrnannrntnrnnrnanrna nennu Talið var að ósannað að land það sem hús T stóð á hefði verið óbygging- arhæft vegna hitauppstreymis þegar byggingarleyfi var veitt fyrir húsinu. Var bæjarfélagið H sýknað af skaðabótakröfum T. .............. Stéttarfélagið H var dæmt til að greiða Ó skaðabætur fyrir fjártjón og miska á grundvelli 1. mgr. 42. gr. laga nr. 31/1990 um kyrrsetningu, lögbann o.fl. Sjá Lögbann. .................000eeeeurnee ner H krafðist skaðabóta úr hendi íslenska ríkisins vegna gæsluvarðhalds, en hann hafði verið sýknaður af ákæru um að hafa lagt eld að húsi. Bls. 126 139 150 205 213 225 229 240 284 CCCXVIII Efnisskrá Bls. Ekki var talið líklegra að H væri saklaus en sekur af þeirri háttsemi sem hann hafði verið ákærður fyrir. Var ríkið sýknað af kröfu H. .. 390 Bótakröfur SK gegn farmflytjandanum SA voru taldar fallnar niður fyrir fyrningu. Sjá FyrniNg. dd... ene 401 H varð fyrir vinnuslysi um borð í fiskiskipi G þegar hann féll á stigapalli og tognaði á axlarlið. Að virtu áliti héraðsdóms, sem skipað var sér- fróðum meðdómendum, og framburði vitna þótti sannað að G hefði ekki látið gæta þess sem skyldi að göngum og stigum á þilfari væri haldið hreinum af olíu. Var G talinn bera ábyrgð á slysi D. D þótti einnig ekki hafa sýnt nægilega aðgæslu þar sem honum mátti vera ljós sú hætta sem olíulekanum var tengd. Var G dæmt til þess að bæta D tjón hans að hálfu. ................0.0000eeeeneneneeeneeeeaeneneeea en 419 G slasaðist þegar kom til stimpinga milli hennar og starfsmanns meðferð- arheimilis, er hugðist freista þess að ná umráðum vistmanns, sem kominn var inn á heimili G. Þrátt fyrir að ósannað væri að starfs- maðurinn hefði reynt að ryðjast inn á heimili G, var talið að hon- um hefði verið óheimil sú valdbeiting sem hann hafði þó í frammi. Hefði hann raskað umráðarétti G yfir heimili sínu og friðhelgi þess. Var ríkið dæmt til þess að bæta G tjón hennar af völdum örorku og miska að 2/3 hlutum. ..............eeeeeeeeererneneenen err 503 H sætti gæsluvarðhaldi vegna gruns um ólöglegan innflutning áfengis. Kröfu hans um bætur af þessum sökum var hafnað, þar sem ekki varð talið að líklegra að hann væri sýkn en sekur af þeirri háttsemi sem hann var borinn. dd... 613 Kröfu um skaðabætur vegna galla hafnað. Sjá Fasteignakaugp. .................. 629 B varð fyrir vinnuslysi um borð í fiskiskipi á loðnuveiðum í febrúar 1992. Varanleg örorka hans var metin 10%. B var 2. stýrimaður á skip- inu og var við störf á dekki þegar verið var að draga inn nótina. Klemmdist B á milli nótarinnar og síðu skipsins við það að ná í spotta, sem festur var í háf á enda nótarinnar. Í héraðsdómi var tal- ið að B, sem var vanur sjómaður og menntaður skipstjórnarmaður, hefði ekki sýnt næga varúð við störf sín í veltingi, þegar búast mætti við því að nótin gæti slegist utan í síðu skipsins. Þótti hann hafa sett sig í óþarfa hættu, en aðstæður og vinnulag var ekki frábrugðið því sem almennt tíðkast við loðnuveiðar. Skaðabótakröfu B í þrotabú S, sem gerði út skipið, var því hafnað. Fyrir Hæstarétti voru lögð fram ný gögn, en talið var að þeirra hefði verið unnt að afla undir rekstri málsins í héraði. Gögn þessi voru því ekki talin fá hnekkt Efnisskrá CCCXIX Bls. niðurstöðu héraðsdóms, en í honum sátu tveir sérfróðir meðdóms- MENN... eraraneernerenrraren eeen renrrern ene nenna ner 685 Sveitarfélag sýknað af bótakröfum fyrrverandi bæjarstjóra vegna upp- sagnar úr starfi. Sjá Vinnusamningur. ........... 744 Fjárnám var gert í kröfu, en skuldari greiddi þrotabúi gerðarþola kröfuna. Skuldara var talið skylt að greiða búinu féð, sbr. 1. mgr. 138. gr. laga 21/1991. Hafnað var kröfu gerðarbeiðanda um skaðabætur úr hendi skuldara. Sjá Fjárnám. ................0......0aeeneeenenenen renn 753 Í árslok 1989 leituðu eigendur ÍSF hf. fyrir sér um aukningu hlutafjár í fé- laginu. Með samningi 31. desember það ár gerðu eigendur félagsins og Verslunarbanki Íslands hf. með sér samkomulag um að hlutafé félagsins yrði aukið um 400 milljónir króna. Hluthafarnir skyldu kaupa ný hlutabréf að fjárhæð 150 milljónir króna en Verslunar- bankinn kaupa eða útvega kaupendur að hlutabréfum að fjárhæð 250 milljónir króna. Hinn 9. janúar 1990 var gerður hluthafasamn- ingur milli þeirra, sem skráð höfðu sig fyrir hlutafjárloforðum að fjárhæð 250 milljónir króna. Hlutafé þetta skiptist þannig að Versl- unarbankinn var skráður fyrir hlutafé að nafnvirði 100 milljónir króna, en fjórir aðilar fyrir fyrir hlutafé að nafnvirði 150 milljónir króna. Síðar var stofnað sameignarfélagið F, sem gekk inn í hluta- fjárloforð umræddra fjögurra aðila. Í málinu krafðist F skaðabóta vegna þess, að upplýsingar Eignarhaldsfélags Verslunarbankans hf. um fjárhag ÍSF hf. hefðu í verulegum atriðum reynst rangar. Talið var að hluthafasamningurinn 9. janúar 1990 hefði verið um þátttöku í aukningu hlutafjár en ekki sölu hlutabréfa. Var ekki fallist á að Ís- landsbanki hf., sem kom í stað Eignarhaldsfélags Verslunarbankans hf., hefði verið seljandi hlutafjár í skilningi laga nr. 39/1922. Með samkomulagi 22. mars 1990 lýsti stjórn ÍSF hf. því yfir fyrir hönd félagsins og persónulega sem hluthafar í félaginu, að ekki yrði stað- ið að kröfugerð á hendur ÍSF ht., Eignarhaldsfélagi Verslunarbank- ans hf. eða Íslandsbanka hf. vegna atriða er vörðuðu hlutafjárkaup í ÍSF hf. og ráðstöfun þess hlutafjár, allt vegna atriða, sem aðilum var eða mátti vera kunnugt um til þessa dags. Undir þetta samkomulag rituðu sömu aðilar og skráðu sig fyrir hlutafé 9. janúar 1990 og fyrir stofnun sameignarfélagsins F. Með bréfi fjórum dögum áður hafði stjórnarmaður í ÍSF hf. lýst því yfir fyrir hönd nýrra hluthafa, að staða félagsins í upphafi árs 1990 hefði verið mun lakari en gert var ráð fyrir. Að þessu virtu og aðdraganda samningsgerðar málsaðila í janúar 1990 var ekki talið, að F hefði sýnt fram á, að Íslandsbanki hf. CCCXX Efnisskrá ætti að bera bótaábyrgð að lögum. Var Íslandsbanki hf. því sýknaður af kröfu Fl... Við nauðungaruppboð á fasteign var ekki staðið við hæsta boð og upp- boðshaldari samþykkti ekki næst hæsta boð. Kaupin við næstbjóð- anda komust því ekki á og öðlaðist veðhafi ekki bótakröfu á hendur honum í kjölfar vanefndauppboðs. Sjá Nauðungarsala. ...................- Hafnað kröfu um skaðabætur vegna mistaka við þinglýsingu. Sjá Þinglýs- Í. leareneenennereneeneneran near ern ee nennt rana s trans Hinn 18. nóvember 1989 var Þ á leið út úr verslun B í Sigtúni þegar henni skrikaði fótur í hálku á stéttinni fyrir utan dyr verslunarinnar þannig að hún datt. Við fallið ökklabrotnaði Þ og hlaut áverka á hægra hné. Tímabundin örorka Þ vegna afleiðinga slyssins var metin 100% í fimm mánuði, en varanleg örorka 20%. Lagt var til grundvallar að slysið hefði orðið vegna hálku og þótti ekki sannað að það yrði rakið til vanbúnaðar fasteignarinnar vegna missigs eða tæringar á hellum. Til þess var litið, að B rak verslun sína í húsnæðinu og laðaði að viðskiptavini með auglýsingum. Þótti verða að leggja ríka skyldu á eigendur fasteigna, þar sem slíkur rekstur væri. að gera ráðstaf- anir til að tryggja öryggi vegfarenda, sem þar ættu leið um. Ekki þótti sannað að hálka sú, sem upplýst var að hefði verið á gang- stéttinni, hefði verið svo nýlega mynduð að ekki hafi verið unnt að koma í veg fyrir hana. Þvert á móti þótti ljóst með framburði vitnis, að hálka hefði verið byrjuð að myndast allnokkru áður en slysið varð. Við þessar aðstæður var talið að sérstök skylda hefði hvílt á B til að gera viðeigandi varúðarráðstafanir til að koma í veg fyrir slysahættu. Það lét hann undir höfðu leggjast og var hann því talin bótaábyrgur gagnvart Þ. Í útreikningi tryggingarstærðfræðings kom fram, að launatekjur þær, sem lagðar voru þar til grundvallar, bentu til mikilla starfa Þ utan heimilis. Þegar litið var til viðmiðunartekna vegna starfa utan heimilis og þar sem Þ hafði ekki lagt fram frek- ari gögn um störf sín, þótti ekki efni til að taka til greina kröfu um bætur vegna heimilisstarfa. Þá var krafa um tímabundna örorku ekki studd gögnum um missi launatekna. Gegn andmælum B var sú krafa því ekki tekin til greina. Á hinn bóginn voru Þ dæmdar 1.797.967 krónur vegna tapaðra launatekna og lífeyrisréttinda og 150.000 krónur í miskabætur. ...............000000eeeeeeenenenerararaernenenrnrnrr F seldi S bátinn Faxafell GK 110 í desember 1989. Frá 16. febrúar til 29. maí 1990 seldi S fisk hjá FM fyrir samtals 6.987.736 krónur, en kaupum á bátnum var rift eftir það. F hélt því fram að FM hefði 943 980 1002 Efnisskrá CCCXXI samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 123/1989 borið að sjá um skil á greiðslum af söluverðmæti aflans samkvæmt ákvæðum II. kafla laga nr. 24/1986. Samkvæmt 6. gr. síðarnefndu laganna hefði FM átt að greiða 10% af söluverðinu inn á greiðslumiðlunarreikning smábáta hjá Stofnfjársjóði fiskiskipa, en 47% af þeirri fjárhæð hefðu átt að renna til greiðslu iðgjalda vegna vátrygginga skipsins og skipverja, sbr. 2. gr. laga nr. 24/1986. Þetta hefði FM vanrækt og í kjölfar rift- unar á kaupum bátsins taldi F sig hafa orðið fyrir tjóni, sem næmi ið- gjöldum vegna vátrygginga. Faxafell GK 110 var selt nauðungarsölu 2. desember 1992. Söluverð bátsins var 20.000.000 krónur og hrökk það til greiðslu lögveðskrafna, þar með talin fyrrgreind iðgjöld, og að hluta til greiðslu skuldar, sem hvíldi á 1. veðrétti í bátnum. Við gjaldþrotaskipti á búi F var ekki leitað fullnustu á eftirstöðvum þeirrar skuldar. Höfðu vanefndir á greiðslu iðgjalda því ekki leitt til tjóns fyrir F, enda rýrði lögveðréttur vegna skuldarinnar aðeins úthlutun af söluverði bátsins til ófullnægðs veðhafa á 1. veðrétti. Samkvæmt þessu og þar sem F hafði ekki á annan hátt sýnt fram á að hann hefði orðið fyrir tjóni var FM sýknaður af kröfum F.......... Kaupendum jarðar ásamt útihúsum voru dæmdar skaðabætur vegna galla á haughúsi. Öðrum bótakröfum var ýmist vísað frá héraðsdómi eða hafnað vegna tómlætis kaupenda. Sjá Fasteignakaup. ....................... S, sem var starfsmaður hjá dagblaðinu Degi, krafðist skaðabóta, þar sem henni hafði verið sagt upp störfum þótt hún væri þunguð. Talið var að gildar ástæður hefðu verið færðar fyrir uppsögninni og var sýkn- að af kröfum S. Sjá Vinnusamningur. .................0.0eeaeaeaeenenenenerr Með kaupsamningi 5. janúar 1991 keypti M raðhús af J í smíðum. Skömmu eftir afhendingu eignarinnar varð vart leka víða í húsinu og voru M dæmdar bætur úr hendi J. Sjá Fasteignakaup. .................0.0eeenene. Árið 1983 hóf Á sf. starfsemi sína í viðskiptum á verðbréfamarkaði. Var almenningi boðið að gera við félagið svonefnda ávöxtunarsamninga, en sá þáttur starfseminnar sætti opinberri rannsókn að frumkvæði bankaeftirlits Seðlabanka Íslands. Beindist rannsóknin að meintum brotum á lögum um viðskiptabanka og um sparisjóði. Hinn 11. sept- ember 1986 taldi ríkissaksóknari að þeirri rannsókn lokinni, að ekki væri þörf frekari aðgerða. Um áramótin 1986-87 var stofnað félagið VÁ hf. og síðar var stofnað félagið RÁ hf. Félög þessi starfræktu verðbréfasjóði og var framkvæmdastjórn og dagleg umsjón þeirra í höndum fyrirsvarsmanna Á sf. H keypti hlutdeildarskírteini í verð- bréfasjóði VÁ hf. á tímabilinu 13. janúar til 18. ágúst 1987. Hinn 20. Bls. 1016 1023 1173 1236 CCCXXII Efnisskrá Bls. júlí 1988 keypti hann síðan hlutdeildarskírteini í RÁ hf. Bankaettir- lit Seðlabanka Íslands hóf rannsókn á starfsemi sjóðanna 22. ágúst 1988 og í framhaldi af því var starfrækslu þeirra hætt og skilanefndir kosnar til að slíta félögunum. Í kjölfar þess var eigendum hlutdeild- arskírteina í sjóðunum tveimur greidd liðlega 40% af nafnverði skírteinanna. H höfðaði máli þetta á hendur Seðlabanka Íslands og íslenska ríkinu og krafðist skaðabóta vegna þess tjóns, sem hann taldi sig hafa orðið fyrir vegna saknæmrar vanrækslu bankaettirlits- ins og viðskiptaráðherra. Talið var að rannsókn á starfsemi Á sf., sem laut að meintum brotum með viðtöku innlánsfjár á sama hátt og bankar og sparisjóðir, hefði ekki getað falið í sér vísbendingu um það sem í vændum var þegar sömu aðilar stóðu síðar að stofnun VÁ hf. og RÁ hf. Þótti tjón H því ekki verða rakið til þessa þáttar í starfsemi Á sf. Var einnig talið að bankaeftirlitinu hefði ekki verið rétt að beita sér fyrir sérstökum aðgerðum gegn VÁ hf. í því skyni að stöðva starfsemina á því tímabili þegar H keypti hlutdeildarskír- teini í sjóði félagsins. Þá var ekki fallist á það með H, að skilyrði hefði skort til að viðskiptaráðherra veitti öðrum forsvarsmanna Á sf. leyfi til verðbréfamiðlunar. Þótti bótaskylda ekki verða reist á því, að ranglega hefði verið staðið að leyfisveitingunni. Samkvæmt 15. gr. laga nr. 27/1986 þóttu skyldur bankaettirlits til eftirlits á verð- bréfamarkaði tvíþættar. Annars vegar að hafa eftirlit með því, að ekki væri starfrækt verðbréfamiðlun eða verðbrétasjóður nema að fengnu leyfi viðskiptaráðherra og hins vegar að gæta þess, að slík starfsemi fullnægði ætíð að öðru leyti skilyrðum laganna. Með hlið- sjón af lögskýringargögnum þóttu frekari skyldur ekki verða lagðar á bankaeftirlitið en beinlínis leiddu af fyrrgreindu ákvæði 15. gr. laga nr. 27/1986. Talið var að bankaeftirlit Seðlabanka Íslands hefði haft tilefni til að ganga fyrr og af meiri festu en gert var eftir upplýs- ingum úr bókhaldi og reikningsskilum Á sf. og VÁ hf. þegar líða tók á árið 1988. Á hinn bóginn þótti verða að gæta þess að verðbréfa- markaður, sem var í mótun á þessum tíma og bjó ekki við ítarlegar lagareglur, væri viðkvæmur fyrir beinum afskiptum opinberra eft- irlitsaðila og yrðu þau að byggjast á traustum grundvelli. Þá var talið ljóst, að upplýsingum um raunverulega stöðu félaganna hefði ýmist verið haldið leyndum fyrir bankaeftirlitinu eða látið undir höfuð leggjast að koma þeim á framfæri við forstöðumann þess. Að þessu virtu þótti bankaeftirlit Seðlabankans ekki hafa sýnt af sér saknæmt Efnisskrá CCCXXIII Bls. athafnaleysi og þannig bakað bankanum fébótaábyrgð gagnvart H. Var því sýknað af kröfum hans í málinu. .................e0.0eaeeenenn. 1255 Með kaupsamningi 1. nóvember 1990 keyptu E og V fasteign af Þ. Sam- kvæmt samningnum átti Þ að fá aflétt af eigninni hluta af áhvíl- andi lánum ekki síðar en 10. maí 1991. Þá skuldbindingu vanefndi Þ og var eignin seld á nauðungaruppboði 9. júní 1992. E og V voru dæmdar skaðabætur úr hendi Þ vegna þess tjóns, sem þau urðu fyrir. Þeim voru einnig dæmdar bætur úr hendi fasteignasalanna G og S, þar sem ekki var talið að virtar hefðu verið þær skyldur, sem á þeim hvíldu samkvæmt lögum nr. 34/1986. Sjá Fasteignakaup. .................. 1279 R, sem kenndi sér bakmeins vegna liðhlaups á liðþófa, var lögð inn á spítala og gekkst hún undir aðgerð 19. mars 1990. Í aðgerðinni rakst töng í gegnum liðþófa, inn í kviðarhol R og gerði gat á bakvegg ósæðar. Af þessu hlaust mikil innvortis blæðing, sem dró R til dauða skömmu eftir aðgerðina. Eiginmaður R höfðaði málið á hendur ríkinu og krafðist skaðabóta vegna missis framfæranda, röskunar á stöðu og högum og útfararkostnaðar. Ekkert þótti komið fram í málinu, sem benti til þess, að öðru vísi hefði verið staðið að aðgerð- inni en venja var til. Var talið að ekki hefði verið um saknæmt gáleysi að ræða, þegar töngin rakst í ósæðina, heldur sjaldgæft óhappatilvik, sem fylgt geti aðgerð af þessu tagi. Einnig þóttu viðbrögð lækna full- komlega rétt eftir að í ljós kom að ekki var allt með felldu í kjölfar aðgerðarinnar. Sá læknir, sem framkvæmdi aðgerðina, lést í Júlí 1990 vegna hjartasjúkdóms. Var ekki talið að þau veikindi hefðu haft áhrif á starfsþrek læknisins, þegar aðgerðin fór fram. Samkvæmt þessu var ríkið sýknað af öllum kröfum í málinu. Einn dómenda skilaði sératkvæði. ........0........eeeernnreenenenenerrenernrnrnrnenener rr 1298 Hafnað var kröfu Landsbanka Íslands um skaðabætur vegna innlausnar Iðnaðarbankans hf. á átta fölsuðum tékkum á reikningi í Lands- bankanum, þar sem starfsmenn Iðnaðarbankans hf. voru ekki taldir hafa sýnt af sér bótaskylt gáleysi við innlausnina. Sjá Tékkar. ......... 1432 G hafði tekið að sér línulögn sem verktaki og var að störfum við að festa strengi í mastur háspennulínu. Var hann í körfu á krana bifreiðar og hafði karfan verið dregin upp að festingum strengjanna í rúmlega 12 metra hæð. Ökumaður bifreiðarinnar stóð fyrir utan hana og stýrði þaðan færslu kranabómunnar milli strengja, en hún var knúin af aflvél bifreiðarinnar. Þegar verið var að færa G milli strengja brast jarðvegurinn undan stoðfæti bifreiðarinnar með þeim afleiðingum að hún lagðist nánast á hliðina. Skömmu áður en karfan lenti á jörð- CCCXXIV Efnisskrá inni stökk G úr henni og lenti með höfuðið á grjóti. Eftir slysið var G með sífelld óþægindi í höfði, auk þess sem hann þjáðist af stöð- ugri þreytu og átti í örðugleikum með einbeitingu. Vegna þessa var varanleg örorka G metin 10% og krafðist hann bóta úr hendi eig- anda bifreiðarinnar og vátryggjanda hennar. Talið var að þegar slys- ið varð hefði bifreiðin verið í notkun sem undirstaða kranans, sem hélt G uppi, og þá sem fastskorðuð vinnuvél, sem ekki yrði hreyfð úr þeim stað er henni var valinn vegna verksins. Þótti slysið þannig í engu sambandi við notkun bifreiðarinnar sem ökutækis og var það eins talið eiga við, þótt þungi hennar væri meðal orsaka þess. Af þessu leiddi, að skaðabótaábyrgð á hendur eiganda bifreiðarinnar yrði ekki reist á 1. mgr. 88. gr., sbr. 1. mgr. 90. gr. laga nr. 50/1987. Samkvæmt þessu voru eigandi og vátryggjandi bifreiðarinnar sýkn- aðir af kröfum G. Málið var einnig höfðað til vara á hendur ÁA og V hf. á þeim grundvelli, að þeir hefðu látið bifreiðina í té og starfs- maður þeirra verið ökumaður bifreiðarinnar. Talið var nægjanlega komið fram, að A hefði útvegað bifreiðina og verið aðili að rekstri hennar í þágu verksins. Hefði G því mátt líta á hann sem und- irverktaka sinn eða leigusala að tækinu og jafnframt sem vinnuveit- anda ökumannsins. Á hinn bóginn þótti ósannað að V hf. hefði átt hlut að máli með A og var það sýknað af kröfum G. Talið var að G hefði sjálfur haft með höndum yfirstjórn verksins, að meðtöldu því er varðaði kranabifreiðina. Upplýsingar um tildrög slyssins og aðstæður á vettvangi þóttu ófullkomnar, enda sætti það ekki rann- sókn fyrr en löngu síðar. Þá var talið að rétt hefði verið að tilkynna Vinnueftirliti ríkisins um slysið á grundvelli laga nr. 46/1980. Þóttu G og menn hans ábyrgir að því leyti og varð ÁA ekki látinn bera halla af því, að þessu var ekki sinnt. Lagt var til grundvallar, að ábyrgð á fullnægjandi staðsetningu og skorðun bifreiðarinnar hefði átt að hvíla á ökumanni hennar að mestu leyti. G var þó ekki talinn hafa sýnt fram á, hvaða sjálfstæðis ökumaðurinn naut um ákvörðun í þeim efnum. Var óumdeilt, að brestur eða sig í jarðvegi undan stoðfæti tækisins hefði verið meginorsök slyssins. Eigi að síður þótti ekki nægjanlega leitt í ljós, hvernig jarðvegi á staðnum var háttað. Varð ekki á því byggt að hann hefði mátt virðast varasamur, þannig að ökumanninum hefði borið að færa bifreiðina eða treysta stöð- ugleika hennar frekar en gert var. Þá þótti ekkert benda til þess, að viðbrögð ökumannsins við atburðinum hefðu verið röng. Að öllu þessu virtu þótti verða að hafna því að A ætti að bera skaðabótaá- Bls. Efnisskrá CCCXXV Bls. byrgð á slysinu vegna gáleysis af hálfu ökumannsins eða annarra atvika. Var A því sýknaður af kröfum G. dd. 1547 Með verksamningi 21. mars 1988 við H tók V hf. að sér viðgerð og húð- un suðurhliðar fjölbýlishúss. Verkið þótti gallað og var V hf. talið bera ábyrgð á því sem úrskeiðis fór. Voru verkkaupa því dæmdar skaðabætur. Sjá Verksamningur. ....................200e.2eneneenenerenenennenarrn 1563 Árið 1988 byggði B þriggja stigahúsa fjölbýlishús með alls 24 íbúðum, sem hann seldi síðan. Í júní sama ár tók M sf. að sér með verk- samningi við B að mála húsið og lauk verkinu um haustið 1989. Skömmu síðar komu í ljós gallar á verkinu, sem fólust í því að máln- ing flagnaði utan af húsinu. Af þessum sökum krafðist húsfélagið bóta úr hendi B og K, sem var annar af eigendum M sf. K var talinn ábyrgur samkvæmt almennu skaðabótareglunni, en B á grundvelli samningsbundinnar ábyrgðar, og var þeim gert að greiða húsfélag- inu bætur. Sjá Verksamningur. ..................00aeeneneeenrenerrrenrn rn 1580 F, sem fékk framselt aflamark af báti S samkvæmt samkomulagi, þótti ekki hafa brotið gegn rétthöfum samkomulagsins með því að hlíta fyrirmælum skiptastjóra þrotabús S um að færa aflaheimildir á ný á bátinn. F var því sýknaður af kröfum um skaðabætur. ................ 1619, 1626 S, sem var 6 ára gamall, var ásamt ásamt foreldrum sínum á ættarmóti, sem haldið var í Þelamerkurskóla í júlí 1990, en húsakynni skólans voru leigð út til hótelreksturs yfir sumartímann. Við sundlaug stað- arins varð S fyrir því slysi að detta ofan í dý, sem myndast hafði í jarðveginum vegna leka úr hitavatnsleiðslum laugarinnar. S brennd- ist mikið á fótum og var varanleg örorka hans metin 5%. S höfðaði málið á hendur skólanum, fjórum sveitarfélögum og íslenska rík- inu og krafðist skaðabóta. Talið var að augljós hætta hefði stafað af dýinu, enda hafði húsvörður skólans leitast við að draga úr hættunni með því að leggja fjalir yfir það tveimur dögum fyrir slysið. Einnig benti ekkert til þess, að gáleysi S eða foreldra hans yrði um kennt. Vanræksla á viðhaldi og frágangi leiðslanna var talinn á ábyrgð skól- ans og sveitarfélaganna og var því fallist á skyldu þeirra til að greiða S skaðabætur. Með hliðsjón af lögum nr. 87/1989 um breytingu á verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga, var á hinn bóginn ekki talið, að ríkið bæri ábyrgð á tjóni S, þar sem slysið varð ekki í tengslum við skólastarf. S voru ákveðnar bætur í einu lagi vegna fjártjóns og miska að fjárhæð 1.150.000 krónur... 1697 Í kjölfar þess, að bú hlutafélags var tekið til gjaldþrotaskipta var kraf- ist skaðabóta úr hendi stjórnarmanna og hluthafa vegna hækkunar CCCXXVI Efnisskrá hlutafjár. Frestur til höfðunar málsins var liðinn og kröfur því taldar fyrndar. Sjá Hlutafé. ................00...e00eeeeneesren esne Hafnað kröfu um endurgreiðslu víxils, sem afhentur var til tryggingar á efndum verksamnings. Sjá Verksamningur. .............eeeee en Viðurkennd var skaðabótaskylda seljanda stóls vegna framleiðslugalla gagnvart notanda, sem hlaut líkamstjón við fall úr stólnum, þeg- ar þverbiti undir framanverðri setunni losnaði á samskeytum. Sjá Skaðsemisábyrgð. ..........0.00.eeenenerenerene ene V var ásamt samstarfsmanni sínum að flytja á handvagni vörubretti með dælusamstæðu út fyrir verkstæði, þegar annar endi dælusamstæð- unnar hrökk út af brettinu við þröskuld útidyra. Lyftu þeir þá undir fremri enda hennar og voru að hnika henni til, þegar eitthvað fór úrskeiðis þannig að hún féll niður. Varð litli fingur hægri handar V undir dælunni og tók af framan við fremstu kjúku. Slysið þótti rakið til þess, að V og samstarfsmaður hans voru að reyna að lyfta undir þungan hlut, sem þeir réðu illa við. Við þetta notuðu þeir ekki verkfæri og kölluðu ekki menn til aðstoðar, sem þó hefði verið unnt. Verkstjóri var ekki með í ráðum og var talið á færi V, sem var vélvirki með nokkra starfsreynslu, að meta hvort varlegt var að reyna að lyfta undir dælusamstæðuna með þeim hætti, sem gert var. Var ekki talið óeðlilegt að V og samstarfsmaður hans hefðu tekið ákvörðun um vinnubrögð án þess að leita til verkstjóra og þótti ekk- ert komið fram um, að verkstjóri hefði vanrækt eftirlitsskyldu sína. Þá þótti hvorki samstarfsmanninum verða kennt um slysið né það rakið til vanbúnaðar. Samkvæmt þessu var vinnuveitandi V sýkn- aður af kröfum um skaðabætur vegna slyssins... Launþega voru dæmdar bætur úr hendi vinnuveitanda vegna breytinga á starfsfyrirkomulagi, sem voru metnar sem ólögmæt uppsögn. Sjá VinnusamMnNINgUr. „eeen Fjárnám var gert í ófullgerðu sumarhúsi fyrir kröfu á hendur J, en húsið stóð við heimili hans og hafði ekki verið skeytt við jörð. Húsið var síðan selt við nauðungarsölu. G taldi sig hafa keypt sumarhúsið og krafðist skaðabóta úr hendi gerðarbeiðanda. Ekki var fallist á að gerðarbeiðandi bæri bótaábyrgð á tjóni G. Sjá Nauðungarsala. ...... Ó var starfsmaður E og var að störfum við að koma fyrir undirstöðum undir færiband á starfsstöð E. Við uppsetninguna var notaður krani í eigu S hf. og var stjórnandi kranans starfsmaður þess félags og þáði laun frá því. Samkvæmt umsögn vinnueftirlitsins gaf Ó kranabíl- stjóranum merki um að hífa og þegar armur hafði verið hífður í Bls. 1720 1769 1812 1832 1945 2195 Efnisskrá CCCXXVII Bls. 80-85? frá láréttu, fór Ó upp á undirstöðuhlutann, sem lá á jörðinni “til að gera stillanlega stífun tilbúna til samsetningar í mótstykkið til þess þurfti að hífa betur í undirstöðuarminn, en krafabóman hefur ekki verið lóðrétt yfir lyftukróknum og fer armurinn sem hífður er yfir lóðréttan ballans, slaknar þá á ásláttarbúnaðinum og krækist áslátturinn úr (af ókunnum orsökum)“. Við þetta féll armurinn og skall í jörðina með þeirri afleiðingu að undirstöðuhluti. sem Ó stóð á, fór í loft upp og hann með. Við lendingu bar Ó fyrir sig hendur og slasaðist. Varanleg örorka hans var metin 25% og krafðist hann bóta úr hendi E. Talið var að notkun kranans hefði verið liður í ákveð- inni heildarframkvæmd verks, sem var sérhæft og unnið á vegum E og undir verkstjórn starfsmanna hans. Þótti ekki unnt að skilja kranavinnuna frá verkinu í heild sinni og líta á hana sem sjálfstæð- an verkþátt, sem E bæri ekki ábyrgð á. Var talið að orsök slyssins mætti fyrst og fremst rekja til mistaka kranastjórans, svo og skort á markvissri verkstjórn af hálfu E. Var E því talinn bera bótaábyrgð á tjóni Ó. Á hinn bóginn þótti Ó hafa sýnt af sér mikið gáleysi með því að fara upp á annan arm undirstöðunnar, áður en sá armur hennar, sem híft var í, var kominn í örugga stöðu. Sök var því skipt þannig að E og Ó voru hvor látnir bera helming tjónsins. Örorkutjón Ó þótti hæfilega metið 2.750.000 krónur og voru því bætur úr hendi E ákveðnar 1.375.000 krónur, en frá því voru dregnar bætur úr samn- ingsbundinni slysatryggingu, 272.267 krónur. Þá var miski metin 200.000 krónur, sem E var gert að greiða að helmingi. Tveir dóm- endur skiluðu sératkvæði. ......................0.0eenenanennanenenenennr 2221 Skaðabótakröfu H vegna dældar á skipi hafnað í ásreiningsmáli um út- hlutun söluandvirðis við nauðungarsölu. Sjá Nauðungarsala. .......... 2350 Þ höfðaði mál gegn E vegna slyss sem hann varð fyrir við störf um borð í skipi S. Ekki var deilt um bótaskyldu E en þegar Þ höfðaði málið voru liðin tæplega þrettán ár frá því að örorkumat lá fyrir og rúm ellefu ár frá því að fyrirvaralaus kvittun fyrir fullnaðarbótum var gefin af hálfu Þ. Þótt ljóst að bótakrafa Þ væri fyrnd samkvæmt 2. tl. 4. gr. laga nr. 14/1905 um fyrning skulda og annarra kröfuréttinda. 2451 B var að leik með félaga sínum í sundlaug skólans L þegar bolti, sem þeir léku sér með, fór út um glugga sundlaugarinnar. Félagi B fór og kastaði boltanum utan frá, sem lenti þá í rúðu og lentu glerbrotin á B, sem klifrað hafði upp að glugganum. Hlaut B 10% varanlega örorku af þessum sökum. Talið var, að hér hefði verið um sérstakt tilvik að ræða, sem hefði verið í engum tengslum við starf það, sem CCCXXVIII Efnisskrá ætlast var til að fram færi í skólanum. Ekki þótti heldur unnt að rekja slysið til ónógs eftirlits eða gæslu af hálfu skólans. Voru sveit- atfélögin D og S og íslenska ríkið sýknuð af kröfu B um skaðabæt- Fasteignasali sýknaður af skaðabótakröfu, þar sem tjón var talið ósannað. Sjá Fasteignakaup. ...................e.020eeeaenenenrer renna P var starfsmaður Á hf. og varð fyrir slysi við störf sín. Eingöngu var deilt um fjárhæð miskabóta og skerðingu örorkubóta handa aðaláfrýj- anda vegna hagræðis af skattfrelsi og eingreiðslu og vegna réttinda hans til greiðslu örorkubóta úr Lífeyrissjóði sjómanna, en auk þess greindi þá á um vexti. Miskabætur til P þóttu hæfilega ákveðnar 500.000 kr. Með hliðsjón af skattfrelsi bóta til P vegna varanlegrar örorku og hagræðis af eingreiðslu þeirra bóta, jafnframt því, að höfð voru í huga lífeyrisréttindi hans hjá Lífeyrissjóði sjómanna, þóttu bætur honum til handa vegna örorku hæfilega ákveðnar 17.000.000 Kr. eeen urnenenenennanenenenennenen nenna nenna Skaðabótakrafa þrotabús H hf., sem nam þeirri fjárhæð er G hafði dregið sér, var tekin til greina. Sjá Fjárdráttur. .............0....0..0.aeaee0enenennenenn Lögmaðurinn S var sýknaður af bótakröfum F hf. þar sem talið var að ætluð mistök S hefðu ekki valdið F hf. tjóni. Sjá Lögmenn. ............. Mál V gegn S. Sjá næsta mál á undan. ...............0....200e0eneeeneneenenarrnarrnn G steig á ávaxtahýði í verslun M ht., féll á gólfið og hlaut hnéáverka. Krafðist hún þess að skaðabótakrafa hennar yrði viðurkennd sem almenn krafa við skipti þrotabús M hf.. Ekki var talið sannað, að slysið yrði rakið til sakar af hálfu M hf. eða vanbúnaðar fasteignar félagsins. Var kröfu G því hafnað. ....................000neeenrrn B tók að sér, með munnlegum samningi við G, að hífa stanspressu af grunni en við framkvæmd verksins féll hún úr böndum niður á gólf og eyðilagðist. G viðurkenndi bótaskyldu sína en deilt var um, með hvaða fjárhæð tjón áfrýjanda skyldi bætt. B hélt því fram að samn- ingur aðila hafi falið í sér að áhætta B skyldi takmarkast við það kaupverð sem G galt víð kaup á pressunni. Sú fjárhæð, 159.998 kr., teldist jafngilda verðmæti tækisins. B hafði ekki krafist þess að G keypti tryggingu vegna flutnings á pressunin og hvorki taldist sann- að, að samið hefði verið eða gerður áskilnaður um takmörkun á bótaskyldu stefnda né um hámark bótafjárhæðar, ef verk hans færi úrskeiðis. Samkvæmt matsgerð sem G hafði aflað var endursöluverð pressunnar á tjónsdegi metið u.þ.b. 3.500.000 kr. Engir formgallar voru taldir á matinu og hafði því ekki verið hnekkt með yfirmati, BIs. 2457 2466 2574 2610 2626 2641 2668 Efnisskrá CCCXXIX en Í matsgerð kom fram að markaður fyrir sambærileg tæki væri takmarkaður og háður óvissuþáttum. Ekki naut gagna í málinu um hugsanleg verðmæti sem enn fólust í pressunni. Með hliðsjón af öllu þessu var bótafjárhæð lækkuð og bætur til G hæfilega ákveðnar 2.700.000 Kr. .......0.0... Sjá Fasteignakaup. .............0..0000eeneeaeneneunenrnrnerrnerrnrnrrnnrr ern Talið var að næg efnisleg skilyrði hefðu verið til að svipta B hf. leyfum til fiskveiða og formlegir annmarkar á ákvörðun um leyfissviptingu þóttu ekki vera nægilegur grundvöllur til að leggja skaðabótaskyldu á íslenska ríkið. Sjá Stjórnvaldsákvörðun. ...............0.0.0000eeeene Sjá Fasteignakaup. ................0000eene0rnenernrrrnrerenrnenrrre err B tók á tímabilinu 20. mars 1991 til 20. maí 1994 við greiðslum frá S ht. og D sf. Var þar annars vegar um greiðslu að ræða á arði frá báðum félögum og hins vegar útborgun vegna lækkunar hlutafjár í S hf. Greiðslur þessar voru inntar af hendi vegna eignarhluta í félögunum sem féll að arfi til RJ við skipti á dánarbúi RB, en þeim var lokið 23. nóvember 1984. RJ lést 22. nóvember 1986 og var B einkaerfingi hans. Óumdeilt var í málinu að B hafði frá því að skipt- um lauk í dánarbúi RB og fram til ársins 1991 tekið við greiðslum vegna fyrrgreindra eignarhluta og síðan innt af hendi féð til J sem var réttur eigandi fjármunanna. Var því ekki talið að B hefði eftir þann tíma getað dulist hver var réttur eigandi eignarhlutanna. Með viðtöku fjárins og vanrækslu um að koma því í réttar hendur hefði B bakað J tjón sem honum bæri að greiða bætur fyrir. ..................... Mál Þ gegn B. Sjá næsta mál á undan. „dd... Við ákvörðun bóta til A var miðað við samfellt launað starf hennar frá því að slysið bar að höndum, en áætlað tjón af missi lífeyrisréttinda var þó eingöngu talið koma til álita vegna tekna, sem Á var talin hafa farið á mis við vegna varanlegrar örorku. Fjártjón A af var- anlegri örorku þótti hæfilega metið 2.200.000 kr., þar af 2.040.000 kr. vegna vinnutekjutaps og 160.000 kr. vegna missis lífeyrisréttinda. Þá voru A dæmdar 150.000 kr. í miskabætur. Sjá Örorka. ...................... Talið var, að ákvæði 63. gr. og 2. gr. laga nr. 50/1987 og XIII. kafla sömu laga, auk 2. gr. og 1. mgr. 4. gr. reglugerðar nr. 523/1998, yrði að skýra þannig að meginábyrgð og skyldur við skráningu og vátryggingu vélknúins ökutækis hvíli á raunverulegum eiganda þess. Vafalaust var talið að Þ hefði verið eigandi vélsleðans á slysdegi og væri hann því einn fébótaskyldur skv. 90. gr. umferðarlaga, sbr. 88. gr., enda lá Bls. 2693 2737 2776 2915 2928 2942 3037 CCCXXX Efnisskrá ekki fyrir að nokkur annar hefði haft umráð sleðans eftir að Þ eign- aðist hann. Sératkvæði. Sjá Skráningarskylda. ..... Hjónunum H og Á voru dæmdar skaðabætur úr hendi fasteignasalans V, sameiganda hans, S og fyrirtækis þeirra, V sf. Þótti verða við það að miða, að H og A hefðu ekki ráðist í að kaupa fasteign af K, ef V,S og V st. hefðu gætt hagsmuna þeirra svo sem þeim bar. V, S og V hf. var því gert að bæta tjón H og A með þeim hætti, að hlutur þeirra yrði fjárhagslega hinn sami og ef þau hefðu ekki gengið til samninga við K. Bótafjárhæð var þó lækkuð með hliðsjón af þeim afnotum sem þau höfðu haft af hinni keyptu fasteign á því tímabili sem um TÆI. ..........eeeeerereeereeneneesennnrnrnrnrnr eens Sjá Líkamsmeiðingar. ...............eeeeeennsernrnreeenrnrnr erna Sjá Verksamningur. ..................0e eeen renna enn Sjá SAMNINGA. deres Lereenenesneneseenennene er Fasteignasalan F hf. var dæmd til að bæta A tjón sem hún hafði orðið fyrir, þar sem vanrækt hefði verið af hálfu F hf. að gæta hagsmuna og lögboðinnar leiðbeiningarskyldu við A er kaupin fóru fram. Sjá Fasteignasali. ........eeeerernenrnenrnrneeeansnrnrnen err Vanefndir seljandans B urðu til þess að eignarhluti hinnar seldu fast- eignar var seldur nauðungarsölu og fór þannig forgörðum réttur kaupandans G samkvæmt kaupsamingi þeirra. Talið var að G mætti því krefja B um bætur, sem gerðu hann eins settan og samningur þeirra hefði aldrei verið gerður. Sjá Samningur. ..............eeeeeeeurnen. S hf. tók að sér flutning fyrir B sf. á þvottasnigli o.fl. sjóleiðis frá Reykjavík til Ísafjarðar. Fór snigillinn fyrir borð á leiðinni og krafðist B sf. skaðabóta af þessum sökum. Ekkert var komið fram er benti til þess að samningur hefði komist á með aðilum þess efnis, að snigillinn skyldi fluttur á þilfari, svo sem gert var. S hf. var því ekki sýknaður á grundvelli undanþágu frá ábyrgð á þilfarsfarmi, sbr. 2. mgr. 118. gr. laga nr. 34/1985. Sannað þótti að orsök óhappsins væri mistök skipstjórnarmanna á skipi S hf. Bar S hf. bótaábyrgð á tjóninu sam- kvæmt 1. mgr. 68. gr. laga nr. 34/1985, en S hf. hafði engin haldbær rök leitt að því að tjónið stafaði af atvikum, sem greind eru í 2. mgr. sömu greinar. Þótt fallist væri á að bifreið, sem oltið hafði á snigilinn með fyrrgreindum afleiðingum, hefði ekki verið nógu tryggilega bundin, þótti ekki leitt í ljós, að sjóbúnaður hennar eða farms B st. yrði rakinn til ásetnings eða stórfellds gáleysis af því tagi sem lýst er í 6. mgr. 70. gr. laga nr. 34/1985. S hf. hefði því ekki fyrirgert rétti Bls. 3049 3178 3225 3237 3267 3316 3723 Efnisskrá CCCXXXI Bls. sínum til að takmarka bótaábyrgð sína samkvæmt 70. gr. laganna og var bótaábyrgð félagsins takmörkuð eftir reglum 2. mgr. 70. gr. ...... 3738 Með vísan til málsatvika var á það fallist með Kærunefnd jafnréttismála (K) að íslenska ríkið væri skaðabótaskylt samkvæmt 18. gr. laga nr. 65/1985, sbr. nú 22. gr. laga nr. 28/1991. Var krafa K um skaðabætur til konunnar J tekin til greina að því leyti sem hún varðaði ólögmæti þeirrar ráðstöfunar að veita karlinum E stöðu starfsmannastjóra, sem J hafði jafnframt sótt um. Bætur til J voru ákveðnar með hlið- sjón af muninum á launum hennar og starfsmannastjórans þá 5 mánuði ársins 1991 sem hún starfaði áfram á skrifstofunni, og af launum starfsmannastjóra næstu 5 mánuði á Eftir. ............00..........0... 3760 G stefndi S til greiðslu skaðabóta vegna heyrnarskerðingar sem G taldi sig hafa orðið fyrir meðan hann starfaði hjá S á tímabilinu 1987 til 1992. Varanleg örorka G vegna heyrnarskerðingarinnar var metin 20%, varanleg fjárhagsleg örorka hans var metin 15%. Talið var sannað að meginorsök skaðans mætti rekja til starfa G hjá S fyrstu 2-3 árin í hávaða sem var yfir leyfilegum mörkum og skaðlegur heyrn manna, sem ekki voru með heyrnarhlífar að staðaldri. Þótti S ekki hafa sýnt fram á að hann hefði á því tímabili sem um ræddi gert viðeigandi ráðstafanir til að koma í veg fyrir heyrnarskemmdir og skaðleg áhrif af völdum hávaða í starfsstöð sinni. Var í þessu sambandi einkum litið til 7., 8., 10. og 14. gr. þágildandi reglna nr. 478/1985 um hávaða- varnir á vinnustöðum, sem settar voru samkvæmt heimild í lögum nr. 46/1980 um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum. G var sjálfur talinn bera sök á heyrnarskerðingu sinni að 1/3 hluta en Sað 2/3 hlutum. ...........0eeneeeneeeneneenenreener rennur 4139 Hásetinn D, sem hafði slasast á auga við drátt fiskilínu, stefndi H hf. til greiðslu skaðabóta. Eins og málið lá fyrir þótti óljóst hvað olli slys- inu, en þó var talið víst að frumástæða þess hefði verið sú að tveir önglar hefðu krækst saman í sjó og komið þannig upp á línurúlluna. Litið var svo á að sjópróf myndu engu frekar hafa leitt í ljós þennan þátt málsins og ekkert benti heldur til þess að slysið mætti rekja til vanbúnaðar skipsins. Slysið hefði því gerst fyrir hreina óhappatil- viljun sem hvorugur málsaðili bæri sök á. H hf. var því sýknaður af kröfum D. ..........eeeeenreeneneeenenreneneenenrenenenrenenrn nenna 4219 Skaðsemisábyrgð Hinn 1. október 1991 keypti R eldhúsborð og stóla í verslun H. Nokkru síðar var R að setjast í einn af stólunum, sem borinn var uppi af CCCXXXII Efnisskrá Bls. málmgrind, þegar þverbitinn undir framanverðri setunni losnaði á samskeytum. Við þetta féll R utan í eldhúsborðið og miðstöðvarofn og hlaut af því nokkra áverka. H vefengdi ekki að slysið mætti rekja til framleiðslugalla í stólnum. Vegna gallans þótti stóllinn ekki hæfur til þeirra nota, sem hann var ætlaður til. Var H sem seljandi talinn bera ábyrgð á þessum galla gagnvart notanda stólsins, en einu þótti gilda í því sambandi hvort hann hefði átt kost á að afla sér vátrygg- ingar vegna áhættu sinnar af þessu. Var því viðurkennd skaðabóta- skylda H vegna líkamstjóns R. ............0.ee2eeeeeeneneneneneneerernenenenennnn 1812 Skattar Í ágreiningsmáli vegna úthlutunar söluverðs eignarhluta sem seldur hafði verið nauðungarsölu var talið að réttur gjaldanda til þess leita úr- lausnar Fasteignarmats ríkisins um gjaldstofn fasteignagjalda væri óviðkomandi rétti þeirra sem leituðu fullnustu í eign, en úr rétt- indum þeirra leysti sýslumaður. Væri því ekki til úrlausnar í málinu réttmæti fasteignagjalda heldur það, að hvaða marki Gjaldheimtan nyti lögveðsréttar fyrir gjöldunum. Á það varð ekki fallist að K, F og S, sem komu á eftir Gjaldheimtunni í réttindaröð, þyrftu að þola ríkari lögveðsrétt til tryggingar fasteignagjöldum en sem nam hlutfalli eignarhlutans í fasteigninni. Var krafa Gjaldheimtunnar um úthlutun söluandvirðis ákvörðuð í samræmi við þetta. ..................... 371 Stjórn hlutafélagsins O hafði samþykkt að stofna sérstakan sjóð til þess að svara lífeyrisskuldbindingum félagsins og gjaldfært framlag í sjóðinn skyldi nema 15% af launum hvers árs. Talið var að til sjóðs- ins hefði verið stofnað einhliða af hálfu O vegna greiðslu eftirlauna til starfsmanna, en óvissa ríkti um hvenær greiðslunar kæmu til framkvæmda og hversu háar þær yrðu. Með hliðsjón af eðli þessara skuldbindinga O yrðu þær ekki taldar til rekstrarkostnaðar sam- kvæmt 1. tölulið 1. mgr. 31. gr. laga nr. 75/1981 um tekjuskatt og eignaskatt. Þá væri hvorki heimild í öðrum liðum 31. gr. laganna né öðrum ákvæðum þeirra til þess að draga frá þennan kostnað. Hins vegar var fallist á það, að skattstjóra hefði ekki verið heimilt að end- urákvarða opinber gjöld gjaldáranna 1992 og 1993 vegna ákvæða 2. mgr. 97. gr. laga nr. 75/1981. Var fjárnám, sem gert hafði verið að kröfu G hjá O, staðfest með þeim breytingum sem af þessu leiddu. Sjá einnig Fjárnám. ...............eeeeereeneneneeeernnnnsnrnrnrnene err 470 Eiginkona var talin bera ábyrgð á skattskuld vegna atvinnurekstrar maka, sbr. 114. gr. laga nr. 75/1981. Sjá Fjárnám. .............eeeeeeeeeeeeeern 1114 Efnisskrá CCCXXXIII R starfaði sem flugvirki hjá F hf. og fékk greiddan ökutækjastyrk mán- aðarlega í samræmi við kjarasamning. Á skattframtölum dró hann frá kostnað á móti styrknum á grundvelli 1. tl. A liðar 1. mgr. 30. gr. laga nr. 75/1981. Með ákvörðun skattstjóra var þessi frádráttur felldur niður, en því vildi R ekki una og krafðist endurgreiðslu úr ríkissjóði, sem þessu nam. Samkvæmt fyrrgreindu lagaákvæði var talið verða að vera ljóst, að akstur hefði verið í þágu vinnuveit- anda til þess að kostnaður af honum væri frádráttarbær, enda um að ræða undantekningu frá meginreglunni um að skatt skuli greiða af tekjum. R var talinn þurfa að færa sönnur á það og þann kostnað, sem til álita kæmi. Ökutækjastyrkur R var ákveðinn í kjarasamningi og var hinn sami fyrir hann og aðra flugvirkja hjá F hf. Um störf R lágu fyrir yfirlýsingar frá vinnuveitanda, sem aðeins þóttu almenns efnis og voru þær ekki taldar það nákvæmar, að unnt væri að við- urkenna kröfur R á grundvelli þeirra. Þá þóttu skýringar R sjálfs í bréfum til skattstjóra ekki heldur fela í sér fullnægjandi sönnun. Var ríkið því sýknað af kröfum R. dee J krafði íslenska ríkið (Í) um endurgreiðslu fjár sem honum hafði verið gert að greiða á grundvelli laga nr. 39/1988 um bifreiðagjald. Taldi J að gjaldtaka þar sem miðað væri við þyngd skattaandlagsins, en ekki verðmæti væri frávik frá viðurkenndum skattlagningarsjónarmiðum og stangaðist á við 67. gr. stjórnarskrárinnar, síðar 72. gr. stjskr., sbr. 10. gr. laga nr. 97/1995. Ekki var á þessi sjónarmið fallist. Skatturinn hefði verið lagður á með lögum eftir almennum, efnislegum mæli- kvarða. Þess væru nokkur dæmi í löggjöf að skattar væru lagðir á eftir máli eða vog. Var Í því sýknað af kröfum J. „ce... Sjá Fjárnám. ......................00e eeen Sjá Líf€yriSSJÓðUr. ................ eeen Sjá Framsal skattlagningarvalds. .................0.00e0eeeeeeeeneerrrenrer Skilnaðarsamningur Við skilnað M og K að borði og sæng gerðu þau með sér samning 21. maí 1991 um fjárskipti. Í samningnum var tilgreint hvaða eignir ættu að koma í hlut hvors hjónanna, þar á meðal að andvirði fast- eignar ætti að skiptast jafnt á milli þeirra, en uppgjör á eignum og skuldum skyldi fara fram eftir sölu fasteignarinnar. M hafði greitt hluta af skuldum K áður en slíkt uppgjör fór fram, en hann taldi hana hafa tekið til sín hluta af eignum óskert, sem því nam. Krafðist hann endurgreiðslu úr hendi K, en hún hélt því fram, að á móti því Bls. 1955 3114 4031 4248 4260 CCCXXXIV Efnisskrá ætti að taka tillit til andvirðis hlutabréfa, sem hefðu komið óskipt í hlut M. Gögn um verðgildi hlutabréfanna þóttu styðja að verðgildi þeirra við gerð samnings hefði verið lítið. Var talið ósannað að við uppgjör skulda hefði átt að reikna K einhverjar fjárhæðir á móti skuldum vegna mismununar á verðmæti þeirra eigna, sem féllu í hlut hvors um sig við skiptin. Á hinn bóginn var ekki talið að M gæti krafið K um vexti af þeim skuldum K, sem hann hafði greitt. M og K deildu einnig um uppgjör skuldar að fjárhæð 2.434.085 krónur við fyrirtæki, sem M var meðal eigenda að. Skuldin átti að greiðast í einu lagi árið 2002 og hvorki bera vexti né verðbætur. Var skuld þessi talin það óvenjuleg, að hún yrði ekki tekin til greina á nafn- virði við uppgjör milli M og K. Með hliðsjón af núvirðisreikningum var helmingshlutdeild K í skuldinni metin 650.000 krónur. Þá var fallist á kröfu K um skuldajöfnuð vegna ógreidds lífeyris, en talið var að Ógreidd viðbótarmeðlög gætu ekki komið til skuldajafnaðar milli M og K. þar sem framfærslueyrir með barni tilheyrði því. Tveir dómenda skiluðu sératkvæði og töldu lagaheimild bresta til að meta fyrrgreinda skuld K á gjalddaga árið 2002 til núvirðis. ...................... K var sýknuð af kröfu M um endurgreiðslu meðlags samkvæmt skilnaðar- samningi með börnum þeirra. Sjá Meðlag. ..................e0aeneeaeeneeaenan Skilorð Refsing G, sex mánaða fangelsi, var skilorðsbundin með sérstakri vísan til þess að við rannsókn málsins hafi verið brotið gegn mikilvægum réttarreglum um hraða og eðlilega málsmeðferð... Sjá Friðhelgi einkalífs. ..................e.e.e00eeneeeeneneneneneenenrenenerenenenrn rn H framdi brot sín á árunum 1991 og 1992. Rannsókn hófst ekki fyrr en á árinu 1994 og ákæra ekki gefin út fyrr en 16. júlí 1996. Með hliðsjón af þessum langa tíma og sakaferils H var refsing hans skilorðsbund- in. Sjá Virðisaukaskattur. .....................00e0e00e0enenenenenenenerrrrrnnr Skilorðsrof E var talinn hafa rofið skilorð samkvæmt fyrri dómi með ýmsum umferð- arlagabrotum og líkamsárás. .....................0a0a0e0anenenene rare Skip Í kaupsamningi um skip var áskilið að fiskveiðiréttindi fylgdu því ekki heldur flyttust yfir á skip sem seljandi hyggðist flytja til landsins. Talið var að seljandi skipsins ætti samkvæmt þessu rétt á því að 949 1449 2610 3824 4012 442 Efnisskrá CCCXXXV Bls. aflareynsla skipsins við skarkolaveiðar nýttist honum við úthlutun veiðiheimilda. Voru honum dæmdar bætur vegna vanefnda kaup- anda skipsins að þessu leyti. Sjá veiðiheimildir . 126 Sjá Veðréttur. ...................0..ee00eneneneneernrnrnanrneneneneernrarnenenenen een 3669 Skipstjórnarréttindi X var meðal annars sakfelldur fyrir að hafa stundað róðra án skipstjórn- arréttinda. Var brot hans talið varða við lög nr. 112/1984. ................ 2205 Skiptastjóri S hf. krafðist þess að lækkuð yrði þóknun sem héraðsdómur hafði úr- skurðað lögmanninum J vegna starfa við skiptastjórn í þrotabúi J hf. Sýnt þótti að fjöldi vinnustunda, sem J kvaðst hafa varið í störf í þágu búsins, hefði verið margfalt meiri en kröfuhafar máttu vænta í ljósi atvika. Hafði J aldrei kynnt þeim að vinnuframlag sitt gæti orði svo verulega meira en við mátti búast. Með þeirri háttsemi kom hann meðal annars í veg fyrir að kröfuhafar gætu leitast við að takmarka aðgerðir hans eða neytt úrræða 76. gr. laga nr. 21/1991. Ekki hafði verið aflað matsgerðar eða hliðstæðra sönnunargagna og var þóknun J því metin að álitum og lækkuð mjög verulega. ........... 4171 Skipulag Talið var að ósannað að land það sem hús T stóð á hefði verið óbygging- arhæft vegna hitauppstreymis þegar byggingarleyfi var veitt fyrir húsinu... 240 Skjalafals Þrátt fyrir að ástæðulaus dráttur hefði orðið á rannsókn á skjalafalsi S var ekki talið alveg nægilegt tilefni til að líta til þess við ákvörðun refs- ingar. Með hliðsjón af því að S hafði að fullu greitt skuld samkvæmt skuldabréfi því sem hann hafði falsað nafnritun ábyrgðarmanns á og sakarferli þótti mega skilorðsbinda refsingu hans. ...................0.00.... 343 R og H voru sakfelld fyrir fjölda brota, sem meðal annars fólust í fölsun tékka... eeen 719 H var gefið að sök að hafa í félagi við G og L, selt víxil að fjárhæð 25.000 krónur vegna kaupa á bifreið, sem L samþykkti en G falsaði að við- stöddum H og L með því að rita nafn útgefanda og ábekkings. Þótt H hefði verið viðstaddur, þegar víxillinn var notaður við kaupin á bifreiðinni, var talið ósannað gegn eindreginni neitun H, að hann CCCXXXVI Efnisskrá hefði vitað um fölsun víxilsins. Var H því sýknaður af broti gegn 1. mgr. 155. gr. almennra hegningarlaga. ..................e0.e.eee0eenenenrnenn Sjá Þjófnaður. ...............000eneeeeneneeneneeeneenenenreneneaenenenenrenenrnnenrn nenna Skjöl Kröfu G um að I leggði fram margvísleg skjöl var hafnað. ...................... Skoðunarskylda Sjá Lausafjárkaup. ...................000000eeeeeererneneneneeeaerern erna Skóli Skóli og sveitarfélög, sem stóðu að rekstri hans, voru talin bera ábyrgð á líkamstjóni, sem hlaust vegna vanrækslu á viðhaldi og frágangi heitavatnsleiðslna. Með hliðsjón af lögum nr. 87/1989 um breytingu á verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga, var á hinn bóginn ekki talið, að ríkið bæri ábyrgð á tjóninu. Sjá Skaðabætur. .......................0.0.... Sveitarfélögin D og S og íslenska ríkið, sem stóðu að rekstri skólans L, voru sýknuð af kröfu B um skaðabætur vegna líkamstjóns, sem hann hafði orðið fyrir í sundlaug L. Sjá Skaðabætur, ýmis tilvik. .............. Sjá Skaðabótamál. ......................ee0.eeeenenenenenerrnee nenna Skráningarskylda BB, sem slasaðist á vélsleða 2. júní 1990, krafði B hf., Þ og BGB um bætur fyrir tjón sitt á þeim grundvelli að sleðinn hefði hvorki verið skráður né vátryggður lögum samkvæmt. Þ hafði eignast vélsleðann í janúar 1990 fyrir einhvers konar milligöngu BGB, en sleðinn var einungis forskráður á nafn innflytjandans B hf. Talið var, að ákvæði 63. gr. og 2. gr. laga nr. 50/1987 og XIII. kafla sömu laga, auk 2. gr. og 1. mgr. 4. gr. reglugerðar nr. 523/1998, yrði að skýra þannig að meginábyrgð og skyldur við skráningu og vátryggingu vélknúins ökutækis hvíli á raunverulegum eiganda þess. Vafalaust var talið að Þ hefði verið eigandi sleðans á slysdegi og væri hann því einn fébótaskyldur skv. 90. gr. umferðarlaga, sbr. 88. gr., enda lá ekki fyrir að nokkur annar hefði haft umráð sleðans eftir að Þ eignaðist hann. Sératkvæði. ..... Skriflega flutt mál L höfðaði mál á hendur E og S til greiðslu eftirstöðva skuldar samkvæmt skuldabréfi. Útivist varð af hálfu stefndu og var málið skriflega flutt. Sjá Skuldaraskipti. ..................eeeeeneeerereeneneneneneneereresnenrnenene eeen Bls. 1760 3149 2428 545 1697 2457 3683 3049 1559 Efnisskrá CCCXXKVII Víxilmál var skriflega flutt eftir ákvörðun Hæstaréttar samkvæmt heimild í 3. mgr. 161. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. ................. Mál til framsals og afhendingar tryggingarbréfs var skriflega flutt á grund- velli 3. mgr. 158. gr. laga nr. 91/1991 þar eð stefndi hafði ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. .....................0...000eneneneen Skuldabréf Krafa á grundvelli sjálfskuldarábyrgðar samkvæmt skuldabréfi talin fyrnd. Sjá fyrning. ..... Talið var að nauðasamningur, sem komst á fyrir skuldara 30. október 1989, tæki til kröfu samkvæmt skuldabréfum frá árinu 1988 og að sú vörn kæmist að í máli sem rekið var eftir XVII. kafla laga nr. 91/1991. Sjá Frávísun frá héraðsdómi. ...................0.0eeeneeeaneneeen Hafnað kröfu um skaðabætur vegna mistaka við þinglýsingu skuldabréfa. Sjá ÞiNglÝSINg. ........d.... eeen J tékk námslán samkvæmt þágildandi lögum nr. 57/1976 og gaf hún út skuldabréf 29. september 1981 til Lánasjóðs íslenskra námsmanna, upphaflega að fjárhæð 92.054 krónur. Bréfið var til 20 ára, verð- tryggt en vaxtalaust og átti að greiða af því tvær afborganir á ári, fasta afborgun í júlí og tekjutengda aukaafborgun í nóvember. Í 3. mgr. 8. gr. laganna sagði, að víð útreikning aukaafborgunar skyldi miðað við vergar tekjur hjóna samanlagðar. Væru hjón bæði lántak- ar skyldu þau greiða árlega hálfa endurgreiðslu af láni hvort um sig. Maki J hafði fengið námslán á árunum 1970-1975 samkvæmt fyrri lögum nr. 7/1967 og á árunum 1984-1986 samkvæmt síðari lögum nr. 12/1982. J taldi því að lækka bæri endurgreiðslur hennar um helm- ing vegna lántöku maka. Talið var að sérregla 3. mgr. 8. gr. laga nr. 57/1976 væri tímabundin og ívilnandi undantekningarregla sem skýra bæri þröngt. Þótti helmingslækkun endurgreiðslu afborgana ekki eiga við í öðrum tilvikum en þeim, þar sem bæði hjón væru lántakendur eftir lögum nr. 57/1976. Var því fallist á kröfur Lána- sjóðsins um endurgreiðslu lánsins... L höfðaði mál gegn J1, JZ og 1 til heimtu kröfu samkvæmt skuldabréfi að fjárhæð 1.000.000 krónur. Bréfið var gefið út af JT og JZ til FV hf., en framselt af Á fyrir hönd félagsins til 1, sem síðan framseldi L bréfið og gekkst í sjálfskuldarábyrgð til tryggingar greiðslu þess. J1 og JZ héldu því fram, að umrætt skuldabréf væri afrit af frumriti en láðst hefði að geta þess á bréfinu. Vísað var til þess, að hvorugt bréfið bæri með sér að vera afrit og þótti ekki mega ráða af þeim Bls. 3264 4243 693 980 1665 CCCXXXVIII Efnisskrá á annan hátt, að annað væri fremur afrit en hitt. Jl og JZ voru því ekki taldir hafa fært fram nein haldbær rök fyrir þeirri fullyrðingu sinni, að skuldabréfið væri afrit. Jl og JZ héldu því einnig fram, að L hefði ekki komist að bréfinu með lögformlegum hætti, þar sem A hefði ekki haft heimild til að framselja bréfið og framsalsröðin því rofnað. Formlega þótti rétt staðið að framsali skuldabréfsins og var ekki talið skipta máli hvort A hefði í raun haft umboð til að skuldbinda hlutafélagið, þegar hann framseldi bréfið, enda lægi ekki annað fyrir en að L hefði verið í góðri trú, þegar hann tók við bréf- inu. Samkvæmt þessu voru kröfur L á hendur J1, JZ og I teknar til GREINA... eeeenrneneneneneerraerennrnrneneneernnernenenenena near Sjá Endurkrafa. .........d......0000000e0eneernenerrner renna Sjá Gjaldþrotaskipti. ..................00e..00eeeeeneneneneaerrenrnenenenenen een Sjá Lausafjárkaup. ............0.00000eeneeneernrnerrnerernerenerrnrrrrnrnrrnerrnr rare Skuldajöfnuður Við uppgjör samkvæmt skilnaðarsamningi var fallist á kröfu K um skuldajöfnuð vegna ógreidds lífeyris úr hendi M, en talið að ógreidd viðbótarmeðlög kæmu ekki til skuldajafnaðar milli M og K, þar sem framfærslueyrir með barni tilheyrði því. Sjá Skilnaðarsamningur. .. samningi 5. janúar 1991 keypti M raðhús í smíðum af J. Skömmu eftir afhendingu eignarinnar varð vart leka víða í húsinu. Hinn 2. desember 1991 var fenginn verkfræðingur til að skoða húsið og taldi hann kostnað við úrbætur 350.000 krónur. Samkvæmt kaupsamningi átti lokagreiðsla M að fara fram 7. desember það ár. Á grundvelli álits verkfræðingsins innti hún ekki þá greiðslu af hendi að fullu. Talið var að M hefði mátt treysta því, að húsið væri ekki haldið framangreindum annmörkum, en þeir stöfuðu af atvikum, sem J bar ábyrgð á. Var J því talinn bera bótaábyrgð gagnvart M og dæmdur til að greiða henni 425.000 krónur. Voru bætur ákveðnar með hlið- sjón af matsgerð dómkvadds manns. J höfðaði gagnsök og krafðist eftirstöðva af lokagreiðslunni sem var á gjalddaga 7. desember 1991. Vísað var til þess að ákvörðun M um að halda eftir hluta af þeirri greiðslu studdist ekki við álit dómkvadds matmanns. Var talið að við þær aðstæður hefði henni verið óheimilt að skuldajafna samn- ingsbundinni greiðslu við skaðabótakröfu, sem ekki hafði enn verið aflað viðhlítandi sönnunargagna um, en matsgerð lá ekki fyrir fyrr en 12. janúar 1993. Var M því gert að greiða dráttarvexti af hinni Bls. 1753 3079 3524 3911 949 Efnisskrá CCCXXKIX gjaldföllnu fjárhæð fram til þess, þegar forsenda var til að láta kröf- urnar mætast. Sjá Fasteignakaup. ...............0.000eeeenenenenenersesrrrrnrnrr Ekki var fallist á heimild E til að lýsa yfir skuldajöfnuði við þrotabú M hf. með víxilkröfum dótturfyrirtækja E. Hins vegar var fallist á heimild til að lýsa yfir skuldajöfnuði með tveimur víxlum, sem voru gefnir út af E. Sjá Gjaldþrotaskipti. ................00eaeeaeaeeenenenerrnen err Fallist var á gagnkröfu til skuldajafnaðar við kröfu þrotabús um verklaun samkvæmt verksamningi. Sjá Verksamningur og Gjaldþrotaskipti. Sjá Fasteignakaup. ..................0ee0eeneeenenenenenn nenna Sjá Lánssamningur. ....................ee0eeneeneeneeenaeneenennenenannennennr nenna Sjá Verksamningur. .................00e0.00eneen ene Sjá Gjaldþrotaskipti. ...................0eeeeeeneeneeaeeneeenaenennrnrnenaen enn Fram kom að ákvæði 14. gr. laga nr. 38/1954 hefðu verið skýrð svo að tekjur sem fyrrum starfsmaður ríkisins aflar með vinnu hjá öðrum vinnuveitanda eða sem sjálfstæður atvinnurekandi, skerði ekki rétt hans til biðlauna. Sama ætti við um atvinnuleysisbætur á biðlauna- tíma þótt af 31. gr. laga nr. 94/1986 leiddi að Atvinnuleysistrygg- ingasjóður gæti krafið um endurgreiðslu. Íslenska ríkið (Í) var hins vegar ekki talið vera réttur aðili til að hafa uppi gagnkröfu um þess- ar endurgreiðslur á grundvelli skuldajafnaðar. Var því ekki fallist á að draga bæri bæturnar frá biðlaunakröfum B. ................0.e0eeee en Skuldamál Landsbanki Íslands veitti G endurlán 21. ágúst 1985 að fjárhæð 22.500 þýsk mörk með gjalddaga 21. febrúar 1986. Takmarkaðra gagna naut við um bankaviðskipti þessi. Talið var að fyrningarfrestur kröf- unnar væri 10 ár samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 14/1905. Krafan hefði því ekki verið fyrnd þegar málið var höfðað. Landsbankinn krafðist endurgreiðslu miðað við gengi þýskra marka, en því var hafnað, þar sem ekki þótti séð, að fullnægt væri skilyrðum 38. gr. og 39. gr. laga nr. 13/1979. Var því miðað við gengi þegar lánið var VELL. ene eeeeneeenenrenenrenenenenrnren nanna V var gert að greiða D heildarfjárhæð þeirra reikninga sem á hann hljóð- uðu og lagðir voru fram í málinu, að frádregnum greiðslum sem hann stóð skil á, eftir að reikningar D voru útbúnir. ......................... Skuldaraskipti Hinn 8. júlí 1991 gaf E út skuldabréf til L að fjárhæð 600.000 krónur. Til tryggingar greiðslum samkvæmt bréfinu var veittur 2. veðréttur í Bls. 1236 1493 2272 2915 2987 3093 3704 4045 927 3587 CCCXL Efnisskrá Bls. fasteign. Með yfirlýsingu 12. sama mánaðar var óskað eftir því við L, að greiðandi skuldabréfsins yrði S. Fasteignin, sem sett hafði ver- ið að veði fyrir láninu, var síðan seld nauðungarsölu 10. júní 1994. Í kjölfarið krafðist L greiðslu á eftirstöðvum bréfsins aðallega úr hendi S og E in solidum, en til vara úr hendi S. Með hliðsjón af efni yfirlýsingarinnar 12. júlí 1991 þótti ætlun S og E ekki hafa verið sú, að þær yrðu báðar ábyrgar fyrir greiðslu lánsins. Talið var að E hefði ekki getað sett S í sinn stað sem skuldara lánsins án sam- þykkis L. Hann byggði sjálfur á því, að skuldaraskiptin hefðu ekki verið samþykkt og var S því sýknuð af kröfum L. Þá þótti óljóst á hvaða grundvelli gerðar voru kröfur á hendur E, þar sem L byggði málatilbúnað sinn á því að S hefði tekið að sér greiðslu lánsins. Var kröfum L á hendur E því vísað frá héraðsdómi... 1559 Við kaup á fasteign var verð hennar greitt með því, að kaupandi tók að sér að greiða skuld samkvæmt veðskuldabréfi, sem hvíldi á eigninni. Kröfuhafi hafði samþykkt þá ráðstöfun og var kaupanda gert að greiða í samræmi við skuldbindingu sína. Sjá Samningur. ................ 2063 Skuldaröð Deilt var um stöðu kröfu R á hendur þrotabúi D hf. í réttindaröð við gjaldþrotaskiptin. Hluti kröfu R, 205.579 kr., átti rætur að rekja til verks sem R vann á greiðslustöðvunartímanum, fyrir geymsluté sem kom til frádráttar öðrum reikningum R á sama tíma. Ljóst var að aðstoðarmaður D hf. í greiðslustöðvun hafði samþykkt að D ht. héldi áfram verki samkvæmt verksamningi við H. Í þessu var talið hafa falist samþykki fyrir að D hf. myndi áfram stofna til skuldbind- inga gagnvart undirverktökum sínum. Með vísan til 2. mgr. 21. gr. laga nr. 21/1991 var fallist á það með R að fullnægt væri skilyrðum 4. töluliðar 110. gr. sömu laga fyrir því að þessi fjárhæð nyti for- gangsréttar samkvæmt ákvæðinu. Aðrir kröfuliðir, 716.058 kr., voru studdir reikningum vegna aukaverka, sem féllu þar með ekki innan ramma upphaflegs verksamnings milli R og D hf. Ekki var sann- að að fyrrnefndur aðstoðarmaður hefði samþykkt með þeim hætti sem áskilinn er í 1. mgr. 19. gr. laga nr. 21/1991, að starfsmenn D hf. stofnuðu til skuldbindinga við R með því að fela honum aukaverk, enda gat aðstoðarmaðurinn ekki, svo gilt væri að lögum framselt starfsmönnum D hf. það ákvörðunarvald sitt. Samningur við R um aukaverk hafði heldur ekki verið borinn undir aðstoðarmanninn. Skilyrðum 4. töluliðar 110. gr. laga nr. 21/1991 var því ekki fullnægt Efnisskrá CCCXLI Bls. fyrir því að kröfuliðir R vegna aukaverka nytu stöðu í réttindaröð samkvæmt því ákvæði. Var kröfu R að þessu leyti skipað í réttinda- röð samkvæmt 113. gr. laganna. ...........eeeeeeeeeerneneneneneeaerernarenrnrrr 3845 Skuldskeyting P og M sf. gerðu með sér verksamning. Talið var að enda þótt M sf. hefði stílað reikninga fyrir vinnu sína á B hf. og fengið þá lengst af greidda þaðan, hefði P ekki sýnt fram á, að skuldskeyting hefði verið gerð með samþykki M sf. eða að aðilaskipti að kröfu stefnda hefðu orðið að öðru leyti. Var P því dæmdur til greiðslu umkrafinnar fjárhæð- AP. alleeeeereseenenenene erna ekr nenna asnar 2133 S hf. færði í bókhaldi sínu 30. september 1992 viðskiptaskuld K við sig, að fjárhæð 6.559.253 kr., á viðskiptareikning B hf., sem sama dag gaf út fjögur skuldabréf, samtals að fjárhæð 8.000.000 kr., og afhenti S hf., sem var skráður kröfuhafi á bréfin. Var þetta gert eftir að B hf. keypti fiskverkunar- og útgerðarrekstur S hf. Framkvæmdastjóri S hf. sendi 9. febrúar 1993 K viðskiptayfirlit sem sýndi að S hf. færði skuldina af reikningi K áðurnefndan dag og var við færsluna ritað „Borgey yfirtekur“. Með hliðsjón af fyrri samskiptum S hf. og B ht. var talið að með orðsendingu þessari hafi S hf. með nægilega skýrum hætti leyst K undan skyldu til að greiða skuldina. Var K því sýkn- aður af kröfum S. ............0.. eeen 3519 Skýrslutökur undir rekstri máls fyrir Hæstarétti Samkvæmt 1. mgr. 76. gr. laga nr. 91/1991, eins og greininni var breytt með 27. gr. laga nr. 133/1993, var ákvæðum 75. gr. fyrrnefndu laganna beitt við öflun gagna fyrir héraðsdómi í tengslum við rekstur máls fyrir Hæstarétti. Sjá Sönnunarfærsla. .............eeeeeeeeeeeneereseeenen 23 Slysatrygging Tollvörðurinn E var á leið frá heimili sínu til vinnustaðar 19. september 1990 þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið hans og hlaut hann mikið högg á höfuð og hné, en tognaði auk þess í hálsi og baki. Krafði hann ríkissjóð um um bætur skv. reglum nr. 30/1993 um skil- mála slysatryggingar ríkisstarfsmanna skv. kjarasamningum vegna slysa sem ríkisstarfsmenn verða fyrir í starfi. Deilt var um hvort þeim reglum skyldi beitt um uppgjör örorkubóta til E eða hvort beitt skyldi ákvæðum eldri reglna, sem leitt hefðu til lægri bóta í til- viki E. Í 15. gr. reglna nr. 30/1990 sagði, að reglurnar öðluðust þegar CCCXLII Efnisskrá Bls. gildi, en ákvæðum þeirra skyldi beita um slys sem yrðu frá og með 1. apríl 1989. Samkomulag um breytingu á kafla um slysatryggingu í kjarasamningi aðila var undirritað 2. október 1991 og segir þar, að frá undirskriftardegi falli úr gildi allar greinar eldri kafla slysatrygg- inga í kjarasamningi aðila, en í staðinn gildi frá sama tíma þær reglur sem fram komi í samkomulaginu. Um skilmála hinna nýju ákvæða gildi reglur nr. 30/1990. Talið var að stéttarfélag E hafi mátt ætla að reglur nr. 31/1990 giltu í heild sinni með gerð samkomulagsins frá 2. október 1991 og félagsmönnum þess þar með tryggður sambæri- legur réttur til slysabóta og aðrir ríkisstarfsmenn nutu á þeim tíma. Var fallist á það með E að reglum nr. 30/1990 skyldi beitt við upp- gjör bóta honum til handa. Talið var að við ákvörðun bóta til handa E skyldi örorka ákvörðuð út frá læknisfræðilegu mati en ekki ófjár- hagslegum afleiðingum slyssins og skyldu bætur því greiddar miðað við 50% varanlega örorku E, en á grundvelli reglna nr. 30/1990. Sér- AtKVÆI. „eee eneneenenreeneenenennenanranenenranenn nenna 2598 S krafði R um greiðslu samkvæmt reglum R um slysatryggingu starfs- manna vegna varanlegrar örorku, sem S hlaut í slysi við vinnu í þjónustu R. Við úrlausn málsins var til þess litið að slysatryggingin tók til hóps manna. Áhætta þess sem tryggði væri þar ekki metin sjálfstætt vegna aðstæðna hvers og eins. Eðli málsins samkvæmt væri því ekki fært að fella á R áhættuna af því að starfsmaður hans, sem verður fyrir slysi, búi við eldri meiðsl eða sjúkdóma, sem mynda meiri heildarörorku en slysið eitt út af fyrir sig. S var samkvæmt þessu talin eiga rétt til greiðslu úr hendi R, án þess að tekið væri tillit til örorku af fyrri sjúkdómum S. ..................000eenenenerernrrnenn 4067 Slysatrygging ökumanns Ökumaðurinn A slasaðist við árekstur og hlaut 5% varanlega lækn- isfræðilega örorku samkvæmt matsgerð sérfróðs manns um lækn- isfræði. Tryggingafélagið S hf. hafði ekki gert sennilegt að aðrar ástæður en slysið yllu sjúkdómseinkennum A og þótti því verða að hafa hliðsjón af fyrrgreindu örorkumati við mat á tjóni A. Bætur til A vegna varanlegra afleiðinga slyssins voru ákveðnar í einu lagi 900.000 krónur... 3344 S, starfsmaður sjávarútvegsráðuneytisins, ók bifreið í þess eigu er hann lenti í árekstri og slasaðist. Deilt var um túlkun og gildi skilmála slysatryggingar samkvæmt samkomulagi íslenska ríksins (Í) og stéttarfélags S. Í hafði keypt lögmæltar vátryggingar vegna bif- Efnisskrá CCCXLIII reiðarinnar hjá V hf., þ.á m. ökumannstryggingu samkvæmt 92. gr. laga nr. 50/1987. V hf. hafði neitað að greiða S óskertar bætur úr Ökumannstryggingunni, þar sem félagið taldi að, að draga ætti frá þeim slysatryggingarfé, sem S bæri að fá samkvæmt samkomulag- inu. S krafði þá Í um þessar bætur en var hafnað. Stefndi S þá Í til greiðslu. Talið var að enda þótt ökumannstryggingin hefði þau einkenni skaðatryggingar, að bætur skyldi ákveða í samræmi við tjón metið eftir reglum skaðabótaréttar, yrði hún engu að síður talin slysatrygging í skilningi 2. mgr. 14. gr. reglna nr. 30/1990, sem voru hluti samkomulags aðila og aðilar voru sammála um að miða skyldi við. Var samkomulagið metið svo, að með því væri verið að auka öryggi launþega umfram lagaskyldu og að sú takmörkun sem fólst í fyrrnefndri 2. mgr. 14. gr. reglnanna, miðaði að því að sömu hags- munir væru ekki tvítryggðir. Var því ekki talið að ákvæði sem aðilar höfðu samið um, væri andstætt lögum eða ógilt á grundvelli 2. mgr., sbr. 3. mgr.. 25. gr. laga nr. 20/1954, en þau ákvæði voru í gildi þegar S slasaðist. Í var því sýknað af kröfum S. ld... Staðgreiðsla skatta Sjá Virðisaukaskattur. ....................00eeenenenenrnenenenenenenrnnrenenr nn Stefna Héraðsdómsstefnu var áfátt, með því að þar var látið hjá líða að greina frá nafni fyrirsvarsmanns stefnda. sbr. b-lið 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991. M.a. af þessari ástæðu þóttu slíkir annmarkar á málinu að ekki yrði hjá því komist að vísa því frá héraðsdómi. Sjá Frávísun máls frá héraðsdómi. .............0.....eeaeeeeeneaeeneneneeeeeneneurnenenae a Stefnubirting Af vottorði póstmanns um birtingu stefnu á lögheimili stefnda varð hvorki ráðið að hann hefði afhent afrit stefnunnar né greint syni stefnda, sem þar hittist fyrir, frá því að stefnubirting færi fram á til- lits til mótþróa hans og skyldum hans í því sambandi. Var talið að lögmæt birting stefnu hefði ekki farið fram. Var úrskurður héraðs- dóms um að vísa málinu frá dómi staðfestur... Talið var að skilyrði hefði brostið til þess að birta stefnu í Lögbirting- arblaði, þar sem stefndi var með þekkt lögheimili og fastan dval- arstað á Flateyri. Var málinu vísað frá dómi án kröfu. ...................... Í hf. krafðist frávísunar á þeim grundvelli að áfrýjunarstefna hefði ekki Bls. 3647 4012 2892 198 2316 CCCXLIV Efnisskrá verið birt í samræmi við 4. mgr. 85. gr. laga nr. 91/1991. Stefnan hafi hvorki verið birt fyrir stjórnarformanni né bankastjóra í stjórnstöð Í hf., heldur fyrir starfsmanni í útibúi Í hf. Bankaútibú gæti ekki verið aðili að dómsmáli, sbr. H 1995, 1706. Frávísunarkröfunni var ekki sinnt, þar sem Í hf. hafði sent Hæstarétti tilkynningu um að hann hyggðist halda uppi vörnum í málinu, sbr. 1. mgr. 158. gr. laga nr. 91/1991, sem hann hafði og gert. Var því engu talið skipta, hvort galli hefði verið á birtingu áfrýjunarstefnu eða hún birt með of skömm- um fyrirvara, sbr. 4. mgr. 83. gr. laga nr. 91/1991. dd... Stjórnarskrá Fallist var á að 78. gr. stjórnarskrárinnar yrði skilin svo að almenni lög- gjafinn hefði nokkuð óbundnar hendur um skipan sveitarstjórn- armálefna með almennum lagafyrirmælum. Hins vegar var talið að 2. mgr. 42. gr. laga nr. 97/1993 um Húsnæðisstofnun ríkisins bæri að skýra með hliðsjón af lagafyrirmælum sem snertu sveitarstjórnir og heildarskipun sveitarstjórna í landinu. Sjá Húsnæðismál. ................. JE var sakfelldur fyrir fjárdrátt og fjársvik. Við ákvörðun refsingar var tekið tillit til verulegs dráttar, sem varð á hluta málsmeðferðar áður en ákæra var gefin út, sbr. 70. gr. stjórnarskrárinnar. ........................ Dráttur á meðferð opinbers máls var talinn fara í bága við 1. mgr. 133. gr. laga nr. 19/1991, 1. mgr. 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu og 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar. .......................0eneanaeeeerrnrnr Á það var ekki fallist í opinberu máli, að lög nr. 61/1995 um leigubifreiðar eða reglugerð nr. 224/1995, sem sett var á grundvelli laganna, væru andstæð 1. mgr. 75. gr. stjórnarskrárinnar. ................0.00eeneeeeeeerennn Við héraðsdóm störfuðu tveir lögfræðingar, dómari og dómarafulltrúi. Dómarinn var talinn vanhæfur að fara með opinbert mál, sökum þess að fulltrúi hans hafði úrskurðað sakborning í gæsluvarðhald á grundvelli 2. mgr. 103. gr. laga nr. 19/1991. Til stuðnings þessari niðurstöðu var vísað til 6. gr. laga nr. 19/1991, sbr. g. lið 5. gr. laga nr. 91/1991, 70. gr. stjórnarskrárinnar og 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Sjá Dómarar... Ákvæði b. liðar 86. gr. og 1. mgr. 87. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála voru ekki talin andstæð 71. gr. stjórnarskrár eða 8. gr. samnings um verndun mannréttinda og mannfrelsis sbr. lög nr. 62/1994 um mannréttindasáttmála Evrópu. Sjá Gagnaöflun. ........... Skylduaðild að lífeyrissjóði ekki talin andstæð 2. mgr. 74. gr. stjórnarskrár- innar. Sjá Lífeyrissjóðir... Bls. 582 731 1868 1977 1998 2553 2584 Efnisskrá CCCXLV Bls. Samkvæmt 1. gr. laga nr. 4/1988 um útflutningsleyfi o.fl. var utanrík- isráðuneytinu heimilt að ákveða, að ekki mætti „bjóða, selja eða flytja vörur til útlanda nema að fengnu leyfi.“ Útflutningsleyfi gat ráðuneytið bundið skilyrðum sem nauðsynleg þóttu. Í 2. gr. laganna var ráðherra heimilað að setja í reglugerð nánari ákvæði um fram- kvæmd laganna. S hf. hélt því fram að lögin fælu í sér framsal á valdi til utanríkisráðuneytisins, sem berlega bryti gegn 69. gr. stjórn- arskrár lýðveldisins Íslands. sem í gildi var þegar S hf. var synjað um útflutningsleyfi í desember 1993, en efnislega samsvarandi ákvæði er nú í 75. gr. stjórnarskrárinnar. Talið var að fyrirmæli stjórnarskrár- innar um, að atvinnufrelsi yrði ekki skert nema með lagaboði, yrðu ekki túlkuð öðruvísi en svo, að hinum almenna löggjafa væri óheim- ilt að fela framkvæmdarvaldshöfum óhefta ákvörðun um þessi efni. Löggjöfin yrði að mæla fyrir um meginreglur, þar sem fram kæmu takmörk og umfang þeirrar réttindaskerðingar, sem talin væri nauðsynleg. Engar slíkar efnisreglur hefði verið að finna í lögum nr. 4/1988. Svo víðtækt framsal löggjafans á valdi sínu til framkvæmd- arvaldsins stríddi gegn ofangreindu réttindaákvæði stjórnarskrár- innar og væri því ólögmætt. Var því fallist á það með S hf. að synjun til hans um útflutningsleyfi í desember 1993 hefði byggst á ólögmætri réttarheimild og félaginu ákvarðaðar skaðabætur. Sératkvæði. ....... 2956 Þ krafði íslenska ríkið (Í) um bætur, þar sem hann sætti sig ekki við að vera með Í. gr. reglugerðar nr. 324/1992 bótalaust sviptur sér- skráðum fullvirðisrétti sem hann taldi sig hafa öðlast á grundvelli eldri reglugerða og með samningum við Stéttarsamband bænda samkvæmt 30. gr. laga nr. 46/1985. Í 2. gr. reglugerðarinnar var heildarfullvirðisréttur mjólkur færður niður að svokölluðu heild- argreiðslumarki og fullvirðisréttur hvers lögbýlis færður niður um sama hlutfall og heildarfullvirðisréttur. Var það nefnt greiðslumark. Með 30. gr. laga nr. 46/1985 hafði löggjafinn heimilað stjórnvöldum að ábyrgjast mjólkurframleiðendum fullt verð, sem ákveða skyldi á ákveðinn hátt, fyrir magn mjólkur, sem semja átti um við Stétt- arsamband bænda. Samkvæmt 35. gr. laganna átti síðan að ákvarða um beitingu þessara heimilda í reglugerð. Talið var að með samn- ingunum sem gerðir voru samkvæmt þessari heimild, og eftirfar- andi reglugerðum hefðu höft verið sett á atvinnuréttindi bænda, en jafnframt hefðu skapast takmörkuð réttindi þeim til handa, sem höfðu fjárhagslega þýðingu. Samkvæmt 67. og 69. gr. stjórnarskrár- innar, sem þá giltu um eignarrétt og atvinnufrelsi, yrðu þau réttindi CCCXLVI Efnisskrá Bls. ekki síðar felld niður nema með heimild í settum lögum og þar ekki takmörkuð nema samkvæmt almennri reglu, þar sem jafnræðis væri gætt. Var á það fallist með Þ að hann hefði ekki að lögum eða í fram- kvæmd notið jafnræðis á við aðra mjólkurframleiðendur. Um þessi atvinnu- og fjármunaréttindi hefði borið að setja ótvíræð almenn fyrirmæli í settum lögum og gæta þar fyllsta jafnræðis. Talið var að eins og til háttaði í málinu yrði Í að bera ábyrgð á því að það var ekki gert og þótti Þ því eiga rétt á greiðslu frá Í, sem svaraði til þeirra 50 króna fyrir hvern lítra, er greiddar voru fyrir annan nið- urfelldan fullvirðisrétt í upphafi verðlagsársins 1992/1993. ............... 3002 Skattlagning eftir vog samkvæmt lögum nr. 39/1988 um bifreiðagjald var ekki talin stangast á við 67. gr., síðar 72. gr. stjórnarskrár. Sjá Skatt- AP. eerrnesnenern eneste aerea 3114 Með vísan til 40. og 41. gr. stjórnarskrár var samningur talinn ógildur og óskuldbindandi fyrir ríkið eftir að Alþingi hafði hafnað að sam- þykkja hann. Sjá Samningur... 3466, 3482 Ekki þóttu efni til að fallast á þá röksemd M að ákvæði 3. mgr. 53. gr. laga nr. 91/1991 bryti í bága við þá vernd, sem friðhelgi einkalífs hans er veitt með 1. mgr. 71. gr. stjórnarskrárinnar, sbr. 9. gr. laga nr. 97/1995. Við skýringu 3. mgr. 53. gr. laga nr. 91/1991 yrði hins vegar að taka tillit til þess, að samkvæmt 3. mgr. 71. gr. stjórnarskrárinnar er heimildin til að takmarka með lögum friðhelgi einkalífs háð því, að brýna nauðsyn beri til þess vegna réttinda annarra. Sjá Vitni..... 3575 Sjá Framsal skattlagningarvalds. ................ etern 4260 Stjórnsýsla Sjá Flugréttindi. .................0..000eeeeneeeeennrnenee eeen 4112 Stjórnvaldsákvörðun Landbúnaðarráðuneytið heimilaði eiganda jarðar að innleysa úrskipta hluta úr jörðinni á grundvelli 13. gr. laga nr. 65/1976. Eigendur hins úrskipta hluta voru ekki taldir hafa fært fram viðhlítandi rök fyrir því, að leyfisveiting ráðherra hefði verið óréttmæt í ljósi þeirra hags- muna, sem í húfi voru. Sjá Jarðarlög. .............0..eeeeeeeeeuererr rn 1896 Formlegir annmarkar á ákvörðun um leyfissviptingu þóttu ekki hata komið í veg fyrir að, að mál B hf. væri rannsakað sem skyldi, þar sem sama dag og ákvörðun um leyfissviptingu var tekin, hafði hlutaðeig- andi ráðuneyti farið fram á opinbera rannsókn á þeirri háttsemi sem varð grundvöllur leyfissviptingarinnar. Gafst hlutaðeigandi aðilum Efnisskrá CCCXLVII Bls. þá kostur á að tjá sig um efni málsins og kynna sér þau gögn sem ákvörðunin studdist við. Við lögreglurannsóknina kom ekkert fram sem veitti ástæðu til að endurskoða ákvörðun ráðuneytisins. .......... 2776 Með úrskurði sjávarútvegsráðuneytisins var F hf. gert að sæta upptöku afla, sem fenginn var með veiðum umfram leyfilegt aflamagn. Í úr- skurðinum sagði að aflinn skyldi sæta upptöku samkvæmt lögum nr. 32/1976, sbr. 18. gr. laga nr. 3/1988. Talið var að ekki yrði um villst, að úrskurðurinn beindist að afla sem ólögmætur telst samkvæmt þeim lið, enda þótt ekki væri þar berum orðum vitnað til 2. tölul. 1. gr. laga nr. 32/1976. Ákvæði úrskurðarins um magn hins ólöglega afla og meðalverð til upptöku voru talin ljós. Niðurstaða ráðuneytisins var því talin rökstudd með fullnægjandi hætti. Þá var ekki talið að F hf. hefði sýnt fram á að meðferð ráðuneytisins á máli félagsins hefði eftir uppkvaðningu úrskurðarins verið áfátt... 3628 Stjórnvaldsúrskurður Úrskurðir ríkistollstjóra og ríkistollanefndar, sem kveðnir voru upp á grundvelli 3. mgr. 32. gr. og 101. gr. tollalaga, voru taldir vandlega rökstuddir og ekki yrði séð að efni þeirra styddist við ólögmæt sjón- armið eða að gallar væru á málsmeðferðinni. Úrskurður ríkistolla- nefndar, þar sem staðfest var niðurstaða ríkistollstjóra, var ógiltur af öðrum ástæðum. Sjá Framsal skattlagningarvalds. .................... 4260 Stöðuveiting Kærunefnd jafnréttismála (K) krafðist þess fyrir hönd J, að viðurkennt yrði með dómi, að ráðning karlmannsins E í starf hjá Reykjavík- urborg hafi verið ólögmæt. Þá var og krafist skaðabóta. Átta um- sækjendur höfðu verið um stöðuna, þar af sex karlmenn og ein kona, auk J, en sú dró umsókn sína síðar til baka. Með hliðsjón af menntun og reynslu þeirra E og J var talið nægilega fram komið, að þau hafi bæði verið hæf til að gegna starfinu. Ekki þóttu efni til að gera gera mun á hæfni J og annarra umsækjenda að þessu leyti. Lagt var til grundvallar að reglurnar í 1.,2.,3. og 9. gr. eldri jafnrétt- islaga nr. 65/1985 bæri að skýra svo við núverandi aðstæður, að konu skuli veita starf, ef hún er að minnsta kosti jafnt að því komin, að því er verðar menntun og annað sem máli skiptir, og karlmaður sem við hana keppir, ef á starfssviðinu eru fáar konur. Með hliðsjón af kynjaskiptingu í hópi æðstu starfsmanna á því sviði sem um ræddi, var talið nægilega fram komið að samkvæmt lögum nr. 65/1985 hafi CCCXLVIII Efnisskrá borið að setja J í stöðuna og að stöðuveitingin hefði farið í bága við 2. tl.5. gr. laganna, sbr. nú 2. tl. 1. mgr. laga nr. 28/1991. Sératkvæði. ... Sveitarfélög S og K var gefið að sök, að hafa reist sumarhús í landi Kárastaða í Þing- vallasveit án tilskildra leyfa byggingaryfirvalda sveitarfélagsins. Sök þeirra var talin fyrnd og voru þau sýknuð af refsikröfum. Einnig var hafnað að verulegu leyti kröfu um brottnám mannvirkja. Sjá Bygg- ÍNBAFlÖÐ. .......eeeneeeneeenenreneneenenernenenrenenrr nenna Deilt var um mörk lögsagnarumdæma sveitarfélaga. Sjá Landamerki. .... Sveitarstjórn Fallist var á að 78. gr. stjórnarskrárinnar yrði skilin svo að almenni lög- gjafinn hefði nokkuð óbundnar hendur um skipan sveitarstjórn- armálefna með almennum lagafyrirmælum. Hins vegar var talið að 2. mgr. 42. gr. laga nr. 97/1993 um Húsnæðisstofnun ríkisins bæri að skýra með hliðsjón af lagafyrirmælum sem snertu sveitarstjórnir og heildarskipun sveitarstjórna í landinu. Sjá Húsnæðismál. ................. Sveitarfélagið S gekkst í ábyrgð fyrir V hf. gagnvart bankanum L. Ábyrgð- aryfirlýsing S var talin vera í samræmi við ákvæði 5. mgr. 89. gr. laga nr. 8/1986. Úr hömlu hafði dregist að ganga formlega frá nauðsyn- legum veðsetningum þeirra eigna V hf., sem boðnar voru fram til tryggingar, sem leiddi til þess að tryggingarnar glötuðust. Var það talið hafa staðið S nær en L að fylgja því eftir að tryggja þessa hags- muni sína. Kröfur L á hendur S samkvæmt ábyrgðaryfirlýsingunni voru því teknar til greina. Sjá Ábyrgð... Áskilnaði 5. mgr. 89. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 8/1986 um tryggingar var ekki fullnægt og voru því ekki lagaskilyrði til þess að Á tækist á hendur einfalda ábyrgð á skuld Á hf. við L. Var Á því sýknaður af kröfum L. Sjá Ábyrgð... Sveitarstjórnarlög Vísað var til þess að ákvæði 5. mgr. 89. gr. laga nr. 8/1986 hefði verið skýrt svo, m.a. í dómi Hæstaréttar 1993, 76, að til þess að sveitarfélag yrði bundið við einfalda ábyrgð, yrði að vera um að ræða tryggingu sem sveitarstjórn hefur metið fullnægjandi. Sjá Ábyrgð. ......................... Sveitarstjórnarmál Sjá Vinnusamningur. ..............eeeeereereeneneneneenerernrnenreenenenen erna Bls. 3760 1868 2848 582 3457 3514 4076 3251 Efnisskrá CCCXLIX Svipting ökuréttar Sjá Ölvunarakstur. ...........eeeeeneerrrnenneeneenrenneeneen rennur Söluandvirði Sjá Veðréttur. ...................0 eeen Sönnun X var sýknaður af ákæru vegna nauðgunar, meðal annars með vísan til nýrrar DNA rannsóknar sem gekk þvert á niðurstöðu fyrri rann- sóknar. Sjá Kynferðisbrot. ................00eeeeeneneerernenrrnrnnr err Með héraðsdómi var Þ sýknaður af ákæru, þar sem honum var gefið að sök að hafa slegið mann í andlitið með brotinni flösku með þeim afleiðingum, að hann hlaut djúpan skurð á hægri kinn. Þær ályktanir, sem héraðsdómari dró af munnlegum framburði þeirra, sem komu fyrir dóm, þóttu orka mjög tvímælis. Var talið að sönnunarfærsla þyrfti að fara fram á ný fyrir héraðsdómi, sem yrði skipaður þremur dómurum, sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 19/1991. Samkvæmt þessu varð ekki hjá því komist að fella hinn áfrýjaða dóm og meðferð málsins í héraði úr gildi og vísa málinu til héraðsdóms, svo munnleg sönn- unarfærsla og dómsálagning gæti farið þar fram að nýju. ................. Með héraðsdómi voru E og G sakfelldir fyrir brot á lögum um ávana- og fíkniefni. E áfrýjaði dómi og skömmu fyrir flutning málsins í Hæsta- rétti kom G fyrir héraðsdóm og skýrði svo frá, að E hefði ekki átt neinn hlut að máli. Þessi síðbúna afturköllun G á fyrri framburði sínum um sekt E var metin marklaus og upphafleg skýrsla virt án til- lits til hans. Var staðfest sú niðurstaða héraðsdóms, að lögfull sönn- un væri fram komin um að E hefði gerst sekur um athæfi það, sem honum var gefið að sök í ákæru. Sjá Ávana- og fíkniefni. ................ Launakrafa talin ósönnuð. Sjá Gjaldþrotaskipti. ..................00000eeee0e0eenn. Sönnunarfærsla V heimilað að gefa aðilaskýrslu fyrir héraðsdómi í tengslum við rekstur máls milli sín og D fyrir Hæstarétti svo og leiða tiltekin vitni fyrir héraðsdóm til skýrslugjafar af sama tilefni. Talið að samkvæmt Í. mgr. 76. gr. laga nr. 91/1991, eins og greininni var breytt með 27. gr. laga nr. 133/1993, yrði ákvæðum 75. gr. fyrrnefndu laganna beitt við öflun gagna fyrir héraðsdómi í tengslum við rekstur máls fyrir Hæstarétti... V leitaði dóms um skyldu F til að greiða tiltekna fjárhæð, sem V taldi Bls. 3166 3669 350 2052 2127 2392 23 CCCL Efnisskrá Bls. svara til hlutadeildar sinnar í eignum F. Málið átti rætur að rekja til þess, að V gekk úr félagasambandi F. V taldi að stoð fyrir þessari kröfu væri meðal annars að finna ákvæði í samþykktum F, þar sem kæmi fram að félagi sem vikið væri úr sambandinu ætti ekki tilkall til sjóða þess eða annarra eigna. Taldi V heimilt að gagnálykta frá þessu ákvæði um aðildarfélag, sem gengi úr sambandinu með öðr- um hætti. F vildi leiða fyrir dóm sem vitni forsvarsmenn sex stétt- arfélagasambanda til að færa sönnur fyrir þeirri málsástæðu sinni, að hvorki væru söguleg né lagaleg rök fyrir þeirri ályktun sem V taldi mega draga af fyrrgreindu ákvæði samþykkta F. Talið var að aðrir gætu ekki komið fyrir dóm sem vitni en þeir, sem gætu borið af eigin raun um umdeild atvik, sbr. 1. mgr. 44. gr. og 1. mgr. 51. gr. laga nr. 91/1991. F byggði ekki á því, að þeir menn, sem hann vildi leiða fyrir dóm, gætu borið af eigin raun um hvað vakað hafi fyrir þeim, sem sömdu umdeilt ákvæði í samþykktum F, eða hvern skiln- ing þeir, sem gengust undir ákvæðið við setningu þess, hefðu mátt leggja í það. Þá var ekki ráðið af málatilbúnaði F, að hann vildi bera fyrir sig venjureglu, sem beita mætti sem réttarheimild í málinu og honum væri þörf á að færa sönnur fyrir, sbr. 2. mgr. 44. gr. laga nr. 91/1991. Var talið bersýnilegt að óþarft væri til sönnunar í málinu að afla munnlegs álits frá forsvarsmönnum stéttarfélagasambanda, sem ekki áttu aðild að málinu, um efni og skýringu þeirra eigin sam- þykkta eða hvernig þeir álitu að brugðist yrði innan vébanda þeirra við hliðstæðum atvikum. F var því ekki heimilað að leiða umrædda menn fyrir dóm í þessu skyni, sbr. 3. mgr. 46. gr. laga nr. 91/1991, enda hafði ekki verið rökstutt að það væri nauðsynlegt af öðrum SÖKUM. .......0.eeeneneeerereenenenenenenesenarernrneneneennnernenenenanan ene 180 B höfðaði mál til heimtu bóta úr hendi A og Ö vegna bilunar, sem B taldi hafa orðið á tölvubúnaði í eigu hans við það, að Ö urðu á mistök við tengingu í rafmagnstöflu á starfstöð B 28. október 1994. Var kröfum beint að A sem vinnuveitanda Ö. Að beiðni vátryggingarfélags A lét J í tá álitsgerð, þar sem leitt var getum að ástæðum bilunarinnar. A og Ö vildu leiða hann fyrir dóm til að staðfesta álitsgerðina og svara spurningum um það, sem hann kynni að hafa orðið áskynja um við athugun sína á vettvangi. Af 1. mgr. 44 gr. og 1. mgr. $1. gr. laga nr. 91/1991 þótti mega draga þá ályktun, að aðili einkamáls mætti færa sönnur fyrir umdeildu atviki með því að leiða vitni fyrir dóm vitni, sem svari munnlega spurningum um slík atvik af eigin raun. Því var ekki borið við að J hefði verið viðstaddur þegar fyrrgreindur Efnisskrá CCCLI Bls. atburður varð og þótti skýrslugjöf hans fyrir dómi ekki geta helg- ast af reglum VINI. kafla laga nr. 91/1991. Á hinn bóginn voru A og Ö taldir geta leitað dómkvaðningar mats- eða skoðunarmanns samkvæmt ákvæðum IX. kafla laganna og leitt hann að starfi loknu fyrir dóm. Þar sem J hafði ekki verið dómkvaddur til slíkra starfa var heldur ekki talið unnt að leiða hann fyrir dóm gegn mótmælum B til skýrslugjafar á þessari forsendu. Samkvæmt þessu þóttu ekki skilyrði til að verða við kröfu A og Ö um að J kæmi fyrir dóm til að gefa munnlega skýrslu. ......................0eeaeernenenenenennernernrneneernnn 1785 Tékkar Iðnaðarbankinn hf. innleysti átta tékka útgefna af Innkaupastofnun rík- isins á reikningi hennar hjá Landsbanka Íslands. Var fyrsti tékkinn innleystur 15. febrúar 1985, en sá síðasti 23. ágúst sama ár. Tékkar þessir voru falsaðir þannig að fjárhæð hvers þeirra var hækkuð um eina milljón krónur. Landsbankanum var ekki kunnugt um fölsun tékkanna fyrr með bréfi Innkaupastofnunar 4. október 1985. Hinn 29. sama mánaðar leiðrétti bankinn reikning Innkaupastofnunar með bækfærslu á 7.000.000 krónur, en sá sem falsaði tékkanna hafði greitt eina milljón til Innkaupastofnunar. Landsbankinn krafði síð- an Íslandsbanka hf.. sem tekið hafði við réttindum og skyldum Iðn- aðarbankans hf., um greiðslu, sem svaraði til fyrrgreindrar bakfærslu. Talið var að krafa Landsbankans lyti að endurgreiðslu Íslandsbanka hf. vegna skuldfærslu andvirðis tékkanna á reikning hjá Landsbank- anum, sem átt hefði sér stað í þeirri röngu ímyndun beggja bank- anna að um fullgilda tékka væri að ræða. Krafa sem þessi þótti fyrnast á fjórum árum samkvæmt $. tl.3. gr. laga nr. 14/1905. Málið var höfðað með stefnu birtri 11. nóvember 1993 og var því fyrn- ingarfrestur löngu liðinn. Landsbankinn reisti einnig kröfur sínar á almennu skaðabótareglunni. Þegar litið var til þess hversu vel fölsun tékkanna var úr garði gerð, þeir voru gefnir út af ríkisfyrirtæki til verktakafirma og framseldir af framkvæmdastjóra þess, auk þess að vera skuldfærðir greiðslubanka án athugasemda um langt tímabil, var ekki talið sannað að um bótaskylt gáleysi hefði verið að ræða hjá starfsmönnum Iðnaðarbankans hf. Samkvæmt þessu var Íslands- banki hf. sýknaður af kröfum Landsbankans. ................0.02000e0e0en0n. 1432 Tilkynning K krafðist útburðar B úr leiguhúsnæði. Deilt var um gildistíma uppsagnar CCCLII Efnisskrá leigusamnings aðila. Með vísan til dóms Hæstaréttar 10. nóvember 1994 í málinu nr. 438/1994 og framlagðra gagna, um áreiðanleika símbréfssendinga, var talin réttmæt ástæða til að draga í efa öryggi við sendingu slíkra bréfa, eins og gerð þessara tækja var þá háttað. Yrði almennt ekki talið sannað, að skjal hafi verið sent á tilgreind- um tíma úr símbréfstæki eða móttekið af þeim sem það var ætlað, jafnvel þótt sendandi hafi í höndum staðfestingarmiða úr tækinu. Var því ekki fallist á að áskilnaði 13. gr. húsaleigulaga nr. 36/1994 um sönnun Væri fullnægt... Tilraun V og M var gefið að sök að hafa í sameiningu framleitt 1900 lítra af gambra til eimingar í þeim tilgangi að selja sterkt áfengi. Talið var að gegn neitun V og M væri ekki komin fram fullnægjandi sönnun um annað en tilraun til áfengisframleiðslu. Í áfengislögum væri ekki að finna ákvæði um refsiverða tilraun til að framleiða áfengi og voru V og M því sýknaðir af sakargiftum að þessu leyti. Sjá Áfengislög. T var gefin að sök tilraun til þjófnaðar með því að brjótast inn í hús en hverfa af vettvangi þegar íbúar hússins vöknuðu. Ekki þótti sannað að T hefði brotist inn í húsið í þjófnaðarskyni og var hann sýknaður. Sjá Þjófnaður. .................0.0a0aeaeaerernenenenrranrnenenenenenenrrrrenrnenrnenrnenrr Maður var sakfelldur fyrir tilraun til manndráps. Sjá Manndráp. ............. Ó var sakfelldur fyrir ónothæfa tilraun með því að flytja til landsins efni. þótt hann teldi það innihalda astmalyf. Sjá Tollalagabrot. ................ B var sakfelldur fyrir tilraun til tryggingarsvika. Sjá Fjársvik. ................... X var sýknaður af tilraun til nauðgunar. Sjá Nauðgun. ...........0..0.0000000000.. Tollalagabrot Þrátt fyrir að ástæðulaus dráttur hefði orðið á rannsókn á tollalagabroti S var ekki talið alveg nægilegt tilefni til að líta til þess við ákvörð- un refsingar. Með hliðsjón af því að S hafði að fullu greitt skuld samkvæmt skuldabréfi því sem hann hafði falsað nafnritun ábyrgð- armanns á og sakarferli þótti mega skilorðsbinda refsingu hans. .... E og H voru sakfelldir fyrir brot á tollalögum og lyfsölulögum með því að hafa við komu til landsins í ágúst 1993 haft meðferðis 2.388 töflur af efedrín, 158 töflur af tamoxífeni og 212 lykjur af karlkynshorm- ónalyfjum (sterum) með anabólískri verkun. Var hvor þeirra dæmd- ur til greiðslu 120.000 króna sektar. ................e0eenenerneneneneene Ó var gefið að sök að hafa smyglað til landsins miklu magni af sterum, Bls. 2659 1399 1417 2163 2171 2181 2205 726 Efnisskrá CCCLIII töflum með vítamíni og gert tilraun til að smygla töflum af tilteknu astmalyfi, en við rannsókn fundust engin þekkt lyf eða ávana- og fíkniefni í töflunum. Honum var einnig gefið að sök að hafa selt hluta af þessum lyfjum. Ó var talinn hafa gerst sekur um ólöglegan lyfjainnflutning steralyfja og sölu á þeim efnum. Á hinn bóginn var ákæruvaldið ekki talið hafa sýnt fram á, að vítamín þau. sem Ó flutti til landsins teldust til lyfja í merkingu þeirra ákvæða lyfsölulaga nr. 30/1963, sem vísað var til í ákæru. Með innflutningi þeim efnum var Ó hins vegar talinn hafa brotið gegn almennum ákvæðum reglugerð- ar nr. 251/1992 um hámark á verðmæti þess varnings, sem leyfilegt er að flytja til landsins. Þá var Ó fundin sekur um tilraunaverknað með því að flytja til landsins efni, þótt hann teldi það innihalda astmalyf. Við ákvörðun refsingar Ó var litið til magns þeirra lyfja og annarra efna, sem brot hans beindust að, eiginleika þeirra og þess að ákærði seldi nokkurn hluta þeirra. Hins vegar var tekið tillit til þess, að far- mönnum og ferðamönnum er heimilt að koma með efni að þessum toga til landsins í takmörkuðum mæli til eigin nota. Refsing Ó var ákveðin skilorðsbundið fangelsi í 30 daga og 100.000 krónur í sekt. Honum var jafnframt gert að þola upptöku á sterum og vítamínum, en ekki þótti lagagrundvöllur til að fallast á kröfu um upptöku á efni því, sem Ó taldi astmalyf. „ll... Tollalög Sjá Framsal skattlagningarvalds. ..................00.eeeeeneneneneneneennrereenrne en Torfærutæki Sjá Skráningarskylda. ................0...eeeeeneneneeeneneneneernrneneneneneneneernnen Tómlæti Ekki var talið að endurgreiðslukrafa vegna riftunar gagnaðila væri fallin niður fyrir tómlæti. Sjá Riftun. ................... Stærð grunnflatar fasteignar ranglega tilgreind í söluyfirliti. Kröfu um af- slátt hafnað vegna tómlætis. Sjá Fasteignakaup. ..............00.0.0.00000.0. Kaupendur jarðar ásamt útihúsum þóttu ekki hafa fyrirgert rétti sínum til skaðabóta vegna galla á haughúsi með tómlæti. Hins vegar var öðrum bótakröfum hafnað af þeim sökum. Sjá Fasteignakaup. ....... Ekki var fallist á, að miða upphafsdag dráttarvaxta við birtingu héraðs- dómsstefnu vegna tómlætis kröfuhafa. ...................0.0000000e0eeaeneenn J lofaði að kaupa 300.000 króna hlut í M hf. við aukningu á hlutafé í fé- Bls. 2171 4260 3049 489 Á Un Á 1023 1123 CCCLIV Efnisskrá Bls. laginu, sem ákveðin var 14. apríl 1993. Af tilkynningu stjórnar M hf., sem barst hlutafélagaskrá 2. september 1993, varð ekki annað ráðið en að stjórnin teldi að hlutafjáraukningunni væri náð. J gerði ekki kröfu um riftun kaupa sinna á hlutafé í félaginu fyrr en rúmu ári eft- ir að tilkynningin barst hlutafélagaskrá. Þegar virtir voru hagsmunir lánardrottna félagsins, sem máttu teysta á þessa hlutafjáraukningu, var J ekki talinn hafa komið fram með riftunarkröfu sína svo tím- anlega, að hann gæti borið fyrir sig ákvæði 34. gr. laga nr. 32/1978 á þeirri forsendu, að ekki hefði tekist að ná áskrift að hlutafjáraukn- ingunni innan áskriftarfrests, sem var til 1. júlí 1993. Sjá Hlutafé... 1347 Tekið tillit til tómlætis við ákvörðun vaxta samkvæmt 15. gr. vaxtalaga nr. 25/1987. Sjá Vinnusamningur. -...................00eanrenerrnenenenrrrenrrerrrnn 2489 G og B deildu einkum um, hvorum þeirra yrði kennt um vanefndir kaup- samnings. Óumdeilt var að B hafði leyst af hendi sumt af því sem honum bar samkvæmt samningnum. Þar var þó ekki beinlínis mark- aður ákveðinn tími til að ljúka þessum aðgerðum. Var því ekki talið unnt að ætlast til að G léti rakleitt í ljós hvort hann hygðist bera fyrir sig ætlaðar vanefndir B og til hverra aðgerða hann gripi vegna þeirra. Þóttu því ekki efni til að fallast á að G hefði glatað rétti vegna tómlætis. .................000eetureereernenenenrrrerenenenenrnrneeeen enn 3723 Trúnaðarmenn Sjá Opinberir starfsmenn. ..................000.0e0eneneneeerreeanenrneneneerrnnenenenre rr 2707 Trygging Litið var á samkomulag um yfirfærslu aflamarks af báti S sem tilraun til framsals á aflamarkinu einu sér, án raunverulegrar yfirfærslu til annars skips, í þeim tilgangi að tryggja viðsemjendum S greiðslu af veiddum afla. Yfirfærsla aflamarksins var ekki talin geta orðið virk eftir að bú S var tekið til gjaldþrotaskipta nema með atbeina skiptastjóra, en Fiskistofa hafði ekki staðfest yfirfærsluna fyrir þann tíma. Sjá Fiskveiðiheimildir. ....................0.0e0000e0erreernen eeen 1619, 1626 Tryggingarbréf B gaf út tryggingarbréf til bankans BÍ, þar sem bankanum var veitt veð í fasteign B fyrir öllum skuldum og skuldbindingum, sem hann kynni að standa í við BÍ á hverjum tíma. Samkvæmt yfirlýsingum árituðum á bréfin síðar, skyldu bréfin einnig taka til skuldbindinga hlutafélags- ins BP. B hélt því fram að BÍ gæti ekki byggt rétt á yfirlýsingunum Efnisskrá CCCLV Bls. með því að hann hefði verið ölvaður þegar hann undirritaði þær, eiginkona hans hefði ekki samþykkt ráðstöfunina og loks hefði BÍ ekki gætt að þinglýsingu réttinda sinna. B var ekki talin hafa fært sönnur fyrir þeirri staðhæfingu, að hann hefði verið ölvaður við gerð yfirlýsinganna. Þá var 2. mgr. 20. gr. laga nr. 20/1923 um réttindi og skyldur hjóna ekki talin fela það í sér að maki, sem sjálfur hefði staðið að veðsetningu, gæti borið ákvæðið fyrir sig. Loks var ekki talið, að BÍ hefði verið þörf á að þinglýsa breytingum á trygging- arbréfunum til þess að afla sér réttarverndar gagnvart útgefanda þeirra. Var því viðurkenndur veðréttur BÍ... 598 Orðalag tryggingarbréfs varð ekki skilið öðruvísi en svo, að það tryggði aðeins þær skuldir, sem þar væru upp taldar. Sjá Fasteignakaup. .... 620 Þ, eiginmaður S, gaf út tryggingabréf nr. 100485 til Í hf., að fjárhæð 1.000.000 kr., tryggt með veði í tiltekinni fasteign. S kvaðst vera réttur eigandi bréfsins, þar sem hún hefði greitt Í hf. að fullu skuld samkvæmt skuldabréfi, að fjárhæð 1.000.000 kr.. út gefnu til Í hf., en Þ hafi þar tekist á hendur sjálfskuldarábyrgð á þeirri forsendu að um væri að ræða fullnaðaruppgjör á persónulegum ábyrgðum hans gagnvart Í hf. Á þessum grundvelli krafðist S þess að Í hf. yrði dæmdur til að framselja sér bréfið og afhenda. Á skuldabréfinu var að finna eftirfarandi áletrun: „Er skuldareiganda hér með sett að handveði (trb. nr.) tryggingarbréf nr. 100485.“ Engar viðhlítandi skýringar lágu fyrir um hver tilgangur áritunarinnar hefði verið og ekki var fallist á að hún veitti sönnun þess að Í hf. hefði með henni leyst Þ eða veðþola undan skuldbindingum samkvæmt efni trygg- ingarbréfsins. Hafði S heldur ekki sýnt fram á rétt sinn til bréfsins með öðrum hætti. Kröfum S var því hafnað. ............0..0..0000eeeeen 4243 Umboð Kvittun umboðsmanns var talin skuldbindandi fyrir umbjóðanda og fullnaðaruppgjör þannig talið hafa farið fram. Sjá Samningur. ........ 934 Við úthlutun söluverðs eignar við nauðungarsölu var deilt um heimild fyrirsvarsmanns veðhafa til útgáfu veðleyfis. Talið var að fyrirsvars- maðurinn hefði haft umboð til þeirrar ráðstöfunar gagnvart þriðja manni. Skipti engu þótt hann færi út fyrir heimild sína, enda var ekki talið að viðtakandi leyfisins hefði verið grandsamur. Sjá Nauð- UNgArSAlA. eeen rana 1443 Víxilskjal var afhent Iðnaðarbanka Íslands hf. án fjárhæðar, útgáfudags og gjalddaga. Samkvæmt meginreglum víxilréttar hafði Íslands- CCCLVI Efnisskrá Bls. banki hf. (arftaki IÖnaðarbankans) því umboð til að fylla skjalið út að þessu leyti og gera það þar með að fullgildum víxli í merkingu 1. og 2. gr. laga nr. 93/1933. ...........0... eeen 3789 Umboðssvik Þ hafði um árabil verið umsjónarmaður lífeyrissjóðs. Hann var meðal annars sakfelldur fyrir umboðssvik með því að hafa farið verulega út fyrir heimildir í reglugerð sjóðsins varðandi veð til tryggingar á keyptum skuldabréfum. Þ var einnig sakfelldur fyrir umboðssvik með því að hafa framselt milligöngumanni við kaupin eigin umboði til að undirrita veðleyfi fyrir hönd sjóðsins og afhenda sama manni tékka að fjárhæð 800.000 krónur gegn kvittun hans fyrir greiðslu á ótilgreindu skuldabréfi án þess að lífeyrissjóðurinn fengi þá afhent skuldabréf eða tryggingu fyrir því að fá það afhent síðar. Refsing Þ var ákveðin fangelsi í 12 mánuði, þar af 9 mánuðir skilorðsbundn- ÍF. lldleeneenenreneneeenenenenrenenenneneneanenennenenrnnenanenn nenna nanna 1443 Sjá Viðurlagaákvörðun .......................0.000000aeenenenenrnerarenenrnenenanrrrr nr 3 Sjá SKIlOFÖSTO. „ld... eeen enn 670 Sjá Ölvunarakstur ...........0.e0eeeeneeeeenrenrenrenr eeen 719 Sjá Skaðabætur ...................... 765, 919, 990a, 1059, 1152, 1457, 1475, 1793 M var ákærður fyrir að hafa á ófyrirleitinn hátt stofnað í augljósan háska lífi eða heilsu D með því að aka tvisvar sinnum af ásetningi á hana, en hún var aðstoðarskólastjóri og var að stjórna akstri við barna- skóla þegar atvik málsins gerðust. M neitaði sakargiftum og var ekki talið sannað að hann hefði gerst brotlegur við 4. mgr. 220. gr. almennra hegningarlaga. Á hinn bóginn þótti brot hans varða við 1. mgr. 4. gr. og 2. mgr. 18. gr. laga nr. 50/1987. Var M gert að greiða 20.000 króna sekt í TÍkissjÓð. .............0.0eeteereenenerneerrrnernrneernerrnnr 1613 Sjá Ölvunarakstur .................eeneurenr ene 1989, 2059 S var sakfelldur fyrir fársvik, þjófnað og umferðarlagabrot. Sjá einnig ÁLTÝJUM. lll enn 2539 Sjá Bifreiðar. ..................0.0eeneneneenerererneneneneneerernrnenenenenenenerenrnrnenenen er 2811 Sjá Skráningarskylda. ............0...000000e0eeeenerenerarenrrren erase 3049 Tekið fram að í tíð eldri umferðarlaga nr. 40/1968 hefði Hæstiréttur metið það svo, að sá sem legði sig í hættu með því að taka sér far með ölvuðum ökumanni gæti ekki krafið eiganda bifreiðar eða ábyrgð- artryggjanda hennar um bætur. Með XIII. kafla umferðarlaga nr. Efnisskrá CCCLVII Bls. 50/1987 hefðu verið gerðar nokkrar breytingar á lagaákvæðum um fébætur og vátryggingu. Í málinu reyndi á hvort fella ætti algjörlega niður bætur til Þ vegna þess stórfellda gáleysis hans að taka sér far með bifreið þrátt fyrir ölvun bifreiðarstjórans, eða hvort við það mætti sitja að færa bætur niður með hliðsjón af þeim breytingum sem gerðar höfðu verið að umferðarlögum um fébætur og vátrygg- ingu. Talið var að hefði það verið ætlun löggjafans að breyta þeirri dómvenju, sem skapast hafði, hefði það þurft að koma skýrt fram í lögunum sjálfum eða í greinargerð. Var bótakrafa Þ því ekki tekin til greina. Sjá Áhættutaka. ....................000..ee0neuer runnar 3120 Umferðarréttur J átti sumarhús, sem stóð í landi jarðarinnar T, sem lá næst við ríkisjörðina F. Á grundvelli samnings J og fyrri ábúanda jarðarinnar F, hafði J notið umferðarréttar um jörðina að sumarhúsi sínu. Var samningur þessi bundinn við það, að ábúandinn hefði byggingarbréf fyrir jörð- inni. Árið 1992 var byggingarbréf fyrir jörðinni gefið út til A og tók hún við ábúðinni. Með bréfi A 1. nóvember 1992 tilkynnti hún J og eiginkonu hans, að þeim væri óheimilt að aka um jörðina eftir veg- arslóða að sumarhúsinu. Í kjölfarið leitaði J til landbúnaðarráðu- neytisins og óskaði liðsinnis þess í málinu. Með bréfi ráðuneytisins 5. maí 1994 var J heimiluð umferð um jörðina að fullnægðum til- greindum skilyrðum. Þessu vildi A ekki una og því höfðaði J málið til viðurkenningar á rétti sínum. Talið var að afnotaréttur J hefði verið staðfestur í byggingabréfi til A, þar sem sagði að lóðir og lönd sem þegar hefðu verið leigð úr landi jarðarinnar væru undanskilin leigunni. Þá hafði A heimilað eiganda annars sumarhúss umferð eft- ir sama vegarslóða og var hún ekki talin hafa fært rök fyrir því, að umferð J um veginn væri henni þungbærari en önnur umferð þar. Að þessu virtu var ekki talið að umferðarréttur J raskaði í neinu lögbundnum og umsömdum leiguliðaafnotum A. Var því fallist á umferðarrétt J með þeim skilyrðum, sem ráðuneytið hafði sett. ..... 2042 G og Ó höfðu gefið skriflegt samþykki sitt fyrir breytingum sem gerðar voru á kjallaraíbúð S í fjöleignarhúsi. Með breytingum þessum var lokað varanlega leið úr skála inn af kjallarainngangi inn í rými er tilheyrði íbúð G og Ó á efri hæð hússins. Talið var að G og Ó hefði ekki getað dulist hvernig umræddum dyrum var varanlega lokað og höfðu þau einnig í reynd sætt sig við lokunina. Var þeim því talinn óheimill aðgangur að íbúð S eftir þeirri leið sem lokað hafði verið CCCLVIII Efnisskrá með breytingunum. Hins vegar var viðurkenndur réttur þeirra til aðgangs, um útidyr íbúðar S, að rafmagnstöflu, sem staðsett var í skála kjallaraíbúðar, meðan sameiginleg rafmagnstafla fyrir allt hús- ið Væri Í ÍÞÚÖ S. ddr Umferðarslys R. sem slasast hafði á reiðhjóli, talinn eiga alla sök á slysi sínu. Sjá Skaða- Dætur. eeen Æ ók bifreið sem lenti á ljósastaur og fór nokkrar veltur. Við slysið hlaut Æ höfuðáverka sem leiddi til heilaskemmda. Taldi Æ ástæður slyss- ins einvörðungu verða raktar til ógætilegs og háskalegs aksturs H. Gegn andmælum H þótti algerlega ósannað að hann hefði á nokk- urn hátt verið meðvaldur að slysinu með aksturslagi sínu, heldur þótti mega rekja slysið til ógætilegs aksturs Æ við framúrakstur, en vanbúnaður bifreiðar hans kynni einnig að hafa valdið þar nokkru um. V hf. og H voru því sýknaðir af skaðabótakröfum Æ. ............... A, farþegi í bifreið S, slasaðist í bílveltu og krafðist bóta úr hendi S og tryggingafélagsins S hf. Sjá Örorka... Uppgjör Sjá RIftum. eeen Uppsögn R var sýknað af bótakröfu V, sem hafði verið barnshafandi við uppsögn- ina. Sjá Vinnusamningur. ...............00.0e0eeeeeneeenenerereererarerrr Því hafnað að A hefði verið heimilt að rifta ráðningarsamningi M. Þrota- búi M dæmd laun til loka uppsagnarfrests. Sjá Vinnusamningur. .... Uppsögn bæjarstjóra úr starfi talin heimil og sveitarfélagið sýknað af bótakröfu hans. Sjá Vinnusamningar. ............... 0000 S, sem var starfsmaður hjá dagblaðinu Degi, krafðist skaðabóta, þar sem henni hafði verið sagt upp störfum þótt hún væri þunguð. Talið var að gildar ástæður hefðu verið færðar fyrir uppsögninni og var sýkn- að af kröfum S. Sjá Vinnusamningur. ................00000e0eeeeeeer Launþega voru dæmdar bætur úr hendi vinnuveitanda vegna breytinga á starfsfyrirkomulagi, sem voru metnar sem ólögmæt uppsögn. Sjá VinNUSAMNINgUr. -......0. eeen Ó, eigandi skipsins A, taldi skipverjann Ö hafa glatað rétti til launa í upp- sagnarfresti, þar sem hann hafi ekki sinnt kalli um að koma til skips í veiðiferð. Greindi þá á um símtal sem skipstjóri hafði átt við Ö og Bls. 2786 225 3323 3499 489 396 602 744 1173 1945 Efnisskrá CCCLIX staðhæfði Ó að það hefði falið í sér kvaðningu til Ö um að koma til skips. Talið var að framburður skipstjórans hefði ekki verið svo afdráttarlaus, að unnt væri að treysta því að kvaðningin hefði verið nægilega skýr, sbr. 59. gr. sjómannalaga nr. 35/1988. Var Ö því ekki látinn bera hallann af fjarvist sinni og krafa hans um laun í uppsagn- arfresti tekin til greina. .............eerrnrsnrrrnrnrnenenre sera Mál G gegn Ó. Sjá næsta mál á undan. ................0....00000eeeeeneeeenaeennneennn Í máli G gegn H var því ekki haldið fram að uppsögn G hefði brotið gegn kjarasamningi eða lögum á því sviði. Lá ekki annað fyrir en að við uppsögnina hefði verið gætt þeirra efnislegu skilyrða sem samning- ur aðila kvað á um. Sjá Ráðningarsamningur. .............e.e0edeeeeeenenenrnr Sjá Sjómenn. ............0 eeen Upptaka ólöglegs sjávarafla Sjá Stjórnvaldsákvörðun. ..............0.0eeeeenr eeen Útboðslýsing Samkvæmt skilmálum útboðs var m.a. ætlast til að bjóðendur kynntu sér allar aðstæður á verkstaðnum og í nágrenni. Í kafla um rannsókn- ir á staðnum var sagt, að telja mætti „víst að allt svæðið væri vel grafanlegt“. Framangreind ákvæði útboðsgagna voru túlkuð með hliðsjón af skömmum aðdraganda að verkinu og þeim stutta tíma sem því var ætlaður. Að þessum atriðum virtum og með hliðsjón af fyrri gögnum um svæðið, þóttu ekki efni til að hnekkja því mati héraðsdóms, sem skipaður var sérfróðum meðdómendum, að hluti graftarsvæðisins hafi ekki verið í samræmi við útboðsgögn og frávik hafi verið meiri en verktaki mátti búast við. Var hann því sýknaður af fjárkröfum verkkaupa... Útburður Þar sem útburðargerð hafði þegar farið fram þegar málið kom fyrir Hæstarétt var gerðarþoli ekki talinn hafa lengur réttarhagsmuni af því, að úrskurður héraðsdóms kæmi til endurskoðunar. ................... G, sem átti 52,083% af landi jarðarinnar K, íbúðarhúsi, hlöðu og haughúsi auk greiðslumarks krafðist þess að Ó. sem átti 7.6389% í eignunum, yrði borinn út af jörðinni, en fyrir lá að Ó sat á jörðinni með sam- þykki annarra sameigenda en G. Talið var að það væri ekki skilyrði fyrir því að útburðargerð næði fram að ganga, að gerðarbeiðandi ætti tilkall til að taka sjálfur við umráðum fasteignar eftir útburð Bls. 3531 3544 3563 4060 3628 3358 2372 CCCLX Efnisskrá Bls. gerðarþola af henni. Þrátt fyrir að afnot Ó helguðust ekki af samn- ingi við meirihluta eigenda jarðarinnar þótti hann eiga rétt á upp- sögn afnota sinna. Var kröfu G hafnað, þar sem slík uppsögn hefði Ekki farið fram. ............eeneunennenneneenrenrnenarnennennrrrnenenr nenna 2384 S hélt því fram, að ábúandinn B hefði svo freklega brotið gegn skyldum sínum samkvæmt ábúðarsamningi, að hann hefði þar með fyrirgert ábúðarrétti sínum. Talið var að eftir að B hafði verið úrskurðaður gjaldþrota hefði þrotabú hans tekið við nær öllum fjárhagslegum réttindum hans. Væri ekki lengur á færi B að efna skyldur, sem á honum hvíldu gagnvart S. Með stoð í 1. mgr. 30. gr. ábúðarlaga nr. 64/1976 var á það fallist með S að honum hefði verið heimil uppsögn ábúðarsamnings. Var því fallist á kröfu S um að B skyldi borinn út af jÖrð S. l.eeeeeenreeneeenenreneneenenrnnenen nenna 2445 Með samningi 4. september 1995 tók K hf., húsnæði í eigu A ehf. á leigu. Síðar sama dag undirrituðu aðilar annan samning þess efnis að K skyldi greiða svokallað yfirtökugjald, að fjárhæð 20.000.000 kr. til viðbótar umsömdu mánaðargjaldi. Með vísan til þess að síðarnefndi samningurinn hefði verið vanefndur krafðist A ehf. þess að K hf. yrði með beinni aðfarargerð borinn út úr húsnæðinu. Ekki var talið að samningar aðila geymdu skýringar á því í hverju endurgjald A ehf. fælist fyrir þær 20.000.000 kr. sem K átti að greiða. Sá vafi var því talinn uppi um rétt A ehf., að varhugavert teldist að láta umbeðna aðfararberð fara fram, sbr. 3. mgr. 83. gr. laga nr. 90/1989. Kröfu A ehf. var hafnað. .....................0eneee tennur 4018 S krafðist þess að hlutir á vegum G yrðu fjarlægðir úr fasteign með beinni aðfarargerð. Þar sem talsvert þótti skorta á að þau réttindi sem S studdi útburðarkröfuna við, væru nægjanlega ljós samkvæmt fyr- irliggjandi gögnum, þótti varhugavert að láta gerðina ná fram að ganga og var því skilyrðum 78. gr., sbr. 83. gr. laga nr. 90/1989 ekki fullnægt. Kröfu S var því hafnað. .....................0..aeeanaeaerrnenrnen rn 4206 Útburðargerð Hafnað var þeirri kröfu K að B yrði borinn út úr verslunarhúsnæði. Sjá Tilkynning... eeen 2659 Samkvæmt gögnum málsins hafði útburðargerð farið fram samkvæmt úr- skurði héraðsdóms 14. október 1996. B, sem skaut málinu til Hæsta- réttar með kæru 18. sama mánaðar, var samkvæmt þessu ekki talinn hafa lengur réttarhagsmuni af því að úrskurður héraðsdóms kæmi til endurskoðunar. Var málinu því vísað frá Hæstarétti. .................... 3289 Efnisskrá CCCLXI Úthlutun söluverðs Sjá Nauðungarsala ...................000e0eeerernenenrneneneneenernsnenrnenanena erna Ágreiningur reis um rétt þeirra, sem höfðu fengið gert fjárnám hjá kaup- endum fasteignar samkvæmt óþinglýstum kaupsamningi, til úthlut- unar af söluverði hennar við nauðungarsölu. Sjá Nauðungarsala. ... Ágreiningur um úthlutun söluverðs bifreiðar í kjölfar nauðungarsölu. Sjá Nauðungarsala. ....................0e00eeaaeeernenrnnenernrnerrenrernrnenrne nr Við úthlutun söluverðs eignar var deilt um heimild fyrirsvarsmanns veð- hafa til útgáfu veðleyfis. Talið var að fyrirsvarsmaðurinn hefði haft umboð til þeirrar ráðstöfunnar gagnvart þriðja manni. Skipti engu þótt hann færi út fyrir heimild sína, enda var ekki talið að viðtakandi leyfisins hefði verið grandsamur. Sjá Nauðungarsala. ....................... Við meðferð sýslumanns á ágreiningi aðila um frumvarp til úthlutunar á söluverði skips viðurkenndu sex kröfuhafar innborganir á kröfur sínar sem ekki hafði verið greint frá í dómsmálum um þær, og lækk- uðu fjárhæð krafnanna sem því svaraði. Gegn andmælum þeirra var S ekki talinn hafa sannað að um fullnaðargreiðslur hefði verið að ræða eða að frekari innborganir hefðu verið inntar af hendi. Sjá Nauðungarsala. ...................00.eeeeneeeneneenenenenenenenrenenennnn Útivist L höfðaði mál á hendur E og S til greiðslu eftirstöðva skuldar samkvæmt skuldabréfi. Útivist varð af hálfu stefndu og var málið skriflega flutt. Sjá Skuldaraskipti. ...........0.....00000eneneenenerenererneneneneaanennnrrrnane re Útivistarmál Sjá Stefnubirting -..................eeneeenanrneneneneneeernrnrnenrnen eeen Vanhæfi Fyrirtaka dómara á máli eftir að aðili hafði boðað forföll ekki talin leiða til vanhæfis dómarans til að fara áfram með málið. Sjá Dómarar. .. Dómarafulltrúi var talinn hæfur til að heyja þinghald í máli, sem hafði verið úthlutað héraðsdómara til meðferðar, í því skyni að frekari gögn yrðu lögð fram. sátta yrði leitað og næsta þinghald ákveðið. Sjá Dómarar... Dómari var ekki talinn vanhæfur til að fara með og dæma opinbert mál, þótt hann hefði áður fellt úr gildi ákvörðun sýslumanns um bráða- birgðasviptingu ökuréttar ákærða vegna sama sakarefnis. Sjá Dóm- Bls. 851 966 1443 2754 1559 198 1108 2290 CCCLXII Efnisskrá Sjá Dómarar. .................eeneneeeeerenenenenenraeen nenna nenna Vanlýsing Sjá Eignaréttur. ..............0......0.0eeeeeneeernrnrnrnenenerarranrnenenenenr erna Vanreifun B var eiginkona gjaldkera í húsfélagi og framseldi hún tékka til félagsins og ráðstafaði andvirði hans inn á reikning, sem hún hafði stofnað í banka. Húsfélagið taldi að B hefði hagnýtt sér andvirði tékkans í eigin þágu og krafði bankann um skaðabætur. Þótti svo mjög skorta á skýran og ljósan málatibúnað af hálfu húsfélagsins að vísa bæri málinu frá dómi án kröfu vegna vanreifunar. Sjá Frávísun frá hér- AÖSÁÓMI. „.......0.e erna eeen Talið var ókleift að ráða af héraðsdómsstefnu á hvaða grundvelli dóm- kröfur væru reistar. Úr slíkum annmarka yrði ekki bætt undir rekstri málsins og var málinu vísað frá héraðsdómi. Sjá Frávísun frá héraðs- ÁÓMI. ld G höfðaði mál á hendur SN, $, L og VS hf. og krafðist þess meðal ann- ars að ógilt yrði ákvörðun hluthafafundar VS hf. um að veita stjórn félagsins heimild til að hækka hlutafé. Krafist var frávísunar málsins meðal annars vegna vanreifunar. Kröfur G þóttu nægjanlega skýrar, svo leggja mætti á þær efnisdóm. Að öðru leyti voru ekki taldir slíkir gallar á málatilbúnaði G. að frávísun varðaði fyrir þessar sakir. Sjá Frávísunarkröfu hrundið. ......... . Vanreifun á erlendum réttarreglum. Sjá Frávísun. ....................00000 0000 Varnarlið Bandaríkja Norður Ameríku Sjá Skaðabætur. ....................0.0 eeen Varnarþing Kaupendur söluturns Í og S, höfðuðu mál gegn seljendunum E,S og fast- eignasalanum F, persónulega og fyrir hönd einkafyrirtækis hans, fasteignasölunnar Þ, til greiðslu skaðabóta. Í greinargerð F fyrir hér- aðsdómi krafðist hann frávísunar málsins á þeirri forsendu einni, að málið væri höfðað á röngu varnarþingi, hvað sig varðaði. Talið var að kröfur á hendur þeim, sem stefnendur stefndu til að þola dóm við hlið stefnda F, hafi verið sóttar á réttu varnarþingi og þar með væru uppfyllt skilyrði 1. mgr. 42. gr. laga nr. 91/1991. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. le eeerereresesnrernrerenerreserernrneneeennnesnrnrnrrnerernnrnn Bls. 3429 696 841 845 1356 2369 229 Efnisskrá CCCLXIII Bls. G höfðaði mál á hendur SN, S, L og VS hf. og krafðist þess meðal ann- ars að ógilt yrði ákvörðun hluthafafundar VS hf. um að veita stjórn félagsins heimild til að hækka hlutafé. Krafist var frávísunar á kröf- um á hendur L sérstaklega sökum þess, að hann ætti ekki varn- arþing hér á landi, þar sem lögheimili hans væri í Svíþjóð. Því var ekki sérstaklega andmælt, að skilyrði samlagsaðildar samkvæmt 1. mgr. 19. gr. laga nr. 91/1991 væru fyrir hendi til að sækja SN, S, VS hf. og L í einu máli. Að því virtu og með vísan til 1. mgr. 42. gr., sbr. 1. mgr. 43. gr. laganna, þóttu reglur um varnarþing því ekki til fyr- irstöðu, að L yrði gert að þola dóm um kröfur G á hendur honum í málinu. Sjá Frávísunarkröfu hafnað. .....................eeeeeeenereeaen 1356 PO hf. hafði stjórnarstöð í Reykjavík og hefði F hf. því mátt höfða einka- mál á hendur báðum félögunum fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur, þótt stjórnarstöð PG hf. væri í Kópavogi, sbr. 1. mgr. 33. gr. og 2. mgr. 42. gr. laga nr. 91/1991. Krafa F hf. um beina aðfarargerð á hendur félögunum var samkvæmt þessu réttilega lögð fyrir Hér- aðsdóm Reykjavíkur, sbr. 2. mgr. 11. gr. laga nr. 90/1989. ................ 3298 Varnir Mál Í hf. gegn H var rekið á grundvelli XVII. kafla laga nr. 91/1991. Mót- bárur um efni umboðs sem Í hafði fengið með yfirlýsingu, undirrit- aðri af H og samþykkjanda víxilsins, voru ekki meðal þeirra varna sem H var heimilt að hafa uppi samkvæmt 118. gr. laganna án sam- þykkis Í hf. 2... rennur 3789 Vátrygging Vátryggingarfélagið V var dæmt til þess að greiða vátryggingarbætur vegna tjóns, sem J hafði orðið fyrir þegar snjóflóð féll á snjóruðn- ingstæki sem hann stjórnaði, með vísan til 92. gr. umferðarlaga nr. 50/1987. Sjá Bifreiðar... 159 R keypti tryggingu hjá V fyrir vörubifreið sem flytja skyldi með skipi. Í svokallaðri staðfestingu V á farmtryggingu var fjárhæðin 6.000.000 krónur tilgreind við bifreiðina og áföst tæki, en ekki var leitt í ljós hvort tryggingarskírteini hafði verið gefið út við samningsgerðina. Þegar litið var til atvika að samningi málsaðila þótti ekki í ljós leitt að samið hefði verið um verð hinna vátryggðu muna sbr. 2. mgr. 39. gr. laga nr. 20/1954 um vátryggingarsamninga. Var miðað við mat dómkvaddra matsmanna við ákvörðun á bótaskyldu tjóni R, sbr. 1. MER. SÖMU SFEINAF. „..d..erreeeneernenereenerrrneerneresnenernenerarnerrnerrne rn 314 CCCLXIV Efnisskrá Bls. S, leigjandi að rekstri skemmtistaðar, keypti vátryggingu af V, sem með- al annars tók til bruna-, vatns- og innbrotstryggingar á leigumun- unum. Síðar keypti 1, eigandi rekstursins, samskonar vátryggingu af V ettir að honum hafði verið tjáð að V væri laust úr ábyrgð vegna vanskila S. Sama dag og Í keypti trygginguna tilkynnti hann um að stolið hefði verið ýmsum munum af staðnum. Fyrir lá í málinu að ekki voru greidd iðgjöld af tryggingunni sem S hafði keypt. Var fallist á þá málsástæðu V, uppsögn hefði ekki verið skilyrði brott- falls ábyrgðar V samkvæmt vátryggingarskilmálum, heldur hafi gilt um hana ákvæði 14. og 1S. gr. laga um vátryggingarsamninga nr. 20/1954, sbr. 22. gr. vátryggingarskilmála fyrir lausatryggingu og 8. gr. almennra vátryggingarskilmála fyrir brunatryggingu lausafjár. Var samningurinn því fallinn úr gildi uppsagnarlaust og ábyrgð félagsins fallin niður sökum vanskila. Hvað varðaði vátryggingu þá sem Í hafði keypt. var talið að hann og Á, meðeigandi hans, bæru fulla sönnunarbyrði fyrir því að munirnir hefðu ekki horfið áður en tryggingin gekk í gildi. Þóttu I og Á ekki hafa sýnt fram á að svo hefði verið. Var V því sýknað af kröfum þeirra. .................e.e.000.0a. 431 Á varð fyrir umferðarslysi í Svíþjóð þegar hann var farþegi í bifreið sem H ók. H var síðar dæmdur fyrir grófan ölvunarakstur í Svíþjóð, en sýknaður af ákæru um gáleysi í umferð. Á krafði S um bætur á grundvelli tveggja vátryggingarsamninga, annars vegar almennri slysatryggingu, en hins vegar slysatryggingu gullkortahafa hjá Euro- card. Í skilmálum fyrri tryggingarinnar var kveðið svo á að félagið bæri ekki ábyrgð á slysis sem yrði vegna stórkostslegs gáleysis. Í skilmálum þeirrar síðarnefndu sagði að félagið bætti ekki tjón sem rakið yrði til neyslu áfengis. Talið var að langlíklegasta orsök slyssins hefði verið ölvun H enda væri svo ölvaður maður sem H hafði verið óhæfur til að bregðast við hinu óvænta sem upp kynni að koma við asksturinn. Yrði að virða Á það til stórkostlegs gáleysis að fara í ökuferðina með H. S hefði undanþegið sig bótum við þessar að- stæður í vátryggingarskilmálum, sbr. og 124. gr. laga nr. 20/1954 um vátryggingarsamninga. Var S sýknað af kröfum Á. Einn dómari skil- aði sératkvæði og taldi að S ætti að bæta tjón Á að 3/S. ................... 445 Tryggingarfélag dæmd til að greiða örorkubætur og miskabætur á grund- velli ábyrgðartryggingar dráttarvélar. Sjá Skaðabætur. ..................... 765 Sjá Skráningarskylda. ..................e020.00e0eeeeeeueneeaernrneneneneneerrrrnrnrnenrrr rn 3049 Bifreiðarstjórinn G dældi lofti í annan framhjólbarða vörubifreiðar, þar sem hún stóð við loftdælu við bensínsölu. Hjólbarðinn sprakk Efnisskrá CCCLXV Bls. skyndilega. Þeyttist G við það frá bifreiðinni og slasaðist alvarlega. Ekki var ljóst hvort atburðurinn yrði rakinn til slits eða bilunar hjólbarðans eða annarra ástæðna. Með tilliti til atvika að slysinu og þess hvernig ákvæði 92. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 um slysatrygg- ingu ökumanns voru skýrð í hæstaréttardómum. sem prentaðir eru Í dómasafni 1995, bls. 856 og 1727, var fallist á þá niðurstöðu héraðs- dómara, að slysatrygging sú, sem keypt var hjá T hf. vegna umræddr- ar bifreiðar, tæki til slyssins... eeen 3141 Sjá Slysatrygging. -...........ereneenenrerrrnseenrnenenansnarnanenrnansnnnnnnrnrnrnanrnn 3647 Deilt var um greiðsluskyldu tryggingafélagsins S hf. vegna tjóns sem þrotabú BRA ehf. (Þ) (áður B hf.) taldi hafa orðið vegna skemmda á bílkrana í eigu B hf. eftir að lyftuvírar í honum slitnuðu. Yfirgnæt- andi líkur voru til þess að meginorsök óhappsins hafi verið innra ryð í vír þeim er fyrr slitnaði. Þá var ekki leitt í ljós að yfirborðs- skemmdir á vírunum hefðu verið svo miklar að ófært hafi verið að nota þá í umrætt sinn án undanfarandi könnunar á vírkjarna. Því var það ekki metið Þ til stórfelldrar vangár að vírarnir höfðu ekki verið endurnýjaðir. Talið var nægilega sannað að skemmdir á snún- ingslegu kranans yrðu a.m.k. að einhverju leyti raktar til þess að vírarnir brustu, en líkur voru ekki að því leiddar að S hf. hafi, vegna vanrækslu Þ á tilkynningarskyldu um atburðinn, misst af tækifæri til að leiða sönnur að atvikum sem myndu hafa leitt til þess að ábyrgð aðaláfrýjanda hefði fallið niður, sbr. 2. málslið 1. mgr. 21. gr. laga nr. 20/1954. Hins vegar þótti S hf. af þessum sökum hafa glatað tækifæri til að láta kanna ástand legunnar í því skyni að afla upplýsinga um, hvort eða að hve miklu leyti legan hafi fyrir atburðinn verið orðin óeðlilega slitin. Bætur til Þ voru samkvæmt þessu ákveðnar að álit- UM. .eraereenenenenenerernenrnrnrnen eeen 3992 4211 Sjá Frávísun frá héraðsdómi. Veð Viðurkenndur veðréttur samkvæmt tryggingarbréfi. Sjá Tryggingar- Bréf. eeen 598 Fallist á kröfu þrotabús félags um riftun á greiðslu skuldar, sem tryggð var með veði í fasteign forráðamanns félagsins. Sjá Gjaldþrotaskipti. .. g11 Við úthlutun söluverðs eignar við nauðungarsölu var deilt um heimild fyrirsvarsmanns veðhafa til útgáfu veðleyfis. Talið var að fyrirsvars- maðurinn hefði haft umboð til þeirrar ráðstöfunar gagnvart þriðja manni. Skipti engu þótt hann færi út fyrir heimild sína, enda var CCCLXVI Efnisskrá ekki talið að viðtakandi leyfisins hefði verið grandsamur. Sjá Nauð- ungarsala. ............0eeneneenenenenenaenenrenenrr rennur H fékk afurðarlán hjá Landsbanka Íslands tryggt með veði í 330 tunnum af grásleppuhrognum. Í kjölfarið keypti síðan B hrognin og fram- leiddi úr þeim kavíar. Var sú framleiðsla seld fjórum kaupendum og bárust Búnaðarbanka Íslands greiðslur fyrir afurðirnar. Landsbank- inn krafði síðan Búnaðarbankann um greiðslu á grundvelli veðsins og reisti kröfur sínar á því, að veðréttur hefði haldist í hrognatunn- unum þegar veðsalinn seldi þær, en bankinn hefði að auki öðlast veðrétt í kröfu veðsala um endurgjald á hendur þeim, sem við hinum veðsettu vörum tók. Búnaðarbankinn hefði tekið við andvirði hins veðsetta og bæri að skila því, enda hefði bankinn verið grandvís um rétt Landsbankans og veðrétturinn félli ekki niður nema selt hefði verið grandlausum kaupanda. Búnaðarbankinn taldi hins vegar að veðréttur Landsbankans í vörunum hefði fallið niður við afhend- ingu veðsala til B, en færst yfir á umsamið endurgjald fyrir þær. Með vísan til orðalags 5. mgr. 4. gr. laga nr. 18/1887, skýringa ákvæðisins í athugasemdum með frumvarpi til laganna og orða framsögumanns á Alþingi, þótti eðlileg skýring ákvæðisins sú, að við afhendingu færðist veðréttur veðhafa frá vörunni yfir á kröfu um endurgjald fyrir þær. Annar skilningur myndi valda miklum erfiðleikum í fram- kvæmd og óvissu í viðskiptum. H hafði selt og afhent afurðirnar B án heimildar Landsbanka Íslands. Við afhendinguna var veðréttur bankans talinn færast yfir á kröfu seljanda til endurgjalds úr hendi kaupanda, en falla niður í afurðunum. Þótti Landsbankinn ekki hafa sýnt fram á, að hann hefði öðlast kröfu vegna viðskipta þessara á hendur Búnaðarbankanum, sem var sýknaður... Því hafnað að veðréttur Húsnæðisstofnunar samkvæmt veðskuldabréfi viki fyrir veðrétti B. L og Í, sem veitt höfðu skilyrt veðleyfi fyrir 1. veðrétti stofnunarinnar. Sjá Nauðungarsala. „dd... Því hafnað að réttindi V gengju framar veðrétti S, en ekki var talið sannað að S hefði verið kunnugt um óþinglýst réttindi V þegar réttindum hans var þinglýst. Sjá Nauðungarsala. ..............0..0.....eeeen rn Sjá Nauðungarsala. .... Sjá Tryggingarbréf. ..................00e00eneneenenreenenrenenerenenrnnenarnena renn Veðréttur Fallist var á kröfu þrotabús um að fá hlutabréf í eigu þess afhent með Bls. 1443 2269 2399 2409 2760 4243 Efnisskrá CCCLXVII Bls. beinni aðfarargerð, þar sem gildur handveðréttur yfir bréfunum hefði ekki stofnast. Sjá Innsetning. ...........0.0.00000e0eneneneneerrrrrrenenennn 1926 Sjá Lánssamningur. ....................e eeen 2987 Sjá Gjaldþrotaskipti. ...............0.00eeeereenenenrneneneeerrrnrnenenenenenenrrrnen nn 3524 Í veðskuldabréfi, útgefnu af E hf. til Í hf., var vélskipið D „sett að veði með ... öllu, sem því fylgir og fylgja ber, þar á meðal lausafjármun- um hverju nafni sem nefnast og ætlaðir eru til notkunar á skipinu eða við veiðar skipsins ...,,. Er nauðungarsala á skipinu og fylgifé þess fór fram átti Í hf. næst hæsta boð og var því tekið, þar sem E hf., sem bauð hæst, náði ekki að standa við sitt boð. Með úrskurði héraðsdóms var nauðungarsalan ógilt að kröfu A hf. en Hæstiréttur hafði síðar fellt þann úrskurð úr gildi. Tók Í hf. við umráðum D af A hf. og fékk í framhaldi af því kyrrsettar tilteknar eignir E hf. til tryggingar fullnustu eftirstöðva fjárkröfu sinnar á hendur félaginu. Beindist kyrrsetningin jafnframt að A hf. samkvæmt kröfu Í hf. Fjár- kröfur Í hf. á hendur þrotabúi E hf. (Þ) voru teknar til greina að stærstum hluta. Tilvitnað orðalag veðsamningsins þótti svo almennt að ákvæðið fullnægði ekki að þessu leyti þeim skilyrðum sem gera verði um tilgreiningu á hinu veðsetta samkvæmt lögum nr. 46/1933. Voru því ekki efni til að taka til greina kröfu Í hf. um viðurkenningu veðréttar í tilgreindum munum. Hins vegar voru í texta veðsamn- ingsins ýmsir munir nefndir sem andlög veðsetningar og talið var að á grundvelli þess hluta samningsins og að öðrum lagaskilyrð- um fullnægðum hefði stofnast fullgildur veðréttur Í hf. til handa í þeim munum. Tekið var fram að skýra bæri 2. mgr. 6. gr. veðlaga nr. 46/1933 svo að veðréttur sem stofnast í ákveðnu heildarsafni muna, nái til þess, eins og það er á hverjum tíma, enda myndi veðsetning af þessu tagi litlum tilgangi þjóna að öðrum kosti. Stóð þessi veðréttur til tryggingar þeirri fjárkröfu sem Þ var samkvæmt framansögðu dæmt til að greiða Í hf. Lagaskilyrði kyrrsetningar, sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr. 31/1990, voru talin hafa verið tiltæk við framkvæmd kyrrsetningargerðarinnar og var hún því staðfest, þó að teknu til- liti til þeirrar úrlausnar sem fjárkrafa Í hf. sætti með dómi þessum. Þá takmarkaðist kyrrsetningin af veðsamningi aðila, svo sem áður BEINT. á. erarar nenna rrnn nenna nenna nenna 3669 B krafðist þess að ákveðið yrði með dómi að stefnu hans á hendur B yrði þinglýst á tiltekna fasteign í eigu S. Talið var að heimild 1. mgr. 28. gr. laga nr. 39/1978 til að þinglýsa stefnu á fasteign væri því háð að veigamikil rök séu færð fyrir staðhæfingum stefnanda um réttindi CCCLXVIII Efnisskrá . Bls. yfir henni, sbr. 2. mgr. 27. gr. sömu laga. Lagt var til grundvallar að S hefði verið grandlaus um ætluð mistök við aflýsingu veðskuldar, sem hann sjálfur kvaðst hafa talið aðrar ástæður fyrir. Hafði B ekki gert sérstaka grein fyrir því, með hvaða rökum S yrði í þessu ljósi gert að þola dóm um viðurkenningu veðréttar fyrir skuldinni. Var á það talið skorta að B hefði, enn sem komið var, fært nægileg rök fyrir kröfu sinni um viðurkenningu veðréttar, til að heimilað yrði vegna hennar að þinglýsa héraðsdómsstefnu í málinu, var kröfu B hafnað. eeen enn 4200 Veðskuldabréf Sjá Skuldabréf Vegir R, sem slasast hafði þegar hann hjólaði á hvassa malbiksbrún vegna fræs- ingar malbiksins, var talinn eiga alla sök á slysi sínu. ........................ 225 S krafði íslenska ríkið (Í) og S hf. um skaðabætur vegna tjóns er hann varð fyrir er hann ók bíl sínum út af þjóðvegi nr. 1, með þeim afleiðingum að bíllinn skemmdist töluvert. Miðað við það hvernig aðstæðum var háttað þótti S ekki hafa virt ákvæði 1. mgr. 36. gr. laga nr. 50/1987, sbr. b-, c- og h-lið 2. mgr. sömu greinar. Þótti hann hafa sýnt verulegt gáleysi við aksturinn og því væri ekki fullnægt því bótaskilyrði 2. mgr. 59. gr. vegalaga nr. 6/1977, sbr. nú hliðstætt ákvæði í 2. mgr. 50. gr. laga nr. 45/1994, að sannað væri, að slysi hefði ekki orðið afstýrt þótt ökumaður hefði sýnt ýtrustu varkárni. Var Í því sýknað af kröf- um S. Sjá Skaðabætur. ....................00e0.0000eeeeenenenrnrerrrenenenenrnrnnnnn 3130 Veiðiheimildir Í kaupsamningi um skip var áskilið að fiskveiðiréttindi fylgdu því ekki heldur flyttust yfir á skip sem seljandi hyggðist flytja til landsins. Seljandi skipsins, R, krafðist bóta þar sem aflareynsla skipsins við skarkolaveiðar hafði verið lögð til grundvallar við úthlutun veiði- heimilda til kaupenda þess. Talið var að málið varðaði ekki eign- arrétt að fiskistofnunum á Íslandsmiðum, sbr. 1. gr. laga nr. 38/1990 um stjórn fiskveiða, heldur meðferð R á veiðiheimildum, er tengdar væru fiskiskipi hans að landslögum. Var talið að búast hefði mátt við því, þegar skipið var selt, að litið yrði til veiðireynslu, ef veiðar á skarkola yrðu á ný bundnar aflatakmörkunum. Af hálfu kaupenda var viðurkennt að þeir hefðu ekki verið að kaupa annað af R en Efnisskrá CCCLXIX Bls. skipið sjálft og einnig virtist ljóst að sjávarútvegsráðuneytið hafði verið reiðubúið til þess að virða tilkall R til veiðiheimildanna ef samningur aðila stæði því ekki í vegi. Var fallist á að R bæru bætur vegna þessara vanefnda kaupenda skipsins... 126 Sjá Sjómenn. „........0.0..ereneerernennrneerner neee 522 Sýknað af ákæru fyrir að leggja grásleppunet í netlögum jarðar. Sjá Eign- ATTÓLUF. eeen 2518,2525, 2532 Veiðiréttur Með afsali 12. júlí 1917 keypti bæjarstjórn Reykjavíkur allt vatnsafl í Soginu fyrir landi jarðanna Bílsfells og Tungu. Í afsalinu var kveðið svo á, að jafnskjótt og byrjað væri á mannvirkjum til hagnýtingar vatnsaflsins í Soginu, eignaðist kaupandi allan veiðirétt fyrir landi jarðanna á þeim kafla Sognsins, sem mannvirkin næðu til, þ.e. frá upptökum vatnsins og þangað sem vatnið rennur aftur í farveg sinn. Með afsali 28. nóvember 1959 keypti Sognsvirkjun síðan spildu úr landi jarðarinnar Bílsfells, sem talin var 13,9 hektarar ásamt öllum gögnum og gæðum, sem þeirri spildu fylgdu. Við stofnun Lands- virkjunar 1. júlí 1965 eignaðist fyrirtækið öll réttindi samkvæmt umræddum afsölum. Árið 1972 fór Landsvirkjun fram á það við landeigendur og Veiðifélag Árnesinga, að fyrirtækið fengi stang- veiði í Soginu í samræmi við eignarheimildir sínar. Landsvirkjun taldi að á árinu 1974 hefði náðst bráðabirgðasamkomulag þess efn- is, að fyrirtækið fengi veiðileyfi fyrir þremur stöngum í tvo daga á sumri. Hinn 23. mars 1976 sendi Félag veiðiréttareiganda við Sog bréf til Landsvirkjunar og krafðist þess að fyrirtækið setti upp lax- agirðingu fyrir op jarðganga frá Írarfossvirkjun ella yrði því ekki út- hlutað veiðidögum í ánni. Þegar Landsvirkjun varð ekki við þessum tilmælum felldi félagið einhliða niður veiðiheimildir fyrirtækisins og sinnti eftir það ekki ítrekuðum tilmælum um úthlutun veiðidaga. Landsvirkjun höfðaði síðan málið gegn eigendum og ábúendum jarðanna Bíldstells og Tungu og krafðist viðurkenningar á veiði- rétti. Af afsalinu frá 12. júlí 1917 þótti ljóst, að samningsaðilar mið- uðu við, að vatn það sem þar var um að ræða, yrði ekki veiðivatn þegar byrjað yrði á mannvirkjum til hagnýtingar vatnsaflsins. Eig- andi jarðarinnar Bíldsfells hefði því haldið veiðirétti sínum þar til byrjað var á þessum framkvæmdum á árinu 1950. Veiðirétturinn var því talinn hafa átt að ganga til afsalshafa þar sem hann yrði ekki nýtanlegur frá og með þessum framkvæmdum. Á hinn bóginn færi CCCLXX Efnisskrá Bls. vatnið í sinn upprunalega farveg þegar það kæmi úr rennslislögnum virkjunarinnar og rynni hjá veiðistöðum fyrir landsspildu þeirri, sem Landsvirkjun eignaðist samkvæmt afsalinu frá 28. nóvember 1928. Veiðirétturinn hefði ekki verið undanskilin þar og var því talinn fylgja spildunni. Ekkert í lögum þótti standa því í vegi og væri það í samræmi við þá fornu reglu íslensks réttar, að hver maður ætti vatn og veiði fyrir landi sínu. Í samræmi við þetta var því fallist á veiði- rétt Landsvirkjunar vegna umræddrar spildu. Einn dómari skilaði sératkvæði. ..................eeeeenenenrnrereenenenenenrnrnnenrnenrnanannnrnn 2245 Veikindalaun Fallist var á kröfu launþega um laun úr hendi vinnuveitanda í veikinda- forföllum. Sjá Vinnusamningur. ..............0aeaeeeeeaeeeeneneeeararrranenaennn 2023 Verðbréfamiðlun D keypti veðskuldabréf fyrir milligöngu L. Hin veðsetta eign var síðar seld nauðungarsölu án þess greiddist inn á bréfin, en innheimta gagnvart skuldara bréfanna reyndist árangurslaus. D taldi starfsmenn L hafa veitt rangar upplýsingar við kaupin á bréfunum með því að þinglýs- ingarvottorð hafi ekki tilgreint allar áhvílandi veðskuldir og verð- mat eignarinnar hafi verið of hátt. Talið var sannað með mati dóm- kvaddra matsmanna að sannvirði fasteignarinnar hefði ekki verið á þann veg sem D hefði mátt gera ráð fyrir. Þá þótti forstöðumaður verðbréfaviðskipta L ekki hafa sýnt nægilega aðgæðslu við meðferð veðskuldabréfanna, en honum hafði verið kunnugt um athugasemd sem gerð hafði verið við þinglýsingu annarra bréfa sem samræmdist ekki efni þess þinglýsingavottorðs sem lá fyrir við viðskiptin. Þótti L bera skaðabótaábyrgð á tjóni D af þessum sökum. D þótti þurfa að bera nokkra áhættu af óvissu á verðbréfamarkaði og fasteignavið- skiptum. Var fallist á þá niðurstöðu héraðsdóms að hann skyldi fá endurgreitt kaupverð bréfanna. Vextir samkvæmt 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987 voru dæmdir til þess dags er fullnægjandi upplýsingar lágu fyrir um sennilegt umfang tjónsins, en dráttarvextir frá þeim degi. Var fyrsta kröfubréf D metið ófullnægjandi í þessu sambandi. ........ 405 Þ var sakfelldur fyrir brot á lögum nr. 20/1989 nr. 9/1993 fyrir að hafa stundað verðbréfamiðlun án þess að vera löggiltur verðbréfamiðl- ari með starfsleyfi viðskiptaráðherra. Refsing hans var ákveðin skil- orðsbundið fangelsi í 3 mánuði og 1.000.000 króna sekt í ríkissjóð. 1199 H varð fyrir tjóni í viðskiptum við verðbréfasjóði og krafði Seðlabanka Efnisskrá CCCLXXI Bls. Íslands og íslenska ríkið um bætur, en hann taldi mega rekja tjónið til saknæmrar vanrækslu bankaeftirlits Seðlabanka Íslands og við- skiptaráðherra. Ekki var talið að stofnast hefði til fébótaábyrgðar og var sýknað af kröfum H. Sjá Skaðabætur. ............0...0.0.0.ee 1255 Verksamningur Að undangengnu almennu útboði gerðu Ríkisspítalar verksamning við A um akstur fyrir þvottahús þeirra, birgðastöð og dauðhreinsunardeild. Verkið var fólgið í flutningi á þvotti, vörum og pósti milli ýmissa stofnana og deilda Ríkisspítalanna á höfuðborgarsvæðinu. T félag sendibílstjóra krafðist þess að samningurinn yrði dæmdur ólögmæt- ur og Á yrði bannað með dómi að annast akstur samkvæmt honum. T reisti kröfur sínar á því, að enginn nema félagsmaður í T hefði heimild til leiguaksturs á starfssvæði því, sem samningurinn tæki til. A fullnægði því ekki skilyrðum laga nr. 77/1989 til þessarar starf- semi. Þótt akstur með vörur væri uppistaðan í verkinu, fólst einnig í því ýmis þjónusta við dreifingu á vörum. Þá var verkið sérhæft að nokkru leyti að því er varðar búnað bifreiða og sérstakar kröfur voru gerðar til hreinlætis ökumanna og þrifa á bifreiðum. Verkið var unnið eftir fastri áætlun og gert var ráð fyrir því, að ökumenn þekktu aðstöðu í þeim stofnunum, sem þjónusta var veitt. Verkið var talið þannig vaxið, að ekki væri unnt að sinna því eftir útkalli frá sendibifreiðastöð. Um væri að ræða sértækt og afmarkað verkefni, sem væri frábrugðið almennum verkefnum sendibifreiðastöðva í Ýmsum atriðum og ákvarðað til langs tíma. Þá voru greiðslur fyrir verkið í samræmi við þetta og þær ekki bundnar við einstakar ferðir. Akstur A var því ekki talinn til leiguaksturs sendibifreiða í þeirri merkingu, sem um ræðir í 3. mgr. 1. gr. laga nr. 77/1989, sbr. nú 1. gr. laga nr. Ó1/1995. „ld... 790 Að undangengnu forvali og lokuðu útboði gerði sóknarnefnd Grafavogs- kirkju verksamning við SH verktaka hf. 29. janúar 1991 um 1. áfanga við smíði kirkju. Bú SH verktaka hf. var tekið til gjaldþrotaskipta 8. febrúar 1993 og var verkið þá um það bil hálfnað. Þrotabúið gekk ekki inn í verksamning félagsins, en tveir aðrir verktakar voru reiðu- búnir til þess. Af því varð ekki, heldur leitaði sóknin tilboða tveggja annarra verktaka um framhald verksins og gerði samning við Í, sem var annar þeirra. Ágreiningslaust var, að sóknin ætti ógreiddar 3.062.671 krónu til SH verktaka hf. vegna þess, sem unnið hafði ver- ið, og höfðaði þrotabúið málið til heimtu þeirrar fjárhæðar. Sóknin CCCLXXII Efnisskrá gerði hins vegar gagnkröfum til skuldajafnaðar vegna vanefnda á verksamningnum. Voru kröfurnar að mestu tengdar auknum kostn- aði af því, að nýr verktaki hefði verið fenginn til að ljúka verkinu. Þessum kröfum andmælti þrotabúið, þar sem sóknin hefði ekki gætt skyldu sinnar til að takmarka tjón sitt þegar hún hafnaði boðum verktaka, sem voru reiðubúnir til að taka við verkinu gegn áður umsömdum verklaunum, og lét að auki hjá líða að efna til útboðs á eftirstöðvum verksins. Gegn andmælum sóknarinnar var ekki talið að þrotabúið hefði fært fyrir því viðhlítandi rök, að umræddir verk- takar hefðu getað leyst verkið af hendi í samræmi við upphaflegan verksamning. Jafnframt var ekki talið, að þrotabúið hefði sýnt fram á, að fært væri að hafa boð þessara verktaka til marks um, að aðrir verktakar, sem sóknin hefði mátt sætta sig við, hefðu fengist til að leysa verkið af hendi gegn sama verði. Var ekki fallist á að þrotabúið hefði leitt nægilega að því líkur, að sóknin hefði á annan hátt getað aflað hagstæðara tilboðs en þess, sem hún tók frá Í. Þótti sóknin því hafa takmarkað tjón sitt eins og ætlast mátti til vegna riftunar verk- samningsins. Voru gagnkröfur sóknarinnar að fjárhæð 3.487.305 krónur teknar til greina. Þær voru hærri en kröfur þrotabúsins og var sóknin því sýknuð af kröfum búsins. ............0..eeeneeeeeeeeeenenenenra Með verksamningi 2. apríl 1992 tók M að sér jarðvinnu fyrir B, sem hafði með höndum verk við byggingu íbúðarhúss. M átti meðal annars að grafa á lóð og fyrir húsi og ýmist flytja til eða fjarlægja jarðefni sam- kvæmt nánari fyrirmælum í verklýsingu, en þar var tekið fram, að magntölur jarðefna miðist við „óhreyft hraun“. Áætlað var að þessi verk þáttur tæki til 1.400 rúmmetra af hrauni. Fljótlega eftir að verk- ið hófst kom í ljós stór klöpp á vinnusvæðinu og gat M ekki unnið á henni með þeim tækjum, sem hann réð yfir til verksins. Í samráði við B leitaði M til R, sem tók að sér að fleyga klöppina á kostnað B. Jafnharðan og losnaði um grjót með fleygun annaðist M með gröfu flutning þess af verkstað. Talið var að efni úr klöppinni hefði numið 970 rúmmetrum. Samhliða þessu var ákveðið að grafa ekki jafnmik- ið og áður var gert ráð fyrir, en af þeim sökum minnkaði efnismagn, sem M tók að sér að grafa og flytja, um 300 rúmmetra. Af þessu tilefni voru ekki gerðar breytingar á verksamningi, en M taldi for- sendur fyrir samningnum brostnar hvað varðaði þennan verkþátt og krafðist aukinna verklauna með reikningi 6. apríl 1994. Talið var að M hefði hvorki sýnt fram á að umfang verksins hefði aukist né að framkvæmd þess hefði þurft að reynast sér erfiðari, seinlegri eða Bls. 858 Efnisskrá CCCLXXIII Bls. kostnaðarsamari, svo máli skipti af þessum ástæðum. Þegar þess var gætt, svo og að M leysti af hendi verkið í breyttri mynd án þess að hafa sannanlega gert athugasemdir eða áskilnað um forsendubrest fyrir samningnum af þessum sökum, var ekki talið að M gæti nú krafið B um aukin verklaun. Var B því sýknaður af kröfum M. ...... 1326 Með verksamningi 21. mars 1988 við H tók V hf. að sér viðgerð og húðun suðurhliðar fjölbýlishúss. Verkið skyldi unnið í tímavinnu samkvæmt tilgreindum verklýsingum og greiðast eftir mánaðarlegum reikning- um V hf. Samkvæmt verksamningi lagði verktaki til og valdi efni, tæki, vinnupalla og verkfæri. H taldi verkið gallað og aflaði mats- gerðar dómkvaddra manna. Helstu niðurstöður matsgerðarinnar voru þær að verkið væri gallað og orsök þess væri fyrst og fremst rangt efnisval á málningu. Sú málning sem notuð var hefði verið mjög þétt og hindrað eðlilegt rakaflæði út úr steyptum veggjum. Af þeim sökum hefði raki safnast fyrir undir málningunni með þeim af- leiðingum að hún hefði flagnað af, ekki aðeins þar sem eldri málning var undir henni heldur einnig þar sem málað var á beran steinvegg- inn. Í héraðsdómi töldu sérfróðir meðdómsmenn, að niðurstöður matsgerðarinnar um rangt efnisval og eiginleika þeirrar málningar, sem notuð var, fengi ekki staðist. Töldu meðdómsmenn ástæðu þess, að málningin entist svo illa, sem raun varð á, fyrst og fremst vera að samloðun filmu málningarinnar, sem var fyrir, hefði minnkað, a.m.k. við bleytu, að því marki, að hún hefði ekki dugað eða staðist álag nema í stuttan tíma sem undirlag fyrir nýja málningu. Í framhaldi af þessu sagði í héraðsdómi, að nú væri ljóst, að ástæða hefði verið til að fjarlægja alveg gömlu málninguna, enda þótt þörf fyrir slíkt kynni að hafa verið með öllu óljós, þegar í verkið var ráðist. Hins vegar var í héraðsdómi ekki tekin afstaða til þess, hver væri orsök þess að málning flagnaði einnig, þar sem engin eldri málning var fyrir. Að virtum málsgögnum í heild taldi Hæstiréttur ekki sannað hve mik- inn þátt ónóg undirvinna hefði átt í því að verkið misheppnaðist. Eins og verksamningi var háttað þótti það hafa verið á valdi V hf. að meta hvernig haga skyldi hreinsun fyrri málningar og hefði H mátt treysta því, að verktaki vandaði til undirbúningsvinnu og gripi til þeirra ráða, sem nauðsynleg væru og verklýsing kvað á um. Talið var að endingartími á viðgerð hússins hefði verið að miklum mun styttri en eðlilegt mætti teljast. Verkið var einungis unnið af mönn- um í þjónustu V hf. og voru þeir ekki að neinu leyti undir stjórn H. V hf. gerði verklýsingu og ákvað að öllu leyti hvernig fyrirmæli hennar CCCLXXIV Efnisskrá Bls. og verksamnings væru framkvæmd í einstökum atriðum. Hafði V hf. á að skipa kunnáttumönnum á því sviði, sem félagið starfaði, og seldi H þjónustu, sem krafðist sérþekkingar og reynslu. Þá var talið að V hf. hefði í reynd haft með höndum alla ráðgjöf varðandi val á vinnuaðferðum, tækjum og efni. Af þessum ástæðum þótti V hf. bera ábyrgð á því, sem úrskeiðis fór, og var talið nægjanlega sannað, að skemmdirnar yrðu raktar til óvandaðs undirbúnings eða gáleysis við framkvæmd verksins, þrátt fyrir misræmi í sérfræðilegum nið- urstöðum. Þótti engu skipta um bótaábyrgð V hf., hvort tjónið varð sökum þess að vinnu var áfátt eða vegna mistaka við val á málningu eða öðru efni, sem notað var við verkið. Skaðabætur voru ákveðnar 3.820.000 krónur, en við ákvörðun þeirra var höfð hliðsjón af mats- gerð dómkvaddra manna að frátöldum tveimur kröfuliðum, sem þóttu varða kostnaðarsamari aðgerðir en þær, sem notaðar voru við hið umdeilda verk. ............... Árið 1988 byggði B þriggja stigahúsa fjölbýlishús með alls 24 íbúðum, sem hann seldi síðan. Í júní sama ár tók M sf. að sér með verksamn- 1563 ingi við B að mála húsið og lauk verkinu um haustið 1989. Skömmu síðar komu í ljós gallar á verkinu, sem fólust í því að málning flagn- aði utan af húsinu. Af þessum sökum krafðist húsfélagið bóta úr hendi B og K, sem var annar af eigendum M sf. Húsfélagið var talið geta höfðað málið í eigin nafni án framsals á kröfum frá einstökum íbúðareigendum. Þótti K hafa sýnt af sér verulega vanrækslu þegar hann málaði húsið og hefði hún orsakað galla á verkinu, sem hann væri ábyrgur fyrir. Þegar K lauk verkinu var talið að hann hefði vit- að af því, að viðsemjandi hans B reisti húsið til að selja íbúðirnar og að þær voru þegar seldar við lok verksins. Samkvæmt þessu þótti K bera ábyrgð gagnvart íbúðareigendum á grundvelli almennu skaða- bótareglunnar. B var jafnframt talinn bera samningsbundna ábyrgð gagnvart kaupendum íbúðanna á þeim göllum, sem reyndust vera á málningunni. Með hliðsjón af yfirmati voru bætur B til húsfélagsins ákveðnar 3.512.235 krónur, en við ákvörðun bóta úr hendi K var tekið tillit til verkþátta, sem ekki vörðuðu hann, og þær ákveðnar 3.161.851 krónur. Þá var hafnað frekari kröfuliðum á hendur K, sem haldið var fram við munnlegan flutning málsins í Hæstarétti, þar sem upplýsingar um þá voru af svo skornum skammti að ókleift þótti að taka afstöðu til þess hvort K bæri ábyrgð á þeim og með hvaða fjárhæð. ..................0.000.00eeneeeenearenenneneeenenernenennrnerrneerne renn 1580 Nokkrir af íbúðareigendum í fjölbýlishúsi ákváðu að reisa laufskála yfir Efnisskrá CCCLXXV Bls. svalir íbúða sinna. M og G gerðu tilboð í verkið og á grundvelli þess gerði hver og einn íbúðareigandi verksamning við einkafirma G. Samkvæmt samningunum greiddu eigendur íbúðanna samtals 783.000 krónur við undirritun, en samhliða gaf M út tryggingarvíx- il fyrir sömu fjárhæð, sem samþykktur var af G. Skömmu eftir að skálarnir höfðu verið settir upp kom í ljós leki, sem rakinn var til frágangs þeirra og uppsetningar. Vegna þessa var gengið að G og greiddi hann fyrrgreindan tryggingarvíxil, en í máli þessu gerði hann kröfu um endurgreiðslu þeirrar fjárhæðar. Í verksamningum var vís- að til íslensk staðals og var talið að ákvæði hans hefðu ekki sett því sérstök takmörk, hverja fjárhæð málsaðilar máttu semja um til tryggingar á efndum samninga. Þá var ekki fallist á það með G, að tryggingin hefði verið bundin við tiltekinn verkþátt og var talið að nægar líkur hefðu verið leiddar að því að verkið væri gallað, þannið að heimilt væri að ganga að tryggingu. Samkvæmt þessu voru íbúð- areigendur og húsfélagið sýknað af kröfum G. ...........0....eeeee 1769 P krafði G um greiðslu samkvæmt reikningi fyrir fyllingarefni og akstur þess. Talið var sannað, að P og G hefðu samið um tiltekið verð fyrir hverja einingu fyllingar, en skýringar P um magn efnis voru lagðar til grundvallar niðurstöðu málsins. Ekki var á það fallist með G, að innifalið í samningi aðila hefði verið jöfnun og þjöppun efnisins. Var G dæmdur til að greiða P fjárhæð í samræmi við þetta, en frá því drógust innborganir G. ..................eeeeneneeernenenenee eeen 2546 Sjá Skuldskeyting. .................00nenenene eens 2733 Deilt var um hvort greiðsla, sem H innti af hendi til F 22. september 1993 vegna víxilskuldar sinnar, að fjárhæð 1.750.000 kr., skyldi teljast til efnda á verksamningi þeirra 12. júlí 1993, en F taldi sig ekki hafa samþykkt með neinu móti að svo skyldi vera og krafðist þess að H yrði dæmdur til að greiða 1.750.000 kr. með dráttarvöxtum frá 22. september 1993. Að virtri skýrslu F fyrir dómi, sbr. m.a. ákvæði 1. mgr . 50. gr. laga nr. 91/1991, var fallist á með H, að F hefði í verki samþykkt að greiðslan teldist vera innt af hendi til efnda á samningi þeirra. H var því sýknaður... eeen 2077 Í kaupsamingi um timbureiningahús var tilgreint hvað Hl, seljandi húss- ins, átti að taka að sér við uppsetningu þess og hvað væri undanskil- ið. Samkvæmt samningnum var innifalið í verði hússins niðurlagn- ing steypu. Talið var að í því fælist kostnaður við að hífa steypu í sökkulveggi hússins. Kaupendur hússins, B og HD, greiddu 27.549 kr. beint til verktaka, sem annaðist þetta verk. HJ stefndi síðar B CCCLXXVI Efnisskrá Tst.. og HD til greiðslu eftirstöðva kaupverðs. Fallist var á með þeim að ofangreind fjárhæð kæmi til skuldajöfnuðar gagnvart kröfum Hl... sem kvaðst hafa gert munnlegan samning um hönnun fyrir bygging- arnefnd Þjóðminjasafns Íslands, krafði íslenska ríkið (Í) um skaða- bætur á grundvelli ólögmæts samningsrofs. Talið var að eigendum T sf., sem unnið höfðu sérfræðistörf fyrir byggingarnefndina um nokkurt skeið, hefði mátt vera kunnugt, að óvissa var um framhald verkefna við safnhúsið og að þær væru háðar árlegum fjárveitingum. Þeim hefði einnig verið kunnugt að menntamálaráðuneytið hafði fallið frá fyrri áformum um stórfelldar endurbætur á húsakynnum Þjóðminjasafns. Var því ekki fallist á að byggingarnefndin eða aðrir hefðu gefið þeim tilefni til að halda að sér höndum við leit að verk- efnum fyrir aðra og var Í því sýknað af kröfum T sf... Sjá Útboðslýsing. „ll. Samkvæmt munnlegum samningi vann sölumaðurinn J hjá F hf. sem verktaki og átti að fá greitt samkvæmt fram lögðum reikningum, byggðum á ákveðnu hlutfalli af söluþóknun F hf. Kröfur J, sem reist- ar voru á skjölum frá F hf. og auk þess studdar öðrum gögnum, voru taldar nægilega sannaðar og var F hf. dæmdur til greiðslu þeirra. ... Sjá Gjaldþrotaskipti. .................e0e0aeeneenenanenenerarrrrnrnenrnenre erna H gerði verksamning við D hf., sem síðan gerði munnlegan samning við R hf. sem undirverktaka. Meðan á verkinu stóð fékk D hf. heimild til greiðslustöðvunar í tæpan mánuð, sem síðan var framlengd í 3 mánuði. Eftir að upphaflega greiðslustöðvunin var fengin aflaði D hf. yfirlýsingar frá H, þar sem H samþykkti að greiða umsamdar verkhlutagreiðslur vegna verksamnings D hf. við H, beint til und- irverktaka og efnissala, þ.á m. R hf. Á grundvelli yfirlýsingarinnar krafði R hf. H um greiðslu allra verklauna, jafnt vegna starfa fyrir sem eftir upphaf greiðslustöðvunar. Við úrlausn málsins var ekki talið unnt að líta fram hjá því að í yfirlýsingunni var áskilnaður um að þargreindur aðstoðarmaður D hf., í greiðslustöðvun yrði að sam- þykkja allar greiðslur samkvæmt henni til undirverktaka og efn- issala, áður en þær yrðu inntar af hendi, svo sem nauðsyn bar til samkvæmt 19.-21. gr. laga nr. 21/1991. Með því að slíkt samþykki var aldrei fengið gat R hf. ekki byggt sjálfstæðan rétt til greiðslna úr hendi H á yfirlýsingunni. Var H því sýknaður af kröfum R hf. ........ H gerði verksamning við D hf., sem síðan gerði skriflegan samning við HH sem undirverktaka. Meðan á verkinu stóð fékk D hf. heim- ild til greiðslustöðvunar í tæpan mánuð, sem síðan var framlengd Bls. 3093 3237 3358 3558 3845 3875 Efnisskrá CCCLXXVII í 3 mánuði. Eftir að upphaflega greiðslustöðvunin var fengin afl- aði D hf. yfirlýsingar frá H, þar sem H samþykkti að greiða um- samdar verkhlutagreiðslur vegna verksamnings D hf. við H, beint til undirverktaka og efnissala, þ.á m. HH. HH krafði H um greiðslu þriggja reikninga á hendur D hf., sem ekki fengust greiddir. Við úrlausn málsins var ekki talið unnt að líta fram hjá því að í yfirlýs- ingu H var áskilnaður um að þargreindur aðstoðarmaður D hf., í greiðslustöðvun yrði að samþykkja allar greiðslur samkvæmt henni til undirverktaka og efnissala, áður en þær yrðu inntar af hendi, svo sem nauðsyn bar til samkvæmt 19.-21. gr. laga nr. 21/1991. Með því að slíkt samþykki var aldrei fengið gat HH ekki byggt sjálfstæðan rétt til greiðslna úr hendi H á yfirlýsingunni. Ekkert lá fyrir um að verktakinn D hf. hefði verið leystur undan skyldum sínum við und- irverktakann HH samkvæmt samningi þeirra, hvorki með yfirlýs- ingu H um greiðslur til undirverktaka né á annan hátt. Var því ekki fallist á það með HH að H hefði orðið skuldbundinn við hann vegna skuldskeytingar. Var H því sýknaður af kröfum HH. ........................ Verktaki Verktakinn H hf. krafði verkkaupann H um 59.324.092 krónur vegna aukaverka, tafa o.fl. Kröfur H hf. voru teknar til greina að hluta og honum dæmdar 24.298.494 kr. Sjá Útboðslýsing, 2... Vextir Fjárnám var heimilað, þar sem J var talið heimilt að höfuðstólsfæra vexti samkvæmt 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987. Sjá Fjárnám. ............0........... Fallist var á þá niðurstöðu héraðsdóms að D skyldi fá endurgreitt kaup- verð veðskuldabréfa sem hann hafði keypt fyrir milligöngu L. Vextir samkvæmt 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987 voru dæmdir til þess dags er fullnægjandi upplýsingar lágu fyrir um sennilegt umfang tjónsins, en dráttarvextir frá þeim degi. Var fyrsta kröfubréf D metið ófullnægj- andi í þessu sambandi. Sjá Verðbréfamiðlun. .....................e0e0een. Á lét af störfum sem framkvæmdastjóri G hf. og var gerður við hann starfslokasamningur, þar sem kveðið var á um greiðslu lífeyris. Lagður var til grundvallar 4,5% vaxtafótur til afvöxtunar við út- reikning á núvirði lífeyrisins. Sjá Lífeyrisréttindi. .............................. Ekki var fallist á, að miða upphafsdag dráttarvaxta við birtingu héraðs- dómsstefnu vegna tómlætis kröfuhafa. .............0..000.eneennn J var sakfelldur fyrir fjárdrátt með því að hafa innleyst og hagnýtt sér Bls. 3893 3358 189 405 1050 1123 CCCLXXVII Efnisskrá andvirði tékka, sem honum var sendur frá ríkisbókhaldi vegna mis- taka í janúar 1993. J var með sannanlegum hætti kynnt krafan við birtingu ákæru 30. ágúst 1995. Voru vextir af bótakröfunni dæmdir í samræmi Við það. ..........0eeeeeeeeerresererneeserne esne J var sakfelldur fyrir fjárdrátt með því að ráðstafa í eigin þágu, án þess að gera upp við eigendur, olíumálverki, sem J tók í umboðssölu. Eig- endur málverksins lækkuðu kröfu sína um skaðabætur með hliðsjón af sennilegu verðmæti málverksins á almennum markaði. Að þessu virtu var J gert að greiða dráttarvexti af bótakröfunni frá uppsögu héraðsdóms. .............0..eeeeeeresernrnrernrrn aerea enn Við fjárnám var eigi talið nauðsynlegt að krefjast sérstaklega höfðustóls- færslu dráttarvaxta ef krafa um hefði á annað borð verið gerð. Ákvörðun sýslumanns um að fjárnám færi fram var því staðfest. ... Þ og H kröfðust vaxta samkvæmt 5. gr. vaxtalaga nr. 25/1987 vegna fjár sem lögmaðurinn K hafði haft í vörslum sínum fyrir Þ og H. Ekki var á það fallist með Þ og H að K ætti að greiða vexti af fénu eins og um hefði verið að ræða peningalán til hans. Hins vegar ættu þau rétt á dráttarvöxtum frá því mánuður var liðinn frá þeim degi, sem Þ og H sannanlega kröfðu K um féð. Þar sem ekki var hægt að finna fjárhæð slíkra vaxta stoð í málatilbúnaði Þ og H var málinu vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. ................e.0.000e0eeerserseenarrnrnrnrrarrrrrrnrrnnn M sf. hafði fyrst beint kröfum sínum að P með bréfi 1. júní 1994 og sam- kvæmt 3. mgr. 9. gr. laga nr. 25/1987 voru því eigi forsendur til að reikna dráttarvexti fyrr en frá 1. júlí 1994. Sjá Skuldskeyting. ......... Við ákvörðun vaxta var tekið mið af því að höfuðstól upphaflegrar greiðslukröfu J yrði að skoða sem skaðabótakröfu. Vexti yrði því að ákveða samkvæmt 7. gr. vaxtalaga fyrir tímabilið frá 2. apríl 1991 til 10. janúar 1994, þegar mánuður var liðinn, frá því að J krafði B fyrst um greiðslu, en dráttarvexti samkvæmt Ill. kafla laganna upp frá því til greiðsludags. Voru því ekki efni til að mæla sérstaklega fyrir um rétt J til að leggja áfallna vexti árlega við höfuðstól við útreikning vaxta, þar sem sá réttur fælist sjálfkrafa í tilvitnuðum lagaákvæðum, sbr. m.a dóm Hæstaréttar 22. janúar 1996 í máli nr. 412/1995. Sjá Skaðabætur. dd... eeen .. Mál Þ gegn B. Sjá næsta mál á undan. ...............eeeeeeeeeeenenrnrneneereennnn E krafði Ó og V hf. um bætur vegna áverka er hann varð fyrir í umferð- aróhappi. Kröfubréfi E til V hf. 12. ágúst 1992 fylgdi örorkumat læknis og útreikningur tryggingafræðings með áætlun um fjártjón E af 15% varanlegri örorku. Eftir 15. gr. vaxtalaga nr. 25/1987 skulu Bls. 1308 2055 2321 2482 2733 2928 2942 Efnisskrá CCCLXXIX skaðabætur bera dráttarvexti að liðnum mánuði frá þeim degi er kröfuhafi sannanlega lagði fram þær upplýsingar, sem þörf var á til þess að meta tjónsatvik og fjárhæð bóta. Talið var að þegar kröfu- bréf E barst V hf. hefðu legið fyrir nægilega skýr gögn til þess að unnt væri að taka ákvörðun um skaðabætur fyrir líkamstjón áfrýj- anda eftir þágildandi réttarreglum. Var því fallist á með E að krafa hans skyldi bera dráttarvexti frá 12. september 1992. ................0...... Deilt var um hvort orðin „„... af sömu fjárhæð ...“, í dómsorði Hæsta- réttar 8. febrúar 1996 í máli nr. 135/1995, bæri að skýra á þann veg að dráttarvexti skyldi reikna af höfuðstólnum að viðbættum áföllnum vöxtum samkvæmt 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987 eða af höfuðstólnum án vaxtanna. Staðfest var niðurstaða héraðsdóms um að fyrri skýr- ingarkosturinn skyldi valinn. Mismunur á útreikningi málsaðila nam 3.532.908 kr. og var lagt var fyrir sýslumann að gera fjárnám hjá bankanum L fyrir kröfu LD og F, sem nam þeirri fjárhæð. .............. Dráttarvextir voru endurákvarðaðir í samræmi við 112. gr. laga nr. 75(1981, sbr. lög nr. 31/1995, sem tekið höfðu gildi eftir að héraðs- dÓMUr féll... eeen Viðtökudráttur Sjá Geymslugreiðsla. ................00e0eneeeeenernerarrnrernrrenenrr ene Viðskiptabréf Ú framseldi F húsbréf og afhenti honum þau. Talið var að húsbréfin væru skuldabréf og ættu við um þau reglur um viðskiptabréf. Þótti Ú ekki hafa sýnt fram á að skilyrðum væri fullnægt til þess að taka mætti húsbréfin úr vörslum F með beinni aðfarargerð. Sjá Innsetning. ..... Viðurlagaákvörðun H var gefið að sök í ákæru að hafa ekið undir áhrifum áfengis og sviptur Ökuréttti. Var brotið talið varða við 1. mgr., sbr. 3. mgr. 45. gr. og 1. mgr. 48. gr sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 og var krafist refsingar og sviptingar ökuréttar samkvæmt 101. gr. og 102. gr. sömu laga, sbr. 25. gr. og 26. gr. laga nr. 44/1993. Viðurkenndi H fyrir dómi þá háttsemi, sem honum var gefin að sök í ákæru og að tillögu sækjanda, sem ákærði féllst á og dómari samþykkti, var mál- inu lokið með viðulagaákvörðun samkvæmt heimild í 124. gr. laga nr. 19/1991. Ákvað héraðsdómari þau viðurlög á hendur ákærða að hann greiddi 60.000 króna sekt til ríksissjóðs innan fjögurra vikna, Bls. 3622 3718 4248 3748 257 CCCLXXX Efnisskrá Bls. en sæti ella varðhaldi í 12 daga, jafnframt sem hann skyldi greiða kr. 4.940 krónur í sakarkostnað. Sækjandi skaut málinu með kæru til Hæstaréttar og krafðist ónýtingar viðurlagaákvörðunarinnar. Samkvæmt sakavottorði H hafði hann einu sinni gengist undir dómsátt vegna umferðarlagabrots þar sem honum var gert að sæta sviptingu ökuleyfis í 12 mánuði, auk þess sem hann hafði tvívegis hlotið refsidóma vegna umferðarlagabrota þar sem hann var í bæði skiptin sviptur ökuleyfi ævilangt. Talið var að skilyrði hefðu verið til að svipta H enn ökurétti ævilangt samkvæmt ákvæði 1. mgr. 100. gr. laga nr. 50/1987, sbr. 25. gr. laga nr. 44/198. Hins vegar þótti sú ákvörðun héraðsdómara að ljúka málinu án þeirra viðurlaga ekki vera talin slík, að hún væri fjarstæð í merkingu 2. mgr. 124. gr. laga nr. 19/1991 og voru því ekki efni til að fella hina kærðu ákvörðun úr BLÁI. „eeen enn a Vinnusamningur V, sem var barnshafandi, var sagt upp störfum hjá R. Fyrir Hæstarétti undi V við þá niðurstöðu héraðsdómara að R hefði ekki vitað um að hún væri barnshafandi. Ákvæði 7. gr. laga nr. 57/1987 um fæð- ingarorlof og 13. gr. reglugerðar nr. 410/1989 um barnsburðarleyfi starfsmanna ríkisins voru skýrð með þeim hætti að þungun konu mætti ekki vera ástæða uppsagnar. Ef vinnuveitandi vissi ekki um þungun konu gæti þungunin ekki verið ástæða uppsagnar. Var R sýknuð af bótakröfu V. dd... eeen 396 Talið var að skort hefði á að M hefði með viðunandi hætti sinnt viðveru á vinnustað, eftir að hann sagði upp starfi sínu hjá ÁA. A þótti samt sem áður ekki hafa tekist sönnun þess, að hann hefði veitt M full- nægjandi áminningu eða viðvörun um slök mæting hans eða aðrar ávirðingar væru þess eðlis, að réttlætt gætu riftun ráðningarsamn- ings fyrir lok uppsagnarfrests. Voru þrotabúi M dæmd laun til loka uppsagnarfrests, en skuldajafnaðarkröfum A hafnað. ....................... 605 B hóf störf sem bæjarstjóri Ólafsfjarðarbæjar í júlí 1988. Samkvæmt samningi um störf hans var ráðningartími yfirstandandi kjörtímabil bæjarstjórnar, með gagnkvæmum þriggja mánaða uppsagnarfresti. Einnig átti B að halda fullum launum í þrjá mánuði eftir að hann léti af störfum. Í kjölfar sveitarstjórnarkosninga í júní 1990 samþykkti bæjarstjórn að ráða B í stöðu bæjarstjóra, en nýr ráðningarsamn- ingur var ekki gerður. Gegndi hann starfi sínu þar til honum var sagt upp í nóvember 1992. B krafðist launa út kjörtímabilið auk Efnisskrá CCCLXXXI Bls. sex mánaða biðlauna. Þar sem nýr samningur var ekki gerður við endurráðningu B var talið að fyrri samningurinn hefði gilt áfram milli aðila. Sveitarfélaginu var því heimilt að segja B upp störfum og ágreiningslaust var að það hafði staðið B skil á greiðslum samkvæmt samningnum. Sveitarfélagið var því sýknað af kröfum hans. ........... 744 S var eini starfsmaðurinn á útibúi dagblaðsins Dags á Sauðárkróki. Í maí 1993 ræddi S við ritstjóra blaðsins um fæðingarorlof, en hún var þá vanfær og komin tvo mánuði á leið. Með bréfi framkvæmdarstjóra Dagsprents hf. 30. ágúst 1993 var S sagt upp störfum með þriggja mánaða fyrirvara. Fyrir uppsögninni voru færð þau rök að loka ætti skrifstofu blaðsins á Sauðárkróki vegna rekstrarörðugleika þess. Þótti ljóst, að svo hefði fjárhag Dagsprents hf. verið komið fyrir síð- ari hluta árs 1993, að brýn nauðsyn hlaut að hafa verið til þess, að hagrætt yrði til hins ítrasta í rekstri félagsins. Var ekki talin ástæða til að draga í efa, að nærtæk og eðlileg ráðstöfun í því efni hefði verið að leggja niður útibúið á Sauðárkróki, sem leiddi til þess að S var sagt upp störfum. Þótti Dagsprent hf. hafa sýnt fram á svo veigamikið tilefni fyrir uppsögn S, að fallist var á að fullnægt hefði verið áskilnaði um gildar ástæður fyrir uppsögn barnshafandi konu í 1. mgr. 7. gr. laga nr. 57/1987. Þar sem viðhlítandi rök skorti fyrir því, að þessar gildu ástæður hefðu ekki valdið uppsögninni heldur þungun S, var ekki talið að brotið hefði verið gegn ákvæði 1. mgr. 6. gr. laga nr. 28/1991. Var Dagsprent hf. því sýknað af bótakröfum S. 1173 Hinn 30. desember 1989 gerði ÍÚ hf. ráðningar- og starfssamning við H, þar sem meðal annar var kveðið svo á, að næmi hagnaður félagsins samkvæmt ársreikningi eftir skatta hærri fjárhæð en svaraði 20% af arði af framreiknuðu viðbótarhlutafé, skyldi greiða H sem ágóða- þóknun 1/3 hluta þess hagnaðar. Var um þetta samið vegna starfa H við stofnun og uppbyggingu félagsins. Ekki var fallist á þann skiln- ing ÍÚ ht. að frá hagnaði ætti að draga reiknaða skatta án tillits til yfirfæranlegs taps. Þess í stað var talið að átt væri við hagnað að frádregnum sköttum, sem á féllu og til greiðslu ættu að koma vegna tekna viðkomandi árs. Einnig þótti ekki annað leiða af samningi um starfslok H. ............0..eeeenenenenenrenenennenrnenrnarnr nenna 1820 Hliðstætt sakarefni og í máli næst á undan vegna ráðningar- og starfs- samnings Ó við ÍÚ hf., en hann hafði framselt eiginkonu sinni ágóðaþóknunina. ................0eeeneeeeneneenenerrnerenrnnrnrn ner 1820 U gegndi starfi ritstjóra tímarits UÍ og taldi hún það fullt starf sitt, þótt hún sinnti einnig öðrum störfum. U fór í fæðingarorlof í október CCCLXXXII Efnisskrá Bls. 1992 og átti það að standa til 1. apríl 1993. Þegar U hóf orlof sitt réð UÍ tímabundið annan ritstjóra. sem sinnti starfinu sem verktaki. Áður en orlofinu lauk ákvað UÍ að ráða síðarnefnda ritstjórann til áframhaldandi starfa. Var Ú boðið að koma aftur til fyrri starfa að ritstjórnarstarfinu frásengnu gegn óbreyttum starfskjörum, en að því gekk hún ekki. Ágreiningur varð með málsaðilum um hvort ákveðið hefði verið í upphafi árs 1992 að breyta fyrirkomulagi starfs ritstjóra og hvort Ú hefði verið kynnt þetta áður en hún hóf fæðing- arorlof. Var talið ósannað að U hefði verið kunnugt um fyrir hug- aðar breytingar UÍ á starfi ritstjóra meðan hún gegndi störfum. Í annan stað var deilt um hvort starfið, sem U stóð til boða við lok fæðingarorlofs, hefði verið svo verulega breytt frá því fyrra, að jafna mætti til fyrirvaralausrar uppsagnar. Í bréfi framkvæmdastjóra UÍ til lögmanns U skýrði hann svo frá, að þegar hún var ráðin ritstjóri hefði verið miðað við að það yrði hálft starf, en að öðru leyti skyldi hún sem fyrr gegna almennum skrifstofustörfum. Í ljósi þessa voru ekki teknar til greina staðhæfingar UÍ undir rekstri málsins um að ritstjórnarstarfið hefði numið minna hlutfalli af fullu starfi. Sam- kvæmt þessu þótti fyrirhuguð breyting á starfi U eftir lok fæðing- arorlofs hafa verið svo veruleg, að jafna mætti til fyrirvaralausrar uppsagnar. Þá greindi málsaðila á um hvort U hefði horfið frá störf- um án þess að kynna UÍ skýrlega, að hún hafnaði að taka við hinu breytta starfi. Með hliðsjón af framburði framkvæmdastjóra UÍ fyrir dómi var U ekki talin hafa glatað rétti gagnvart UÍ með aðgerð- arleysi um að lýsa afstöðu til þess, hvort hún kæmi á ný til starfa. Samkvæmt þessu var fallist á kröfur U um bætur úr hendi UÍ vegna ólögmætrar uppsagnar Úr starfi. ...........0....eeeeeeeeeneneneeraenrarrnrrnnn 1945 J var starfsmaður ÍÁ og fór til meðferðar á Heilsustofnun NLFÍ í Hvera- gerði á tímabilinu frá 3. til 27. ágúst 1993. Í kjölfarið varð ágrein- ingur um rétt J til launa í veikindaforföllum þann tíma. ÍÁ var ekki talið hafa hnekkt því áliti læknis, að J hefði verið óvinnufær á greindu tímabili. Var því fallist á kröfu J um greiðslu launa í veik- indaforföllum. .............0.eeeeeeneeeeerneeeneereeerere sera 2023 Talið var ósannað að Þ hefði verið ráðinn í stöðu yfirvélstjóra. ................ 2356 Talið var ósannað að H ætti rétt á launum úr hendi þrotabús B umfram það sem hún hafði þegar fengið greitt. Sjá Gjaldþrotaskipti. ........... 2392 P starfaði sem flugmaður hjá F og taldi ranglega hafa verið fram hjá sér gengið við ráðningu flugstjóra. Af hálfu P og F var undirritað skjal, þar sem P féll frá því að taka við starfi flugstjóra gegn því að njóta Efnisskrá CCCLXXKXIII Bls. launakjara sem slíkur og var einnig samið um 900.000 krónur, sem bætur fyrir þann tíma, sem liðið hafði frá því P hafði átt að taka við starfinu. Þá lá einnig fyrir skjal, undirritað af P einum, þar sem gert var ráð fyrir því að F greiddi honum 273.723 krónur, en sú fjár- hæð átti að svara til iðgjalda til líffeyrissjóðs af hendi beggja aðila. Af hálfu F var ekki fallist á síðastgreindu ráðstöfunina heldur var féð greitt til eftirlaunasjóðsins. Endursendi P tékka F að fjárhæð 900.000 krónur og krafði hann um bætur stöðuveitingarinnar. Talið var Ósannað, að P hefði látið í ljós við F, að samningur um fullnaðar- greiðslu hefði ekki komist á um fullnaðargreiðslu vegna ágreinings um eftirlaunagreiðsluna fyrr en P endursendi F tékkann, enda hefði P bæði fyrir og eftir þann dag þegið laun í samræmi við sérstakan samnings aðila án athugasemda. Hins vegar hefðu forsendur fyrir samningsgerðina verið rangar, þar sem fjárhæð bótanna var ákveðin með hliðsjón af því að ekki þyrfti að inna af hendi opinber gjöld af greiðslunni. Væri samningurinn því ekki bindandi um fjárhæð og ætti P rétt á þeirri fjárhæð, sem ætla mætti, að aðilar hefðu sam- mælst um, án tillits til villu þeirra beggja. Voru P ákveðnar bætur með hliðsjón af því að framlag F til lífeyrissjóðs hafði átt að vera 273.723 krónur samkvæmt samingnum, sem samsvaraði 4% af laun- um. Kröfu P um miskabætur var hafnað... 2489 Skólastjórinn $ krafði sveitarfélagið K um laun vegna starfa við gæslu nemenda í matartímum á tímabilinu frá byrjun árs 1990 til sum- ars 1994. Ljóst var af málsgögnum að S hafði fengið gæslustörfin greidd úr ríkissjóði fram til ársloka 1989 á grundvelli árlegra vinnu- skýrslna. Hins vegar lá ekkert fyrir um, að samningur hefði að öðru leyti verið gerður um það milli S og ríkisins að hann gegndi þessum störfum, auk þess sem ekki urðu fundin ákvæði í lögum nr. 63/1974 eða lögum nr. 49/1991, sem leitt gætu til þess að umrædd störf kæmu sjálfkrafa í hlut S. Var S því ekki talinn hafa sýnt fram á, að í árslok 1989 hafi verið um að ræða skyldu til launagreiðslna fyrir gæslustörf, sem hafi getað færst yfir á K frá ríkinu án frekari aðgerða og ekki var talið unnt að líta svo á að réttilega hefði verið stofnað til skyldu K til greiðslu fyrir umrædd störf eftir gildistöku laga nr. 87/1989.... 2766 Sveitarfélagið T krafði A, fyrrverandi sveitarstjóra, um endurgreiðslu oftekinna launa. Hafði Á í starfi sínu m.a. haft með höndum út- reikning eigin launa auk þess að færa bókhald T. Útreikningi Tá ofgreiðslum til A hafði ekki verið hnekkt. Talið var að vegna stöðu A hjá T stoðaði A hvorki að bera fyrir sig almennar reglur um tak- CCCLXXXIV Efnisskrá Bls. markanir á heimild vinnuveitanda til að endurkrefja launþega um ofgreidd laun né að T hefðu mátt vera ljós mistök í launaútreikningi við endurskoðun reikninga. ..........0.....0.ee0eerereenrereaen ene 3251 H reisti kröfur sínar gagnvart S hf. einkum á því að lög nr. 19/1979 um rétt verkafólks til uppsagnarfrests frá störfum og til launa vegna sjúkdóms- og slysaforfalla næðu ekki til tímabundinna ráðning- arsamninga. Ekkert í lögunum eða lögskýringargögnum þeirra var talið styðja þessa lögskýringu H. S hf. var sýknaður af kröfum H... 3331 Skipverjanum Ö var sagt upp störfum með þriggja mánaða fyrirvara 9. desember 1993. Fékk Ö greidd þau laun sem hann átti rétt til í upp- sagnarfresti fram til loka Janúar 1994 en Ó, eigandi skipsins, hélt því fram að Ö hefði glatað rétti til frekari launa í uppsagnarfresti þar sem hann hefði ekki sinnt kalli um að koma til skips í veiðiferð, sem hófst 15. janúar 1994. Ekki var talið unnt að treysta því að kvaðn- ing skipstjóra hefði verið nægilega skýr, sbr. 59. gr. sjómannalaga nr. 35/1988. Var Ö því ekki látinn bera hallann af fjarvist sinni og krafa hans um laun í uppsagnarfresti tekin til greina. .................0.0.0.000.. 3531 Mál G gegn Ó. Sjá næsta mál á undan. ................0.00eeeeeaeeaeneennneennne nn 3544 Vinnuslys Á, starfsmaður 1 ehf., var að vinna við spónsög er hann steig í ógáti á lausfæranlegt fótstig, sem stjórnaði vélinni, með þeim afleiðingum að hann meiddist á fingri. Í málinu krafðist ákæruvaldið þess að H, framkvæmdastjóri og verkstjóri Í ehf., yrði dæmdur til refsingar fyrir líkamsmeiðingar af gáleysi og brot á reglum um öryggi á vinnustöð- um. H var sýknaður af kröfum ákæruvaldsins með vísan til þess að slysið hefði hlotist af gáleysi Á sjálfs. Eins og aðstæður hefðu verið væru ekki nægilega ástæður til að virða H það til gáleysis í refsimáli að sjá ekki um að búa vélina hlíf. ....................000.0000e0e0e0eneenneennnn 3218 Vinnuveitendaábyrgð Íslenska ríkið var talið bera ábyrgð á tjóni sem lögreglumaður hafði vald- ið við starf sitt. Þótti atferli lögreglumannsins í nægum tengslum við löggæslustarf þótt hann hefði farið út fyrir starfsskyldur sínar með harkalegum og óvenjulegum hætti. Sjá Skaðabætur. ..................... 205 Vinnuvernd Sjá Vinnuslys. ..............0eeenereeeeeeenenenenernenrnenrnenrnreenenenenann nenna 3218 Efnisskrá CCCLXXXV Bls. Virðisaukaskattur D var sakfelldur fyrir brot á lögum um virðisaukaskatt. Refsing hans var ákveðin fangelsi í níu mánuði og 7.000.000 króna sekt til rík- ÍSSJÓÖS. 2... neneneenenenenrenenenenrnrnn ennta 2568 H var sakaður um brot gegn 1., sbr. 6. gr. laga nr. 50/1988 um virðisauka- skatt, sjá nú 3. gr. laga nr. 42/1995 og 262. gr. laga nr. 19/1940, sbr. lög nr. 39/1995, með því að hafa sem stjórnarformaður og starfandi framkvæmdastjóri H hf., ekki staðið skil á virðisaukaskatti sem fé- lagið innheimti á árunum 1991 og 1992, samtals að fjárhæð 6.059.150 kr. Þá var H einnig gefið að sök að hafa ekki staðið ríkissjóði skil á 2.035.125 kr., sem haldið hafði verið eftir af launum starfsmanna sömu ár, samkvæmt ákvæðum laga um staðgreiðslu opinberra gjalda nr. 45/1987, sjá nú 2. gr. laga nr. 42/1995 og 262. gr. laga nr. 1940. Enn- fremur var H, sem stjórnarformaður og framkvæmdastjóri H £ H hf., sakaður um fjárdrátt í rekstri þess félags að fjárhæð 659.227 kr., sbr. 247. gr. laga nr. 19/1940. H var dæmdur til greiðslu 4.000.000 kr. í sekt til ríkissjóðs, en í 8 mánaða fangelsi til vara. H var og dæmdur í fjögurra mánaða fangelsi, en refsingin skilorðsbundin í þrjú ár með hliðsjón af því að langur tími leið frá því brotin voru framin þar til ákæra var gefin Út... 4012 Vitni F var ekki heimilað að leiða fyrir dóm sem vitni menn, sem ekki gátu borið um atvik máls af eigin raun. Sjá Sönnunarfærsla. .................... 180 Hafnað var að fyrir dóm kæmi sem vitni maður, sem hvorki gat borið um atvik af eigin raun né hafði verið dómkvaddur sem mats- eða skoð- unarmaður. Sjá Sönnunarfærsla. .................00.0eeeeeneenenenrner 1785 M mótmælti því að vitnunum séra A og B hæstaréttarlögmanni væri heimilt að svara nánar tilgreindum spurningum K við fyrirhugaða aðalmeðferð í máli M á hendur K. Krafðist M þess að vitnum þess- um yrði „ekki leyft að svara spurningum varðandi málefni þau er kærandi ræddi við þau í skjóli trúnaðarskyldu þeirrar, sem á þeim hvílir“. Umræddar spurningar voru allar taldar þess eðlis, að ákvæði b-liðar 2. mgr. 53. gr. laga nr. 91/1991 ættu við um þær. Vegna afstöðu M yrði A og B ekki talið heimilt að svara spurningunum, nema full- nægt væri þeim skilyrðum fyrir að aflétta þagnarskyldu þeirra, sem um getur í 3. mgr. 53. gr. sömu laga. Með hliðsjón af hagsmunamati voru þau skilyrði talin uppfyllt og var vitnaleiðslan því heimiluð... 3575 CCCLXXXVI Efnisskrá Bls. Víxilmál Sameignarfélag höfðaði mál á hendur Á til heimtu skuldar samkvæmt tveimur víxlum útgefnum og framseldum af Á en samþykktum til greiðslu af tilgreindu hlutafélagi. Voru víxlarnir útgefnir 14. október 1991, og gjalddagi þeirra var „ Við sýningu 1991“. Á víxlanna var rit- að „Án afsagnar“. Samkvæmt prentuðu formi víxlanna var greiðslu- staður þeirra í Íslandsbanka hf.. Reykjavík. Samkvæmt áritun á bakhlið víxlanna voru þeir sýndir í Íslandsbanka hf. 26. nóvember 1991. Stefndi hélt því fram að afsögn víxlanna hafi engu að síður verið nauðsynleg til að sanna sýningu þeirra, enda hafi greiðslu- staður þeirra ekki verið nægjanlega tilgreindur. Áritun greiðslu- bankans um sýningu þeirra áðurgreindan dag var talin fullnægjandi sönnun um, að sýning hafi farið fram innan sýningarfrests og á rétt- um greiðslustað. Þá var útibú Íslandsbanka talinn réttur greiðslu- staður víxlanna, sbr. dóm Hæstaréttar 9. febrúar 1995 í málinu nr. 176/1993. ld. enenenrreenanrnenenenrnnrrnrnannnnn 68 Íslandsbanki hf. höfðaði mál á hendur G til heimtu skuldar samkvæmt eiginvíxli útgefnum af G 28. desember 1990 til greiðslu í Íslands- banka hf., Reykjavík. Óumdeilt var að gjalddagi víxilsins 15. júní 1993 var skráður á víxilinn í júnímánuði 1993 og stefnda tilkynnt um það. Byggði stefndi sýknukröfu sína á því að samkvæmt 2. mgr. 76. gr. laga nr. 93/1933, teldist eiginvíxill, sem ekki hafi tilgreindan gjalddaga, gjaldkræfur við sýningu og að skv. 34. gr. sömu laga skuli sýning fara fram innan árs frá útgáfudegi. Þar sem víxillinn hefði ekki verið sýndur innan tilskilins frests, væri hann fyrndur. Ekki tal- ið að stefnandi hafi glatað víxilrétti sínum á hendur stefnda, þótt hann hafi ekki sýnt víxilinn til greiðslu innan þess eins árs frests frá útgáfudegi, er getur í 1. mgr. 34. gr. laga nr. 93/1933, sbr. 1. mgr. 53.gr., 1. mgr. 77. gr. og 1. mgr. 78. gr. sömu laga. Vísað til þess að um eiginvíxla gildi sérreglur þrettánda kapitula víxillaga nr. 93/1933. ... 74 Talið var að J hefði í höndum lögformlegan víxil og voru kröfur hans gegn Ó teknar til greina. Tekið var fram að það haggaði ekki gildi víxilsins að hann væri ekki stimplaður eins og skylt væri samkvæmt lögum nr. 36/1978 um stimpilgjald. ...............eeeeneeeeeeeenerenrnenenreerernenenenennn 480 Sparisjóður Reykjavíkur og nágrennis höfðaði mál á hendur R og P til heimtu skuldar samkvæmt víxli útgefnum af R og ábektum af hon- um og P, en samþykktum til greiðslu af PR. Á víxileyðublaðinu sagði að víxillinn skyldi greiðast „í Sparisjóði Reykjavíkur og nágrennis“. Þessa tilgreiningu greiðslustaðar töldu R og P ófullnægjandi og því Efnisskrá CCCLXXXVII Bls. hefði borið að sýna víxilinn til greiðslu á heimili greiðanda. Þar sem það hefði ekki verið gert á gjalddaga víxilsins eða innan þess frests eftir hann, sem um ræðir í 1. mgr.38. gr. laga nr. 93/1933, hefði glatast réttur á hendur R og P. Fyrrgreind tilgreining greiðslustaðar þótti fullnægjandi samkvæmt 5. tl.1. gr. laga nr. 93/1933. Samkvæmt því og þar sem réttur glataðist ekki þótt misbrestur yrði á tilkynningu til R og P um greiðslufall víxilsins, sbr. 6. mgr. 45. gr. laga nr. 93/1933, voru kröfur Sparisjóðs Reykjavíkur og nágrennis teknar til greina. ........ 1012 Íslandsbanki hf. krafði B um greiðslu kröfu að fjárhæð 900.000 krónur samkvæmt víxli útgefnum af S 6. janúar 1994, en samþykktum til greiðslu í bankanum 18. sama mánaðar af SB. Vixillinn var ábekktur af B og framseldur eyðuframsali af útgefanda, en víxillinn var án afsagnar. B hélt því fram, að víxillinn hefði verið útgefinn fyrr en skjalið bar með sér og ekki verið sýndur til greiðslu innan eins árs, sbr. 34. gr. laga nr. 93/1933. Einnig var því haldið fram, að víxillinn bæri ekki með sér að hafa verið sýndur á gjalddaga þeim, sem skráð- ur var á vixilinn. B reisti því kröfu um sýknu á fyrningu víxilréttar. Talið var að víxillinn væri í lögmætu formi og að B hefði fengið tilkynningu um sýningu víxilsins í greiðslubanka 18. janúar 1994. Samkvæmt 2. mgr. 46. gr. laga nr. 93/1933 bar B að sanna að víxill- inn hefði ekki verið sýndur á greiðslustað þann dag eða á öðrum hvorum hinna næstu virku daga þar á eftir. Það þótti B ekki hafa gert og voru því kröfur á hendur honum teknar til greina. .... 1748 SR höfðaði mál gegn S til heimtu víxils, sem útgefinn var af S 3. ágúst 1994 og samþykktur af R til greiðslu við sýningu. Víxillinn, sem var framseldur eyðuframsali af útgefanda, var sýndur til greiðslu og afsagður sökum greiðslufalls 19. ágúst 1994. Var óumdeilt að víx- illinn hefði verið ritaður að fullu að öðru leyti en því, að á hann vantaði víxilfjárhæð, útgáfudag og gjalddaga. SR hafði því umboð til að fylla víxilinn út. Mótbárur um efni umboðs SR og brostnar forsendur víxilskuldbindingar voru ekki taldar meðal þeirra varna, sem heimilaðar væru í 118. gr. laga nr. 91/1991, og komust þær því ekki að í málinu. S reisti jafnframt varnir á því, að tilgreindu ártali við útgáfudaginn 3. ágúst hefði verið breytt á víxlinum úr 1993 í 1994. Samkvæmt því hefði víxilréttur verið fallinn niður við sýningu víxilsins 19. ágúst 1994. SR viðurkenndi að við útfyllingu víxilsins hefði orðið misritun á ártalinu, sem upphaflega var 1993, en sú villa hefði verið leiðrétt samstundis. S var ekki talinn hafa hnekkt þeirri staðhæfingu SR, að víxillinn hefði í raun verið gefinn út 3. ágúst CCCLXXXVIII Efnisskrá 1994, svo sem hann bar með sér. Eins og atvikum var lýst var breyt- ing þessi ekki talinn andstæð 69. gr. laga nr. 93/1933, en með henni hefði ekki verið raskað neinu því, sem ritað var á víxlinum þegar hann var gefinn út. Víxilréttur var því ekki talinn fyrndur. Kröfur SR voru því teknar til greina. ............0.0.eeeeeeeeeeeeenenererersrneenrnenerrnarrrnnn L sf. krafði Ó um greiðslu skuldar samkvæmt tveimur víxlum, sem lagðir voru fram í frumriti með eyðuframsali, og báru þeir ekki með sér að hafa verið greiddir. Var því ekki talið að Ó væri hald í málsástæðum sem lutu að aðildarskorti L sf. og greiðslu víxlanna. Ó var því dæmd- ur til greiðslu víxilfjárhæðanna með vöxtum og kostnaði. ................ L sf. krafði Ó um greiðslu skuldar samkvæmt tveimur víxlum, sem lagðir voru fram í frumriti með formlega löglegri heimild honum til handa. Hvorugur víxillinn bar með sér að hafa verið greiddur og aðrar varnir Ó komust ekki að í málinu skv. 118. gr. laga nr. 91/1991. Var Ó því dæmdur til greiðslu víxilfjárhæðanna með vöxtum og kostn- AI. aeeeeeanenrenrneernenernenernenanaenennrnen esne S krafði JT, E og JB um greiðslu samkvæmt víxli sem S hafði löglega undir höndum og fullnægði formskilyrðum víxillaga nr. 93/1933. Víxilinn fyllti S út með heimild í 10. gr. víxillaga. Talið var að með því að afhenda víxilinn óútfylltan að hluta hafi JT. E og JB gefið víx- ilhafa umboð til að fylla í eyðuna. Sú málsástæða að víxillinn hefði verið útfylltur andstætt heimild komst ekki að í málinu þar sem hún varðaði viðskiptin að baki víxlinum. ............0.000eeaeeeeeneneneeneenenenennn Bankinn Í hf. krafði H um greiðslu skuldar samkvæmt víxli. Mótbárur um efni umboðs sem Í hf. fékk með yfirlýsingu frá H, voru ekki taldar meðal þeirra varna sem H væri heimilt að hafa uppi samkvæmt 118. gr. laga nr. 91/1991 án samþykkis Í hf. Komust því ekki að mótbárur þess efnis, að með yfirlýsingunni hafi verið takmarkaðar heimildir Í hf. til þess að færa fjárhæð og gjalddaga inn á víxilskjalið. Slíkar málsástæður yrðu aðeins hafðar uppi í endurkröfumáli vegna lög- skipta að baki víxlinum. ..........00eeeeaeeeeeneersenerntrarnenanrnenranenennennnennnn V hf. krafði Á og A um skuld samkvæmt tryggingarvíxli og var málið rek- ið samkvæmt XVII. kafla laga nr. 91/1991. Talið var að samkvæmt meginreglum víxilréttar hefði V hf. haft umboð til að rita víxilfjár- hæð, útgáfudag og gjalddaga á umdeilt víxilskjal og gera það að fullgildum víxli í merkingu 1. og 2. gr. laga nr. 93/1933. Á og A var því gert að greiða víxilskuldina. .............0eeeeeeeeneneeeeeeeeeenenenennennr Bankinn Í hf. krafði Ö um greiðslu samkvæmt víxli. Með afhendingu víxileyðublaðs, sem ekki var ritað að fullu, tók áfrýjandi á sig fjár- Bls. 2265 3108 3112 3264 3789 3829 Efnisskrá CCCLXXXTX Bls. skuldbindingu gagnvart bankanum I hf. Tók Í hf. síðar við réttindum og skyldum I hf. og samkvæmt meginreglum víxilréttar hefði Í hf. því haft umboð til að útfylla eyðublaðið og gera það þannig að full- gildum víxli í merkingu 1. og 2. gr. laga nr. 93/1933. Ekki var talið máli skipta hvort heimild til að fylla út víxileyðublaðið var nýtt í að- albanka stefnda eða útibúi hans. Ekki komu fram aðrar ástæður, er komist gátu að í víxilmáli og leitt gætu til þess að Ö væri laus undan þeirri ábyrgð sem hann tókst á herðar með nafnritun sinni á víxi- leyðublaðið. Var Ö því dæmdur til greiðslu víxilfjárhæðarinnar. ..... 3835 Þagnarskylda Sjá Viti. „erna 3575 Þinglýsing Með samningi 1. maí 1977 leigði Skógrækt ríkisins Á lanspildu umhverfis sumarbústað í Sauraskógi. Sýslumaður féllst á kröfu eigenda jarð- arinnar Saura um að afmá samningin úr þinglýsingabók 25. októ- ber 1995 með vísan til 2. mgr. 27. gr. þinglýsingarlaga nr. 39/1978, þar sem Skógrækt ríkisins hefði skort þinglýsta eignarheimild til spildunnar. Af þeim gögnum sem fyrir lágu þótti ekki ljóst hvort landspildan var innan þess lands sem undanskilin hafði verið við sölu ríkisins á Saurum árið 1920 og hvaða áhrif síðari ráðstafanir Skógræktarinnar um landið höfðu haft. Einnig var til þess litið að athugasemdir voru gerðar í þinglýstum eingarheimildum um Saura um sumarbústaðinn. Þótti vera slíkur vafi um réttindi málsaðila að ekki hefðu verið skilyrði til þess að afmá lóðarleigusamninginn úr þinglýsingarbók samkvæmt fyrrnefndu lagaákvæði... 270 Talið var að réttarvernd veðréttar samkvæmt tryggingarbréfi gagnvart útgefanda bréfsins væri ekki háð þinglýsingu. Sjá Tryggingarbrét. .. 598 Hinn 15. febrúar 1988 keypti H af G fimm skuldabréf tryggð með 11. veðrétti í fasteign hans. Við þinglýsingu bréfanna urðu þau mistök, að ekki var gerð athugasemd vegna skuldar við I, sem hvíldi með 1. samhliða veðrétti á eigninni, en skuldarinnar var ekki getið á veð- skuldabréfunum. Í veðbókarvottorði, sem gefið var út 14. desember 1987, var veðskuldarinnar heldur ekki getið. Fasteign G var seld á nauðungaruppboði 25. september 1989 og hrökk söluverð eign- arinnar hvergi nærri fyrir áhvílandi veðskuldum. Hinn 14. febrúar 1990 voru fyrrgreind skuldabréf framseld K til innheimtu, en hann hafði annast kaup á þeim fyrir hönd H. K krafði síðan ríkissjóð um CCCXC Efnisskrá Bls. skaðabætur vegna mistaka við þinglýsingu. Af gögnum málsins varð ráðið, að við kaup á bréfunum kannaði K brunabótamat hinnar veð- settu eignar, auk þess sem aflað var upplýsinga um að G var á van- skilaskrá og að þrjár uppboðsbeiðnir lágu fyrir vegna eignarinnar. Á hinn bóginn var ekki aflað nýs veðbókarvottorðs. Brunabótamat eignarinnar var 49.729.000 krónur og samkvæmt útreikningi K nam heildarfjárhæð áhvílandi skulda 26.571.000 krónum eða 53,4%. Í viðskiptum miðaði K hins vegar yfirleitt við að þetta hlutfall færi ekki yfir 50%. Þá lá fyrir í málinu matsgerð dómkvaddra manna á raunvirði eignarinnar við nauðungaruppboð og var sannvirði henn- ar talið 35.400.000 krónur. Á uppboðinu var eignin hins vegar seld á 25.000.000 króna. K átti sjálfur aðild að fasteignasölu á þeim tíma, sem hann keytpi bréfin, og var talið að það yrði að virða honum það til gáleysis að hafa ekki aflað frekari gagna um verðmæti eignarinn- ar. Það var einnig talin veruleg vanræksla af hálfu K að afla ekki rækilegra upplýsinga um þær kröfur sem stóðu að baki uppboðs- beiðni, en þar var meðal annars leitað fullnustu á þeirri skuld, sem ekki var getið um í skuldabréfunum. Þá þótti verða að líta til þess að hinn 22. desember 1987 afhenti K til aflýsingar skuldabréf með veði í eigninni, en þar var veðskuldarinnar getið. Þegar litið var til þessa í heild þótti verulega skorta á aðgæslu K við kaup á bréfunum, en hann bjó yfir sérþekkingu á sviði viðskipta með veðbréf. Auk þess þótti verða að líta til þess, að G hafði sjálfur útbúið bréfin, en hann var ekki grandlaus um tilvist veðskuldarinnar, sem látið var ógetið um í bréfunum. Samkvæmt þessu þóttu ekki vera fyrir hendi skilyrði til að dæma úr hendi ríkissjóði á grundvelli 49. gr. laga nr. 39/1978. Sératkvæði. eeen eeen 980 Sjá Nauðungarsala. ............eeeeeeecnecnenerreneneenenenenenennrnrnnenrenenernnenanarnanrnannnn 2160 Sjá Veðréttur. ..........eeeeneeeenenerrntrrnterenenrnnenenenenennenrnnrnrrrntnrnrnanrnanrnannannn 4200 Þjófnaður Æ var meðal annars sakfelldur fyrir þjófnað með því að hafa stolið áfeng- isflösku í verslun Áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins. ..................... 883 H var meðal annars sakfelldur fyrir fjölda þjófnaða með innbrotum, ým- ist einn eða í félagi við annan MANN. ...d..cceeeneneneneeeererenenenenrreranrnrnnnr 1373 T var gefið að sök að hafa brotist inn í hús og stolið skóm og sparibauk. Skórnir fundust á heimili móður T og á vettvangi fundust aðrir skór, sem talið var líklegt að hann hefði átt. Þá hafði T einnig verið stað- inn að öðru innbroti í nágrenninu sömu nóttina. Með hliðsjón af Efnisskrá CCCXCI þessu þótti sekt T sönnuð og var hann sakfelldur. Varðandi síðar greint innbrot var T gefin að sök tilraun til þjófnaðar, en hann hvarf að vettvangi þegar íbúar hússins vöknuðu. Samkvæmt framburði konu, sem bjó í húsinu, vaknaði hún við hávaða og varð þess vör, að farið hefði verið inn um þvottahúsglugga í kjallara. Kvaðst hún hafa farið út og kallað inn um gluggann til þess, sem var inni. Maðurinn hefði komið út og tjáð henni, að hann hefði ætlað að leggjast til svefns í þvottahúsinu, en í kjölfarið hvarf hann á braut. Inni í þvotta- húsinu fannst síðan skyrta, sem reyndist tilheyra T. Í málinu lá ekk- ert fyrir um hvort nokkuð fémætt var að finna í þvottahúsinu eða hvort þaðan var innangengt í aðra hluta hússins. Samkvæmt þessu þótti varhugavert að telja nægilegar líkur komnar fram fyrir því, að T hefði brotist inn í húsið í þjófnaðarskyni. Var T því sýknaður í þessum þætti málsins af broti gegn 244. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga. H var sakfelldur fyrir þjófnað með því að brjótast inn í íþróttamiðstöð í félagi við annan mann og stela ýmsum verðmætum. Refsing hans var ákveðin 10 mánaða fangelsi... R var sakfelldur fyrir þjófnað með því að brjótast inn í húsnæði og stela tölvum og fylgibúnaði. Refsing hans var ákveðin fangelsi í sex mán- ÖL. „.eleeeeeneenaenaeerenrenrenr ene enenneenenennr nenna nennu ene S var sakfelldur fyrir fársvik, þjófnað og umferðarlagabrot. Sjá einnig ÁfFÝJUN. „eeen S var dæmdur í 15 mánaða fangelsi fyrir tvö þjófnaðarbrot, enda hafði hann engar trúlegar skýringar gefið á því hvernig stolnir munir kom- ust í hans vörslur. .....................0.00aeaeaeunenenenrnrenrenreneenenneenen ern B var sakfelldur fyrir mörg þjófnaðarbrot, skjalafals og fjársvik. Refsing B var ákveðin með hliðsjón af löngum sakaferli hans svo og 71. gr., 71. gr., 78. gr. og 255. gr. laga nr. 19/1940. Var hann dæmdur til að sæta fangelsi í 15 Mánuði. ...............eneenrrenerenrrnn S var sakfelldur fyrir brot gegn 244. gr. laga nr. 19/1940 og var refsing hans tiltekin samkvæmt 78. gr. sömu laga, svo og þeirri staðreynd að um ítrekun var að ræða. Var S dæmdur til að sæta fangelsi í 7 mánuði. Á grundvelli játningar H var hann dæmdur í 6 mánaða fangelsi fyrir þjófnað... Á grundvelli vitnaframburðar og með hliðsjón af framburðum með- ákærðu var H sakfelldur fyrir brot gegn 244. gr. laga nr. 19/1940. Við ákvörðun refsingar var til þess litið að H hafði tólf sinnum hlotið dóm fyrir brot gegn lögum nr. 19/1940, þar af átta sinnum fyrir brot Bls. 1417 1760 2178 2539 2716 3149 3196 3583 CCCXCII Efnisskrá Bls. gegn 244. gr. laganna. Auk þess hafði hann með broti sínu rofið skil- yrði reynslulausnar og voru eftirstöðvar þeirrar refsingar, 160 dagar, felldar inn í refsinguna, sbr. 1. gr. 42. gr. og 60. gr. laga nr. 19/1940. Með hliðsjón af þessu svo og ákvæðum 2. mgr. 70. gr., 71. gr. 72. gr. og 255. gr. sömu laga þótti refsing H hæfilega ákveðin fangelsi í 10 MÁNUÐI. decrease eeen 4239 Ærumeiðingar Hlutafélagið ST krafðist þess að tiltekin ummæli SI í tengslum við hönn- un og byggingu ferju yrðu dæmd dauð og ómerk, hann dæmdur til þess að greiða ST bætur og látinn sæta refsingu. Vísað var til þess að málið hefði tvisvar áður komið til umfjöllunar dómstóla. Þegar síðara málið hafði verið höfðað höfðu meir en sex mánuðir liðið frá því ummæli ST voru viðhöfð. Talið var að mál sem ekki væri réttilega höfðað gæti ekki slitið málshöfðunarfresti og hefði því frestur sam- kvæmt 29. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 til þess að hafa uppi refsikröfu verið liðinn þegar síðara málið var höfðað. Ummæli SI sem vörðuðu ásakanir um að einkaleyfi hans hefði ekki verið virt voru ómerkt svo og ummæli um tengsl ST við skipasmíðastöð- ina sem annaðist smíði ferjunar. Hins vegar var hafnað kröfu um ómerkingu ummæla sem vörðuðu ásakanir um ófagleg vinnubrögð, en talið var SI hefði haft rúmt frelsi til þess að koma skoðunum sín- um á framfæri við þær aðstæður sem fyrir hendi voru. SI var dæmd- ur til að greiða ST bætur samkvæmt 1. gr. laga nr. 71/1928 um vernd atvinnufyrirtækja gegn óréttmætum prentuðum ummælum vegna ásakana um óeðlileg tengsl ST við skipasmíðastöðina. ....................- 320 Í kjölfar greinar sem birtist um J í vikublaðinu P, höfðaði J mál á hend- ur ritstjórnarfulltrúanum S, auk annarra. Héraðsdómur ómerkti ummælin, þar sem umfjöllun stefndu um J hefði farið út fyrir þau mörk, sem setja yrði prentfrelsi, þ.e. að í skjóli þess séu ekki gerðar tilefnislausar og grófar árásir á æru manna. Héraðsdómur dæmdi J einnig miskabætur úr hendi stefndu. Þá voru S og G, sem titluð voru sem höfundar umræddrár greinar, dæmd til sektargreiðslu fyrir brot gegn 235. gr. laga nr. 19/1940.S áfrýjaði héraðsdómi. Talið var í ljós leitt að nafn S hefði verið sett undir viðkomandi grein án samþykkis hans. Þegar könnuð voru þau ummæli sem héraðsdómur taldi S bera ábyrgð á, kom í ljós, að þau fjölluðu ekki um efni sem S hafði tekið saman um J. Samkvæmt þessu voru ekki talin hafa verið færð nægj- Efnisskrá CCCXCIII anleg rök fyrir því að S bæri ábyrgð á hinum umdeildu ummælum og var hann því sýknaður af kröfum J. ............eeeeeeeceeeneneneneneneneenn. Ökuréttur Sjá einnig Bifreiðar H ákærður fyrir að aka ölvaður og sviptur ökurétti. Sjá Viðurlagaákvörð- J var sakfelldur fyrir stórfellda líkamsárás, umferðarlagabrot o.fl. fyrir að hafa ekið bifreið á S. sem var á reiðhjóli, með þeim afleiðingum að hann lést. Hann var sviptur ökurétti ævilangt. Sjá Líkamsárás. ....... P var sakfelldur fyrir manndráp af gáleysi og ýmis brot gegn umferð- arlögum og sviptur ökurétti í fimm ár. Sjá Manndráp. ..................-. R var meðal annars sakfelldur fyrir að aka ölvaður og sviptur öku- TÉ. eeen err rsn ene rarenrrrnrnanar nenna S var sakfelldur fyrir að aka ölvaður og sviptur ökurétti. Með hliðsjón af sakaferli S þótti ljóst, að hann væri vanaafbrotamaður, og var refs- ing hans ákveðin fangelsi í fjóra mánuði. ..........0....e00eeeenenenenererenn. S var sakfelldur fyrir að aka of hratt, ógætilega og undir áhrifum áfengis, en hann missti stjórn á bifreiðinni eftir að hafa verið að neyta áfeng- is við aksturinn. Við þetta slasaðist alvarlega farþegi í bifreiðinni. Refsing S var ákveðin fangelsi í þrjá mánuði skilorðsbundið, auk þess, sem hann var sviptur ökurétti Í tvö Ár... Á grundvelli skýlausrar játningar var K dæmdur í fimm mánaða fangelsi fyrir að aka ölvaður og sviptur Ökurétti. .............0..0.0eeeeeeneeaeerenenrnn Ölvunarakstur H gekkst undir viðurlagaákvörðun vegna ölvunaraksturs og aksturs án ökuréttinda. Sjá Viðurlagaákvörðun. ...............000e.eeeeeeeeeeneeeeenesesnnrr Sjá Vátrygging. ..........0eeneeeeenrnsnenrnr err R var meðal annars sakfelldur fyrir að aka ölvaður og sviptur öku- TÉ. err S var sakfelldur fyrir að aka ölvaður og sviptur ökurétti. Með hliðsjón af sakaferli S þótti ljóst, að hann væri vanaafbrotamaður, og var refs- ing hans ákveðin fangelsi í fjóra mánuði. ................eeeeeeeeeeeeereenea S var sakfelldur fyrir að aka of hratt, ógætilega og undir áhrifum áfengis, en hann missti stjórn á bifreiðinni eftir að hafa verið að neyta áfeng- is við aksturinn. Við þetta slasaðist alvarlega farþegi í bifreiðinni. Refsing S var ákveðin fangelsi í þrjá mánuði skilorðsbundið, auk þess, sem hann var sviptur ökurétti í tvö Ár. dd... Bls. 3794 652 674 719 1989 2059 2811 445 719 1989 2059 CCCXCIV Efnisskrá S var sakfelldur fyrir nytjastuld og ölvunarakstur. Refsing hans var ákveð- in skilorðsbundið fangelsi í 30 daga og 35.000 króna sekt, auk þess sem hann var sviptur ökurétti í 1 ár. a. Sjá Bifreiðar... ene Á var sakfelldur fyrir brot gegn 3. mgr. 45. gr. og 1. mgr. 48. gr. laga nr. 50/1987. Refsing hans. tiltekin samkvæmt 77. gr. laga nr. 1940, þótti hæfilega ákveðin 5 mánaða fangelsi og áréttuð var ævilöng svipting Ökuréttar A... ene Örorka Örorka J vegna skaða sem hann varð fyrir þegar snjóflóð féll á snjóruðn- ingstæki sem hann stjórnaði var metin 30%. Lagt var til grundvallar með hliðsjón af matsgerð að 10% örorkunnar mætti rekja til for- skaða. Voru bætur ákveðnar J í samræmi við það. H varð fyrir vinnuslysi um borð í fiskiskipi G þegar hann féll á stigapalli og tognaði á axlarlið. Var G dæmt til þess að bæta D tjón hans að hálfu. Við ákvörðun bóta var lagt til grundvallar örorkumat sem kröfugerð D studdist við. Sjá Skaðabætur. ...................00.00.eneenenen. Við mat á bótum fyrir varanlega örorku var tekið tekið tillit til heimilis- starfa. Sjá Skaðabætur. ..................0.0eeaeeerereeeenr nenna Hafnað kröfu um örorkubætur vegna líkamstjóns, sem hlaust við vinnu- slys um borð í fiskiskipi. Sjá Skaðabætur. ....................0.0.e0eeenenennn M hlaut mikla áverka þegar föt hennar festust í drifskafti, sem gekk í aflúrtak dráttarvélar. Varanleg örorka var metin 80% og því mati hafði ekki verið hnekkt. Voru bætur ákvarðaðar samkvæmt því. Sjá Skaðabætur. .................000000eeneeenenenenrnrnenrnaren err Bifreið var ekið aftan á leigubifreið, sem E var farþegi í, og hlaut hún meiðsli á hálsi. Varanleg örorka hennar var metin 15%. Sjá Skaða- bætur... eeeneeeeeneeneenenenreneanennenenrne nenna G. sem var ökumaður bifreiðar, hlaut hálshnykk í árekstri. Læknisfræði- leg örorka var metin 10%, en fjárhagsleg 5%.G voru dæmdar bætur úr hendi vátryggjanda bifreiðarinnar í samræmi við læknisfræðilega örorku á grundvelli 92. gr. laga nr. 50/1987. Sjá Skaðabætur. ........... Þ var á leið út úr verslun B í Sigtúni þegar henni skrikaði fótur í hálku á stéttinni fyrir utan dyr verslunarinnar þannig að hún datt. Við fallið ökklabrotnaði Þ og hlaut áverka á hægra hné. Tímabundin Örorka Þ vegna afleiðinga slyssins var metin 100% í fimm mánuði, en varanleg örorka 20%. B var talin bera bótaábyrgð á slysinu. Þ voru dæmdar bætur vegna tapaðra launatekna og lífeyrisréttinda, Bls. 2294 2811 3166 159 419 mn > 685 765 919 990 Efnisskrá CCCXCV en kröfum um bætur vegna heimilisstarfa og tímabundinnar örorku var hafnað. Sjá Skaðabætur. ................0e0000ereeeneanenenernenernenenneernrnn J hlaut hnykk á bak og háls þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Læknisfræðileg örorka var metin 15%, en fjárhagsleg örorka 10%.J voru dæmdar bætur í samræmi við lækn- isfræðilega örorku úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. .............00..00e0e0e0e000nen. G hlaut hálshnykk þegar ekið var aftan á kyrrstæða bifreið, sem hún var farþegi í. Örorka G var metin 15% og voru henni dæmdar bætur úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar, sem ekið var á þá kyrrstæðu. Sjá Skaðabætur. ...............e.e0eeeeeeeeeneneneneernneenenenenene enn K hlaut hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði þegar ekið var aftan á bifreið hans. Hann hafði áður lent í umferðarslysi og fengið hnykk á háls. Læknisfræðileg örorka vegna seinna slyssins var metin 10% og var hún lögð til grundvallar við ákvörðun bóta úr hendi vátryggj- anda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. .............0...0e0eeeeeneeearaeerseernenrnnr K lenti í umferðarslysi og fékk hnykk á háls. Skömmu síðar var ekið aftan á bifreið K og hlaut hann hnykk á háls, herðar og mjóhryggjarsvæði. Læknisfræðileg örorka vegna fyrra slyssins var metin 10% og var hún lögð til grundvallar við ákvörðun bóta úr hendi vátryggjanda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ..............eeaeeeeeeeeeenenenrnrnrarrnrnrnene G var að vinna við mastur háspennulínu í körfu sem fest var við krana bifreiðar. Jarðvegurinn undir stoðarmi bifreiðarinnar brast með þeim afleiðingum að hún lagðist á hliðina. Við fallið slasaðist G og var örorka hans metin 10%. Slysið þótti í engu sambandi við notkun bifreiðarinnar sem ökutækis og voru eigandi hennar og vátryggj- andi sýknaðir af bótakröfum G. Málið var einnig höfðað gegn A sem undirverktaka eða leigusala bifreiðarinnar á grundvelli sakar starfsmanns A, sem var ökumaður bifreiðarinnar. Þótti ökumað- urinn ekki hafa sýnt af sér bótaskylt gáleysi og var Á einnig sýkn- aður af kröfum G. Sjá Skaðabætur. ................eeeeeeeeeeneaesneeererarernnr S var 6 ára og varð fyrir slysi þegar hann féll í dý við sundlaug, sem mynd- ast hafði í jarðveginum nærri lauginni vegna leka úr hitavatnslögn- um. Varanleg örorka S var metin 5%. Skólinn og sveitarfélög þau, sem stóðu að rekstri hans voru talin bera bótaábyrgð á tjóni S. Sjá Skaðabætur. ..........0..00.00eaeen eeen rns E var 8 ára gamall og varð fyrir slysi þegar hann féll í götuna úr vöru- húsi flutningabifreiðar í akstri. Við fallið fékk E höfuðhögg og var örorka hans metin 75% vegna greindarskerðingar. Eigandi og vá- Bls. 1002 1059 1152 1457 1475 1547 1697 CCCXCVI Efnisskrá tryggjandi bifreiðarinnar voru sýknaðir af bótakröfum E, þar sem ekki var talið sannað, að skert greind hans stafaði af slysinu. Sjá Skaðabætur. ...................00000eneaneenenrenrenr arena Við vinnu sína missti maður framan af litla fingri hægri handar. Vinnu- veitandi hans þótti ekki bera ábyrgð á tjóninu og var sýknaður af kröfum um örorku- og miskabætur. Sjá Skaðabætur. ....................... G var farþegi í bifreið og varð fyrir slysi, þegar ökumaður missti stjórn á bifreiðinni með þeim afleiðingum að hún lenti utan vegar og valt. Við slysið hlaut G hálshnykk og axlarmein auk annarra áverka. Læknisfræðileg örorka var metin 15%, en fjárhagsleg örorka eng- in. G voru dæmdar bætur í samræmi við læknisfræðilega örorku úr hendi eiganda og vátryggjanda bifreiðarinnar. Sjá Skaðabætur. ...... Ó var starfsmaður E og varð fyrir slysi við störf sín. Varanleg örorka hans var metin 25%. Talið var að E bæri bótaábyrgð á tjóninu, en Ó þótti einnig hafa átt sök á því, að slysið varð. Sök var því skipt þannig að Ó og E báru hvor helming tjónsins. Sjá Skaðabætur. ........................ Sýknað af skaðabótakröfu B vegna 10% varanlegrar örorku sem hann hafði hlotið í sundlaug. Sjá Skaðabætur, Ýmis tilvik. ........................ P, starfsmaður Á hf., varð fyrir slysi við störf sín. Varanleg örorka hans var metin 30%. Deilt var um fjárhæð miskabóta og skerðingu ör- orkubóta handa aðaláfrýjanda vegna hagræðis af skattfrelsi og ein- greiðslu og vegna réttinda hans til greiðslu örorkubóta úr Lífeyr- issjóði sjómanna. Sjá Skaðabætur. .............0..0.0e0eeeenrenrrr renn A slasaðist þegar ekið var á bifreið sem hún var farþegi í. Við áreksturinn fékk A áverka á bæði hné og voru meiðslin metin sem varanleg Örorka. Stefndu, H og V hf., viðurkenndu bæði bótaskyldu sína á tjóni sem af því hlaust en deilt var um, hversu mikla líkamlega ör- orku A hafði hlotið við slysið og upphæð skaðabóta. Var ekki á það fallist með H og V hf. að matsgerð, sem unnin var af lækninum G og S, prófessor í lögum, nægði til að hnekkja fyrr framlögðu örörk- umati læknisins B. Mat B á læknisfræðilegri örorku A var lagt til grundvallar við ákvörðun á tjóni A í samræmi við dómvenju. Hafn- að var kröfu A um bætur vegna tímabundinnar örorku, þar sem sú krafa fékk ekki stoð í gögnum málsins. Hins vegar voru A dæmdar bætur fyrir varanlega örorku, auk miskabóta. Sjá Skaðabætur. ....... Ekki höfðu verið færð fullnægjandi rök fyrir því að örorkumat hefði ver- ið annmörkum háð og var það því lagt til grundvallar við úrlausn málsins. Varanleg örorka BB var metin 50% en tímabundin örorka 100% í sex mánuði. Tekjur BB til frambúðar þóttu, með hliðsjón af Bls. 1793 1832 1840 2221 2457 2574 3037 Efnisskrá CCCXCVII Bls. öllum aðstæðum BB, hæfilega áætlaðar 75% af meðaltekjum iðn- aðarmanna. Tímabundin örorka hafði ekki áhrif á mat á tekjum BB fyrir slys. Bætur vegna tímabundinnar og varanlegrar örorku þóttu hæfilega áætlaðar 6.000.000 króna. Miski var bættur með 200.000 krónum. Þ bætti BB tjónið að tveimur fimmtu hlutum. Sjá Sak- AFSkIPLINÐ. .......eereenerneerneerneernenererneenne eeen 3049 Ökumaðurinn A hlaut 5% varanlega örorku af völdum umferðarslyss. Tryggingafélagið S hf. dæmt til greiðslu skaðabóta. Sjá Slysatrygging ÖkumMaNns. eeen eens 3344 A, farþegi í bifreið S, sem slasaðist í bílveltu, krafðist bóta úr hendi S og tryggingafélagsins S hf. Í héraði var varanleg læknisfræðileg örorka A vegna slyssins metin 15% og ekki þóttu efni til að dæma A bæt- ur vegna tímabundinnar örorku. Málinu var ekki áfrýjað að þessu leyti. A var menntaður trésmiður en með hliðsjón af stöðu hans og starfsferli þótti rétt að taka mið af meðaltekjum verkamanna við útreikning á tekjutapi hans. Bætur vegna varanlegrar örorku A þóttu hæfilega ákveðnar 1.750.000 kr. og hafði þá verið litið til skatt- frelsis örorkubóta og hagræðis af eingreiðslu þeirra. A þótti einnig eiga rétt til verðmætis tapaðra lífeyrisréttinda, 142.100 kr. Þá voru A dæmdar 150.000 kr. í miskabætur. ...............a0.00000e0eneen eeen 3499 Ó réðist á G og veitti honum alvarlega áverka. Varanleg örorka G var metin 30%. Með hliðsjón af atvikum málsins þótti rétt að Ó bætti G tjónið að % hlutum. ....................0eeeee neee 3225 E krafði V og tryggingafélagið V hf. um bætur vegna áverka er hún varð fyrir við bifreiðaárekstur. Varanleg örorka E var metin 15% og samkvæmt matsgerð dómkvaddra manna var læknisfræðileg Örorka hennar metin 22%. Fjárhagsleg örorka E var engin. Með tilliti til skattfrelsis bóta og hagræðis af eingreiðslu þóttu bætur til E hæfilega áætlaðar 1.100.000 kr. Í bótakröfu E var tekið mið af því að hún gegndi fullu starfi utan heimilis. Þóttu því ekki efni til að taka til greina sérstakan kröfulið vegna heimilisstarfa. Krafa E um bætur fyrir töpuð lífeyrisréttindi, 79.700 kr., var tekin til greina. Með vísan til meginreglu 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, sem var í gildi þegar E varð fyrir slysinu, kom greiðsla sem E fékk úr ríkissjóði í slysabætur frá atvinnurekanda samkvæmt kjarasamningi Félags íslenskra síma- manna, ekki til frádráttar bótum úr hendi V og V hf. ........................ 3604 E hlaut varanlega 15% örorku af völdum umferðarslyss. Ó og trygginga- félagið V hf. voru dæmd til greiðslu skaðabóta. .................000ae0ena.. 3622 Nemandinn $S missti framan af tveimur fingrum. Læknisfræðileg örorka CCCXCVIII Efnisskrá Bls. var metin 100% í þrjá mánuði eftir slysið, en varanleg örorka 15%. Slysið olli ekki mikilli röskun á námi S og ósannað þótti að hann hefði beðið tjón af tímabundinni örorku sinni. Bætur vegna varan- legrar örorku þóttu hæfilega metnar 3.400.000 kr. að teknu tilliti til hagræðis af eingreiðslu og skattfrelsi hennar. Miskabætur metnar 350.000 krónur. Í samræmi við útreikninga S voru slysabætur, sem hann hafði fengið, dregnar frá. ..........................0000000e ene 3683 G krafði S um skaðabætur vegna heyrnarskerðingar sem hann taldi sig hafa orðið fyrir í þjónustu S. Varanleg örorka G vegna heyrn- arskerðingarinnar var metin 20%, varanleg fjárhagsleg örorka hans var metin 15%. Sjá Skaðabætur. ......................00000e0e0e0eene een 4139 Öryggi á vinnustöðum S var ekki talinn hafa sýnt fram á að hann hefði á því tímabili sem um ræddi gert viðeigandi ráðstafanir til að koma í veg fyrir heyrn- arskemmdir og skaðleg áhrif af völdum hávaða í starfsstöð sinni. Var S því dæmdur til að greiða starfsmanninum G skaðabætur vegna heyrnartjóns sem hann varð fyrir í starfi sínu hjá G. Sjá Skaðabæt- Öryggisbúnaður Sjá Vinnuslys. ............000eeeeenenenenenenereaerernenenenenen era 3218 VI. YFIRLIT Einkamál A. ÁfrÝJUNArMÁL dr eunrennrnrnrunrennr nn ennrn 266 b. Kærumál dæmd.................0.00eeeneereeneerneernen ene 120 C. Mál félld Niður... 0 d. Úrskurður 0 Opinber mál a. Áfrýjunarmál dæmd... 75 b. Kærumál dæmd.................0.000e2000ee0enenerrrnernenerrnr renn 46 Mál dæmd af þremur hæstaréttardómurum ................0.0000.0... 396 Mál dæmd af fimm hæstaréttardómurum ................0.00.000.00.. 11 Mál dæmd af sjö hæstaréttardómurum ..................0ee0enee0en 0 Mál dæmd með varadómara Þ.e 386 121 507 507 170